El agua es nuestra, carajo!

Η πρόσφατη απόφαση της κυβέρνησης να βάλει για ξεπούλημα την ΕΥΔΑΠ και την ΕΥΑΘ έφερε στο μυαλό μας σκέψεις και εικόνες από τον περίφημο "πόλεμο του νερού" στην Βολιβία. Δεκάξι και πλέον χρόνια μετά τον ξεσηκωμό που άρχισε στην Κοτσαμπάμπα εκείνον τον Φλεβάρη τού 2000 (έναν μόλις μήνα μετά την πλήρη παράδοση του υδάτινου πλούτου της χώρας στα μονοπώλια), η νίκη τού βολιβιανού λαού σ' εκείνον τον πόλεμο παραμένει ορόσημο για τους λαϊκούς αγώνες σε ολόκληρο τον κόσμο.

Η Βολιβία είναι μία από τις πιο φτωχές χώρες στην αμερικάνικη ήπειρο ενώ έχει το μεγαλύτερο ποσοστό ιθαγενών και μιγάδων κατοίκων και κατέχει το ρεκόρ Γκίνες ως η χώρα με τα περισσότερα πραξικοπήματα, με μέσο όρο ένα πραξικόπημα τον χρόνο (!): 193 από την ανεξαρτησία της το 1825. Παρά την πληθυσμιακή κυριαρχία τους, οι ιθαγενείς ήσαν τελείως αποκλεισμένοι από τις κρατικές δομές. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι αυτό που συνέβαινε με την γλώσσα μέχρι πρόσφατα: το κράτος είχε ορίσει ως επίσημη γλώσσα τα ισπανικά, μη αναγνωρίζοντας τα δεκάδες ντόπια ιδιώματα και γλώσσες των ιθαγενών, τους οποίους θεωρούσε αναλφάβητους εφ' όσον δεν ήξεραν ισπανικά. Φυσικά, οι ανώτερες κοινωνικά τάξεις και οι ισπανογενείς επήλυδες νέμονταν την εξουσία και τον πλούτο τής χώρας ενώ τα φτωχά λαϊκά στρώματα δεν είχαν πρόσβαση σε βασικά αγαθά, όπως το νερό και το ηλεκτρικό ρεύμα.

 
Στην "Ανατομία του νεοφιλελευθερισμού" και σε τρία διαδοχικά κεφάλαια (*) μιλήσαμε διεξοδικά για το πώς ο καπιταλισμός οργάνωσε και υλοποίησε στην δεκαετία του '80 την επίθεσή του στην Βολιβία. Εκείνη η επίθεση ήταν πολύ φυσική, αφού η χώρα έχει πλούσια κοιτάσματα χρυσού, άλλων μετάλλων, υδρογονανθράκων κλπ. Παρ' ότι η "επέμβαση" των διεθνών καπιταλιστικών οργανισμών (ΔΝΤ, Παγκόσμια Τράπεζα κλπ) έγινε με "χειρουργικό τρόπο" για να σωθεί η "ασθενής" οικονομία, η χώρα εξακολούθησε να βουλιάζει στα χρέη. Έτσι, στα τέλη του περασμένου αιώνα η Παγκόσμια Τράπεζα έβαλε τέλος στον "ασύδοτο δανεισμό" και απαίτησε από την βολιβιανή κυβέρνηση να προχωρήσει σε ένα ευρύτατο φάσμα ιδιωτικοποιήσεων, απειλώντας ότι θα σταματούσε η εισροή χρήματος σε αντίθετη περίπτωση. Μεταξύ άλλων, έπρεπε να δοθεί σε ιδιώτες προς αξιοποίηση και ο υδάτινος πλούτος.

Πρόεδρος της χώρας εκείνη την περίοδο ήταν ο πρώην δικτάτορας -και στενός φίλος τού Πινοτσέτ- Ούγκο Μπάνσερ, ο οποίος είχε πλέον εκλεγεί με "δημοκρατικές διαδικασίες". Πειθήνιο όργανο των διεθνών καπιταλιστικών οργανισμών και εκπαιδευμένος στην καταστολή των μαζών, ο Μπάνσερ υπάκουσε. Έτσι, τον Ιανουάριο του 2000 η διαχείριση των υδάτινων πόρων παραχωρήθηκε σε μια κοινοπραξία πολυεθνικών εταιριών (με πρώτη και καλύτερη την γνωστή μας πολιτειακή Bechtel), την Aguas de Tunari (**). Η σύμβαση υπογράφτηκε για σαράντα χρόνια και εγγυόταν στην κοινοπραξία τουλάχιστον 15% ετήσια απόδοση της επένδυσης.

Εκείνη η σύμβαση περιείχε και έναν πρωτοφανή και προκλητικώτατο όρο. Η κυβέρνηση γνώριζε ότι η συντριπτική πλειοψηφία των ιθαγενών δεν είχαν συνδέσεις με δίκτυα ύδρευσης ή άρδευσης και ικανοποιούσαν τις ανάγκες τους με νερό από στέρνες, πηγάδια και ποτάμια. Έτσι, ψήφισε και τον διαβόητο "νόμο 2029", σύμφωνα με τον οποίο η ιδιοκτησία κάθε μέσου συλλογής νερού θα ανήκε πλέον στην Agua de Tunari. Σύμφωνα με τον νόμο, όσοι είχαν πηγάδια ή στέρνες έπρεπε να τα δηλώσουν ώστε το κράτος να τα σφραγίσει. Κι επειδή ο Μπάνσερ καταλάβαινε ότι η κοινωνία θα ξεσηκωνόταν, προχώρησε και σε κάτι πιο πρωτοποριακό: έδωσε άδεια στην κοινοπραξία να φτιάξει... αστυνομία νερού! Μεταξύ των σκοπών αυτής της αστυνομίας ήταν να γυρίζει στα χωριά και να ελέγχει αν υπήρχαν αδήλωτα πηγάδια ή ακόμη και απλά βαρέλια και κουβάδες που μάζευαν νερό της βροχής. Αν εύρισκε τέτοια πράγματα, είχε δικαίωμα να τα καταστρέψει. Για να το πούμε πιο παραστατικά: μπορούσες να σκύψεις και να πιεις νερό από μια πηγή ή ένα ποτάμι αλλά δεν μπορούσες να γεμίσεις το παγούρι σου.

Πρώτη δουλειά τής κοινοπραξίας ήταν να αυξήσει την τιμή τού νερού κατά 30%, ώστε να μαζέψει λεφτά για να φτιάξει έργα ύδρευσης. Όταν άκούστηκαν οι πρώτες φωνές για ληστεία, οι υπεύθυνοι απάντησαν ότι αυτά τα έργα θα άνοιγαν καινούργιες θέσεις εργασίας. Κι όταν οι δημοσιογράφοι τόλμησαν να ρωτήσουν τον διευθυντή τής Aguas de Tunari τι θα γίνει αν κάποιος δεν μπορεί να πληρώσει, εκείνος απάντησε: "φυσικά, θα τους κόβεται το νερό". Και για να αποδείξει ότι δεν είχε ιδέα για το τι θα ακολουθούσε, ανακοίνωσε και νέα αύξηση. Κι ύστερα από λίγες μέρες, άλλη μία. Μέσα σε λιγώτερο από έναν μήνα, η τιμή του νερού είχε τετραπλασιαστεί!

Κάπου εκεί, μέσα στον Φλεβάρη, άρχισαν οι εξεγέρσεις. Πρώτοι βγήκαν στους δρόμους οι φοιτητές, οι οποίοι οργάνωσαν συντονιστικό αγώνα (την Coordinadora) στο πανεπιστήμιο της Κοτσαμπάμπα, στο οποίο εντάχθηκαν αμέσως εκπρόσωποι των εργατών και των αγροτών. Φυσικά, η εξουσία δεν είδε με καθόλου καλό μάτι αυτόν τον ξεσηκωμό. Κι όταν μια επιτροπή τής Coordinadora ζήτησε να μιλήσει με τον δήμαρχο, μόλις τα μέλη της έφτασαν στην συνάντηση, συνελήφθησαν.

Σύντομα, η φωτιά επεκτάθηκε σε όλη την χώρα. Επί δυο μήνες σ' ολόκληρη την Βολιβία έδιναν κι έπαιρναν οι συγκρούσεις. Επικρατούσε χάος. Από την μια η επίσημη καταστολή, με συλλήψεις και καταδίκες κι από την άλλη η φτωχολογιά με πέτρες και μολότοφ, να μη θέλει να το βάλει κάτω. Κι όσο περνούσαν οι μέρες, η κατάσταση γινόταν όλο και πιο έκρρυθμη αντί να ξεθυμαίνει. Τον Απρίλιο στήθηκαν και τα πρώτα οδοφράγματα στην Κοτσαμπάμπα, κάτι που οδήγησε τον Μπάνσερ στην επιβολή στρατιωτικού νόμου στην πόλη.

Στο πλευρό τού Μπάνσερ, όπως ήταν αναμενόμενο, πήραν θέση και τα ΜΜΕ. Σύμφωνα με τις εφημερίδες και τις τηλεοράσεις, ο πρόεδρος ήταν υποχρεωμένος να πάρει τέτοια αυστηρά μέτρα επειδή η Κοτσαμπάμπα είχε περάσει υπό τον έλεγχο των εμπόρων ναρκωτικών. Εσκεμμένα, δηλαδή, η πουλημένη δημοσιογραφία παρουσίαζε τους φτωχούς καλλιεργητές κόκας (τους κοκαλέρος) ως... εμπόρους ναρκωτικών! Μόνο που τούτη την φορά η εξουσία δεν είχε κάνει σωστούς λογαριασμούς. Την επόμενη μέρα στήθηκαν οδοφράγματα και σε άλλες πόλεις. Ένα σύνθημα ακουγόταν σ' ολόκληρη την Βολιβία, από την μια άκρη ως την άλλη: el agua es nuestra, carajo! Το νερό είναι δικό μας, γαμώτο!

Η αστυνομία δεν άργησε να χτυπήσει στο ψαχνό. Πρώτο θύμα της ο 17χρονος Βίκτωρ Ούγκο Ντάζα, του οποίου το έγκλημα ήταν ότι μετά την δουλειά, αντί να πάει σπίτι του, πήγε στην διαδήλωση. Τα νοσοκομεία τής Κοτσαμπάμπας γέμισαν με δεκάδες τραυματίες. Κι όμως, το πείσμα και η θέληση των εξεγερμένων δεν έλεγαν να υποχωρήσουν. El agua es nuestra! Carajo! Ο δήμαρχος της πόλης υποχρεώθηκε να αναγνωρίσει το δίκιο των εξεγερμένων και το παράδειγμά του ακολούθησαν και πολλοί βουλευτές αλλά και μέλη τής κυβέρνησης.

Όσο κι αν δεν το ήθελε, ο Μπάνσερ αναγκάστηκε να σκύψει το κεφάλι. Στα τέλη Απριλίου, αφού όλα έδειχναν πως ο λαός δεν επρόκειτο να κάνει πίσω με τίποτε, η κυβέρνηση κατάργησε τον νόμο 2029 και ξανακρατικοποίησε το νερό. Μετά από τρεις μήνες εξέγερσης, ο βολιβιανός λαός νίκησε στον δίκαιο αγώνα του. Και μπορεί ο φυσικός και οι ηθικοί αυτουργοί τού φόνου τού 17χρονου Ντάζα να μη τιμωρήθηκαν ποτέ αλλά η νίκη τού λαού στον "πόλεμο του νερού" αποδείχτηκε πολύ σημαντική. Έδειξε στους φτωχούς και στους κατατρεγμένους ότι με ενότητα και αγώνα μπορούν να καταφέρουν πράγματα που δύσκολα φαντάζεται κανείς. Δεν είναι, λοιπόν, να απορεί κανείς που έξι μόλις χρόνια μετά απ' αυτόν τον πόλεμο, έμελλε να αναδειχτεί πρόεδρος της χώρας ένας από τους κοκαλέρος που είχαν βγει τότε στους δρόμους: ο Έβο Μοράλες.

Επίλογος. Από την εκλογή του και επί πολλά χρόνια, ο Μοράλες πάλαιψε σε διεθνές επίπεδο για να αναγνωριστεί το νερό ως δημόσιο αγαθό. Στις 28 Ιουλίου 2010, με την απόφαση 64/292, ο ΟΗΕ αναγόρευσε την πρόσβαση σε πόσιμο νερό ως θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα. Σ' εκείνη την ψηφοφορία, 122 χώρες έδωσαν θετική ψήφο ενώ 41 άλλες απείχαν. Ανάμεσα στις τελευταίες ήσαν οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, η Μεγάλη Βρεττανία και η Αυστραλία. Δηλαδή... carajo!


[Δείτε την ταινία τής Iciar Bollain "Tambien la lluvia" (Ακόμα και η βροχή), με θέμα τον πόλεμο του νερού. Η ταινία γυρίστηκε το 2009 στην Κοτσαμπάμπα, με την αμέριστη βοήθεια των κατοίκων.]

-----------------------------------------------
(*) 20. Όταν ο Κέυνς συνάντησε τον Φρήντμαν, 21. Βολιβία 1985 και η σύγχρονη ελληνική φάρσα, 22. Η βολιβιανή παρακαταθήκη

(**) Agua de Tunari = Νερά του Τουνάρι. Το Τουνάρι είναι ένα χωριό κοντά στη Κοτσαμπάμπα απ’ όπου έρχεται το νερό που υδροδοτεί την πόλη.

Οι καθαροί και οι ρυπαροί της Ευρώπης

Είναι κοινό μυστικό ότι ο μεγαλύτερος περιβαλλοντικός κίνδυνος για την υγεία των κατοίκων των αναπτυγμένων χωρών είναι η ατμοσφαιρική ρύπανση. Κι αυτό επειδή οι ατμοσφαιρικοί ρύποι δεν περιορίζονται από σύνορα. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Περιβάλλοντος (European Environment Agency - EAA), η ατμοσφαιρική ρύπανση ευθύνεται για 400.000 πρόωρους θανάτους ετησίως στην Ευρώπη, συμβάλλοντας καθοριστικά τόσο στην εμφάνιση και επιδείνωση σοβαρών ασθενειών (καρδιακές παθήσεις, πνευμονικές παθήσεις, καρκίνος κλπ) όσο και στην μόλυνση των υδάτων, του εδάφους, της χλωρίδας και της πανίδας.

Σε μια προσπάθεια να ελεγχθεί αυτό το πρόβλημα, η Ε.Ε. έχει εκδώσει οδηγία που ορίζει τα Εθνικά Ανώτατα Όρια Εκπομπών Αερίων Ρύπων (National Emission Ceilings Directive - NECD), η οποία από το 2010 υποχρεώνει όλα τα κράτη-μέλη να παίρνουν τα κατά την κρίση τους κατάλληλα μέτρα ώστε οι αέριοι ρύποι που εκπέμπουν να μην υπερβαίνουν τα ανώτατα όρια. Πρόσφατα, η ΕΑΑ έδωσε στην δημοσιότητα στοιχεία της περιόδου 2010-2014 σχετικά με την εφαρμογή τής NECD σε όλες τις χώρες τής Ε.Ε.. Σας προκαλώ, πριν δείτε τον παρακάτω πίνακα, να προσπαθήσετε να μαντέψετε ποια χώρα ρυπαίνει περισσότερο, αρνούμενη επιδεικτικά να συμμορφωθεί προς την NECD.

Παρένθεση: Ο πίνακας δείχνει την ετήσια συμμόρφωση (v) ή μη (x) όλων των χωρών ως προς την τήρηση των ανώτατων ορίων εκπομπών τεσσάρων ρύπων: των οξειδίων του αζώτου (NOx), των πτητικών οργανικών ενώσεων πλην μεθανίου (NMVOCs), του διοξειδίου του θείου (SO2) και της αμμωνίας (NH3). Κλείνει η παρένθεση.

Είναι αξιοσημείωτο ότι τα "μπατίρια" της Ευρώπης (Ελλάδα, Βουλγαρία, Πορτογαλία, Λιθουανία, Εσθονία, Λετονία, Σλοβακία κλπ) έσπευσαν να συμμορφωθούν είτε από την πρώτη στιγμή είτε στην πορεία. Φυσικά, το κόστος αυτής της συμμόρφωσης πληρώθηκε αδρά από τους πολίτες αυτών των χωρών, όπως μπορεί να διαπιστώσει ο καθένας μας ρίχνοντας μια ματιά σε έναν λογαριασμό τής ΔΕΗ. Αντίθετα, κάποιοι ευγενείς (δανοί, αυστριακοί, κατωχωρίτες κλπ) μάλλον δεν πολυνοιάζονται ούτε για το περιβάλλον ούτε για τις ευρωοδηγίες. Και πάνω από όλους, οι ευγενέστεροι όλων, οι αυστηροί αφέντες τής Ευρώπης, οι υποδειγματικοί ευρωπαίοι, οι γερμανοί, οι οποίοι αναδεικνύονται σε πρωταθλητές τής ρύπανσης. Όπως φαίνεται στον πίνακα, η Γερμανία είναι η μόνη χώρα που επί πέντε συνεχόμενα χρόνια ξεπερνάει τα ανώτατα όρια τριών από τους τέσσερις παρακολουθούμενους ρύπους!

Τα παραπάνω στοιχεία περί Γερμανίας είναι μάλλον εξοργιστικά. Η αλήθεια είναι ότι οι γερμανοί φορολογούμενοι έχουν βάλει βαθειά το χέρι στην τσέπη για να... προστατεύσουν το περιβάλλον. Μη ξεχνάμε ότι εδώ και δεκαπέντε χρόνια οι γερμανοί πρωτοστατούν στις επενδύσεις για "πράσινη ενέργεια", ξοδεύοντας τεράστια ποσά για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών και αιολικών πηγών. Στόχος τους υποτίθεται πως ήταν η μείωση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, αλλά, τελικά, αντί για μείωση κατέγραψε αύξηση! Παράλληλα, κατέγραψαν αύξηση και τα οξείδια του αζώτου, ας είναι καλά οι πετρελαιοκινητήρες τής Φολκσβάγκεν.

Τότε, λοιπόν, γιατί η Γερμανία κόπτεται υπέρ της "πράσινης ενέργειας" και γιατί δεν πιάνουν τόπο οι "πράσινες επενδύσεις" της; Η απάντηση είναι απλούστατη: επειδή όλη αυτή η "πράσινη πρεμούρα" δεν είχε ως στόχο την προστασία τού περιβάλλοντος αλλά την ανἀπτυξη ενός εξαιρετικά κερδοφόρου κλάδου τής βιομηχανίας της. Τα φωτοβολταϊκά πάνελ, οι ανεμογεννήτριες και τα παρελκόμενά τους (από συσσωρευτές και γεννήτριες μέχρι καλώδια και βίδες) έχουν γίνει αντικείμενο όχι μόνο κολοσσών σαν την Ζήμενς αλλά και εκατοντάδων άλλων μικρότερων μονάδων. Όλες αυτές οι βιομηχανίες πρέπει κάπου να πουλήσουν τα προϊόντα τους, οπότε η γερμανική κυβέρνηση έχει κάθε λόγο να πατρονάρει το πράσινο παραμύθι. Στο μεταξύ, εμείς πληρώνουμε μεν αλλά μπορούμε να καμαρώνουμε ότι ανήκουμε στους καθαρούς της Ευρώπης ενώ οι γερμανοί στους ρυπαρούς...


Το θέμα τής πολιτικής και οικονομικής εκμετάλλευσης των ρύπων σηκώνει πολλή κουβέντα και θα μπορούσαμε να πούμε πολλά, που είναι αδύνατο να στριμωχτούν σε ένα ιστολογικό σημείωμα. Για σήμερα, λέω να κλείσω με μια μικρή ιστοριούλα:

Αν σας ρωτήσουν ποτέ ποια χώρα εγκατέστησε το πρώτο αιολικό πάρκο στην Ευρώπη, απαντήστε με περηφάνια: η Ελλάδα! Και το έκανε πολύ πριν αρχίσει να μιλάει ο Γιωργάκης Παπανδρέου για "πράσινες επενδύσεις". Ήταν το -μακρυνό πια- 1982, επί ημερών Ανδρέα Παπανδρέου, όταν η ΔΕΗ κατασκεύαζε στην Κύθνο αυτό που είπαμε πριν, δηλαδή το πρώτο αιολικό πάρκο της Ευρώπης. Κι από τότε, σιγά-σιγά, οι ραχούλες κι οι κορφούλες αυτού του τόπου γέμισαν ανεμογεννήτριες. Και νιώσαμε πολύ όμορφα όντας πρωτοπόροι.

"Ειδυλλιακό" σεληνιακό τοπίο στα νότια του νομού Ρεθύμνης

Μόνο που δυο πράγματα είναι αναπόφευκτα σε τούτη την πλάση: η φθορά και η εξέλιξη. Παναπεί, όσες ανεμογεννήτριες στήθηκαν την προηγούμενη χιλιετία, έχουν φάει πλέον τα ψωμιά τους και είναι ώρα να αντικατασταθούν. Έλα, όμως, που κοντά στο κόστος των καινούργιων γεννητριών πρέπει να πληρώσουμε και το κόστος ξηλώματος των παλιών! Κι αφού οι παλιές γεννήτριες δεν κατεβαίνουν μόνες τους να πάνε στα σκουπίδια, πρέπει κάποιοι να τις ξηλώσουν, να τις διαλύσουν, να τις κουβαλήσουν... Φυσικά, αυτοί οι κάποιοι δεν θα τα κάνουν όλα τούτα για την ψυχή τής μάνας τους. Χρεώνουν τριάντα χιλιάρικα για την κάθε γεννήτρια. Ελπίζω να μη με ρωτήσετε σε ποιανού τις πλάτες μετακυλίεται αυτό το κόστος.

Και τώρα, το κερασάκι. Στα τριάντα χιλιάρικα που αναφέραμε, δεν περιλαμβάνεται το κόστος ξηλώματος των τσιμεντένιων βάσεων και το κόστος αποκατάστασης του εδάφους. Τα αποτελέσματα φαίνονται στην παραπάνω φωτογραφία.

-------------------------------------------------
Σημείωση: Η ιδέα του παραπάνω κειμένου βασίστηκε σε παλιότερες αναρτήσεις τού ιστολογίου "Λιγνίτης: ο δικός μας μαύρος χρυσός".

Προς ένα Πλανητικό Καθεστώς (;)

"Πράγματι, έχει διαπιστωθεί ότι θα μπορούσαν να επιβληθούν αναγκαστικοί νόμοι ελέγχου τού πληθυσμού, συμπεριλαμβανομένων ακόμη και νόμων που να καθιστούν υποχρεωτική την έκτρωση, αν η κρίση πληθυσμού γίνει αρκετά σοβαρή ώστε να θέτει σε κίνδυνο την κοινωνία. (...) Τα πιο πειστικά επιχειρήματα που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να δικαιολογήσουν την κρατική ρύθμιση της αναπαραγωγής βασίζονται στην ταχεία αύξηση του πληθυσμού σε σχέση με την ικανότητα των περιβαλλοντικών και κοινωνικών συστημάτων να εξουδετερώσουν τις σχετικές επιπτώσεις. Για την παροχή υψηλής ποιότητας ζωής για όλους, πρέπει να υπάρχουν λιγώτεροι άνθρωποι. Αλλά υπάρχουν και άλλοι σοβαροί λόγοι που υποστηρίζουν την επιβολή νομοθεσίας για την ρύθμιση της αναπαραγωγής".

Μπαράκ Ομπάμα και Τζον Χόλντρεν συζητούν στο οβάλ γραφείο τού Λευκού Οίκου

Πώς σας φαίνεται το παραπάνω απόσπασμα; Προέρχεται από ένα βιβλίο με τίτλο "Οικο-Επιστήμη: Πληθυσμός, Πόροι, Περιβάλλον",  το οποίο κυκλοφόρησε στις ΗΠΑ το 1978. Συγγραφείς του είναι οι Πωλ και Ανν Έλριτς και ο Τζον Χόλντρεν. Θα μου πείτε ότι ο καθένας είναι ελεύθερος να γράφει όποια ανοησία θέλει. Όμως, ίσως να ανησυχήσετε κάπως αν σας πω ότι ο Χόλντρεν ήταν σύμβουλος του Μπιλ Κλίντον σε όλη την διάρκεια της προεδρικής θητείας εκείνου. Κι αν προσθέσω ότι τριάντα χρόνια μετά την κυκλοφορία του παραπάνω βιβλίου, ο Μπαράκ Ομπάμα διόρισε τον Χόλντρεν διευθυντή τού Λευκού Οίκου σε θέματα επιστήμης και τεχνολογίας, μάλλον θα συμφωνήσετε ότι τα πράγματα σοβαρεύουν.

Βέβαια, όσο κι αν έψαξα το ογκωδέστατο (1052 σελίδες) βιβλίο, δεν βρήκα κάποια υπόδειξη ή πρόταση για το βάσει ποιας επιστημονικής μεθόδου θα αποφασιστεί πόσος πρέπει να ο πληθυσμός μιας χώρας ή και ολόκληρου του πλανήτη. Όπως δεν βρήκα κάποια ριζοσπαστική πρόταση για το περιεχόμενο που θα πρέπει να έχει μια νομοθεσία περί ελέγχου τού πληθυσμού, εκτός από την απαγόρευση να αποκτούν τα ζευγάρια περισσότερα από δυο παιδιά. Αντίθετα, βρήκα κάποιες ιδέες που θα βοηθούσαν αυτόν τον έλεγχο, όπως π.χ. η πρόταση στην σελίδα 788, της οποίας πάντως αναγνωρίζεται η δυσκολία στην εφαρμογή: "Η πρόσθεση στειρωτικού στο πόσιμο νερό ή σε βασικά είδη διατροφής είναι μια πρόταση που φαίνεται να τρομάζει τους ανθρώπους περισσότερο από ό,τι οι περισσότερες προτάσεις για ακούσιο έλεγχο της γονιμότητας. Πράγματι, αυτό θα βάλει κάποια πολύ δύσκολα πολιτικά, νομικά και κοινωνικά ερωτήματα, για να μη μιλήσουμε για τα τεχνικά προβλήματα".

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το κεφάλαιο του βιβλίου με τίτλο "Προς ένα πλανητικό καθεστώς". Ο Χόλντρεν ξεκινάει από μια απλοϊκή σκέψη: αφού ο καθένας κάνει ό,τι θέλει στην θάλασσα δίχως να σκέφτεται την ζημιά που προκαλεί στο περιβάλλον, η καλύτερη λύση θα ήταν η καθιέρωση παγκοσμίως ενός "Δικαίου της Θάλασσας", υπό την εποπτεία του ΟΗΕ και των διαφόρων οργάνων του. Στην συνέχεια, επεκτείνει αυτή την σκέψη: αφού μπουν με επιτυχία οι κανόνες για την θάλασσα, μπορούμε να προχωρήσουμε σε ένα "Δίκαιο της Ατμόσφαιρας", που θα εποπτεύει την ατμοσφαιρική ρύπανση. Και ολοκληρώνει την σκέψη του: αν όλα πάνε καλά, ίσως αυτά τα όργανα να μπορέσουν να εξελιχθούν σε ένα Πλανητικό Καθεστώς. Τί σημαίνουν όλα αυτά; Εξηγεί ο ίδιος ο Χόλντρεν (η υπογράμμιση δική του):

"Ένα τέτοιο ολοκληρωμένο Πλανητικό Καθεστώς θα μπορούσε να ελέγχει την ανάπτυξη, διαχείριση, συντήρηση και διανομή όλων των φυσικών πόρων, ανανεώσιμων ή μη, τουλάχιστον στον βαθμό που υπάρχουν διεθνείς επιπτώσεις. Έτσι, το Καθεστώς θα μπορούσε να έχει την εξουσία να ελέγχει τη ρύπανση όχι μόνο στην ατμόσφαιρα και τους ωκεανούς αλλά και σε υδάτινα συστήματα του γλυκού νερού, όπως ποτάμια και λίμνες που διασχίζουν διεθνή σύνορα ή χύνονται στους ωκεανούς. Το Καθεστώς θα μπορούσε επίσης να είναι μια λογική κεντρική υπηρεσία που θα ρυθμίζει όλο το διεθνές εμπόριο, ίσως συμπεριλαμβανομένων της βοήθειας από αναπτυγμένες χώρες προς τις λιγώτερο αναπτυγμένες και όλων των τροφίμων της διεθνούς αγοράς.

Το Πλανητικό Καθεστώς θα μπορούσε να αναλάβει την ευθύνη για τον καθορισμό τού βέλτιστου πληθυσμού τού κόσμου και κάθε περιοχής (...) Ο έλεγχος του πληθυσμού θα μπορούσε να παραμείνει στην αρμοδιότητα της κάθε κυβέρνησης αλλά το Καθεστώς θα πρέπει να έχει κάποια ισχύ για να επιβάλλει τα συμφωνηθέντα όρια. Όπως με το Δίκαιο της Θάλασσας και άλλες διεθνείς συμφωνίες, όλες οι συμφωνίες για τη ρύθμιση του πληθυσμού, των πόρων και της ρύπανσης θα πρέπει να υπόκεινται σε αναθεώρηση και τροποποίηση σύμφωνα με τις μεταβαλλόμενες συνθήκες.

Το Πλανητικό Καθεστώς μπορεί να έχει το πλεονέκτημα σε σχέση με προηγούμενα προτεινόμενα καθεστώτα παγκόσμιας διακυβέρνησης στο να μην έχει κυρίως πολιτική έμφαση - ακόμα κι αν η πολιτική αναπόφευκτα θα είναι ένα μέρος όλων των συζητήσεων, σιωπηρά ή ρητά. Δεδομένου ότι οι περισσότεροι από τους τομείς που θα ελέγχει το Καθεστώς, σήμερα ρυθμίζονται ή ελέγχονται από τα έθνη ή οποιονδήποτε άλλο, η καθιέρωση του Καθεστώτος θα συνεπαγόταν λίγο-πολύ παράδοση της εθνικής κυριαρχίας. Παρά ταύτα, θα μπορούσε να λειτουργήσει αποτελεσματικά στην καταστολή των διεθνών συγκρούσεων απλώς και μόνο επειδή η παγκόσμια αλληλοσύνδεση περιβάλλοντος - πόρων δεν θα επέτρεπε μια τέτοια ξεπερασμένη πολυτέλεια".

Δείγματα των αντιδράσεων που προκάλεσε στο διαδίκτυο ο διορισμός τού Χόλντρεν από τον Ομπάμα

Δεν ξέρω σε πόσων από σας το μυαλό περνούν αυτή την στιγμή οργουελικές εικόνες μιας παγκόσμιας κυβέρνησης που, απαλλαγμένη από τα δεσμά και τα βαρίδια τής δημοκρατίας, θα φροντίζει για το καλό όλων μας, χωρίς εμείς να χρειάζεται να ανησυχούμε για ο,τιδήποτε. Όμως, ας τα έχουμε όλα τούτα υπ' όψη μας την επόμενη φορά που η παρέα θα μας πιέσει να τοποθετηθούμε ως προς το αν είναι καλύτερα για μας να εκλεγεί η Χίλλαρυ αντί του Τραμπ, για το αν ο Ομπάμα ήταν καλύτερος πρόεδρος από εκείνον τον ανεκδιήγητο Βλάκα προκάτοχό του ή για το αν και πόσο είναι ωφέλιμοι οι διάφοροι καπιταλιστικοί οργανισμοί τύπου Ευρωπαϊκής Ένωσης, ΝΑΤΟ κλπ.


-------------------------------------------
Σημείωση: Αφορμή για να ανακαλύψω το βιβλίο στο οποίο αναφέρομαι, στάθηκε ένα κείμενο που διάβασα στο διαδίκτυο κατά την διάρκεια των διακοπών του Αυγούστου. Ζητώ συγγνώμη που δεν σημείωσα την διεύθυνση εκείνης της ιστοσελίδας για να την αναφέρω.

Τα φιλόδοξα και ιδιοτελή καθάρματα

[Σαν σήμερα πριν 75 χρόνια, στις 27 Σεπτεμβρίου 1941, ιδρύεται στην κατεχόμενη Αθήνα το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο, το ΕΑΜ. Έναν χρόνο αργότερα, κυκλοφορεί ένα βιβλιαράκι με τον εύγλωττο τίτλο "Τι είναι και τι θέλει το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο", γραμμένο από τον μεγάλο διανοητή Δημήτρη Γληνό. Αντί άλλου επετειακού κειμένου, από εκείνο το μνημειώδες έργο επιλέγω να αντιγράψω εδώ (σε μονοτονικό αλλά τηρώντας πιστά την σύνταξη, τις υπογραμμίσεις και την ορθογραφία τού πρωτοτύπου) το δεύτερο κεφάλαιό του με τίτλο "Οι προδότες και τα τσακάλια". Ξέροντας ότι προκαταλαμβάνω τον αναγνώστη, παραδέχομαι εκ προοιμίου ότι κατά την αντιγραφή δεν μπόρεσα να αποφύγω αλλεπάλληλους νοητικούς παραλληλισμούς με την σημερινή κατάσταση.] 

Όταν ο Χίτλερ επροετοίμαζε στα κρυφά τα εγληματικά του σχέδια για την υποδούλωση των Ευρωπαϊκών λαών, συζητώντας κάποιαν ημέρα μ' ένα φίλο του που τον ερωτούσε με ποιον τρόπο θα νικήσει την εσωτερική αντίσταση των λαών και θα την παραλύσει, είπε με την συνειθισμένη του ξετσιπωσιά: "Σε κάθε τόπο θα βρεθούνε κάμποσα φιλόδοξα και ιδιοτελή καθάρματα, που θα εξυπηρετήσουν πρόθυμα τους σκοπούς μου, γιατί αυτό θα είναι ο μόνος τρόπος για να αναδειχτούν και να πλουτίσουνε στη χώρα τους". Και η πρόβλεψή του αυτή επραγματοποιήθηκε δυστυχώς. Γιατί σ' όλες τις χώρες βρέθηκαν οι διάφοροι Λαβάλ και Κουΐσλιγκ για να προδώσουνε τον τόπο τους. Έτσι και στη δική μας χώρα από την πρώτη στιγμή έτρεξαν κοντά στους καταχτητές τα φιλόδοξα και ιδιοτελή καθάρματα.

Έτρεξαν πρώτα-πρώτα οι Τσολάκογλοι, οι Μπάκοι, οι Γκοτζαμάνηδες, οι Καραμάνοι, στρατηγοί απάτριδες, πολιτικάντηδες, τυχοδιώχτες. Με την πρόφαση να περισώσουνε τάχα κάτι από την καταστροφή, μα στην πραγματικότητα για να εξασφαλίσουν αξιώματα, πρωτοκαθεδρίες, φαγοπότια, ρεμούλες για τον εαυτό τους, τους συγγενείς τους και τους φίλους τους, εδέχθηκαν να κυλιούνται καθημερινά στη λάσπη τής προδοσιάς, να κοψομεσιάζονται, να υποβοηθούνε τη λεηλασία και την ερήμωση της χώρας τους και να δίνουνε πρόσχημα νομιμότητας σ' όλα τα άτιμα κακουργήματα των καταχτητών, να τα κρύβουν από το λαό και να παρουσιάζουν και τον ίδιο το λαό πως αποδέχεται, πως εγκρίνει, πως είναι τάχα ενθουσιασμένος από την εκμηδένισή του και από τη σκλαβιά του. Ένας υπουργός είχε κάποτε την αναισχυντία να πει σε φίλους του που τον ρωτήσανε πώς μένει στην κυβέρνηση αφού ο λαός πεθαίνει στους δρόμους από την πείνα: "Εγώ έχω το αυτοκίνητό μου. Καλά τρώγω και πίνω. Ο λαός, που ήθελε πόλεμο, ας βγάλει τώρα τα μάτια του".

Αλ. Δελμούζος, Δημ. Γληνός, Μ. Τριανταφυλλίδης (1915)

Αυτά λοιπόν τα φιλόδοξα και ιδιοτελή καθάρματα κρύβουν από το λαό όλα τα εγκλήματα των καταχτητών, τους παρουσιάζουν για ευεργέτες τού λαού, τους καίνε λιβανωτό, γιατί τάχα μας έστειλαν δέκα κουτιά γάλα, τη στιγμή που μας απογυμνώνουν από όλα μας τα αγαθά. Αυτοί κρύβουν από το λαό πως η Μακεδονία και η Θράκη κατακυρώθηκαν στους Βούλγαρους φασίστες και ρημάζεται απ' αυτούς, πως την Ήπειρο την προορίζουν για την Ιταλική Αλβανία, πως τα Εφτάνησα και τις Κυκλάδες τις προσαρτήσανε κιόλας οι Ιταλοί.  Αυτοί κρύβουν απ' το λαό τις σφαγές, τις λεηλασίες, την πυρπόληση των χωριών, τις χιλιάδες τους φόνους, τις φυλακίσεις, τις εξορίες, τους σκοτωμούς των ομήρων. Αυτοί συγκεντρώνουν και δεσμεύουνε τα προϊόντα μας για να τα βρίσκουν έτοιμα να τα λεηλατούν οι ξένοι, αυτοί κρύβουν από το λαό πως εμείς χρηματοδοτούμε και τροφοδοτούμε την εκστρατεία τής Λιβύης. Αυτοί ετοιμάζονται να μας επιστρατέψουνε κιόλας, να μας βάλουνε να σκάβουμε δρόμους στο ανατολικό μέτωπο ή κάπου αλλού και να στείλουνε τα παιδιά μας να πεθάνουνε στις παγωμένες ρούσσικες στέππες, πολεμώντας κατά των απελευθερωτών μας.

Γύρω από αυτά τα φιλόδοξα και ιδιοτελή "καθάρματα" -τον τίτλο τον τιμητικό τους τον έδωκε βλέπετε ο ίδιος ο πάτρωνάς τους- οργιάζουνε πάνω στο πτώμα τής δυστυχισμένης Ελλάδος, ρουσφετολογούν, επιδιώκουν αξιώματα, θέσεις και πηγές πλουτισμού ένα πλήθος από άλλα καθάρματα. Πρώτα-πρώτα οι "Γερμανόφιλοι", οι "Ιταλόφιλοι" οι "εκ πεποιθήσεως φασισταί και εθνικοσοσιαλισταί", οι Γιοκαρίνηδες, οι Βλαβιανοί και οι Παμπουκάδες και οι Λοτίτσηδες και οι Τραυλοί, που άμα τους πεις να πάνε, λοιπόν, οι ίδιοι ως εθελοντές στο ρούσσικο μέτωπο για να πολεμήσουνε για "τας πεποιθήσεις των" παθαίνουν αγιάτρευτη μουγκαμάρα. Και γύρω από τους αρχιπροδότες Τσολάκογλους έχουνε συγκροτήσει τις συμμορίες τους τα "τσακάλια", όλοι οι ασυνείδητοι μεγαλοκαρχαρίες των θολών νερών, οι σπεκουλάντηδες, οι μεγαλοεπιχειρηματίες, οι εργολάβοι, οι μεσάζοντες, οι "οικονομικώς συνεργαζόμενοι μετά των αρχών κατοχής". Τα διακόσια δισεκατομμύρια δραχμές που κυκλοφορούν αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα, δεν εβγήκαν όξω από τον τόπο μας. Είναι εδώ μέσα. Ποιός τα έχει; Πού πήγαν; Μα από τα χέρια αυτών πέρασαν. Μετατράπηκαν σε πολυκατοικίες, σε πλούσια χτήματα, σε βίλλες, σε διαμαντικά, σε μπριλλάντια, σε χρυσές λίρες, σε έπιπλα, σε μπιμπελό, σε γουναρικά, σε χαλιά που σωριάζονται στα σπίτια τους. Ό,τι πουλάει ο καθένας από μας για να φτωχοζήσει, το ρολόι του, το χαλί του, τη βέρα του, το κόσμημα της γυναίκας του, την εικόνα, όλα πέρασαν στα χέρια των τσακαλιών. Αυτοί κάνουν όλες τις μεγάλες βρώμικες επιχειρήσεις σε συνεργασία με υπουργούς και ξένους. Αυτοί είναι οι πραγματικοί δημιουργοί τής μαύρης αγοράς και όχι ο φτωχός μεταπωλητής, που προσπαθεί να ζήσει την οικογένειά του πουλώντας πέντε οκάδες τομάτες ή τρεις οκάδες μαρίδα. Και όμως η κυβέρνηση κυνηγάει ετούτους εδώ τους φτωχούς βιοπαλαιστές, και κανένα, μα κανένα "τσακάλι" δεν ετόλμησε να θίξει. Μα πώς να το θίξει; Είναι κοινοί συμμορίτες μαζί τους και τρώνε κάθε μέρα στα πλούσια τραπέζια τους. Οι προδότες και τα τσακάλια άνοιξαν δρόμο στην ηθική εξαχρείωση. Και ξεφύτρωσαν έτσι όλα τα συχαμερά και βρωμερά σκουλήκια τής ηθικής εξαχρείωσης: οι φραγκολεβαντίνοι και οι ντόπιοι χαφιέδες και καταδότες που επλημμύρισαν τα γραφεία τής Γκεσταπό και των καραμπινιέρων με καταγγελίες και συκοφαντίες εναντίον πλήθους κόσμου. Αυτοί άνοιξαν το δρόμο τής άτιμης προδοσιάς που λυμαίνεται κάθε πολιτεία και κάθε χωριό τής Ελλάδος. Τα εγκληματικά χέρια των ξένων τα οδηγουν άτιμοι χαφιέδες και προδότες για να βρίσκουνε παντού και να χτυπάνε κάθε ¨Ελληνα πατριώτη, για να εκβιάζουνε, για να βασανίζουνε και να εξορίζουνε, να σκοτώνουνε. Αυτοί οι άτιμοι χαφιέδες και προδότες έδωκαν το παράδειγμα της "συνεργασίας" των ελληνικών σωμάτων ασφαλείας με τη Γκεσταπό και τους καραμπινιέρους.

Ο θάνατος του Γληνού στην ΚομΕπ (1/1944)

Και τέλος, αυτοί άνοιξαν το δρόμο για την εκπόρνεψη των γυναικών, που πήρε τέτοια καταπληχτική και αναπάντεχη έχταση στον τόπο μας. Πού είναι τα "πατροπαράδοτα ελληνικά ήθη και έθιμα"; Σε πολιτείες και χωριά τριγυρνάν οι ξένοι στρατιώτες αγκαλιασμένοι με τις γυναίκες μας, τις κόρες μας, τις αδερφάδες μας. Από τα μεγαλόσπιτα που χορεύουν και πίνουν σαμπάνιες και οργιάζουν οι μεταξοφορεμένες κυράδες με ξένους αξιωματικούς, ως τα χωρικά σπίτια που μπαινοβγαίνουνε φανερά οι ξένοι αγαπητικοί. Μπροστά στα μάτια μας είναι ακόμη οι ανάπηροι του πολέμου, με κομμένα χέρια και πόδια, οι τραυματίες, οι σακάτηδες. Ακόμα δεν έβγαλαν τα μαύρα οι χήρες και τα ορφανά τού πολέμου. Κι οι φονιάδες τους γυρίζουν αγκαλιά με τις γυναίκες μας και τις αδερφές μας.

Και έτσι εγέμισαν οι πολιτείες και τα χωριά μας από αρρώστιες αφροδίσιες. Έτσι δώδεκα χρονών κορίτσια είναι γιομάτα σύφιλη. Και κοντά σε όλες τις άλλες πληγές τού εκφυλισμού μπαίνει ακόμα και τούτη εδώ, ο εκφυλισμός από τη σύφιλη!

Και όλ' αυτά τα βλέπουν οι προδότες και τα τσακάλια με ήσυχη συνείδηση και χαρούμενο μάτι και το λένε κιόλας φανερά: "Ας βαστάξει όσο μπορεί ετούτο το πανηγύρι. Εμείς πλουτίζουμε, εμείς καλοπερνάμε. Ευλογημένη η νέα τάξη των πραγμάτων". "Ευλογημένη η νέα τάξη των πραγμάτων", είχε την αναισχυντία να το πει αυτό ο Tσολάκογλου στη θεσσαλία και στην κρήτη, ανάμεσα στα καπνισμένα ερείπια από χωριά και πολιτείες, ανάμεσα στα κουφάρια των χιλιάδων αδικοσκοτωμένων, ανάμεσα στους αποσκελετωμένους από την πείνα πολίτες. Μα τα είπε ωχυρωμένος πίσω από τις γερμανικές ξιφολόγχες και τα πολυβόλα.

Να ιδούμε τι θα πει κι αυτός κι όλοι οι προδότες και τα τσακάλια, όταν οι ξιφολόγχες των ξένων και τα πολυβόλα τους και τα αεροπλάνα τους δεν θα είναι πια στον τόπο μας. Γι' αυτό, λοιπόν, και τούτοι όλοι εύχονται να μείνουνε πάντα εδώ. Η σκλαβιά να γίνει το μόνιμο καθεστώς τής Ελληνικής γης.

Ποια "συμφωνία" και ποια "αλήθεια";

Η Γραμματεία προγράμματος της Νέας Δημοκρατίας κυκλοφόρησε τον Απρίλιο ένα έντυπο με τίτλο "Συμφωνία Αλήθειας", όπου παρουσιάζεται το πρόγραμμα το οποίο θα εφαρμόσει το κόμμα όταν και αν επανέλθει στην κυβέρνηση. Τα βασικά και τα πιο "πιασάρικα" σημεία αυτού του προγράμματος παρουσίασε ο ίδιος ο πρόεδρος του κόμματος πριν λίγες μέρες, από την Θεσσαλονίκη, στα πλαίσια της Διεθνούς Εκθέσεως.

Τόσο στην συνέντευξή του όσο και στην ομιλία του, ο κ. Μητσοτάκης έδωσε και ορισμένα αναλυτικά στοιχεία αλλά και αρκετές επεξηγήσεις, ώστε να γίνουν πιο κατανοητά όσα εν περιλήψει παρουσιάζει η "Συμφωνία Αλήθειας". Αφήνοντας κατά μέρος τις αστειότητες του προγράμματος (π.χ. αναθέρμανση της οικοδομικής δραστηριότητας μέσω κινήτρων σε ξένους συνταξιούχους να αγοράσουν σπίτι στην Ελλάδα, κατ' οίκον διανομή φαρμάκων σε ασθενείς απομακρυσμένων περιοχών ή με κινητικά προβλήματα κλπ) και τις αναμενόμενες νεοφιλελεύθερες εμμονές τού προέδρου και της περί αυτόν ομάδας (π.χ. εισαγωγή της επιχειρηματικότητας στα σχολεία, πλήρης ιδιωτικοποίηση των μουσείων, παράδοση της διαχείρισης απορριμμάτων στους ιδιώτες εργολάβους κλπ), ας πάμε να δούμε μερικά από τα "πιασάρικα" σημεία, τα οποία ανέλυσε ο κ. Μητσοτάκης:

(α) Μείωση όλων των φορολογικών συντελεστών για να ανασάνει η οικονομία. Μεταξύ άλλων, θα μειωθούν ο ΕνΦΙΑ κατά 30% (σε δυο δόσεις), ο συντελεστής φορολογίας των επιχειρήσεων από 29% σε 20% (σε δυο δόσεις επίσης και με προοπτική για περαιτέρω μείωση) και ο ΦΠΑ στους σπόρους και τα λιπάσματα από 24% σε 13% ενώ θα καταργηθεί και ο ειδικός φόρος στο κρασί. Βέβαια, όλα αυτά θα δημιουργήσουν στα έσοδα μια τρύπα βάθους δυο δισ. ευρώ περίπου αλλά ο κ. Μητσοτάκης δεν ανησυχεί διότι θα κλείσει αυτήν την τρύπα πατάσσοντας την φοροδιαφυγή. Πώς είναι τόσο σίγουρος ο κ. Μητσοτάκης ότι θα πατάξει την φοροδιαφυγή ενώ κανένας μέχρι τώρα δεν το κατάφερε; Απλούστατα, όλες οι πληρωμές θα γίνονται πλέον ηλεκτρονικά, άρα δεν πρόκειται να ξαναπουληθεί σουβλάκι δίχως απόδειξη. Κι όπως έχουμε τονίσει κατ' επανάληψη σε τούτο το ιστολόγιο, την μεγαλύτερη ευθύνη για τα οικονομικά δεινά αυτού του τόπου έχουν οι τυροπιτάδες και οι σουβλατζήδες.

(β) Εφαρμογή αυτοποιημένου συστήματος αξιολόγησης δημοσίων δαπανών. Σύμφωνα με το πρόγραμμα, "στόχος είναι να ελεγχθούν τα κέντρα κόστους του δημοσίου και να αξιολογηθούν ουσιαστικά οι δημόσιες δαπάνες, ώστε ο περιορισμός τους να βασίζεται σε μια σύγχρονη, επιστημονική προσέγγιση". Σε απλά ελληνικά, αυτό σημαίνει ότι οι ήδη μειωμένες δημόσιες δαπάνες (για υγεία, παιδεία, κοινωνικές παροχές κλπ) θα μειωθούν ακόμη περισσότερο, απελευθερώνοντας περισσότερο "ζωτικό χώρο" για ιδιωτική πρωτοβουλία. Και σε ακόμη πιο απλά ελληνικά, αν σήμερα πηγαίνουμε στο νοσοκομείο παίρνοντας μαζί μας γάζες και καθετήρες, αύριο που θα πηγαίνουμε σε μια δημόσια υπηρεσία για μια βεβαίωση θα πρέπει να έχουμε μαζί μας χαρτί, στυλό και μελάνι για την σφραγίδα που θα πρέπει να βάλει ο υπάλληλος.

(γ) Η μείωση των δαπανών θεωρείται απαραίτητη "ώστε να έχουμε τον αναγκαίο δημοσιονομικό εξορθολογισμό". Ο κ. Μητσοτάκης διευκρίνησε ότι ένας τέτοιος "εξορθολογισμός" στις λειτουργικές δαπάνες των ΔΕΚΟ και των Νομικών Προσώπων του δημοσίου μπορεί να εξοικονομήσει 400 εκατομμύρια τον χρόνο. Έτσι, ξεκάρφωτο, το νούμερο αυτό δεν ακούγεται άσχημο αλλά θα ήταν σίγουρα ανατριχιαστικό αν ο κ. Μητσοτάκης συμπλήρωνε ότι αυτές οι δαπάνες ανέρχονται σήμερα σε 900 εκατομμύρια περίπου. Δηλαδή, για να "εξορθολογιστούν" οι ήδη ξεχαρβαλωμένες δημόσιες υπηρεσίες, πρέπει να μειωθούν τα κονδύλια που τις αφορούν περίπου στο μισό!

(δ) Η βελτίωση της κατάστασης απαιτεί αξιοκρατία και αυτή θα επιτευχθεί "με συνεχή αξιολόγηση όλων των δομών του κράτους". Η εμμονή τού προέδρου της Ν.Δ. με την αξιολόγηση των δημοσίων υπαλλήλων είναι γνωστή από την εποχή που ήταν υπουργός διοικητικής μεταρρύθμισης (ή, όπως τον έλεγε ο λαός, "υπουργός απολύσεων" ). Μόνο που είναι αστείο να μιλάμε για "δομές του κράτους" και να δείχνουμε τους απλούς υπαλλήλους. Αυτοί είναι απλά εξαρτήματα αυτών των δομών, οι βίδες και τα γρανάζια του. Σε ένα σύστημα όπου οι πολιτικές επιλογές χαράσσονται από τα περίφημα "διαπλεκόμενα συμφέροντα", με την αγαστή συνεργασία πολιτικών και επειχειρηματιών, σε ένα ασφυκτικό ευρωενωσιακό πλαίσιο, το να εντοπίζουμε πρόβλημα "αξιο-κρατίας" όχι στους κρατούντες αλλά στους "κρατούμενους" ίσως να ξεπερνάει τα όρια της αστειότητας και να καταντάει προστυχιά.

(ε) Εκείνο που παραμένει ακατανόητο είναι η διαβεβαίωση του κ. Μητσοτάκη ότι θα μειώσει κατά 140 εκατ. ευρώ τις δαπάνες που πληρώνουμε για τόκους των εντόκων γραμματίων τού δημοσίου. Αναρωτιέμαι πώς θα το κάνει αυτό ο κ. Μητσοτάκης, από την στιγμή που το επιτόκιο δεν ορίζεται από το υπουργείο οικονομικών αλλά διαμορφώνεται στην ελεύθερη αγορά, με βάση τους κανόνες που βάζει εκείνη. Εκτός αν ο κ. Μητσοτάκης εννοεί ότι η ελεύθερη αγορά θα γοητευτεί από τα ωραία του μάτια και θα τον δανείσει με επιτόκια χαμηλότερα από εκείνα με τα οποία δανείζει τον κ. Τσίπρα.

Εν κατακλείδι, φοβάμαι πώς το καινούργιο πρόγραμμα της Νέας Δημοκρατίας πρέπει να αλλάξει τίτλο. Δεν βλέπω να επιτυγχάνεται οποιουδήποτε είδους "συμφωνία" μ' αυτές τις μπούρδες ούτε βλέπω να περιέχεται οποιαδήποτε "αλήθεια" σ' αυτές. Και για να ξύσω μερικές παλιές πληγές, όσο είναι τούτο το πράγμα "συμφωνία αλήθειας", τόσο ήταν κι εκείνο το παλιότερο "συμβόλαιο με τον λαό"...

Η πηγάδα - 8. Πηγές, βιβλιογραφία, εργογραφία

Ποτέ δεν φανταζόμουν ότι θα βρισκόμουν κατηγορούμενος για "ακροδεξιό αναθεωρητισμό", επειδή είπα πως ο Μελιγαλάς δεν αλώθηκε αλλά παραδόθηκε. Για να κατευνάσω τους επικριτές μου, δέχομαι να πάρω πίσω το "παραδόθηκε", υπό την προϋπόθεση ότι κι αυτοί θα βρουν άλλη λέξη για το "αλώθηκε", εφ' όσον εκτιμώ πως δεν μπορούμε να μιλάμε για άλωση από την στιγμή που καμμιά διακοσαριά ταγματασφαλίτες έφυγαν και οι μισοί από τους υπόλοιπους έπαψαν να μάχονται και κλείστηκαν στα σπίτια. Εν πάση περιπτώσει, όμως, το αν μετά ακολούθησαν ή όχι σφαγές ή εκτελέσεις, από τους αντάρτες ή τους χωρικούς, κατ' εντολή ή μη του Άρη και με την παρότρυνση ή την δυσανασχέτηση των άγγλων είναι ολότελα άσχετο με το αν και κατά πόσο μπορούμε να μιλάμε για παράδοση.

Είναι άξιο απορίας το ότι η συντριπτική πλειοψηφία των κειμένων στο διαδίκτυο αλλά και των βιβλίων (ή απλώς κεφαλαίων σε βιβλία) με λεπτομέρειες για την μάχη του Μελιγαλά, εμφορούνται από τόσο έκδηλο αντικομμουνισμό ώστε βρίθουν αναληθειών, ανακριβειών ή και εξόφθαλμων ψευδών. Για να καταλάβω τι πραγματικά έγινε εκείνες τις μέρες, χρειάστηκε (ή αναγκάστηκα) να διαβάσω, μεταξύ άλλων:

- Ηλία Θεοδωρόπουλου (συνταγματάρχου), "Η πηγάδα του Μελιγαλά", ιδιωτική έκδοση, Αθήνα 2001. Πρόκειται για το βιβλίο που μοιράζει δωρεάν στους "προσκυνητές" ο Σύλλογος Θυμάτων Πηγάδας, με καθαρά προπαγανδιστικό αντικομμουνιστικό περιεχόμενο, τα όποια ενδιαφέροντα σημεία τού οποίου πνίγονται σε αμέτρητα λάθη και ψεύδη.

- Σπύρου Ξιάρχου, "Η αλήθεια για τον Μελιγαλά", ιδιωτική έκδοση, Καλαμάτα 1982. Ο Ξιάρχος πήρε μέρος στην μάχη ως αντάρτης του ΕΛΑΣ αλλά θα προτιμούσα να μη περίμενε 38 ολόκληρα χρόνια για να μιλήσει. Έχω την ακαθόριστη εντύπωση ότι ο χρόνος έχει επιδράσει στις αναμνήσεις του. Αξίζει να σημειώσω και τον ισχυρισμό του ότι αυτά που γράφει "βασίζονται σε γραφτά ντοκουμέντα τα οποία ήρθαν στην κατοχή μου αλλά δεν υπάρχουν σήμερα", χωρίς να διευκρινίζει το γιατί δεν υπάρχουν.

- Ιωάννου Μπουγά, "Ματωμένες μνήμες 1940-1945", εκδόσεις Πελασγός, 2009. Βιβλίο με απροκάλυπτα αντικομμουνιστικό περιεχόμενο, τα "ντοκουμέντα" του οποίου είναι κυρίως προφορικές μαρτυρίες. Ο συγγραφέας προσπαθεί να φανεί αμερόληπτος αλλά το μόνο για το οποίο κατηγορεί την εθνικόφρονα πλευρά είναι η "επιπολαιότητα" που έδειξε μετά την αποχώρηση των γερμανών.

- Χάγκεν Φλάισερ, "Νέα στοιχεία για τη σχέση γερμανικών αρχών κατοχής και ταγμάτων ασφαλείας". Τεκμηριωμένη και αποκαλυπτική δουλειά τού γνωστού καθηγητή, δημοσιευμένη στον όγδοο τόμο (1980-1982) της περιοδικής έκδοσης "Μνήμων", της Εταιρείας Μελέτης Νέου Ελληνισμού. Από εδώ αντλήθηκαν πολλά από τα στοιχεία περί Ταγμάτων Ασφαλείας τού πρώτου κεφαλαίου αυτής της σειράς.

- Γρηγόρη Κριμπά, "Η εθνική αντίσταση στη Μεσσηνία και τους γύρω νομούς", ιδιωτική έκδοση, Καλαμάτα, 2006. Πολύ σοβαρή προσπάθεια, παρά τις ατέλειές της.

- Τάσου Κωστόπουλου, "Η αυτολογοκριμένη μνήμη", εκδόσεις Φιλίστωρ, 2005. Μια ευσύνοπτη αλλά λίαν ενδιαφέρουσα ματιά στα Τάγματα Ασφαλείας.

- Παναγιώτη Τραϊανού, "Μελιγαλάς 1944... Το μεγάλο ταμπού της μεταπολεμικής μας ιστορίας". Εκτενής αναφορά στον ρόλο που έπαιξαν στον Μελιγαλά (και στον εμφύλιο αλλά και αργότερα) οι βρεττανοί, ο Γεώργιος Παπανδρέου και οι... βενιζελικοί, με έντονο αντιΚΚΕ (όχι όμως αντικομμουνιστικό) χρώμα και τάσεις προς συνωμοσιολογία.

- Ανωνύμου, "Κομμουνιστικά εγκλήματα στην Ελλάδα (ΚΚΕ, ΕΑΜ, ΕΛΑΣ, ΔΣΕ, ΟΠΛΑ, ΕΠΟΝ)". Εμετικά αντικομμουνιστικό μακροσκελέστατο κείμενο, με εξόφθαλμα κατασκευασμένα ντοκουμέντα των οποίων γίνεται χρήση και στην περίπτωση Μελιγαλά, είτε αυτούσιων είτε παραλλαγμένων. Προσέξτε με πόση άνεση "στελέχη του ΚΚΕ" ομολογούν απάνθρωπα εγκλήματα.

- Πέτρου Τυπάλδου (συνταγματάρχου), "Η απελευθέρωσις της Ελλάδος και τα μετά ταύτην γεγονότα (Ιούλιος 1944 - Δεκέμβριος 1945)", έκδοση Διευθύνσεως Ιστορίας Στρατού, 1973. Στην σελίδα 63 γίνεται μνεία για 3.500 εκτελεσμένους και σφαγμένους στον Μελιγαλά, με πειστήριο αρχείο της ΔΙΣ.

- Κωνσταντίνου Αντωνίου (συνταγματάρχου χωροφυλακής), "Ιστορία Ελληνικής Βασιλικής Χωροφυλακής 1833-1967 - τόμος Γ", εκδόσεις Λαδιάς, 1967. Το "εθνοσωτήριο έργο" των Ταγμάτων Ασφαλείας και οι "κομμουνιστικές φρικαλεότητες" στον Μελιγαλά και αλλού, τεκμηριωμένα με "αδιάσειστα" ντοκουμέντα.

- Κώστα Ρουσίτη, "Καλαμάτα, Πύργος, Μελιγαλάς: Η πρώτη πράξη του ελληνικού εμφυλίου". Άλλη μια προσέγγιση στο θέμα, με σαφή αριστερή μεν αντιΚΚΕ δε τοποθέτηση. Ενδιαφέρουσα η μετατόπιση της έναρξης του εμφυλίου προς τα πίσω, κάτι που συνηθίζουν και οι "εθνικόφρονες" στις αναλύσεις τους.

- Χρήστου Τσιντζιλώνη, "Η αλήθεια για τον Μελιγαλά", Ριζοσπάστης, 11/9/2005 και  Τ.Κωστόπουλου - Δ.Τρίμμη ("Ιός"), "Η μαύρη εθνική πηγάδα", Ελευθεροτυπία, 11/9/2005. Δυο πολυδιαβασμένα κείμενα, δημοσιευμένα την ίδια μέρα σε διαφορετικές εφημερίδες, τα οποία αρκούν για να βάλουν κάποιον στο κλίμα.

- Ανωνύμου, "Τάγματα Ασφαλείας και ένοπλες ομάδες". Ιστολογική ανάρτηση, που συγκεντρώνει ενδιαφέροντα στοιχεία αντιγραμμένα από διάφορες πηγές. Μειονέκτημα, η άτακτη και χωρίς σειρά ή οργάνωση παράθεση αυτών των στοιχείων. Εδώ βρίσκεται δημοσιευμένη και η έκθεση "Περί ιστορίας Τάγματος Ασφαλείας Καλαμάτας (Μελιγαλά)", του υποδιοικητή του Τ.Α. Μελιγαλά Παναγιώτη Καζάκου, όπως δημοσιεύθηκε στα "Αρχεία" της Διευθύνσεως Ιστορίας Στρατού.


Για να μη πνιγεί κάποιος στον κυκεώνα των παραπάνω πληροφοριών και "πληροφοριών", θα πρέπει να διαθέτει σοβαρό υπόβαθρο. Με άλλα λόγια, θα πρέπει να έχει υπ' όψη του και μια πλειάδα άλλων βιβλίων, απαραίτητων για να διαμορφώσει σωστά γνώμη. Μεταξύ αυτών των βιβλίων που οπωσδήποτε με έχουν επηρεάσει, βρίσκονται ενδεικτικά:
- Χάγκεν Φλάισερ, "Στέμμα και σβάστικα: η Ελλάδα της Κατοχής και της Αντίστασης", Παπαζήσης, 1986.
- Κρις Γουντχάουζ - Κρίστοφερ Μόνταγκιου, "Το μήλο της έριδος", Εξάντας, 1976.
- Μαρκ Μαζάουερ, "Στην Ελλάδα του Χίτλερ: Η εμπειρία της Κατοχής", Αλεξάνδρεια, 1994.
- Δέσποινας Παπαδημητρίου, "Από τον λαό των νομιμοφρόνων στο έθνος των εθνικοφρόνων", Σαββάλας, 2006.
- Διονύση Χαριτόπουλου, "Άρης, ο αρχηγός των ατάκτων", Τόπος, 2009.


ΥΓ: Χρωστάω ένα μεγάλο ευχαριστώ σε όσους κατάλαβαν την πολύμηνη τεράστια προσπάθεια που κατέβαλα για να κολυμπήσω σ' όλο αυτό το πέλαγος των αλληλοσυγκρουόμενων και χαλκευμένων πληροφοριών και έδειξαν κατανόηση σε τυχόν λανθασμένα συμπεράσματά μου. Το ίδιο ευχαριστώ δικαιούνται οι δεκάδες σχολιογράφοι που έσπευσαν να συμπληρώσουν, να διορθώσουν ή και να επικρίνουν (γιατί όχι;) τα κείμενά μου.

Σαββατιάτικα (125) - του μποϋκοτάζ

*** Αν ξαναρθείς θά 'χω σβηστά όλα τα φώτα, τα παράθυρα κλειστά... *** "Και παράφωνος και ανιστόρητος", είπε για τον Ρέμο ο πρόεδρος των ποντίων. *** Ρε σεις, ένας πρόεδρος ποντίων δεν χαριεντιζόταν με τον Κασιδιάρη τις προάλλες; *** Μποϋκοτάζ στον Ρέμο; *** Ποιός είναι αυτός που το προκήρυξε, να μου εξηγήσει τι εννοεί με το "ούτε κοκακόλα στο μαγαζί του"; *** Δηλαδή, μπορούμε να πηγαίνουμε αρκεί να την βγάζουμε στεγνά; *** Μ' αρέσει που πειραχτήκατε απ' όσα είπε περί Κεμάλ ο Ρέμος αλλά ξεχάσατε που επί δεκαετίες υπήρχε στο κέντρο τής Θεσσαλονίκης οδός Κεμάλ Ατατούρκ. *** Να ρωτήσετε, να μάθετε πώς λέγεται σήμερα. *** Γίδια. *** Μπάυ δε γουέυ, ο Notis έκανε δηλώσεις για τις δηλώσεις Ρέμου ή ακόμη; *** Μπορεί να βγω, μπορεί να μπω, μπορεί να φύγω και να ξαναρθώ... *** Ακριβοπούλου: "Το μπακογιαννέικο στηρίζει τον πολιτικό του βίο πάνω σ' έναν θάνατο." *** Να σε φιλήσω,

Φάε, αγόρι μου, να μεγαλώσεις και να ομορφήνεις!

Κατερίνα μου!! *** Να σε φιλήσω κι ας πειράχτηκε το γκομενάκι τής Σίας. *** Άντε πια, με το μαλακιστήρι, που, αν δεν λεγόταν Μπακογιάννης, δεν θα το παίρνανε ούτε για ελεγκτή στα τρόλλεϋ. *** Μητσοντόρα: "Στα Εξάρχεια σήμερα δεν υπάρχει κράτος. *** Πες μας καλύτερα πού υπάρχει, ρε συ Ντόρα. *** Εκτός αν εννοείς κράτος αυτό που σας δίνει 647 χήνες για να κάνετε μουσείο το μπακογιαννόσπιτο. *** Α, δεν τα δίνει το κράτος αλλά το ΕΣΠΑ Στερεάς Ελλάδος... *** Και ποιός είναι περιφερειάρχης εκεί, είπαμε; *** Α, ο γιος σου... *** Παναπεί, με υπογραφή Μπακογιάννη θα πάρει 647 το σπίτι Μπακογιάννη για να γίνει μουσείο, ε; *** Εντάξει, δεν το λες και κράτος αυτό, μη χέσω! *** Στο λαιμό μου αποκοιμήσου, να ονειρευτώ μαζί σου... *** Αληθεύει ότι το Γηροκομείο Πειραιώς διώχνει όσους τρόφιμούς του καπνίζουν; *** Με διαταγή τού φασιστοδεσπότη, του Σεραφείμ; *** Ύψιστε, δεν ξέρω αν τα πάντα εν σοφία εποίησας αλλά με κάτι δεσποτάδες την έκανες την μαλακία. *** Πρέπει να παραδεχτείτε ότι έχει δίκιο ο Φίλης που αλλάζει το μάθημα των θρησκευτικών. *** Διάολε, σκεφτείτε ότι δεν έχουμε ιδέα για τις άλλες θρησκείες. *** Για παράδειγμα, τα πιλάφια στον μουσουλμανικό παράδεισο είναι σκέτα ή με σις-κεμπάπ; *** Τα ουρί είναι τρυφερούδια ή τίποτε σιτεμένες γεροντοκόρες; *** Ο βουδδισμός έχει κόλαση με καζάνια ή όχι; *** Να μάθουμε τι ισχύει και, αν μας συμφέρει, παίρνουμε μεταγραφή. *** Θα 'θελα να σε κατακτήσω (...) δεν μου αρκεί να σ’ αγαπήσω... *** Πώς σχολιάζετε τα 15 χρόνια φυλακή σε καθαρίστρια για πλαστό απολυτήριο δημοτικού; *** Δεν συμφωνείτε ότι η αδέκαστη δικαιοσύνη λειτουργεί; *** Άντε, να ξεβρομίζει η κοινωνία σιγά-σιγά από τις βρομοκαθαρίστριες. *** Έγραψε ο Κούγιας σε εξώδικο ότι έχει μπόι 1,79; *** Αμ, ήταν σωστό το σύνθημα που φωνάζαμε στο γήπεδο, όταν τον είχαμε πρόεδρο στην Παναχαϊκή: "Είναι ψηλός, είναι ψηλός ο πρόεδρος..." *** Αυτά να τα βλέπει ο Λάκης, που έχει φάει τα λυσσακά του με τον Αλέξη μας. *** Σαράφογλου: "Αν διαφωνείς με την ενημέρωση που προσφέρει ένα μέσο,

Άντε τώρα να κατουρήσεις...

άλλαξε κανάλι." *** Και να βάλουμε ποιό, ρε Μαράκι; *** Αφού κόπυ-πέιστ είναι όλα! *** Αντί για "άλλαξε κανάλι", έπρεπε να πεις "κλείσε την τηλεόραση". *** Ή, σωστότερα, "σπάσε την τηλεόραση". *** Η μοναξιά οπλοφορεί, με σημαδεύει, με έρωτα με τιμωρεί... *** Καμπουράκης: "Είμαι 55 χρονών και χωρίς δουλειά... πώς θα ζήσω;" *** Κοσμοπόλιταν, σελίδα 69, Δημητράκη μου. *** Άντε στην Μανωλάδα, να μαζέψεις φράουλες. *** Αυτό που λένε τον Καλογλίτσα "Νέο Κοσκωτά", πολύ με προβληματίζει. *** Λέτε να αγοράσει τον Ολυμπιακό και να φέρει πάλι κανένα Ντέταρι; *** Βουλγαράκης: "Το θέμα είναι να καταλάβουν στην αριστερά ότι το πεπόνι παγώνει αλλά το παγόνι δεν πεπόνι." *** Μπράβο, Γιώργο μου! *** Πολύ χαίρομαι που βλέπω να διατηρείς την οξύνοιά σου! *** Αλλά μη περιμένεις από την αριστερά να καταλάβει ότι άλλο Τουπαμάρος κι άλλο το μουνί τής Μάρως. *** Η αγάπη είναι ελέφαντας και θα το καταλάβεις όταν κι εσύ για ένα φιλί θα σβήνεις και θ’ ανάβεις... *** Αληθεύει ότι η Τσιπίτα ανακοίνωσε εντυπωσιακή αύξηση πωλήσεων και κερδών; *** Έτσι ντε, να το βουλώσουν εκείνοι που δεν πιστεύουν ότι έπρεπε να πέσουν οι μισθοί για να έρθει η ανάπτυξη. *** Να υποθέσω ότι τώρα η Τσιπίτα θα δώσει αυξήσεις στους εργαζόμενους ή σκέφτομαι μαλακία; *** Τέλος

Αρχιτεκτονικός σουρρεαλισμός

πάντων, ας τους δώσει δυο σακκουλάκια έξτρα τυρογαριδάκια, έτσι, για το ονόρε. *** Πείτε μου ότι δεν είμαι ο μόνος που όλη αυτή η κουβέντα για τις σημαίες του τα έχει κάνει μπαούλα. *** Σιχτίρ πια με τις σημαίες. *** Αφού δεν είχε λίγο χιούμορ ο Ερντογκάν, να βάλει μια της Φενέρμπαχτσε και μια του Απόλλωνα Κρύας Βρύσης... *** Ποιο κορμί σε ταξιδεύει κι η καρδιά μου δραπετεύει, σαν σκιά μεσ’ στη σκιά σου αλητεύει... *** Δεν φτάνει που οι απλυτοσυριζαίοι κλείσανε το Μέγκα, συλλάβανε και τον Στέφανο Χίο. *** Φιμώνεται η ελευθεροτυπία, παναπεί καταρρέει η δημοκρατία σ' αυτόν τον τόπο και ο Κωλόχαρτος δεν βγάζει άχνα; *** Κωλόχαρτος προς κυβέρνηση: "Σήμερα εξευτελιζόμενοι στέλνετε την αριστερά στο χρονοντούλαπο της ιστορίας." *** Α, μίλησε! *** Κουίζ για αρχαρίους: σε ποιό κανάλι έπαιξε η είδηση ότι άρχισε η δίκη Χαρδούβελη για μη υποβολή δήλωσης πόθεν έσχες; *** Αν ακόμη σκέφτεστε άλλη απάντηση εκτός από το "σε κανένα", την Δευτέρα με τον κηδεμόνα σας. *** Μπάρμπι: "Με προβληματίζει το ότι, αν δεν ήταν μνημονιακή δέσμευση, η αξιοποίηση του Ελληνικού δεν θα γινόταν ποτέ." *** Μιλτιάδη, εμένα με προβληματίζει το γιατί όταν ήσουν μικρός δεν σε πνίξανε οι δικοί σου στον ασβέστη. *** Σ’ έχω δε σ’ έχω μες στα χάδια μου να σε κοιμίζω με φιλιά κι ύστερα εσύ να φεύγεις μ’ ένα γειά... *** Τσίπρας "Πρέπει

Ευτυχισμένα χρόνια

να πάρουμε γενναίες αποφάσεις." *** Αλέξη, σε ξορκίζω! *** Πάρτε κιλά, πάρτε το μετρό, πάρτε των ομματιών σας, πάρτε τ' αρχίδια μας, πάρτε ό,τι άλλο θέλετε αλλά όχι αποφάσεις! *** Γραφτήκατε στην λίστα για το νέο άιφον ή πάλι θα την πέσετε στο προηγούμενο μοντέλο που θα φτηνήνει; *** Tζίγγερ Βαρδινογιάννης: "Προφανώς και με ενοχλεί που υπάρχουν απλήρωτοι εργαζόμενοι στο Μέγκα." *** Στους άλλους πέστα, Γιάννη μου, εγώ ξέρω πόσο συμπονάς τους συνανθρώπους σου. *** Φτυστός η μαμά σου είσαι σ' αυτό. *** Τέρμα το γκάζι σου λοιπόν, τέρμα τα φώτα  σου, πέρνα από πάνω να σε δω μ’ όλη τη φόρα σου... *** Ξεχάστε τα περί Κεμάλ... σας έδωσα πολύ καλύτερους λόγους για να μποϋκοτάρετε τον Ρέμο.*** Αυτό που τα παιδιά περνάγανε ζάχαρη τόσα χρόνια και χωρίσανε μόλις παντρευτήκανε, μήπως κάτι λέει για την αξία του γάμου; *** Σας έλεγε κι εσάς η μάνα σας ότι τα παιδιά δένουν το ζευγάρι; *** Τώρα έχουμε έξι αποδείξεις ότι αυτό είναι χοντροπαπαριά. *** Μου την δίνει που όλοι ασχολείστε με τον χωρισμό Μπραντ-Αντζελίνας αλλά έναν να πει καριόλα την Τζολί που παράτησε το αγόρι μας, δεν βρήκα. *** Ευτυχώς, αυτό το ιστολόγιο συμπαραστέκεται στον Πιτ και γι' αυτό σήμερα δημοσιεύει μια φωτογραφία του τραβηγμένη εδώ και μισό αιώνα περίπου. *** H τελευταία φωτογραφία είναι από το οικονομικό φόρουμ του Νταβός, στις 27 Ιανουαρίου 2006 και δίπλα στους Μπραντζολίνα ο Μπόνο μοστράρει τα διακριτικά γυαλιά του. *** Κι επειδή προτιμώ να σκέφτομαι τον Μπόνο ως μέλος των U2, ας βάλω ν' ακούσουμε λάιβ το Sunday bloody Sunday. *** Πριν κλείσω, ας σας αποκαλύψω ότι η πρώην Κεμάλ Ατατούρκ είναι η νυν Αποστόλου Παύλου. *** Καλό Σαββατοκύριακο! ***

Μνήμη Πάμπλο Νερούντα

Ήταν μια μέρα σαν σήμερα, 23 Σεπτέμβρη, μια Κυριακή του 1973 όταν έφευγε από την ζωή ο Ρικάρντο Ελιέσερ Νεφταλί Ρέγιες Μπασοάλτο, στα 69 του χρόνια. Έφυγε ο άνθρωπος που, παρ' ότι ο πατέρας του του είχε απαγορεύσει να ασχοληθεί με την ποίηση, υποχρέωσε τον Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες να παραδεχτεί ότι "τον θεωρώ ως τον μεγαλύτερο ποιητή τού εικοστού αιώνα, σε οποιαδήποτε γλώσσα" (*). Κι η μεγαλοσύνη του ήταν τέτοια ώστε κατάφερε να βραβευτεί και με το βραβείο Λένιν (1952) και με το βραβείο Νόμπελ (1971). Σαράντα τρία ολόκληρα χρόνια μετά τον θάνατό του, αυτός ο χιλιανός ποιητής παραμένει παγκόσμιο σημείο αναφοράς, έστω κι αν όλος ο κόσμος τον γνωρίζει με το λογοτεχνικό του ψευδώνυμο: Πάμπλο Νερούντα.

Λίγες μέρες νωρίτερα, στις 11 Σεπτεμβρίου, είχε επιβληθεί στην Χιλή η δικτατορία τού Πινοτσέτ. Το στρατιωτικό καθεστώς απαγόρευσε την πάνδημη κηδεία του Νερούντα αλλά ο κόσμος αψήφησε την απαγόρευση και χιλιάδες λαού συνόδευσαν το φέρετρο στους δρόμους, μετατρέποντας την κηδεία σε εκδήλωση διαμαρτυρίας εναντίον της δικτατορίας.

Σήμερα, αφήνοντας στην άκρη τα δύσκολα κείμενα και επιχειρώντας κάποιου είδους "αποφόρτιση" από την δύσκολη εβδομάδα που τελειώνει, το ιστολόγιο περιορίζεται σ' αυτά τα λίγα λόγια και παραθέτει δυο αποσπάσματα από το μνημειώδες έργο τού Πάμπλο Νερούντα "Γενικό Άσμα" (Canto General), σε μετάφραση Δανάης Στρατηγοπούλου (εκδόσεις Τυπωθήτω-Δαρδανός, 2004):



Πατρίδα, έχεις γεννηθεί από ξυλοκόπους,
από τέκνα αβάφτιστα, απο μαραγκούς,
από κείνους που δώσαν σαν παράξενο πουλί
μια σταγόνα αίμα πετούμενο
και σήμερα θα γεννηθείς και πάλι σκληρή,
μες απο εκεί που ο προδότης και ο δεσμοφύλακας
σε πιστεύανε παντοτινά θαμμένη.
Σήμερα, όπως και τότε, θα γεννηθείς απ' το λαό.

Χειρόγραφο του Γιάννη Ρίτσου (απόσπασμα)

Σήμερα θα βγεις μες απ' το κάρβουνο και τη δρόσι.
Σήμερα θα καταφέρεις να τραντάξεις τις πόρτες
με χέρια κακοπαθιασμένα, με κομμάτια
ψυχής που περισώθηκε, με δέσμες
από βλέμματα που ο θάνατος δεν έσβησε:
εργαλεία φοβερά
κάτω απ' τα κουρέλια, έτοιμα για τη μάχη...

(...)

Πέτρα στην πέτρα, ο άνθρωπος πού ήταν;
Αγέρας στον αγέρα, ο άνθρωπος πού ήταν;
Χρόνος στον χρόνο, ο άνθρωπος πού ήταν;
Τάχα δεν υπήρξες, σπασμένο κομματάκι
του ανολοκλήρωτου ανθρώπου, του άδειου αητού,
που απ' τους σημερινούς δρόμους, που απ' τ' αχνάρια,
που απ' τα φύλλα του νεκρού φθινοπώρου
πορεύεται ταλανίζοντας την ψυχή ώς τον τάφο;
Το χέρι το πτωχό, το πόδι, η φτωχιά ζωή...
Οι μέρες του φωτός
που ξέφτισε μέσα σου, όπως η βροχή
πάνω στις μπαντερίγιες της γιορτής,
σάμπως δε δώσανε φύλλο φύλλο τη μαύρη τους τροφή
στο άδειο στόμα;
Πείνα, κοράλι του ανθρώπου,
πείνα, ύπουλο φυτό, ρίζα των ξυλοκόπων,
πείνα, σάμπως, δεν ανέβηκε η ευθεία του άγριου βράχου σου
ως τους απόμακρους τούτους ψηλούς πύργους;
Εγώ σε ανακρίνω, αλάτι των δρόμων,
δείξε μου το κουτάλι, αρχιτεκτονική άσε με
να ξύσω με μια βέργα τις πέτρινες ίνες σου,
ν' αναρριχηθώ σ' όλη την κλίμακα του αγέρα ώς το κενό,
να ξεγδάρω τα σπλάχνα ως ν' αγγίξω τον άνθρωπο...

Πρώτος αριστερά ο Πάμπλο Νερούντα, τρίτος ο Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα (Μπουένος Άυρες, 1934)

-------------------------------------
(*) Πλίνιο Απουλέγιο Μεντόζα, "Συζητήσεις με τον Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες", Verso, 1983

Η θηλειά του χρέους και ο Φόρος Περιουσίας

Χτες διατυπώσαμε μερικές σκέψεις για το καινούργιο φρούτο που θα δοκιμάσουμε την επόμενη χρονιά, το περιουσιολόγιο. Σήμερα λέω να γενικεύσουμε την συζήτηση και να την πάμε ένα βήμα πιο πέρα. Ίσως έτσι καταλάβουμε καλύτερα το παιχνίδι που παίζεται ερήμην μας.

Από το ξέσπασμα της καπιταλιστικής κρίσης που βιώνουμε ήδη επί οκτώ και πλέον χρόνια και που δεν λέει να τελειώσει, το κεντρικό θέμα σε όλες τις οικονομικές συζητήσεις απανταχού της υφηλίου είναι το χρέος. Ο ΟΟΣΑ επισημαίνει το ολοένα διογκούμενο πρόβλημα από την υπερχρέωση των νοικοκυριών, το ΔΝΤ βλέπει αδιέξοδα που προκαλούνται από την υπερχρέωση των κρατών, οι κεντρικοί τραπεζίτες όλων των χωρών τρέμουν καθώς αντιλαμβάνονται ότι το σύστημά τους απειλείται με κατάρρευση λόγω χρεών και όλοι μαζί στίβουν τα μυαλά τους για να βρουν έναν τρόπο να επαναφέρουν την παγκόσμια οικονομία σε ρυθμούς ανάπτυξης, παρά τα χρέη που έχουν πνίξει ολόκληρο τον πλανήτη, όπως φαίνεται στο παρακάτω διάγραμμα:

Τα ποσά είναι ανατριχιαστικά. Στα τέλη του 2014, το παγκόσμιο χρέος άγγιξε τα 200 τρισ. δολλάρια! Με δεδομένο ότι το παγκόσμιο ΑΕΠ δεν ξεπερνάει τα 70 τρισ., το παγκόσμιο χρέος φτάνει στο 286% του ΑΕΠ. Για να το πούμε πιο παραστατικά, προκειμένου να ξεπληρωθεί αυτό το χρέος πρέπει όλοι οι κάτοικοι της Γης να δουλεύουν επί 34-35 μήνες, δίχως να βάλουν στο στόμα τους έστω μια μπουκιά ψωμί.

Βέβαια, σε κάποιες χώρες (όπως η Ελλάδα) η κατάσταση είναι πολύ χειρότερη. Εκείνο που ξέρουμε, επειδή μας το πιπιλάνε όλοι τριγύρω, είναι ότι το δημόσιο χρέος μας φτάνει τα 326 δισ. ευρώ (τουλάχιστον, τόσο ήταν την πρωτοχρονιά) και μάθαμε απ' έξω κι ανακατωτά ότι χρωστάμε το 180% του ΑΕΠ μας. Αυτό είναι το λεγόμενο χρέος κεντρικής κυβέρνησης. Μόνο που ως έλληνες δεν χρωστάμε μόνο αυτά. Υπάρχουν κι άλλα 103 δισ., τα οποία χρωστάνε οι φορείς τού ευρύτερου δημόσιου τομέα. Υπάρχουν και κάπου 740 δισ. σε έντοκα γραμμάτια, τα οποία ανακυκλώνουμε πληρώνοντας τόκους. Και υπάρχουν κι ακόμα 220 δισ., τα οποία έχει δανειστεί ο χρηματοπιστωτικός τομέας με την εγγύηση του δημοσίου. Αν τα αθροίσουμε όλα αυτά, φτάνουμε στο δυσθεώρητο ποσό των 1,39 τρισ. ευρώ, το οποίο ξεπερνάει το 800% του ΑΕΠ μας. Παναπεί, για να ξοφλήσουμε πρέπει να δουλεύουμε ως σκλάβοι οκτώ χρόνια, δίχως να πιούμε έστω ένα ποτήρι νερό. Τρέλα!

Αν κάποιοι σκεφτεστε ότι είτε υπερβάλλω είτε τα νούμερα που παραθέτω είναι λανθασμένα, λυπάμαι αλλά θα σας στενοχωρήσω. Προσέξτε:

Στις 30 Μαρτίου 2016, ο πρώην διοικητής τής ΤτΕ Γιώργος Προβόπουλος, μιλώντας στην γενική συνέλευση του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Τροφίμων, πέταξε μια βόμβα μεγατόνων: "Θυμάμαι τον Μάιο του 2008 ο Μπομπ Τράα, ο οποίος είχε σταλεί τότε από το ΔΝΤ να κάνει μια έκθεση για την ελληνική οικονομία, είχε υπολογίσει ότι το χρέος κάθε μορφής του ελληνικού κράτους, της ελληνικής οικονομίας ήταν πάνω από 800% του ΑΕΠ και τον παρακαλέσαμε να μην το δημοσιεύσει γιατί θα γινόταν χαμός αν το δημοσίευε. Αλλά αυτή ήταν η πραγματικότητα και κάποιοι κάνανε πως δεν την βλέπανε".

Στον απόηχο της έκρηξης, ο Προβόπουλος βγήκε στον Αντέννα για να απαντήσει στην ερώτηση αν τότε ζήτησε από τον Τράα να θάψει την έκθεσή του. Στην κουτή ερώτηση, ο Προβόπουλος απάντησε λογικά: "Δεν είναι ακριβές ότι ζήτησα από τον Μπομπ να μην δημοσιοποιήσει τα στοιχεία, αλλά του ζήτησα να κάνει σωστή χρήση τους. Λόγω των δυσμενών συνθηκών που είχαν τα σπρεντ, αν έβγαινε η προοπτική του 800%, την άλλη μέρα θα κατέρρεε η χώρα". Πάντως, τον Αύγουστο του 2009 ο Τράα υπέβαλε κανονικά την έκθεσή του και αυτή βρίσκεται ακόμη και σήμερα αναρτημένη στον ιστότοπο του ΔΝΤ, όπου μπορεί να την διαβάσει ο οποιοσδήποτε.

Παρένθεση. Αν θυμάμαι καλά, οι εκλογές τού 2009 έγιναν στις 4 Οκτωβρίου. Αυτό σημαίνει ότι η έκθεση Τράα ήταν γνωστή τόσο σ' εκείνους που έλεγαν "λεφτά υπάρχουν" όσο και σ' εκείνους που διαλαλούσαν "όλα τα κάναμε καλά". Επίσης, σημαίνει πως όλοι όσοι είπαν (μερικοί εξακολουθούν να λένε) "δεν ξέραμε", είναι ή άσχετοι ή ηλίθιοι ή ψεύτες. Κλείνει η παρένθεση.

Ο Μπομπ Τράα (σκέτο "Μπομπ" για τον κ. Προβόπουλο), φανατικός υπέρμαχος της άποψης ότι
οι έλληνες ζούσαν πάνω από τις δυνατότητές τους και τώρα πρέπει να πληρώσουν.

Πώς δένει η κουβέντα για το χρέος με το περιουσιολόγιο; Είναι απλό. Για να χαλαρώσει η θηλειά στην παγκόσμια οικονομία, πρέπει να μειωθεί δραστικά το χρέος. Αυτό γίνεται με δυο τρόπους: πρώτον, με διαγραφή ενός μεγάλου μέρους του από πλευράς δανειστών (κάτι που δεν φαίνεται εφικτό, λόγω της απληστίας του κεφαλαίου) και, δεύτερον, με πραγματική φορολόγηση του πλούτου, του μεγάλου πλούτου. Πώς να φορολογήσεις, όμως, τον μεγάλο πλούτο, όταν διοχετεύεται σε φορολογικούς παραδείσους και χάνεται;

Εδώ έρχεται το περιουσιολόγιο να παίξει τον ρόλο του. Όσες τράπεζες και παρατράπεζες κι αν στηθούν στα διάφορα Καϋμάν και Βανουάτου κι όσες εταιρείες γραμματοκιβωτίου κι αν ιδρυθούν στις Κάτω Χώρες, τα ακίνητα δεν μπορούν να μεταφερθούν εκεί. Μένουν στον τόπο τους, βρίσκονται εύκολα και μπορούν να φορολογηθούν ακόμη ευκολώτερα. Αυτός είναι ο λόγος που οι διεθνείς καπιταλιστικοί οργανισμοί (ΟΟΣΑ, ΔΝΤ, Παγκόσμια Τράπεζα, Ευρωπαϊκή Ένωση κλπ) υπερθεματίζουν την εφαρμογή τού Φόρου Περιουσίας σε όλες τις χώρες: να μαζέψουμε τα πολλά από τα ακίνητα κι από τα υπόλοιπα ό,τι πάρουμε είναι καλό. Υπολογίζεται ότι σε βάθος λίγων χρόνων μπορεί μέσω αυτού του φόρου να μεταφερθούν πάνω από 20 τρισ. δολλάρια στην εξυπηρέτηση του χρέους.

Φυσικά, σ' αυτόν τον σχεδιασμό, δεν θα μπορούσε να μη πρωταγωνιστήσει η Ελλάδα, το γνωστό πειραματόζωο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έτσι κι αλλιώς, όλα τα νεοφιλελεύθερα μέτρα που επιβάλλονται αλλεπάλληλα σ' ολόκληρη την Ευρώπη, εδώ πρωτοδοκιμάζονται. Τώρα, ποια θα είναι τα αποτελέσματα του εν λόγω πειράματος, ουδείς γνωρίζει. Πάντως, προσωπικά δεν διατίθεμαι να στοιχηματίσω ούτε μια χρησιμοποιημένη οδοντογλυφίδα στο ότι θα δούμε "πραγματική φορολόγηση του μεγάλου πλούτου"...

Ο κλαυσίγελως του περιουσιολογίου

Κατά πάσα πιθανότητα, έχετε ακούσει ότι από τον ερχόμενο Φλεβάρη μπαίνει σε εφαρμογή το "Περιουσιολόγιο". Δηλαδή, του χρόνου θα πρέπει όλοι να δηλώσουμε στο κράτος τα περιουσιακά μας στοιχεία κι από κει και πέρα να το ενημερώνουμε κάθε φορά που αυτά τα στοιχεία αλλάζουν.

Το πώς θα εφαρμοστεί αυτό το πράγμα παραμένει άγνωστο. Αναγκαστικά, βασιζόμαστε στις διάφορες "αποκαλύψεις" των δημοσιογράφων και σε όσα σκόρπια λόγια ξεφεύγουν από τα χείλη των λογής-λογής κυβερνητικών στελεχών και υπαλλήλων. Αν τα βάλουμε όλα αυτά σε μια σειρά, προκύπτει ότι στο περιουσιολόγιο θα πρέπει να δηλώσουμε (α) όλα τα ακίνητά μας, έστω κι αν τα έχουμε ήδη δηλωμένα στο Ε9, (β) όλα τα μεταφορικά μέσα που διαθέτουμε, είτε τα δηλώνουμε ήδη μέσω της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος (αυτοκίνητα, σκάφη κλπ) είτε όχι (δίκυκλα), (γ) όλα τα κινητά αντικείμενα αξίας (πίνακες ζωγραφικής, τιμαλφή κλπ) εφ' όσον έχουν συνολική αξία πάνω από 30.000 ευρώ,  (δ) τις πάσης μορφής χρηματικές μας τοποθετήσεις (καταθέσεις, ομόλογα, μετοχές κλπ), (ε) τα μετρητά που βρίσκονται στην κατοχή μας εκτός τραπεζικών λογαριασμών (σε θυρίδες, κάτω από το στρώμα, χωμένα στο μπαούλο, θαμμένα στον κήπο κλπ) εφ' όσον υπερβαίνουν τις 15.000 ευρώ και (στ) ό,τι άλλο νομίζουμε πως έχει κάποια σημαντική αξία.

Big Brother is watching you! Ακόμα και μέσα στο μπαούλο!

Στοιχηματίζω πως, όσοι δεν έχετε μείνει με το στόμα ανοιχτό, έχετε ήδη λυθεί στα γέλια. Κι όμως, η κατάσταση είναι για κλάμματα. Αν ξεχάσουμε ή "ξεχάσουμε" να γράψουμε κάτι και αυτό βρεθεί αργότερα, πλην του προστίμου που θα επιβληθεί, θα κατάσχεται. Κι αν η εφορία εκτιμήσει ότι η συνολική αξία αυτών που θα δηλώσουμε είναι αναντίστοιχα υψηλή προς τα εισοδήματά μας, θα έχει την δυνατότητα να επιβάλει αναδρομικούς φόρους σε βάθος δεκαετίας. Δηλαδή, μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα για όσους στο παρελθόν αγόρασαν κάτι ακριβό με μαύρο χρήμα.

Θα μου πείτε πως καλά να πάθουν όλοι αυτοί που έβγαλαν μαύρο χρήμα και να πληρώσουν για να βάλουν μυαλό. Να πληρώσουν; Χμμμ... Αυτό είναι μια κουβέντα. Κάποια εποχή, θες μαύρο θες άσπρο, έβγαινε χρήμα και δεν είχα πρόβλημα να πάρω δυο βραχιόλια δώρο στην γυναίκα μου ή να αγοράσω έναν Μυταρά σε δημοπρασία (όχι πως μ' άρεσε ο Μυταράς, δηλαδή, αλλά από τότε που τον κρέμασα στο σαλόνι, ανέβηκα στην εκτίμηση πολλών. Τώρα να μου πείτε τι να κάνω, που άλλαξαν οι καιροί, φαλήρισε η βιοτεχνία μου, μείνανε σε μένα ο Μυταράς και στην γυναίκα μου τα βραχιόλια και την βγάζουμε με δυο συντάξεις τού ΟΑΕΕ κι εκείνες κουτσουρεμένες μιας και μου κρατάνε τις εισφορές που δεν πλήρωνα τα τελευταία χρόνια. Πώς θα πληρώσω το πρόστιμο που θα μου ρίξουν λόγω αναντιστοιχίας εισοδήματος και περιουσίας; Δεν θα πληρώσω. Άρα Μυταράς και βραχιόλια κατάσχονται υπέρ πατρίδος.

Με τα "μεταφορικά μέσα" ποιός θα μου πει τι να κάνω; Πόσο να αποτιμήσω εκείνη την C230 που πήρα πριν καμμιά δεκαετία κοψοχρονιά 35 χιλιάρικα (π' ανάθεμα την ώρα και την στιγμή), δήλωσα ότι την πήρα δώδεκα και από πρόπερσι έχω καταθέσει τις πινακίδες της γιατί δεν μπορούσα να την πουλήσω ούτε για πέντε χιλιάδες; Το Ίμπιζα, με το οποίο βολευόμαστε οικογενειακώς κι ας κοντεύει να σκορπίσει, πόσο να πω ότι αξίζει; Και το παπί που το αφήνω ξεκλείδωτο το βράδυ διότι έτσι που έχει καταντήσει το σιχαίνονται και οι κλέφτες, θα με πιστέψουν αν πω ότι δεν πιάνει μία;

Για να μη σας αδικώ, πάντως, οφείλω να παραδεχτώ ότι κάπου βγαίνει και λίγο γέλιο από την όλη φάση. Αλήθεια, θεωρείται τιμαλφές το σκαλιστό ρολογάκι τσέπης που έφερε ο προπάππος μου από την Μικρασία; Μπορεί για μένα να είναι απλώς κειμήλιο που η αξία του δεν αποτιμάται σε χρήμα αλλά πού ξέρω αν σε μια δημοπρασία δεν μπορεί να χτυπήσει δέκα χιλιάρικα; Και ποιός θα μου πει αν αξίζει κάτι εκείνος ο απίθανος μουτζουροπίνακας κάπου απίθανου Μαλέα... Σαλέα... κάπως έτσι, που αγόρασε η γυναίκα μου σε ένα γκαλά και που εγώ δεν θα χαράμιζα ούτε ένα κατοστάρικο για δαύτον; Πόσο να τον αποτιμήσω τον απίθανο; Και πόσο να αποτιμήσω εκείνη την μαχαίρα που, σύμφωνα με την πεθερά μου, ανήκε στον παππού της που πολέμησε με τον Κολοκοτρώνη στα Δερβενάκια;

Αμ το άλλο, με τα εκτός τραπεζών μετρητά τί σας λέει; Να έχεις, ας πούμε, πέντε φράγκα στην καβάντζα και να πρέπει να τα δηλώσεις; Κι άμα αβγατίσουν ή λιγοστέψουν, να πρέπει να κάνεις σχετική δήλωση; Παναπεί, κάθε φορά που θα φεύγει ο ντελιβεράς, θα πρέπει να ενημερώνω το taxisnet ότι τα λεφτά στο πορτοφόλι μου λιγόστεψαν κατά ένα δεκάρικο; Κι άμα κερδίσω τον Μιχάλη στο τάβλι, θα πρέπει να ενημερώσω τον πίνακα "κέρδη από παίγνια" με το τάλληρο που θα του πάρω; Θα μου πείτε να μη τα δηλώσω. Κι άμα με σταματήσει στον δρόμο κανένας εφοριακός για έλεγχο και μου βρει πέντε ευρώ παραπανίσια στην τσέπη; Θα 'ρθείτε εσείς να καθαρίσετε; Ε, ρε, μπερδέματα...

[Από το "Ποντίκι", 24/12/2015]

Ας σοβαρευτούμε λίγο. Αν επαληθευτούν έστω τα μισά από όσα λέγονται και ακούγονται, μπορώ να πω με βεβαιότητα ότι το περιουσιολόγιο θα αποδειχτεί ένα καινοτόμο μέτρο που σχεδιάστηκε για να... μη δουλέψει! Θα παρουσιαστεί ως ρηξικέλευθη προσπάθεια της κυβέρνησης να συλλάβει τον αδήλωτο πλούτο αλλά θα καταντήσει νομιμοποιημένο εργαλείο περαιτέρω επιβολής φόρων.. Χρησιμοποιώ εν γνώσει μου τον όρο "νομιμοποιημένο", διότι η επίσημη προπαγάνδα (φυσικά, με την βοήθεια των πρόθυμων μουμουέδων) θα φροντίσει να πείσει τον κόσμο ότι μ' αυτόν τον τρόπο θα βάλει τους "έχοντες και κατέχοντες" να πληρώσουν "επί τέλους".

Με την πείρα 30+ χρόνων στα φοροτεχνικά πράγματα και με σαφή γνώση περί του τι γίνεται με τις δηλώσεις "πόθεν έσχες", υποψιάζομαι ότι το περιουσιολόγιο θα αποδειχτεί μέτρο κενό ουσίας, φτιαγμένο με τρόπο που να επιτρέπει στην φορολογούσα αρχή να εντοπίζει λάθη και ανακρίβειες, τα οποία θα χρησιμοποιεί ως άλλοθι για να επιβάλλει φόρους, ποινές και πρόστιμα. Αναρωτιέμαι πότε θα καταλάβουν κρατούντες και κρατούμενοι (!!) ότι οποιοδήποτε μέτρο για να λειτουργήσει πρέπει να είναι απλό στην εφαρμογή του και εύκολα ελέγξιμο. Τα περίπλοκα μέτρα δεν παράγουν αποτέλεσμα. Παράγουν κλαυσίγελω.


Υστερόγραφο. Αν υπάρχει κάποιος αναγνώστης που να ζη στην Γερμανία, θα ήθελα να επιβεβαιώσει ή να ακυρώσει την πληροφορία μου ότι εκεί εξακολουθεί μεν να ισχύει τυπικά το περιουσιολόγιο αλλά φόρος περιουσίας έχει να εισπραχτεί από το 1996 (!), λόγω μιας απόφασης περί αντισυνταγματικότητος που έβγαλε το ανώτατο συνταγματικό δικαστήριο της χώρας. Έτσι, για να ξέρουμε αν αληθεύει το ότι ο
Σώυμπλε μας έβαλε να εφαρμόσουμε ένα μέτρο που στον τόπο του κρίθηκε αντισυνταγματικό.

Η πηγάδα - 7. Αναζητώντας την αλήθεια

Όταν αποφάσιζα να βάλω μπρος αυτή την σειρά κειμένων, ήξερα ότι θα κολυμπήσω σε ταραγμένα, βαθειά κι αχαρτογράφητα νερά. Στα τόσα χρόνια που μελετώ Ιστορία, πρώτη φορά βρέθηκα μπροστά σε τόσο πολλές αλληλοσυγκρουόμενες, διαστρεβλωμένες και ψευδείς πληροφορίες, πολλές από τις οποίες είναι τόσο εμφανώς κατασκευασμένες ώστε βγάζουν μάτια.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα εξώφθαλμα κατασκευασμένου πειστηρίου είναι το κείμενο του ιερέα τού Μελιγαλά Παναγιώτη Παπαδόπουλου, το οποίο παρέθεσε εδώ ανώνυμος σχολιογράφος, αλιεύοντάς το από το βιβλίο τού συνταγματάρχη Ηλία Θεοδωρόπουλου "Η πηγάδα του Μελιγαλά".  Σύμφωνα με τον Θεοδωρόπουλο, όμως, πρόκειται για "ακριβές αντίγραφον, του ευρισκομένου εις χείρας τού Δημητρίου Παπαδοπούλου, υιού του εις Κύριον αποδημήσαντος Ιερέως Παπαδοπούλου, δακτυλογραφημένου κειμένου συνταχθέντος υπό του ιδίου του Ιερέως, κατά την βεβαίωσιν του υιού του". Δηλαδή, εν έτει 1945, ο παπάς του χωριού πήρε μια γραφομηχανή και δακτυλογράφησε με τα χέρια του, εις άπταιστον και αλάνθαστον καθαρεύουσαν το κείμενό του, αντί να πάρει ένα κομμάτι χαρτί κι ένα μολύβι; Δύσκολο να το πιστέψουμε. Αλλά, βλέπετε, το χαρτί και το μολύβι πιστοποιούν γραφικό χαρακτήρα, κάτι που δεν συμβαίνει με τις γραφομηχανές.

Εξ άλλου, στο ίδιο κείμενο, ο παπάς βεβαιώνει ότι αυτός δεν βρισκόταν στο Μπεζεστένι: "αν ξεκινούσε ο υποφαινόμενος και πήγαινα εκεί, ασφαλώς δεν θα υπήρχα σήμερον να σας γράψω τα τραγικά αυτά γεγονότα". Βεβαιώνει δε ότι απλώς κρυφοκοίταζε: "είδα με τα μάτια μου από τις γρύλιες των παραθύρων...". Παραμένει άξιο απορίας πώς ο παπάς είδε "από τις γρύλιες των παραθύρων" τους αντάρτες να αρπάζουν κρατούμενους από το Μπεζεστένι, να τους οδηγούν στην πηγάδα που βρίσκεται δυο χιλιόμετρα μακρύτερα, να τους κόβουν μύτες κι αφτιά κι ύστερα να τους σφάζουν και να τους ρίχνουν στην πηγάδα. Όλα αυτά -υποτίθεται πως- τα πιστοποιεί ένας παπάς, τον οποίο οι συγχωριανοί του τον είχαν σε τέτοια "εκτίμηση" ώστε τον φώναζαν "παπα-Πούλο".

Λεπτομέρεια: Ο Θεοδωρόπουλος "καρφώνεται" μόνος του, καθώς αφήνει να εννοηθεί ότι ο παπα-Πούλος είχε αλισβερίσια με τους αντάρτες, λέγοντας ότι "σήμερον πλανώνται εις ολόκληρον την περιοχήν υπόνοιαι κατά του Ιερέως Παπαδοπούλου, δι' ο και καλούνται οι υιοί του Δημήτριος και Γεώργιος και αι θυγατέραι του Βασιλική και Σοφία να υπεραμυνθούν της μνήμης, του πατριωτισμού, της τιμής, της υπολήψεως και της Ιερωσύνης του Πατρός των και να δώσουν εις την δημοσιότητα κάθε έγκυρον στοιχείον". Τί άλλο να κάνουν τα παιδιά; Ολόκληρο δακτυλόγραφο βρήκαν!

Καλαμάτα, 1944: αναμνηστική φωτογραφία έξω από το θέατρο "Ρεξ". Από αριστερά: ο βρεττανός ταγματάρχης
Λάυλ Ουίλκις, ο διαβόητος ελληνοπολιτειακός λοχαγός Τζον Φατσέας, ο Άρης Βελουχιώτης, ο βρεττανός λογαχός
Ντόναλντ "Καμπούρης" Γκίμπσον και ο καπετάνιος τους ΕΛΑΣ Γιάννης "Ωρίων" Μιχαλόπουλος.

Κορυφαίο δείγμα αντικρουόμενων πληροφοριών είναι κι αυτό που προκύπτει από την μελέτη του βιβλίου του Σπύρου Ξιάρχου "Η αλήθεια για τον Μελιγαλά". Στην σελίδα 34  αυτού του βιβλίου διαβάζουμε: "Ούτε μέσα στο Μελιγαλά ούτε στον ομαδικό τάφο τής Πηγάδας υπάρχουν 'κατακρεουργημένοι'. Μια αδιάψευστη μαρτυρία προκειμένου περί της Πηγάδας αποτελεί η ιατροδικαστική έκθεση η οποία συνετάγη το 1945 από συνεργείο Βρεττανών γιατρών που έστειλαν τα Βρεττανικά εργατικά συνδικάτα τού Σερ Ουώλτερ Σιτρίν και την οποία έχει προσυπογράψει και ο τότε Πρωτοδίκης Πρινόπουλος. Η έκθεση αναφέρει ότι όλοι οι εντός του ομαδικού τάφου τής Πηγάδας έχουν φονευθεί διά πυροβόλου όπλου".

Για να τονίσει την αλήθεια του παραπάνω συγκλονιστικού στοιχείου, ο Ξιάρχος συμπληρώνει: "Σε δίκη μου ενώπιον του εκτάκτου στρατοδικείου Καλαμάτας του οποίου προήδρευσε ο Πρωτοδίκης Πρινόπουλος με το βαθμό τού ταγματάρχη τής Στρατιωτικής Δικαιοσύνης και μετείχε ο ταγματάρχης τότε Γιάννης Λαδάς και ο λοχαγός Γρ. Αλεξανδρόπουλος, ο Βασιλικός Επίτροπος Δαραβίγκας σε ερωτήσεις του μου εζήτη να του δηλώσω αν είχαν γίνει εξορύξεις οφθαλμών, ακροτηριασμοί και άλλα πήρε αρνητική απάντηση και ακόμη επικαλέστηκα τη μαρτυρία τού Προέδρου Πρινόπουλου ο οποίος είχε υπογράψει την έκθεση νεκροψίας. Πράγματι ο Πρόεδρος του στρατοδικείου δέχτηκε την άποψή μου".

Και τώρα; Τί κάνουμε με τον παπα-Πούλο, που είδε με τα μάτια του αντάρτες να σφάζουν αθώους; Τί κάνουμε με όλες αυτές τις μαρτυρίες "αυτοπτών", οι οποίοι μιλάνε για μαχαίρια, τσεκούρια και... κονσερβοκούτια; Τί κάνουμε με όλους εκείνους που βεβαιώνουν ότι ο ίδιος ο Άρης έδωσε εντολή στους αντάρτες του να σκοτώνουν σφάζοντας για να μη χαλάνε σφαίρες; Πρόκειται για ερωτήματα, την απάντηση των οποίων πρέπει να αναζητήσουμε μέσω ενός άλλου ερωτήματος: Με τον Βελουχιώτη και τον Μπελογιάννη να έχουν δώσει εντολή να μη μείνει ρουθούνι (*) και με τόσους μανιασμένους αντάρτες να σφάζουν αδιακρίτως ό,τι και όποιον εκινείτο, πώς επιβίωσαν τόσοι αυτόπτες μάρτυρες;


Άλλος αναγνώστης αναφέρει σε σχόλιό του ότι, μετά από "μια επισκόπηση σε μια μεγάλη συλλογή πηγών και μαρτυριών", κατέληξε σε ένα σημαντικό συμπέρασμα: "Στα Βρετανικά Αρχεία (TNA) βρήκα έναν αξιωματικό Γκίμπσον, αλλά δεν είχε πατήσει το πόδι του στην Ελλάδα, ούτε υπάρχει σχετική έκθεση για το Μελιγαλά. Συνεπώς η εκδοχή, που αν δεν κάνω λάθος είναι η εκδοχή Σπύρου Χατζάρα, πρέπει να αποσυρθεί εντελώς".

Όχι μόνο δεν αμφισβητώ στο παραμικρό την διάθεση του αναγνώστη να ανακαλύψει, μαζί με όλους μας, την αλήθεια αλλά πρέπει και να τον ευχαριστήσω για τις παρεμβάσεις του. Και, βεβαίως, θεωρώ περιττό να δηλώσω ότι δεν θα ήταν ποτέ δυνατό να χρησιμοποιήσω ως πηγή μου τον Χατζάρα. Όμως, ο Ξιάρχος πιστοποιεί την παρουσία τού Γκίμπσον (παραθέτει και φωτογραφία του) και βεβαιώνει ότι συναντήθηκε με τους πολιορκημένους, αν και η εκδοχή του διαφέρει ελαφρώς από εκείνη που υιοθέτησα στο δικό μου κείμενο. Σύμφωνα με τον Ξιάρχο, ο λοχαγός Γκίμπσον, ο ταγματάρχης Ουίλκις και ο αρχιμανδρίτης Ιωήλ Γιαννακόπουλος συναντήθηκαν την παραμονή (κι όχι την δεύτερη μέρα) της μάχης με τον Περρωτή και κάποιους άλλους στην είσοδο του χωριού (δεν τους επετράπη να μπουν) για διαβουλεύσεις περί παράδοσης, οι οποίες δεν καρποφόρησαν.

Σημειωτέον ότι η παρουσία τού λοχαγού Γκίμπσον πιστοποιείται και στην κατάληψη της Καλαμάτας αλλά και στους Γαργαλιάνους, όπως αναφέραμε. Και για να μην αισθάνεται άβολα ο αναγνώστης που προανέφερα, ας ξεκαθαρίσω ότι κι εγώ χρειάστηκα ώρες αναζήτησης μέχρι να βρω το μικρό όνομα αυτού του λοχαγού, τον οποίο οι έλληνες αποκαλούσαν με το παρατσούκλι "Καμπούρης": Ντόναλντ.


Ψάχνοντας το διαδίκτυο, στο λήμμα τής αγγλικής Wikipedia για τον Μελιγαλά. βρήκα να γίνεται αναφορά σε κάποιο έγγραφο του Φόρειν Όφφις με αριθμό 371/43693/R 16026, το οποίο αναζήτησα επισταμένως αλλά δεν κατάφερα να εντοπίσω. Πρόκειται για μια αναφορά που έστειλε ο λοχαγός Γκίμπσον στις 18 Σεπτεμβρίου, σύμφωνα με την οποία στις 14 Σεπτεμβρίου (την δεύτερη μέρα της μάχης) οι ταγματασφαλίτες του Μελιγαλά εκτέλεσαν όλους τους ομήρους που κρατούσαν. Παρά το ότι πρόκειται για συνταρακτική πληροφορία, αποφάσισα ότι δεν πρέπει να την πάρω σοβαρά υπ' όψη μου διότι δεν διασταυρώνεται από πουθενά. Αν οι ταγματασφαλίτες είχαν εκτελέσει κρατούμενους, κάποιος εαμίτης θα βρισκόταν να μας το πει και δεν θα περιμέναμε τον Γκίμπσον.

Υπάρχουν και περιπτώσεις όπου ο ερευνητής, αν δεν προσέξει, μπορεί να παρασυρθεί σε σφάλματα τεράστια. Για παράδειγμα, σχολιογράφος αποδίδει στον Ξιάρχο την εξής "αποκάλυψη", την οποία βρήκε στο διαδίκτυο (γραμμένη από κάποιο φασιστοειδές που υπογράφει ως "Γιάννης-2") και την αντέγραψε: "Τις εκτελέσεις δεν τις έκαναν αδέσποτα στοιχεία της περιοχής, αλλά αντάρτες με την έγκριση του Βελουχιώτη. Σε διαφορετική περίπτωση, αυτός θα τις σταματούσε και θα ελευθέρωνε όλους που ήταν στην συνοδεία". Δυστυχώς, ο σχολιογράφος κατάπιε αμάσητο ό,τι του σέρβιραν και δεν κατέφυγε στον ίδιο τον Ξιάρχο, ο οποίος πουθενά δεν υποστηρίζει τέτοια βλακεία. Αντίθετα, γράφει στη σελίδα 41: "Το μυστήριο περί του ποίος αποφάσισε και ποίος έδωκε εντολή για τις εκτελέσεις παραμένει ανεξιχνίαστο και θα μείνει ίσως για πάντα. Την έδωσε ο αρχηγός του ΕΛΑΣ ο Άρης Βελουχιώτης; Είναι απίθανο. (...) Την έλαβε το ΚΚΕ; Και αυτό είναι απίθανο γιατί θα έπρεπε να έχει παρθεί όμοια απόφαση και για τους αιχμαλώτους τής Καλαμάτας ή αργότερα των Γαργαλιάνων της Πύλου (...)". Και ο Ξιάρχος καταλήγει στο συμπέρασμα ότι πίσω από τις εκτελέσεις ήταν "αγγλικός δάκτυλος".

Καλαμάτα, 1944: Ο λοχαγός Ντόναλντ Γκίμπσον με το ζεύγος Πήρσον τού σουηδικού Ερυθρού Σταυρού.

Ένα άλλο βασανιστικό ζήτημα είναι το αν οι πολιορκημένοι παραδόθηκαν ή αν πάλεψαν μανιασμένα μέχρι τέλους. Υπάρχουν μαρτυρίες και για τα δυο. Γεγονός είναι ότι στον αηΛιά έπεφταν κορμιά μέχρι την ώρα που σήμανε η καμπάνα δηλώνοντας παράδοση. Όμως, αν λογαριάσουμε πως από τους κάπου χίλιους αμυνόμενους, καμμιά διακοσαριά έφυγαν με τον Καζάκο και καμμιά πεντακοσαριά είχαν αποφασίσει να παραδοθούν και κλείστηκαν στα σπίτια, είναι πολύ λογικό να συμπεράνουμε ότι στην υπόλοιπη πόλη έπεφταν μόνο σποραδικές ντουφεκιές. Η μάχη στον αηΛιά ήταν πράγματι σκληρή, γιατί βρέθηκαν αντιμέτωποι δυο γενναίοι πολεμιστές: ο επιλοχίας Παναγιώτης Μπένος από πλευράς ταγματασφαλιτών και ο λοχαγός Κώστας Μπασακίδης από πλευράς ΕΛΑΣ (**). Γι' αυτό και έληξε μόλις σκοτώθηκε ο Μπένος.

Σύμφωνα με τον διοικητή του Τ.Α. ταγματάρχη Διονύσιο Παπαδόπουλο, πολλοί ταγματασφαλίτες είχαν κρυφτεί σε σπίτια και δεν πολεμούσαν. Με τον Παπαδόπουλο συμφωνεί και ο Ξιάρχος, ο οποίος υποστηρίζει ότι "το 1/3 των ταγματασφαλιτών δεν πολεμούσε". Μάλιστα, ο Ξιάρχος προσθέτει ότι "ο Παν. Μπένος, ο Θεοφάνους και ο ταγματάρχης Παπαδόπουλος τους έβγαζαν από τα σπίτια και τους οδηγούσαν στον Άγιο Λια αλλά εκείνοι μόλις έβρισκαν ευκαιρία τόσκαζαν". Γι' αυτό θεώρησα ως λογικό το συμπέρασμα ότι ο Μελιγαλάς μάλλον παραδόθηκε παρά κυριεύτηκε. Ακόμη κι έτσι, όμως, ποιός είπε πως προδότης που παραδίνεται δεν δικάζεται και δεν εκτελείται; Από πότε η παράδοση ενός εγκληματία τού εξασφαλίζει το ακαταδίωκτο;


Ώρα για τον επίλογο. Νομίζω ότι οι αναγνώστες κατάλαβαν την τεράστια προσπάθεια που καταβλήθηκε σε τούτο το ιστολόγιο για να γραφτούν όλα αυτά τα κείμενα περί Μελιγαλά. Υπήρξαν στιγμές που η αναζήτηση και -κυρίως- το ξεδιάλεγμα των πληροφοριών, προκειμένου να ξεχωρίσουν τα πραγματικά στοιχεία από τα σκουπίδια, με κούρασαν αφάνταστα. Πιθανώς, σ' αυτό το ξεδιάλεγμα ή και σε κάποια συμπεράσματα να έκανα λάθη αλλά κανένα απ' αυτά δεν έγινε εσκεμμένα. Η ιδεολογική μου τοποθέτηση δεν είναι μυστική. Όμως, μπορώ να περηφανεύομαι ότι έχω διαμορφώσει την ιδεολογία μου βασιζόμενος στην αλήθεια και ποτέ δεν βίασα την αλήθεια για δικαιολογήσω την ιδεολογία μου.

Σημείωση: Πλήρης βιβλιογραφία και εργογραφία αλλά και δικτυακοί διασύνδεσμοι θα παρατεθούν σε ειδικό σημείωμα την Κυριακή.

-------------------------------------
(*) Κάποιοι ανακάλυψαν και την σχετική διαταγή τού Βελουχιώτη: 330/15-9-1944. Σύμφωνα με αυτή την διαταγή, "διά τελευταίαν φοράν διακηρρύσσομεν δημοσία ότι πας ανήκων εις τα Εθνοπροδοτικά Τάγματα, όστις ήθελε παραδοθή ημίν και παραδώση τον οπλισμόν του εντός 24 ωρών από της κοινοποιήσεως της παρούσης θα του εξασφαλισθή απολύτως η ζωή και η ελευθερία επανόδου εις την οικίαν του. Μετά την εκπνοήν της άνω προθεσμίας πας εξ αυτών συλλαμβανόμενος κατά την διάρκειαν της μάχης ή άλλως ένοπλος θα τυφεκίζεται επί τόπου". Έγραψε ο Άρης διαταγή στην καθαρεύουσα, με υποτακτικές και υπογεγραμμένες; Πόσο βλάκας μπορεί να αποδειχτεί ένας πλαστογράφος;

(**) Ο Μπασακίδης σκοτώθηκε στις 14/3/1949 στο Δρακοβούνι Μαντινείας. Μετά την αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης, το 1985 απονεμήθηκε στον Μπασακίδη ο βαθμός τού αντισυνταγματάρχη.