Σαββατιάτικα (51)

*** Πώς περάσατε το πάσχα; *** Εγώ σκεφτόμουν να ανεβάσω "Μεγαλοσαββατιάτικα" αλλά ήμουν κουρασμένος από την μάχη που έδωσα με κάτι αρνιά, κάτι κατσίκια και κάτι συκωταριές. *** Όπως είδα, πάντως, η μισή Ελλάδα ασχολήθηκε με τους μετανάστες κι η άλλη μισή με το λάστιχο της Ζωής. *** Λάστιχο την κάναμε, γιορτάρες μέρες. *** Κανένας, όμως, δεν έπιασε το μεγαλύτερο πρόβλημα του όλου θέματος. *** Κι αυτό δεν είναι άλλο από το ότι το επεισόδιο συνέβη στην Αιδηψό. *** Στην Αιδηψό!! *** Κωλόπαιδα, το γεράσατε πρόωρα το κορίτσι μας. *** Πάντως, η πληροφορία ότι η Ζωΐτσα είπε στον βενζινά "δε γαμιέσαι εσύ κι ο γρύλλος σου" ελέγχεται ως ανακριβής. ***

Ποιόν μου θυμίζει,...

Αλλά κι εσύ βρε Ζωή, κοτζάμ άντρας, δεν το άλλαζες μόνη σου το κωλολάστιχο; *** Γυναίκα, μάθε ν' αλλάζεις λάστιχο γιατί μας βλέπω να γινόμαστε σούργελο στα κανάλια. *** Πώς τον είδατε τον Άδωνι με το κράνος; *** Σαν τον Μπομπ τον Μάστορα δεν ήταν με το κράνος ο υπερασπιστής τής εργατιάς; *** Μεταλλωρύχοι διαδήλωναν, τι πολλοί που ήσαν... Μέγκα 8.000, Αντέννα 6.000, Σκάι 5.000... πόσοι ήσαν τελικά; *** Η απάντηση πιο κάτω, από τον ιστοτόπο της εταιρείας. *** Δηλαδή, αν κατάλαβα καλά, οι εργαζόμενοι του Μπόμπολα έκαναν διαμαρτυρία, οι δημοσιογράφοι του Μπόμπολα πρόβαλαν τα αιτήματά τους, τα μουμουέ του Μπόμπολα κάλυψαν την εκδήλωση και το πολιτικό τσουτσούνι του Μπόμπολα τους συμπαραστάθηκε. *** Και, τέλος πάντων, όλοι μαζί έκαναν ό,τι μπορούσαν για να προασπίσουν τα συμφέροντα του Μπόμπολα. *** Καλά κατάλαβα; *** Μπομπολιστάν. *** Κατά περίεργο τρόπο, σ' αυτή την διαδήλωση τα κανάλια δεν ανακάλυψαν κυκλοφοριακό κομφούζιο και ο Καμίνης δεν είπε ότι κάτι τέτοια βλάφτουν την λειτουργία των καταστημάτων. *** Πώς κάνεις έτσι, βρε παπάρα Μάριε, για μια χούφτα κομφετί; *** Δεν σου πετάξανε πέτρες, π' ανάθεμα τον γονιό σου. *** Πυργιώτη: "Ο άνθρωπος που βάζει τέλος στην ζωή του είναι ψυχικά διαταραγμένος." *** Μαριάννα μου, καλύτερα να μας πεις τι να κάνουμε με τους ψυχικά διαταραγμενους που, αντί να βάλουν τέλος στην ζωή τους, μας τα κάνουν μπαούλο με τις μαλακίες τους. *** Άννα-Μισέλ, στο τουίττερ: "Εύχομαι Χριστός Ανέστη σε όλους." *** Ποιός κατάλαβε τι ακριβώς μας εύχεται, η βασιλοβαφτισμένη; *** A propos, ο Λάζαρος έμεινε αναστημένος για πάντα ή ξαναπέθανε μετά από λίγο, οπότε τζάμπα η φασαρία; ***

www.eldoradogold.com: "7.000 εργαζόμενοι παγκοσμίως σε εφτά χώρες"

Αυτό με το "άγιο φως" που έρχεται από τα Ιεροσόλυμα κάθε πάσχα, μόνο σε μένα θυμίζει τον Αηβασίλη που έρχεται από την Καισάρεια κάθε πρωτοχρονιά; *** Κάπως μπερδεμένοι δεν σας φαίνονται οι υπουργοί μας; *** Λες και ψάχνονται... λες και δεν ξέρουν τι ακριβώς πρέπει να κάνουν... *** Γιατί δεν βλέπουν κάθε βράδυ ειδήσεις στο Μέγκα και στο Σκάι, που έχουν απαντήσεις για όλα τα θέματα; *** Vote Babis for upourgos oikonomikwn! *** Όντως είναι έκπληξη ότι ο πάπας μίλησε για γενοκτονία των ορθόδοξων αρμενίων. *** Το ότι ο ορθόδοξος πατριάρχης μας δεν έχει κάνει το ίδιο, δεν είναι έκπληξη. *** Δυο μέρες πριν αρχίσει η δίκη των χρυσαυγητών, κυκλοφορεί εφημερίδα με "δώρα" βιβλιο με ιστορίες της χούντας και σιντί με την απολογία του Παπαδόπουλου. *** Τυχαίο; *** Κι αυτή την φυλλάδα την λένε "δημοκρατία", μη χέσω! *** Κι αφού αυτά τα κωλόπαιδα, που είχαν κάνει κατάληψη στην πρυτανεία, λεηλατούσαν κι έκαιγαν τόσες μέρες, πώς βγήκε ο πρύτανης και είπε ότι δεν υπάρχουν φθορές; *** Να συλληφθεί πάραυτα ο πρύτανης για διασπορά ψευδών ειδήσεων! ***

Μανουλομάνουλα μεταλλωρύχοι (πρώτη φορά παγκοσμίως)

Σκάι: "Σε προσαγωγές 28 ατόμων έχει περιοριστεί μέχρι στιγμής η κυβέρνηση." *** Το τί μ' αρέσει αυτό το "έχει περιοριστεί" δεν λέγεται! *** Σχολή δημοσιογραφίας νέου τύπου έχει φτιάξει στο Φάληρο ο Αλαφούζος. *** Όχι, αγάπη μου, η 48άρα δεν είναι μεγάλη για τηλεόραση. *** Για γκόμενα, είναι. *** Πέρασαν τόσες αργίες και δεν είδαμε ούτε γκρέξιτ ούτε μπανκ-ραν ούτε κούρεμα καταθέσεων ούτε πτώχευση... *** Άντε τώρα να περιμένουμε το τριήμερο του αγίου πνεύματος. *** Πώς τον βλέπετε τον Πανούση (όχι τον Τζίμη); *** Λίγο πιο "αριστερά" να το πάρει και θα νοσταλγήσουμε τον Δένδια. *** Κυριάκουλας: "Όποιος επενδύει στην αποτυχία της κυβέρνησης δεν είναι πατριώτης." *** Κούλη, ο Αντώνης το ξέρει; *** Καλέ, πάλι μας υποβάθμισε η Standard and Poors; *** Δηλαδή, μας έπαιρνε να πάμε και πιο κάτω; *** Ουάου! *** Όσο βλέπω τον γκαβό αρχηγό της ΝουΔου και τον Μπένυ αρχηγό του ΠαΣοΚ τόσο πείθομαι ότι η κρίση γεννάει ευκαιρίες. *** Ώστε πάει για πλανητάρχης η Hillary; *** Hilarious, oh dear... *** Είναι αλήθεια ότι η Σπυράκη είπε πως θα χάσουν την δουλειά τους πολλοί εργαζόμενοι αν πληρώσουν οι καναλάρχες αυτά που χρωστάνε στο κράτος; ***

Ευτυχισμένα χρόνια

Για θυμήστε μου τι έλεγε για την ΕΡΤ, να δω κάτι. *** Και γιατί, παρακαλώ, να πάμε σε IOU και να μη γυρίσουμε στην δραχμούλα; *** Άκου IOU... *** Άι-Όου-Γιου... παναπεί "σου χρωστάω"... Νόμισμα για βερεσέδια δεν ξανακούστηκε! *** Άσε που εμείς θα το λέμε "ίου" και θα θυμάμαι το σύνθημα που είχαμε στην κατασκήνωση επί χούντας (όταν ήμουν παιδί, πριν γνωρίσω το δάκρυ): ίου-ίου-ίου, ζήτω η εικοστή πρώτη Απριλιου... *** Ρε συ Γιάνη, παίζουμε; *** Θα μου πεις, ας όψεται η θεωρία των παιγνίων... *** Ρε, πώς μπερδευτήκαμε έτσι, πρώτη φορά αριστερά; *** Μόλις θυμήθηκα ότι σαν χτες πέθαναν το 2011 ο Νίκος Παπάζογλου και το 2012 ο Δημήτρης Μητροπάνος και μελαγχόλησα. *** Κι όσο σκέφτομαι ότι κάτι καθοίκια ζουν ακόμη, μελαγχολώ περισσότερο. *** Μιας κι έχουν μείνει ίδια και το μαλλί (αν και άσπρισε) και το ύφος, δεν θα παραξενευόμουν αν κάποιοι αναγνώριζαν στην πρώτη φωτογραφία τον Μάικλ Ντάγκλας. *** Στην τελευταία φωτογραφία, όλοι αναγνωρίσατε τον Εφραίμ Βατοπεδινό ανάμεσα στον Κώστα Καραμανλή και στον Θόδωρο "γυιο του ταχυδρόμου" Ρουσόπουλο, τότε που κανείς δεν ήξερε τίποτε για τον φόνο. *** Γυναίκα, ντύσου Ζωή και τράβα να βάλεις βενζίνη στο αμάξι. *** Βάζω στοίχημα ότι, χωρίς να σε ρωτήσουν, θα σου αλλάξουν τζάμπα και τα τέσσερα λάστιχα. *** Και τα λάδια, μη σου πω. *** Σας θυμίζω ότι από Δευτέρα μας περιμένουν πολλά γέλια με την δίκη των χρυσαυγητών. *** Μέχρι τότε, να περάσετε ένα όμορφο, ανοιξιάτικο σαββατοκύριακο. ***

Αξιολόγηση: η μεταρρυθμιστική μπαλαφάρα (2)

Αφού, λοιπόν, στόχος ήταν να διαλυθεί ο δημόσιος τομέας, άρχισε η γιούργια. Με "επιστημονικό" τρόπο, πάντα. Για παράδειγμα: υπηρεσία με έναν υπάλληλο κι έναν προϊστάμενο δεν μπορεί να παράγει έργο, άρα κλείνει. Έτσι, απλά και όμορφα. Ούτε για ποιον λόγο την φτιάξαμε αυτή την υπηρεσία ρωτήσαμε, ούτε αν θα έπρεπε να παράγει έργο σκεφτήκαμε, ούτε μήπως θα έπρεπε να την στελεχώσουμε με περισσότερα άτομα ώστε να δουλέψει σωστά αναρωτηθήκαμε. Παρεμπιπτόντως, τέτοια ακριβώς υπηρεσία ήταν η επιθεώρηση εργασίας στην Λευκάδα, την οποία κλείσαμε γιατί δεν μπορούσε να παράξει έργο με δυο άτομα κι αφήσαμε τα κάθε λογής λαμόγια του νησιού να εκμεταλλεύονται άφοβα τους εργαζόμενους.

Με παρόμοιες ηλίθιες δικαιολογίες έκλεισαν και πολλές ΔΟΥ, υποχρεώνοντας π.χ. τους τσιριγώτες να "πετιούνται" πλέον ως τον Πειραιά ή τους συριανούς να κάνουν εκδρομή στην Ραφήνα για να εξυπηρετηθούν (προφανώς, αυτά τα ταξίδια κοστίζουν λιγώτερο από την διατήρηση κανονικών ΔΟΥ σε Κύθηρα και Σύρο). Με εξ ίσου ηλίθιες δικαιολογίες έκλεισαν και σχολεία σε απομακρυσμένες περιοχές, υποχρεώνοντας τους μαθητές να διανύουν τεράστιες αποστάσεις καθημερινά. Και με τέτοιες πανηλίθιες δικαιολογίες έκλεισαν δασικές υπηρεσίες, ειρηνοδικεία, κέντρα υγείας κλπ κλπ.

Τα ίδια και χειρότερα έγιναν σε ΑΕΙ και ΤΕΙ. Το υπουργείο παιδείας είχε ως δεδομένο (βάσει ποιάς μελέτης, αλήθεια;) την απομάκρυνση 1.350 διοικητικών υπαλλήλων. Έφτιαξε, λοιπόν, κάποιους "δείκτες" και ζήτησε από τα εκπαιδευτικά ιδρύματα να αντιστοιχίσουν το προσωπικό τους. Έλα, όμως, που από την αντιστοίχιση δεν μαζεύτηκαν 1.350 περισσευούμενοι! Ε, και; Σιγά μη κώλωσε το υπουργείο. Τί έκανε; Απλούστατο: άλλαξε τους δείκτες! Η αρμόδια "Ομάδα Διοίκησης Έργου" θεώρησε ότι αρκούν 1,5 διοικητικός υπάλληλος ανά 100 φοιτητές (διεθνής αναλογία: 7-10 ανά 100) και ένας διοικητικός υπάλληλος ανά 100 μέλη διδακτικού-επιστημονικού προσωπικού (διεθνής αναλογία: 70-110 ανά 100!). Λεπτομέρεια: η εν λόγω "αρμόδια" ΟΔΕ δεν απετελείτο από αρμόδιους επιστήμονες αλλά από τους τέσσερις γενικούς γραμματείς τού υπουργείου παιδείας(!!), καθ' όσον ουδείς γνωρίζει καλύτερα τέτοια ζητήματα από έναν πολιτικό χαρτογιακά.

Πάμε παρακάτω. Σύμφωνα με τον Ραγκούση, το κράτος δεν ήξερε πόσους υπαλλήλους έχει. Πάει καλά. Τότε, πώς διάβολο συμφωνήσαμε με την τρόικα (κι αυτό είναι γραμμένο στα μνημόνια) να διώξουμε 25.000 πλεονάζοντες υπαλλήλους πριν καν αρχίσει οποιαδήποτε αξιολόγηση; Με βάση ποιά μελέτη προέκυψε αυτό το νούμερο; Με βάση ποιά μελέτη αποφασίστηκε η συρρίκνωση των δημόσιων δομών κατά 30% στην αρχή και κατά 45% στην συνέχεια; Ποιά αξιολόγηση έβγαλε πλεονάζον προσωπικό στα νοσοκομεία, όπου η έλλειψη προσωπικού βγάζει μάτια; Ποιά αξιολόγηση έβγαλε πλεονάζον προσωπικό στις ΔΟΥ, την στιγμή που οι έλεγχοι είναι σχεδόν ανύπαρκτοι λόγω έλλειψης εφοριακών; Ποιά αξιολόγηση έβγαλε πλεονάζον προσωπικό στις επιθεωρήσεις εργασίας, ενώ οργιάζει η ανασφάλιστη εργασία; Ποιά αξιολόγηση έβγαλε πλεονάζον προσωπικό στον ΟΑΕΔ, σε μια περίοδο που η ανεργία αυξάνεται συνεχώς; Ποιά αξιολόγηση έβγαλε πλεονάζον προσωπικό στην μέση εκπαίδευση, την ώρα που ο Λοβέρδος ζητούσε από τους αδιόριστους εκπαιδευτικούς να δουλέψουν εθελοντικά; Τί ρωτάω τώρα, θα μου πείτε... και θά 'χετε και δίκιο.

Κι ενώ ζούσαμε τέτοιες ομορφιές, βγήκε η κυβέρνηση Σαμαρά να ανακοινώσει την σύσταση Κυβερνητικού Συμβουλίου Μεταρρυθμίσεων (άλλη ομορφιά αυτή). Και βγήκε κι ο Κυριάκουλας να μιλήσει για την αναγκαιότητα των αξιολογήσεων ενώ από πίσω προέβαινε σε τυφλές (οριζόντιες) απολύσεις. Και βγήκε και το Κυβερνητικό Συμβούλιο Μεταρρυθμίσεων να μιλήσει για νέα οργανογράμματα όλων των υπουργείων (μόνο που αυτά τα οργανογράμματα δεν ήταν ανακοινώσιμα στους εργαζόμενους!), τα οποία -υποτίθεται πως- βασίζονταν σε εκθέσεις αξιολόγησης (μόνο που κανένας δεν είδε ποτέ αυτές τις εκθέσεις, οι οποίες είναι μάλλον ανύπαρκτες). Και ξαναβγήκε ο Κυριάκουλας να ανακοινώσει δυο ανοιχτούς διαγωνισμούς (με χρήματα του ΕΣΠΑ, βέβαια) για τα έργα "Αναδιοργάνωση Δομών της Κεντρικής Διοίκησης" (3 εκατ. ευρώ) και "Αναδιοργάνωση Εποπτευόμενων Φορέων" (10 εκατ. ευρώ). Δεν ξέρουμε για ποιες τσέπες προορίζονταν αυτά τα εκατομμύρια αλλά ξέρουμε ότι αυτά τα έργα έχουν χρονοδιάγραμμα μέχρι τα τέλη του 2015, οπότε για ποιόν λόγο γίνονται εφ' όσον οι αποφάσεις έχουν ήδη παρθεί; Προφανώς, για να δικαιολογήσουν εκ των υστέρων αυτές τις αποφάσεις.

Δεν ξέρω πώς αντιδράσατε με τα 3+10 εκατομμύρια που μόλις ανέφερα αλλά σας πληροφορώ ότι αυτά είναι ψίχουλα. Η μπίζνα που λέγεται "αναδιάρθρωση του δημοσίου" έχει πολύ περισσότερο χαρτί. Για το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα "Διοικητική Μεταρρύθμιση" προβλέφθηκαν 631 εκατομμύρια από τα λεφτά του ΕΣΠΑ. Κι επειδή σ' αυτά τα προγράμματα το ΕΣΠΑ συμμετέχει το πολύ κατά 50%, βάλτε άλλα τόσα ως δημόσια δαπάνη και καμαρώστε το νουμεράκι. Αυτό το ποσό προορίζεται για (α) εταιρείες συμβούλων (τύπου "Παφ, Πουφ και Σία"), (β) εταιρείες δημοσκοπήσεων (αυτές ντε, που διαμορφώνουν την κοινή γνώμη μέσα από στημένα γκάλλοπ) και (γ) Μέσα Μαζικής Εξαπάτησης (καθ' όσον οι κανονισμοί προβλέπουν ότι ένα ποσοστό από τις επιχορηγήσεις του ΕΣΠΑ πρέπει να διατίθεται για την προβολή τού έργου τής Ευρωπαϊκής Ένωσης).

Ωραίο; Αμ, έχω και ωραιότερο. Άραγε, πόση οικονομία θα κάνει το κράτος από όλο αυτό το πογκρόμ; Σύμφωνα με τον Σταϊκούρα ["Δημόσιοι υπάλληλοι:μύθοι και πραγματικότητα (3)"], μιλάμε για 100 εκατομμύρια σε βάθος πενταετίας. Δηλαδή, τι; Χαλάσαμε 1,2+ δισεκατομμύρια για να κερδίσουμε 100 εκατομμύρια; Δεν μπορεί! Κάτι δεν υπολογίζω σωστά...


Πριν κλείσω, επιβάλλεται να προσθέσω μερικές ακόμη παρατηρήσεις:

(α) Οι "αυστηροί γερμανοί" της Task Force, που ήρθαν για να μας σώσουν με τις συμβουλές τους, κονόμησαν μια χαρά από την αναδιάρθρωση του ελληνικού δημοσίου. Μόνο από τις αλλαγές στον ΕΟΠΠΥ, οι αλεμανοί (κατά Ζουράρι) σύμβουλοι πήραν 4,5 εκατομμυριάκια.

(β) Οι εταιρείες συμβούλων, οι οποίες πληρώθηκαν αδρά για να "συμβουλεύσουν" την διάλυση του κράτους, έχουν κι άλλους πελάτες πλην του ελληνικού δημοσίου. Απ' αυτούς πληρώνονται για να τους βοηθήσουν να αναλάβουν τις δουλειές που το ελληνικό δημόσιο εγκαταλείπει και εκχωρεί σε ιδιώτες, κατόπιν δικών τους "συμβουλών". Παράνομο; Όχι, φυσικά. Άρα και ηθικό.

(γ) Τα Μέσα Μαζικής Εξαπάτησης, εφ' όσον μπουκώνουν με χρήματα του ΕΣΠΑ, είναι λογικό να συμπαραστέκονται στην οποιαδήποτε εξουσία προωθεί προγράμματα σαν αυτό της "Διοικητικής Μεταρρύθμισης". Άσχετα με το πόσο αριστερό ή δεξιό πρόσημο έχει αυτή η εξουσία.


Τελειώνω. Φυσικά, στο ερώτημα αν όλα ήσαν άψογα στην λειτουργία τού δημοσίου, η απάντηση είναι "όχι" και στο ερώτημα αν σ' αυτή την λειτουργία έπρεπε να αλλάξουν πολλά, η απάντηση είναι "ναι". Όμως, στο ερώτημα "τι να κάνω που με πονάει το χέρι μου;", η απάντηση δεν μπορεί να είναι "κόψε το". Κι εν πάση περιπτώσει, για το αν πράγματι πρέπει να το κόψω, θα απευθυνθώ σε χειρουργό. Όχι σε σκιντζή κομπογιαννίτη.

 --------------------------------------

Σημείωση: 

Η ιδέα και πολλά από τα στοιχεία των δυο τελευταίων σημειωμάτων αντλήθηκαν από το άρθρο "Για ποια αξιολόγηση του δημοσίου μιλάτε κύριε Μητσοτάκη;" (6/11/2013) της Δέσποινας Κουτσούμπα, μέλους του Δ.Σ. (και πρώην προέδρου) του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων και νυν περιφερειακής συμβούλου Αττικής, εκλεγμένης με την παράταξη της ΑντΑρΣυΑ. 

Κι επειδή δεν βλάφτει και λίγο κουτσομπολιό, ας συμπληρώσω ότι (α) η Δέσποινα Κουτσούμπα είναι πρώτη εξαδέλφη τού γ.γ. του ΚΚΕ και (β) τις προάλλες η Άννα Παναγιωταρέα κατέθεσε αγωγή κατά της Δέσποινας Κουτσούμπα για "συκοφαντική δυσφήμιση δια του τύπου".

(μπαλαφάρα: Λέξη φτιαγμένη από το όνομα ενός πλανόδιου θεατρίνου των αρχών του περασμένου αιώνα, ονόματι Μπαλάφας. Ο Μπαλάφας είχε δικό του θίασο [μπουλούκι] και ανέβαζε δικές του κωμωδίες, οι οποίες στηρίζονταν στις χοντράδες,στην αθυροστομία και στην ακατάσχετη πολυλογία. Έτσι, κάθε θεατρική παράσταση που είχε τέτοια χαρακτηριστικά, άρχισε να αποκαλείται μπαλαφάρα ή -σπανιώτερα- μπαλάφα. Στην εξέλιξή της, η λέξη έφτασε να σημαίνει μεγαλοστομία, αερολογία, μπουρδολογία, μπαρούφα και, γενικά, κάτι πομπώδες που λέγεται ή γίνεται μόνο για εύκολο εντυπωσιασμό. Με την ευκαιρία, να σημειώσουμε ότι στα κυπριακά χρησιμοποιείται ευρύτατα ο όρος λαφαζανιά, από το λαφαζάνης, που σημαίνει μπουρδολόγος.)

Αξιολόγηση: η μεταρρυθμιστική μπαλαφάρα (1)

Μπορεί η αριστερή μας κυβέρνηση να πάγωσε τα πλάνα τού Κυριάκουλα αλλά φαίνεται ότι η ιδέα τής αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων και των υπηρεσιών τού δημοσίου παραμένει ζωντανή και, κατά πάσα πιθανότητα, η υλοποίησή της θα επιστρἐψει από την πίσω πόρτα. Πώς αλλοιώς να ερμηνεύσει κάποιος την δήλωση-δέσμευση Βαρουφάκη προς τους "θεσμούς" (με το γνωστό e-mail) περί σύνδεσης των μισθών με την αποδοτικότητα και περί αξιολόγησης και κινητικότητας των εργαζομένων; Και ποιό άλλο συμπέρασμα να βγάλει κανείς από την δήλωση Κατρούγκαλου ότι "είμαι υπέρ ενός συστήματος αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων που θα συνδέεται με την αποδοτικότητα και την υπηρεσιακή τους εξέλιξη. Γιατί να μη δώσω στους τρεις καλύτερους από τους δέκα κάτι παραπάνω;" ή την άλλη δήλωσή του ότι "θα προωθηθεί η αξιολόγηση στον δημόσιο τομέα όχι ως φερετζές απολύσεων όπως η προηγούμενη αλλά ως εργαλείο αποτελεσματικότητας στη δημόσια διοίκηση";

Σχόλιο εν παρενθέσει: Κατά την άποψή μου, δεν τίθεται ζήτημα να πάρουν "οι τρεις καλύτεροι από τους δέκα κάτι παραπάνω" αλλά να πάρουν οι υπόλοιποι εφτά κάτι παρακάτω. Διάβολε, δημοσιονομικό μέτρο είναι η αξιολόγηση, οικονομία επιδιώκει. Εξ ου άλλωστε και οι διαθεσιμότητες. Κλείνει η παρένθεση.

Εν όψει, λοιπόν, της αναμενόμενης "αριστερής εκδοχής" της αξιολόγησης, νομίζω ότι είναι καλό να ρίξουμε μια διεισδυτική ματιά σε τούτο το φρούτο, το οποίο άρχισε να ευδοκιμεί κάπου στις αρχές τού 2010, μαζί με το πρώτο μνημόνιο. Τότε ήταν που βγήκε ο υπουργός εσωτερικών Γιάννης Ραγκούσης και δήλωσε (με εμφανή απόγνωση) ότι "το δημόσιο δεν γνωρίζει πόσους υπαλλήλους έχει".

Αυτό ήταν! Η συζήτηση άνοιξε και τα δημοσιογραφικά παπαγαλάκια έπιασαν αμέσως στασίδι για να αβαντάρουν την κυβέρνηση. Πρώτη τους δουλειά ήταν να απαντήσουν στην απορία τού Ραγκούση. Με την γνωστή τους (φυσικά!) τεκμηρίωση, αποκάλυψαν σε όλους μας ότι υπάρχουν ένα εκατομμύριο δημόσιοι υπάλληλοι. Ένα εκατομμύριο! Εμ, τώρα εξηγούνταν όλα για το πως μπατιρίσαμε ως χώρα και για το πως καταντήσαμε να ζητάμε βοήθεια από την τρόικα. Το δάχτυλο τεντώθηκε κι έδειξε τους φταίχτες: οι δημόσιοι υπάλληλοι.

Όμως, όπως δείξαμε στην πρόσφατη σειρά τεσσάρων σημειωμάτων μας με γενικό τίτλο "Δημόσιοι υπάλληλοι: μύθοι και πραγματικότητα", η απογραφή που ακολούθησε δεν κατάφερε να ανακαλύψει πάνω από 768.000 "μισθοδοτούμενους από το δημόσιο". Για την οικονομία της κουβέντας, ας παραβλέψουμε το ότι άλλο πράγμα είναι ο "μισθοδοτούμενος από το δημόσιο" και άλλο ο "δημόσιος υπάλληλος" κι ας πάμε παρακάτω.

Κατ' αρχάς, όταν ο Ραγκούσης έλεγε ότι δεν ήξερε πόσους υπαλλήλους έχει το δημόσιο, ψευδόταν ανερυθριάστως. Πώς δεν ήξερε; Κάποια κωλοϋπηρεσία, με κάποιον κωλοϋπολογιστή, μέσω κάποιου κωλοπρογράμματος μισθοδοσίας υπολόγιζε κάθε μήνα τους μισθούς τους, τους οποίους και κατέθετε στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς κάθε δεκαπέντε μέρες. Απ' όσο γνωρίζω, έτσι πληρώνονται οι μισθοί. Το σύστημα "λεφτά στο φακελλάκι" έχει καταργηθεί εδώ και πολλά χρόνια. Πόσο δύσκολο ήταν να πατήσει κάποιος ένα κουμπί σ' αυτόν τον κωλοϋπολογιστή και να μάθει πόσοι άνθρωποι πληρώνονταν;

Και όμως, ο Ραγκούσης το είπε. Και τα Μέσα Μαζικής Εξαπάτησης ανέλαβαν να βοηθήσουν στο στήσιμο της πλεκτάνης. Και το πόπολο πιάστηκε στην φάκα κι άρχισε να πιπιλάει την καραμέλλα. Μια καραμέλλα τόσο γλυκειά ώστε, λίγα χρόνια αργότερα, την πιπίλησε κι ο Σαμαράς. Την Δευτέρα 4 Νοεμβρίου 2013, ο τότε πρωθυπουργός δεν δίστασε να δηλώσει (στην περιβόητη συνέντευξή του στον Γιάννη Πρετεντέρη): "Όταν έγινα Πρωθυπουργός δεν υπήρχε καταγραφή αξιόπιστη για το πόσοι είναι οι δημόσιοι υπάλληλοι". Όταν ο Σαμαράς ξεστόμιζε αυτό το ψέμα, οι μισθοδοτούμενοι από το δημόσιο είχαν πέσει κάτω από τις 680.000...

Παράλληλα και με αφορμή τους "υπεράριθμους" εργαζόμενους, ξεκίνησε και μια άλλη μεγάλη συζήτηση για την αξιολόγηση των οργανισμών, των υπηρεσιών και των δομών τού δημοσίου. Τότε ήταν που ο τότε αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Θεόδωρος Πάγκαλος ανέθεσε στην Deloitte την μελέτη για την οποία κάναμε πρόσφατα λόγο σε τούτο το ιστολόγιο. Κι αν εκείνη την -ο θεός να την κάνει- μελέτη την πληρώσαμε "μόλις" 120.000 ευρώ, τί να πει κανείς για μια άλλη μελέτη για την οποία καταβάλαμε έξι ολόκληρα εκατομμύρια; Η εν λόγω μελέτη κρίθηκε απαραίτητη για να καταρτιστεί ο "Υγειονομικός Χάρτης" της χώρας αλλά, μόλις αυτός ο Χάρτης δόθηκε στην δημοσιότητα, σηκώθηκε στο πόδι ο Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος, χαρακτηρίζοντάς τον ως τερατούργημα. Ο θόρυβος που ακολούθησε, αποκάλυψε ότι τα στοιχεία τής μελέτης ήσαν εκτός πραγματικότητας. Αποτέλεσμα: το υπουργείο υγείας αναγκάστηκε να αποσύρει τον Χάρτη. Λεπτομέρεια: η εταιρεία που υλοποίησε την μελέτη, σχολίασε τα λανθασμένα στοιχεία ως... ανθρώπινο λάθος!

Φυσικά, κανένα ανθρώπινο λάθος δεν έγινε. Σ' αυτές τις περιπτώσεις, τα πράγματα γίνονται ανάποδα. Αντί να ζητήσουμε μια μελέτη προκειμένου να δούμε τι πρέπει να κάνουμε, φτιάχνουμε μια μελέτη που να δικαιολογεί όσα θέλουμε να κάνουμε. Σύμφωνα με τα πορίσματα αυτής της -ο θεός να την κάνει- μελέτης, το υπουργείο υγείας θα μπορούσε να κλείσει 40-50 νοσοκομεία σε όλη την χώρα, θεωρώντας την λειτουργία τους ως απλή σπατάλη. Κι αυτό επειδή η εν λόγω -ο θεός να την κάνει- μελέτη "ξέχασε" να υπολογίσει τις ανάγκες υγείας του κόσμου που εξυπηρετούσε κάθε μονάδα υγείας.

Τα ίδια έγιναν και με τις περίφημες "αξιολογήσεις δομών" που έκαναν εσωτερικά τα διάφορα υπουργεία, με την επίβλεψη του υπουργείου διοικητικής μεταρρύθμισης. Εκεί, βέβαια, και σωστά στοιχεία πήραμε και δεκάρα δεν πληρώσαμε (απόδειξη ότι οι "άχρηστοι" και "τεμπέληδες" υπάλληλοι κάνουν καλά την δουλειά τους δίχως να εισπράττουν εκατομμύρια), μόνο που αυτά τα στοιχεία χρησιμοποιήθηκαν με τον τρόπο που προαναφέραμε, δηλαδή ως δικαιολογία για την πολιτική που η κυβέρνηση ήθελε να ακολουθήσει. Ποιά πολιτική; Μείωση των δομών του δημοσίου κατά 30% σε πρώτη φάση και κατά 45% σε δεύτερη!

Περισσότερα αύριο, στο δεύτερο και τελευταίο μέρος.

Κόλπος των Χοίρων: το φιάσκο των ΗΠΑ

Σήμερα γυρνάμε πίσω στον χρόνο, κάπου στα τέλη του 1960. Στις ΗΠΑ διεξάγονται προεδρικές εκλογές, στις οποίες ο δημοκρατικός Τζών Φιτζέραλντ Κέννεντυ κερδίζει τον ρεπουμπλικανό Ρίτσαρντ Νίξον. Τον Ιανουάριο του 1961, ο Κέννεντυ θα γίνει ο 35ος πρόεδρος της χώρας, διαδεχόμενος τον Ντουάιτ Αϊζενχάουερ.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα που θα παρέδιδε στον διάδοχό του ο Αϊζενχάουερ λεγόταν "Κούβα". Οι ΗΠΑ ήταν αδύνατον να χωνέψουν ότι από την πρωτοχρονιά τού 1959 μια χούφτα "άπλυτοι" είχαν στήσει μια κομμουνιστική φωλιά στην γειτονιά τους. Επί δυο χρόνια, η CIA επεξεργάζεται σχέδια ανατροπής και εξόντωσης τού Φιντέλ Κάστρο, με την σιγουριά πως το κουβανικό πείραμα θα τελειώσει αν ο Κάστρο βγει από την μέση. Τον Μάρτιο του 1960, ο Αϊζενχάουερ εγκρίνει το -μυθικό για την εποχή- ποσό των 13,1 εκατ. δολλαρίων για την ευόδωση αυτών των σχεδίων, τα οποία περιλαμβάνουν σχεδόν τα πάντα, από απλές δολιοφθορές μέχρι χρήση αεροπορικής ισχύος και στρατιωτική εισβολή. Στον σχεδιασμό της, η CIA περιλαμβάνει και οπαδούς του πρώην δικτάτορα της Κούβας Φουλχένσιο Μπαττίστα, τους οποίους εκπαιδεύει στις βάσεις της στο Μεξικό, στην Γουατεμάλα και στην Νικαράγουα, προκειμένου να συμπήξουν την περίφημη Ταξαρχία 2506. Για όλα αυτά, ο Αϊζενχάουερ φροντίζει να ενημερώσει εγκαίρως τον Κέννεντυ, πριν ο τελευταίος αναλάβει επίσημα τα νέα του καθήκοντα.

Ο Φιντέλ με πολιτοφύλακες, Playa Girón, 17/4/1961

Οι "αγιογράφοι" του -δήθεν- φιλειρηνικού Κέννεντυ υποστηρίζουν ότι εκείνος δεν συμφωνούσε με την υλοποίηση των σχεδίων της CIA αλλά, όταν ανέλαβε, ήταν ήδη αργά για να τα ακυρώσει. Προφανώς, κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Ο Κέννεντυ ήξερε και για την Ταξιαρχία 2506, ήξερε και για τα τάγματα αντικαθεστωτικών που σχηματίζονταν (υπό την επίβλεψη της CIA) στο Μαϊάμι, ήξερε και για την σχεδιαζόμενη στρατιωτική εισβολή... ήξερε για τα πάντα, τουλάχιστον τέσσερις μήνες πριν δώσει την εντολή για την διεξαγωγή της επιχείρησης, η οποία πήρε την κωδική ονομασία Επιχείρηση Ζαπάτα και επί κεφαλής της τοποθετήθηκε ο -άσημος και άπειρος σε μάχες- στρατηγός Τζακ Χώκινς.

Η προεδρική εντολή δόθηκε μια μέρα σαν σήμερα, στις 15 Απριλίου 1961. Η πρώτη φάση τής Επιχείρησης Ζαπάτα περιλάμβανε καταστροφή των κουβανικών αεροδρομίων και αεροπορικών βάσεων από οκτώ βαρέα βομβαρδιστικά τύπου Β-26. Η CIA φρόντισε να βάψει αυτά τα αεροπλάνα με κουβανικά διακριτικά, ώστε να μπορεί κατόπιν να υποστηρίξει ότι στους βομβαρδισμούς προέβησαν κουβανοί πιλότοι, οι οποίοι είχαν αυτομολήσει με τα αεροπλάνα τους. Πριν νυχτώσει, τα βομβαρδιστικά επέστρεψαν στις ΗΠΑ.

Η Miami Herald της 18/4/1961 παίζει το παιχνίδι της CIA:
"Αεροπορικές επιδρομές ανταρτών πανικοβάλλουν τους κουβανούς"

Την επόμενη νύχτα, καθώς ξημέρωνε η 17η Απριλίου 1961, οι δυνάμεις εισβολής αποβιβάστηκαν στην παραλία Playa Girón (ακτή των χοίρων, στην τοπική διάλεκτο) του Bahía de Cochinos (κόλπος των χοίρων, στα ισπανικά), στην νότια πλευρά του νησιού, με την σιγουριά ότι οι κουβανοί θα πρόσεχαν περισσότερο τις βόρειες ακτές τους. Στις δυνάμεις αυτές συμμετείχαν 1.500 πολιτειακοί πεζοναύτες, 117 αλεξιπτωτιστές, η Ταξιαρχία 2506 και πέντε τάγματα πεζικάριων, τα οποία είχαν συγκροτηθεί από κουβανούς αντικαθεστωτικούς. Η ιδέα ήταν αφ' ενός μεν οι εκπαιδευμένοι αντικαθεστωτικοί να ανακηρύξουν δική τους "κυβέρνηση" στην περιοχή, αφ' ετέρου δε να δημιουργηθεί προγεφύρωμα ώστε να μπορέσουν να αποβιβαστούν ενισχύσεις όταν θα τις ζητούσε η αντικαθεστωτική "κυβέρνηση". Φυσικά, οι ΗΠΑ θα αναγνώριζαν αμέσως την νέα κουβανική "κυβέρνηση", ενισχύοντας την "δίδυμη εξουσία" στο νησί, η οποία ήλπιζαν πως θα οδηγούσε στην ανατροπή τού Κάστρο.

Στην αρχή, οι υπέρτεροι αριθμητικά εισβολείς επιβλήθηκαν της τοπικής πολιτοφυλακής και το σχέδιο έμοιαζε να πηγαίνει καλά. Εκείνο που δεν υπολόγιζαν οι ΗΠΑ ήταν ότι οι ντόπιοι θα τους γύριζαν την πλάτη. Πράγματι, οι κάτοικοι του νησιού όχι μόνο δεν έδειξαν καμμιά διάθεση να στηρίξουν την ξενοκίνητη επιχείρηση αλλά συστρατεύθηκαν αμέσως στο πλευρό τού ηγέτη τους. Λίγες ώρες αργότερα, απέναντι στους εισβολείς βρέθηκαν 25.000 κουβανοί στρατιώτες, 9.000 ένοπλοι αστυνομικοί και πάνω από 200.000 (!) πολιτοφύλακες, οπλισμένοι με ό,τι βρήκαν, από πιστόλια μέχρι τσουγκράνες. Επί κεφαλής όλων αυτών τέθηκε ο ίδιος ο Φιντέλ.

Κόλπος των Χοίρων, 17/4/1961, ώρα 6.30 π.μ.
Το πλοίο μεταφοράς προσωπικού Houston φλέγεται,
χτυπημένο από κουβανικά αεροσκάφη.

Στο Λάνγκλεϋ δεν άργησαν να καταλάβουν ότι το πράγμα στράβωσε. Έτσι, η CIA αποφάσισε να μη περιμένει την επίσημη πρόσκληση της νέας "κυβέρνησης" (η οποία, έτσι κι αλλοιώς, δεν πρόλαβε καν να σχηματιστεί) και έδωσε εντολή στα μεταγωγικά να πλεύσουν προς ενίσχυση των εισβολέων. Όμως, μια καινούργια δυσάρεστη έκπληξη περίμενε τις ΗΠΑ, αφού σύντομα απεδείχθη ότι, παρά τους εκτεταμένους βομβαρδισμούς της προηγούμενης ημέρας, η πολεμική αεροπορία τής Κούβας δεν είχε πάθει καμμιά ζημιά. Έτσι, τα κουβανικά αεροπλάνα κατάφεραν να εξουδετερώσουν ή και να βυθίσουν όσα μεταγωγικά ή αποβατικά σκάφη προσπάθησαν να προσεγγίσουν την ακτή. Τελικά, πέραν των αρχικών εισβολέων, κανένας άλλος στρατιώτης δε κατάφερε να βγει στην στεριά.

Στην ξηρά, η εξέλιξη ήταν πλέον αναμενόμενη: μέσα σε 72 ώρες από την απόβαση, οι κουβανοί συνέτριψαν τους εισβολείς, οι οποίοι παραδόθηκαν τελικά τα ξημερώματα της 20ης Απριλίου. Οι 1.204 συλληφθέντες (μιας και δεν είχε κηρυχθεί επίσημα πόλεμος, δεν μπορεί να γίνει λόγος για αιχμαλώτους) οδηγήθηκαν σε δημόσια ανάκριση(!), η οποία αποκάλυψε σε όλον τον κόσμο τα σκοτεινά σχέδια της Ουάσιγκτον. Στις δίκες που ακολούθησαν, επιβλήθηκαν ποινές καθείρξεων μέχρι και 30 ετών. Ο Κάστρο πρότεινε στις ΗΠΑ την ανταλλαγή των καταδικασθέντων με... 500 τρακτέρ(!). Παρ' ότι η πρόταση του Κάστρο κόστιζε περίπου 28 εκατ. δολλάρια, οι πολιτειακοί αντιπρότειναν ως αντάλλαγμα τρόφιμα και φάρμακα αξίας 53 εκατ. δολλαρίων (για την συγκέντρωση των χρημάτων διενεργήθηκε έρανος!). Η πρότασή τους έγινε δεκτή και την παραμονή των χριστουγέννων του 1962 οι κρατούμενοι απελάθηκαν στις ΗΠΑ.

Μαϊάμι, στάδιο Όραντζ Μπώουλ, 29/12/1962

Και τώρα, το κερασάκι της ιστορίας. Στις 29 Δεκεμβρίου 1962, ο "φιλειρηνικός" πρόεδρος, ο οποίος -υποτίθεται πως- δεν ήθελε να γίνει η εισβολή αλλά δεν προλάβαινε να την σταματήσει, τίμησε με την παρουσία του, μίλησε και συνεχάρη (μαζί με την σύζυγό του, η οποία έβγαλε κι αυτή λόγο αλλά στα ισπανικά!) τα απελαθέντα από την Κούβα μέλη τής Ταξιαρχίας 2506, σε ειδική γιορταστική τελετή που έγινε στο στάδιο Όραντζ Μπώουλ του Μαϊάμι. Τόσο κατηγορηματικά αντίθετος ήταν στην εισβολή ο πρόεδρος!

Η αποτυχημένη Επιχείρηση Ζαπάτα επιτάχυνε τις πολιτικές εξελίξεις. Επρόκειτο για μια πραγματική πολιτική πανωλεθρία των ΗΠΑ και για την πιο ντροπιαστική -ίσως- στιγμή της ιστορίας τους. Ο Φιντέλ Κάστρο βρήκε την ευκαιρία να διακηρύξει σε όλον τον κόσμο την πρόθεσή του να ενισχύσει τους δεσμούς της χώρας του με την Σοβιετική Ένωση και να υιοθετήσει τον σοσιαλισμό. Έντεκα μέρες μετά την νίκη, στον γιορτασμό της πρωτομαγιάς, ο Κάστρο εκφώνησε έναν ιστορικό λόγο, με τον οποίο ανακήρυξε την Κούβα ως την "πρώτη Λαοκρατική Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Λατινικής Αμερικής". Το χάσμα μεταξύ ΗΠΑ και Κούβας θα γινόταν πλέον αγεφύρωτο.

Εντουάρντο Γκαλεάνο (1940-2015): Μια ζωή αγώνα στο κυνήγι της Ουτοπίας

Στις 13 Απριλίου 2015 ο καρκίνος νίκησε τον Εντουάρντο Γκαλεάνο. Σε ηλικία 74 και κάτι ετών φεύγει από τη ζωή αφήνοντας πίσω του βαριά κληρονομιά.

Γεννήθηκε 3 του Σεπτέμβρη το 1940 στην Ουρουγουάη αλλά ως γνήσιος λατινοαμερικάνος πατρίδα του ένιωθε όλη τη Λατινική Αμερική. Το πλούσιο έργο του ήταν στρατευμένο στον ακούραστο αγώνα των λατινοαμερικάνων για ανεξαρτησία, δημοκρατία, ελευθερία, ισότητα. Η πολιτική του δράση και το συγγραφικό και δημοσιογραφικό του έργο του επέφεραν, εκτός από την αναγνώριση, διώξεις, φυλακίσεις και παρ’ολίγο εκτέλεση. Ωστόσο παρέμεινε ενεργός μέχρι το τέλος της ζωής του.

Πολλά από τα έργα του έχουν μεταφραστει και στα ελληνικά. Τα πιο σημαντικά από αυτά είναι: Οι ανοιχτές φλέβες της Λατινικής Αμερικής (1971), Μνήμες Φωτιάς (1982-86), Ένας Κόσμος Ανάποδα (1998), Καθρέφτες: Μια σχεδόν παγκόσμια ιστορία (2008).

Αποτελεί αναμφίβολα έναν από τους σημαντικότερους λατινοαμερικάνους λογοτέχνες/ιστορικούς/ποιητές. Ο βιολογικός του θάνατος ολοκληρώνει μια πολυτάραχη και περιπετειώδη ζωή. Ζωή που συνεχίζεται μέσα από τα γραπτά του μέχρι να φτάσουμε στην ουτοπία για την οποία ο ίδιος μας μιλούσε:


Είναι στον ορίζοντα… κάνω δύο βήματα, απομακρύνεται δύο βήματα. Κάνω δέκα βήματα και ο ορίζοντας τρέχει δέκα βήματα μακριά. Όσο και να περπατάω, δεν θα τη φτάσω ποτέ. Τι χρησιμεύει τότε η ουτοπία; Σ” αυτό χρησιμεύει: στο να περπατάς.

Αυτός είναι και ο στόχος του ηθικού θεάματος επίσης, να περπατάς. Το λάθος είναι να βλέπουμε το θέαμα σαν το νέο κόσμο. Αυτό κάνει τόσο το εξουσιαστικό όσο και το εμπορικό θέαμα, και με αυτόν το τρόπο το θέαμα γίνεται υποκατάστατο του ονείρου.

Το ηθικό θέαμα προσφέρει ένα διαφορετικό σχηματισμό. Αντί για υποκατάστατο του ονείρου, το ηθικό θέαμα είναι ένα όνειρο σε επίδειξη. Είναι ένα όνειρο το οποίο μπορούμε να δούμε, να το σκεφτούμε, να δράσουμε μέσα του, να το δοκιμάσουμε αν μας κάνει, αλλά όχι απαραίτητα και να το πραγματοποιήσουμε. Το ηθικό θέαμα είναι το μέσο, όπως τα όνειρα που παρουσιάζει, για να φανταστούμε νέες καταλήξεις. Σαν τέτοιο, το ηθικό θέαμα έχει τη δυνατότητα της δημιουργίας ενός εξωτερικού – σαν μια ψευδαίσθηση. Αυτή δεν είναι η παραίσθηση του να πιστεύεις πως έχει δημιουργήσει ένα εξωτερικό, αλλά μια ψευδαίσθηση που δίνει κατεύθυνση και κίνητρο που μπορεί να σε οδηγήσει εκεί.

Θα δώσω ένα παράδειγμα του ιδανικού ηθικού θεάματος, ένα που να περιλαμβάνει όλες τις παραπάνω ιδιότητες. Δε μπορώ. Δεν υπάρχει. Το ιδανικό ηθικό θέαμα είναι το ίδιο σαν όνειρο: κάτι στο οποίο να δουλεύεις και να περπατάς προς αυτό. Οι προοδευτικοί έχουν πολύ περπάτημα να κάνουν. Πρέπει να το κάνουμε αυτό με τα πόδια μας στο έδαφος, με καθαρή αντίληψη του πραγματικού (και φανταστικού) εδάφους. Αλλά πρέπει επίσης να ονειρευτούμε, γιατί χωρίς όνειρα δεν ξέρουμε προς τα πού περπατάμε.

Τα προοδευτικά όνειρα, για να έχουν οποιαδήποτε πραγματική κοινωνική επιρροή, πρέπει να γίνουν δημοφιλή όνειρα. Αυτό θα συμβεί μόνο αν αντηχήσουν με τα όνειρα που οι άνθρωποι ήδη έχουν- όπως αυτά που εκφράζονται στην εμπορική κουλτούρα σήμερα, και ακόμα και αυτά που εκδηλώθηκαν από την εξουσία στο παρελθόν.

Αλλά για να έχουν τα προοδευτικά όνειρα κάποια ελπίδα να γίνουν δημοφιλή, πρέπει επίσης, να εκτεθούν. Τα όνειρά μας, κάνουν λίγο καλό, όταν βρίσκονται κλειδωμένα στα κεφάλια μας και ανακυκλώνονται στους μικρούς μας κύκλους. Πρέπει να ειδωθούν και ακουστούν, να κυκλοφορήσουν και να παιχτούν – να φωναχτούν από την κορυφή του βουνού.

Αυτή είναι η δουλειά του θεάματος. Το θέαμα είναι ήδη μέρος της πολιτικής και οικονομικής ζωής μας.

Το σημαντικό ερώτημα είναι : ποιανού ηθική κάνει πράξη και ποιανού τα όνειρα εκφράζει.

[Του 2310net, από το ηλεκτρονικό περιοδικό "Ατέχνως"]

------------------------------------

Σημείωση Ιστολογίου

Στα ελληνικά κυκλοφορούν τα παρακάτω βιβλία τού Εντουάρντο Γκαλεάνο:

- Τα χίλια πρόσωπα του ποδοσφαίρου, Ελληνικά Γράμματα (1998), σελ. 320, 13 ευρώ.
- Ένας κόσμος ανάποδα, Στάχυ (2000), σελ. 373, 19 ευρώ.

- Το βιβλίο των εναγκαλισμών, Κέδρος (2001), σελ. 279, 13 ευρώ.

- Ένας μαγικός θάνατος για μια μαγική ζωή, The Monthly Review Imprint (2006), σελ. 54, 7 ευρώ

- Οι ανοιχτές φλέβες της Λατινικής Αμερικής - 2 τόμοι, Κουκκίδα (2008), σελ. 498, 27 ευρώ. 

- Ένας κόσμος ανάποδα, Πιρόγα (2008), σελ. 373, 19 ευρώ. 

- Μνήμη της φωτιάς: 1. Η αρχή, Πάπυρος (2009), σελ. 450, 20 ευρώ.

- Μνήμη της φωτιάς: 2. Τα πρόσωπα και οι μάσκες, Πάπυρος (2011), σελ. 455, 20 ευρώ.

- Μνήμη της φωτιάς: 3. Ο αιώνας του ανέμου, Πάπυρος (2012), σελ. 492, 20 ευρώ. 

- Καθρέφτες: Μια σχεδόν παγκόσμια ιστορία, Πάπυρος (2009), σελ. 388, 22 ευρώ 

- Οι μέρες αφηγούνται, Πάπυρος (2012), σελ. 414, 22 ευρώ. 

- Η ανάσταση του παπαγάλου, Πάπυρος (2014), σελ. 28, 9 ευρώ.
- Οι λέξεις ταξιδεύουν, Πάπυρος (2014), σελ. 315, 16 ευρώ.

Πάσχα: ζωή μπερδεμένη με θάνατο

Πασχαλιά. Βγαίνω στην βεράντα, ανάβω τσιγάρο κι αγναντεύω γύρω την πόλη που έχει ξυπνήσει μέσα σ' έναν αδύναμο ήλιο. Η άνοιξη παλεύει ν' αποτινάξει τα βρόγχια τού χειμώνα, που με θράσος αρνείται να φύγει, μα τ' αρώματά της πνίγονται στην τσίκνα που θολώνει τον αέρα. Οι μυρουδιές των κυκλάμινων μπερδεύονται με τις οσμές π' αναδύονται από τις ψησταριές. Δυσανασχετώ. "Βέλαζε το κατσίκι επίμονα βραχνά. Άνοιξα το φούρνο με θυμό. Τί φωνάζεις; είπα, σε ακούνε οι καλεσμένοι. Ο φούρνος δεν καίει, βέλαξε, κάνε κάτι αλλιώς θα μείνει νηστική χρονιάρα μέρα η ωμότητά σας. Έβαλα μέσα το χέρι μου. Πράγματι. Παγωμένο το μέτωπο, τα πόδια, ο σβέρκος, το χορτάρι, η βοσκή, τα κατσάβραχα, η σφαγή" (Κική Δημουλά, "Πάσχα στο φούρνο", από την συλλογή Ενός λεπτού μαζί, εκδόσεις Ίκαρος, 1998).

Σημείωμα του πρόωρα χαμένου Γιάννη Βαρβέρη (1955-2011)
προς τον γιατρό που παρακολουθούσε την ασθένειά του
τα τελευταία 15 χρόνια της ζωής του.

Μπερδεμένες μυρουδιές, μπερδεμένα συναισθήματα. Από το ιερό σφάγιο της μεγάλης Πέμπτης στο σφαχτάρι του Πάσχα. Ζωή μπερδεμένη με θάνατο. "Αυτό το κερί που άναψα περαστικός από τον οίκο Σου δεν είναι η προσευχή μου για να Σε φτάσει εκεί ψηλά, δεν είναι οι παρακλήσεις μου ούτε βεβαίως καμιά ελπίδα που εναπέθεσα σε Σένα. (...) Μπορεί να μοιάζει μ' όλα τ' άλλα, όμως αυτό ανάφτηκε για να Σου πει πως ευτυχώς στέκομαι εδώ αβοήθητος και πως ακόμα όσο μπορώ θα λάμπω" (Γιάννης Βαρβέρης, "Το κερί", από την συλλογή Ο άνθρωπος μόνος, εκδόσεις Κέδρος, 2009).

Αγναντεύω από την βεράντα και συλλογιέμαι. Λένε πως δεν έχει σημασία ο προορισμός αλλά το ταξίδι. Αναρωτιέμαι, λοιπόν, μήπως δίνουμε πιότερη απ' όση πρέπει αξία στην ανάσταση και λιγώτερη στο ταξίδι προς αυτή, στο πάθος. Έτσι κι αλλοιώς, σ' όλους μας αναλογεί τούτο το ταξίδι, προς το δικό του ο καθένας Όρος των Ελαιών, δίχως νά 'ναι σίγουρο πως όλοι θ' αναστηθούμε. "Αν όμως σε λυγίσει κάποια αδυναμία, όταν θα σέρνεσαι προς τη Γεθσημανή, πρέπει πως λιποψύχησες να μη φανεί, κάμνοντας την ανάγκη σου φιλοτιμία. Όχι λυγμοί και «το ποτήριον παρελθέτω...», κι ούτε να πεις: «Ηλί, λαμά σαβαχθανί;». Μια φορά πάει κανείς στη Γεθσημανή. Σαν τέλειος θεατρίνος το ποτήρι πιε το. Μην κάμεις στα στερνά καμιάν απροσεξία κι αηδιάσεις με κανένα μορφασμό. Αν δεν παίξεις με τέχνη και θεατρινισμό, χάνεις στερνά μαζί και την ευθανασία" (Γιώργος Βαφόπουλος, "Το Όρος των Ελαιών", από την συλλογή Τα δώρα της Μυρτάλης [1931], που περιλαμβάνεται στην συγκεντρωτική έκδοση Γ.Θ.Βαφόπουλος - Άπαντα τα ποιητικά, εκδόσεις Παρατηρητής, 1990).

Καθώς στον νου μου έρχεται ο Βαφόπουλος, αναλογίζομαι πως δεν θα με πείραζε καθόλου αν ήμουν σαλονικιός. Πόσο ευλογημένη πρέπει νά 'ναι μια πόλη που μια φυσιογνωμία σαν τον Βαφόπουλο της έφταξε δημοτική βιβλιοθήκη και την διηύθυνε 25 ολόκληρα χρόνια (1938-1963), έχοντας ως βιβλιονόμο  έναν Χριστιανόπουλο;

Από αριστερά: Σάκης Παπαδημητρίου, Μανόλης Ξεξάκης, Νίκος Μπακόλας, Ντίνος Χριστιανόπουλος, Γιώργος Κορδομενίδης (Νοέμβριος 1987, συνέντευξη τύπου για το πρώτο τεύχος του περιοδικού Εντευκτήριο)

Πετάω το αποτσίγαρο κι επιστρέφω στον εαυτό μου. Νομίζω πως πλησίασα στην ουσία του ανθρώπινου δράματος: πάθος για όλους, ανάσταση για λίγους. Μαζί κουβάλησαν τον σταυρό ο Ιησούς κι ο Σίμων αλλά μόνο ο πρώτος αναστήθηκε. "(...) τον ακολούθησα, κι όπως βαδίζαμε, είδαμε άυπνο και χλωμό τον Σίμωνα τον Κυρηναίο, «πλαγιάζω στον τάφο και τρέμω, πως κάθε τόσο θα με ξανασηκώσουν» είπε λυπημένος, γιατί αν χρειάζονταν κάποιον να βοηθήσει για το σταυρό, πάλι αυτόν θα συναντούσαν στο δρόμο" (Τάσος Λειβαδίτης, "Ανάσταση", από την συλλογή Νυχτερινός επισκέπτης [1972], εκδόσεις Κέδρος, 2006).

Πάντοτε είχα μια απορία. Γιατί μαζεύεται τόσος κόσμος στις εκκλησιές το Πάσχα, την ώρα του "Χριστός Ανέστη"; Ποιος λόγος οδηγεί εκεί τα βήματα πολλών απ' αυτούς που δεν πιστεύουν σε θρησκείες κι αναστάσεις νεκρών; Χτες, καθώς ανηφόριζα στο λοφάκι διαβάζοντας στίχους ενός άθεου ποιητή, αυτή η απορία μου λύθηκε. "Στον Επιτάφιο της Μεγάλης Παρασκευής σε λησμόνησα μοναξιά μου· στις δάφνες της Ανάστασης τις ξερές θρυψαλιαζόσουν και σε θυμήθηκα. Έκοψα στα δύο την αυλαία του Πάσχα, την εικόνα σου την πέταξα στη λάσπη (...) με ιδέες για να ξεχάσω ιδέες, με γυναίκες ανταμώθηκα για να ξεχάσω γυναίκες. Μοναξιά μου απόψε μόνη εσύ στο δρόμο βγήκες. Στις εσχατιές του κόσμου εμένα ζητάς" (Μανόλης Ξεξάκης, "Μοναξιά", από την συγκεντρωτική έκδοση Μανόλης Ξεξάκης: Ποιήματα 1972-2006, εκδόσεις Σύγχρονοι Ορίζοντες, 2008).


Αρκετά στοχάστηκα τούτες τις μέρες. Καήκανε τα πόδια μου τριγυρνώντας στους μπαχτσέδες της ποίησης. Από τη μια σκέφτομαι πως για την ανάσταση έχουν γράψει τόσους όμορφους στίχους ο Ρίτσος, ο Βάρναλης κι ο Ελύτης. Από την άλλη, όμως, ο οβελίας θ' αρχίσει να κρυώνει. Δίλημμα...

Αφήνω τα βιβλία στην θέση τους και ξεπεζεύω από το άτι τής ποίησης. Φοβάμαι πως πρέπει τώρα να συνεχίσω πεζός. Αρκετά με την ποίηση. Επιστρέφω στην πεζή καθημερινότητα. Νικημένος.

Μεγάλη Παρασκευή, 1944...

Μεγάλη Παρασκευή σήμερα. Ο καιρός γλύκανε και ο ήλιος, παρά τα δόντια του, άρχισε να θυμίζει άνοιξη. Κι ενώ οι καμπάνες χτυπάνε λυπητερά κι ασταμάτητα, το μυαλό μου πετάει (κοίτα παράξενα παιχνίδια που κάνει το μυαλό πολλές φορές) σε μιαν άλλη Μεγάλη Παρασκευή...

Μεγάλη Παρασκευή, 14 Απριλίου 1944. Στην κεντρική πλατεία του Αγρινίου (τότε Πλατεία Μπέλλου, σήμερα Πλατεία Δημοκρατίας) οι γερμανοί απαγχονίζουν τρεις πατριώτες: τον Πάνο Σούλο, τον Χρήστο Σαλάκο και τον Αβραάμ Αναστασιάδη. Τους κρεμάνε, για παραδειγματισμό, σε τρεις φανοστάτες. Λίγο πιο πέρα, στις φυλακές τής Αγίας Τριάδας, εκτελούν μαζικά άλλους 117 άντρες και μια γυναίκα. Πέντε μέρες πριν, ο ΕΛΑΣ είχε ανατινάξει το τραίνο που πήγαινε από το Κρυονέρι στο Αγρίνιο, σκοτώνοντας την φρουρά που το συνόδευε και στερώντας από τους κατακτητές τα πολύτιμα καύσιμα και το πολεμικό υλικό που μετέφερε. Στο απόσπασμα που εκτελεί τους κρατούμενους συμμετέχουν και "έλληνες" τσολιάδες, με επί κεφαλής τον υπολοχαγό Μπλέσσα, ο οποίος βγάζει και λόγο, υπερθεματίζοντας το "έργο" των γερμανών και των τσολιάδων.

Στις 4 Μαΐου 1980, ο Γιάννης Ρίτσος απαθανατίζει εκείνη την Μεγάλη Παρασκευή, γράφοντας το "Αναστάσιμο Μνημόσυνο". Δεν έχει σκοπό να το συμπεριλάβει σε κάποια συλλογή. Το γράφει ως αφιέρωμα "για τους πεσόντες στην κατοχή Αγρινιώτες και για όλους τους Ρωμιούς-θύματα του ναζισμού" και προσφέρει το χειρόγραφο στον δήμο αγρινιωτών:

Αγρίνιο, Πλατεία Μπέλλου (Δημοκρατίας), 14 Απριλίου 1944:  Ο απαγχονισμένος Αβραάμ Αναστασιάδης.
Φωτογραφία-ντοκουμέντο του Σπύρου Ξυθάλη, τραβηγμένη από διπλανή οικοδομή.
Στην θέση που κρεμάστηκε ο Αναστασιάδης, βρίσκεται σήμερα αναθηματική χάλκινη στήλη.

Τόπος ιερός, εδώ που οι αντίχριστοι ξανασταύρωσαν το Χριστό και την Ελλάδα,
κ' είταν Παρασκευή Μεγάλη, 14 του Απρίλη,
και κει που η γης ανάβρυζε κρινάκια, παπαρούνες χαμομήλια για το Πάσχα
σκάφτηκαν τάφοι και στους τάφους δε χωρούσαν οι λεβέντες,
και μες στα σπλάχνα δε χωρούσε τόσος πόνος.
 
Κι' είταν το Αγρίνι ολάκερο ένας Επιτάφιος μ' όλα του τα κεριά σβησμένα
Κι αντίς καμπάνες απ' τον όρθρο ως το σπερνό, ντουφεκιές ακούγονταν,
κ' οι κρεμασμένοι σάλευαν σαν καβαλάρηδες του ανέμου κ' έφευγαν πάνω απ' το χρόνο
και μες στο απόβροχο, τη νύχτα της Ανάστασης, τ' άστρα που βγήκανε, λάμψη δεν είχαν
κ' είτανε τ' άστρα σα βρασμένο στάρι για τα κόλλυβα των σκοτωμένων,
στάρι πιτσιλισμένο μαύρη ζάχαρη, μαύρη σταφίδα, μαύρο ρόϊδι,
και στις αυλές, την άλλη μέρα, αντίς αρνιά να ψήνονται, τραγούδια ν΄αντηχούνε,
κ' ήλιοι τα πορτοκάλια, μες απ' τα πλυμένα φύλλα, να φωτίζουν του χορού τις δίπλες,
μουγκός ο θρήνος και μουγκή η κατάρα πνίγονταν μες στης σκλαβιάς το μαύρο φόβο,

'Αϊ, μανάδες Αγρινιώτισσες, τι μαύρο πουν' το μαύρο χρώμα,
η μαύρη νύχτα και το μαύρο σας σταυροδετό τσεμπέρι,
το κυπαρίσσι της σιωπής στο μαύρο κορφοβούνι
ως και της λεμονίτσας τ' άσπρα λουλουδάκια μαύρισαν κ' εκείνα
ως και το κόκκινο αίμα των παιδιών σας μαυρολογούσε πάνω στα λιθάρια.
 
'Αϊ, μανάδες Αγρινιώτισσες, μαύρος καημός που βόσκησε τα φύλλα της καρδιάς σας,
όμως το γαίμα των παιδιώνε σας βγαίνει πάνω απ' το μαύρο
κόκκινο της θυσίας, της αγρύπνιας κόκκινο,
κόκκινο της αυγής και της ελπίδας,
το κόκκινο της λευτεριάς, κόκκινο κατακόκκινο.
 
Βάφει τ' αυγά της νέας Λαμπρής και του μπαξέ σας τα τριανταφυλλάκια,
βάφει και τα πουκαμισάκια τους τα τρυπημένα από τα βόλια
και τα πουκαμισάκια τους πλατειές σημαίες αγερολάμνουν
κ' οι νιοι λεβέντες τα κρατούν και παν μπροστά στην ιστορία.
 
Και νάτοι ολόμπροστα, να ο Χρήστος, κι ο Αβραάμ, νάτος κι ο Πάνος,
Νάτος κι ο κάπταν Λίας, να κι ο Πάσχος, 19 χρονώ παλληκαράκι,
νάτοι οι 120 Αγρινιώτες μπρος στην μάντρα της Αγιά Τριάδας,
να κ' οι 55 εκεί στο σταυροδρόμι που περνάει το τραίνο Αγρίνι-Μεσολόγγι, φορτωμένο μήλα,
να κ' οι 200 της Πρωτομαγιάς στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής με τις αγριομολόχες,
να το προσφυγολόι της Κοκκινιάς με τα μεγάλα δαφνοκλάδια της Δημοκρατίας
να και το Δίστομο, το Κούρνοβο, και τα Καλάβρυτα με τα κομμένα σπίτια,
νάτος κι ο Γοργοπόταμος- με το γιοφύρι του σαν κόκκινο άλογο ορθωμένο,
να κ' οι αγωνιστές του21
και οι άλλοι πριν, κ' οι άλλοι μετά,
παιδιά μας, τα παιδιά μας με σημαίες μεγάλες.
 
Μπροστά, μπροστά, κατάμπροστα,
μέσα στο φως που πρόβαλε μεγάλο απ' τις πληγές τους,
μπροστά, μπροστά, φωνάζοντας:
εκεί που η Λευτεριά ανατέλλει απ' το αίμα μας, θάνατος δεν υπάρχει.
 
Λοιπόν μην κλαίτε μάνες Αγρινιώτισσες, θάνατος δεν υπάρχει
μόνο τα χέρια δώστε, αδέλφια μου, να βασιλέψει ειρήνη,
ν' ανθίσει γέλιο στις ματιές, να λάμψει ο κόσμος όλος,
κι όλος ο κόσμος μια φωνή να τραγουδήσει: Ειρήνη, Ειρήνη, Ειρήνη.


[Το ποίημα του Γιάννη Ρίτσου "Αναστάσιμο Μνημόσυνο" περιέχεται στον τόμο Δίστομο 10 Ιουνίου 1944: Το ολοκαύτωμα, εκδόσεις Σύγχρονη Έκφραση, 2010.]


Μεγάλη Παρασκευή. Σωπαίνω. Τί άλλο να κάνει κανείς όταν μιλάνε φωνές σαν του Ρίτσου;

Ακόμη ο ήλιος είναι ψηλά. Σωπαίνω και βγαίνω να μαζέψω τις παπαρούνες που δεν μάζεψα χτες. Αν βρω και βιολέτες, απλώς θα τις μυρίσω. Δεν μ' αρέσει να κόβω βιολέτες. Θα μαζέψω μόνο κόκκινες παπαρούνες και θα προσμένω την ανάσταση...