Το στημένο παιχνίδι

Αν και μας χωρίζουν μόλις πέντε μέρες από την ερχόμενη Κυριακή, επιτρέψτε μου να χρησιμοποιήσω μια λαϊκή φράση για να εκφράσω την άποψή μου: το παιχνίδι είναι στημένο. Όχι επειδή με διακατέχει σύνδρομο συνωμοσιολογίας αλλά επειδή όσο κι αν διαβάζω και ξαναδιαβάζω τις προτάσεις των "θεσμών" από την μια και τις "47+10" σελίδες με τις προτάσεις τής κυβέρνησης από την άλλη, ειλικρινά δεν μπορώ να δω πού κολλάμε και δεν υπογράφουμε την τελική συμφωνία.

Πράγματι, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσε στην δημοσιότητα την τελική πρότασή της για το κείμενο της συμφωνίας, όπου λαμβάνονται υπ' όψη οι προτάσεις τής ελληνικής πλευράς ("List which takes account of the proposals of the Greek authorities"). Αν δεν έχετε πρόβλημα με τα αγγλικά σας, ρίξτε μια ματιά στις δέκα αραιογραμμένες σελίδες και αντιπαραβάλλετέ τις με τις "47+10" δικές μας σελίδες. Βάζω στοίχημα ότι θα δυσκολευτείτε να βρείτε το παραμικρό σημείο που θα δικαιολογούσε όλη αυτή την αναμπουμπούλα που ζούμε τις τελευταίες μέρες. Για παράδειγμα:

Ο δούρειος δάκτυλος: "Νομίζω πως είναι οι έλληνες, Άντζελα..."

(α) ΦΠΑ: Οι δανειστές δέχονται ο ΦΠΑ των ξενοδοχείων να πάει στο 13% (από 6,5% σήμερα), αντί για το 23% που είχαν προτείνει αρχικά. Δέχονται να μείνει ο ΦΠΑ της ενέργειας στο 13%, ενώ προηγουμένως επέμεναν για 23%. Δέχονται, επίσης, την ύπαρξη ενός υπερμειωμένου συντελεστή 6% για φάρμακα, βιβλία και θέατρα. Το ζητούμενο, πάντως, να αυξηθούν τα έσοδα από ΦΠΑ κατά 1% του ΑΕΠ (1,8 δισ. ετησίως) παραμένει, αλλά σ' αυτό συμφωνεί και η κυβέρνηση.

(β) Δημοσιονομικά μέτρα: Οι δανειστές δέχονται αύξηση του εταιρικού φόρου από το 26% στο 28% (η κυβέρνηση έκανε λόγο για 29%). Δέχονται, επίσης, την αύξηση της εισφοράς αλληλεγγύης (για εισοδήματα πάνω από 30.000 ευρώ) και την φορολόγηση των αγροτών με την κοινή κλίμακα. Ακόμη, δέχονται την κατάργηση των επιδοτήσεων για πετρέλαιο κίνησης των αγροτών και την αλλαγή των όρων χορήγησης επιδοτήσεων για πετρέλαιο θέρμανσης, με στόχο να μειωθεί η σχετική δαπάνη κατά το ήμισυ. Τέλος, συμφωνούν με την κατάργηση όλων των "ανταποδοτικών φόρων υπέρ τρίτων", όπως πρότεινε η ελληνική πλευρά, αντικαθιστώντας την αρχική φράση που μίλαγε για κατάργηση όλων των ανταποδοτικών φόρων γενικά.

Παρένθεση. Επειδή έγινε πολύς λόγος για το ότι οι δανειστές δεν μας επιτρέπουν να φορολογήσουμε τους εφοπλιστές, στην σελίδα 2 της περί ης ο λόγος λίστας αναφέρεται σαφώς: "increase the rate of the tonnage tax and phase out special tax treatments of the shipping industry (= αύξηση του φόρου χωρητικότητας και σταδιακή κατάργηση ειδικών φορολογικών καθεστώτων του ναυτιλιακού κλάδου)". Αν σας παραξενεύει αυτό το "tonnage tax", να σας υπενθυμίσω ότι για κάθε πλοίο οι εφοπλιστές πληρώνουν φόρο ανάλογα με το τοννάζ του κατ' αποκοπή και όχι ανάλογα με τα κέρδη του. Κλείνει η παρένθεση.

(γ) Συνταξιοδοτικό: Οι δανειστές δέχονται την ελληνική πρόταση για πλήρη κατάργηση του ΕΚΑΣ μέχρι τέλους του 2019, ενώ προηγουμένως απαιτούσαν αυτό να γίνει μέχρι τέλους του 2018. Επίσης, δέχονται να εξαλειφθούν οι πρόωρες συνταξιοδοτήσεις σταδιακά μέχρι τέλους του 2022 ενώ αρχικά έκαναν λόγο για το 2018 (εδώ η ελληνική πλευρά επιμένει το 2022 να γίνει 2025). Πάντως, και οι δυο πλευρές συμφωνούν η πλήρης σύνταξη να απονέμεται στα 67 ή στα 62 με 40 χρόνια δουλειάς. Τέλος, οι δανειστές ζητούν να αυξηθούν οι εισφορές υγείας των συνταξιούχων από 4% σε 6% ενώ η πρόταση της ελληνικής πλευράς είναι για εισφορές 5% με επιβολή τους και στις επικουρικές.

Χέρι-χέρι...

Νομίζω ότι όσα παρέθεσα ενδεικτικά και επί τροχάδην κάθε άλλο παρά δικαιολογούν όλη αυτή την ανακατωσούρα. Θες έναν χρόνο πριν, θες έναν χρόνο μετά, το ΕΚΑΣ θα καταργηθεί. Θες 6% στην κύρια σύνταξη, θες 5% σε κύρια και επικουρική, οι συνταξιούχοι θα δουν τις συντάξεις τους να μειώνονται. Θες μείνει ο μειωμένος συντελεστής στο Αιγαίο, θες καταργηθεί, οι καταναλωτές αυτής της χώρας θα πληρώσουν 1,8 δισ. παραπάνω για ΦΠΑ. Θες τρία χρόνια πριν, θες τρία χρόνια μετά, η σύνταξη θα δίνεται στα 67. Προς τι ο σαματάς, λοιπόν; Εκτός αν τσακωθήκαμε επειδή εκείνοι ζητούν περικοπή των αμυντικών δαπανών κατά 400 εκατομμύρια ενώ εμείς θέλουμε να κόψουμε μόνο 200.

Κατά ταύτα, λοιπόν, επιτρέψτε μου να επιμείνω ότι το παιχνίδι είναι στημένο. Αν ήμουν τζογαδόρος, θα στοιχημάτιζα ότι πολύ σύντομα οι δυο πλευρές θα τα βρουν και θα υπογράψουν επειδή κατ' ουσία δεν τις χωρίζει σχεδόν τίποτε. Η κόντρα γίνεται για την κόντρα. Γίνεται για να μπορούν να μιλάνε οι μεν για ανυποχώρητη στάση και οι δε για περήφανη πολιτική.


ΥΓ: Για όσους ξέρουν από στοίχημα, ας αναφέρω ότι όσες εταιρείες στοιχημάτων εξακολουθούν να δέχονται στοιχήματα για το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, δίνουν ακλόνητο φαβορί το "Ναι" (απόδοση μόλις 1,33 - 1,50) και σαφές αουτσάιντερ το "Όχι" (απόδοση γύρω στο 3,00). Με δεδομένο ότι όλες οι δημοσκοπήσεις βγάζουν "Όχι", πώς εξηγείτε την "γαλαντομία" των εταιρειών στοιχημάτων; Λέτε να ξέρουν κάτι που εμείς αγνοούμε;

“ΟXI” και ξανά “ΟXI” και πάλι “OXI”!

Ερώτηση 1^η: Μόλις πριν από 5 μήνες δόθηκε μια καθαρή λαϊκή εντολή: Να μπει τέλος στη λιτότητα, να καταργηθούν τα Μνημόνια. Γιατί λοιπόν χρειάζεται δημοψήφισμα η Κυβέρνηση για να εφαρμόσει μια λαϊκή εντολή η οποία της έχει δοθεί ήδη με τις εκλογές και μάλιστα ξεκάθαρα; Εκτός εάν το δημοψήφισμα γίνεται για άλλο λόγο. Αλλά για ποιόν; 

Ερώτηση 2^η: Ο κ. Τσίπρας λέει ότι είναι άλλο πράγμα να έχεις την κυβέρνηση και είναι άλλο πράγμα να έχεις την εξουσία. Σωστά. Η κυβέρνηση επίσης καταγγέλλει ότι στο εσωτερικό της χώρας πολιτικοί της αντίπαλοι, μιντιακά συγκροτήματα κ.λπ. δρουν με όρους «πέμπτης φάλαγγας» και σαν «εσωτερική τρόικα». Γιατί λοιπόν η Κυβέρνηση δίνει περιθώριο κινήσεων σε αυτή την «πέμπτη φάλαγγα»; Γιατί, αντί να εφαρμόσει την πολιτική της κατάργησης των Μνημονίων για την οποία ψηφίστηκε στις εκλογές επιτρέπει σε αυτήν την «πέμπτη φάλαγγα» – όπως η ίδια την χαρακτηρίζει – να μετατρέψει τις απειλές, την κινδυνολογία, τους εκβιασμούς σε σκηνικό απόλυτης τρομοκράτησης του λαού με κίνδυνο την υφαρπαγή του «ναι» από λαϊκά στρώματα;

Τι μέτρα, τι προετοιμασία, υπήρξε όλο το προηγούμενο διάστημα ή ακόμα και τώρα από την κυβέρνηση για να αποτραπούν παιχνίδια πανικού όπως αυτά με τις τράπεζες, τα βενζινάδικα, τα σούπερ μάρκετ; Και τελικά αυτή η τακτική τι ενισχύει; Είναι ή δεν είναι εργαλείο στα χέρια εκείνων που σπρώχνουν ανθρώπους στο «ναι» με κίνδυνο αυτό να υπερισχύσει δίνοντας τη δυνατότητα στους δυνάστες εντός και εκτός των τειχών να λένε ότι ο ελληνικός λαός «θέλει Μνημόνια» (!) και καλλιεργώντας στο εσωτερικό της χώρας τη λογική του «σφάξε με αγά μου ν’ αγιάσω», υπονομεύοντας για μακρύ διάστημα το αίτημα μιας άλλης προοπτικής για τον τόπο; 

Ερώτηση 3^η: Πριν τις εκλογές, ο κ. Τσίπρας ισχυριζόταν ότι στις διαπραγματεύσεις που θα έκανε με τους εταίρους ως πρωθυπουργός, εκείνοι θα κάμπτονταν ή ότι εάν δεν κάμπτονταν εκείνος σε κάθε περίπτωση θα εφάρμοζε το πρόγραμμά του. Τίποτα από όλα αυτά δεν επαληθεύτηκε. Ο κ. Τσίπρας μας λέει ότι και μετά το δημοψήφισμα, πάλι με τους ίδιους «εταίρους, φίλους» και «θεσμούς» θα πάει να διαπραγματευτεί. Εάν και πάλι του πουν «όχι», εκείνος αυτή τη φορά τι θα κάνει; Αυτό δεν μας το απαντάει… 

(Σκίτσο: Πάνος Ζάχαρης)

Ερώτηση 4^η: Ο κ. Τσίπρας, όχι μόνον δεν απαντάει τι θα κάνει αν οι εκβιαστές, οι γκάγκστερ, οι τοκογλύφοι, παραμείνουν εκβιαστές, γκάγκστερ και τοκογλύφοι, αλλά προεξοφλεί κιόλας ότι το «όχι» στο δημοψήφισμα δεν συνιστά αποχώρηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Προεξοφλεί ότι το «όχι» στο δημοψήφισμα θα συνιστά παραμονή στο τραπέζι για «ειλικρινή» και «έντιμη», όπως συνεχίζει να λέει, συμφωνία με τους «εταίρους». Ότι το «όχι» που επιδιώκει δεν είναι απόφαση ρήξης με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Προεξοφλεί δηλαδή ότι το «όχι» που ζητά από τον ελληνικό λαό, το ζητά για να διατηρήσει τον ελληνικό λαό στην αρένα των εκβιαστών, των γκάγκστερ και των τοκογλύφων! Αλλά αυτό το «όχι», όπως δηλώνει ότι θα το ερμηνεύσει ο κ. Τσίπρας, σε τι διαφέρει στρατηγικά από το «ναι»; 

Ερώτηση 5^η: Ο κ. Τσίπρας δήλωσε στη Βουλή το Σάββατο ότι το Μνημόνιο είναι μια τραγωδία που πρέπει να τελειώσει. Αλήθεια: Η υπογραφή του κ.Τσίπρα κάτω από τη συμφωνία της 20^ης Φεβρουαρίου που παρέτεινε το Μνημόνιο, η υπογραφή του κάτω από τις «47 σελίδες», η υπογραφή του κάτω από τις επόμενες «10 σελίδες», είναι αντιμνημονιακές; Έτσι ισχυρίζεται ψευδώς ο κ. Τσίπρας. Αλλά τότε, μπροστά σε ένα τέτοιο θεόρατο ψέμα, είναι μεμψίμοιρο και κακόπιστο να υποθέσει κανείς ότι το «όχι» που ζητάει εναντίον του «Μνημονίου των θεσμών», ο κ.Τσίπρας το θέλει για να λειτουργήσει ως δούρειος ίππος για το «ναι» στα «Μνημόνια των 47 + 10 σελίδων»; 

Ερώτηση 6^η: Είπε ο κ. Τσίπρας στη Βουλή ότι στα προτεινόμενα Μνημόνια των «47 + 10 σελίδων» που φέρουν τη δική υπογραφή, τα βάρη επιμερίζονται με κριτήριο τη δικαιοσύνη! Αλλά αν είναι δικαιοσύνη ο ΕΝΦΙΑ τουλάχιστον μέχρι το 2016, οι νέες μειώσεις μισθών και συντάξεων, οι νέοι φόροι 2 δις. ευρώ μέσω ΦΠΑ, το ξεπούλημα αεροδρομίων, λιμανιών, δρόμων, επιχειρήσεων και ολόκληρων περιοχών (Ελληνικό), τότε αυτό λέει ή δεν λέει κάτι για τη γενική κατεύθυνση της κυβερνητικής πολιτικής; Λέει ή δεν λέει κάτι για την πορεία της κυβερνητικής πολιτικής και μετά από ένα δημοψήφισμα όπου θα έχει εγκριθεί αυτή η «δίκαιη» και «αντιμνημονιακή» – τάχα – πολιτική; 

Ερώτηση 7^η: Ακόμα και τώρα, και μάλιστα στο όνομα της Αριστεράς, ο κ. Τσίπρας μιλάει για τις «ιδρυτικές αξίες» της ΕΕ και για το «κοινό ευρωπαϊκό μας σπίτι». Λες και δεν υπήρξε ποτέ η ΕΔΑ που μάλλον δεν θα ήταν και τόσο Αριστερή όσο ο ΣΥΡΙΖΑ και γι’ αυτό ενδεχομένως ό,τι σήμερα ο κ. Τσίπρας το εμφανίζει σαν  «δημοκρατικό κεκτημένο της Ευρώπης», η ΕΔΑ το χαρακτήριζε (από την πρώτη στιγμή της ίδρυσης της ΕΟΚ) ως λάκκο των λεόντων. Λες και οι «μεγάλοι ευρωπαϊστές ηγέτες» στους οποίους υποκλίνεται ο κ. Τσίπρας δεν είναι αυτοί που δημιούργησαν τα «λευκά κελιά» στις χώρες τους ή που μετέτρεπαν τον Μάη του ‘68 σε παρέλαση τεθωρακισμένων στους δρόμους του Παρισιού. Λες και δεν υπήρξε ποτέ το Μάαστριχτ και η σιδερένια μπότα του γερμανού τραπεζίτη. Λες και δεν υπήρξε ποτέ το ευρώ ως μεταμφιεσμένο μάρκο. Λες και δεν υπήρξε ποτέ ο βομβαρδισμός και η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας. Λες και δεν υπάρχει η τωρινή συνεργασία της ΕΕ με τους ναζί και τους φασίστες της Ουκρανίας. Λες και τα 30 εκατ. ανέργων και τα 100 εκατ. φτωχών της ΕΕ έχουν προκύψει «κατά λάθος» και δεν είναι απότοκο των πραγματικών «ιδρυτικών αξιών» του μεγάλου κεφαλαίου της Ευρώπης. Αλλά να που ο κ. Τσίπρας για να πουλήσει φύκια με μεταξωτές κορδέλες όσον αφορά τον χαρακτήρα της ΕΕ προσθέτει στο τέλος κι ένα «όχι». Σε τι διαφέρουν τα δικά του φύκια από τα φύκια των άλλων με το «ναι»; 

Ερώτηση 8^η: Τρεις μόλις μέρες πριν από την εξαγγελία του δημοψηφίσματος που έχει συνδυαστεί με πολλά «λεβεντοκοτρωνέικα» και «εθνικοκυριαρχικά» από τον κ. Τσίπρα, ο κ. Βαρουφάκης ομολόγησε ότι η κυβέρνηση πρότεινε στο Eurogroup τη λειτουργία ενός αυτοματοποιημένου μηχανισμού που θα κόβει δαπάνες, δηλαδή μισθούς και συντάξεις, εάν δεν εκτελείται σωστά ο προϋπολογισμός, λέγοντας ότι ο μηχανισμός αυτός θα ενεργεί και θα αποφασίζει στα πλαίσια των ευρωπαϊκών κανόνων ανεξάρτητα και πάνω από την όποια εκλεγμένη ελληνική κυβέρνηση! Αυτή η «λεβεντιά» συνιστά «ναι» ή «όχι»;

(Σκίτσο: Πάνος Ζάχαρης)

Δημοψήφισμα λοιπόν. Ο λόγος στον λαό, λοιπόν. Ναι, δημοψήφισμα. Αλλά σε ποιό ερώτημα; Σε ένα ερώτημα που το υπονομευμένο «όχι» του θα αξιοποιηθεί ως το αμπαλάζ του υποτελούς, του ραγιάδικου «ναι»; Σε ένα δημοψήφισμα που όσα αντιδραστικά εμπεριέχει το «ναι» του εισάγονται από την πίσω πόρτα με το περιτύλιγμα του «όχι»;

Ο λόγος στο λαό, λοιπόν. Ναι, αλλά τι είδους ελευθερία λόγου είναι αυτή όταν το δικαίωμα του λαού να μιλήσει καθορίζεται με βάση τα όρια και τις συντεταγμένες του Άννα και του Καϊάφα;

Τι δημοψήφισμα; Εκεί που το «ναι» ισοδυναμεί με τον Αρμαγεδδώνα του «Μνημονίου των θεσμών» και εκεί που το «όχι» ισοδυναμεί με το τσουνάμι του «Μνημονίου των 47 + 10 σελίδων»;

Τι δημοψήφισμα; Εκεί που το «ναι» στην εξαθλίωση, την καταστροφή, την εξάρτηση συναντιέται σε ένα σικέ γήπεδο διαπραγμάτευσης με το «όχι» της τάχα μου «δημιουργικής ασάφειας» και με τους επαίσχυντους, αντιλαϊκούς – και ανέντιμους – συμβιβασμούς;

Δημοψήφισμα λοιπόν. Αλλά αφού το κάνουν που το κάνουν και χωρίς αυταπάτες για το πώς επιδιώκουν να διαμορφώσουν την «ελεύθερη βούληση» των ψηφοφόρων, χωρίς αυταπάτες ότι οι μεν θέλουν το «ναι» για να επιβάλλουν το «όχι» στα δικαιώματα του λαού, και οι δε θέλουν ένα «όχι» για να συνεχίσουν να λένε «ναι» στην καταστρατήγηση των δικαιωμάτων του λαού, ας το αξιοποιήσουμε.

Πώς; Ακόμα κι αν η δημοκρατία τους είναι τόσο δημοκρατική ώστε να θεωρεί…άκυρο ό,τι αρνείται τόσο τη Σκύλλα όσο και τη Χάρυβδη, ακόμα κι αν θεωρούν ότι είναι… άκυρο να διαλέγεις άλλο δρόμο από εκείνον που περνά μέσα από τις Συμπληγάδες, έχει μεγάλη σημασία να καταγραφεί με τρόπο ανόθευτο, πολιτικά έγκυρο και μετρήσιμο στην κάλπη το μόνο ουσιαστικό, ελπιδοφόρο και εξεργετικό «Όχι» που υπάρχει:

«Όχι στην ΕΕ- αποδέσμευση τώρα» από τον «λάκκο των λεόντων»! 

Ένα «Όχι» που κανείς δεν θα μπορεί τη Δευτέρα να το μακιγιάρει όπως θέλει. Ένα «Όχι» που θα κατατεθεί στους αγώνες του λαού και δεν θα επιδέχεται καμίας «ασάφειας».

«Όχι και ξανά Όχι και πάλι Όχι», λοιπόν! «Όχι σε όλα τα Μνημόνια»! «Όχι και στις υπογραφές – Όχι και στις διαπραγματεύσεις Μνημονίων»! «Όχι στον λάκκο των λεόντων»! «Όχι στα δεσμά της ΕΕ»! Αποδέσμευση! Τώρα!

[Άρθρο του Νίκου Μπογιόπουλου από τον ιστοτόπο enikos.gr]

Σαββατιάτικα (61)

*** Υπόγραψέ το το γαμημένο, δεν μπορώ, δεν μπορώ να περιμένω! *** Αν κατάλαβα καλά, εμείς τους είπαμε "οκτώ"  κι αυτοί απάντησαν "είναι πολλά, κόψτε κάτι"; *** Να φλιπάρω τώρα ή να το αφήσω για αργότερα; *** Δίκιο έχει ο Φίλης, βρε ευρωφονιάδες. *** Για 6 λεπτά κάνετε έτσι; *** Δηλαδή, τι θα πάθετε αν πληρώσετε μια μπολονέζ 6 λεπτά παραπάνω; *** Πάψετε να χάνετε τα 2-3 μακαρόνια που πετάτε στον τοίχο για να δείτε αν έβρασαν και την βγάλατε την ζημιά. *** Βλέπω να ξανανιώνω. ***

Το χαμογελαστό παιδί;

Θα θυμηθώ τα παιδικά μου χρόνια, που ψωνίζαμε χύμα μακαρόνια στον μπακάλη. *** Και χύμα τοματοπελτέ. *** Και χύμα αλάτι. *** Και χύμα μπισκότα Μιράντα, από το τσίγκινο κουτί. *** Το ζαμπόν, που το παίρνω σε φέτες, θα μείνει στο 13% ή θα πάει κι αυτό στο 23% επειδή ο μπακάλης το παίρνει συσκευασμένο; *** Ευτυχώς, δεν μειώνονται οι μισθοί και οι συντάξεις (για την ώρα). *** Βέβαια, αυξάνονται οι εισφορές αλλά αυτό δεν έχει σημασία. *** Νικολόπουλος ο Νίκος: "Μετέχω στις εργασίες της Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης που αφορούν τα ανθρώπινα δικαιώματα." *** Θα ασχοληθείς και με τα δικαιώματα των γκέυ, Νικολάκη; *** Λαπαβίτσας: "Πώς θα πάμε στις περιφέρειές μας μ' αυτά τα μέτρα;" *** Πάρε την Ραχήλ για ασπίδα, Κώστα μου. *** Υπόγραψέ το το γαμημένο, δεν μπορώ, δεν μπορώ να περιμένω! *** Κανένα καινούργιο συλλαλητήριο για στήριξη της κυβέρνησης θα κάνουμε; *** Ντάισενμπλουμ: "Θα πρέπει να δούμε επί μέρους νούμερα." *** Ρε συ Γερούν, τόσα νούμερα σου έχουμε στείλει στις Βρυξέλλες επί τόσα χρόνια, ακόμα δεν χόρτασες; *** Γιάνη, βάλε εκείνο το σακκάκι με τον σηκωμένο γιακά γιατί προβλέπω πολλή φάπα. ***

Όταν εμείς βγάζαμε selfie, εσείς ήσασταν αγέννητα, ρε!

Αυτό που κάθε Γιούροκρουπ είναι πάντοτε κρισιμώτερο από το προηγούμενο, πώς το εξηγείτε; *** Αν έπαυε η Μενεγάκη να μοιράζει κοτόπουλα στην εκπομπή της και το γύρναγε στα ζυμαρικά, πώς θα σας φαινόταν; *** Το καλύτερο τρολλάρισμα στην κυβέρνηση, λέμε! *** Κι από δίπλα, σε όλες τις εκπομπές μαγειρικής συνταγές για μακαρονάδες μόνο! *** Φίλη, παπάρα, γουστάρω καρμπονάρα. *** Είπαμε να υποστηρίξουμε τον Παστίτσιο αλλά όχι και τον Αρκά. *** Καλά του κάνουνε και τον κράζουνε, τον αλήτη. *** Η κυβέρνηση κάνει σκληρή διαπραγμάτευση για έναν έντιμο συμβιβασμό κι αυτός την λοιδορεί; *** Στην πυρά! *** Σάτιρα σ' αυτόν τον τόπο μόνο ο Λάκης επιτρέπεται να κάνει. *** Υπόγραψέ το το γαμημένο, δεν μπορώ, δεν μπορώ να περιμένω! *** Αυτή η πουτάνα η ελπίδα, που ήταν νά 'ρθει, έχασε τον δρόμο; *** Ήμαρτον, ρε Αλέξη, πάρ' της ένα GPS, επί τέλους! *** Βγάζει κάτι φτηνιάρικα το Πλαίσιο σε προσφορά. *** Δεν κατάλαβα, γιατί σας φάνηκε παράξενο που πήγε κι ο Μητσοτάκουλας στην διαδήλωση; *** Δηλαδή, θέλατε να ψοφολοήσει ο άνθρωπος δίχως να κάνει έστω μια φορά στην ζωή του τον διαδηλωτή; *** Στην πλατεία όπου κάποτε έτρωγε χημικά ο Γλέζος, βγήκε βόλτα ο Μητσοτάκουλας για πασατέμπο. *** Σε καλό δρόμο είναι το λαϊκό κίνημα, έτσι; *** Εκεί που κρεμάγανε οι Κλέφτες τα καριοφίλια τους, κρεμάνε οι γύφτοι τα νταούλια τους. *** Σοβαρά το λέτε πως έκανε ρεπορτάζ η Bild με θέμα "πού κρύβουν οι έλληνες τα λεφτά τους"; *** Φαντάζομαι διάλογο: "πού θα βάζατε τα λεφτά σας;" - "στον κώλο σου, ρε μαλάκα" - "έλα, βάλτα, περιμένω". *** Εφημερίδα επιπέδου, ε; ***

Προνοητικός!

Η καινούργια δημοσκόπηση που δείχνει τον ΣυΡιζΑ 45 μονάδες μπροστά από την ΝουΔου, πότε βγαίνει στον αέρα; *** Το συσκευασμένο κουτόχορτο θα πάει στο 23% ή θα μείνει στο 13%, όπως το χύμα; *** Θάνο, μιας κι ο Καββαδίας μάς έχει αφήσει χρόνους, διόρθωσε εσύ τον στίχο: "οκτώ σου παίρνει η αριστερά, μη το ζορίζεις...". *** Και μη ξανακούσω ότι ο Γιάνης είναι τζάμπα μάγκας, ε; *** Οκτώ δισ. η ρετσέτα, δεν το λες και τζάμπα. *** Παιδιά, το ότι έχετε παραισθήσεις δεν σημαίνει ότι όλα πάνε καλά. *** Δεν κατάλαβα, τί σας χαλάει στην αγγελία εταιρείας καθαρισμών, που ζητάει καθαρίστριες με 2 ευρώ ωρομίσθιο; *** Λίγα είναι 16 ευρώ το οκτάωρο; *** Και ευρώ μάλιστα, όχι ρούβλια. *** Υπόγραψέ το το γαμημένο, δεν μπορώ, δεν μπορώ να περιμένω! *** Αληθεύει το ότι ο κύριος λόγος που αργεί η συμφωνία είναι ότι οι θεσμοί διαφωνούν με την φορολόγηση των εφοπλιστών αλλά ο Αλέξης είναι ανένδοτος; *** Φοβάστε κι εσείς ότι την Δευτέρα θα έχουμε capital control; *** Χαίρομαι όταν βλέπω τα γίδια να μαθαίνουν νέους όρους. *** Μόρφωση ύμπερ άλλες, που λένε και οι φίλοι μας οι γερμανοί. *** κ. Μιχελογιαννάκην, Βουλήν: Αγαπητέ, όταν κάποιος βγαίνει και ξαναβγαίνει στα κανάλια λέγοντας μαλακίες, δεν σημαίνει ότι γίνεται διάσημος αλλά ότι γίνεται γνωστός μαλάκας. *** Το Μουρούτι: "Προκόπη, τίμησε την θητεία σου στον Κωνσταντίνο Καραμανλή." *** Έτσι, έτσι! *** Πώς, δηλαδή, ο Κάρολος τίμησε την δική του στον Ανδρέα Παπανδρέου; *** Μανδραβέλης: "Τόσο ανεύθυνη και τόσο επικίνδυνη κυβέρνηση από το 1920 είχαμε να δούμε." ***

Ευτυχισμένα χρόνια

Γιασάν, ρε Πάσχο! *** Τι τα θέλετε... άμα ξέρει ιστορία ο άνθρωπος... *** Σταύραξ: "Το Ποτάμι καλεί τον ελληνικό λαό σε αντίσταση." *** Την είδες Άρης, Σταύρακα; *** Δεν σου πάει για Βελουχιώτης, ρε μπαγάσα. *** Το πολύ-πολύ, να γίνεις Πορτοσάλτε. *** Λοβέρδος: "Διχασμός, καταστροφή, πραξικόπημα: ιδού η απόφαση των ΣυΡιζΑνΕλ." *** Ανδρέα, ζης; *** Ποιόν οδηγείς, που οι αλήτες προτίμησαν Φώφη; *** Να δω τον Στρατούλη, την Ραχήλ και την Ρένα πραξικοπηματίες κι ας πεθάνω! *** Όσοι σταθήκατε τόσο απαράδεκτα απερίσκεπτοι και δεν τρέξατε χτες στα ΑΤΜ, μη κάνετε τον κόπο να πάτε σήμερα. *** Πλάκωσαν οι γέροι και δεν έχει μείνει σέντσι. *** Μητσοντόρα: "Μια καταστροφή δεν είναι προς το συμφέρον κανενός." *** Να, κάτι τέτοια σοφά λες, κούκλα μου και έχω γινει αμετανόητος φαν σου! *** Γι' αυτό και στο σημερινό φωτο-κουίζ διάλεξα μια φωτογραφία από τα παιδικά σου χρόνια. *** Μόνο μη μου πείτε ότι δεν αναγνωρίζετε τους αδιάφθορους της τελευταίας φωτογραφίας, έτσι; *** Υπόγραψέ το το γαμημένο, δεν μπορώ, δεν μπορώ να περιμένω! *** Άντε ντε, μας σκάσατε! *** Επειδή τώρα λέω να πάω για καμμιά μπύρα, αν πέσουν τίποτε υπογραφές στο επόμενο πεντάωρο, ειδοποιήστε με. *** Μη μείνω ανενημέρωτος! *** Να περάσετε ένα όμορφο σου-κου κι ελπίζω την Δευτέρα να μην έχουμε κανένα capital control. *** Να που έμαθα κι εγώ καινούργιους όρους! *** See ya alligators! ***

Ένα μη νόμισμα έρμαιο των κερδοσκόπων

Την άποψή μου για το κοινό μας ευρωπαϊκό νόμισμα την έχω διατυπώσει κατ' επανἀληψη στο παρελθόν, τόσο από τούτη την γωνιά όσο και μέσω του ηλεκτρονικού περιοδικού "Ατέχνως". Σήμερα θα σας παρουσιάσω μια άλλη άποψη, διατυπωμένη στην εφημερίδα Το Βήμα, στις 12 Δεκεμβρίου 2010. Ο κειμενογράφος είναι γνωστός (το όνομά του θα το δείτε στο τέλος της ανάγνωσής σας) και πολύ θα ήθελα να μου πει ποια ριζική αλλαγή των τελευταίων τεσσεράμισυ χρόνων τον υποχρέωσε να αναθεωρήσει τις τότε απόψεις του (με τις οποίες επίσης διαφωνώ αλλά δεν είναι αυτό το ζητούμενο) ώστε τώρα να πρέπει να μείνουμε στο ευρώ, ενδεχομένως δε "πάση θυσία". Νομίζω ότι το σημερινό κείμενο, συνδυασμένο με το χτεσινό τού Βαρουφάκη, αποκαλύπτει πλήρως την ριζική μεταστροφή των σημερινών "αριστερών" σε σχέση με το πρόσφατο -αλλά και απώτερο- παρελθόν τους (σ.σ.: Ο τίτλος τού κειμένου είναι της εφημερίδας, οι υπογραμμίσεις είναι δικές μου):

Το ευρώ είναι ένα ατελές νόμισμα. Το γεγονός ότι στερείται ενός επαρκούς προϋπολογισμού, δεν του επιτρέπει να ομοιογενοποιήσει οικονομίες με διαφορετικά δομικά χαρακτηριστικά.

Το γεγονός ότι στερείται "κυριαρχίας" και δυνατότητας κοινού δανεισμού  αλλά και δανεισμού ύστατης ανάγκης, το καθιστά "μη νόμισμα" στις περιπτώσεις που προβάλλουν έκτακτες ανάγκες. Έτσι, χώρες που βρίσκονται σε αυτή την ανάγκη, γίνονται έρμαιο των αγορών, εύκολη λεία για τους κερδοσκόπους, πράγμα που ως χώρα το ζήσαμε ήδη, και συνεχίζουμε να το ζούμε.

Το ευρώ λοιπόν, υπό τη μορφή που υπάρχει, θεσμοθετεί την επικυριαρχία των αγορών -και του χρηματιστικού κεφαλαίου ακριβέστερα- επί της πολιτικής, της εργασίας και της κοινωνίας. Αντί να εποπτεύει και να ρυθμίζει τις αγορές, τελεί το ίδιο υπό τον αδυσώπητο έλεγχο, τη διαρκή εποπτεία και αξιολόγησή τους με κριτήρια αποκλειστικά κερδοσκοπικά. Δεν είναι λοιπόν τυχαίο, ούτε παράδοξο, που η τρέχουσα δομική κρίση του καπιταλισμού, η μεγαλύτερη μετά από εκείνη του 1929, θέτει την αρχιτεκτονική, το ρόλο, ακόμη και τη βιωσιμότητα του ευρώ υπό δοκιμασία. Θα μπορούσε αυτή η δοκιμασία να φτάσει μέχρι και την πλήρη ακύρωση του ευρώ; Και, αν ναι, τι συνέπειες θα είχε αυτό;

Υπάρχουν, νομίζω, τρεις εκδοχές για το τέλος του σημερινού, πολιτικά και θεσμικά νηπιακού, ευρώ, η κάθε μια από τις οποίες θα οδηγούσε σε διαφορετικά αποτελέσματα.

Η πρώτη είναι το ευρώ να αμφισβητηθεί, ως αποτέλεσμα κοινών αγώνων των εργαζομένων που θα έφθαναν ως την ακύρωση του μισθολογικού, του κοινωνικού και του φορολογικού ντάμπιγκ. Κάτι τέτοιο θα ακύρωνε την ταξική ουσία και τη νεοφιλελεύθερη αρχιτεκτονική του ευρώ, αλλά αυτό θα γινόταν πάνω σε μια κοινωνική βάση αλληλεγγύης, που θα επέτρεπε την αναθεμελίωση του ευρώ και της ευρωπαϊκής ενοποιητικής διαδικασίας σε νέες, ισχυρές, νομιμοποιητικές βάσεις. Θα ήταν μια "δημιουργική καταστροφή" αλλά και μετασχηματισμός του σημερινού νεοφιλελεύθερου ευρώ, σε ένα νέο, κοινωνικά νομιμοποιημένο και ισχυρό ευρώ.

Η δεύτερη είναι το ευρώ να καταρρεύσει, ως αποτέλεσμα νεοφιλελεύθερων εμμονών και αγεφύρωτων ενδοκαπιταλιστικών αντιθέσεων. Η εμμονή π.χ. της κυρίαρχης τάξης της Γερμανίας ότι όλες οι χώρες της ευρωζώνης πρέπει, μέσω της συμπίεσης των μισθών και του κοινωνικού κράτους, να "ομοιογενοποιηθούν" οικονομικά με το δικό της μοντέλο, θα μπορούσε να οδηγήσει ακόμη και στη διάλυση ή τη διάσπαση της ευρωζώνης υπό τη σημερινή της μορφή, αφού αυτή η βίαιη και αντικοινωνική "ομοιογενοποίηση" είναι αδύνατη. Αλλά και αν συνέβαινε, αν δηλαδή όλες οι χώρες της ευρωζώνης εξαρτούσαν την ανάπτυξή τους από τις εξαγωγές, όπως η Γερμανία, αυτό θα επιδείνωνε τις παγκόσμιες ανισορροπίες και την παγκόσμια κρίση, που, εκτός των άλλων, είναι και μια κρίση σχετικής υπερπαραγωγής, άρα μια τέτοια Ευρώπη δεν θα ήταν βιώσιμη.

Αν, λοιπόν, η διάλυση ή η διάσπαση της ευρωζώνης προέκυπτε ως αποτέλεσμα νεοφιλελεύθερων εμμονών και ενδοκαπιταλιστικών ανταγωνισμών, τότε οι ανταγωνισμοί αυτοί θα συνεχίζονταν και μετά τη διάλυση ή τη διάσπαση της ευρωζώνης και μάλιστα θα έπαιρναν οξύτερες και επικίνδυνες ενδεχομένως μορφές.

20/1/2015: Γκίκας Χαρδούβελης και Γιάννης Δραγασάκης συζητούν σε εκδήλωση του Economist, όπου
ο δεύτερος είχε πει ότι "σεβόμαστε τους θεσμούς τής Ευρώπης, ακόμη κι αν διαφωνούμε με ορισμένους".

Όμως μια τέτοια εξέλιξη δεν είναι μοιραία. Υπάρχει και μια τρίτη εκδοχή. Μικρά βήματα προόδου θα μπορούσαν και σήμερα να συντελεστούν, υπό την αδήριτη πίεση των αναγκών, με την αλλαγή του ρόλου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ώστε αυτή να λειτουργεί ως δανειστής ύστατης ανάγκης, με τη μετατροπή μέρους του Δημόσιου Χρέους των κρατών μελών σε ευρωπαϊκό χρέος, με την έκδοση ευρωομολόγων ώστε να αποτρέπεται η διαμόρφωση τοκογλυφικών επιτοκίων, με τη χρηματοδότηση κοινωνικών, αναπτυξιακών και οικολογικών υποδομών από την ΕΚΤ και από το προϊόν κοινών φόρων.

Τέτοια  μέτρα είναι αναγκαία και μπορούν να αποτρέψουν τα χειρότερα και να θωρακίσουν το ευρώ, τουλάχιστον πρόσκαιρα. Όμως είναι ανεπαρκή αν δεν συνοδεύονται από την καθιέρωση κοινών κατώτατων φορολογικών συντελεστών  επί του κεφαλαίου, κοινών κατώτατων μισθών και κοινού, εγγυημένου βασικού εισοδήματος, σε συνάρτηση με το επίπεδο ανάπτυξης και των μέσων μισθών στην κάθε χώρα. Τέτοιες προτάσεις, πριν από λίγο, θεωρούνταν πως ήταν εξωφρενικές. Τώρα αναγνωρίζονται ολοένα και από πιο πολλούς ως βασικές προϋποθέσεις για να αποτραπεί η διάλυση του ευρώ και η πλήρης απονομιμοποίηση της Ε.Ε.

Φαίνεται λοιπόν ότι το ευρώ που γνωρίσαμε ως τώρα ολοκληρώνει τον κύκλο του. Ή θα ενισχυθεί πολιτικά, κοινωνικά και θεσμικά, και στη βάση αυτή θα αναζωογονηθεί ή θα μαραζώνει μέσα από τις διαδοχικές κρίσεις του. Το τί θα γίνει πάντως εξαρτάται και από τη στάση των εργαζομένων, των λαών και των κοινωνιών της Ευρώπης και της κάθε χώρας ξεχωριστά.

Γιάννης Δραγασάκης
(Οικονομολόγος - αντιπρόεδρος της σημερινής κυβέρνησης)

Η αισιόδοξη πλευρά της χρεοκοπίας

[Εισαγωγική σημείωση: το κείμενο που ακολουθεί γράφτηκε πριν πέντε χρόνια.]

Για μέρες τώρα βαραίνουμε τις ψυχές μας με μια μόνιμη αγωνία: Θα χρεοκοπήσει το κράτος μας; Ε, λοιπόν, ήρθε η ώρα να αγκαλιάσουμε αυτό που φοβόμαστε. Αν οι φίλοι μας οι Γερμανοί δεν έχουν πρόβλημα να χρεοκοπήσουμε, καιρός είναι να το κάνουμε. Χωρίς δεύτερη κουβέντα. Όχι ως διαπραγματευτική μπλόφα και ούτε μόνο γιατί το χειρότερο που μπορεί να μας συμβεί είναι να χρεοκοπήσουμε σε ένα χρόνο (*) αλλά επειδή ήρθε η ώρα να στρέψουμε το βλέμμα στην αισιόδοξη πλευρά της χρεοκοπίας.

Υπάρχει τέτοια πλευρά; Και βέβαια υπάρχει. Σε σχέση με χώρες όπως η γνωστή τρόικα Πορτογαλία, Ισπανία και Ιρλανδία, αλλά και η Βρετανία και το Βέλγιο, το σύνολο του χρέους μας (δημοσίου και ιδιωτικού) είναι το μικρότερο. Πως αυτό; Επειδή οι έλληνες, ως άτομα αλλά και ως ιδιωτικός τομέας, χρωστάμε πολύ λιγότερα εκείνων. Ακόμα και οι αντιπαθέστατες τράπεζές μας έχουν ένα μεγάλο συγκριτικό πλεονέκτημα: Πάνω από 150 δις πραγματικών καταθέσεων! Μιλάμε για άνω του μισού ΑΕΠ σε καταθέσεις, κάτι για το οποίο οι περισσότεροι εταίροι μας θα σκότωναν να το έχουν, που λέει ο λόγος. Αν μάλιστα προσθέσετε και όλα τα χρήματα ελλήνων που βρίσκονται στο εξωτερικό, θα δείτε ότι οι έλληνες δεν είμαστε και τόσο φτωχοί κατά μέσον όρο, κι ας έχουμε το μεγαλύτερο ποσοστό φτώχειας στην Ευρώπη (με εξαίρεση την Λεττονία).

Ως πολίτες είμαστε ελάχιστα χρεωμένοι σε σχέση με πολλούς από τους επικριτές μας στις Λόνδρες, στα Παρίσια και στις Νέες Υόρκες. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι είμαστε λευκές περιστερές. Για δεκαετίες φορτώναμε το δημόσιο με τόσο μεγάλο χρέος που το βλέπουμε πλέον να βουλιάζει μπροστά στα μάτια μας. Εδώ όμως που φτάσαμε, δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα. Ακόμα και να αποφασίσουμε σύσσωμοι (ΣΕΒ και ΓΣΕΕ, γιάπηδες και στελέχη του ΠΑΜΕ, αστοί των βορείων προαστίων και αναρχικοί της Πλατείας Εξαρχείων) να δώσουμε ό,τι έχουμε και δεν έχουμε στο κράτος, δεν αρκεί. Αν μάλιστα το παρακάνουμε στην αλληλεγγύη προς το δημόσιο, η 'γενναιοδωρία' μας αυτή θα στεγνώσει την κυκλική ροή του πλούτου από το οποίο εξαρτάται το δημόσιο για τα έσοδά του το 2011, το 2012 κ.ο.κ.

Ένας αισιόδοξος πρωθυπουργός

Ποια είναι λοιπόν τα χαρμόσυνα νέα; Ότι μια πτώχευση θα αποδειχθεί σχετικά ανώδυνη. Ο λόγος διττός: Πρώτον, δεν είμαστε κατά μέσον όρο ούτε οι φτωχότεροι ούτε οι πιο υπερχρεωμένοι. Δεύτερον, όσον αφορά τα χρέη του δημοσίου, αυτά βαραίνουν εμάς, ως άτομα, πολύ λιγότερο από όσο βαραίνουν τους ξένους.

Κάντε την σύγκριση με την Ιαπωνία, το χρέος της οποίας ανήκει σε Ιάπωνες σε ποσοστό 95%. Αν το Ιαπωνικό κράτος αναγκαστεί στην πτώχευση, η καταστροφή της χώρας θα είναι ολική. Κάτι τέτοιο δεν ισχύει για εμάς, καθώς μας ανήκει (δηλαδή στις δικές μας τράπεζες) μόνο το 25% του δημόσιου χρέους μας. Έτσι λοιπόν, δεδομένου ότι η πτώχευση του δημοσίου διαγράφεται ως αναπόφευκτη (εκτός αν πανικοβληθούν οι εταίροι μας αρκετά και το συνδράμουν για χρόνια πολλά, οπότε έχει καλώς), το κόστος της στάσης πληρωμών δεν θα το υποστούμε μόνοι μας.

Μα αν το δημόσιο κηρύξει στάση πληρωμών, τι θα γίνει την επόμενη μέρα; Πως θα ξανα-δανειστεί; Πράγματι, το κράτος θα στριμωχθεί. Για κάμποσο καιρό το δημόσιο θα πρέπει απλώς να ξοδεύει όσα μαζεύει από φόρους. Και γιατί είναι κακό αυτό; Να μάθει επί τέλους, αφού θα έχει ανακουφιστεί από το νταλκά των τοκοχρεολυσίων, να ζει με αυτά που εισπράττει. Π.χ. να καταγγείλει όλες τις εξοπλιστικές συμβάσεις, να συμπιέσει τους ανώτερους μισθούς (τον δικό μου συμπεριλαμβανομένου) τόσο που να καλύπτει τις δαπάνες του από τους φόρους που εισπράττει κλπ.

Οι τράπεζές μας; Θα υποφέρουν, είναι αλήθεια - δεδομένου ότι ακόμα και το 25% του δημόσιου χρέους που διαθέτουν θα παγώσει. Ναι, αλλά μην ξεχνάμε ότι το έχουν ήδη διαθέσει στην ΕΚΤ ως ενέχυρο για ζεστό χρήμα που έχουν ήδη πάρει. Και ότι έχουν πρόσβαση στις τεράστιες, κατά κεφαλήν, αποταμιεύσεις μας. Για να μην προσθέσω ότι απολαμβάνουν εγκληματικά υψηλά ποσοστά κέρδους τόσα χρόνια. Όπως το κράτος μας, έτσι κι αυτές να μάθουν να ζουν λιτά και με σύνεση όπως κάνουν χρόνια τώρα οι εργαζόμενοι των 700 ευρώ.

Επί πλέον, ο αποκλεισμός του κράτους μας από τις χρηματαγορές δεν θα διαρκέσει πολύ. Αν κηρύξει στάση πληρωμών, και ισοσκελίσει τον προϋπολογισμό του, δεν θα περάσει πολύ καιρός που παλιοί δανειστές θα αποδεχθούν νέους όρους αποπληρωμής ενός ποσοστού των περασμένων δανεικών και νέοι υποψήφιοι δανειστές (μπορεί και οι ίδιοι με τους παλιούς) θα σχηματίσουν ουρά έξω από το Υπουργείο Οικονομίας να το δανείσουν! Βλέπετε, το χρέος μας θα έχει μειωθεί τόσο που θα αποτελούμε εξαιρετική επένδυση. Έτσι είναι το κεφάλαιο - όταν οσφραίνεται ένα επικερδές deal δεν σέβεται ούτε τον εαυτό του.

¨Ενας αισιόδοξος υπουργός οικονομικών

Σε τελική ανάλυση, είναι λάθος μας να φοβόμαστε τόσο πολύ την στάση πληρωμών του ελληνικού δημοσίου. Άλλοι πρέπει να φοβούνται μια τέτοια εξέλιξη περισσότερο από εμάς:

• η κυβέρνηση της κας Μέρκελ η οποία θα πρέπει να διασώσει τις Γερμανικές τράπεζες που θα κλονιστούν από μια δική μας στάση πληρωμών

• η Ευρωπαϊκή Επιτροπή που θα πρέπει να δει τι θα κάνει με μία χώρα-μέλος την οποία δεν μπορεί να αποβάλει από την ΕΕ αλλά η οποία τελεί υπό πτώχευση

• οι κυβερνήσεις όλων των άλλων χωρών (πλην ίσως της Ολλανδίας και της Αυστρίας) που θα τρέμουν για το ποιος θα είναι ο επόμενος στόχος των αγορών (των οποίων η όρεξη θα έχει ανοίξει από την 'επιτυχημένη' επίθεση στο χρέος της Ελλάδας)

• οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ και της Βρετανίας (χωρών με συνολικό χρέος πάνω από 400%)

• όλοι όσοι έχουν επενδύσει στο ευρώ, είτε σε περιουσιακά στοιχεία είτε ως μέσο συναλλαγής.

Στάση πληρωμών λοιπόν!
Τώρα!
Με χαμόγελο και αισιοδοξία!

(Και ξέρετε ποιο είναι το ωραίο; Ότι αν πειθόμασταν να απελευθερωθούμε από τον φόβο της πτώχευσης, οι φίλοι μας οι Γερμανοί θα έσπευδαν την ίδια στιγμή να την αποσοβήσουν...)

---------------------------------------------------------------

Αν ανήκετε στους παλιούς αναγνώστες αυτού του ιστολογίου, υποθέτω ότι σας μπέρδεψα με όσα έγραψα πιο πάνω, μιας και είναι μάλλον σαφές ότι δεν συμφωνούν με τις απόψεις που έχω διατυπώσει στο παρελθόν. Ας σας ξεμπερδέψω, λοιπόν:

Το κείμενο που μόλις διαβάσατε, δεν το έγραψα εγώ. Το έγραψε ο Γιάνης Βαρουφάκης τον Απρίλιο του 2010 (πολύ πριν αναλάβει καθήκοντα μεσσία επί των οικονομικών της χώρας) και το δημοσίευσε στις 28 Απριλίου 2010 στο protagon.gr, τον ιστοτόπο τού Σταύρου. Εγώ απλώς το αναδημοσιεύω, τηρώντας αυστηρά την ορθογραφία, την σύνταξη και την στίξη του πρωτοτύπου. Απλώς, για να μη σας μπερδέψω περισσότερο, στην πρώτη παράγραφο αντικατέστησα με έναν αστερίσκο (*) το περιεχόμενο της παρένθεσης: (βλ. το προηγούμενο άρθρο μου Το Πρώτο Τάνγκο στην Ευρωζώνη).

Σκέψεις, κρίσεις, συμπεράσματα και τυχόν μπινελίκια επαφίενται σε σας.

Μην ανησυχείτε, θα υπογράψουμε!

Να, λοιπόν, που οι 47 σελίδες συνοψίστηκαν σε 10! Τόσες είναι οι σελίδες του "διορθωτικού" (corrigendum) εγγράφου με το οποίο ο Αλέξης Τσίπρας υπέβαλε στον Ζαν-Κλωντ Γιούνκερ την τελική "ολοκληρωμένη πρόταση" της ελληνικής πλευράς. Μια πρόταση που περιλαμβάνει πρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα για την εξοικονόμηση 7,9 δισεκατομμυρίων μέχρι τέλους του 2016.

Σε γενικές γραμμές, αυτά τα μέτρα προβλέπουν εξοικονόμηση 2 δισ. περίπου από την αναμόρφωση του ΦΠΑ, άλλα 2,5 δισ. από τις παρεμβάσεις στις συντάξεις (προσοχή: οι συντάξεις δεν θα μειωθούν ονομαστικά αλλά θα αυξηθούν οι κρατήσεις τους!) κλπ. Λεπτομέρειες για όλα αυτά έχουν αναλάβει να σας δώσουν τα κανάλια κι οι εφημερίδες, οπότε δεν υπάρχει λόγος να ασχοληθούμε κι εδώ μ' αυτές.

Οι αναγνώστες αυτού του ιστολογίου γνωρίζουν πως εδώ και πολύ καιρό έχω διατυπώσει την βεβαιότητα πως δεν υπάρχει περίπτωση ούτε από την ευρωζώνη να βγούμε ούτε από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η βεβαιότητά μου δεν πηγάζει μόνο από την ρητά εκφρασμένη θέση της κυβέρνησης πως η χώρα θέλει να μείνει και στην Ε.Ε. και στο ευρώ. Πηγάζει κυρίως από την πεποίθηση ότι η παραμονή μας συμφέρει το μεγαλύτερο και ισχυρότερο τμήμα τής αστικής τάξης όχι μόνο της Ελλάδας αλλά όλης της Ευρώπης. Κι αφού η ηγεσία, εγχώρια και ξένη, τα συμφέροντα αυτής της τάξης υπηρετεί, δεν είναι δυνατόν να βγάλει τα μάτια της με τα ίδια της τα χέρια πετώντας μας έξω από το μαντρί.

Ο πρωθυπουργός με τον επί κεφαλής τής "Αριστερής Πλατρφόρμας" Παναγιώτη Λαφαζάνη.
Η αντίδραση των συνιστωσών τού ΣυΡιζΑ στην συμφωνία αναμένεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον.

Αν με ρωτήσετε προς τι όλη αυτή η αναμπουμπούλα με την περιβόητη συμφωνία που όλο υπογράφεται κι όλο ανυπόγραφη παραμένει, θα σας απαντήσω ότι -κατά την γνώμη μου πάντα- γινόμαστε θεατές ενός κακοστημένου θεατρικού έργου το οποίο αποσκοπεί στο να χειραγωγήσει την κοινή γνώμη. Κάτι που, όπως φαίνεται, το πετυχαίνει. Απόδειξη, οι τόσοι και τόσοι απλοί άνθρωποι γύρω μας, οι οποίοι έχουν πειστεί πως πρέπει να παραμείνουμε στο ευρώ "πάση θυσία" και οι τόσοι κι άλλοι τόσοι που αναμασούν την τηλεοπτικά δοσμένη καραμέλλα "ας υπογράψουμε, επιτέλους, μια συμφωνία κι ας είναι και κακή".

Θα υπογράψουμε, λοιπόν. Μην ανησυχείτε. Θα τα βρούμε, βρε αδερφέ. Και πώς να μη τα βρούμε όταν έτσι οι "θεσμοί" εξασφαλίζουν ότι αφ' ενός μεν η Ελλάδα θα έχει λεφτά για να πληρώσει το ΔΝΤ μέχρι τέλους του μηνός και την ΕΚΤ μέχρι τέλους Αυγούστου αφ' ετέρου δε θα μπουν μπροστά μια σειρά νέων επώδυνων μέτρων 7,9 δισεκατομμυρίων (όπως αυτοδεσμεύεται η κυβέρνηση), ενώ οι ίδιοι θα ήσαν ευχαριστημένοι και με 6;

Θα υπογράψουμε, λοιπόν. Όσο κι αν κάποιοι επιμένουν να παριστάνουν τους άτεγκτους και τους σκληρούς (λέγε με Σώυμπλε), η συμφωνία θα υπογραφεί. Και πώς να μην υπογραφεί όταν έτσι οι ευρωνεοφιλελέδες ξεβρακώνουν τελείως την κυβέρνηση, αποδεικνύοντας ότι η περιλάλητη "αριστερά" είναι πιο γυμνή κι από τον βασιλιά του παραμυθιού και στέλνοντας τον ΣυΡιζΑ να κάνει πλέον παρέα στα άλλα "μνημονιακά" κόμματα; Όλοι αυτοί δεν θα μπορούσαν να στείλουν ηχηρότερο μήνυμα στις άλλες χώρες τού ευρωπαϊκού νότου, όπου κάτι κινήματα τύπου Podemos απειλούν να φρενάρουν την επέλαση του καπιταλισμού.

Θα υπογράψουμε, λοιπόν. Θα υπογράψουμε και για έναν ακόμη λόγο. Αν δεν έχετε πρόβλημα με τα αγγλικά σας και κάνετε τον κόπο να ρίξετε μια ματιά στο "corrigendum" που ανέφερα στον πρόλογο, θα ανακαλύψετε δυο εξαιρετικά δώρα που κάνει η ελληνική κυβέρνηση στις Βρυξέλλες. Πρώτον, δεσμεύεται να δημιουργήσει έναν φοροεισπρακτικό μηχανισμό τελείως ανεξάρτητο από το κράτος (σαν να λέμε, να αναθέσει την είσπραξη των φόρων επί προμηθεία σε ιδιώτες φοροεισπράκτορες, όπως έκαναν οι οθωμανοί πριν κάμποσες εκατοντάδες χρόνια). Και, δεύτερον, δεσμεύεται να συστήσει ένα ανεξάρτητο Εποπτικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο, το οποίο όχι απλώς θα παρακολουθεί την σωστή εκτέλεση των προϋπολογισμών αλλά θα έχει και την εξουσία να επιβάλλει διορθωτικά μέτρα όποτε παρατηρούνται αποκλίσεις (όπως είπε κι ο Βαρουφάκης, αυτοί οι έλεγχοι θα είναι εβδομαδιαίοι!).

Ο πρωθυπουργός, χαριεντιζόμενος με τον γνωστό φιλέλληνα Ζαν-Κλωντ Γιούνκερ.

Ηρεμήστε, λοιπόν. Θα υπογράψουμε. Και η υπογραμμένη συμφωνία θα περάσει από την βουλή και θα εγκριθεί δίχως πρόβλημα. Όσο κι αν κάποια διεθνή μέσα ενημέρωσης φοβούνται "αντάρτικο" εκ μέρους κάποιων κυβερνητικών βουλευτών, υπάρχει μια αστείρευτη φιλοκαπιταλιστική δεξαμενή νεοδημοκρατών, πασόκων και ποταμίσιων βουλευτών που "δεν θα επιτρέψουν να καταστραφεί η χώρα".

Θα υπογράψουμε σίγουρα. Κι ύστερα όλοι οι άνεργοι ετούτου του δύσμοιρου τόπου, όλοι οι κακομοιραίοι συνταξιούχοι κι όλοι οι εξαθλιωμένοι εργαζόμενοι των τριακοσίων ευρώ θα μπορούν να ανασάνουν ανακουφισμένοι αφού θα έχουμε μείνει και στην Ευρώπη και στο ευρώ. Πάση θυσία.

Μιχάλης Σάλλας - 16. Ο πρύτανης του real estate

Το αφιέρωμά μας στα έργα και τις ημέρες τού ισχυρού άνδρα τής Τράπεζας Πειραιώς επιβάλλεται να ολοκληρωθεί με την παρουσίαση των εξαιρετικών επιδόσεων που έχει ο Μιχάλης Σάλλας στο... real estate. Μιλάμε για μια θαυμάσια ιστορία, την οποία αποκάλυψε ο γνωστός βρεττανός δημοσιογράφος-ερευνητής Στήβεν Γκρέυ και την έθαψαν τα Μέσα Μαζικής Εξαπάτησης στην Ελλάδα. Στην ιστορία αυτή είχαμε αναφερθεί σε τούτο το ιστολόγιο πριν από ενάμισυ χρόνο, στις 9/12/2013, στο κείμενό μας με τίτλο "Μια ιστοριούλα ξε-σαλλ-ώματος", το οποίο δεν υπάρχει λόγος να ξαναγράψω εδώ. Ρίξτε μια ματιά και απολαύστε την εξαιρετική άνεση με την οποία ο Σάλλας χρησιμοποιεί τις υπεράκτιες εταιρείες προς πλουτισμό της οικογένειάς του εις βάρος της τράπεζας που διοικεί.

Όταν έσκασε το δημοσίευμα του Γκρέυ, ο Σάλλας απείλησε ότι θα μηνύσει το Ρώυτερς. Δεν ξέρουμε αν τελικά το έπραξε. Ξέρουμε, όμως, ότι όλα τα ΜουΜουΕ πρόβαλαν την αγανάκτησή τους για ένα "ψευδές" δημοσίευμα, το οποίο συνιστούσε "εκβιασμό" και απειλούσε την οικονομία της χώρας (!), χωρίς να έχουν κάνει την οποιαδήποτε αναφορά σ' αυτό. Έτσι, γίναμε μάρτυρες του ελληνοφρενικού φαινομένου να διαψεύδεται κάτι για το οποίο δεν μας είχε μιλήσει κανείς! Προφανώς, οι καλοί μας "έγκριτοι" δημοσιογράφοι πίστευαν πως ουδείς άλλος πλην αυτών μπορεί να διαβάσει κείμενο στα αγγλικά. Λεπτομέρειες για την σπαρταριστή αυτή ιστορία μπορείτε να δείτε στο κείμενό μας της 10/12/2013 με τίτλο "Έγκριτα και αμερόληπτα". Το κείμενο έχει και bonus την απάντηση στην ερώτηση: ποιά βραβευμένη ελληνοπούλα ήταν κουμπάρα στον γάμο (τρίτο στην σειρά) της "έγκυρης" και "ανεξάρτητης" δημοσιογρἀφου Όλγας Τρέμη με τον γιατρό Νίκο Νικητέα;

Το δημοσίευμα του Στήβεν Γκρέυ στο Ρώυτερς
Στην φωτογραφία ο Μιχάλης Σάλλας με την σύζυγό του Σοφία Στάικου.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν και οι αποκαλύψεις που έκανε ο Λαυρέντης Λαυρεντιάδης, όταν αποφάσισε να ανοίξει το στόμα του μετά από εννιά μήνες κράτησης. Τα όσα είπε μου κίνησαν το ενδιαφέρον και με παρότρυναν να ψάξω λίγο παραπάνω. Τα αποτελέσματα αυτού του ψαξίματος τα είδατε στα προηγούμενα σημειώματα. Αν θέλετε να πάρετε μια συνοπτική ιδέα των όσων αποκάλυψε ο Λαυρεντιάδης, ρίξτε μια ματιά στο δημοσίευμα του directnews.gr με τίτλο "Ο Λαυρεντιάδης λύνει την σιωπή του - Σφοδρή επίθεση σε Προβόπουλο και Σάλλα". Κι αν θέλετε να μάθετε κάτι περισσότερο για τον εν λόγω πάλαι ποτέ φερέλπιδα επιχειρηματία και τραπεζίτη, υπάρχει ένα ενδιαφέρον "αφιέρωμα" στον ιστοτόπο tovima.gr με τίτλο "Η άνοδος και η πτώση του Λαυρέντη Λαυρεντιάδη". [σημ.: Έβαλα την λέξη "αφιέρωμα" σε εισαγωγικά, για να μη περιμένετε τίποτε συνταρακτικές αποκαλύψεις. Για τον ΔΟΛ μιλάμε.]

Μια και ανέφερα προηγουμένως το directnews.gr, ο ιστοτόπος αυτός είχε δημοσιεύσει και το "πόρισμα Καλούδη". Μιλάμε για το πόρισμα του εισαγγελέα οικονομικού εγκλήματος Γεωργίου Καλούδη, ο οποίος ανέλαβε να διερευνήσει το κατά πόσον ήταν σύννομες οι διαδικασίες με τις οποίες η Proton Bank πέρασε στα χέρια του Λαυρεντιάδη. Την παραγγελία για την έρευνα είχε δώσει στον Καλούδη ο γνωστός και μη εξαιρετέος εισαγγελέας εφετών (τότε) Γρηγόριος Πεπόνης. Αν και το πόρισμα δεν κατονομάζει τον Γιώργο Προβόπουλο, οι ευθύνες τού τότε διοικητού τής Τράπεζας της Ελλάδος αναδεικνύονται καθαρά. Για κάποιους λόγους, τους οποίους δεν γνωρίζω αλλά μπορώ να υποψιάζομαι, ο ιστοτόπος "έσβησε" το πόρισμα από τις σελίδες του. Ας είναι καλά, όμως, το Scribd, όπου διασώζεται ατόφιο και όπου μπορείτε να το διαβάσετε και να φρίξετε

Χτες, αναφερθήκαμε στον τρόπο με τον οποίο η Proton Bank και η Μαρφίν "βοήθησαν" την Πειραιώς να πραγματοποιήσει την κατά 800 εκατ. ευρώ αύξηση του κεφαλαίου της. Για την Proton, είχε αποκαλύψει λεπτομέρειες στις 18/11/2012 η δημοσιογράφος Αριστέα Μπουγάτσου σε άρθρο της που δημοσιεύεται στον ιστοτόπο kourdistoportocali.com μαζί με την απάντηση της Τράπεζας Πειραιώς ("Αποκαλύψεις-σοκ της Αριστέας Μπουγάτσου για την ''αιμοδοσία'' Λαυρεντιάδη στον Σάλλα με 81,4 εκατ. ευρώ! Τι απαντάει με ανακοίνωσή της η Τρ. Πειραιώς"). Για την Μαρφίν, σας έχω ήδη δώσει παραπομπές για τις πηγές αλλά μπορείτε να διαβάσετε και ένα κείμενο από τον ιστοτόπο koutipandoras.gr με τίτλο "Μ. Σάλλας: Αγόρασε την Λαϊκή Τράπεζα στην οποία χρωστά εκατομμύρια ευρώ".

13/10/2014: Διεθνής συνάντηση "Πολιτιστικά Τοπία σε περιοχές Natura 2000". Ο πρόεδρος της δημοκρατίας
Κάρολος Παπούλιας συνοδεύει την πρόεδρο του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς Σοφία Στάικου-
-Σἀλλα. Τρεις μήνες αργότερα, στις 16/1/2015, ο Κάρολος Παπούλιας βράβευσε την Σοφία Στάικου-Σάλλα 
"για την προσφορά της στον πολιτισμό", με την διάκριση του Ανώτερου Ταξιάρχη του Τάγματος του Φοίνικος.

Αν και λυπάμαι για το υλικό που μένει αδημοσίευτο, κάπου εδώ σκέφτομαι να σταματήσω. Οι λόγοι είναι οι ίδιοι μ' εκείνους για τους οποίους είχα σταματήσει τις σειρές περί Βαρδινογιάννηδων, Αλαφούζων κλπ.: αφ' ενός μεν κάποια στιγμή βαριέσαι και σιχαίνεσαι μ' αυτά που γράφεις αφ' ετέρου δε όσο ψάχνεις, βρίσκεις και δεν πρόκειται να τελειώσεις ποτέ. Πριν τελειώσουμε, όμως, ας κάνουμε μια αναφορά και σε ένα από τα τελευταία strike του Μιχάλη Σάλλα.

Στις 1 Νοεμβρίου 2014, μιλώντας στην Real, ο πρόεδρος της Πειραιώς διατύπωσε την ρηξικέλευθη πρόταση προς την κυβέρνηση "να παρασχεθεί η δυνατότητα στους κατόχους ακινήτων να συμψηφίζουν στο μέλλον, όλον ή μέρος του ΕΝΦΙΑ με τον φόρο μεταβίβασης των ακινήτων τους". Όπως τόνισε, "με τον τρόπο αυτόν δεν θίγονται τα σημερινά έσοδα του Δημοσίου από τον ΕνΦΙΑ και υπάρχει η δυνατότητα ετεροχρονισμένης αποκατάστασης μέρους της επιβάρυνσης των ιδιοκτητών κατά τη μεταβίβαση των ακινήτων. Θα μπορούσε αυτό το δικαίωμα να είναι μεταβιβάσιμο για τις συγκεκριμένες χρήσεις. Έτσι, μεταξύ των άλλων θα βοηθούσε και στην επανεκκίνηση της αγοράς ακινήτων".

Αν σκεφτούμε ότι και ο ΕνΦΙΑ και ο φόρος μεταβίβασης συνιστούν υποχρεώσεις τού ίδιου προσώπου (του ιδιοκτήτη), οποιος νογάει λίγο από φορολογικά θα αναρωτηθεί πώς είναι δυνατόν να συμψηφιστούν δυο υποχρεώσεις (μια υποχρέωση και μια απαίτηση μπορούν να συμψηφιστούν αλλά δυο υποχρεώσεις ή δυο απαιτήσεις αθροίζονται, δεν συμψηφίζονται). Προφανώς, ο Σάλλας εννοούσε να δοθεί σε όσους αποκτούν ακίνητο η δυνατότητα απαλλαγής από τον ΕνΦΙΑ μέχρι του ύψους του αναλογούντος φόρου μεταβίβασης (ή το αντίστροφο) αλλά είτε αυτός δεν το διατύπωσε σωστά είτε ο δημοσιογράφος δεν κατάλαβε την διατύπωση (το πιθανώτερο).

Φυσικά, δεν πρέπει να νομίσουμε ότι ο Σάλλας νοιάζεται είτε για την επανεκκίνηση της αγοράς ακινήτων είτε για την ελάφρυνση του κάθε φουκαρά που πάει να πουλήσει ή να αγοράσει ένα διαμερισματάκι. Για την πάρτη του νοιάζεται! Όπου νά 'ναι, αρχίζουν οι κατασχέσεις ακινήτων και οι τράπεζες θα βρεθούν με ένα σωρό ακίνητα, τα οποία θα κάνουν κρα να τα πουλήσουν. Ε, λοιπόν, πώς το βλέπετε; Είναι σωστό αυτές οι ταλαίπωρες οι τράπεζες να πληρώνουν και ΕνΦΙΑ και φόρο μεταβίβασης για τόσα ακίνητα; Δεν πρέπει να κάνουμε κάτι να τις βοηθήσουμε; Όπως τότε που, έχοντας πάντοτε κατά νου τις κατασχέσεις, μειώσαμε τον φόρο μεταβίβασης από το 11%-13% στο 3%;

Είπαμε: πρύτανης του real estate ο κυρ-Μιχάλης!

Μιχάλης Σάλλας - 15. Μια ενδιαφέρουσα αύξηση κεφαλαίου

Στις 16 Ιουλίου 2012, το Ρώυτερς δημοσιεύει μια έκτακτη ανταπόκριση των γνωστών δημοσιογράφων ερευνητών Στήβεν Γκρέυ και Νικόλα Λεοντόπουλου με τίτλο "Εν κρυπτώ δάνεια χρησιμοποιήθηκαν για να ενισχύσουν ελληνική τράπεζα". Θυμηθείτε όσα λέγαμε τις προάλλες για τις σχέσεις τής Πειραιώς με την Μαρφίν αλλά και τις απορίες που διατυπώσαμε και συνεχίστε την ανάγνωση.

Τον Ιανουάριο του 2011, στα πλαίσια της περίφημης ανακεφαλαιοποίησης, η Πειραιώς προβαίνει σε αύξηση του μετοχικού της κεφαλαίου. Με το κλίμα δυσπιστίας που υπήρχε τότε προς τις ελληνικές τράπεζες, μια επιτυχημένη αύξηση κεφαλαίου θα είχε πολλαπλά οφέλη για την τράπεζα, κυρίως δε θα σήμαινε πως οι αγορές την εμπιστεύονται. Πράγματι, το εγχείρημα της Πειραιώς ήταν πετυχημένο: η τράπεζα άντλησε 800 εκατομμύρια. Όμως το Ρώυτερς αμφισβητεί αυτή την επιτυχία.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα (το οποίο επιβεβαιώνει η Κεντρική Τράπεζα Κύπρου), τον Μάιο του 2009 ο Σάλλας είχε συμφωνήσει την λήψη ενός δανείου ύψους μέχρι 150 εκατομμύρια από την Μαρφίν, μια συμφωνία που την είχε υπογράψει ο ίδιος ο Βγενόπουλος. Tον Ιανουάριο του 2011, τρεις υπεράκτιες εταιρείες που έδρευαν στην Κύπρο και ανήκαν στην οικογένεια του Μιχάλη Σάλλα (όπως προκύπτει από τον έλεγχο στο μητρώο εταιρειών τής Κύπρου), χρωστούσαν στην Μαρφίν σχεδόν 113 εκατομμύρια συνολικά: η Shent Enterprises 45 εκατ., η Benidver Investments 22 εκατ. και η ΚΑΕΟ Enterprises 46 εκατ.ευρώ. Η Μαρφίν είχε χορηγήσει αυτά τα δάνεια με συνοπτικές διαδικασίες, δεχόμενη ως κύρια εγγύηση μετοχές τής Τράπεζας Πειραιώς. Και οι τρεις αυτές εταιρείες διέθεσαν τα λεφτά που πήραν από την Μαρφίν για να συμμετάσχουν στην αύξηση κεφαλαίου τής Πειραιώς.

Με απλά λόγια, η Μαρφίν έδωσε 113 εκατομμύρια δανεικά, βοηθώντας ουσιαστικά την Πειραιώς στην αύξηση κεφαλαίου της, δίχως εμπράγματη εξασφάλιση (ακίνητα κλπ) και με μόνη εγγύηση την τιμή μιας μετοχής που το πιθανώτερο ήταν να συνεχίσει να πέφτει. Όπως κι έγινε: έναν χρόνο αργότερα, η μετοχή τής Πειραιώς από το ένα ευρώ είχε γκρεμιστεί στα 20 λεπτά. Οι εγγυήσεις των 113 εκατομμυρίων άξιζαν πλέον λιγώτερο από 20 εκατομμύρια, γεγονός που σήμαινε ότι τα δάνεια δεν επρόκειτο ποτέ να εξυπηρετηθούν. Κι επειδή η ιστορία βρομάει από μακρυά, η Μαρφίν δεν τόλμησε να εγγράψει τις ζημιές στον ισολογισμό της. Όταν η Κεντρική Τράπεζα Κύπρου έκανε έλεγχο, απαίτησε από την Μαρφίν να εγγράψει προβλέψεις 87,8 εκατομμυρίων γι' αυτές τις τρεις χορηγήσεις.

11/11/2014: Ο Μιχάλης Σάλλας μιλάει σε δημοσιογράφους έξω από το Μαξίμου,
μετά από συνάντηση τραπεζιτών με τον τότε πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά

Τα ίδια περίπου έγιναν και με την Proton. Τον Σεπτέμβριο του 2010, συστήθηκαν τρεις εταιρείες με έδρα τα Νησιά Κέυμαν: η Ausum 2010, η Aurifex και η Trapezium. Από τον Δεκέμβριο της ίδια χρονιάς και οι τρεις άρχισαν να λειτουργούν ως εταιρείες διαχείρισης αμοιβαίων κεφαλαίων, κατέχοντας στο χαρτοφυλάκιό τους αποκλειστικά μετοχές τής Πειραιώς. Κατά το διήμερο 20 και 21 Ιανουαρίου 2011, με εσπευσμένες διαδικασίες, πήραν από την Proton 81,4 εκατ. ευρώ, με σκοπό να ασκήσουν δικαίωμα προτίμησης στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της Πειραιώς.

Στο μεταξύ, πριν πάρουν τα δανεικά από την Proton, οι τρεις αυτές εταιρείες απέκτησαν τις μετοχές τής Πειραιώς που κατείχαν 12 άλλες υπεράκτιες εταιρείες. Μετρήστε: BCL Broud Consulting Ltd (Κύπρος), Bratzano Ltd (Κύπρος), Emagin Investments (Κύπρος), Hadus Ltd (Κύπρος), Workland Enterprises Ltd (Κύπρος), Isato Finance Investments (Παναμάς), Island Enterprises (Παναμάς), Covanta Investments Inc (Παναμάς), Kapac Investments Inc (Παναμάς), Nesfield Investments Inc (Παναμάς), BelGlobal Inc (Παναμάς) και Kroke-World Investment (Παναμάς).

Όταν ξέσπασε το σκάνδαλο της Proton και η Τράπεζα της Ελλάδος άρχισε να ψάχνει τις σκοτεινές διαδρομές των χρημάτων, οι τρεις εταιρείες αρνήθηκαν να αποκαλύψουν τα ονόματα των μετόχων τους. Το μόνο που γνωστοποιήθηκε ήταν ότι διαχειριστής και των τριών ήταν η Sciens Institutional Services και επενδυτική σύμβουλος η Hellenic Alternative Management, ένα fund που διαχειρίζεται η Sciens Capital Management. Η γαλαντομία της Proton στις τρεις υπεράκτιες είναι καταφανής, αν συνεκτιμηθεί το γεγονός ότι α) χρηματοδότησε με 69 εκατ. ευρώ το κόστος αγοράς των νέων μετοχών της Τράπεζας Πειραιώς, β) χρηματοδότησε με 9,6 εκατ. ευρώ τους τόκους για δύο χρόνια και γ) κατέβαλε και 2,54 εκατ. ευρώ που κατέληξαν ως αμοιβή στην Boukoleon Holdings, εκ μέρους της οποίας υπογράφει ο κ. Ι. Ρήγας, στον οποίο ανήκει το 63,3% της Sciens Capital Management. Μύλος!

Μπερδευτήκατε αρκετά ή να σας μπερδέψω λίγο ακόμη; Το 2010, η Proton χορηγεί στην Sciens Διεθνής Συμμετοχών δάνειο ύψους 60 εκατομμυρίων. Όπως φαίνεται από τις καταστάσεις εκείνης της χρονιάς, στην μετοχική σύνθεση της εταιρείας συμμετέχουν, μεταξύ άλλων,  η Τράπεζα Πειραιώς με 28,1% και η Sciens Hellenic Capital με 16,48%. Στην έκθεσή της, η Τράπεζα της Ελλάδος αναφέρει ότι στις 22/3/2010 η υπεράκτια εταιρεία Lumakarla Invest (συμφερόντων τού νέου ιδιοκτήτη τής Proton Λαυρέντη Λαυρεντιάδη) αγόρασε αντί 2,6 εκατ. ευρώ 5.200.000 μετοχές τής Sciens Διεθνής Συμμετοχών, στην οποία μεγαλομέτοχος είναι η Πειραιώς από την οποία πριν λίγο καιρό είχε αγοράσει το 31,3% της Proton ο Λαυρεντιάδης. Απλά πράγματα, έτσι;

Απόσπασμα εγγράφου Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου (φωτογραφία: Hot Doc)

Πριν κλείσουμε, ας κάνουμε μια παρατήρηση. Σύμφωνα με τον νόμο, αν βασικός μέτοχος ή διοικητής τραπεζικού ιδρύματος ή κοντινά του πρόσωπα έχουν συναλλαγές με την τράπεζα ή προβαίνουν σε αύξηση του μεριδίου τους, είναι υποχρεωμένοι να δημοσιοποιήσουν τις συναλλαγές τους. Στις  παραπάνω περιπτώσεις καμμιά δημοσιοποίηση δεν έγινε. Ας δεχτούμε ότι ο Μιχάλης Σάλλας δεν συμμετείχε σε καμμιά από τις παραπάνω εταιρείες ή στα "οχήματα ειδικού σκοπού" που συμμετείχαν στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου τής Πειραιώς (αν και η Τράπεζα Κύπρου λέει πως η ΚΑΕΟ Enterprises παρέμεινε στο όνομά του). Όμως, σε πολλές απ' αυτές τις εταιρείες συμμετείχαν η γυναίκα του και τα παιδιά του (*). Η Τράπεζα της Ελλάδος και η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς δέχονται ότι ο νόμος δεν προσδιορίζει επακριβώς ποια είναι τα "κοντινά πρόσωπα". Προφανώς, λοιπόν, δέχονται ότι η γυναίκα και τα παιδιά κάποιου δεν είναι κοντινά του πρόσωπα ή, έστω, δεν θεωρούνται κοντινές του οι εταιρείες στις οποίες εκείνοι συμμετέχουν. Απλούστατο κι αυτό;


Σήμερα σας ξεθέωσα τριγυρνώντας σας από την Ελλάδα στην Κύπρο κι από τα Νησιά Κέυμαν στον Παναμά. Όμως, όπου κι αν ταξιδέψαμε, είχαμε ως κοινό σημείο αναφοράς την Τράπεζα Πειραιώς. Από κει ξεκινήσαμε κι εκεί καταλήξαμε, μαζεύοντας στον δρόμο μας κάπου διακόσια εκατομμύρια, δηλαδή το ένα τέταρτο εκείνης της αύξησης κεφαλαίου. Δεν τα πήγαμε κι άσχημα!


------------------------------------------
(*) Παραβλέπουμε ότι σε κάποιες εταιρείες συμμετείχαν συνεργάτες τού Μιχάλη Σάλλα και όχι συγγενείς του. Όπως τις εταιρείες Sibadel και Dimaline, με τελικό δικαιούχο τον διευθυντή οικονομικών υπηρεσιών τής Τράπεζας Πειραιώς Νικόλαο Τσατσόπουλο, οι οποίες πήραν από την Μαρφίν δάνεια ύψους 21,5 εκατ. ευρώ με μοναδική εξασφάλιση την ενεχυρίαση μετοχών τής Τράπεζας Πειραιώς. Γι' αυτές τις χρηματοδοτήσεις, η Κεντρική Τράπεζα Κύπρου απαίτησε πρόβλεψη 18,16 εκατ. ευρώ ("Τα μετοχοδάνεια Λαϊκής στον Σάλλα").

Σαββατιάτικα (60)

*** Φωφάρα, ρε!! *** Ζήτω το κίνημα "Μένουμε Ευρώπη"! *** Ότι θα βλέπατε Κωλόχαρτο, Μπαρμπιτσιώτη και Βουλτεψόφα σε συλλαλητήριο, ούτε στα πιο τρελλά σας όνειρα. *** Τόσο ογκώδη διαδήλωση πρώτη φορά είδε ο Πρετεντέρης. *** Ήταν κι ο Φορτσάκης εκεί. *** Μόνο τα ΜΑΤ έλειπαν. *** Τα χημικά τα έχουν μόνο για τον Γλέζο. *** Άφησαν τους μπαχαλάκηδες να αλωνίζουν. *** Όταν λέμε "Μένουμε Ευρώπη", ως Ευρώπη εννοούμε και την Νέα Ζωή, δίπλα στην χωματερή τής Φυλής; *** Βρούτσης: "Η πιο άγρια θάλασσα είναι η λαοθάλασσα κι αυτή ήταν μόνο η αρχή." *** Το καλσόν, Γιάννη, το καλσόν! *** Άγρια θάλασσα ο Βρούτσης, ο Κωλόχαρτος, ο Μπάρμπι κι ο Θανούλης ο Πλεύρης; *** Ούτε για άγρια μπιρίμπα δεν κάνουν αυτοί. ***  Πάλι μεταρρυθμίζεται η Παιδεία; ***

Αυτή η μύτη... αυτή η μύτη...

Μείον μια ώρα Ιστορία, συν μια ώρα Τεχνολογία, ε; *** Ρε συ Μπαλτά, κόφτε την τελείως την κωλοϊστορία, να ξεμπερδεύουμε. *** Πάντως, η ιδέα να συμπληρωθούν οι κενές θέσεις εκπαιδευτικών από φαντάρους, είναι καταπληκτική. *** Άει στο διάολο πια με τα τσογλάνια, που τα ταΐζουμε τόσους μήνες και τους δίνουμε και μισθό από πάνω, ίσα για να "αποξηλώνουν" χορτάρια. *** Ας κάνουν και κάτι χρήσιμο, να δικαιολογήσουν και το κόστος τους. *** Όταν λέμε "Μένουμε Ευρώπη", ως Ευρώπη εννοούμε και την Αμυγδαλέζα; *** Μανδραβέλης: "Το φασισταριό που μας κυβερνά κάνει ό,τι του κατέβει." *** Πάσχο, τόσα χρόνια δίπλα σε Άδωνι, Βορίδη και Μπαλτάκο, τώρα βρήκες να μιλήσεις για φασίστες; *** Αυτό το πλακάτ "Νο to Stalinism in Greece" με ανησυχεί. *** Λέτε ο Τσίπρας να την έχει δει Σήφης; *** Να δω και τον Πανούση Μπέρια κι ας πεθάνω. *** Θυμήθηκα και τον Μπάμπη, που είχε ανακαλύψει "υφέρποντα σταλινισμό" πριν έξι μήνες. *** Ο οποίος Μπάμπης αποκάλεσε προχτές σταλινική και την Ζωή. *** Ρε μάγκες, κάνετε λίγη υπομονή κι όταν έρθει η ώρα θα δείτε τι σημαίνει σταλινισμός. *** Σταύραξ: "Πρέπει να δώσουμε πατριωτικές λύσεις." *** Σταύρακα, εμπνευσμένο από το "Πιστεύω" τού Παπαδόπουλου σε βρίσκω! *** Μητσοντόρα: "Ο Σώυμπλε είναι βασικά φιλέλληνας." *** Το ξέρουμε, κορίτσι μου, το μάθαμε από τον Αρτέμη Μάτσα ότι οι γερμανοί είναι φίλοι μας. *** Και ο Χίμμλερ φιλοεβραίος ήταν κατά βάθος, να τα λέμε κι αυτά. *** Όταν λέμε "Μένουμε Ευρώπη", ως Ευρώπη εννοούμε και τα πομακοχώρια; *** Αυθόρμητα κατέβηκε και ο Φαήλος στο Σύνταγμα; *** Τελικά, ζήτησαν μείωση συντάξεων οι θεσμοί (όπως λέει ο Γιούνκερ) ή δεν ζήτησαν (όπως λέει το Μέγκα); *** Τι λέει η Όλγα επ' αυτού; *** Ανδρέα, χάσαμε. *** Πάρτο απόφαση ότι ούτε το κόμμα σου δεν σε θέλει. *** Πάλι καλά που κερδίσαμε τον Οδυσσέα.

"ΕΔΡΑ ΟΠΟΥ ΒΡΟ ΚΡΑΣΙ"... Ωραίος!!

*** Ιερά Σύνοδος: "Η γιόγκα δεν έχει καμμία θέση στη ζωή των χριστιανών." *** Ούτε στη δική μου έχει θέση γιατί με κουράζει. *** Προτιμώ το τάβλι. *** Άρα, θα είναι πλέον αφορισμένοι όσοι κάνουν γιόγκα, ε; *** Δηλαδή, οι γιόγκι θα πάνε στην κόλαση και θα βράζουν μαζί με τους γκέυ στα ίδια καζάνια; *** Σκεφτείτε τι έχουν να τραβήξουν οι γκέυ που κάνουν γιόγκα. *** Τώρα που το ξανασκέφτομαι... αφού η γιόγκα είναι θρησκεία, μπορεί ένας γιόγκι να είναι άθεος; *** Για το πήλινγκ τι γνώμη έχει ο Άνθιμος; *** Γκαβός: "Ο λαός δεν έδωσε εντολή στον ΣυΡιζΑ να βγάλει την χώρα από την Ευρώπη." *** Γιατί, ρε Αντώνη, εσένα σου έδωσε εντολή να την ξεπουλήσεις και να μας πηδήξεις; *** Αυτά τα μαγιώ τύπου Brazilian πρέπει να είναι για χοντροκώλες. *** Αν ήταν για αδύνατες, θα τα έλεγαν Chilean. *** Όταν λέμε "Μένουμε Ευρώπη", ως Ευρώπη εννοούμε και το Καστελλόριζο; *** Εγώ που μένω Πάτρα, έπρεπε να πάω στο συλλαλητήριο ή όχι; *** Ήταν και η Μισέλ η βασιλοβαφτισμένη εκεί ή δεν είδα καλά; *** Τελικά, κύριε Πρετεντέρη μου, οι διαδηλώσεις βλάφτουν τον τουρισμό ή όχι; *** Κάτω τα χέρια από τον Μαρινάκη, κουφάλες! *** Δεν σκέφτεστε ότι έτσι εκθέτετε τον Άγιο Πειραιώς, που τον υποστηρίζει; *** Άκου τον άφησαν ελεύθερο με διακόσια χιλιάρικα εγγύηση! *** Βρε καθάρματα, για στραγάλια τα περνάτε τα χιλιάρικα, *** Πρόεδρε, δεν έπρεπε να πληρώσεις και να τους αφήσεις να σε χώσουν μέσα. ***

Πες το ναι, ρε Δήμητρα! Τό 'σκασες το παλληκάρι!

Να δούμε πού θα βρίσκανε κελί να σε χωράει. *** Αληθεύει ότι ο Μπέος απεκάλεσε τον Παπανδρέου απατεώνα; *** Άντε, να μας πει τώρα κι ο Κασιδιάρης φασίστες, να τα έχουμε ακούσει όλα σε τούτη την ζωή. *** Πόσο προχώ η σκέψη να δώσουμε στις ΗΠΑ ένα νησί να το κάνουν βάση! *** Αφού θα μας τα πάρουν και θα μας τα πάρουν οι τούρκοι, ας δώσουμε στις ΗΠΑ μερικά να μας τα φυλάνε! *** Τί θα λέγατε να αρχίζαμε από τα Ίμια; *** Είναι σίγουρο ότι ο Καμμένος λέγεται Πάνος και όχι Τελείως; *** Ιγνατίου: "Το φάντασμα του ΔΝΤ πάνω από την Ευρώπη." *** Μιχάλη μου, αφού κακόπεφτε στην Ευρώπη το φάντασμα του κομμουνισμού, άστην να φάει το φάντασμα του ΔΝΤ. *** Εμένα δεν με νοιάζει γιατί έχω κρεμάσει μπλε χάντρα και μια πλεξούδα σκόρδα. *** Μητσοντόρα: "Πρέπει να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας έστω και με 300 ευρώ." *** Αυτό που δεν υπάρχουν δουλειές αλλά άμα πεις να δουλέψεις τζάμπα βρίσκονται, δεν το καταλαβαίνω. *** Βαρέθηκα το δίλημμα ευρώ ή δραχμή. *** Έχω ριζοσπαστική πρόταση: να πάμε σε μάρκο! *** Φαντάζεστε τι θα γίνει αν θελήσουν ποτέ οι γερμανοί να βγουν κι αυτοί από το ευρώ και να τους έχουμε πάρει το νόμισμα που ήξεραν τόσα χρόνια; *** Όχι, δεν είναι λάθος: δέκα μέρες στο Sivota Delight για 4 άτομα, μόνο 9.500 ευρώ! ***

Ευτυχισμένα χρόνια

Γυναίκα, διάλεξε πού θα πάμε διακοπές: Σέκλανα ή Πορδότσιτσι; *** Πέρυσι έλεγα να πάω Μπαχάμες αλλά δεν πήγα. *** Εφέτος άλλαξα επιλογή: δεν θα πάω Μαγιόρκα. *** Όταν λέμε "Μένουμε Ευρώπη", ως Ευρώπη εννοούμε και τον ΑηΣτράτη; *** Δηλαδή, αν βγούμε από την Ευρώπη, θα χάσουμε τους μισθούς των 586 ευρώ, δηλαδή 400 και ανασφάλιστα; *** Την περίπτωση να αφήσουμε στην Ευρώπη αυτούς που διαδηλώνανε κι όλοι οι υπόλοιποι να σηκωθούμε να φύγουμε, την έχουμε εξετάσει ή όχι; *** Διαδήλωσε κι ο Δένδιας; *** Ένα χημικό... ένα χημικό, ρε πούστη μου! *** Η τελευταία φωτογραφία είναι από την επίσκεψη που έκανε στις ΗΠΑ το 1964 ο τότε πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου. *** Εδώ τον βλέπετε σε αναμνηστική πόζα μαζί με τον Ανδρέα, να έχουν ανάμεσά τους τον πρόεδρο Λύντον Τζόνσον. *** Στην πρώτη φωτογραφία τον βλέπετε στα νιάτα του, να ποζάρει μόνος. *** Και μην ακούσω κουβέντα για το ντύσιμο, ε; *** Καλύτερα ντύνονται σήμερα τα βλαχαδερά που κατεβαίνουν στην πρωτεύουσα; *** Πέρυσι είδαμε στις παραλίες σορτσάκια με μπότες, εφέτος θα δούμε μάλλινα μαγιώ. *** Για τις κρυόκωλες, προφανώς. *** Σιχτίρ, συγχίστηκα πάλι. *** Φωφάρα, ρε!! *** Καλύτερα να φύγω πριν πω τίποτε χειρότερο. *** Καλό σαββατοκύριακο σε όλους. ***

Μιχάλης Σάλλας - 14. Proton και... κύριος

Η Proton Bank ήταν μια μικρή τράπεζα, η οποία βγήκε στην αγορά το 2002 ως επενδυτική τράπεζα. Παρά το ότι το 2005 μπήκε στο χρηματιστήριο και το 2006 απορρόφησε την καταρρέουσα Omega Bank, παρέμεινε μικρή. Όμως, λόγω του ειδικού χώρου στον οποίο εδραστηριοποιείτο, το 2008 τράβηξε την προσοχή τού Μιχάλη Σάλλα. Μετά από έντονες διαπραγματεύσεις που πέρασαν από σαράντα κύματα, στις 5 Νοεμβρίου 2008 η Πειραιώς απέκτησε το 31,3% της μικρής αυτής τράπεζας, δίνοντας στους μετόχους τής Proton μία δική της μετοχή για κάθε 8,25 δικές τους. Δηλαδή, η Πειραιώς απέκτησε το 31,3% της Proton με ανταλλαγή μετοχών, δίχως να βγάλει σεντς από τα συρτάρια της. Όμως, πρέπει να πούμε ότι, με βάση τις ισοτιμίες τής εποχής, κάθε μετοχή τής Proton αποτιμήθηκε περίπου 1,2 ευρώ και κάθε μετοχή τής Πειραιώς γύρω στο δεκάρικο.

Παρένθεση πρώτη. Στις αρχές Ιανουαρίου 2009, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς εκδίδει μια απόφαση σύμφωνα με την οποία κρίνεται ως αποδεκτή πλέον πρακτική η χρήση ιδίων μετοχών ως μέσο πληρωμής. Δηλαδή, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς έρχεται με δυο μήνες καθυστέρηση να εγκρίνει τον τρόπο με τον οποίο η Πειραιώς απέκτησε το 31,3% της Proton.

Παρένθεση δεύτερη. Στο Δ.Σ. της Omega Bank, την οποία απορρόφησε η Proton, συμμετείχαν και οι κ.κ. Καπόν Χασδάι (αντιδήμαρχος οικονομικών Θεσ/νίκης, ο οποίος φέρεται να πήρε προσωπικό δάνειο 13,2 εκατ. ευρώ (!!) από την Proton, λίγο πριν η τράπεζα τεθεί σε εκκαθάριση), Λαυρεντιάδης Λαυρέντιος (ο γνωστός κατοπινός αγοραστής της Proton) και Παπανδρέου Νικόλαος (γυιος τού ιδρυτή τού ΠαΣοΚ). Κλείνουν και οι δυο παρενθέσεις.

Στην πορεία θα δούμε τι την ήθελε την μικρή αυτή τράπεζα ο Σάλλας. Προς το παρόν, ας πάμε προς τα τέλη τού 2009, όταν αποφασίζει να την πουλήσει. Ο αγοραστής είναι έτοιμος και ζεστός και δεν είναι άλλος από τον πολλά υποσχόμενο -και βραβευμένο για τα έργα του- επιχειρηματία Λαυρέντη Λαυρεντιάδη, ο οποίος επιθυμεί διακαώς να γίνει τραπεζίτης. Τόσο διακαώς ώστε δέχεται να αγοράσει τις 19.629.247 μετοχές τής Proton Bank που κατέχει η Πειραιώς προς 3,6 ευρώ την μία. Προσφέρει, δηλαδή, κάπου 70,7 εκατομμύρια για να αποκτήσει το 31,3% μιας τράπεζας, η αξία της οποίας εκτιμάται ότι ανέρχεται συνολικά σε περίπου... 70 εκατομμύρια!

Φυσικά, ο Σάλλας δέχεται την προσφορά και η δουλειά κλείνει. Στις 29 Δεκεμβρίου 2009, Σάλλας και Λαυρεντιάδης υποβάλλουν στην Τράπεζα της Ελλάδος αιτήματα έγκρισης της πώλησης και της αγοράς αντίστοιχα. Και όλα θα πήγαιναν κατ' ευχήν αν κάποιοι "σπαστικοί" υπάλληλοι στην Τράπεζα της Ελλάδος δεν ήσαν τόσο "κολλημένοι" με το να κάνουν σωστά την δουλειά τους. Όπως, για παράδειγμα, οι εργαζόμενοι στην Διεύθυνση Εποπτείας Πιστωτικού Συστήματος, οι οποίοι έστειλαν υπόμνημα στον διοικητή Γιώργο Προβόπουλο, ενημερώνοντάς τον ότι η αγοραπωλησία σκοντάφτει σε διάφορα ευρήματα περί του αγοραστή, που δημιουργούν κώλυμα. Ο Προβόπουλος δεν αντιδρά και η Διεύθυνση επανέρχεται με επιστολή στην οποία επισημαίνει ότι η ΤτΕ τηρεί το δικαίωμα να μην εγκρίνει την απόκτηση της ειδικής συμμετοχής, καθώς αναμενόταν η αξιολόγηση των στοιχείων για την καταλληλότητα του μετόχου.

Όταν εκδίδεται η πολυπόθητη αξιολόγηση, συνιστά ισχυρό κόλαφο για τον Λαυρεντιάδη. Ο έλεγχος της ΤτΕ διαπίστωσε ότι ο επιχειρηματίας δεν είναι ικανός να προσφέρει οποιαδήποτε μελλοντική στήριξη στην Proton διότι τα κεφάλαιά του αφ' ενός μεν προέρχονται από δανεισμό αφ' ετέρου δε διακινούνται μεταξύ πολυάριθμων εταιρειών με αποτέλεσμα να δυσκολεύεται η παρακολούθηση των ιχνών τους.

Την συνέχεια την έχουμε αποκαλύψει από χτες: ο Λαυρεντιάδης απογοητεύεται, ανακοινώνει στον Σάλλα την απόφασή του να χαλάσει την δουλειά, ο Σάλλας απευθύνεται στον "καλό φίλο" του και ο Προβόπουλος κάνει "ό,τι χρειάζεται": αδιαφορεί για τις υποδείξεις των υφισταμένων του και εγκρίνει την αγοραπωλησία. Κύριος ο Λαυρεντιάδης, κύριος κι ο Σάλλας.

Γ. Παπανδρέου, Κ. Καραμανλής, Δ. Αβραμόπουλος, Γ. Παπακωνσταντίνου, Λ. Κύρκος, Α. Διαμαντοπούλου...
Ο Λαυρέντης Λαυρεντιάδης, ως καλός επιχειρηματίας,  είναι σαν την κοκακόλα: πάει με όλα (και με όλους)

Το ότι η Πειραιώς ξεφορτώθηκε την Proton (και, μάλιστα, σε εξαιρετικά καλή τιμή) δεν σημαίνει ότι ο Σάλλας διέκοψε τα αλισβερίσια με τον Λαυρεντιάδη. Αντίθετα, μετά την πώληση, αυτά τα αλισβερίσια πυκνώνουν και γίνονται ιδιαιτέρως ενδιαφέροντα. Τόσο ενδιαφέροντα ώστε να αναρωτιέται κανείς μήπως ο λόγος για τον οποίο ο Σάλλας αγόρασε την Proton ήταν να την πουλήσει στον Λαυρεντιάδη. Στο επόμενο σημείωμα θα μπούμε σε λεπτομέρειες. Για την ώρα, ας κλείσουμε παραθέτοντας ένα απόσπασμα από κάποιο παλιό σημείωμά μας (3/4/2014: "Μέσω οφσόρ, νόμιμα και ηθικά"), το οποίο μάλλον θα σας βάλει σε υποψίες για το τι θα ακολουθήσει:

Είσαι, να πούμε, τραπεζίτης και σε στριμώχνουν να κάνεις αύξηση κεφαλαίου. Κανένα πρόβλημα. Στήσε μια οφσόρ, πάρε δάνειο από έναν άλλο τραπεζίτη και χρησιμοποίησε τα λεφτά για να αγοράσει η οφσόρ τις καινούργιες μετοχές που βγάζει η τράπεζά σου. Παράλληλα, ο άλλος τραπεζίτης κάνει το ίδιο κόλπο με ίδια ποσά, αυξάνοντας κι εκείνος τα κεφάλαια της τράπεζάς του. Έτσι, έχουμε αύξηση κεφαλαίων σε δυο τράπεζες δίχως να κουνηθεί δεκαράκι τσακιστό. Bonus: οι φρέσκιες μετοχές μένουν στις τσέπες των δυο τραπεζιτών.

Μιχάλης Σάλλας - 13. Φόρος μεταβίβασης; Όχι, ευχαριστώ!

Ας επιστρέψουμε για λίγο στην ιστορία με την Αγροτική. Για τις ανάγκες του ξεπουλήματός της, τα ακίνητα της Αγροτικής, τα οποία μεταβιβάστηκαν στην Πειραιώς, αποτιμήθηκαν στα 95 εκατομμύρια παρ' ότι η πραγματική τους αξία ήταν υπερπολλαπλάσια (*). Όπως και νά 'χει, όμως, η Πειραιώς θα έπρεπε να καταβάλει φόρο μεταβίβασης γι' αυτά τα ακίνητα. Ο νόμος προβλέπει απαλλαγή από τον φόρο μόνο στην περίπτωση όπου οι εταιρείες συγχωνεύονται ή απορροφούν η μια την άλλη.

Στην περίπτωση της Αγροτικής δεν έγινε ούτε συγχώνευση ούτε απορρόφηση. Διαλέχτηκαν κάποια "υγιή" περιουσιακά της στοιχεία και πουλήθηκαν στην Πειραιώς. Κοψοχρονιά μεν αλλά πουλήθηκαν. Συγχωνεύσεις και απορροφήσεις γίνονται με βάση τους ισολογισμούς των επιχειρήσεων και για το σύνολό τους. Ο Σάλλας διάλεξε τι θα πάρει από το καλάθι, δεν ψώνισε ολοκιάδα. Και όμως, αυτή η καραμπινάτη περίπτωση αγοραπωλησίας χαρακτηρίστηκε ως "συγχώνευση πιστωτικών ιδρυμάτων"! Τί κι αν ο νόμος προβλέπει ότι τέτοιες συγχωνεύσεις γίνονται με ανταλλαγή μετοχών; Τι κι αν ο νόμος προβλέπει ότι το σχήμα που προκύπτει από την συγχώνευση αναλαμβάνει το σύνολο απαιτήσεων και υποχρεώσεων των συγχωνευομένων εταιρειών; Δεν πάει να λέει ο νόμος ό,τι θέλει. Το θέμα ήταν να μη πληρώσει φόρους μεταβίβασης ο Σάλλας. Και δεν πλήρωσε.

Δυστυχώς, το ίδιο κολπάκι δεν ήταν δυνατόν να λειτουργήσει και στην περίπτωση των κυπριακών τραπεζικών καταστημάτων, για δυο κυρίως λόγους. Πρώτον, στο deal ανακατεύονταν δυο χώρες και η Ευρωπαϊκή Ένωση, οπότε έπρεπε να κρατήσεις κάποια προσχήματα. Και, δεύτερον, η Αγροτική έπαψε να υπάρχει και σε έπαιρνε να μιλήσεις για συγχώνευση αλλά οι κυπριακές τράπεζες συνέχιζαν να λειτουργούν κανονικά. Έπρεπε, λοιπόν, να βρεθεί άλλος τρόπος να μη πληρωθούν οι φόροι μεταβίβασης των κυπριακών ακινήτων, φόροι που εκτιμώνται στα 200 εκατομμύρια περίπου. Ας δούμε την ιστορία βήμα-βήμα.

Το άρθρο 68 του Ν.4150/2013 προβλέπει: "Σε περίπτωση μεταβίβασης στοιχείων ενεργητικού και παθητικού υποκαταστημάτων στην Ελλάδα, τα οποία ανήκουν σε πιστωτικά ιδρύματα που εδρεύουν σε άλλες χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πλην της Ελλάδας, προς ελληνικά πιστωτικά ιδρύματα, στο πλαίσιο απόφασης εξυγίανσης του χρηματοπιστωτικού συστήματος της χώρας μέλος στην οποία έχουν την έδρα τους τα πιστωτικά ιδρύματα, εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 16 του ν. 2515/1997".

Παρ' ότι είναι σαφές ότι το εν λόγω άρθρο φωτογραφίζει την υπόθεση που εξετάζουμε (ο νόμος ψηφίστηκε αμέσως μετά την απόκτηση των κυπριακών καταστημάτων από την Πειραιώς), ο συντάκτης τού νόμου έκανε ένα "λάθος": επειδή -ίσως- είχε κατά νου τα περί συγχωνεύσεων και απορροφήσεων που προαναφέραμε, συσχέτισε το άρθρο 16 του Ν.2515/1997, το οποίο μιλάει για συγχωνεύσεις και απορροφήσεις. Μέγα λάθος! Λάθος εγκληματικό, διότι αυτό το άρθρο λέει και κάτι άλλο στην παράγραφο 8. Προσέξτε:

"Η μεταγραφή των ακινήτων και εμπραγμάτων δικαιωμάτων (...) γίνεται (...) με καταχώριση αποσπάσματος της σύμβασης ή του καταστατικού στο οποίο να εμφαίνεται ότι το απορροφόν (σ.σ.:!) ή το νέο πιστωτικό ίδρυμα είναι καθολικός διάδοχος των συγχωνευομένων (...)". Καθολικός διάδοχος; Αμάν!

Πριν στεγνώσει το μελάνι τού ΦΕΚ όπου δημοσιεύθηκε ο Ν.4150/2013, ο Στουρνάρας ετοίμασε τροπολογία η οποία διέγραφε από το άρθρο 68 κάθε αναφορά στο άρθρο 16 του Ν.2515/1997. Δυστυχώς, η τροπολογία δεν πέρασε. Στις αρχές Δεκεμβρίου 2013, ο Στουρνάρας επανέρχεται, φυτεύοντας την τροπολογία του σε νομοσχέδιο του υπουργείου εργασίας, χωρίς αίσιο αποτέλεσμα και πάλι.

"...προς ενίσχυση της ασφάλειας δικαίου..."
(Από την αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου)

Ο Σάλλας εξακολουθεί να πιέζει και αυτή την φορά ο Στουρνάρας αποφασίζει να φέρει την τροπολογία σε πιο σχετικό νομοσχέδιο. Έτσι, λίγο πριν τα Χριστούγεννα, όταν κατατίθεται το νομοσχέδιο για "Κυβερνητικό Συμβούλιο Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους κλπ", ο υπουργός οικονομικών επανέρχεται και εξηγεί ότι η απαλοιφή τής αναφοράς στο άρθρο 16 του Ν.2515/1997 πρέπει να γίνει "προς ενίσχυση της ασφάλειας δικαίου":

"(...) η παραπομπή στο άρθρο 16 του Ν.2515/1997, η οποία έγινε από το νομοθέτη με αποκλειστικό σκοπό να περιγραφεί η ακολουθητέα για τη μεταβίβαση διαδικασία, ενδέχεται να οδηγήσει στην εσφαλμένη ερμηνεία ότι πρόκειται για περίπτωση καθολικής διαδοχής.(...) Για το λόγο αυτό και προς ενίσχυση της ασφάλειας δικαίου κατά την εφαρμογή της διάταξης, προτείνεται η απαλοιφή της αναφοράς στο άρθρο 16 του Ν.2515/1997 (...)". Παρά την μαεστρία με την οποία το αίτιο μετατρέπεται σε αιτιατό, η τροπολογία και πάλι δεν πέρασε.

Εδώ που τα λέμε, αυτό που ήθελε να πετύχει ο Σάλλας δεν ήταν κι εύκολο. Χρειαζόταν έναν νόμο ο οποίος όχι μόνο θα τον απάλλασσε από κάθε φόρο μεταβίβασης αλλά θα είχε και αναδρομική ισχύ. Θα έπρεπε, λοιπόν, να βρεθεί κάποιος με περισσευούμενο θράσος για να κάνει κάτι τέτοιο. Ευτυχώς, η χώρα διέθετε πρωθυπουργό "της αντρικής σχολής", με θράσος να φάνε κι οι κότες. Έτσι, στις 5 Μαΐου 2014 δημοσιεύεται ο Ν.4261/2014 "Πρόσβαση στη δραστηριότητα των πιστωτικών ιδρυμάτων και προληπτική εποπτεία πιστωτικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων επενδύσεων κλπ", το άρθρο 168 του οποίου απαλείφει -επί τέλους!- κάθε αναφορά σε "κακές" και "δαπανηρές" διατάξεις. Πρόκειται για ένα "σοφό" άρθρο, το οποίο τροποποιεί το "απρόσεκτο" άρθρο 68 του Ν.4150/2013 "από τότε που ίσχυσε", δηλαδή αναδρομικά.

Και τώρα το κερασάκι! Στο περιβόητο άρθρο 168 του Ν.4261/2014 περιλαμβάνεται και μια μικρή πρόταση που λύνει ένα μεγάλο παράπλευρο πρόβλημα: "Στη συγκεκριμένη μεταβίβαση δεν εφαρμόζεται το άρθρο 479 του Αστικού Κώδικα". Τί σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι η Πειραιώς ξενοιάζει μια για πάντα από τις δικαστικές ενέργειες που έχουν κινήσει οι μέτοχοι της Τράπεζας Κύπρου διεκδικώντας από την αγοράστρια τράπεζα αποζημιώσεις. (**)
 

Τέλος καλό, όλα καλά για την Πειραιώς. Ο φουκαράς ο πρόεδρός της μπορούσε πλέον να ανασάνει με ανακούφιση αφού δεν θα πλήρωνε δεκάρα φόρο για τα αξίας δισεκατομμυρίων ακίνητα που τόσο κόπο είχε κάνει για να του τα χαρίσουν και παράλληλα ξένοιαζε κι από κάθε σκοτούρα αποζημιώσεων. Δόξα τω θεώ να λέμε, που δεν αφήνει κανένα να πάει χαμένος.



(*) Πέρυσι, η εταιρία Grant Thornton προχώρησε σε αποτίμηση των περιουσιακών στοιχείων τής Αγροτικής που μεταβιβάσθηκαν στην Πειραιώς, με αποτέλεσμα να αυξηθεί η διαφορά Ενεργητικού - Παθητικού (funding gap) των υγιών στοιχείων ενεργητικού της Αγροτικής που μεταβιβάστηκαν στην Πειραιώς σε 7,47 δισ. ευρώ, ποσό το οποίο πιστοποιήθηκε και από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.

(**) Οφείλω να σημειώσω ότι η επίμαχη διάταξη σφυροκοπήθηκε και από τον ΣυΡιζΑ και από το ΚΚΕ και από τους ΑνΕλ. Παρά ταύτα, στα Μέσα Μαζικής Εξαπάτησης δεν έγινε η παραμικρή αναφορά. Ας είναι καλά τα κονδύλια που διαθέτει η Πειραιώς για διαφήμιση...


----------------------------------
Σημείωση
Στο κείμενό μας "Βαρδινογιάννηδες - 15. Η τροπολογία της ντροπής", είχαμε αναφερθεί σε μια άλλη τροπολογία, η οποία χάριζε εκατοντάδες εκατομμύρια φόρων και προστίμων στο μεγάλο κεφάλαιο. Εκεί, είχαμε αναφερθεί και στον ρόλο τού τότε γραμματέα εσόδων και σημερινού βουλευτή τού Ποταμιού Χάρη Θεοχάρη. Χτες, ο κ. Θεοχάρης μάς απάντησε εμμέσως, διά του τουίττερ, διαφωνώντας με τις εκτιμήσεις μας:

Ευτυχώς, γλίτωσα τον χαρακτηρισμό μου ως... παλαιοκομμουνιστού!