Αυτοεπιβεβαίωση

Παλιότερα, στις -μεγάλου σχήματος τότε- εφημερίδες των ΗΠΑ και της Μεγάλης Βρεττανίας, οι διαφημίσεις των αυτοκινήτων ήσαν πολύ συχνά ολοσέλιδες και περιλάμβαναν ένα κείμενο-σεντόνι. Υποτίθεται, ότι αυτό το μακρυνάρι ανέπτυσσε τα πλεονεκτήματα του διαφημιζόμενου μοντέλου και, φυσικά, είχε σκοπό να "ψήσει" τους υποψήφιους αγοραστές. Κάποια στιγμή, όμως, οι διαφημιστές αμφισβήτησαν την αποτελεσματικότητα όλου αυτού του κειμένου, υποστηρίζοντας ότι δύσκολα οι αναγνώστες θα το διάβαζαν από την αρχή ως το τέλος. Για να διαπιστώσουν την ορθότητα της σκέψης τους, λοιπόν, έκαναν μια σχετική έρευνα, το αποτέλεσμα της οποίας τους άφησε με ανοιχτό το στόμα: η συντριπτική πλειοψηφία όσων διάβαζαν τα τεράστια κείμενα αυτών των διαφημίσεων είχαν ήδη αγοράσει το εν λόγω όχημα! Γιατί τα διάβαζαν τότε; Μα, για να επιβραβεύσουν τον εαυτό τους για την πετυχημένη αγορά!

Η συγκεκριμένη διαδικασία τής αυτοεπιβεβαίωσης συνιστά χαρακτηριστικό τής ανθρώπινης φύσης. Πολύ συχνά αισθανόμαστε την ανάγκη να συγχαρούμε κατόπιν εορτής τον εαυτό μας για την επιλογή που έκανε ανάμεσα σε δυο ή περισσότερες εναλλακτικές. Αν π.χ. στο δίλημμα "διακοπές στην Μήλο ή στην Νάξο" επιλέξαμε Μήλο, επιστρέφοντας αναλογιζόμαστε τι ωραία που περάσαμε και απαριθμούμε τις ωραίες στιγμές των διακοπών, σκεπτόμενοι παράλληλα το πόσο σοφά κάναμε που δεν επιλέξαμε την Νάξο. Το ίδιο κάνουμε και για άλλα πράγματα, πολύ σοβαρώτερα από τον προορισμό των διακοπών, όπως π.χ. ο γάμος ή η αγορά ενός ακινήτου.

Όμως, όσο κι αν αυτή η διαδικασία τής αυτοεπιβεβαίωσης είναι λογική και, μέχρι κάποιο σημείο, σύμφυτη της ανθρώπινης ιδιοσυγκρασίας, ενέχει ένα σοβαρό μειονέκτημα: ενώ υπερτονίζουμε όλα τα στοιχεία που συνηγορούν υπέρ της επιλογής μας (ενίοτε δε, κατασκευάζοντάς τα κιόλας), παράλληλα υποβαθμίζουμε (ενίοτε δε, παραβλέπουμε πλήρως) οποιαδήποτε ένδειξη θα συνηγορούσε υπέρ της εναλλακτικής που απορρίψαμε.

Διαφημίσεις-σεντόνια: Αριστερά, Hudson (ΗΠΑ, 1916) - Δεξιά, Citroen (Βρεττανία, 1967-1969)

Αν αναρωτιέστε πού το πάω με όλα τούτα, ησυχάστε. Ούτε χάζεψα ούτε το έρριξα στην ψυχολογία. Απλώς επιχειρώ να βρω μια λογική εξήγηση για όσους ψήφισαν "Όχι" στο πρόσφατο δημοψήφισμα και εξακολουθούν να πιστεύουν ότι τα πράγματα θα ήσαν χειρότερα αν είχαν επιλέξει "Ναι". Την ίδια λογική εξήγηση ψάχνω και για όσους, με προσμονή στην ελπίδα τής αριστεράς που ερχόταν για πρώτη φορά, ψήφισαν ΣυΡιζΑ στις εκλογές τού περασμένου Γενάρη και επιμένουν ακόμη ότι τα πράγματα θα ήσαν χειρότερα αν είχε ξαναβγεί η δεξιά.

Με την ίδια λογική, μπορούμε να κατανοήσουμε και μια σειρά άλλων συμπεριφορών. Όπως π.χ. της Αριστερής Πλατφόρμας, η οποία στηρίζει μεν την κυβέρνηση (δικαιολογώντας την σχετική επιλογή του παρελθόντος) αλλά διαφωνεί με τα μέτρα που αυτή η κυβέρνηση υλοποιεί. Ή του Αδώνιδος, ο οποίος επιχαίρει για το κλείσιμο του Αντικαρκινικού Παίδων, επειδή έτσι δικαιολογούνται τα κλεισίματα των νοσοκομείων που εκείνος έκανε όταν ήταν υπουργός.

Φυσικά, με σκεπτικό απότοκο της ίδιας λογικής πρέπει να ερμηνεύσουμε την προσπάθεια του πρωθυπουργού να πείσει τον λαό ότι ναι μεν δεν τον εκφράζει η συμφωνία με τους "θεσμούς" αλλά ήταν ό,τι καλύτερο μπορούσε να πετύχει για τον τόπο. Πώς αλλοιώς να δικαιολογήσουμε το ότι μιλάει για "ήπια δημοσιονομική προσαρμογή ίση με 1% του ΑΕΠ" ενώ τα προαπαιτούμενα μέτρα που  πάρθηκαν με τους πρόσφατα ψηφισθέντες νόμους ανέρχονται κάπου στα 12 δισ. ευρώ για μια τριετία (αν και πολύ ευχαρίστως θα στοιχημάτιζα ότι θα εξακολουθούν να ισχύουν και μετά την τριετία), ήτοι σε περίπου 2% του ΑΕΠ ετησίως; Βλέπετε, επειδή εφέτος τα μέτρα ισχύουν μόνο για ένα εξάμηνο, για το 2015 η "ήπια προσαρμογή" μένει μισή, στο 1%, οπότε κρατάμε αυτή την μονάδα και την κάνουμε παντιέρα.

Κάνει και κάτι άλλο μ' αυτό το 1% ο πρωθυπουργός: το συγκρίνει με την κατά 4% προσαρμογή των προηγούμενων μνημονίων για να μας πείσει (ίσως και τον εαυτό του μαζί με μας) ότι τούτο το φρέσκο μνημόνιο είναι ελαφρύτερο από τα άλλα που ξέραμε. Παραβλέπει, όμως, ότι από εκείνο το βάρος τού 4% δεν έχει αφαιρεθεί ούτε γραμμάριο, οπότε το δικό του 1% προστίθεται στην καμπούρα μας και μας κόβει περισσότερο τα γόνατα.

Ακριβώς το ίδιο συμβαίνει και με την άλλη "περιφανή επιτυχία" τού πρωθυπουργού να μη μειωθούν οι μισθοί. Την λεπτομέρεια που πιστοποιεί ότι στην τσέπη των μισθωτών θα μπαίνουν λιγώτερα λεφτά (λόγω αύξησης των ασφαλιστικών εισφορών, της εισφοράς αλληλεγγύης, του ΦΠΑ κλπ) την ξεχνάει ο πρωθυπουργός διότι δεν συνηγορεί υπέρ αυτού για το οποίο θέλει να περηφανευτεί.

"... η απαράδεκτη, Μνημονιακή συνθηκολόγηση της κυβέρνησης."
Η Αριστερή Πλατφόρμα στηρίζει την συνθηκολογημένη κυβέρνηση ανάβοντας φωτιές.

Κι αν η συμπεριφορά τού πρωθυπουργού, της Αριστερής Πλατφόρμας, του Αδώνιδος και τόσων άλλων όχι απλώς δεν με ξενίζει (από κουμαριά, κούμαρα θα πάρεις) αλλά με αφήνει και αδιάφορο, δεν μπορώ να πω ότι δεν με στενοχωρεί η παρόμοια συμπεριφορά τού κάθε απλού ψηφοφόρου, μια συμπεριφορά που συμπυκνώνεται στην λαϊκή ρήση "ακόμα δεν έβαλε μυαλό". Ελπίζω ότι αυτός ο απλός ψηφοφόρος σύντομα θα καταλάβει πως πρέπει να αφήσει στην μπάντα την περίφημη αυτοεπιβεβαίωσή του (πριν καταλήξει σε αυτοϊκανοποίηση) και να ακούσει την προτροπή τού μεγάλου Κώστα Βάρναλη:

Χάιντε θύμα, χάιντε ψώνιο, 
χάιντε Σύμβολον αιώνιο!
Αν ξυπνήσεις, μονομιάς
θά 'ρτει ανάποδα ο ντουνιάς.

Μονόδρομος προς το αδιέξοδο

To 1958, o διάσημος καναδοπολιτειακός οικονομολόγος Τζον Κέννεθ Γκαλμπραίηθ (1908-2006) δημοσίευσε το δεύτερο μέρος τής σπουδαίας τριλογίας του περί της οικονομίας. Επρόκειτο για το all time classic βιβλίο "Η Κοινωνία της Αφθονίας" (στα ελληνικά: εκδόσεις Παπαζήση). Σ' αυτό το βιβλίο, ο Γκαλμπραίηθ πήρε τις ιδέες που είχε διατυπώσει το 1899 ο φιλόσοφος Θορνστάιν Βέμπλεν ("Η θεωρία της αργόσχολης τάξης", εκδόσεις Κάλβος) και τις πήγε ένα βήμα πιο πέρα.

Ας βάλουμε λίγο τα πράγματα στην σειρά. Ο Βέμπλεν ήταν από τους πρώτους που μίλησαν για "τεχνητές ανάγκες" και πρόβλεψε ότι η ανάπτυξη του καπιταλισμού θα στηριζόταν σε μια "βιομηχανία μη ικανοποιήσιμων αναγκών" (όπως την χαρακτήρισε), η οποία θα δημιουργούσε μια ακατάσχετη ροπή προς κατανάλωση. Η πρόβλεψη του Βέμπλεν επαληθεύτηκε απολύτως, παρ' ότι μεσολάβησαν δυο παγκόσμιοι πόλεμοι και η μεγάλη οικονομική κρίση τού 1929. Εξήντα χρόνια μετά τον Βέμπλεν, στην "Κοινωνία της Αφθονίας" ο Γκαλμπραίηθ παρομοίασε τους ανθρώπους με χάμστερ που έχουν μπλέξει στον τροχό τής καταναλωτικής μανίας και τρέχουν διαρκώς χωρίς να φτάνουν πουθενά, χωρίς να ικανοποιούνται. Ποιό είναι το παραπάνω βήμα τού Γκαλμπραίηθ; Ως φανατικός κεϋνσιανιστής, ο καναδοπολιτειακός οικονομολόγος απέδειξε ότι η αύξηση της κατανάλωσης βρίσκεται σε ευθέως ανάλογη σχέση με την μείωση των δημόσιων παροχών. Συνεπώς, κατά τον Γκαλμπραίηθ, αν θέλουμε δημόσιες κοινωνικές παροχές πρέπει να μειώσουμε τον άκρατο καταναλωτισμό μας. Άρα... ζήτω η λιτότητα!

1966: Ο Τζον Κέννεθ Γκαλμπραίηθ συνομιλεί με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Λύντον Τζόνσον.

Και τώρα, προσοχή! Η κατά Γκαλμπραίηθ λιτότητα και η λιτότητα με την οποία βομβαρδίζουν τα μυαλά μας οι σύγχρονοι πολιτικοί και αναλυτές δεν έχουν την παραμικρή σχέση μεταξύ τους. Ο μεν μιλάει για την ανάγκη αποδέσμευσής μας από τον άκρατο και άχρηστο καταναλωτισμό, οι δε αναφέρονται στην μείωση των δημοσίων ελλειμμάτων (μέσω περιστολής κοινωνικών παροχών, αύξησης φορολογιών κλπ) και την μέσω αυτής μείωση του δημόσιου χρέους.. Ενώ, δηλαδή, ο Γκαλμπραίηθ απευθύνεται στον απλό καταναλωτή (έστω και ιδωμένο συνολικά ως κοινωνία), οι σύγχρονοι πολιτικοί και αναλυτές θεωρούν την λιτότητα ως μονόδρομο αποκλειστικά για τον δημόσιο τομέα.

Αν η τελευταία φράση ηχεί παράξενα στ' αφτιά σας, προσέξτε λίγο παραπάνω και θα προσπαθήσω να σας το εξηγήσω. Έχουμε πει ότι το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν (ΑΕΠ) ισούται προς το Ακαθάριστο Εθνικό Εισόδημα (ΑΕΕ). Κατ' επέκταση, για να υπάρχει ισο-ζύγιο, το ΑΕΠ ισούται και προς την Ακαθάριστη Εθνική Δαπάνη (ΑΕΔ), δηλαδή προς όσα ξοδεύουν οι πάντες σ' αυτόν τον τόπο, ιδιώτες και δημόσιο μαζί. Η απλή απορία πώς γίνεται να ισούται το Εισόδημα με την Δαπάνη, απαντάται εύκολα: ό,τι αποτελεί εισόδημα για κάποιον, αποτελεί δαπάνη για κάποιον άλλο.

Πάμε τώρα ανάποδα: αν μειωθεί η δημόσια δαπάνη, μειώνεται η συνολική ΑΕΔ άρα μειώνεται το ΑΕΠ. Κι αφού μειώνεται το ΑΕΠ, μειώνονται τα έσοδα του κράτους από φορολογία. Έχουμε, δηλαδή, την περίφημη "υστέρηση εσόδων", η οποία κάθε άλλο παρά οδηγεί στον απώτερο στόχο τής μείωσης του δημόσιου χρέους. Επομένως, για να φτάσει στο ποθητό αποτέλεσμα η μείωση των δημοσίων δαπανών, πρέπει να αυξηθεί ισόποσα η ιδιωτική δαπάνη, ώστε να μη μειωθεί η συνολική ΑΕΔ, δηλαδή το ΑΕΠ. Έτσι, λοιπόν, εμφανίζεται το εξής παράδοξο: οι υποστηρικτές των πολιτικών λιτότητας που έχουν επικρατήσει σήμερα, θεωρούν την λιτότητά τους ως ευλογία για τον δημόσιο τομέα αλλά ως κατάρα για τον ιδιωτικό!

Παρένθεση. Τα παραπάνω καθιστούν σαφές ότι ο όρος "λιτότητα" χρησιμοποιείται εσφαλμένα. Κατά την προσωπική μου εκτίμηση, θα ήταν ορθότερη η επιλογή τού όρου "αυστηρότητα". Άλλωστε αυτή την ελληνική λέξη έχουν επιλέξει και οι ξένοι: austerity, austérité, austeridad... Υπ' αυτή την έννοια, μάλλον είχε δίκιο ο Βαρουφάκης όταν τάχθηκε κατά της "λιτότητας" (του δημοσίου) αλλά υπέρ του "λιτού βίου" (των πολιτών) κι ας τον πήραν όλοι στο ψιλό. Κλείνει η παρένθεση.

Εξ αιτίας αυτού του παραδόξου, υπάρχουν δυο αντικρουόμενες απόψεις σχετικά με τις επιπτώσεις της μείωσης των δημοσίων δαπανών. Η πρώτη άποψη υποστηρίζει ότι, σε συνδυασμό με διαρθρωτικές αλλαγές και μείωση μισθών στον ιδιωτικό τομέα, θα ενθαρρυνθούν οι επιχειρηματίες να προχωρήσουν σε νέες επενδύσεις, οι οποίες θα έχουν ως αποτέλεσμα την αύξηση της απασχόλησης (έστω με χαμηλότερους μισθούς) και, κατ' επέκταση αύξηση της κατανάλωσης, δηλαδή της ιδιωτικής δαπάνης. Η δεύτερη άποψη επιμένει ότι η αυξανόμενη μείωση των δημοσίων δαπανών και η παράλληλη μείωση των μισθών που οδηγεί σε αύξηση της φτώχειας, επιδρούν αρνητικά στο επιχειρηματικό πνεύμα (ιδίως σε καθεστώς κρίσης) και λειτουργούν κατασταλτικά σε κάθε διάθεση για νέες επενδύσεις. Ποιά άποψη είναι σωστή; Σε επίπεδο θεωρίας και οι δυο, σε επίπεδο πράξης η δεύτερη. Το γιατί σήμερα έχει επικρατήσει η πρώτη είναι ένα άλλο, μεγάλο θέμα, για άλλη συζήτηση.

Ο "πάπας" του νεοφιλελευθερισμού Μίλτον Φρήντμαν απολαμβάνει το "ύψος" του ανάμεσα
στον Τζον Κέννεθ Γκαλμπραίηθ (δεξιά) και στο δικό του "παιδί του Σικάγου" Τζωρτζ Στίγκλερ.

Μέσα στα πλαίσια ενός απλού ιστολογικού σημειώματος, νομίζω ότι καταστήσαμε προφανές ότι κανείς δεν θέλει πραγματική λιτότητα, ούτε καν οι διαπρύσιοι κήρυκές της εφ' όσον εύχονται να αυξήσουν την δαπάνη τους επιχειρηματίες και καταναλωτές. Ας το έχουμε αυτό υπ' όψη μας την επόμενη φορά που θα δούμε στην οθόνη μας κάποιον Άρη ή κάποιον Μπάμπη να προσπαθούν να μας πείσουν ότι "η λιτότητα (σ.σ.: όπως την εννοούν αυτοί) είναι μονόδρομος". Μονόδρομος, ναι. Αλλά προς το αδιέξοδο.

Ένα παραμύθι (με αφορμή την βαρουφακειάδα των ημερών)

Δεν ξέρω αν εσείς έχετε καταλάβει τι συμβαίνει με τον Βαρουφάκη αλλά εγώ προσπαθώ να κατανοήσω και δεν τα καταφέρνω. Κάτι για χακάρισμα των ΑΦΜ διαβάζω αλλά πώς διάβολο γίνεται να χακάρει κάποιος τους ΑΦΜ που χορηγεί και ελέγχει μια υπηρεσία τής οποίας προΐσταται ο ίδιος; Κάτι για Plan B διαβάζω, που είχε -λέει- σχέση με μια ακατανόητη διαδικασία επιστροφής στην δραχμή αλλά τι είδους Plan B είναι αυτό που το ήξερε μόνο ο Γιάνης και όλοι οι άλλοι δεν είχαν ιδέα; Μόνος του θα το εφάρμοζε; Κάτι για εθνικές προδοσίες και ειδικά δικαστήρια διαβάζω αλλά αυτά με κάνουν και ξεκαρδίζομαι στα γέλια αναλογιζόμενος την Ζήμενς, τα υποβρύχια που γέρνουν, τα πολεμικά αεροπλάνα που αγοράσαμε δίχως τα όπλα τους και άλλα τέτοια που δεν έστειλαν κανέναν σε ειδικό δικαστήριο.

Με αφορμή, λοιπόν, την... βαρουφακειάδα των ημερών και την αναζωπύρωση των συζητήσεων περί επανόδου σε εθνικό νόμισμα (κάτι που άρχισε να συζητιέται έντονα και στην Ιταλία), το μυαλό μου πετάει από δω κι από κει. Ας προσπαθήσω, λοιπόν, να βάλω τις σκέψεις μου σε μια σειρά.

2008: Χένρυ Πώλσον (υπουργός οικονομικών των ΗΠΑ) και Μπεν Μπερνάνκι (πρόεδρος Fed) σκεφτικοί.
Τα προβλήματα με τις τράπεζες αρχίζουν.

Γυρνάμε πίσω στον χρόνο. Σ' εκείνη την "μαύρη Δευτέρα" της 15ης Σεπτεμβρίου 2008, όταν η Λέμαν Μπράδερς υπέβαλε αίτηση πτώχευσης, πυροδοτώντας το ξέσπασμα της παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης που μας ταλαιπωρεί ίσαμε σήμερα. Όπως έχουμε αναλύσει διεξοδικά στην "Ανατομία του νεοφιλελευθερισμού", η κατάρρευση της Λέμαν Μπράδερς ξεβράκωσε το σαθρά δομημένο παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα: όλες οι τράπεζες βρέθηκαν να χρωστούν η μια στην άλλη και δεν υπήρχε καμμιά περίπτωση να πληρώσουν τα χρέη τους αφού έσπασε η αλυσίδα των αλληλοτροφοδοτούμενων μεταξύ τους χρεωπιστώσεων.

Ο σπασμένος κρίκος τής Λέμαν Μπράδερς δεν κατέδειξε την γύμνια μόνο των τραπεζών αλλά ολόκληρου του καπιταλιστικού χρηματοπιστωτικού συστήματος. Προβλήματα εμφανίστηκαν και στις άλλες επιχειρήσεις, αφού η διαταράχτηκε η ροή του χρήματος. Αυτές οι επιχειρήσεις αναγκάστηκαν να περιστείλουν τις δαπάνες τους, μεταξύ των οποίων και τις αμοιβές του προσωπικού τους. Έτσι, βγήκε στο φως και το πρόβλημα της υπερχρέωσης των ιδιωτών, αφού άρχισαν να σκάνε πλήθος τα βαρελότα των απλήρωτων δανείων (στεγαστικών και μη) και των φουσκωμένων πιστωτικών καρτών.

Μέσα σ' αυτή την αναμπουμπούλα, λοιπόν, το μόνο που σκέφτηκαν εκείνοι που κάνουν τα κουμάντα ήταν να σώσουν τις τράπεζες. Ξαφνικά, ξέχασαν όλοι τις νεοφιλελεύθερες ιδέες τους (σύμφωνα με τις οποίες απαγορεύεται οποιαδήποτε στήριξη σε ό,τι καταρρέει, ώστε από τα αποκαΐδια του να γεννηθεί κάτι καινούργιο, σωστά δομημένο) κι έπεσαν με τα μούτρα να βρουν λεφτά για να στηρίξουν το καταρρέον τραπεζικό σύστημα.

Το ερώτημα που δεν μπορεί να απαντήσει κανείς είναι πόσα λεφτά χρειάστηκαν μέχρι σήμερα γι' αυτή την στήριξη. Αναγκαστικά, θα πρέπει να κάνουμε υπολογισμούς, με βάση κάποια στοιχεία που έχουμε στα χέρια μας. Φερ' ειπείν, στην "Ανατομία... (76. Το ξέσπασμα της κρίσης)" λέγαμε ότι ο Πώλσον άφησε την Λέμαν Μπράδερς να καταρρεύσει επειδή υπολόγισε ότι ένα συνολικό πρόγραμμα διάσωσης των τραπεζών θα κόστιζε (εκείνη την εποχή, πριν ξεσπάσει η κρίση) στις ΗΠΑ περίπου 2 τρισ. δολλάρια. Επίσης, ένα ενημερωτικό δελτίο τής πρεσβείας μας στο Λονδίνο, από τον Μάρτιο του 2009, αναφέρει ότι, σύμφωνα με τις τότε προβλέψεις, "η διάσωση των τραπεζών RBS και Lloyds θα επιβαρύνει το εθνικό χρέος με 1.5 τρις λίρες". Η Ισπανία ζήτησε 100 δισ. βοήθεια από την Ε.Ε. πριν σκάσουν οι βόμβες τής Santander και της Bankia, ενώ είναι άγνωστο πόσα έχει πληρώσει το ίδιο το ισπανικό δημόσιο γι' αυτή την δουλειά. Κρατείστε αυτά τα νούμερα, συνυπολογίστε ότι, μέχρι τον Μάρτιο του 2014, μόνο η φτωχή Ελλαδίτσα είχε πληρώσει για τις τράπεζές της 211,5 δισ. ευρώ (σ.σ.: διαβάστε το αποκαλυπτικό άρθρο τού Λευτέρη Χαραλαμπόπουλου και διασκεδάστε με το συνημμένο βίντεο) και θα διαπιστώσετε ότι οι εκτιμήσεις που λένε πως η στήριξη των τραπεζών σε Ευρώπη και ΗΠΑ (μέσω ενισχύσεων, μνημονίων, EFSF, προγραμμάτων τύπου Σάμμερς-Γκάιτνερ κλπ) έχει κοστίσει μέχρι σήμερα 15 τρισεκατομμύρια ευρώ (χρήματα που θα κληθούν να ξεπληρώσουν οι φορολογούμενοι, προφανώς), είναι μάλλον μετριοπαθείς.

2015: Αλέξης Τσίπρας και Γιάνης Βαρουφάκης σκεφτικοί.
Τα προβλήματα με τις τράπεζες συνεχίζονται.

Θα αναρωτιέστε, ίσως, πώς συνδέθηκαν όλα τούτα στο μυαλό μου με τα όσα λέγονται τις τελευταίες μέρες για τον Βαρουφάκη; Προφανώς, φταίνε οι κομμουνιστικές μου πεποιθήσεις αλλά έβαλε το χεράκι της και η θρυλούμενη "σύνδεση" των ΑΦΜ με τραπεζικούς λογαριασμούς, όπου υποτίθεται ότι (πάντοτε σύμφωνα με το υποτιθέμενο σχέδιο Βαρουφάκη) το κράτος θα έβαζε δραχμές ώστε να επιτευχθεί η ομαλή μετάβαση στο εγχώριο νόμισμα. Λέω, λοιπόν:

Ο πληθυσμός τής Ευρώπης ανέρχεται σε 750 εκατομμύρια περίπου. Ο πληθυσμός των ΗΠΑ αγγίζει τα 320 εκατομμύρια περίπου. Σύνολο, σχεδόν 1,1 δισ. άνθρωποι. Αν αυτά τα 15 τρισ. δεν τα έπαιρναν οι τράπεζες και μοιράζονταν εξ ίσου σε όλους αυτούς τους ανθρώπους, θα έπαιρνε καθένας κάπου 13.500 ευρώ. Παναπεί, κάθε τετραμελής οικογένεια, από το Λος Άντζελες ίσαμε το Καστελλόρριζο, θα έπαιρνε 54 χιλιάρικα. Τί θα έκανε με αυτά τα λεφτά ο απλός πολίτης; Όσοι χρωστούσαν δάνεια και κάρτες, θα τακτοποιούσαν ή, τέλος πάντων, θα έβαζαν σε μια σειρά τις οφειλές τους. Όσοι δεν είχαν υποχρεώσεις, είτε θα τα αποταμίευαν είτε θα τα διοχέτευαν στην κατανάλωση. Και στις δυο περιπτώσεις, τραπεζικά και δημόσια ταμεία θα έβγαιναν κερδισμένα.

Ξέρω πως όλο αυτό ακούγεται σαν παραμύθι που σκάρωσε ο διεστραμμένος μου νους. Όμως, όσο πιο πολύ το σκέφτομαι, τόσο λιγώτερο παραμύθι μού ακούγεται. Ας κάνουμε μαζί την υπόθεση ότι το ελληνικό κράτος δεν έδωσε 211,5 δισ. στις τράπεζες του αλλά μοίρασε από 18 χιλιάρικα στα 11,5 εκατομμύρια κατοίκους του (έστω, χακάροντας τους ΑΦΜ τους!) κι ας αφήσουμε το μυαλό μας να ταξιδέψει...


Υστερόγραφο: Για να μη χαλάσω την γλύκα τής ονειροπόλησης, αποφεύγω να διαβάσω ανάποδα την τελευταία πρόταση γιατί έτσι θα προκύψει πως, μέχρι τον Μάρτιο του 2014, κάθε κάτοικος αυτού του τόπου είχε χρηματοδοτήσει τις τράπεζές του με 18 χιλιάρικα.

Η άνοια του Φράνκο

Στις 2 Νοεμβρίου 1975, στα 83 του πια, ο Φρανθίσκο Παουλίνο Ερμενεχίλντο Τεόδουλο Φράνκο Βααμόντε μπαίνει εσπευσμένα σε νοσοκομείο της Μαδρίτης. Ο στρατάρχης Φρανθίσκο Φράνκο (όπως έγινε γνωστός ο επί τέσσερις δεκαετίες δικτάτορας της Ισπανίας) είχε ήδη σοβαρά προβλήματα υγείας αλλά τώρα πλέον κρατιέται στην ζωή μόνο με μηχανική υποστήριξη. Δεκαεφτά μέρες αργότερα, η κόρη του Νενούκα αποφασίζει την διακοπή τής μηχανικής υποστήριξης. Έτσι, στις 11.15' το πρωί της 19ης Νοεμβρίου 1975 ο Χενεραλίσσιμο φεύγει από τον μάταιο αυτόν κόσμο.

Μια από εκείνες τις τελευταίες μέρες της ζωής του, η σύζυγός του Δόνια Κάρμεν Πόλο άνοιξε το παράθυρο του δωματίου και είπε στον ετοιμοθάνατο Φράνκο, για να του τονώσει το ηθικό: "Έχει μαζευτεί πολύς κόσμος έξω". Ο Φράνκο την κοίταξε με ερωτηματικό βλέμμα κι εκείνη συμπλήρωσε: "Ήρθαν για να σε αποχαιρετήσουν". Και τότε, ο πρώην δικτάτορας, χαμένος στην άνοιά του, ρώτησε με έκδηλη απορία: "Γιατί; Πού πάνε;". Λέγεται πως αυτά ήσαν τα τελευταία λόγια που βγήκαν από τα χείλη του. (*)

1975: Χουάν Κάρλος (αριστερά) και Φρανθίσκο Φράνκο (δεξιά), λίγο πριν τον θάνατο του δεύτερου,
συνεργάζονται για την διατήρηση της ομαλότητας και της δημοκρατίας στην Ισπανία.

Η παραπάνω γκροτέσκα σκηνή έχει έρθει αρκετές φορές στο μυαλό μου τον τελευταίο μήνα, καθώς βλέπω και ακούω τους αρχηγούς όλων των κοινοβουλευτικών κομμάτων (πλην του γνωστού ξύλινου και κολλημένου Κουτσούμπα) αλλά και πολλών εξωκοινοβουλευτικών να μιλάνε, προσπαθώντας να πείσουν τον λαό για την ορθότητα των επιλογών τους, όποιες κι αν είναι αυτές. Οι άνθρωποι έχουν χάσει κάθε επαφή με την πραγματικότητα και βρίσκονται στα πρόθυρα κώματος αλλά το μυαλό τους αρνείται να δεχτεί το ότι το μέλλον τους είναι ανύπαρκτο. Από τον Αλέξη και τον Πάνο μέχρι τον Βαγγέλη, την Φώφη και τον Σταύρο (τους οποίους, φυσικά, συνεπικουρούν τα ήδη ξωφλημένα πρώην συνεταιράκια, ο Αντώνης με τον άλλο τον Βαγγέλη), όλοι μιλούν και φέρονται σαν να βρίσκονται στο κέντρο των εξελίξεων, σαν να είναι οι μόνοι που παραμένουν ακλόνητοι στις θέσεις τους ενώ όλοι οι άλλοι φεύγουν.

Το πολιτικό πρόβλημα της χώρας δεν διαφέρει ριζικά από το πολιτικό πρόβλημα που έχουν όλες οι δημοκρατικές χώρες τού σύγχρονου κόσμου και το οποίο λέγεται έλλειμμα δημοκρατίας. Αυτό το εμφανές έλλειμμα δεν δημιουργήθηκε στην πορεία, ως μια καρκινογενής λειτουργία του συστήματος, αλλά αποτελεί βασικό συστατικό της σχεδίασης των σύγχρονων δημοκρατικών πολιτευμάτων. Όπως κατέδειξαν ο Μαρξ με τον Ένγκελς, αυτό το έλλειμμα δημοκρατίας αποτελούσε επιμελώς σχεδιασμένο χαρακτηριστικό των δημοκρατικών πολιτευμάτων ήδη από τον 18ο αιώνα.

Στα τέλη τού 18ου αιώνα, ο τότε υπουργός οικονομικών των ΗΠΑ Αλεξάντερ Χάμιλτον, απηυδισμένος από την αναποτελεσματικότητα των κυβερνήσεων των πολιτειών και την αντίθεσή του προς τις αποφάσεις των πολιτειακών οργάνων, διατύπωσε τον ισχυρισμό ότι η μόνη τάξη που μπορεί να εκπροσωπήσει επάξια ολόκληρη την κοινωνία είναι οι έμποροι, λόγω των εμπειριών και των δεξιοτήτων που αποκτούν με την δουλειά τους. Σήμερα, ο αφορισμός τού Χάμιλτον δείχνει να έχει γίνει αποδεκτός σε ολόκληρο τον κόσμο, με μια μικρή διαφορά. Από το σύνολο των εμπόρων, έχει επιλεγεί να κουμαντάρει τις τύχες της ανθρωπότητας ένα ελάχιστο τμήμα της, το οποίο κυριαρχεί σε ολόκληρο τον δημοκρατικό κόσμο: οι έμποροι του χρήματος.

Ίσως κάτι τέτοιο να ακούγεται τραβηγμένο αλλά δεν είναι. Αρκεί να αναλογιστούμε με πόση επιμονή η Ευρωπαϊκή Ένωση υποστηρίζει την ανεξαρτησία των κεντρικών τραπεζών από τις κατά τόπους εθνικές κυβερνήσεις. Το βασικό επιχείρημα υπέρ αυτής της ανεξαρτησίας είναι ότι η οποιαδήποτε εμπλοκή των πολιτικών στον χρηματοοικονομικό τομέα θα δημιουργήσει τεράστια προβλήματα. Με άλλα λόγια, η πολιτική εξουσία καλεί την δημοκρατία να παραιτηθεί από το δικαίωμά της να ελέγχει την ροή τού χρήματος. Ποιός θα ελέγχει αυτή την ροή; Οι ανεξάρτητες κεντρικές τράπεζες. Και ποιος θα ελέγχει αυτές τις τράπεζες; Φυσικά, οι τραπεζίτες! Και κάπως έτσι εμφανίζεται το φαινόμενο οι περισσότερες τράπεζες να είναι κατ' ουσία πτωχευμένες αλλά, με την αμέριστη συμπαράσταση των κεντρικών τραπεζών, να εξακολουθούν να απομυζούν κεφάλαια, τα οποία στερούνται οι πραγματικοί παραγωγοί πλούτου (επιχειρήσεις και εργαζόμενοι).

Από την δεκαετία του 1980, με την επέλαση του νεοφιλελευθερισμού (η οποία επιταχύνθηκε μετά την οπισθοχώρηση του σοσιαλισμού), παρατηρείται το φαινόμενο της υπερτίμησης της οικονομίας εις βάρος της πολιτικής. Όσο άνθιζαν τα χρηματιστήρια, όσο γιγαντώνονταν οι τράπεζες, όσο ξεφύτρωναν επενδυτικές και χρηματιστηριακές εταιρείες κι όσο εξαπλώνονταν τα διάφορα επενδυτικά κεφάλαια (funds) τόσο απαξιωνόταν η πολιτική, τόσο υποχωρούσε το κοινωνικό κράτος και τόσο εξαϋλωνόταν η κοινωνική δικαιοσύνη.

Περιοδικό La Revista: "Η αγωνία και ο θάνατος του Φρανθίσκο Φράνκο"
Το εξώφυλλο με τον καλωδιωμένο Φράνκο προκάλεσε έντονες αντιδράσεις.

Είναι λογικό, λοιπόν, σε ένα περιβάλλον όπου η πολιτική όσο πάει και φτηναίνει, οι πολιτικοί που -νομίζουν πως- διαχειρίζονται τις τύχες μας να γίνονται ολοένα και φτηνότεροι. Σήμερα, σε ένα περιβάλλον όπου η οικονομία κυριαρχεί, είναι λογικό τα ταλαντούχα μυαλά να στρέφονται προς αυτήν, οπότε για την πολιτική περισσεύουν οι κατιμάδες. Στην περίοδο της καπιταλιστικής κρίσης που διανύουμε, με την οικονομία να μονοπωλεί σχεδόν το ενδιαφέρον όλων και την πολιτική να έχει πιάσει πάτο, δεν είναι παράλογο που στην πολιτική κονίστρα έχει βρεθεί χώρος ακόμη και για άβουλα νευρόσπαστα και κωμικές δελαπατριδικές φιγούρες, που ηγούνται πολιτικών σχηματισμών οι οποίοι μερικά χρόνια πρωτύτερα θα προσέλκυαν όχι ψήφους αλλά γέλια μέχρι δακρύων.

Κι ενώ αυτό το απαξιωμένο πολιτικό προσωπικό τής χώρας (πλην των κολλημένων κουκουέδων, είπαμε) παίζει την κορύφωση του καπιταλιστικού δράματος, η οποία περιλαμβάνει την ενίσχυση του πτωχευμένου κατ' ουσία τραπεζικού συστήματος εις βάρος του ήδη πτωχευμένου δημοσίου και των ήδη πάμπτωχων πολιτών, οι πρωταγωνιστές του βρίσκονται σε κατάσταση άνοιας όπως ο Φράνκο εκείνο το πρωινό τής 19ης Νοεμβρίου 1975. Καθώς βλέπουν τον λαό να τους αποχαιρετάει, εκείνοι αναρωτιούνται: "Γιατί; Πού πάνε;"


(*) Το περιστατικό με τον Φράνκο αντλήθηκε από το βιβλίο τού Stuart Christie "Edward Heath made me angry: The Christie file, part III, 1967-1975", σελ. 284.

Η ίδρυση του ΔΝΤ και η... κομμουνιστική κατασκοπία

Τούτες τις μέρες συμπληρώθηκαν 51 χρόνια από την περίφημη διάσκεψη του Μπρέττον Γουντς (1-22 Ιουλίου 1944), κατά την οποία αποφασίστηκε η δημιουργία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), της Παγκόσμιας Τράπεζας και του Παγκόσμιου Ορανισμού Εμπορίου, καθώς και η υιοθέτηση ενός συστήματος σταθερών συναλλαγματικών ισοτιμιών που έγινε γνωστό ως το σύστημα του Μπρέττον Γουντς. Στην την εν λόγω διάσκεψη αναφερθήκαμε αναλυτικά όταν γράφαμε την Ανατομία του νεοφιλελευθερισμού (5. Οι αιτίες - 6. Τα αποτελέσματα). Σήμερα θα προσθέσουμε δυο-τρεις ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες αλλά με αρκετή κουτσομπολίστικη διάθεση.

Εκεί στο Μπρέττον Γουντς, λοιπόν, ξέσπασε τον Ιούλιο του 1944 μια διαμάχη ανάμεσα στον γνωστό μας Τζον Μαίυναρντ Κέυνς (υπουργό οικονομικών τής Βρεττανίας και εκπρόσωπό της) και τον Χάρρυ Ντέξτερ Γουάιτ (οικονομολόγο, εκπρόσωπο των ΗΠΑ). Οι δυο άνδρες συμφωνούσαν σε κάτι που φαίνεται πως, μισό αιώνα αργότερα, αρνείται να δεχτεί η Γερμανία: η σταθερότητα της παγκόσμιας οικονομίας απαιτεί την συστηματική ανακύκλωση των πλεονασμάτων των πλεονασματικών χωρών υπό την μορφή παραγωγικών επενδύσεων στις ελλειμματικές χώρες, ώστε να αναπαράγεται η ζήτηση για τα αγαθά που παράγουν οι πλεονασματικές.

Μπρέττον Γουντς, 1944: Γουάιτ (αριστερά) και Κέυνς (δεξιά)

Μιας κι εκείνη την εποχή, η μόνη χώρα με σοβαρά πλεονάσματα ήταν οι ΗΠΑ, Κέυνς και Γουάιτ συμφωνούσαν στην ανάγκη τής παγκόσμιας ανακύκλωσης των κερδών των αμερικανικών επιχειρήσεων. Διαφωνούσαν όμως στο ποιος θα αναλάμβανε αυτή την δουλειά: ο μεν Κέυνς ήθελε έναν παγκόσμιο οργανισμό (κάτι σαν παγκόσμια τράπεζα) με ισότιμη συμμετοχή όλων των χωρών τής δύσης, ο δε Γουάιτ επέμενε πως, αφού τα πλεονάσματα ήταν πολιτειακά, έπρεπε να τα διαχειριστούν οι ΗΠΑ από μόνες τους. Με τον βρεττανικό λέοντα να πνέει τα λοίσθια ως παγκόσμια δύναμη, ο Γουάιτ επικράτησε μάλλον εύκολα. Έτσι, το δολλάριο έγινε το μοναδικό διεθνές νόμισμα και οι ΗΠΑ θα αναλάμβαναν κατ' αποκλειστικότητα την διαχείριση των πλεονασμάτων τους. Την δουλειά θα την έκανε ένας νεοϊδρυόμενος οργανισμός: το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

Για να μη αφήσει τον Κέυνς παραπονεμένο, ο Γουάιτ εισηγήθηκε την ίδρυση της Παγκόσμιας Τράπεζας που ονειρευόταν ο βρεττανός αντίπαλός του, την οποία θα διοικούσε ο Κέυνς. Μόνο που αυτή η τράπεζα θα αναλάμβανε τόσο μικρά έργα ώστε ήταν σαφές ότι απώτερος σκοπός ήταν να δοθεί στον Κέυνς ένας δευτερεύων ρόλος που θα τον έβγαζε ουσιαστικά από τα πόδια των πολιτειακών. Οι προτάσεις τού Γουάιτ εγκρίθηκαν και ο βοστωνέζος είχε κάθε λόγο να αισθάνεται ευτυχής. Η ευτυχία του θα κορυφωνόταν στις αρχές του 1946, όταν η γερουσία των ΗΠΑ τον πρότεινε για την θέση τού προέδρου στο άρτι ιδρυθέν ΔΝΤ. Μόνο που κάπου εκεί ήρθε η καταστροφή.

Τον Φεβρουάριο του 1946, λοιπόν, το FBI ενημέρωσε το Στέητ Ντηπάρτμεντ ότι υπήρχαν καταγγελίες που κατονόμαζαν τον Γουάιτ ως... σοβιετικό κατάσκοπο (!!!). Ο επί κεφαλής τού FBI Έντγκαρ Χούβερ και ο υπουργός εξωτερικών Τζέημς Μπάυρνς επισκέφθηκαν τον πρόεδρο Χάρρυ Τρούμαν και ζήτησαν την αποπομπή τού Γουάιτ. Ο Τρούμαν συμπαθούσε τον Γουάιτ αλλά δεν θα δίσταζε να τον θυσιάσει προκειμένου να αποφύγει το σκάνδαλο που ήταν σίγουρο πως θα ξεσπούσε αν οι κατηγορίες εναντίον του αποδεικνύονταν αληθείς. Πώς να τον θυσιάσει, όμως, όταν λίγες μέρες νωρίτερα είχε αναδειχτεί ως ο εκλεκτός τής γερουσίας για την ηγεσία του ΔΝΤ;

Καλιφόρνια, 1946: Έντγκαρ Χούβερ (άκρη αριστερά) και Τζόζεφ ΜακΚάρθυ (άκρη δεξιά) σε διακοπές

Στην αρχή, ο Τρούμαν σκέφτηκε να διορίσει τον Γουάιτ ως εκτελεστικό διευθυντή και να βάλει άλλον στην θέση τού γενικού διευθυντή. Όμως, έτσι δεν θα μπορούσε να δικαιολογήσει την υποβάθμιση του πρωτεργάτη τής δημιουργίας τού ΔΝΤ. Τελικά, ο δαιμόνιος Τρούμαν μηχανεύτηκε μια απίθανη λύση: ανακοίνωσε ότι παραχωρεί στους ευρωπαίους την θέση τού γενικού διευθυντή τού ΔΝΤ, ως ηθική αναγνώριση των δεινών που υπέστησαν από τον πόλεμο! Και για να ξεμπερδεύει οριστικά με τον Κέυνς, ανακοίνωσε ότι ο γενικός διευθυντής τού ταμείου θα έπρεπε να προέρχεται από χώρα τής ηπειρωτικής Ευρώπης, επειδή η ηπειρωτική Ευρώπη γνώρισε μεγαλύτερες καταστροφές! Έτσι, από το "δώρο" τού πολιτειακού προέδρου εξαιρούνταν τα νησιωτικά ευρωπαϊκά κράτη: η Κύπρος, η Μάλτα, η Ισλανδία και, φυσικά, η Μεγάλη Βρεττανία (άρα, έξω ο Κέυνς). Ως αντάλλαγμα για αυτή την "χουβαρδοσύνη" τους, οι ΗΠΑ πήραν την προεδρία τής Παγκόσμιας Τράπεζας.

Κάπως έτσι, λοιπόν, οι δυο πρωτομάστορες του Μπρέττον Γουντς παραμερίστηκαν οριστικά και αμετάκλητα. Και κάπως έτσι επικράτησε εθιμικώ δικαίω να προΐστανται στην μεν Παγκόσμια Τράπεζα πολιτειακός στο δε ΔΝΤ ευρωπαίος από την ηπειρωτική Ευρώπη. Δηλαδή, αν Χούβερ και ΜακΚάρθυ δεν είχαν βάλει στο μάτι τον Γουάιτ, Στρως-Καν και Λαγκάρντ δεν θα γίνονταν ποτέ διευθυντές τού ΔΝΤ.

Για την ιστορία, ας προσθέσουμε δυο λόγια για την τύχη των Κέυνς και Γουάιτ. Ο πρώτος, παρέμεινε για πολύ μικρό χρονικό διάστημα ως εκπρόσωπος της Βρεττανίας και στο ΔΝΤ και στην Παγκόσμια Τράπεζα, ώσπου πέθανε πικραμένος στις 21 Απριλίου 1946. Ο δεύτερος αναγκάστηκε σε παραίτηση στις αρχές τού 1947 και σύρθηκε επί μακρόν στις περίφημες "αντικομμουνιστικές δίκες" του γερουσιαστή ΜακΚάρθυ, ώσπου στις 16 Αυγούστου 1948 άφησε την τελευταία του πνοή από καρδιακή συγκοπή που τον βρήκε καθώς κατέθετε προσπαθώντας να αντικρούσει τις κατηγορίες.

Σαββατιάτικα (65) - τα φουπουάδικα

*** Χοιρινή μπριζόλα 13% - μοσχαρίσια μπριζόλα 23%. *** Τί είπατε πως προτείνει ο ΟΟΣΑ για το χύμα τσίπουρο; *** Χαχαχα!!! *** Δεν καταλαβαίνω προς τι τόση φασαρία για το τσίπουρο. *** Οι μεγαλύτεροι θα θυμούνται την οδηγία τής ΕΟΚ πριν καμμιά 20αριά χρόνια, που απαγόρευε το κοκορέτσι και τα κεφαλάκια. *** Να εξηγήσω περισσότερα ή καταλάβατε; *** Πήγαινε με μηχανή ο Βαρουφάκης στο υπουργείο, πάει κι ο Χαϊκάλης. *** Άσπρο κώλο πού 'χει η νύφη, νά 'χαμε κι εμείς οι γύφτοι. *** Θηβαίος: "Μπορώ να ζήσω την οικογένειά μου με 15 ευρώ την ημέρα." *** Σωστός ο καλλιτέχνης! ***

Για φαντάσου!

Ξεπέρασε και τον Νταλάρα, το άτομο! *** Την ίδια μαλακία έχω ακούσει κι από πολλούς άλλους. *** Όλοι τους βγάζουν πολύ περισσότερα από 15 ευρώ την ημέρα. *** Γιατί ο κάθε έντεχνος θεωρεί υποχρέωσή του να πει και μια παπαριά; *** Γιάννης Φλωρινιώτης 13% - Χρήστος Θηβαίος 23%. *** Είδατε προχτές Μεϊμαράκη στην βουλή; *** Βαγγέλας ο τεράστιος! *** Έλυσε το ζουνάρι του για καβγά κι ύστερα ξεχάστηκε και το 'κανε γραβάτα! *** Εμ, χίλιες σελίδες νομοσχέδιο διάβασε... πώς να μη φλιπάρει ο άνθρωπος. *** Πάντως, γουστάρησα Φωφάρα. *** Όχι, πείτε μου, είχε τέτοιο σεξ-απήλ ο Μπένυ; *** Κονσερβοκούτι κοινό 13% - κονσερβοκούτι σκουριασμένο 23%. *** Κάθε φορά που νομοσχέδια-εγκυκλοπαίδειες ψηφίζονται ως κατεπείγοντα, θυμάμαι τον Χρυσοχοΐδη. *** Αχ, ρε Μιχάλη, πόσο μαλάκας πιάστηκες και παραδέχτηκες ότι ψήφισες το πρώτο μνημόνιο δίχως να το διαβάσεις... *** Λες κι οι άλλοι που ψηφίσανε το τρίτο, το διάβασαν πρώτα. *** Βουλγαράκης: "Είτε ως κυβέρνηση είτε ως αντιπολίτευση, η αριστερά μόνο ζημιά έχει κάνει στον τόπο." *** Είναι παράνομοι και ανήθικοι, Γιώργο μου. *** Ούτε μια οφσόρ δεν μπορούν να στήσουν, οι άχρηστοι. *** Σπαλιάρας ο μοντέλος: "Υπολογίζω ότι έχω κάνει έρωτα με 4.000 κοπέλλες." *** Ώπα, ρε Γιάννη, κατούρα και λίγο! *** Να κάνω λίγο τον Βέγγο: είσαι 40... να γαμείς από 16;... 40 μείον 16, 24... επί 365, 8760... παναπεί, καινούργια γκόμενα κάθε δεύτερη μέρα σχεδόν; *** Ρε συ, έχει πηδήξει τόσες κοπέλλες ο Γκουσγκούνης; ***

Μιλάει; Τραγουδάει; Χορεύει; Η Μπέττυ Σκούφα (ΣυΡιζΑ) επί το έργον

Ούτε ο καλύτερος πελάτης των μπουρδέλων έτσι! *** Γελάει ως κι ο Τατσόπουλος, π' ανάθεμά σε. *** Δηλαδή, ο Τσακ Νόρρις πόσες έχει πηδήξει; *** Σεξ με ανώνυμο 13% - σεξ με επώνυμο 23%. *** Επειδή μπερδεύτηκα, βοηθήστε λίγο: προΑπαιτούμενα λέγονται ή προΕπαιτούμενα; *** Πρωθύ: "Δεν θα γίνω ρίψασπις." *** Αλέξη μου, τί να σου πω... ό,τι έχει το ψυγείο. *** Αυτό  που τα κολλαγόνα κάνανε κατάληψη στην τι-βι κι εξόρισαν τις έξυπνες σήτες, πώς το σχολιάζετε; *** Σοβαρά το λέτε πως μας αναβάθμισε η Standard and Poors; *** Δεν σας φαίνεται λίγο ύποπτο αυτό; *** Μάλλον είχαμε πιάσει τελείως πάτο και μας ανέβασαν λίγο ώστε να μπορούν να μας ξαναϋποβαθμίσουν αύριο-μεθαύριο. *** Μήπως ξέρετε σε ποιο πανηγύρι τραγουδάει απόψε η Πάολα; *** Έχω και τον άλλον απέναντι με Φουρέιρα στο ντόλμπυ σαρράουντ τέρμα βόλιουμ αλλά δεν λέω κουβέντα. *** Τον αφήνω να βασανίζεται. *** Μαλάκας 13% - Γκραν μαλάκας 23%. *** Κλειστές οι τράπεζες, ουρές στα ΑΤΜ... ανοιχτές οι τράπεζες, ψυχή ζώσα μέσα... *** Για πόσες κλωτσιές λαός; ***

Σαν βγεις στον πηγαιμό από Άρτα για Τρίκαλα... χάθηκες σίγουρα!

Το 1987, όταν καθιερώθηκε, ο ΦΠΑ ήταν 6% και 16%. *** Σε τι ΦΠΑ θα φέρουμε τα παιδιά μας, γαμώ το φελέκι σας; *** Κοιτάζω πίσω μου κι αναρωτιέμαι πώς μεγάλωσα χωρίς MTV. *** Ρε φιλαράκο, τσίπουρο με μεζέ τυροπιττάκι και πατάτα τηγανιτή; *** Πες μου ότι πίνεις την μπύρα με ραπανάκι και γάβρο ξιδάτο να τερματίσω. *** Σύντροφον Κουτσούμπαν, Περισσόν: Αν δεν βγουν στην αγορά καναπέδες με ρόδες, μη περιμένετε μεγαλύτερη συμμετοχή στις πορείες σας. *** Κομμουνιστής 13% - αναρχο-σλαβο-εαμο-βουλγαρο-συμμορίτης 23%. *** Πώς το βλέπετε που από την ρουκέτα που ρίξαμε στην πρεσβεία των ΗΠΑ, καταντήσαμε να ρίχνουμε βελάκια στο σπίτι τού Σημίτη; *** Δηλαδή, η κρίση έπληξε και την τρομοκρατία; *** Πόση κατρακύλα αυτός ο τόπος... *** Η ελληνική κυβέρνηση έχει μια παγκόσμια πρωτοτυπία: η αντιπολίτευση βρίσκεται στο εσωτερικό της! *** Ο Κωλόχαρτος συγχαίρει τον Τσίπρα κι ο Λαφαζάνης τον κατηγορεί... *** Ζούμε σε ένα απέραντο φρενοκομείο. *** Άντε να συγκυβερνήσουν ο ΣυΡιζΑ με την ΝουΔου, να τελειώνουμε. ***

Ευτυχισμένα χρόνια

Σ' αυτή την περίπτωση γίνεται αξιωματική αντιπολίτευση το τρίτο κόμμα; *** Δηλαδή, η Χρυσή Αυγή; *** Πόσο μαλάκας είσαι, ψηφοφόρε μου; *** Φασίστας 13% - Ψηφοφόρος φασίστα 23%. *** Πώς είπατε ότι την λένε αυτή την ρουμάνα που βάλανε επί κεφαλής τού ΔΝΤ για την Ελλάδα; *** Βελκουλέσκου ή Δρακουλέσκου; *** Με καλαμάκι θα μας πιει το αίμα ή με το μπουρί τής σόμπας; *** Κάποτε, στις 3 το πρωί πηγαίναμε σε άφτερ και τώρα βλέπουμε το κανάλι τής βουλής... *** Πόσο πιο χαμηλά θα πέσουμε; *** Σοβαρά, μίλησε ο Καμμένος για "σάπιο πολιτικό σύστημα της μεταπολίτευσης"; *** Ρε Πάνο, εσύ δεν είσαι βουλευτής από το 1993, παναπεί από τα 28 σου κι έφτασες 50; *** Μπερδέψαμε τις βούρτσες με τις οδοντόβουρτσες; *** Φαντάσου πως δεν υπάρχει καμμιά ιδιοκτησία, καμμιά ανάγκη για απληστεία ή πείνα... Φαντάσου όλους τους ανθρώπους να μοιράζονται όλο τον κόσμο. *** Μάλλον αναγνωρίσατε τους στίχους από το Imagine του Τζον Λέννον (σε ελεύθερη μετάφραση). *** Ελπίζω ότι αναγνωρίσατε και τον ίδιο στην πρώτη σημερινή φωτογραφία. *** Σας χρωστούσα κάτι καλό σε φωτο-κουίζ και νομίζω ότι εξιλεώθηκα. *** Τζον Λέννον 13% - Τζον Πάριος 23%. *** Στην τελευταία φωτογραφία σίγουρα αναγνωρίσατε τον Γιώργο Γεννηματά και σωστά υποθέσατε ότι δίπλα του είναι η Φώφη (μπροστά η μικρότερη κόρη του, Μαίρη). *** Ο φωτογράφος έκοψε την μαμά Κάκια (ταλέντο!), η οποία όμως διακρίνεται στον καθρέφτη. *** Μ' αυτά και μ' αυτά, μεσημέριασε. *** Ώρα για μπυρόνια. *** Άιντε (συγγνώμη Ζωίτσα) και καλό σαββατοκύριακο. ***

Μεταπολίτευση και τα λοιπά

Κάθε χρόνο τέτοια εποχή, είναι της μόδας τα βαθυστόχαστα άρθρα για το κλείσιμο ενός ιστορικού κύκλου, το τέλος της μεταπολίτευσης ή το άνοιγμα της νεοπολίτευσης, όπως λέει ο λαζόπουλος (και εύχεται ο θοδωρής από το cogito ergo sum να μην επικρατήσει ως άθλιος νεολογισμός). Είναι κάπως σαν άγραφος κανόνας της μεταπολίτευσης ή των μνημόσυνών της να αναφερόμαστε μελαγχολικά εδώ και ένα τέταρτο του αιώνα στο τέλος της. Κι αν μέχρι τώρα, μιλούσαμε απλά για το τέλος μιας εποχής, σήμερα μπορούμε να πούμε πως όλο το πολιτικό σκηνικό χοροπηδά χαιρέκακα πάνω στο μνήμα της. Κι έχει μια ιδιαίτερη σημειολογική αξία ότι το τέλος της έχει ως χρονικό ορόσημο (όπως ακριβώς και το ξεκίνημά της) ένα υποτιθέμενο (;) πραξικόπημα και πολλά μικρά, κοινοβουλευτικά πραξικοπήματα, με πράξεις νομοθετικού περιεχομένου και κατεπείγουσες φαστ-τρακ διαδικασίες.

Θα μου πεις βέβαια πως εδώ είχαμε και λαϊκή ετυμηγορία με το δημοψήφισμα. Θα σου πω κι εγώ ότι ακόμα κι η χούντα είχε κάνει δημοψήφισμα, οπότε αυτό δεν αποδεικνύει κάτι από μόνο του. Θα μου απαντήσεις ότι δεν είναι το ίδιο και να μην τσουβαλιάζω. Θα σου πω «ναι», αλλά οι τωρινοί έγραψαν στα παλιά τους τα παπούτσια τη λαϊκή ετυμηγορία, όπως ούτε η χούντα ίσως δε θα τολμούσε να κάνει. Θα μου πεις πως τότε δεν μπορούσες να πιάσεις δουλειά στο δημόσιο τομέα λόγω των φρονημάτων σου. Θα σου πω πως τώρα δεν μπορείς ούτε και στον ιδιωτικό, και όσο για το άλλο... καλομελέτα κι έρχεται, με την αποπολιτικοποίηση του δημοσίου και ό,τι σημαίνει αυτό για το συνδικαλισμό.

24 Ιουλίου 1974.  Η  δημοκρατία αποκαθίσταται.
Ο -ελέω χούντας- αρχιεπίσκοπος Σεραφείμ Τίκας ορκίζει τον -πρώην πρωθυπουργό βίας και νοθείας-
Κωνσταντίνο Καραμανλή ως -δοτό της χούντας- πρωθυπουργό, ενώπιον του -διορισμένου από την χούντα-
προέδρου της δημοκρατίας Φαίδωνα Γκυζίκη. Πόση ειρωνεία μπορεί να χωρέσει σε μια φωτογραφία;

Και δεν προσπαθώ να υπονοήσω τίποτα παραπάνω από το ότι οι διαφορές ανάμεσα στην αστική δημοκρατία και την ανοιχτή δικτατορία λιγοστεύουν επικίνδυνα. Και αν κάποιοι συνάγουν από αυτό ότι πρέπει να περιορίσουν ή να εστιάσουν τον πολιτικό τους ορίζοντα στην υπεράσπιση της (αστικής) δημοκρατίας, δεν κάνουν τίποτα παραπάνω από το να παίζουν το παιχνίδι της «πρώτη φορά αριστεράς» και των δεκάρικων λόγων του τσίπρα για τη δημοκρατία (γενικά και αόριστα) και τις αξίες της ενωμένης ευρώπης.

Αυτό που βλέπουμε λοιπόν είναι μια εκφυλισμένη εκδοχή της μεταπολίτευσης, η επανάληψη της ιστορίας σαν φάρσα. Ο σύριζα δεν είναι παρά ένα κακέκτυπο-φάρσα της τρίτης σεπτέμβρη και της ριζοσπαστικής εκδοχής της μεταπολιτευτικής σοσιαλδημοκρατίας. Και ο τρίτος δρόμος (χωρίς ρήξη και επανάσταση) κατέληξε, στη σύγχρονη επικαιροποιημένη εκδοχή του, στο τρίτο μνημόνιο.

Ανακεφαλαιώνοντας λοιπόν για αυτή την περίοδο, που δυσφημείται κατά κόρον μαζί με τις λαϊκές κατακτήσεις εκείνων των χρόνων, θα επαναλάβω μια ιδέα που έχει διατυπωθεί και σε παλιότερα κείμενα. Τι ήταν και πού οφειλόταν η μεταπολίτευση, η οποία στοιχειώνει τους στόχους και την πολιτική σκέψη πολλών χώρων με πολιτική αναφορά, που αποβλέπουν, κατ’ ουσίαν, σε μια επιστροφή στο πρόσφατο παρελθόν, στον χαμένο παράδεισο της εδεμ; Ήταν η προσωρινή εκεχειρία, η προσωρινή ισορροπία δυνάμεων μεταξύ του σοσιαλιστικού και του καπιταλιστικού κόσμου, η ευεργετική αντίδραση του αντίπαλου, σοβιετικού δέους (που δεν έχει καμία απολύτως σχέση με το σημερινό ρωσικό) στην ισχύ και τις δυνατότητες του εργατικού κινήματος σε κάθε χώρα της δύσης. Δεν είναι τυχαίο πως το πουλόβερ των λαϊκών κατακτήσεων άρχισε να ξηλώνεται στην ελλάδα με τους πρώτους αντιασφαλιστικούς νόμους, τη διετία '90-'92. Ούτε πως οι πολιτικές ομάδες που αναπολούν τη μεταπολίτευση (βάζοντας ακόμα και σύνθημα για «εργατική μεταπολίτευση»!), διακατέχονται από λυσσαλέο αντισοβιετισμό, και αδυνατούν ή δε θέλουν να αναγνωρίσουν την παγκόσμια συμβολή αυτού του εγχειρήματος στους αγώνες και τα δικαιώματα της εργατικής τάξης.

Θυμάμαι χαρακτηριστικά την ανάρτηση ενός αναγνώστη του μπλοκ, που έλεγε (παρεμπιπτόντως προς το βασικό της θέμα) πως ο μεταπολιτευτικός κύκλος έκλεισε το '89 κι ότι αυτό που βιώναμε με τα μνημόνια ήταν το τέλος της περιόδου που ακολούθησε, της «μετα-μεταπολίτευσης». Ποια ήταν όμως η ειδοποιός διαφορά; Ποιος ήταν ο ρόλος που έπαιξε η τελική εκδήλωση της αντεπανάστασης στις χώρες του σοσιαλισμού που γνωρίσαμε; Αυτά τα ερωτήματα διέφευγαν από την ανάλυσή του, αφήνοντας έωλη και την ερμηνεία του, χωρίς το κλειδί που θα ξεκλείδωνε την απόδειξή της.

Εν κατακλείδι, ο μεταπολιτευτικός συμβιβασμός ήταν (και δεν μπορούσε παρά να είναι) προσωρινός. Το τέλος του σημερινού μαρτυρίου για τους λαούς, που είχε προδιαγραφεί ήδη από την εποχή της αντεπανάστασης, τις συνέπειες της οποίας βιώνουμε μόλις τώρα σε όλη τους τη διάσταση, δεν είναι η στείρα αναπόληση του παρελθόντος (το οποίο έχει πάντως μια σειρά διδάγματα να μας προσφέρει) αλλά η επαναστατική ρήξη με το παλιό που πλασάρεται ως καινούριο και γαντζώνεται από την πραγματικότητα, από τη δική μας ανοχή, για να συνεχίσει να διαιωνίζεται και να φορτώνεται στις πλάτες μας, απομακρύνοντας την προοπτική της σοσιαλιστικής κοινωνίας του μέλλοντος.


[Από το ιστολόγιο γνώμης "Σφυροδρέπανο" - Ακριβής αντιγραφή, με σεβασμό στην προσωπική άποψη του συντάκτη περί της χρήσης των κεφαλαίων γραμμάτων - Επιλογή φωτογραφίας: Cogito ergo sum]

Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας - capital version

Χτες, η βουλή ψήφισε το νέο πακέττο προαπαιτούμενων για την υπογραφή συμφωνίας με την τρόικα μέτρων. Με διαδικασίες πιο σύντομες κι από τις προβλεπόμενες για τα κατεπείγοντα, έγινε νόμος τού κράτους ένα κείμενο χιλίων σελίδων. Φυσικά, ακολουθήθηκε η γνωστή συνταγή προς αποφυγή εκπλήξεων τύπου "ναι σε αυτό, όχι στο άλλο" κατά την ψηφοφορία: οι χίλιες σελίδες έγιναν ΔΥΟ άρθρα (συν ένα τρίτο περί ενάρξεως ισχύος του νόμου), εκ των οποίων το πρώτο τροποποιεί τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (ΚΠολΔ) και το δεύτερο ενσωματώνει στην εθνική μας νομοθεσία κοινοτική οδηγία για την "ανάκαμψη και εξυγίανση πιστωτικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων επενδύσεων".

Επειδή υποψιάζομαι ότι ακόμη και ο όρος "Πολιτική Δικονομία" δεν λέει πολλά πράγματα στους περισσότερους, σκέφτηκα να πούμε σήμερα δυο λόγια πάνω στο πρώτο άρθρο τού νόμου που ψήφισε χτες βράδυ η βουλή. Εκ προοιμίου, σας λέω ότι πρόκειται για κάτι εξ ίσου ανατριχιαστικό με όσα προηγήθηκαν (αύξηση ΦΠΑ και άλλων φόρων, περικοπές συντάξεων κλπ), το οποίο προσφέρει εξ ίσου σημαντικά στηρίγματα στην προσπάθεια του κεφαλαίου να βγει από την κρίση του. Για να το πω με λόγια της εποχής μας: η νέα έκδοση του ΚΠολΔ είναι capital version.

Ο αρειοπαγίτης Ιω. Χαμηλοθώρης

Η πρεμούρα για αλλαγές στον ΚΠολΔ αρχίζει το 2012, κατόπιν πιέσεων της τρόικας. Τότε, το υπουργείο δικαιοσύνης βάζει μπρος τις διαδικασίες, συστήνοντας νομοπαρασκευαστική επιτροπή, η οποία θα ετοίμαζε ένα σχέδιο αναθεώρησης του Κώδικα. Η επιτροπή ολοκλήρωσε το έργο της στις 6 Μαρτίου 2014, όταν παρέδωσε το σχέδιό της στο υπουργείο. Το σχέδιο βγήκε για διαβούλευση στο διαδίκτυο και έγινε γνωστό ως "σχέδιο Χαμηλοθώρη", από το όνομα του πρόεδρου της επιτροπής, του αρειοπαγίτη Ιωάννη Χαμηλοθώρη.

Οι προτεινόμενες αλλαγές τού ΚΠολΔ προκάλεσαν σεισμό στον νομικό κόσμο. Ο ένας μετά τον άλλο, οι δικηγορικοί σύλλογοι της χώρας τις απέρριψαν. Όμως, το υπουργείο είναι αποφασισμένο να προχωρήσει και στα τέλη Νοεμβρίου 2014 ο υπουργός Χαράλαμπος Αθανασίου ετοιμάζει το νομοσχέδιο και την σχετική αιτιολογική έκθεση. Οι δικηγόροι αντιδρούν και προκηρύσσουν πανελλαδικό δημοψήφισμα για τις αρχές Δεκεμβρίου. Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος συνιστά κόλαφο για τον Αθανασίου: σε ποσοστό 93%, οι δικηγόροι τής χώρας απορρίπτουν τις προτεινόμενες αλλαγές. Στο πλευρό των δικηγόρων στάθηκε και ο ΣυΡιζΑ (ως αξιωματική αντιπολίτευση), καταγγέλοντας εντός και εκτός βουλής τις μεθοδεύσεις της κυβέρνησης και προειδοποιώντας την πως η επόμενη -δική του- κυβέρνηση θα καταργούσε αμέσως τις νέες διατάξεις, αν ψηφίζονταν.

Οι πολιτικές εξελίξεις εκείνων των ημερών δεν επιτρέπουν στον Αθανασίου να ολοκληρώσει την προσπάθειά του. Ενάμιση μήνα αργότερα, στην εξουσία έρχεται για πρώτη φορά η αριστερά και ο νέος υπουργός δικαιοσύνης αναθέτει σε άλλη επιτροπή την τροποποίηση του ΚΠολΔ. Έτσι, προκύπτει το "σχέδιο Κράνη", το οποίο κοινοποιείται στους μεγάλους δικηγορικούς συλλόγους της χώρας ώστε να μελετηθεί και να συζητηθεί.

Δυστυχώς για τον ΣυΡιζΑ και τον υπουργό Νίκο Παρασκευόπουλο, η τρόικα δεν ικανοποιείται από το "σχέδιο Κράνη" και εμμένει στο "σχέδιο Χαμηλοθώρη". Κι επειδή, όταν μιλάει η τρόικα, το εγχώριο προσωπικό της κάνει μόκο, η κυβέρνηση ψέλλισε κάτι για "ασφυκτικά χρονικά περιθώρια", σημείωσε (χωρίς ντροπή!) ότι "το μοναδικό κείμενο το οποίο έχει λάβει τη σύμφωνη γνώμη των θεσμών είναι το σχέδιο νόμου που είχε κατατεθεί στη Βουλή των Ελλήνων τον Νοέμβριο του 2014" και χτες έφερε για ψήφιση αυτούσιο το "σχέδιο Χαμηλοθώρη", με την ίδια αιτιολογική έκθεση και τα ίδια επιχειρήματα! Δηλαδή, το "σχέδιο Κράνη" δεν ήρθε στην βουλή επειδή οι "θεσμοί" δεν είχαν δώσει σύμφωνη γνώμη! Περήφανη πολιτική, πρώτη φορά αριστερά...

Ας ρίξουμε τώρα μια ματιά σε μερικές από τις κεφαλαιώδεις αλλαγές που επιφέρουν οι νέες διατάξεις:

(1) Ίσως η σπουδαιότερη και η πλέον εξοργιστική τροποποίηση έχει να κάνει με τις  αναγκαστικές εκτελέσεις και τους πλειστηριασμούς. Μέχρι τώρα, τον πρώτο λόγο στο πλειστηρίασμα είχαν οι δεδουλευμένες απαιτήσεις των εργαζομένων. Από δω και πέρα, τον πρώτο λόγο θα έχουν οι τράπεζες. Με τον παλιό Κώδικα, αν μία εταιρία πτώχευε και κατά τον χρόνο της πτώχευσης είχε στην κατοχή της ένα ακίνητο που έβγαινε σε πλειστηριασμό, οι εργαζόμενοι ικανοποιούσαν πρώτοι τις απαιτήσεις τους, μετά έπιαναν σειρά οι ασφαλιστικοί οργανισμοί, μετά το δημόσιο, μετά οι τράπεζες και, αν περίσσευε κάτι, έπαιρναν και οι προμηθευτές. Με τον νέο Κώδικα, οι εργαζόμενοι δεν δικαιούνται πάνω από 25% του πλειστηριάσματος ενώ οι τράπεζες δικαιούνται 65%! Αυτή η σκανδαλώδης εύνοια προς τις τράπεζες δεν πλήττει μόνο τους εργαζόμενους. Πλήττει και τους ασφαλιστικούς οργανισμούς αλλά και τα δημόσια ταμεία, αφού όλοι αυτοί δεν μπορούν να μοιρστούν πάνω από το 10% του πλειστηριάσματος.

(2) Ο νέος Κώδικας καθιερώνει τις πολλαπλές κατασχέσεις, Μέχρι σήμερα ίσχυε η αρχή της μιας κατάσχεσης και όλοι οι υπόλοιποι πιστωτές κατέθεταν αναγγελίες. Πλέον θα επιτρέπεται ο καθένας να επιβάλει κατάσχεση στο ίδιο ακίνητο. Έτσι θα παρατηρηθεί το φαινόμενο ένα ακίνητο να βαρύνεται με τόσες κατασχέσεις όσοι και οι πιστωτές! Φυσικά, πλειστηριασμό θα μπορεί να κάνει όποιος θέλει.

(3) Επί ακινήτων, προβλέπεται ότι ο πλειστηριασμός θα γίνεται με βάση την εμπορική και όχι την αντικειμενική τους αξία. Έτσι, θα έχουμε το παράδοξο ένα ακίνητο να φορολογείται βάσει της αντικειμενικής αλλά να βγαίνει στο σφυρί βάσει της εμπορικής.του αξίας. Φυσικά, εφ' όσον διάγουμε περίοδο όπου οι τιμές των ακινήτων πέφτουν (άρα οι εμπορικές αξίες είναι χαμηλότερες από τις αντικειμενικές), με αυτή την τροποποίηση βγαίνουν και πάλι ωφελημένες οι τράπεζες, οι οποίες θα αποκτούν τα κατασχεμένα ακίνητα με χαμηλότερο αντίτιμο και λιγώτερους φόρους μεταβίβασης.

(4) Ο παλιός Κώδικας (άρθρο 953, παρ. 3 και 4) όριζε ποια πράγματα είναι ακατάσχετα (π.χ. τροφή για τρεις μήνες, παράσημα, ορισμένος αριθμός ζώων για τους κτηνοτρόφους ή καλλιεργήσιμων στρεμμάτων για τους αγρότες κλπ). Στον νέο Κώδικα, η περιοριστική απαρίθμηση των ακατάσχετων πραγμάτων έχει αντικασταθεί από μια αόριστη αναφορά σε "πράγματα που είναι απολύτως αναγκαία για τις στοιχειώδεις ανάγκες διαβίωσης του οφειλέτη και της οικογένειάς του" ή "για την εργασία του". Συνεπώς, από δω και πέρα κάθε δικαστής μπορεί να ερμηνεύει κατά το δοκούν τι είναι ακατάσχετο και τι όχι.

(5) Ο νέος Κώδικας προβλέπει ταχύτατες διαδικασίες πλειστηριασμών, και πάλι προς όφελος των τραπεζών. Επομένως, οι προθεσμίες συστέλλονται εις βάρος των οφειλετών, των οποίων η -ένδικη ή μη- προσπάθεια για αποφυγή των πλειστηριασμών αποδυναμώνεται κατακόρυφα.

(6) Ο νέος Κώδικας, στην τακτική διαδικασία πολιτικής δίκης, καταργεί την δυνατότητα απόδειξης με μάρτυρες στο ακροατήριο. Στην ουσία, δηλαδή, καταργεί τις αρχές της αμεσότητας, της δημοσιότητας και της προφορικότητας της πολιτικής δίκης. Έτσι, οι ένορκες βεβαιώσεις θα υποκαταστήσουν τις ζωντανές εξετάσεις των μαρτύρων στο ακροατήριο και οι δίκες θα γίνονται μόνο με χαρτιά. Σκεφτείτε τώρα την δικαστική αντιπαράθεση με χαρτιά ανάμεσα σε έναν εργαζόμενο και μια πολυεθνική (η οποία διαθέτει πολυπρόσωπο νομικό τμήμα) και θα καταλάβετε ποια συμφέροντα εξυπηρετούνται μ' αυτή την τροποποίηση.

Σκίτσο του Στάθη, της 10/10/2010. Δυστυχώς για τον σκιτσογράφο, παραμένει επίκαιρο.

Από το -κουραστικό, το ξέρω- σημερινό κείμενο, συνάγονται δυο συμπεράσματα. Πρώτον, αλλάξαμε τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας κατά πώς βολεύει αυτούς που θεωρεί ο καπιταλισμός ως τα βασικά κύτταρα της δημοκρατίας του: τις τράπεζες. Δεύτερον, η αριστερή μας κυβέρνηση όχι απλώς δεν κατάργησε κανέναν από τους μνημονιακούς νόμους που είχε ψηφίσει η προκάτοχός της δεξιά αλλά φροντίζει να ψηφίσει και όσους εκείνη θα ήθελε να είχε ψηφίσει αλλά είτε δεν πρόκαμε είτε δεν μπόρεσε.

Ας κλείσουμε με την γνωστή αποστροφή τού γνωστού μας ιταλού μεγιστάνα Τζιάννι Ανιέλι, την οποία μας θύμισε πρόσφατα ο Νίκος Μπογιόπουλος:"Υπάρχει ένα είδος Αριστεράς που είναι πιο χρήσιμη από την Δεξιά. Πρόκειται για εκείνη την Αριστερά που μπορεί να κάνει όλα όσα δεν θα μπορούσε να κάνει η Δεξιά".

Τι σήμαινε το "Ναι" στις 5 Ιουλίου;

Τετάρτη σήμερα. Με το προηγούμενο σαββατοκύριακο να έχει πια ξεχαστεί και το επόμενο να αργεί, ίσως η Τετάρτη να είναι η χειρότερη μέρα τής εβδομάδας. Άιντε τώρα, τεταρτιάτικα και με εξοντωτική ζέστη, να γράψεις βαθυστόχαστο κείμενο κι από πάνω νά 'χεις και την προσδοκία να κάτσει κάποιος να το διαβάσει.

Επειδή, όμως, δεν γίνεται να μη σημειώσω και σήμερα κατιτίς στο ημερολόγιό μου, αποφάσισα να δώσω τον λόγο σε κάποιον άλλο, ώστε και την υποχρέωση να βγάλω και να μη κουραστώ. Τό 'ριξα, λοιπόν, στην δικτυότσαρκα και σύντομα ο κόπος μου ανταμείφθηκε. Βρήκα ένα κειμενάκι, γραμμένο εν όψει του προσφάτου δημοψηφίσματος, με τίτλο "Να γιατί την Κυριακή ΨΗΦΙΖΟΥΜΕ ΟΧΙ". Αν και καταλαβαίνετε περί τίνος πρόκειται, ρίξτε του μια ματιά και σας υπόσχομαι ότι στο τέλος θα γελάσετε με την καρδιά σας:

Τι σημαίνει (μεταξύ άλλων) ψηφίζουμε ΝΑΙ (στο τελεσίγραφο των θεσμών)

Για τους μικρομεσαίους - ελεύθερους επαγγελματίες
- Nα επιβληθεί 23% ΦΠΑ στην εστίαση
- Nα καταργηθεί η έκπτωση ΦΠΑ στα νησιά
- Nα επιβληθεί προκαταβολή φόρου 100% στις εταιρείες και τους ελεύθερους επαγγελματίες

Για τους αγρότες
- Να καταργηθούν οι εκπτώσεις φόρου για τους αγρότες (πετρέλαιο – φόρος εισοδήματος)

Για τους συνταξιούχους
- Να παγώσουν οι συντάξεις έως το 2021
- Να αυξηθούν οι κρατήσεις για υγειονομική περίθαλψη στις συντάξεις από το 4% στο 6% τόσο γα τις κύριες όσο και για τις επικουρικές συντάξεις
- Να καταργηθεί σταδιακά το ΕΚΑΣ
- Να καταργηθούν όλες οι εισφορές υπέρ τρίτων που χρηματοδοτούν τα ασφαλιστικά ταμεία, που συνεπάγεται μείωση των εσόδων τους κατά πάνω από €700 εκατ.
- Να εφαρμοστεί η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος και η χρηματοδότηση των επικουρικών ταμείων να γίνεται μόνο από ίδιους πόρους
- Να περιοριστούν άμεσα οι πρόωρες συντάξεις
- Να εφαρμοστεί πλήρως ο μνημονιακός νόμος 3863/2010 για το ασφαλιστικό

Για τους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα
- Να νομοθετηθούν οι ομαδικές απολύσεις
- Να μην υπάρξει επαναθέσπιση των Συλλογικών Διαπραγματεύσεων, αν δεν το επιτρέψουν οι θεσμοί
- Να εφαρμοστούν πλήρως οι εργαλειοθήκες του ΟΟΣΑ (γάλα, ψωμί, αρτοποιεία, κατάργηση της Κυριακής αργίας

Για τους εργαζόμενους του δημόσιου τομέα
- να μειωθούν οι μισθοί στο δημόσιου

Για τους “μη έχοντες”
- Να περικοπούν κατά €900 εκατ. (0,5% του ΑΕΠ) οι δαπάνες για την κοινωνική πρόνοια (επιδόματα κλπ)
- Να μειωθεί το ακατάσχετο των €1500 στις καταθέσεις
- Να αυξηθεί το επιτόκιο που ισχύει για την ρύθμιση οφειλών
- Νέα τιμολογιακή πολιτική για τη ΔΕΗ, με κατάργηση της έκπτωσης 205 του κοινωνικού τιμολογίου

Για τους “έχοντες”
- Να μην επιβληθεί η έκτακτη εισφορά 125 στα κέρδη άνω των €500.000 για τη χρήση του 2014

Για τη δημόσια περιουσία
- Να προχωρήσει η ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ
- Να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του Οκτωβρίου του 2015 η διαδικασία παραχώρησης των λιμανιών Πειραιά και της Θεσσαλονικης και της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, χωρίς να υπάρξουν σημαντικές αλλαγές στους όρους των προσφορών
- να γίνουν μη αναστρέψιμα βήματα προς την κατεύθυνση της πώλησης των περιφερειακών αεροδρομίων με τους υφιστάμενους (τωρινούς) όρους και με το νικητή του διαγωνισμού ήδη επιλεγμένο
- Να πωληθούν οι μετοχές του ΟΤΕ που κατέχει το δημόσιου



Υπάρχει περίπτωση να δεχθούμε όλα αυτά (και πολλά άλλα); Υπάρχει περίπτωση να σηκώσουμε μόνοι μας τα χεράκια μας και να βγάλουμε τα ματάκια μας, τα δικά μας, των παιδιών μας και των παιδιών των παιδιών μας;

Όχι βέβαια!

Γι' αυτό την Κυριακή 5 Ιουλίου, θα ρίξουμε στην κάλπη ένα μεγάλο, ηχηρό και ισχυρό ΟΧΙ.

Ίσως κάποιοι από σας να γέλασαν ήδη με τα παραπάνω αλλά βάζω στοίχημα πως θα ξεκαρδιστείτε αν σας πω πού βρήκα δημοσιευμένο το παραπάνω κείμενο. Λοιπόν, το βρήκα στην επίσημη ιστοσελίδα τής κυρίας Ελισσάβετ (Μπέττυ) Σκούφα, βουλευτού Πιερίας του ΣυΡιζΑ! Κι επειδή στοιχηματίζω ότι πολύ σύντομα αυτό το κείμενο θα εξαφανιστεί από την εν λόγω ιστοσελίδα, το ιστολόγιο σπεύδει να το διασώσει διά της αναδημοσιεύσεως:

Προσοχή στην συνοδευτική φωτογραφία!

Εννοείται ότι η κυρία Σκούφα ψήφισε μεν ΟΧΙ την Κυριακή 5 Ιουλίου αλλά στην βουλή, δέκα μόλις μέρες αργότερα, ψήφισε όλα όσα σήμαινε (κατά την άποψή της) το ΝΑΙ. Έτσι, η κυρία Σκούφα διεκδικεί επάξια τον τίτλο τού πιο φαιδρού βουλευτή Πιερίας από τον αλήστου μνήμης μονίμως "άκυρο" Κώστα Κουκοδήμο.

Παρεμπιπτόντως, τρεις ημέρες πριν το δημοψήφισμα, η κυρία Σκούφα έκανε αναφορά σε μια κλασσική αποστροφή τού Καραϊσκάκη, μέσω της σελίδας της στο Facebook. Έτσι, μάθαμε ποιος συμβούλευσε τον Καραϊσκάκη να μη προσκυνήσει. Κατ' αντίστιξη, θα θέλαμε να μάθουμε ποιος συμβούλευσε την κυρία Σκούφα να προσκυνήσει τελικά...

Κλείνοντας, ας σημειώσω και κάτι άσχετο, που ίσως δεν έχετε προσέξει όσο θα έπρεπε: το πρώτο μνημόνιο πέρασε από την βουλή με 172 ψήφους... το δεύτερο με 199 ψήφους... το τρίτο με 227 ψήφους. Προφανώς, βαδίζομεν ωκύποδες προς επίτευξιν της πολυποθήτου εθνικής ομοψυχίας.

Μάλλον δεν γελάτε πια...

Ιουλιανά 1965 - 50 χρόνια Σωτήρης Πέτρουλας

50 χρόνια πριν, καλοκαίρι του 1965.

Mια ακόμη μαζική και δυναμική πορεία με πολλές χιλιάδες κόσμου, το βράδυ της 21ης Ιουλίου  ξεκίνησε από τα Προπύλαια κατέβηκε Χαυτεία-Ομόνοια, κι από τη Σταδίου ανηφόρισε προς το Σύνταγμα. Κόσμος πυκνός και οργισμένος.

Λίγες μέρες πριν, στις 15 Ιουλίου, η κυβέρνηση Παπανδρέου είχε αναγκαστεί να παραιτηθεί μετά από κόντρα με το παλάτι για το Υπουργείο Εθνικής Αμυνας. Ο Γ. Παπανδρέου δεν συμφωνούσε με την τοποθέτηση Γαρουφαλιά στο Υπουργείο Εθν.Άμυνας και είχε ζητήσει την παραίτησή του. Ο Γαρουφαλιάς αρνήθηκε να φύγει από το Υπουργείο. Τελικά ο Γ. Παπανδρέου πρότεινε να αναλάβει ο ίδιος το Υπουργείο. Το παλάτι δεν το δέχτηκε και ο Γ.Παπανδρέου θεώρησε ότι δεν μπορούσε να παραμένει Πρωθυπουργός αν δεν μπορούσε να αναλάβει όποιο υπουργείο επιθυμεί («πρωθυπουργός υπό απαγόρευσιν»).

Σε λίγο ο λαός ήταν στους δρόμους.
Τα Ιουλιανά είχαν ξεκινήσει.

Γελοιογραφίες τού Κώστα Μητρόπουλου από την εφημερίδα Το Βήμα (Ιούλιος 1965). Σε όλες πρωταγωνιστεί
 ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης ενώ σε δύο συμμετέχει ο Γεώργιος Αθανασιάδης-Νόβας ή "Γαργάλατας".

"Μικρές" διαφορές με το σήμερα...

Σήμερα τον αποφασιστικό λόγο δεν τον έχει καν κάποιος Βασιλιάς μέσα στη χώρα. Τον έχει η ΕΕ που αποφασίζει "για το καλό μας", που εντελώς συμπτωματικά συμπίπτει με το καλό των μεγάλων ευρωπαικών μονοπωλίων.

Σήμερα παρά τον εξευτελισμό που δέχτηκε ο "αριστερός" πρωθυπουργός και η κυβέρνησή του στις Βρυξέλλες, παρά τους χυδαίους εκβιασμούς, παρά το ότι ο λαός είχε ψηφίσει, έστω αυτό το περίεργο και πονηρό, ΟΧΙ λίγες μέρες πριν, για να αγνοηθεί εντελώς ακριβώς την επόμενη μέρα, όχι μόνο δεν παραιτήθηκαν αλλά συνέχισαν να παίζουν το ίδιο παιχνίδι, απομακρύνοντας  τους υπουργούς που, έστω υποκριτικά, ψήφισαν όχι στα νεα μέτρα(αλλά ναι στην κυβέρνηση των μέτρων).

Η υποταγή φανερή, απόλυτη και ενοχλητική...

Παρ' όλα αυτά, αυτή η κυβέρνηση, αυτοί οι άνθρωποι εξακολουθούν να εμφανίζονται ως Αριστεροί.
Αντίστοιχα το 1965, ακόμη και ο συντηρητικός, αντικομμουνιστής Γ. Παπανδρέου είχε φερθεί με μεγαλύτερη πολιτική ευθιξία.

Μόνο που τότε το σύστημα, μέσα σε εκείνες τις συνθήκες και οικονομικές συγκυρίες, είχε εναλλακτικές για την επόμενη μέρα.

Τώρα απλά ο Α.Τσίπρας, ως προτιμητέα λύση,  έπρεπε να παραμείνει στη θέση του για να συνεχίσει να κάνει τη δουλειά "της σωτηρίας" που έχει αναλάβει ως διαχειριστής του συστήματος.


21 Ιουλίου 1965.

Στη γωνία Σταδίου με τη Χρ. Λαδά και την Εδουάρδου Λω η αστυνομία είχε στήσει μπλόκο. Την ώρα που γίνονταν διαπραγματεύσεις ακούστηκε η σειρήνα κι άρχισαν να ρίχνουν δακρυγόνα εξ επαφής χτυπώντας άγρια την πορεία. Ο κόσμος όπως ήταν πυκνός γύρισε προς τα πίσω οπισθοχωρώντας άτακτα. Ένα ολόκληρο περίπτερο από τη μεριά της Εδ. Λω βρέθηκε 30 μέτρα πιο κάτω! Ο δρόμος γέμισε πεσμένους ανθρώπους, παπούτσια, τσάντες...

Μπροστά βρισκόταν πεσμένος ο Σωτήρης Πέτρουλας, χτυπημένος από γκλομπ στο κεφάλι και γύρω του τα δακρυγόνα έπεφταν βροχή. Τον μάζεψαν μια ώρα αργότερα σχεδόν.

Στο νοσοκομείο άφησε την τελευταία του ανάσα; Στο ασθενοφόρο ίσως ή τέλος πάντων το αυτοκίνητο που τον μετέφερε; Θολά τα όσα λέγονται. Σημασία έχει ότι εκείνο το βράδυ έσβησε άλλος ένας λαϊκός αγωνιστής. Άλλος ένας άνθρωπος που είχε απλά αποφασίσει να μη συμβιβαστεί, να βρίσκεται πάντα εκεί, πάντα παρών. Άλλος ένας που δεν αισθανόταν αυτό που λέμε ήρωας, που πήγαινε το πρωί στη δουλειά, στο κατάστημα ρούχων που δούλευε και το βράδυ στη σχολή ή τις συνελεύσεις των σχολών, των Λαμπράκηδων ή της Νεολαίας ΕΔΑ.

Ζούσε σε ένα σπιτάκι στον Κολωνό κι  ονειρευόταν απλά όνειρα για μια καλύτερη ζωή για όλους τους απλούς ανθρώπους σαν αυτόν.

Το βράδυ εκείνο το κράτος προσπάθησε να τον λειτουργήσει μες τη νύχτα και να τον θάψει πριν ξημερώσει μακριά από τους δικούς του! Τέτοια φασιστική κτηνωδία! Στη μάνα του και στο σπίτι του είπαν πως ήταν κρατούμενος... και τους έκλεισαν στο σπίτι.  Εκείνη απειλούσε να πέσει από το μπαλκόνι όλο το βράδυ.

23 Ιουλίου 1965: Χιλιάδες απλού λαού συνοδεύουν το φέρετρο του Σωτήρη Πέτρουλα.

Ευτυχώς κάποιοι αποφάσισαν να μην κάνουν πίσω, να απειλήσουν με μάχη μες τη νύχτα με πέτρες και ό,τι άλλο βρισκόταν εκεί στο Γ' Νεκροταφείο δίπλα στο ξωκλήσι. Ευτυχώς, σιγά-σιγά μέσα στη νύχτα, είχαν μαζευτεί πολλοί κι έτσι το κράτος φοβήθηκε κι έκανε πίσω.

Ο Μ. Θεοδωράκης λέει πως όταν τον άφησαν να τον δει τελικά μέσα στο εκκλησάκι, ήταν ξαπλωμένος πάνω σ΄ ένα τραπέζι με τα γαλάζια του μάτια ανοιχτά σαν ολοζώντανος.

Η κηδεία του τελικά έγινε άλλο ένα μεγάλο συλλαλητήριο για τη Δημοκρατία. Η τελευταία του πορεία ξεκίνησε από τον Κολωνό, πέρασε με λίγους ανθρώπους από το Μεταξουργείο και μετά την Ομόνοια χιλιάδες ενώθηκαν μαζί του και πλημμύρισαν την Αθήνα με το θυμό και τα συνθήματά τους. Η αστυνομία απέφυγε τελικά εκείνη τη μέρα τις προκλήσεις. Όλοι εκεί ήταν έτοιμοι για όλα.

Η αστυνομία, λοιπόν, απλά παρακολούθησε από απόσταση. Άλλωστε, η κυρίως δουλειά είχε γίνει. Άλλος ένας κίνδυνος για το σύστημα είχε εξολοθρευτεί. Άλλη μια προσπάθεια να τρομοκρατηθεί ο λαός είχε τελειώσει κι ένα μήνυμα είχε σταλεί. Όποτε χρεαστεί η βια θα είναι παρούσα στο πλάι του συστήματος.

50 χρόνια πριν ένας ακόμη αγωνιστής έπεσε στο δρόμο.

Ηταν άλλη μια φορά που φάνηκε πως όσο κι αν οι ήρωες αφήνουν το σημάδι τους στην ιστορία, είναι οι τρομερές εποχές που γεννάνε τους ήρωες κι όχι οι ήρωες τις τρομερές εποχές.

[Ανάρτηση από το ιστολόγιο του συνθέτη-τραγουδοποιού Γιώργου Σαρρή,
η οποία συνοδεύεται από φωτογραφικό και κινηματογραφικό υλικό.
- Επιλογή φωτογραφιών εδώ: Cogito ergo sum]

-----------------------------------------------

Σημείωση ιστολογίου

Στις 2 Οκτώβρη 1978, καθώς πρωτοπερνούσα το κατώφλι τής ΑΣΟΕΕ ως νέος φοιτητής, κάποιοι μεγαλύτεροι "συνάδελφοι" με άρπαξαν (σχεδόν) για να με γράψουν στον σύλλογο φοιτητών τής σχολής "Σωτήρης Πέτρουλας". Στραβάδι επαρχιώτικο, δεν είχα ιδέα ποιος ήταν αυτός ο Πέτρουλας αλλά ντρεπόμουν κιόλας να ρωτήσω. Έσκασα το ταλληράκι κι έφυγα δίχως να βγάλω κιχ. Λίγες μέρες αργότερα, αφού είχα πια εγκλιματιστεί στο νέο περιβάλλον μου, κατέφυγα στην βιβλιοθήκη τής σχολής για να λύσω την απορία μου.

Σήμερα, 37 χρόνια μετά, μπορώ να πω ότι όσα διάβασα εκείνη την ημέρα με σημάδεψαν και, ταυτόχρονα, άνοιξαν καινούργιους, άγνωστους ως τότε, ορίζοντες εντός μου. Και δεν θα είναι υπερβολή αν πω πως ο Σωτήρης Πέτρουλας, 13 ολόκληρα χρόνια μετά την δολοφονία του, έγινε αφορμή και απαρχή τής μεταμόρφωσης εκείνου του επαρχιώτικου στραβαδιού σε πολιτικά σκεπτόμενο ον.

Ο σεβασμός στην δημοκρατία (και άλλα ευρωενωσιακά παραμύθια)

Από την συνέντευξη-περιβόλι, που έδωσε τις προάλλες στην ΕΡΤ ο πρωθυπουργός, προσπαθώντας να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα, απομόνωσα μια φρασούλα, με την οποία δεν είδα να ασχοληθεί κανείς. Μια φρασούλα με εξαιρετικά σημαντικό (κατά την γνώμη μου) περιεχόμενο, το οποίο δεν μπορώ να αφήσω ασχολίαστο. Για να σας βάλω στο κλίμα, παραθέτω ένα εκτενέστερο απόσπασμα από εκείνη την συνέντευξη, όπου ρωτάει ο δημοσιογράφος Πάνος Χαρίτος και απαντάει ο Αλέξης Τσίπρας:

Ερ.: Αναφερθήκατε σε δημοσιεύματα του ευρωπαϊκού Τύπου. Θα σας θυμίσω ένα ακόμα και αν δεν κάνω λάθος είναι από τους Financial Times, το οποίο ανέφερε ότι ο Έλληνας Πρωθυπουργός επιχείρησε να θέσει και να λύσει το ευρωπαϊκό πρόβλημα, υπερεκτιμώντας τις δυνάμεις τις δικές του και της χώρας του.

Απ.: Αυτό το είπα και εγώ πριν από λίγο. Ότι υπερτίμησα την δύναμη της ισχύος του δίκιου ενός λαού και της αντίδρασης που θα υπήρχε από την άλλη πλευρά απέναντι στην ιδρυτική αξία της Ευρώπης, που είναι ο σεβασμός στη Δημοκρατία, στη δημοκρατική επιλογή και στην εθνική κυριαρχία. Ποιό είναι το μήνυμα που μας δίνουν σήμερα οι εταίροι μας; Το μήνυμα που μας δίνουν σήμερα είναι ότι στις χώρες οι οποίες είναι σε πρόγραμμα δεν έχει νόημα αν θα γίνονται εκλογές. Και αυτό είναι πολύ σκληρό μήνυμα για την Ευρώπη.

Η φρασούλα περί της οποίας έκανα λόγο είναι υπογραμμισμένη και παρακαλώ να την ξαναδιαβάσετε πριν συνεχίσουμε.

[Σκίτσο: Khalil Bendib]

Το πρώτο -και κυριώτερο- σημαντικό στοιχείο που διακρίνω είναι το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξε ο πρωθυπουργός: "υπερτίμησα την δύναμη της ισχύος του δίκιου ενός λαού". Αλήθεια, ποιό πράγμα είναι αυτό που, σύμφωνα με τον πρωθυπουργό, αποδείχθηκε ισχυρότερο από το δίκιο ενός λαού; Ο ίδιος δεν το λέει αλλά μπορούμε εύκολα να το συμπεράνουμε από τις εξελίξεις. Με δεδομένο ότι υποκύψαμε στους "εκβιασμούς" και παραδοθήκαμε στους "πραξικοπηματίες" για να πάρουμε λεφτά, προφανώς είναι τα οικονομικά συμφέροντα, το χρήμα, το κεφάλαιο. Το πρόβλημα είναι ότι ο πρωθυπουργός πέφτει από τα σύννεφα (ή, απλώς, καμώνεται ότι πέφτει), διαπιστώνοντας ότι στον καπιταλισμό πάντων χρημάτων μέτρον εστίν κεφάλαιον (για να παραφράσω ελαφρώς τον Πρωταγόρα τον Αβδηρίτη).

Ένα δεύτερο σημαντικό στοιχείο είναι η αλλοίωση περιεχομένου του όρου "Ευρώπη". Ο πρωθυπουργός αναφέρεται σε κάποια "ιδρυτική αξία της Ευρώπης", την οποία ορίζει κατ' απόλυτα αυθαίρετο τρόπο ως "σεβασμό στη Δημοκρατία". Κατ' αρχάς, είναι ακατανόητο το πώς μεθοδεύεται η ταύτιση της Ευρώπης με τον κεφαλαιουχικό οικονομικό συνεταιρισμό που λέγεται Ευρωπαϊκή Ένωση. Προκαλεί τουλάχιστον χαμόγελα ο ασυνάρτητος τρόπος με τον οποίο η αρχαιοελληνική "ευρεία όψη" σβήνεται από την Ιστορία και την θέση της παίρνει μια μετασχηματισμένη -επί το ιμπεριαλιστικώτερον- "Έυρωπαϊκή Κοινότητα Χάλυβα και Άνθρακα" (ΕΚΑΧ).

Ας δεχτούμε, όμως, ότι ο τρόπος με τον οποίο πολλοί μιλάνε για "Ευρώπη" εννοώντας την Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι παρά ένα "σχήμα λόγου" κι ας πάμε στην ουσία. Αναρωτιέμαι, πού διάβολο είδε ο πρωθυπουργός ότι ιδρυτική αξία τής Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι ο σεβασμός στην δημοκρατία; Σε ποιό από τα επίσημα κείμενα αυτού του συνεταιρισμού γίνεται αναφορά στην δημοκρατία, είτε υπό την αρχαιοελληνική έννοια της λέξης είτε -έστω- με την έννοια που της προσέδωσε η γαλλική επανάσταση; Να του θυμίσω ότι, όπως προανέφερα, οι απαρχές αυτού του καπιταλιστικού οικοδομήματος δεν ήσαν παρά ένα οικονομικό αλισβερίσι μεταξύ των βιομηχάνων χάλυβα και άνθρακα σε Γαλλία, Γερμανία, Βέλγιο, Ολλανδία, Λουξεμβούργο και Ιταλία. Κι ήταν τόση η αφοσίωση όλων αυτών στην δημοκρατία, ώστε στην ιδρυτική πράξη τής ΕΚΑΧ σημείωναν:

"Η συσπείρωση των ευρωπαϊκών κρατών απαιτεί να εξαλειφθεί η προαιώνια αντίθεση μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας (...). Η από κοινού διαχείριση της παραγωγής άνθρακα και χάλυβα θα εξασφαλίσει άμεσα την εγκατάσταση κοινών βάσεων οικονομικής ανάπτυξης, πρώτου σταδίου της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας και θα αλλάξει την μοίρα περιοχών, οι οποίες από μακρού προορίζονται για την κατασκευή πολεμικών όπλων, υπήρξαν δε και τα πιο σταθερά θύματα των τελευταίων (...). Η αλληλεγγύη που θα δημιουργηθεί στην παραγωγή θα καταδείξει ότι κάθε πόλεμος μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας καθίσταται όχι μόνον αδιανόητος αλλά και υλικά αδύνατος".

Βλέπετε πουθενά την παραμικρή αναφορά στην δημοκρατία ή το παραμικρό ενδιαφέρον για την βελτίωση της καθημερινότητας των λαών τής Ευρώπης; Κι αν το παραπάνω απόσπασμα σας φαίνεται ειρηνόφιλο, προσέξτε την λεξούλα που υπογράμμισα: προορίζονται, όχι προορίζονταν. Αυτό σημαίνει ότι από ιδρύσεώς της η ΕΚΑΧ δεν είχε κανένα σκοπό να διακόψει ή, έστω, να μειώσει την παραγωγή όπλων. Και πώς να είχε τέτοιο σκοπό εφ' όσον ανάμεσα στους ιδρυτές της ήσαν και βιομήχανοι οπλικών συστημάτων;

Φυσικά, οικονομικός συνεταιρισμός κεφαλαιούχων ήταν και η μετεξέλιξη της ΕΚΑΧ, η "Ευρωπαϊκή Οικονομική Κονότητα" (ΕΟΚ), στην συνθήκη ίδρυσης της οποίας επίσης απουσιάζει κάθε αναφορά σε δημοκρατία. Στην συνθήκη αυτή του 1957 γίνεται λόγος για πολλά πράγματα οικονομικού ενδιαφέροντος αλλά στην δημοκρατία δεν αφιερώνεται ούτε μια λέξη. Και, βέβαια, η λέξη "δημοκρατία" δεν έχει θέση ούτε στα δυο βασικά κείμενα της σύγχρονης Ευρωπαϊκής Ένωσης, την συνθήκη τού Μάαστριχτ και την συμφωνία τής Λισαβόνας.

[Σκίτσο: Joep Bertrams]

Επειδή θεωρώ αδύνατον να μη γνωρίζει ο πρωθυπουργός όλες αυτές τις λεπτομέρειες, είμαι σχεδόν υποχρεωμένος να συμπεράνω ότι οι αναφορές του περί δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι εκ του πονηρού. Γίνονται για να παραμυθιάζεται ο απλός κόσμος. Λες και κατά την τελευταία πενταετία δεν έχουμε στον τόπο μας απτά δείγματα για το ποια γνώμη έχουν περί δημοκρατίας οι ιθύνοντες της Ε.Ε., από την πραξικοπηματική ανάδειξη Παπαδήμου ως πρωθυπουργού μέχρι τις πρόσφατες φωνές ότι το συμφέρον τού τόπου απαιτούσε να μη γίνουν οι εκλογές τού Γενάρη και το δημοψήφισμα της προπερασμένης Κυριακής.

Όσο για τον "σεβασμό στην εθνική κυριαρχία",  δεν χρειάζεται να πω τίποτε. Όμως, "καν εγώ σιωπήσω και οι λίθοι κράξονται". Το τι σεβασμό έδειξε η Ευρωπαϊκή Ένωση κάποτε στην εθνική κυριαρχία τής Σερβίας και τι σεβασμό δείχνει τώρα στην εθνική κυριαρχία όλων των χωρών όπου στέλνει στρατιωτικές αποστολές είναι γνωστό. Εξ άλλου, η σπουδή με την οποία σπεύδει το ελληνικό κοινοβούλιο να ψηφίσει τους νόμους που υπαγόρευσαν οι Βρυξέλλες, είναι λαλίστατη. Μεταξύ άλλων δε, αποδεικνύει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση ουδεμία σχέση έχει με την Δημοκρατία και την Δικαιοσύνη, κάτι που, άλλωστε, προκύπτει και από την έκπληξη που -λέει πως- ένοιωσε ο ίδιος ο πρωθυπουργός.

Τελικά, το συμπέρασμα που βγαίνει αβίαστα από τα παραπάνω είναι πως ο πρωθυπουργός μας είναι είτε λίγος είτε ψεύτης. Και, ειλικρινά, δεν ξέρω ποιο από τα δυο είναι χειρότερο.

Σαββατιάτικα (64) - τα τριτομνημονιακά

*** "Θα λέμε Όχι και θα ακούνε Ναι" (Γέρων Δημοψηφίσμιος) *** Δηλαδή, τί; θα προτιμούσατε να βγούμε από την Ευρώπη και να γίνουμε Βόρεια Κορέα; *** Κι απάνω που συνηθίσαμε τα γκοτζιμπέρια και τα αβοκάντα, άντε πάλι πίσω στα κορόμηλα και τις μέσκουλες. *** Δηλαδή, αν δεν είχαμε αριστερή κυβέρνηση, αν το δημοψήφισμα δεν είχε βγάλει Όχι κι αν ο συμβιβασμός δεν ήταν έντιμος, τί μας περίμενε; *** Κι εκεί που στρίβαμε αριστερά, πετιέται ένα μνημόνιο και τρώμε μια στούκα άλλο πράμα. *** Ευτυχώς να λέμε που το 1/4 της νέας βοήθειας θα πάει για στήριξη των τραπεζών. *** Γλιτώσαμε, αδέρφια! *** Τους πήρε 40 χρόνια να διαλύσουν το κόμμα τους αλλά μόνο ένα εξάμηνο για να διαλύσουν εκείνο όπου πήγαν με μεταγραφή. *** Ρε, δεν παίζονται τα πασόκια με τίποτε λέμε! *** Πάντως, το Παπαδημούλι χάρηκε με την συμφωνία. *** Κι ο Μπένυ, επίσης. *** Και ο Σώυμπλε, μη σας πω! *** Γενικά, είμαστε μια χαρούμενη ατμόσφαιρα με τέτοια συμφωνία. *** "Θα μας σώζουν και θα είναι σαν να μας πηδάνε" (Γέρων Μνημονίσιος) *** Αλέξη, στις διακοπές μπορώ να φοράω σαγιονάρες ή τώρα πια είναι υποχρεωτικό το πέδιλο με κάλτσα; *** Σταθάκης: "Η δημοσιονομική προσαρμογή είναι ήπια, 1% του ΑΕΠ τα επόμενα τρία χρόνια." *** Γιώργο, βγάλε τον σκασμό, επί τέλους, που θα συζητήσουμε αν θα μας τον βάλεις ήπια ή άγρια! *** Η επικοινωνία σε μάρανε, παπάρα. ***

Ε, καλά τώρα! Ευκολάκι!

Μητσοντόρα: "Ο Βαρουφάκης ενήργησε με δόλο." *** Ενώ εσείς, Ντοράκι, ήσασταν ειλικρινείς, ε; *** Ειλικρίνεια: παράδοση στο Μητσοτακέικο. *** Από το 1965. *** Ο ραλλίστας Mikkola φινλανδός, ο αθλητής Jaakola φινλανδός, ο περιβαλλοντολόγος Ketola φινλανδός... *** Πείτε μου ότι και ο Putanaola είναι φινλανδός. *** Μανώλη, εκείνη την σημαία που κατέβασες πριν 70-τόσα χρόνια από την Ακρόπολη, δεν την δίνεις του Αλέξη να την βάλει πίσω; *** Αυτό που πίσω από την Γερμανία στοιχίζονται κάτι λιγούρια τύπου εσθονοί, λεττονοί και σλοβάκοι, δεν μπορώ να το χωνέψω με τίποτε. *** Μάθανε πως πηδιόμαστε, πλακώσανε κι οι γύφτοι. *** "Θα φυλαγόμαστε από δεξιά και θα τον τρώμε από αριστερά" (Γέρων Ταχωχαμένιος) *** Το ΠαΣοΚ κάηκε εδώ και χρόνια, η ΝουΔου ψάχνεται μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας, ο ΣυΡιζΑ έφαγε το πρώτο καλό χαστούκι... *** Παιδιά, έτσι που το πάτε, σε λίγο θα μας τελειώσουν τα κόμματα και βλέπω πρωθύ τον Λεβέντη! *** Ρε σεις, σοβαρά το λέτε πως ο Παπαχελάς ήταν στον Ρήγα Φερραίο, ο Τέλλογλου στην ΚΝΕ, ο Τσιόδρας κι ο Κύρτσος στο ΚΚΕ, ο Κούλογλου στο ΕΚΚΕ και ο Μαλέλης στην τροτσκιστική Σοσιαλιστική Εξουσία; *** Κομμουνιστές από τα LIDL. *** Γι' αυτό πέτυχαν και ως δημοσιογράφοι. *** Αλέξη, με τα δανεικά μπορούμε να πάρουμε και σχοινί να κρεμαστούμε ή απαγορεύονται οι αυτοκτονίες ως μονομερείς ενέργειες; *** Αυτός ο ρατσισμός σας με τα ΑΜεΑ είναι ασυγχώρητος. *** Επειδή, δηλαδή, ο Σώυμπλε είναι ανάπηρος, δεν μπορεί να είναι μουνόπανο όπως τόσοι και τόσοι αρτιμελείς;*** "Θά 'ρθει η ώρα που θα νοσταλγήσουμε τον μπουχέσα" (Γέρων Σεμνοταπείνιος) *** Πώς το βλέπετε που ξαφνικά γέμισε ο τόπος με τσαμπουκάδες υποψήφιους αντάρτες που απειλούν να βγουν στο βουνό; *** Μ' αρέσει που τους παίρνετε στα σοβαρά, ενώ είναι σίγουρο πως, αν ξεσπάσει αντάρτικο, οι περισσότεροι θα βάλουν μέσο για να βολευτούν σε κανένα γραφείο. *** Αν κατάλαβα καλά, βάλαμε στόχο να πιάσουμε 50 δισ. από αποκρατικοποιήσεις, προκειμένου να δώσουμε τα μισά στις τράπεζες, έτσι; *** Ανθρωπιστική βοήθεια το λένε αυτό; ***

Ρε Σταύρακα, πιωμένος πας στην Βουλή;

Το κοπή τη σύνταξη, πώς σας ήρθε; *** Ωραία συμφωνία, ρε Αλέξη... *** Εγχώριο γαμήσι περιμέναμε, ελληνικό φάγαμε. *** Τα μέτρα ψηφίστηκαν από την Βουλή αλλά 32 βουλευτές τού ΣυΡιζΑ ψήφισαν "Όχι". *** Ε, και; *** Ακόμα δεν μάθανε ότι στην Ελλάδα ψηφίζεις "Όχι" και βγαίνει "Ναι"; *** Αυτό που τον Γενάρη ψηφίσαμε αριστερή κυβέρνηση, που παίρνει δεξιά μέτρα και τα περνάει από την βουλή με τις ψήφους τής αντιπολίτευσης, μόνο εμένα κάνει να αισθάνομαι μαλάκας; *** "Θα ζητάμε να μείνουμε στο ευρώ αλλά δεν θα υπάρχει ευρώ στις τσέπες μας" (Γέρων Ευρωζώνιος) *** Κούλογλου: "Τα μόνα κόμματα που επωφελούνται όταν η δημοκρατία δε γίνεται σεβαστή είναι το ΚΚΕ και οι νεοναζί, η Χρυσή Αυγή." *** Παπαριές χωρίς σύνορα. *** Στέλιο μου, το ΕΚΚΕ επωφελείται ή απ' όλους τους κομμουνιστές οι μόνοι ξύπνιοι που αρπάζουν την ευκαιρία είναι οι κουκουέδες; *** Αλήθεια, ρε Στέλιο, το θυμάσαι μια στάλα το ΕΚΚΕ ή στ' αρχίδια σου τώρα που βολεύτηκες στην ευρωβουλή; *** Αρχίδας χωρίς σύνορα. *** Ευρωαρχίδας. *** Συγγνώμη, ξέχασα την αστική μου ευγένεια. *** Σάλλας: "Η συμφωνία αποτελεί ευκαιρία για εξυγίανση των δημόσιων οικονομικών." *** Μιχάλη, αντιγράφεις τον Πάγκαλο! *** Κανόνισε να ξαναξεχάσω την αστική μου ευγένεια, να 'ουμ'... ***

Η διορατικότητα και η ευφυΐα του Στρατούλη

Σοβαρά το λέτε πως η Φώφη κατήγγειλε ότι ο ΣυΡιζΑ φτιάχνει πελατειακό κράτος; *** Αν δούμε και τον Σάλλα να καταγγέλλει την ασυδοσία των τραπεζών, θα σιγουρευτούμε πως ζούμε σε ένα παράλληλο σύμπαν. *** "Δεν θα έχουμε σέντσι τσακιστό και θα μας κόφτει η εξυγίανση των τραπεζών" (Γέρων Εϊτιέμιος) *** Πάντως, ο Αλέξης έκανε ιδανική επιλογή βάζοντας τον Τσακαλώτο να υπογράψει τέτοια γαμάτη μνημονιάρα. *** Και να μη ξέρεις ανάγνωση, βλέπεις την τζίφρα τού Ευκλείδη και καταλαβαίνεις το περιεχόμενο. *** Θυμάμαι την χαρά που πήρε όλος ο κόσμος την ημέρα που σωριάστηκαν οι δίδυμοι πύργοι στις ΗΠΑ και ανυπομονώ να κάνω συγκρίσεις με την ημέρα που θα ψοφολοήσει ο Σώυμπλε. *** Σκάι: "Πλήγμα στην μόρφωση των παιδιών η επιβολή ΦΠΑ 23% στα φροντιστήρια." *** Κι εγώ που νόμιζα ότι πλήγμα στην μόρφωση είναι το κλείσιμο σχολείων και η έλλειψη διδακτικού προσωπικού... *** Πόσο πίσω έχω μείνει, ο μαλάκας; *** Τίτλος στο δελτίο των 8 του Αντέννα: "Πλιάτσικο και στις τραπεζικές θυρίδες του κοσμάκη". *** Θεϊκό; *** Αυτοί δεν θα με εκπλήξουν ακόμη κι αν γράψουν ότι ο κοσμάκης λέει το χαβιάρι χαβιαράκι. *** "Θα έρθει μέρα που θα αναρωτιόμαστε γιατί κάποτε οι δεξιοί κυνηγούσαν τους αριστερούς" (Γέρων Ομοψύχιος) *** Παναγιώτη, χεστήκαμε κι η Αριστερή Πλατφόρμα γέρνει. *** Vote for Haikalis! *** Γεια σου, ρε Παυλάρα! *** Γιατί, δηλαδή, καλύτεροι ήσαν ο Γιακουμάτος, ο Ντινόπουλος κι η Κούρκουλα; ***

Ευτυχισμένα χρόνια

 Το φανταζόσουν, μωρή κουφάλα, τότε που αντέγραφες στα αρχαία, ότι μια μέρα θα γινόσουν υπουργός; *** Για πριν 40 χρόνια λέω, εκεί στο Γ' Γυμνάσιο Αρρένων Πατρών. *** Όχι τίποτ' άλλο αλλά ζη ο φιλόλογός σου και πρέπει να σε έχει φλομώσει στο φάσκελο. *** 'Νταξ', δεν λέω πως οι προηγούμενοι ήταν στρατηγοί αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να μας διοικούν οι Γιώτα-Τέσσερα, μη χέσω. *** Έχει δίκιο η Φωφάρα που εξηγεί ότι συνταξιοδοτήθηκε πρόωρα ως καρκινοπαθής. *** Ανίκανη για κάθε εργασία, η κοπέλλα. *** Άλλωστε, ως διαπιστωμένα ανίκανη ανέλαβε να σώσει το ΠαΣοΚ και την Ελλάδα. *** Αν δεν λεγόταν Γεννηματά, δεν θα την ήξερε ούτε ο θυρωρός τής πολυκατοικίας της. *** Α, ρε, αθάνατε Κατσιφάρα. *** "Θα έρθει καιρός που θα μας βαράνε κι εμείς θα λέμε πως έτσι μας άξιζε" (Γέρων Τριτομνημόνιος) *** Λογικά, δεν πρέπει να δυσκολευτήκατε για να αναγνωρίσετε τον Ανδρέα Παπανδρέου στην πρώτη φωτογραφία. *** Το ίδιο εύκολα πρέπει να αναγνωρίσατε στην τελευταία φωτογραφία (τραβηγμένη στην Γένοβα, το 2001) τον Αλέξη Τσίπρα με τον Γαβριήλ Σακελλαρίδη. *** Αν τους δείτε πουθενά, ρωτήστε τους με ποια συνθήματα είχαν πάει τότε στην Γένοβα και πείτε μου να μάθω κι εγώ. *** Το παράχεσα σήμερα, ε; *** Άντε να φεύγω μόνος μου πριν με διαολοστείλετε εσείς. *** Καλό σαββατοκύριακο και... υπομονή. *** Μνημόνιο είναι, θα περάσει. ***