Τελικά, δεν έμελε να κάνουμε απόβαση στην Πλούσια Ακτή και το ταξίδι τής εθνικής μας στην Βραζιλία έλαβε τέλος κάπου εδώ. Κι όμως, λίγη τύχη παραπάνω θα αρκούσε για να μέναμε λίγο ακόμη στην χώρα τού καφέ εμείς οι λάτρεις τού καφέ. Ας μη στενοχωριόμαστε, όμως. Αν το καλοσκεφτείτε, ο αποκλεισμός μας έχει και τα θετικά του:
(1) Θα πάψει το ποδόσφαιρο να παίζει πρώτο θέμα στα δελτία ειδήσεων. Σε μια περίοδο που η χώρα βγαίνει στο σφυρί με την διαδικασία τού κατεπείγοντος, τα δελτία ειδήσεων ξόδευαν την μισή τους διάρκεια για το ποδόσφαιρο. Ξαφνικά, γίνανε ειδικοί τής "στρογγυλής θεάς" οι πάντες, από Τρέμη και Στραβελάκη μέχρι τον Αυτιά, που έδινε συμβουλές στον Σάντος να αφήσει εκτός ομάδος τον Γκέκα και τον Κατσουράνη. Το τι ακούσαμε αυτές τις ημέρες, δεν λέγεται. Οι "έγκυροι" και "έγκαιροι" μέχρι και την μάνα τού Καραγκούνη ανακάλυψαν και την έβαλαν να ευχηθεί δημοσίως καλή τύχη στην ομάδα τού γυιού της. Τελικά, δεν βλέπω και μεγάλη διαφορά ανάμεσα στην μέσω ποδοσφαίρου πλύση εγκεφάλου τής "δημοκρατίας" και σ' εκείνη της δικτατορίας. Όσοι έζησαν το 1971 και τις "ημέρες τού Γουέμπλεϋ", σίγουρα καταλαβαίνουν τι εννοώ.
(2) Θα πάψουν να γίνονται τα νεύρα μας τσατάλια με τις υπερβολές και τους σολοικισμούς των εφημερίδων. "Μια νίκη ακόμα, να σηκωθούμε λίγο ψηλότερα" έγραψε χτες το Έθνος, κάνοντας τα κόκκαλα του Σεφέρη να τρίζουν για τον βιασμό τού στίχου του. "Μπράβο σε όλους αλλά άλλη κλάση οι Σάμαρης, Μανωλάς, Χολέμπας και Μανιάτης", διαπίστωσε ο Γαύρος μετά την νίκη επί της Ακτής Ελεφαντόδοντος, εννοώντας πως πρέπει να ανήκεις στον Ολυμπιακό για να είσαι "άλλη κλάση" (απορία: θα ήταν κι ο Τοροσίδης άλλη κλάση αν δεν είχε πάρει μεταγραφή για την Ρόμα;). To εκτός τόπου και χρόνου (όπως πάντα) Πρώτο Θέμα χαρακτήρισε τον χτεσινό αγώνα ως... "εθνική ανάσα" (!) και στ' απ' αυτά μας τα μνημόνια. Η Real News παρότρυνε τους παίκτες "βγάλτε μας ξανά στους δρόμους", κάτι που δεν έκανε -και δεν πρόκειται να κάνει- για οποιονδήποτε πολιτικό λόγο. Ακόμη και η ιταλική Tuttosport κάνει σήμερα λόγο για "ελληνική τραγωδία", λες και τέσσερα-πέντε χρόνια τώρα δεν βιώνουμε καθημερινά μια πραγματική τραγωδία σε τούτον εδώ τον τόπο. Κι από δίπλα, το γερμανικό Focus διαπιστώνει πως "ο Θεοφάνης Γκέκας είναι ο πιο λυπημένος άνθρωπος στην Ελλάδα", αν κι εγώ επιμένω ότι δεν μπορεί να είναι πιο λυπημένος από κάποιον άνεργο που δεν έχει ένα κομμάτι ψωμί να δώσει στα παιδιά του.
(3) Θα πάψουν τα ολονύχτια κορναρίσματα, τα βαρελότα και οι αρκουδοπανηγυρισμοί σε πλατείες και δρόμους από όλους εκείνους που δεν ξερριζώνονταν από τον καναπέ τους ούτε με σφαίρες. Ρε, τι τους βγάλανε στην διαθεσιμότητα και στην ανεργία, τι τους κόψανε μισθούς και συντάξεις, τι τους αναγκάσανε να διακόψουν φαρμακευτικές αγωγές, τι τους κλείσανε τα σχολεία και τα σχολεία των παιδιών τους, τι τους κάνανε να σκέφτονται την μετανάστευση ως λύση... τίποτε δεν στάθηκε ικανό να τους βγάλει στον δρόμο. Πανελλαδικές απεργίες, εργατικές γιορτές τής πρωτομαγιάς, αγωνιστικές εκδηλώσεις, κινητοποιήσεις, συλλαλητήρια.... τίποτε δεν κατάφερε να τους σηκώσει από τον καναπέ. Μόνο ένα εύστοχο πέναλτυ μπόρεσε να τους βγάλει από την ραθυμία τους. Ε, λοιπόν, τώρα ας είναι ένα άστοχο πέναλτυ που θα τους ξαναβυθίσει σ' αυτή.
(4) Θα εισπράξουν το "δίκαιο όφλημα" όλοι εκείνοι οι "φίλαθλοι" που ανακαλύπτουν -υπαρκτές κι ανύπαρκτες- συνομωσίες παραγόντων και διαιτητών σε βάρος τής ομάδας τους αλλά η περίφημη "εθνική περηφάνεια" δεν τους αφήνει να δουν κανένα πρόβλημα είτε στο πέναλτυ που δόθηκε υπέρ του Σαμαρά τις προάλλες είτε στο πέναλτυ που δεν δόθηκε κατά του Τοροσίδη χτες. Στην χώρα "του ωραίου, του μεγάλου και τ' αληθινού", δεν βρέθηκε κανείς να μουτζώσει τους διαιτητές για τις λανθασμένες υποδείξεις που μας ευνοούσαν. Τι κι αν επιμένει ο Σολωμός πως το έθνος πρέπει να μάθει να θεωρεί εθνικόν ό,τι είναι αληθές; Εμείς έχουμε εκπαιδευτεί να θεωρούμε αληθές ό,τι μας βολεύει. Αν η αλήθεια δεν μας βολεύει, τόσο το χειρότερο για την αλήθεια.
(5) Γλιτώνουμε από... μπρρρρ! Ούτε να το σκεφτώ δεν τολμώ! Δείτε τι παραστάσεις στήνονται τώρα που αποκλειστήκαμε και αναλογιστείτε την περίπτωση να προκρινόμασταν έναν-δυο γύρους ακόμη. Φαντάζεστε τι σώου θα σκηνοθετούνταν κατά την επιστροφή τής ομάδας στην χώρα; Δεξιώσεις από τον Παπούλια, παράτες από τον Σαμαρά, δηλώσεις από τον Βενιζέλο, σπέκουλες από τον Τσίπρα.... Και να τα "μας γεμίζετε περηφάνεια", και να τα "αποδεικνύετε τι μπορούν να κάνουν οι έλληνες όταν βάζουν υψηλούς στόχους", και να τα "η επιτυχία σας μας δίνει δύναμη για τους δύσκολους αγώνες που μας περιμένουν ως έθνος"... Πω, πω, από τι γλιτώσαμε!! Όσο για το τι θα μας περίμενε σε περίπτωση (λέμε τώρα) που παίζαμε τελικό... αφήστε το καλύτερα γιατί δεν το πιάνει η φαντασία μου.
Και κάτι μάλλον άσχετο με τον αποκλεισμό μας. Βρίσκω την ευκαιρία να διαφωνήσω (έστω, εν μέρει) με τον Νίκο Μπογιόπουλο στο -κατά την γνώμη μου- ατυχές προχτεσινό του άρθρο. Συμφωνώ μαζί σου, αγαπητέ Νίκο, πως "το ποδόσφαιρο είναι παντού και ανήκει σε όλους". Μόνο που -πάντα κατά την γνώμη μου- το ποδόσφαιρο που "ανήκει σε όλους" και το ποδόσφαιρο που παίζεται σε διοργανώσεις όπως το μουντιάλ ή το τσάμπιονς ληγκ είναι δυο διαφορετικά πράγματα. Όπως ακριβώς είναι δυο διαφορετικά πράγματα ο "αθλητισμός για όλους" μιας σοσιαλιστικής κοινωνίας και ο αθλητισμός των ολυμπιακών αγώνων, με τις ντόπες του και τους σπόνσορές του. Συνεπώς, μπορώ να είμαι ποδοσφαιρόφιλος και ταυτόχρονα να διαμαρτύρομαι κατά του μουντιάλ και κατά όλων των επίσημων διοργανώσεων, μηδέ των ελληνικών πρωταθλημάτων εξαιρουμένων.
Μια και μιλάμε για ποδόσφαιρο, ας κλείσω τούτο το κείμενο με ένα ιστορικό ανέκδοτο, που έχει σχέση με το τελευταίο σχόλιο. Είναι γνωστό ότι το ποδόσφαιρο δεν άρεσε στον Στάλιν. Όμως, κατά τις παραμονές ενός αγώνα Ντιναμό Μόσχας - ΤΣΣΚΑ Μόσχας, ο Χρουστσόφ προσπάθησε να πείσει τον σοβιετικό ηγέτη να πάει στο στάδιο. Και να τα "θα είναι φίσκα το στάδιο, σύντροφε γραμματέα" και να τα "πρέπει να σε δει ο κόσμος, σύντροφε γραμματέα", τα κατάφερε ο Νικήτας και νάσου το μεσημέρι τής Κυριακής ο Στάλιν στο στάδιο. Κατά την διάρκεια του αγώνα, εμφανώς ικανοποιημένος ο Νικήτας, ρωτάει τον Σήφη: "Λοιπόν, πώς σου φαίνεται, σύντροφε γραμματέα;"
Ο Στάλιν χάιδεψε το μουστάκι του. "Τι να σου πω, ρε συ Νικήτα;" απάντησε σκεφτικός. "Δεν σου φαίνονται κάπως ανάποδα τα πράγματα; Είκοσι δύο άτομα αθλούνται και ογδόντα χιλιάδες κοιτάνε. Δεν θά 'πρεπε να συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο;"
Υστερόγραφο: Καταλαβαίνω ότι υπάρχει κίνδυνος αντιδράσεων στο σημερινό κείμενο. Αναρωτιέμαι, όμως, κατά πόσο αυτός ακριβώς είναι ο λόγος που το έγραψα...
(1) Θα πάψει το ποδόσφαιρο να παίζει πρώτο θέμα στα δελτία ειδήσεων. Σε μια περίοδο που η χώρα βγαίνει στο σφυρί με την διαδικασία τού κατεπείγοντος, τα δελτία ειδήσεων ξόδευαν την μισή τους διάρκεια για το ποδόσφαιρο. Ξαφνικά, γίνανε ειδικοί τής "στρογγυλής θεάς" οι πάντες, από Τρέμη και Στραβελάκη μέχρι τον Αυτιά, που έδινε συμβουλές στον Σάντος να αφήσει εκτός ομάδος τον Γκέκα και τον Κατσουράνη. Το τι ακούσαμε αυτές τις ημέρες, δεν λέγεται. Οι "έγκυροι" και "έγκαιροι" μέχρι και την μάνα τού Καραγκούνη ανακάλυψαν και την έβαλαν να ευχηθεί δημοσίως καλή τύχη στην ομάδα τού γυιού της. Τελικά, δεν βλέπω και μεγάλη διαφορά ανάμεσα στην μέσω ποδοσφαίρου πλύση εγκεφάλου τής "δημοκρατίας" και σ' εκείνη της δικτατορίας. Όσοι έζησαν το 1971 και τις "ημέρες τού Γουέμπλεϋ", σίγουρα καταλαβαίνουν τι εννοώ.
(2) Θα πάψουν να γίνονται τα νεύρα μας τσατάλια με τις υπερβολές και τους σολοικισμούς των εφημερίδων. "Μια νίκη ακόμα, να σηκωθούμε λίγο ψηλότερα" έγραψε χτες το Έθνος, κάνοντας τα κόκκαλα του Σεφέρη να τρίζουν για τον βιασμό τού στίχου του. "Μπράβο σε όλους αλλά άλλη κλάση οι Σάμαρης, Μανωλάς, Χολέμπας και Μανιάτης", διαπίστωσε ο Γαύρος μετά την νίκη επί της Ακτής Ελεφαντόδοντος, εννοώντας πως πρέπει να ανήκεις στον Ολυμπιακό για να είσαι "άλλη κλάση" (απορία: θα ήταν κι ο Τοροσίδης άλλη κλάση αν δεν είχε πάρει μεταγραφή για την Ρόμα;). To εκτός τόπου και χρόνου (όπως πάντα) Πρώτο Θέμα χαρακτήρισε τον χτεσινό αγώνα ως... "εθνική ανάσα" (!) και στ' απ' αυτά μας τα μνημόνια. Η Real News παρότρυνε τους παίκτες "βγάλτε μας ξανά στους δρόμους", κάτι που δεν έκανε -και δεν πρόκειται να κάνει- για οποιονδήποτε πολιτικό λόγο. Ακόμη και η ιταλική Tuttosport κάνει σήμερα λόγο για "ελληνική τραγωδία", λες και τέσσερα-πέντε χρόνια τώρα δεν βιώνουμε καθημερινά μια πραγματική τραγωδία σε τούτον εδώ τον τόπο. Κι από δίπλα, το γερμανικό Focus διαπιστώνει πως "ο Θεοφάνης Γκέκας είναι ο πιο λυπημένος άνθρωπος στην Ελλάδα", αν κι εγώ επιμένω ότι δεν μπορεί να είναι πιο λυπημένος από κάποιον άνεργο που δεν έχει ένα κομμάτι ψωμί να δώσει στα παιδιά του.
(3) Θα πάψουν τα ολονύχτια κορναρίσματα, τα βαρελότα και οι αρκουδοπανηγυρισμοί σε πλατείες και δρόμους από όλους εκείνους που δεν ξερριζώνονταν από τον καναπέ τους ούτε με σφαίρες. Ρε, τι τους βγάλανε στην διαθεσιμότητα και στην ανεργία, τι τους κόψανε μισθούς και συντάξεις, τι τους αναγκάσανε να διακόψουν φαρμακευτικές αγωγές, τι τους κλείσανε τα σχολεία και τα σχολεία των παιδιών τους, τι τους κάνανε να σκέφτονται την μετανάστευση ως λύση... τίποτε δεν στάθηκε ικανό να τους βγάλει στον δρόμο. Πανελλαδικές απεργίες, εργατικές γιορτές τής πρωτομαγιάς, αγωνιστικές εκδηλώσεις, κινητοποιήσεις, συλλαλητήρια.... τίποτε δεν κατάφερε να τους σηκώσει από τον καναπέ. Μόνο ένα εύστοχο πέναλτυ μπόρεσε να τους βγάλει από την ραθυμία τους. Ε, λοιπόν, τώρα ας είναι ένα άστοχο πέναλτυ που θα τους ξαναβυθίσει σ' αυτή.
(4) Θα εισπράξουν το "δίκαιο όφλημα" όλοι εκείνοι οι "φίλαθλοι" που ανακαλύπτουν -υπαρκτές κι ανύπαρκτες- συνομωσίες παραγόντων και διαιτητών σε βάρος τής ομάδας τους αλλά η περίφημη "εθνική περηφάνεια" δεν τους αφήνει να δουν κανένα πρόβλημα είτε στο πέναλτυ που δόθηκε υπέρ του Σαμαρά τις προάλλες είτε στο πέναλτυ που δεν δόθηκε κατά του Τοροσίδη χτες. Στην χώρα "του ωραίου, του μεγάλου και τ' αληθινού", δεν βρέθηκε κανείς να μουτζώσει τους διαιτητές για τις λανθασμένες υποδείξεις που μας ευνοούσαν. Τι κι αν επιμένει ο Σολωμός πως το έθνος πρέπει να μάθει να θεωρεί εθνικόν ό,τι είναι αληθές; Εμείς έχουμε εκπαιδευτεί να θεωρούμε αληθές ό,τι μας βολεύει. Αν η αλήθεια δεν μας βολεύει, τόσο το χειρότερο για την αλήθεια.
(5) Γλιτώνουμε από... μπρρρρ! Ούτε να το σκεφτώ δεν τολμώ! Δείτε τι παραστάσεις στήνονται τώρα που αποκλειστήκαμε και αναλογιστείτε την περίπτωση να προκρινόμασταν έναν-δυο γύρους ακόμη. Φαντάζεστε τι σώου θα σκηνοθετούνταν κατά την επιστροφή τής ομάδας στην χώρα; Δεξιώσεις από τον Παπούλια, παράτες από τον Σαμαρά, δηλώσεις από τον Βενιζέλο, σπέκουλες από τον Τσίπρα.... Και να τα "μας γεμίζετε περηφάνεια", και να τα "αποδεικνύετε τι μπορούν να κάνουν οι έλληνες όταν βάζουν υψηλούς στόχους", και να τα "η επιτυχία σας μας δίνει δύναμη για τους δύσκολους αγώνες που μας περιμένουν ως έθνος"... Πω, πω, από τι γλιτώσαμε!! Όσο για το τι θα μας περίμενε σε περίπτωση (λέμε τώρα) που παίζαμε τελικό... αφήστε το καλύτερα γιατί δεν το πιάνει η φαντασία μου.
Και κάτι μάλλον άσχετο με τον αποκλεισμό μας. Βρίσκω την ευκαιρία να διαφωνήσω (έστω, εν μέρει) με τον Νίκο Μπογιόπουλο στο -κατά την γνώμη μου- ατυχές προχτεσινό του άρθρο. Συμφωνώ μαζί σου, αγαπητέ Νίκο, πως "το ποδόσφαιρο είναι παντού και ανήκει σε όλους". Μόνο που -πάντα κατά την γνώμη μου- το ποδόσφαιρο που "ανήκει σε όλους" και το ποδόσφαιρο που παίζεται σε διοργανώσεις όπως το μουντιάλ ή το τσάμπιονς ληγκ είναι δυο διαφορετικά πράγματα. Όπως ακριβώς είναι δυο διαφορετικά πράγματα ο "αθλητισμός για όλους" μιας σοσιαλιστικής κοινωνίας και ο αθλητισμός των ολυμπιακών αγώνων, με τις ντόπες του και τους σπόνσορές του. Συνεπώς, μπορώ να είμαι ποδοσφαιρόφιλος και ταυτόχρονα να διαμαρτύρομαι κατά του μουντιάλ και κατά όλων των επίσημων διοργανώσεων, μηδέ των ελληνικών πρωταθλημάτων εξαιρουμένων.
Μια και μιλάμε για ποδόσφαιρο, ας κλείσω τούτο το κείμενο με ένα ιστορικό ανέκδοτο, που έχει σχέση με το τελευταίο σχόλιο. Είναι γνωστό ότι το ποδόσφαιρο δεν άρεσε στον Στάλιν. Όμως, κατά τις παραμονές ενός αγώνα Ντιναμό Μόσχας - ΤΣΣΚΑ Μόσχας, ο Χρουστσόφ προσπάθησε να πείσει τον σοβιετικό ηγέτη να πάει στο στάδιο. Και να τα "θα είναι φίσκα το στάδιο, σύντροφε γραμματέα" και να τα "πρέπει να σε δει ο κόσμος, σύντροφε γραμματέα", τα κατάφερε ο Νικήτας και νάσου το μεσημέρι τής Κυριακής ο Στάλιν στο στάδιο. Κατά την διάρκεια του αγώνα, εμφανώς ικανοποιημένος ο Νικήτας, ρωτάει τον Σήφη: "Λοιπόν, πώς σου φαίνεται, σύντροφε γραμματέα;"
Ο Στάλιν χάιδεψε το μουστάκι του. "Τι να σου πω, ρε συ Νικήτα;" απάντησε σκεφτικός. "Δεν σου φαίνονται κάπως ανάποδα τα πράγματα; Είκοσι δύο άτομα αθλούνται και ογδόντα χιλιάδες κοιτάνε. Δεν θά 'πρεπε να συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο;"
Υστερόγραφο: Καταλαβαίνω ότι υπάρχει κίνδυνος αντιδράσεων στο σημερινό κείμενο. Αναρωτιέμαι, όμως, κατά πόσο αυτός ακριβώς είναι ο λόγος που το έγραψα...