Ο σοφράς

Οι τοίχοι της φτωχικής καμαρούλας της κυρίας Σίας αφήνουν έκπληκτο όποιον τους πρωτοαντικρύζει. Κατ' αρχάς, είναι έμφορτοι από φτηνές, χάρτινες εικόνες και εικονίτσες αγίων όλων των μεγεθών. Βέβαια, αυτό δεν είναι παράξενο για μια ηλικιωμένη γυναίκα που ζη μόνη της. Το παράξενο είναι ότι ανάμεσα στις εικόνες φιγουράρουν αποκόμματα εφημερίδων με στίχους του Ρίτσου και φωτογραφίες του Κατράκη, του Μπελογιάννη, του Λαμπράκη και του Βελουχιώτη. Και πάνω στα ράφια βρίσκονται φυλαγμένοι παλιοί "Ριζοσπάστες" με εξόδια αφιερώματα στον Κουν, τον Βανδή, τον Φλωράκη...

Χτες βράδυ, πηγαίνοντας στο σπίτι μου, είδα φως στην καμαρούλα της κυρίας Σίας και χτύπησα να πω μια καλησπέρα. Η τηλεόραση -ως συνήθως- έπαιζε στην διαπασών, μιας κι η κυρία Σία δεν διαθέτει πλέον την ακοή παιδούλας. Ήταν η ώρα των ειδήσεων και στα παράθυρα διεξάγονταν "διαλογικοί μονόλογοι" με θέμα κάποια επεισόδια όπου πρωταγωνίστησαν και πάλι οι διαβόητοι "γνωστοί άγνωστοι". Μοιραία, έκανα κάποιο σχετικό σχόλιο.

"Άκου να σου πω, αγόρι μου", έκανε ήρεμα η κυρία Σία, "ποιος πιστεύει ότι η αστυνομία δεν τους ξέρει όλους αυτούς; Αν ήσουν κομμουνιστής πριν πενήντα χρόνια, σε βρίσκανε και σε μπαγλαρώνανε ακόμα κι αν είχες κρυφτεί κάτω από το σοφρά. Τώρα θέλουν να πιστέψουμε ότι δεν μπορούν να πιάσουν μια χούφτα αλήτες; Για τόσο ζώα μας περνάνε;"

Η "αμόρφωτη" ηλικιωμένη βλέπει αυτό που δεν βλέπουν (ή, μήπως, δεν θέλουν να δουν;) οι εξωνημένοι κονδυλοφόροι της ενημέρωσης: όλα τούτα τα επεισόδια ωθούν την άβουλη μάζα στην αγανάκτηση που εκδηλώνεται με το φιλοσοφικό ερώτημα "τι κάνει η αστυνομία;". Και σαν ωριμάσει αυτή η αγανάκτηση, η εξουσία θα είναι έτοιμη για τις απαντήσεις της: κατάργηση του ασύλου, κάμερες, φακελλώματα και πάσης λογής ενέργειες καταστολής των κατακτημένων με αγώνες κι αίμα ελευθεριών, όλα στο όνομα της "δημοκρατίας" και της "τάξης".

Αλήθεια, πόσο βόηθησαν τους λαϊκούς αγώνες ενέργειες όπως τα επεισόδια των κουκουλοφόρων, η ρουκέτα στην αμερικανική πρεσβεία ή η εκτέλεση/δολοφονία του Σώντερς; Πόσο προωθούν όλα τούτα τις διεκδικήσεις για δημοκρατία και ελευθερία; Καθόλου! Ίσα-ίσα, προλειαίνουν το έδαφος για το αντίθετο. Κι αυτό το καταλαβαίνει ο καθένας, ακόμα κι ο πιο αμόρφωτος. Όποιος έχει μυαλό και μάτια ανοιχτά συνειδητοποιεί ότι συμφέρον από όλα τούτα αποκομίζει μόνο η εξουσία. Μόνο η εξουσία ωφελείται απ' αυτά και μόνο αυτή έχει λόγο να τα συνδαυλίζει.

Κι εμείς περάσαμε από πανεπιστήμια. Κι εμείς βγήκαμε στους δρόμους διαδηλώνοντας, διεκδικώντας κι απαιτώντας. Ποτέ, όμως, δεν πετάξαμε πέτρες στις βιτρίνες. Όχι επειδή λυπόμασταν τις βιτρίνες, αλλά επειδή δεν πιστέψαμε ποτέ ότι τα οράματά μας θα μπορούσαν να εκφραστούν με μια πέτρα ή μια ρουκέτα. Γι' αυτό "δεν μασάμε" την σημερινή προβοκάτσια. Ό,τι κρύβεται κάτω από τον σοφρά μπορεί να βρεθεί.