Το είχαμε υποψιαστεί. Δηλαδή, ήμασταν σχεδόν σίγουροι. Τώρα το μάθαμε και επίσημα, μέσα από αποχαρακτηρισμένα έγγραφα του Αρχείου Εθνικής Ασφαλείας (National Security Archine - NSA) των ΗΠΑ. Ποιο; Μα το ότι η εισβολή και κατοχή του Ιράκ ήταν προαποφασισμένες και μάλιστα από την πρώτη στιγμή που η προεδρία Μπους ανέλαβε τα καθήκοντά της, τον Ιανουάριο του 2001.
Σύμφωνα με τα έγγραφα, που έδωσε στη δημοσιότητα το NSA και αφορούν κυρίως τον πρώτο χρόνο της θητείας Μπους, η αμερικανική ηγεσία συζήτησε κατά την πρώτη της κιόλας συνεδρίαση, τον Ιανουάριο του 2001, "τρόπους ανάδειξης του αποσταθεροποιητικού ρόλου του Ιράκ στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής". Το ζήτημα επανήλθε κατά την πρώτη συνεδρίαση της νέας ηγεσίας του Λευκού Οίκου με τις υπηρεσίες πληροφοριών και αντιτρομοκρατίας τον Φεβρουάριο του 2001, όπου οι εκτιμήσεις του τότε γενικού υπευθύνου των υπηρεσιών Ρίτσαρντ Κλαρκ περί αναγκαιότητας να δοθεί προτεραιότητα στην "Aλ Κάιντα" τέθηκαν στο περιθώριο από τις επίμονες παρεμβάσεις του Πωλ Γούλφοβιτς, ο οποίος υποστήριζε ότι το πραγματικό πρόβλημα ήταν το Ιράκ.
Ο υφυπουργός άμυνας είχε ήδη απεργαστεί και προωθούσε ένα σχέδιο αλλαγής καθεστώτος στο Ιράκ το οποίο βασιζόταν στις γενικές γραμμές του σχεδίου που είχε επεξεργαστεί ο Αχμάντ Τσαλαμπί, το αγαπημένο παιδί της CIA στην ιρακινή δήθεν αντιπολίτευση (σημ.: λέω "δήθεν αντιπολίτευση", γιατί απεδείχθη ότι ο Tσαλαμπί δεν είχε κανένα απολύτως λαϊκό έρεισμα) από τις αρχές της δεκαετίας του '90. Ο Τσαλαμπί, από τα τέλη του 1993, υποστήριζε ότι θα μπορούσαν να δρομολογηθούν εξεγέρσεις των σιιτών στον νότο του Ιράκ και των κούρδων στον βορρά, οι οποίες (με την κατάλληλη υποστήριξη των ΗΠΑ, φυσικά) θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως καταλύτες στην πυροδότηση γενικής αναταραχής εντός της χώρας, η οποία θα παρέσυρε και το στρατό και τελικά θα οδηγούσε στην εκδίωξη του Σαντάμ Χουσεΐν.
Ήδη, από τα μέσα του '90, σε αυτό το σχέδιο ο Τσαλαμπί είχε δύο ισχυρούς συμμάχους: τον απόστρατο στρατηγό Γουέιν Ντάουνινγκ και τον πρώην αξιωματούχο της CIA Ντουέιν Κλάριντζ, οι οποίοι λειτουργούσαν ως στρατιωτικοί σύμβουλοι της οργάνωσής του. Όπως φαίνεται, ενήμεροι και έμμεσα υπέρμαχοι ήταν και μέλη του Κογκρέσου, τόσο από την πτέρυγα των Ρεπουμπλικάνων όσο και των Δημοκρατικών, οι οποίοι είχαν ενημερωθεί για τα σχέδια αυτά από τον ίδιο τον Ντάουνινγκ σε κλειστή συνάντηση το 1998. Στο πλαίσιο εκείνων των διεργασιών του 1998, ο τότε πρόεδρος Μπιλ Κλίντον υπέγραψε την "Απόφαση για Απελευθέρωση του Ιράκ", η οποία έθετε και επισήμως ως στόχο της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής την ανατροπή του Σαντάμ Χουσεΐν και ενέκρινε παχυλές χρηματοδοτήσεις για την ιρακινή αντιπολίτευση του Τσαλαμπί.
Όλα αυτά τα σχέδια ήρθαν και πάλι στο προσκήνιο, ως προτεραιότητα, με την προεδρία Τζωρτζ Μπους. Όταν τον Ιούλιο του 2001, ο Γούλφοβιτς παρουσίασε το προαναφερόμενο σχέδιο δράσης, ο τότε υπουργός εξωτερικών Κόλιν Πάουελ, πρώην στρατιωτικός, το χαρακτήρισε "γελοίο", όσον αφορά στις στρατιωτικές του πτυχές και φέρεται να ενημέρωσε σχετικά και τον ίδιο τον Μπους, όταν το ζήτημα επανήλθε σε συνεδρίαση του Ιούλη του 2001, τονίζοντας ότι "σε στρατιωτικό επίπεδο, δεν είναι διόλου εύκολο εγχείρημα". Αυτοί οι ενδοιασμοί, βέβαια, δεν σημαίνουν ότι ο Πάουελ διαφώνησε με τον απώτερο στόχο του σχεδίου.
Την στρατιωτική του άποψη κλήθηκε (από τη CIA) να διατυπώσει και ο περίφημος Σαούλ, κουβανοαμερικανός γιος βετεράνου της απόπειρας εισβολής στον "Κόλπο των Χοίρων". Σύμφωνα με τα επίσημα έγγραφα, τον Αύγουστο του 2001 ο Σαούλ εκτίμησε ότι το σχέδιο που προωθούσε ο Γούλφοβιτς δεν θα απέφερε την τελική ανατροπή του καθεστώτος που επεδίωκε η Ουάσινγκτον και οι αμερικανοί θα υποχρεώνονταν σε εμπλοκή μεγάλου αριθμού στρατιωτών, για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Παρά τις όποιες στρατιωτικές διαφωνίες, πάντως, η επιχείρηση "αναγκαιότητα εξαπόλυσης προληπτικού πλήγματος στο Ιράκ" δουλευόταν συστηματικά και μεθοδικά από την αμερικανική ηγεσία καθ' όλο αυτό το χρονικό διάστημα. Οι Αμερικανοί εκπρόσωποι στον ΟΗΕ άρχισαν να θέτουν ζήτημα ανεπάρκειας των κυρώσεων που, ήδη, ίσχυαν σε βάρος του Ιράκ από την εποχή της "καταιγίδας της ερήμου". Συνέχισαν να θέτουν αυτό το ζήτημα μέχρι και το καλοκαίρι του 2002, οπότε υιοθετήθηκαν οι "έξυπνες κυρώσεις", λίγους μήνες πριν εξαπολυθεί η επίθεση κατά του Ιράκ. Στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας, άρχισε και η προώθηση όλης της υπόθεσης περί εντοπισμού "σωλήνων αλουμινίου που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σε πυρηνικό εξοπλισμό", κάτι που δεν επιβεβαιώθηκε από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Στέητ Ντηπάρτμεντ, των οποίων η άποψη δε ζητήθηκε μέχρι και τη δημοσιοποίηση της πληροφορίας.
Οι επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 αναδείχτηκαν αμέσως σε κεντρικό θέμα του προπαγανδιστικού ιστού που η προεδρία Μπους ύφαινε σε βάρος του Ιράκ. Παρά το γεγονός ότι μόλις στις 18 Σεπτεμβρίου οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες σε έκθεσή τους καθιστούσαν σαφές ότι το Ιράκ δεν μπορεί, από καμία άποψη, να συνδεθεί ούτε με τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου ούτε με την "Αλ Κάιντα", ο Μπους και οι συνεργάτες του επέμειναν να εκφράζουν αυτήν την άποψη για πολύν καιρό ακόμη και δεν την εγκατέλειψαν εντελώς ουσιαστικά ποτέ.
Ενώ οι αμερικανικές δυνάμεις επιτίθενται και εισβάλλουν στο Αφγανιστάν τον Οκτώβριο του 2001, ο υπουργός άμυνας Ντέηβιντ Ράμσφελντ εμφανίζεται να επιμένει ότι το στόχαστρο θα πρέπει να στραφεί στο Ιράκ. Αυτό το καθιστά σαφές σε συνάντηση που έχει με τον επί κεφαλής της αμερικανικής στρατιωτικής διοίκησης στη Μέση Ανατολή τον Νοέμβριο του 2001. Ο Ράμσφελντ ζητά από το στρατηγό Τόμμυ Φρανκς να σχεδιάσει μια ολοκληρωτική εισβολή στο Ιράκ, αλλά και την επόμενη μέρα, γιατί εκτιμά ότι "σε αντίθεση με το Αφγανιστάν, είναι εξαιρετικά σημαντικό να υπάρξει προσωρινή κυβέρνηση και άμεση εναλλαγή στην εξουσία".
Κατά τη διάρκεια της ίδιας συνάντησης, οι Φρανκς και Ράμσφελντ φέρονται να συζήτησαν και μια σειρά από αφορμές που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως πρόσχημα για την εξαπόλυση επίθεσης. Επικρατούν: η πρόκληση μιας ιρακινής επίθεσης κατά των κούρδων στο βορρά, η σύνδεση της Βαγδάτης με τα κρούσματα άνθρακα στις ΗΠΑ, η κινδυνολογία σχετικά με το ιρακινό "απαγορευμένο" οπλοστάσιο μαζικής καταστροφής και, φυσικά, η σύνδεση της Βαγδάτης με την 11η Σεπτεμβρίου.
Εξ όλων αυτών, όπως φάνηκε στην πορεία, μεγαλύτερη βαρύτητα δόθηκε στην ύπαρξη «απαγορευμένου» ιρακινού οπλοστασίου, καθώς κρίθηκε ως πιο αποτελεσματική επιλογή για να παρουσιαστεί ένα προληπτικό πλήγμα προς το Ιράκ ως "δίκαιος πόλεμος", ένας στόχος που αναφέρεται λεπτομερώς στα αποχαρακτηρισμένα έγγραφα από το φθινόπωρο του 2001. Όμως, το Τμήμα Πληροφοριών του Στέητ Ντηπάρτμεντ έχει εγκαίρως ενημερώσει την προεδρία ότι η επιχειρηματολογία της δεν πρόκειται να βρει συμμάχους μεταξύ των έτερων ισχυρών ιμπεριαλιστικών χωρών της Ευρώπης, με εξαίρεση ίσως τη Βρεττανία. Χαρακτηριστικά, στο έγγραφο αναφέρεται ότι "εφ' όσον δεν υπάρχει απόδειξη για την εμπλοκή του Ιράκ στις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου ή απόδειξη ότι όντως έχει απαγορευμένο οπλισμό, Γαλλία και Γερμανία δεν πρόκειται να υποστηρίξουν ένα προληπτικό πλήγμα σε βάρος του".
Χωρίς αμφιβολία, ουδείς εκπλήσσεται από τις αποκαλύψεις των εγγράφων. Μόνο αφελείς θα μπορούσαν να πιστεύουν ότι η εξαπόλυση προληπτικού πολέμου κατά του Ιράκ δεν ήταν μια προαποφασισμένη επιλογή της προεδρίας Μπους, η οποία στοιχειοθετήθηκε μεθοδικά, παρά το γεγονός ότι δεν κατάφερε να παρουσιάσει ούτε καν αληθοφανή προσχήματα. Αυτό που δεν αναφέρουν τα έγγραφα είναι το γιατί ο Μπους και οι συνεργάτες του επέδειξαν τέτοια εγρήγορση και ανυπομονησία για την εξαπόλυση ενός πολέμου, που, τελικά, είχε και έχει μεγάλο κόστος (διπλωματικό, ανθρώπινο και οικονομικό) και για τις ΗΠΑ.
Σε ένα σχετικό υπόμνημα προς την τότε σύμβουλο εθνικής ασφαλείας Κοντολίζα Ράις, τον Ιούλιο του 2001, ο τότε υπουργός άμυνας Ντόναλντ Ράμσφελντ υπογραμμίζει ότι "η ανατροπή του καθεστώτος του Σαντάμ Χουσεΐν και η εγκαθίδρυση στο Ιράκ μιας φιλοαμερικανικής ηγεσίας θα συνεισφέρουν τα μέγιστα στη βελτίωση της θέσης των ΗΠΑ στην περιοχή και αλλού, ενώ μια γρήγορη στρατιωτική νίκη θα ενισχύσει την εικόνα των ΗΠΑ, την αξιοπιστία και την επιρροή τους".
Όλα αυτά εξηγούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τη βιασύνη της προεδρίας Μπους, και των συμφερόντων που εξυπηρετούσε. Φυσικά, υπήρξαν και "παράπλευρες απώλειες" στην πορεία. Όμως, ο στόχος της απόκτησης του ελέγχου της Ευρασίας είναι τόσο σημαντικός για τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό ώστε καμμιά "παράπλευρη απώλεια" δεν μετράει.
8 Δεκεμβρίου 2010
7 Δεκεμβρίου 2010
Φωτισμένα μυαλά!
Πριν δυο περίπου μήνες, στις 11 Οκτωβρίου, απονεμήθηκε το βραβείο Νόμπελ Οικονομίας για το 2010. Για να είμαστε ακριβείς, απονεμήθηκε το "Βραβείο της Τράπεζας της Σουηδίας για τις Οικονομικές Επιστήμες στην μνήμη του Άλφρεντ Νόμπελ", όπως είναι ο κανονικός τίτλος του βραβείου.
Είναι αλήθεια ότι πολλές φορές έχουμε βλαστημήσει, βλέποντας πολλούς απ' αυτούς στους οποίους απονέμονται βραβεία Νόμπελ. Ειδικά σ' εκείνο το ξεφτιλισμένο Νόμπελ Ειρήνης έχουμε δει να βραβεύονται οι απίθανοι των απιθάνων. Πάρτε παραδείγματα: Χένρυ Κίσσινγκερ (για την ειρήνη στο...Βιετνάμ!), Μεναχέμ Μπέγκιν και Ανουάρ Αλ Σαντάτ (για την μεταξύ αράβων και ισραηλινών...ειρήνη!), Λεχ Βαλέσα (γιατί όχι; δεν αρκεί το ότι ήταν αντικομμουνιστής ο άνθρωπος;), Μιχαήλ Γκορμπατσόφ (προφανώς, για την στήριξη των ντελιβεράδων πίτσας!), Σιμόν Πέρες (άλλος εβραίος ειρηνόφιλος!), Τζίμμυ Κάρτερ (αν δεν είναι ειρηνόφιλος ένας πρόεδρος των ΗΠΑ, τότε ποιος είναι;), Αλ Γκορ (τζάμπα επενδύει ο άνθρωπος σε εταιρείες βιοκαυσίμων;) κλπ. Ακόμα κι ο Ομπάμα πήρε πέρυσι Νόμπελ ειρήνης, πριν κλείσει καν έναν χρόνο στην προεδρία, δίχως να έχει μειώσει ούτε κατά έναν τους ανά την υφήλιο διασκορπισμένους αμερικανούς στρατιώτες.
Ας ξαναγυρίσουμε, όμως, στην οικονομία. Μη νομίζετε ότι το Νόμπελ Οικονομίας έχει απονεμηθεί σε λιγότερα φυντάνια απ' ότι το Νόμπελ Ειρήνης! Δείτε, για παράδειγμα, τι έγινε εφέτος.
Εφέτος, λοιπόν, το Νόμπελ Οικονομίας απονεμήθηκε σε τρεις μεγάλους άνδρες. Κι όταν λέω "μεγάλους", το εννοώ: ο Πήτερ Ντάιμοντ (αμερικανός, καθηγητής του ΜΙΤ) είναι 70 ετών, ο Ντέηλ Μόρτενσεν (αμερικανός, καθηγητής στο Ιλλινόις) 71 ετών και ο Χριστόφορος Πισσαρίδης (κύπριος, καθηγητής του London School of Economics) είναι 71 ετών επίσης. Τουλάχιστον, όσον αφορά την ηλικία τους, το "μεγάλοι" είναι σωστό.
Γιατί βραβεύθηκε, όμως, αυτή η τριανδρία; Όπως ανακοίνωσε η Βασιλική Σουηδική Επιτροπή Επιστημών, κέρδισαν το βραβείο για την εργασία τους η οποία εξηγεί πώς η ανεργία και οι μισθοί επηρεάζονται από το ρυθμιστικό πλαίσιο και τις πολιτικές επιλογές. "Γιατί υπάρχουν τόσοι άνεργοι, ενώ την ίδια ώρα υπάρχουν πολλές προσφορές θέσεων εργασίας; Πώς η οικονομική πολιτική επηρεάζει την ανεργία; Οι τιμηθέντες φέτος με το βραβείο ανέπτυξαν μια θεωρία, η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να απαντήσει στα ερωτήματα αυτά", διευκρινίζει η επιτροπή σε ανακοίνωσή της. Αλλά, ας γίνουμε σαφέστεροι.
Κατ' αρχάς, ας ξεκαθαρίσουμε ότι οι τρεις βραβευθέντες δεν έκαναν καμμία κοινή εργασία. Ο καθένας έχει τον δικό του δρόμο και το δικό του έργο. Απλώς, αν και ακολούθησαν ξεχωριστούς δρόμους μελέτης της ανεργίας, κατέληξαν στα ίδια συμπεράσματα. Ποια;
Πρώτον: Ανακάλυψαν και οι τρεις ότι ο βασικός φταίχτης για την ύπαρξη ανεργίας είναι τα...επιδόματα! Υποστηρίζουν ότι όσο μεγαλύτερα είναι τα επιδόματα ανεργίας και όσο επιμηνύνεται ο χρόνος επιδότησης, τόσο θα αυξάνονται οι άνεργοι και τόσο περισσότερο θα διαρκεί το διάστημα κατά το οποίο θα παραμένουν άνεργοι. Με απλά λόγια, η αγία βραβευμένη τριάδα υποστηρίζει ότι οι άνεργοι βολεύονται με τα επιδόματα ανεργίας, μαθαίνουν στην τεμπελιά και δεν έχουν κίνητρα να ψάξουν για δουλειά.
Δεύτερον: Οι έρευνες και των τριών απέδειξαν ότι ο καλύτερος τρόπος πάταξης της ανεργίας είναι η μεγαλύτερη ελαστικοποίηση της αγοράς εργασίας. Μάλιστα, απέδειξαν ότι η ελαστικοποίηση της αγοράς εργασίας προσφέρει οφέλη όχι μόνο σε συνθήκες κρίσης ή ύφεσης όπως τώρα, αλλά ακόμα και σε περιόδους ανάπτυξης.
Μεγάλα μυαλά! Σου λένε: αντί να δουλεύει ο άλφα οκτάωρο και ο βήτα να είναι άνεργος, βάλτους και τους δυο να δουλεύουν από τέσσερις ώρες για να μην έχεις κανέναν άνεργο. Σου λένε, επίσης: εκεί που η επιχείρηση δίνει ένα χιλιάρικο σε έναν εργάτη, κατάργησε συμβάσεις και νόμους ώστε να πέσει ο μισθός στο πεντακοσάρικο και να μπορεί η επιχείρηση να απασχολεί δυο εργάτες πληρώνοντας τα ίδια. Και μιας κι οι άνθρωποι είναι επιστήμονες, βλέπουν και την πουστιά: επειδή με το επίδομα ανεργίας στα 450 ευρώ, η δουλειά για ένα πεντακοσάρικο γίνεται ασύμφορη, κόψε τα επιδόματα ανεργίας ώστε να τσακιστούν όλοι να πάνε για μεροκάματο.
Τέτοια φωτισμένα μυαλά! Πού να καταλάβουμε εμείς οι αμόρφωτοι το απύθμενο βάθος της σκέψης τους; Πώς θα μπορούσαμε εμείς οι αστοιχείωτοι να τεκμηριώσουμε "επιστημονικά" την παγκόσμια επίθεση κατά των εργασιακών δικαιωμάτων; Άξιο το Νόμπελ τους!
Α, ρε φουκαρά Άλφρεντ... να 'ξερες την κατάντια της ιδέας σου...
Είναι αλήθεια ότι πολλές φορές έχουμε βλαστημήσει, βλέποντας πολλούς απ' αυτούς στους οποίους απονέμονται βραβεία Νόμπελ. Ειδικά σ' εκείνο το ξεφτιλισμένο Νόμπελ Ειρήνης έχουμε δει να βραβεύονται οι απίθανοι των απιθάνων. Πάρτε παραδείγματα: Χένρυ Κίσσινγκερ (για την ειρήνη στο...Βιετνάμ!), Μεναχέμ Μπέγκιν και Ανουάρ Αλ Σαντάτ (για την μεταξύ αράβων και ισραηλινών...ειρήνη!), Λεχ Βαλέσα (γιατί όχι; δεν αρκεί το ότι ήταν αντικομμουνιστής ο άνθρωπος;), Μιχαήλ Γκορμπατσόφ (προφανώς, για την στήριξη των ντελιβεράδων πίτσας!), Σιμόν Πέρες (άλλος εβραίος ειρηνόφιλος!), Τζίμμυ Κάρτερ (αν δεν είναι ειρηνόφιλος ένας πρόεδρος των ΗΠΑ, τότε ποιος είναι;), Αλ Γκορ (τζάμπα επενδύει ο άνθρωπος σε εταιρείες βιοκαυσίμων;) κλπ. Ακόμα κι ο Ομπάμα πήρε πέρυσι Νόμπελ ειρήνης, πριν κλείσει καν έναν χρόνο στην προεδρία, δίχως να έχει μειώσει ούτε κατά έναν τους ανά την υφήλιο διασκορπισμένους αμερικανούς στρατιώτες.
Ας ξαναγυρίσουμε, όμως, στην οικονομία. Μη νομίζετε ότι το Νόμπελ Οικονομίας έχει απονεμηθεί σε λιγότερα φυντάνια απ' ότι το Νόμπελ Ειρήνης! Δείτε, για παράδειγμα, τι έγινε εφέτος.
Εφέτος, λοιπόν, το Νόμπελ Οικονομίας απονεμήθηκε σε τρεις μεγάλους άνδρες. Κι όταν λέω "μεγάλους", το εννοώ: ο Πήτερ Ντάιμοντ (αμερικανός, καθηγητής του ΜΙΤ) είναι 70 ετών, ο Ντέηλ Μόρτενσεν (αμερικανός, καθηγητής στο Ιλλινόις) 71 ετών και ο Χριστόφορος Πισσαρίδης (κύπριος, καθηγητής του London School of Economics) είναι 71 ετών επίσης. Τουλάχιστον, όσον αφορά την ηλικία τους, το "μεγάλοι" είναι σωστό.
Γιατί βραβεύθηκε, όμως, αυτή η τριανδρία; Όπως ανακοίνωσε η Βασιλική Σουηδική Επιτροπή Επιστημών, κέρδισαν το βραβείο για την εργασία τους η οποία εξηγεί πώς η ανεργία και οι μισθοί επηρεάζονται από το ρυθμιστικό πλαίσιο και τις πολιτικές επιλογές. "Γιατί υπάρχουν τόσοι άνεργοι, ενώ την ίδια ώρα υπάρχουν πολλές προσφορές θέσεων εργασίας; Πώς η οικονομική πολιτική επηρεάζει την ανεργία; Οι τιμηθέντες φέτος με το βραβείο ανέπτυξαν μια θεωρία, η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να απαντήσει στα ερωτήματα αυτά", διευκρινίζει η επιτροπή σε ανακοίνωσή της. Αλλά, ας γίνουμε σαφέστεροι.
Κατ' αρχάς, ας ξεκαθαρίσουμε ότι οι τρεις βραβευθέντες δεν έκαναν καμμία κοινή εργασία. Ο καθένας έχει τον δικό του δρόμο και το δικό του έργο. Απλώς, αν και ακολούθησαν ξεχωριστούς δρόμους μελέτης της ανεργίας, κατέληξαν στα ίδια συμπεράσματα. Ποια;
Πρώτον: Ανακάλυψαν και οι τρεις ότι ο βασικός φταίχτης για την ύπαρξη ανεργίας είναι τα...επιδόματα! Υποστηρίζουν ότι όσο μεγαλύτερα είναι τα επιδόματα ανεργίας και όσο επιμηνύνεται ο χρόνος επιδότησης, τόσο θα αυξάνονται οι άνεργοι και τόσο περισσότερο θα διαρκεί το διάστημα κατά το οποίο θα παραμένουν άνεργοι. Με απλά λόγια, η αγία βραβευμένη τριάδα υποστηρίζει ότι οι άνεργοι βολεύονται με τα επιδόματα ανεργίας, μαθαίνουν στην τεμπελιά και δεν έχουν κίνητρα να ψάξουν για δουλειά.
Δεύτερον: Οι έρευνες και των τριών απέδειξαν ότι ο καλύτερος τρόπος πάταξης της ανεργίας είναι η μεγαλύτερη ελαστικοποίηση της αγοράς εργασίας. Μάλιστα, απέδειξαν ότι η ελαστικοποίηση της αγοράς εργασίας προσφέρει οφέλη όχι μόνο σε συνθήκες κρίσης ή ύφεσης όπως τώρα, αλλά ακόμα και σε περιόδους ανάπτυξης.
Μεγάλα μυαλά! Σου λένε: αντί να δουλεύει ο άλφα οκτάωρο και ο βήτα να είναι άνεργος, βάλτους και τους δυο να δουλεύουν από τέσσερις ώρες για να μην έχεις κανέναν άνεργο. Σου λένε, επίσης: εκεί που η επιχείρηση δίνει ένα χιλιάρικο σε έναν εργάτη, κατάργησε συμβάσεις και νόμους ώστε να πέσει ο μισθός στο πεντακοσάρικο και να μπορεί η επιχείρηση να απασχολεί δυο εργάτες πληρώνοντας τα ίδια. Και μιας κι οι άνθρωποι είναι επιστήμονες, βλέπουν και την πουστιά: επειδή με το επίδομα ανεργίας στα 450 ευρώ, η δουλειά για ένα πεντακοσάρικο γίνεται ασύμφορη, κόψε τα επιδόματα ανεργίας ώστε να τσακιστούν όλοι να πάνε για μεροκάματο.
Τέτοια φωτισμένα μυαλά! Πού να καταλάβουμε εμείς οι αμόρφωτοι το απύθμενο βάθος της σκέψης τους; Πώς θα μπορούσαμε εμείς οι αστοιχείωτοι να τεκμηριώσουμε "επιστημονικά" την παγκόσμια επίθεση κατά των εργασιακών δικαιωμάτων; Άξιο το Νόμπελ τους!
Α, ρε φουκαρά Άλφρεντ... να 'ξερες την κατάντια της ιδέας σου...
6 Δεκεμβρίου 2010
ΑΟΖ: (ε) Τα κοιτάσματα της ανατολικής Μεσογείου
Ας δούμε τώρα και τον ρόλο του Ισραήλ στο όλο παιγνίδι. Τις έρευνες αλλά και τις άδειες εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων του Ισραήλ έχει αναλάβει η αμερικανική εταιρεία Noble Energy Ltd (σε κοινοπραξία με ισραηλινές εταιρείες), ενώ στην ίδια αμερικανική εταιρία έχει ανατεθεί η άδεια για την έρευνα του παρακείμενου κυπριακού "Οικοπέδου 12" (ή "Cyprus A", όπως έχει ονομαστεί). Η Noble Energy, σε χάρτη τον οποίο είχε παρουσιάσει στο Χιούστον, αποτύπωνε ως εναλλακτικές οδούς μεταφοράς του φυσικού αερίου της περιοχής είτε με πλοία σε υγροποιημένη μορφή είτε με υποθαλάσσιο αγωγό προς την Ελλάδα είτε με αγωγό που από το Ισραήλ θα φθάνει στην Τουρκία και από εκεί θα εντάσσεται στο ευρύτερο δίκτυο αγωγών φυσικού αερίου, που αποτελεί και μια φθηνή λύση.
Η κρίση που ξέσπασε στις σχέσεις του Ισραήλ με την Τουρκία υποχρεώνει το Τελ Αβίβ να είναι προετοιμασμένο για όλα τα ενδεχόμενα. Σε αυτό το πλαίσιο πιθανόν εντάσσεται και το δημοσίευμα των ισραηλινών ΜΜΕ ότι ο Βενιαμίν Νετανιάχου πρότεινε στον Γιώργο Παπανδρέου την ιδέα κατασκευής υποθαλάσσιου αγωγού φυσικού αερίου που θα συνδέει τις δύο χώρες και θα αποτελεί τον ασφαλή τρόπο εξαγωγής ισραηλινού και κυπριακού φυσικού αερίου στην ελληνική και στην ευρωπαϊκή αγορά.
Ο ενεργειακός πυρετός στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου δεν πρόκειται να περιοριστεί το επόμενο διάστημα, όπου θα συνεχιστούν οι έρευνες της Noble Energy στο κοίτασμα Λεβιάθαν που με το σύμπλεγμα των κοιτασμάτων Ταμάρ (με διαπιστωμένα ανακτήσιμα αποθέματα 240 δισ. m3) και το Νταλίτ (με απολήψιμα αποθέματα 15 δισ. m3), αποτελούν μία από τις πιο σημαντικές ανακαλύψεις ενεργειακών πόρων την τελευταία διετία. Το κοίτασμα "Cyprus A" με πιθανά αποθέματα 300 δισ. m3, αποτελεί μια ενότητα με το Λεβιάθαν, του οποίου τα πιθανά ανακτήσιμα αποθέματα φθάνουν τα 450 δισ. m3 φυσικού αερίου(!).
Να πούμε δυο λόγια παραπάνω για το κοίτασμα Λεβιάθαν. Οι πρώτες εκτιμήσεις είναι ότι πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα (αν όχι το μεγαλύτερο) κοιτάσματα φυσικού αερίου που έχει ανακαλυφθεί ποτέ. Εκτείνεται σε μια τεράστια θαλάσσια περιοχή η οποία καλύπτει μέρος των ΑΟΖ του Ισραήλ (το μεγαλύτερο κομμάτι), του Λιβάνου, της Κύπρου και -κατά πάσα πιθανότητα- της Αιγύπτου και της Ελλάδας (λόγω Καστελλόριζου). Επίσης, εκτιμάται ότι κάτω από τα στρώματα φυσικού αερίου υπάχουν κοιτάσματα πετρελαίου πάνω από 3 δισ. βαρέλια! Σύμφωνα με τους ισραηλινούς, η αξιοποίηση του Λεβιάθαν θα επιτρέψει στο Ισραήλ ακόμη και να εξάγει φυσικό αέριο προς την Ασία και την Ευρώπη, γεγονός που εκτιμάται ότι θα του εξοικονομήσει 40 δισεκατομμύρια δολλάρια σε βάθος χρόνου, εκ των οποίων 16 δισεκατομμύρια θα πηγαίνουν κατευθείαν στα κρατικά ταμεία ως έσοδα. Ακόμη, λοιπόν, και χωρίς το κοίτασμα πετρελαίου, η τόσο μεγάλη ποσότητα αερίου καθιστά μεγάλο εξαγωγέα ενέργειας όποιον ελέγχει το κοίτασμα.
Σύμφωνα με τον δρ Ηλία Κονοφάγο (σύμβουλο ενεργειακών επιχειρήσεων και τέως γενικό διευθυντή Ερευνας και Παραγωγής Υδρογονανθράκων στα ΕΛΠΕ), οι πρώτες μελέτες έγκυρων διεθνών οίκων που αφορούν περιοχές νότια και νοτιοδυτικά της Κύπρου, "δείχνουν την ύπαρξη σοβαρών δυνατοτήτων ανακάλυψης παρόμοιων γιγαντιαίων κοιτασμάτων φυσικού αερίου στη μείζονα περιοχή μεταξύ Κρήτης-Κύπρου-Αιγύπτου, που θα μπορούσαν να τροφοδοτήσουν την Ευρώπη. Παρά το μεγάλο θαλάσσιο βάθος των κοιτασμάτων, οι διαπιστωθείσες εξαιρετικά υψηλές πιέσεις και παροχές φυσικού αερίου ανά γεώτρηση προδικάζουν ένα αρκετά χαμηλό κόστος ανάπτυξης και παραγωγής στην περιοχή, χωρίς παρουσία πολυδάπανων θαλάσσιων πλωτών εξεδρών".
Καταλαβαίνουμε τώρα γιατί έχει λυσσάξει η Τουρκία με το Καστελλόριζο; Αντιλαμβανόμαστε τον λόγο για τον οποίο έπιασε τους Τούρκους η καλωσύνη να στείλουν ανθρωπιστική βοήθεια στην Γάζα και να κοντραριστούν με τους Ισραηλινούς; Συνειδητοποιούμε τον λόγο για τον οποίο το Ισραήλ δεν θα επιτρέψει στον αιώνα τον άπαντα την ίδρυση παλαιστινιακού κράτους στην Γάζα (ένα τέτοιο κράτος θα είχε και ΑΟΖ!); Γίνεται σαφές γιατί το Ισραήλ επιδιώκει ανοιχτή σύγκρουση με τον Λίβανο (ελπίζοντας ότι θα "κόψει" κάποιο κομμάτι του και θα αβγατίσει την ΑΟΖ του επί του Λεβιάθαν); Παίρνουμε απάντηση στο ερώτημα τι στο διάολο θέλει ο Ερντογάν και πηγαινοέρχεται στην Αθήνα;
Όλα αυτά τα καταλαβαίνουμε. Και, μάλιστα, πολύ εύκολα. Εκείνο που είναι αδύνατον να καταλάβουμε είναι γιατί, που να πάρει ο διάολος, δεν βρίσκεται ένας -στοιχειωδώς πατριώτης- έλληνας πολιτικός που να τα πει όλα αυτά στον λαό και να πιέσει την κάθε ξενόδουλη κυβέρνησή μας να ορίσει -επί τέλους!- την ελληνική Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη στα 200 μίλια; Τόσο άχρηστοι ή τόσο ξεπουλημένοι είναι όλοι τους;
Η κρίση που ξέσπασε στις σχέσεις του Ισραήλ με την Τουρκία υποχρεώνει το Τελ Αβίβ να είναι προετοιμασμένο για όλα τα ενδεχόμενα. Σε αυτό το πλαίσιο πιθανόν εντάσσεται και το δημοσίευμα των ισραηλινών ΜΜΕ ότι ο Βενιαμίν Νετανιάχου πρότεινε στον Γιώργο Παπανδρέου την ιδέα κατασκευής υποθαλάσσιου αγωγού φυσικού αερίου που θα συνδέει τις δύο χώρες και θα αποτελεί τον ασφαλή τρόπο εξαγωγής ισραηλινού και κυπριακού φυσικού αερίου στην ελληνική και στην ευρωπαϊκή αγορά.
Ο ενεργειακός πυρετός στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου δεν πρόκειται να περιοριστεί το επόμενο διάστημα, όπου θα συνεχιστούν οι έρευνες της Noble Energy στο κοίτασμα Λεβιάθαν που με το σύμπλεγμα των κοιτασμάτων Ταμάρ (με διαπιστωμένα ανακτήσιμα αποθέματα 240 δισ. m3) και το Νταλίτ (με απολήψιμα αποθέματα 15 δισ. m3), αποτελούν μία από τις πιο σημαντικές ανακαλύψεις ενεργειακών πόρων την τελευταία διετία. Το κοίτασμα "Cyprus A" με πιθανά αποθέματα 300 δισ. m3, αποτελεί μια ενότητα με το Λεβιάθαν, του οποίου τα πιθανά ανακτήσιμα αποθέματα φθάνουν τα 450 δισ. m3 φυσικού αερίου(!).
Να πούμε δυο λόγια παραπάνω για το κοίτασμα Λεβιάθαν. Οι πρώτες εκτιμήσεις είναι ότι πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα (αν όχι το μεγαλύτερο) κοιτάσματα φυσικού αερίου που έχει ανακαλυφθεί ποτέ. Εκτείνεται σε μια τεράστια θαλάσσια περιοχή η οποία καλύπτει μέρος των ΑΟΖ του Ισραήλ (το μεγαλύτερο κομμάτι), του Λιβάνου, της Κύπρου και -κατά πάσα πιθανότητα- της Αιγύπτου και της Ελλάδας (λόγω Καστελλόριζου). Επίσης, εκτιμάται ότι κάτω από τα στρώματα φυσικού αερίου υπάχουν κοιτάσματα πετρελαίου πάνω από 3 δισ. βαρέλια! Σύμφωνα με τους ισραηλινούς, η αξιοποίηση του Λεβιάθαν θα επιτρέψει στο Ισραήλ ακόμη και να εξάγει φυσικό αέριο προς την Ασία και την Ευρώπη, γεγονός που εκτιμάται ότι θα του εξοικονομήσει 40 δισεκατομμύρια δολλάρια σε βάθος χρόνου, εκ των οποίων 16 δισεκατομμύρια θα πηγαίνουν κατευθείαν στα κρατικά ταμεία ως έσοδα. Ακόμη, λοιπόν, και χωρίς το κοίτασμα πετρελαίου, η τόσο μεγάλη ποσότητα αερίου καθιστά μεγάλο εξαγωγέα ενέργειας όποιον ελέγχει το κοίτασμα.
Σύμφωνα με τον δρ Ηλία Κονοφάγο (σύμβουλο ενεργειακών επιχειρήσεων και τέως γενικό διευθυντή Ερευνας και Παραγωγής Υδρογονανθράκων στα ΕΛΠΕ), οι πρώτες μελέτες έγκυρων διεθνών οίκων που αφορούν περιοχές νότια και νοτιοδυτικά της Κύπρου, "δείχνουν την ύπαρξη σοβαρών δυνατοτήτων ανακάλυψης παρόμοιων γιγαντιαίων κοιτασμάτων φυσικού αερίου στη μείζονα περιοχή μεταξύ Κρήτης-Κύπρου-Αιγύπτου, που θα μπορούσαν να τροφοδοτήσουν την Ευρώπη. Παρά το μεγάλο θαλάσσιο βάθος των κοιτασμάτων, οι διαπιστωθείσες εξαιρετικά υψηλές πιέσεις και παροχές φυσικού αερίου ανά γεώτρηση προδικάζουν ένα αρκετά χαμηλό κόστος ανάπτυξης και παραγωγής στην περιοχή, χωρίς παρουσία πολυδάπανων θαλάσσιων πλωτών εξεδρών".
Καταλαβαίνουμε τώρα γιατί έχει λυσσάξει η Τουρκία με το Καστελλόριζο; Αντιλαμβανόμαστε τον λόγο για τον οποίο έπιασε τους Τούρκους η καλωσύνη να στείλουν ανθρωπιστική βοήθεια στην Γάζα και να κοντραριστούν με τους Ισραηλινούς; Συνειδητοποιούμε τον λόγο για τον οποίο το Ισραήλ δεν θα επιτρέψει στον αιώνα τον άπαντα την ίδρυση παλαιστινιακού κράτους στην Γάζα (ένα τέτοιο κράτος θα είχε και ΑΟΖ!); Γίνεται σαφές γιατί το Ισραήλ επιδιώκει ανοιχτή σύγκρουση με τον Λίβανο (ελπίζοντας ότι θα "κόψει" κάποιο κομμάτι του και θα αβγατίσει την ΑΟΖ του επί του Λεβιάθαν); Παίρνουμε απάντηση στο ερώτημα τι στο διάολο θέλει ο Ερντογάν και πηγαινοέρχεται στην Αθήνα;
Όλα αυτά τα καταλαβαίνουμε. Και, μάλιστα, πολύ εύκολα. Εκείνο που είναι αδύνατον να καταλάβουμε είναι γιατί, που να πάρει ο διάολος, δεν βρίσκεται ένας -στοιχειωδώς πατριώτης- έλληνας πολιτικός που να τα πει όλα αυτά στον λαό και να πιέσει την κάθε ξενόδουλη κυβέρνησή μας να ορίσει -επί τέλους!- την ελληνική Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη στα 200 μίλια; Τόσο άχρηστοι ή τόσο ξεπουλημένοι είναι όλοι τους;
5 Δεκεμβρίου 2010
"Οι χρόνοι του σώματος"
Είμαι σίγουρος πως το βιβλίο στο οποίο είναι αφιερωμένο το σημερινό σημείωμα, αποκλείεται να το αγοράσει οποιοσδήποτε δεν γνωρίζει περί τίνος πρόκειται, όσο βιβλιόφιλος κι αν είναι. Πρόκειται για ένα διαμαντάκι με τον τίτλο "Οι χρόνοι του σώματος", γραμμένο από τον πολύ σημαντικό αμερικανό συγγραφέα Ντον ΝτεΛίλλο.
Το χαρακτηριστικότερο στοιχείο σε τούτο το μυθιστόρημα είναι ο σχεδόν αμετάφραστος τίτλος που εμπνεύσθηκε ο ΝτεΛίλλο: The Body Artist. Είναι πραγματική τύχη για το βιβλίο η εξαιρετική ιδέα τού Θωμά Σκάσση να αποδώσει τον τίτλο του ΝτεΛίλλο ως "Οι χρόνοι του σώματος".
Στην αφόρητη ερωτική της μοναξιά μετά την παραίτηση του άντρα της από τη ζωή, η Λόρεν Χάρτσκι αντιπαραβάλλει την έντονη (έως παρανοϊκή) σωματική άσκηση και εικονογραφία, δοκιμάζοντας να δώσει σχήμα στη σιωπή και στο κενό. Το κείμενο του ΝτεΛίλλο είναι από σκοπού του ελλειπτικό και μινιμαλιστικό: μια φιγούρα αποχαυνωμένη και αφασική, χωρίς φωνή και περίγραμμα, ρουφηγμένη στα βάθη του εαυτού της. Το "Οι χρόνοι του σώματος" είναι ένα κλειστοφοβικό και εξαιρετικά εσωστρεφές μυθιστόρημα, που συχνά αποκτά ονειρικό χαρακτήρα, γεμίζοντας με πλήθος ρευστές -ενίοτε δε, καθαρώς ποιητικές- εικόνες. Η καθαριότητα που επιδιώκει σπαστικά η Λόρεν για το δέρμα της μετασχηματίζεται γρήγορα σε στιλπνότητα και καθαρότητα γραφής: ο ΝτεΛίλλο μετακινεί ασταμάτητα τη συνείδηση της ηρωίδας του (το μυαλό της βρίσκεται πάντα σε υπερδιέγερση) και καρφώνει το βλέμμα της σε διάφορα εξωτερικά σημεία, τα οποία αποσπώνται από τον άμεσο υλικό τους περίγυρο, για να τροφοδοτήσουν αφαιρετικά την όρασή της.
Πρόκειται σίγουρα περί ενός πολύ προωθημένου βιβλίου, για το οποίο γράφτηκε ότι "τα αριστουργήματα σε διδάσκουν πώς να τα διαβάζεις". Στα 66 του, ο -εβδομηνταπεντάχρονος σήμερα- πολυδιαβασμένος και πολυβραβευμένος αμερικανός συγγραφέας δημιουργεί ένα έργο βραδείας εσωτερικής καύσεως, με πρωταγωνιστικό πρόσωπο μια γυναίκα η οποία αποφασίζει η ίδια την απάλειψη της ταυτότητάς της και την παράδοσή της στο ρεύμα μιας ανατριχιαστικής αλλά συνάμα ηδονικής και σαγηνευτικής εγκατάλειψης.
Εν κατακλείδι, το "Οι χρόνοι του σώματος" είναι ένα βαθειά συγκινητικό μυθιστόρημα, δοσμένο με μια θαυμάσια γλώσσα η οποία ευτύχισε να μεταφρασθεί εξαιρετικά. Κι επειδή ο Ντον ΝτεΛίλλο είναι πραγματικός συγγραφέας, δεν χρειάζεται περισσότερες από 150 αραιογραμμένες μικρού μεγέθους σελίδες για να ολοκληρώσει αυτό το αριστούργημα. Κυκλοφορεί από την "Εστία" και δεν θα χρειαστεί να ξοδέψετε πάνω από 13 ευρώ για να το αποκτήσετε. Ο καλύτερος και φτηνότερος τρόπος για να περάσετε απολαυστικά ένα βροχερό κυριακάτικο πρωινό.
Το χαρακτηριστικότερο στοιχείο σε τούτο το μυθιστόρημα είναι ο σχεδόν αμετάφραστος τίτλος που εμπνεύσθηκε ο ΝτεΛίλλο: The Body Artist. Είναι πραγματική τύχη για το βιβλίο η εξαιρετική ιδέα τού Θωμά Σκάσση να αποδώσει τον τίτλο του ΝτεΛίλλο ως "Οι χρόνοι του σώματος".
The Body Artist, λοιπόν. Ο όρος αναφέρεται στο δημιουργό που κάνει τέχνη το σώμα του, στον καλλιτέχνη που μετατρέπει το σώμα του σε όργανο καθημερινής έκφρασης. Body Artist, αφοσιωμένη στη μνήμη τού αυτόχειρα άντρα της, είναι η πρωταγωνίστρια. Μια μανιακή με την καθαριότητα και τη λάμψη του δέρματος Body Artist, η οποία όταν μετά το θάνατο του συζύγου της ανακαλύπτει ότι μέσα στο απόμακρο, παραθαλάσσιο σπίτι τους κρύβεται ένας άνθρωπος που μιλάει μια σχεδόν ακατάληπτη γλώσσα, σπεύδει να μιμηθεί την ύπαρξή του και να παρουσιάσει ως σκηνικό δρώμενο την εμπειρία της επικοινωνίας της μαζί του.
Στην αφόρητη ερωτική της μοναξιά μετά την παραίτηση του άντρα της από τη ζωή, η Λόρεν Χάρτσκι αντιπαραβάλλει την έντονη (έως παρανοϊκή) σωματική άσκηση και εικονογραφία, δοκιμάζοντας να δώσει σχήμα στη σιωπή και στο κενό. Το κείμενο του ΝτεΛίλλο είναι από σκοπού του ελλειπτικό και μινιμαλιστικό: μια φιγούρα αποχαυνωμένη και αφασική, χωρίς φωνή και περίγραμμα, ρουφηγμένη στα βάθη του εαυτού της. Το "Οι χρόνοι του σώματος" είναι ένα κλειστοφοβικό και εξαιρετικά εσωστρεφές μυθιστόρημα, που συχνά αποκτά ονειρικό χαρακτήρα, γεμίζοντας με πλήθος ρευστές -ενίοτε δε, καθαρώς ποιητικές- εικόνες. Η καθαριότητα που επιδιώκει σπαστικά η Λόρεν για το δέρμα της μετασχηματίζεται γρήγορα σε στιλπνότητα και καθαρότητα γραφής: ο ΝτεΛίλλο μετακινεί ασταμάτητα τη συνείδηση της ηρωίδας του (το μυαλό της βρίσκεται πάντα σε υπερδιέγερση) και καρφώνει το βλέμμα της σε διάφορα εξωτερικά σημεία, τα οποία αποσπώνται από τον άμεσο υλικό τους περίγυρο, για να τροφοδοτήσουν αφαιρετικά την όρασή της.
Πρόκειται σίγουρα περί ενός πολύ προωθημένου βιβλίου, για το οποίο γράφτηκε ότι "τα αριστουργήματα σε διδάσκουν πώς να τα διαβάζεις". Στα 66 του, ο -εβδομηνταπεντάχρονος σήμερα- πολυδιαβασμένος και πολυβραβευμένος αμερικανός συγγραφέας δημιουργεί ένα έργο βραδείας εσωτερικής καύσεως, με πρωταγωνιστικό πρόσωπο μια γυναίκα η οποία αποφασίζει η ίδια την απάλειψη της ταυτότητάς της και την παράδοσή της στο ρεύμα μιας ανατριχιαστικής αλλά συνάμα ηδονικής και σαγηνευτικής εγκατάλειψης.
Εν κατακλείδι, το "Οι χρόνοι του σώματος" είναι ένα βαθειά συγκινητικό μυθιστόρημα, δοσμένο με μια θαυμάσια γλώσσα η οποία ευτύχισε να μεταφρασθεί εξαιρετικά. Κι επειδή ο Ντον ΝτεΛίλλο είναι πραγματικός συγγραφέας, δεν χρειάζεται περισσότερες από 150 αραιογραμμένες μικρού μεγέθους σελίδες για να ολοκληρώσει αυτό το αριστούργημα. Κυκλοφορεί από την "Εστία" και δεν θα χρειαστεί να ξοδέψετε πάνω από 13 ευρώ για να το αποκτήσετε. Ο καλύτερος και φτηνότερος τρόπος για να περάσετε απολαυστικά ένα βροχερό κυριακάτικο πρωινό.
4 Δεκεμβρίου 2010
ΑΟΖ: (δ) Η στάση της Τουρκίας
Στο προηγούμενο σημείωμά μας είδαμε την αλλοπρόσαλλη (για να μη πω προδοτική) στάση των ελληνικών κυβερνήσεων σχετικά με τον (μη) ορισμό της εθνικής μας ΑΟΖ. Ας δούμε τώρα την στάση της Τουρκίας στο ίδιο θέμα.
Η Τουρκία, όπως είδαμε σε προηγούμενα σημειώματα, φρόντισε κατ' αρχήν να ρυθμίσει γρήγορα-γρήγορα το ζήτημα των ΑΟΖ στον Εύξεινο Πόντο με τις άλλες παρευξείνιες χώρες. Άλλωστε, εκεί δεν έχει περιθώρια για "χοντρό παιχνίδι", μιας και στον Εύξεινο Πόντο έχει λόγο και η πανίσχυρη Ρωσσία.
Στην συνέχεια, φρόντισε να "ψήσει" την Ευρωπαϊκή Ένωση να μη κάνει χρήση του δικαιώματος των διακοσίων μιλίων στην Μεσόγειο. Κι αφού τα κατάφερε, έχει στρέψει το ενδιαφέρον της σε δυο ζητήματα. Πρώτον, να εξαιρεθεί το Καστελλόριζο από την οποιαδήποτε χάραξη ελληνικής ΑΟΖ. Και, δεύτερον, να εξαιρεθούν από την οποιαδήποτε ελληνική ΑΟΖ όλες οι περιοχές του Αιγαίου τις οποίες η Τουρκία θεωρεί αμφισβητήσιμες ("γκρίζες ζώνες").
Ας ρίξουμε άλλη μια ματιά στον χάρτη του χτεσινού σημειώματος. Είπαμε ότι η ύπαρξη του Καστελλόριζου προσφέρει στην Ελλάδα το δικαίωμα της αποκλειστικής εκμετάλλευσης μιας θαλάσσιας περιοχής μεγαλύτερης σε μέγεθος από την Πελοπόννησο. Δείτε τώρα στον ίδιο χάρτη την ωφέλεια (με μαύρο χρώμα) της Τουρκίας από την εξαίρεση του Καστελλόριζου.
Σημειώστε ότι η εξαίρεση του Καστελλόριζου επιτρέπει στην τουρκική ΑΟΖ να αποκτήσει σύνορο με την αιγυπτιακή. Επίσης, προσπαθείστε να υπολογίσετε τις αλλαγές που θα συμβούν στις ΑΟΖ Τουρκίας-Συρίας-Λιβάνου, υποθέτοντας ότι η κατεχόμενη Κύπρος αναγνωρίζεται ως ξεχωριστό κράτος. Συγκρατείστε τα συμπεράσματά σας, γιατί θα τα χρειαστούμε στο επόμενο σημείωμα.
Όσον αφορά το Αιγαίο, η Τουρκία εκμεταλλεύεται την υποτονική (έως ανύπαρκτη) ελληνική αντίδραση και επιχειρεί να καλύψει το κενό του μη ορισμού ελληνικής ΑΟΖ με μονομερείς ενέργειες, κάνοντας -μέσω των ερευνών για υποθαλάσσια κοιτάσματα- ένα είδος μονομερούς οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Με απλά λόγια, η Τουρκία προσπαθεί να διαμορφώσει στο Αιγαίο μια ντε φάκτο κατάσταση, στηριζόμενη στις νατοϊκές διευθετήσεις (μη ξεχνάμε ότι το ΝΑΤΟ έχει αποφασίσει την μη διενέργεια ασκήσεων σε όσες περιοχές θεωρεί "γκρίζες" η Τουρκία). Φυσικά, τυχόν εξασφάλιση τουρκικού δικαιώματος οικονομικής εκμετάλλευσης των θαλάσσιων περιοχών που εκτείνονται ανάμεσα σε δύο τμήματα της ελληνικής επικράτειας (πολύ περισσότερο όλης της θαλάσσιας περιοχής γύρω από ελληνικά νησιά) θα είχε άμεσες συνέπειες σε ζητήματα εθνικής κυριαρχίας και ασφάλειας.
Η υιοθέτηση μιας τέτοιας λύσης θα οδηγούσε σε περικύκλωση ελληνικών νησιών από τουρκική ΑΟΖ-υφαλοκρηπίδα ή σε παρεμβολή τουρκικής ΑΟΖ-υφαλοκρηπίδας ανάμεσα στα ελληνικά νησιά και την ηπειρωτική Ελλάδα, αλλά και τουρκική παρεμβολή στους θαλάσσιους δρόμους επικοινωνίας των ελληνικών νησιών. Δείτε στον επόμενο χάρτη πώς διαμορφώνεται η κατάσταση στο Αιγαίο με τις δυο τουρκικές προτάσεις:
Αυτό πρακτικά θα σήμαινε ότι ανάμεσα στα ελληνικά νησιά, ενδεχομένως, θα στήνονταν τουρκικές πλατφόρμες άντλησης πετρελαίου ή φυσικού αερίου, ανεμογεννήτριες κ.λπ., πράγμα που θα συμπαρέσυρε τον έλεγχο του εναέριου χώρου, την αρμοδιότητα έρευνας και διάσωσης αλλά και το συνολικό επιχειρησιακό-στρατιωτικό έλεγχο της περιοχής αυτής, αφού η Τουρκία θα επικαλείται την προστασία και την ασφάλεια των "ζωτικών συμφερόντων" της, τα οποία η ελληνική πλευρά έχει αποδεχθεί με τη Συμφωνία της Μαδρίτης του 1997.
Η υποβάθμιση του ελληνικού δικαιώματος σε ΑΟΖ δεν είναι κάτι άσχετο με όσα συντελούνται σε επίπεδο μυστικής διπλωματίας. Η τουρκική πλευρά έχει ξεκαθαρίσει στις διμερείς μυστικές διαπραγματεύσεις ότι δεν πρόκειται να αποδεχτεί το δικαίωμα της Ελλάδας να ορίσει ΑΟΖ εκεί όπου θεωρεί ότι έχει "ζωτικά συμφέροντα". Και φροντίζει να μας τα θυμίζει με διάφορους τρόπους όλα αυτά. Θυμηθείτε το νορβηγικό πλοίο "Malene Ostervold" που πριν δυο χρόνια έκανε έρευνες σε ελληνικά χωρικά ύδατα για λογαριασμό της Τουρκίας αλλά και το "Πίρι Ρέις" που πρόσφατα έκανε το ίδιο νοτίως του Καστελλόριζου.
Το μόνο που δέχεται η τουρκική πλευρά είναι μια κουτσουρεμένη ελληνική ΑΟΖ, η οποία παραπέμπει στον ορισμό της υφαλοκρηπίδας σύμφωνα με όσα ορίζονταν στη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1958, όπου αυτή οριοθετούνταν μέχρι τα 200 μέτρα βάθος βυθού, δηλαδή όσα είχε πει πρόσφατα ο Πάγκαλος περί υφαλοκρηπίδας. Απώτερος στόχος είναι να ανοίξουν οι δρόμοι για τη συνεκμετάλλευση του Αιγαίου από εταιρείες των δυο χωρών και πολυεθνικούς ομίλους. Προσέξτε την χρονολογία: 1958! Τότε πράγματι είχε γίνει λόγος για εκμετάλλευση μέχρι 200 μέτρα βυθού, για τον απλούστατο λόγο ότι εκείνη την εποχή δεν υπήρχε δυνατότητα εκμετάλευσης μεγαλύτερου βάθους. Γι' αυτό και στο Δίκαιο των Θαλασσών έχει απαλειφθεί ο συγκεκριμένος περιορισμός. Επειδή, λοιπόν, ο κύριος Πάγκαλος έχει διατελέσει κατ' επανάληψη υπουργός εξωτερικών και θα έπρεπε να τα γνωρίζει όλα αυτά, είτε μας δουλεύει ψιλό γαζί είτε είναι πουλημένος είτε έχει αρχίσει να το χάνει.
Άσκηση για αρχαρίους: Μετά από όλα όσα είπαμε ως εδώ, τι νομίζετε ότι έρχεται να κουβεντιάσει ο Ερντογάν στην Αθήνα; Για να βοηθήσω, σας λέω ότι πάντως δεν κουβεντιάζει ούτε για τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό ούτε για τις φυσικές ομορφιές της Ελλάδας.
Η Τουρκία, όπως είδαμε σε προηγούμενα σημειώματα, φρόντισε κατ' αρχήν να ρυθμίσει γρήγορα-γρήγορα το ζήτημα των ΑΟΖ στον Εύξεινο Πόντο με τις άλλες παρευξείνιες χώρες. Άλλωστε, εκεί δεν έχει περιθώρια για "χοντρό παιχνίδι", μιας και στον Εύξεινο Πόντο έχει λόγο και η πανίσχυρη Ρωσσία.
Στην συνέχεια, φρόντισε να "ψήσει" την Ευρωπαϊκή Ένωση να μη κάνει χρήση του δικαιώματος των διακοσίων μιλίων στην Μεσόγειο. Κι αφού τα κατάφερε, έχει στρέψει το ενδιαφέρον της σε δυο ζητήματα. Πρώτον, να εξαιρεθεί το Καστελλόριζο από την οποιαδήποτε χάραξη ελληνικής ΑΟΖ. Και, δεύτερον, να εξαιρεθούν από την οποιαδήποτε ελληνική ΑΟΖ όλες οι περιοχές του Αιγαίου τις οποίες η Τουρκία θεωρεί αμφισβητήσιμες ("γκρίζες ζώνες").
Ας ρίξουμε άλλη μια ματιά στον χάρτη του χτεσινού σημειώματος. Είπαμε ότι η ύπαρξη του Καστελλόριζου προσφέρει στην Ελλάδα το δικαίωμα της αποκλειστικής εκμετάλλευσης μιας θαλάσσιας περιοχής μεγαλύτερης σε μέγεθος από την Πελοπόννησο. Δείτε τώρα στον ίδιο χάρτη την ωφέλεια (με μαύρο χρώμα) της Τουρκίας από την εξαίρεση του Καστελλόριζου.
Όσον αφορά το Αιγαίο, η Τουρκία εκμεταλλεύεται την υποτονική (έως ανύπαρκτη) ελληνική αντίδραση και επιχειρεί να καλύψει το κενό του μη ορισμού ελληνικής ΑΟΖ με μονομερείς ενέργειες, κάνοντας -μέσω των ερευνών για υποθαλάσσια κοιτάσματα- ένα είδος μονομερούς οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Με απλά λόγια, η Τουρκία προσπαθεί να διαμορφώσει στο Αιγαίο μια ντε φάκτο κατάσταση, στηριζόμενη στις νατοϊκές διευθετήσεις (μη ξεχνάμε ότι το ΝΑΤΟ έχει αποφασίσει την μη διενέργεια ασκήσεων σε όσες περιοχές θεωρεί "γκρίζες" η Τουρκία). Φυσικά, τυχόν εξασφάλιση τουρκικού δικαιώματος οικονομικής εκμετάλλευσης των θαλάσσιων περιοχών που εκτείνονται ανάμεσα σε δύο τμήματα της ελληνικής επικράτειας (πολύ περισσότερο όλης της θαλάσσιας περιοχής γύρω από ελληνικά νησιά) θα είχε άμεσες συνέπειες σε ζητήματα εθνικής κυριαρχίας και ασφάλειας.
Η υιοθέτηση μιας τέτοιας λύσης θα οδηγούσε σε περικύκλωση ελληνικών νησιών από τουρκική ΑΟΖ-υφαλοκρηπίδα ή σε παρεμβολή τουρκικής ΑΟΖ-υφαλοκρηπίδας ανάμεσα στα ελληνικά νησιά και την ηπειρωτική Ελλάδα, αλλά και τουρκική παρεμβολή στους θαλάσσιους δρόμους επικοινωνίας των ελληνικών νησιών. Δείτε στον επόμενο χάρτη πώς διαμορφώνεται η κατάσταση στο Αιγαίο με τις δυο τουρκικές προτάσεις:
 |
| Χάρτης που αποτυπώνει τις τουρκικές προτάσεις για την οικονομική εκμετάλλευση του Αιγαίου. Πρόταση 1: η Τουρκία εκμεταλλεύεται την θαλάσσια περιοχή ανατολικά της διακεκκομένης γραμμής που κόβει το Αιγαίο στην μέση από βορρά προς νότο. Πρόταση 2 ή "πρόταση των δαχτύλων": η Τουρκία εκμεταλλεύεται τις περιοχές ανάμεσα στα ελληνικά νησιά. Στον χάρτη, το σκούρο μπλε δείχνει τα ελληνικά χωρικά ύδατα στα 6 μίλια και το ανοιχτό μπλέ στα 12 μίλια. |
Η υποβάθμιση του ελληνικού δικαιώματος σε ΑΟΖ δεν είναι κάτι άσχετο με όσα συντελούνται σε επίπεδο μυστικής διπλωματίας. Η τουρκική πλευρά έχει ξεκαθαρίσει στις διμερείς μυστικές διαπραγματεύσεις ότι δεν πρόκειται να αποδεχτεί το δικαίωμα της Ελλάδας να ορίσει ΑΟΖ εκεί όπου θεωρεί ότι έχει "ζωτικά συμφέροντα". Και φροντίζει να μας τα θυμίζει με διάφορους τρόπους όλα αυτά. Θυμηθείτε το νορβηγικό πλοίο "Malene Ostervold" που πριν δυο χρόνια έκανε έρευνες σε ελληνικά χωρικά ύδατα για λογαριασμό της Τουρκίας αλλά και το "Πίρι Ρέις" που πρόσφατα έκανε το ίδιο νοτίως του Καστελλόριζου.
Το μόνο που δέχεται η τουρκική πλευρά είναι μια κουτσουρεμένη ελληνική ΑΟΖ, η οποία παραπέμπει στον ορισμό της υφαλοκρηπίδας σύμφωνα με όσα ορίζονταν στη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1958, όπου αυτή οριοθετούνταν μέχρι τα 200 μέτρα βάθος βυθού, δηλαδή όσα είχε πει πρόσφατα ο Πάγκαλος περί υφαλοκρηπίδας. Απώτερος στόχος είναι να ανοίξουν οι δρόμοι για τη συνεκμετάλλευση του Αιγαίου από εταιρείες των δυο χωρών και πολυεθνικούς ομίλους. Προσέξτε την χρονολογία: 1958! Τότε πράγματι είχε γίνει λόγος για εκμετάλλευση μέχρι 200 μέτρα βυθού, για τον απλούστατο λόγο ότι εκείνη την εποχή δεν υπήρχε δυνατότητα εκμετάλευσης μεγαλύτερου βάθους. Γι' αυτό και στο Δίκαιο των Θαλασσών έχει απαλειφθεί ο συγκεκριμένος περιορισμός. Επειδή, λοιπόν, ο κύριος Πάγκαλος έχει διατελέσει κατ' επανάληψη υπουργός εξωτερικών και θα έπρεπε να τα γνωρίζει όλα αυτά, είτε μας δουλεύει ψιλό γαζί είτε είναι πουλημένος είτε έχει αρχίσει να το χάνει.
Άσκηση για αρχαρίους: Μετά από όλα όσα είπαμε ως εδώ, τι νομίζετε ότι έρχεται να κουβεντιάσει ο Ερντογάν στην Αθήνα; Για να βοηθήσω, σας λέω ότι πάντως δεν κουβεντιάζει ούτε για τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό ούτε για τις φυσικές ομορφιές της Ελλάδας.
3 Δεκεμβρίου 2010
ΑΟΖ: (γ) Η στάση της Ελλάδας
Είδαμε στα προηγούμενα σημειώματα τι συμβαίνει τόσο διεθνώς όσο και, ειδικώτερα, στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Στο κέντρο της προσοχής των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών και στους σχεδιασμούς των πολυεθνικών μονοπωλίων έχουν μπει, ειδικά την τελευταία δεκαετία, τα ζητήματα της ενέργειες, δηλαδή οι φυσικοί πόροι (πετρέλαιο και φυσικό αέριο), οι δρόμοι μεταφοράς τους (αγωγοί και θαλάσσια περάσματα) και η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Καθόλου τυχαίο δεν είναι το γεγονός ότι το ΝΑΤΟ ενέταξε στους στόχους του και την εξασφάλιση της "ενεργειακής ασφάλειας", όπως δείξαμε με την παρουσίαση του νέου στρατηγικού του δόγματος ("Το νέο στρατηγικό δόγμα του ΝΑΤΟ και μια φακλάνα").
Στο μεταξύ, είδαμε λίγο-πολύ πώς αντιδρά η Ελλάδα. Λες και κανένας δεν παίρνει χαμπάρι ότι, μέσα στο διεθνώς διαμορφούμενο πλαίσιο, τα ελληνοτουρκικά ζητήματα -που αφορούν τόσο το Αιγαίο όσο και την ανατολική Μεσόγειο- επικαιροποιούνται και συνδέονται άμεσα με τις νέες ιμπεριαλιστικές διευθετήσεις στην ευρύτερη περιοχή. Θυμηθείτε την πρόσφατη επίσκεψη Νετανιάχου στην χώρα μας. Τι σόι "στρατηγική συνεργασία" μπορεί να επιδιώκει το Ισραήλ με την Ελλάδα; Εκτός αν θέλουν να πιστέψουμε ότι το Ισραήλ μάς προσεγγίζει για να κάνει τσιριμόνιες στους τούρκους, λες και οι εβραίοι είναι παιδάκια για να "κρατάνε μούτρα".
Διαχρονικά, λοιπόν, οι ελληνικές κυβερνήσεις έχουν εγκαταλείψει και απεμπολήσει τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας στο Αιγαίο και την ευρύτερη περιοχή. Στην ουσία, τα έχουν εκχωρήσει, τα έχουν ενσωματώσει στους διεθνείς ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς, όπως το ΝΑΤΟ και η Ευρωπαϊκή Ένωση. Κι όταν λέω "διαχρονικά", το εννοώ. Θυμηθείτε την στάση της χούντας κατά τον αραβοϊσραηλινό πόλεμο του 1967. Άμεση αντανάκλαση αυτής της πολιτικής αποτελούν οι επιλογές που αφορούν στην μη αξιοποίηση των φυσικών πόρων (πετρέλαιο και φυσικό αέριο) στο Αιγαίο και στην αδρανοποίηση μέχρι εγκατάλειψης των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων στην υφαλοκρηπίδα και την ΑΟΖ. Επιλογές που έχουν άμεσο αντίκτυπο στην ίδια την άσκηση της εθνικής κυριαρχίας στην περιοχή.
Πάνω σε αυτό το υπόβαθρο, η μη άσκηση του κατοχυρωμένου από το Διεθνές Δίκαιο αποκλειστικού - κυριαρχικού δικαιώματος ορισμού ΑΟΖ στην προέκταση των ελληνικών ηπειρωτικών και νησιωτικών ακτών, αποτελεί εγκατάλειψη των κυριαρχικών δικαιωμάτων, αφού ο ορισμός ΑΟΖ είναι προϋπόθεση για να μπορεί να προχωρήσει η τυχόν εκμετάλλευση των κοιτασμάτων σε διάφορες θαλάσσιες περιοχές πέρα από τη στενή ζώνη των χωρικών υδάτων των 6 μιλίων, όπως αυτή έχει οριστεί έως σήμερα. Το κενό αυτό στρώνει το έδαφος για να προχωρήσουν άλλες μορφές διαχείρισης, όπως αυτή της ελληνοτουρκικής συνεκμετάλλευσης.
Προσέξτε ότι η Τουρκία, αν και δεν έχει προσχωρήσει στη σύμβαση για το Δίκαιο των Θαλασσών, έχει οριοθετήσει τη δική της ΑΟΖ στη Μαύρη Θάλασσα, με βάση τη μέση απόσταση από τις ακτές της Ρωσίας, της Ουκρανίας κ.λπ. Δεν έχει κάνει το ίδιο όμως και στις νότιες ακτές της στη Μεσόγειο, γιατί, αν εφάρμοζε την ίδια αρχή, θα έπρεπε να αποδεχθεί την ΑΟΖ του Καστελόριζου και της Κύπρου, που κλείνουν την τουρκική ΑΟΖ προς τη Μεσόγειο.
Η σημερινή πραγματικότητα, λοιπόν, είναι ότι ο θαλάσσιος χώρος του Αιγαίου και της Μεσογείου που αντιστοιχεί στην ελληνική ΑΟΖ έχει μετατραπεί εκ των πραγμάτων σε μια γκρίζα περιοχή, αφού η παράκτια χώρα στην οποία ανήκει το δικαίωμα (η Ελλάδα) δεν το ασκεί με τον ορισμό ζωνών ΑΟΖ, πράγμα που δεν απαιτεί καμία διμερή διαπραγμάτευση με μιαν άλλη χώρα αλλά μονομερείς εσωτερικές ρυθμίσεις. Εξάλλου, μόνο τότε, αν υπήρχε κάποια θιγόμενη χώρα θα μπορούσε να αντιδράσει.
Στο μεταξύ, είδαμε λίγο-πολύ πώς αντιδρά η Ελλάδα. Λες και κανένας δεν παίρνει χαμπάρι ότι, μέσα στο διεθνώς διαμορφούμενο πλαίσιο, τα ελληνοτουρκικά ζητήματα -που αφορούν τόσο το Αιγαίο όσο και την ανατολική Μεσόγειο- επικαιροποιούνται και συνδέονται άμεσα με τις νέες ιμπεριαλιστικές διευθετήσεις στην ευρύτερη περιοχή. Θυμηθείτε την πρόσφατη επίσκεψη Νετανιάχου στην χώρα μας. Τι σόι "στρατηγική συνεργασία" μπορεί να επιδιώκει το Ισραήλ με την Ελλάδα; Εκτός αν θέλουν να πιστέψουμε ότι το Ισραήλ μάς προσεγγίζει για να κάνει τσιριμόνιες στους τούρκους, λες και οι εβραίοι είναι παιδάκια για να "κρατάνε μούτρα".
Διαχρονικά, λοιπόν, οι ελληνικές κυβερνήσεις έχουν εγκαταλείψει και απεμπολήσει τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας στο Αιγαίο και την ευρύτερη περιοχή. Στην ουσία, τα έχουν εκχωρήσει, τα έχουν ενσωματώσει στους διεθνείς ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς, όπως το ΝΑΤΟ και η Ευρωπαϊκή Ένωση. Κι όταν λέω "διαχρονικά", το εννοώ. Θυμηθείτε την στάση της χούντας κατά τον αραβοϊσραηλινό πόλεμο του 1967. Άμεση αντανάκλαση αυτής της πολιτικής αποτελούν οι επιλογές που αφορούν στην μη αξιοποίηση των φυσικών πόρων (πετρέλαιο και φυσικό αέριο) στο Αιγαίο και στην αδρανοποίηση μέχρι εγκατάλειψης των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων στην υφαλοκρηπίδα και την ΑΟΖ. Επιλογές που έχουν άμεσο αντίκτυπο στην ίδια την άσκηση της εθνικής κυριαρχίας στην περιοχή.
Πάνω σε αυτό το υπόβαθρο, η μη άσκηση του κατοχυρωμένου από το Διεθνές Δίκαιο αποκλειστικού - κυριαρχικού δικαιώματος ορισμού ΑΟΖ στην προέκταση των ελληνικών ηπειρωτικών και νησιωτικών ακτών, αποτελεί εγκατάλειψη των κυριαρχικών δικαιωμάτων, αφού ο ορισμός ΑΟΖ είναι προϋπόθεση για να μπορεί να προχωρήσει η τυχόν εκμετάλλευση των κοιτασμάτων σε διάφορες θαλάσσιες περιοχές πέρα από τη στενή ζώνη των χωρικών υδάτων των 6 μιλίων, όπως αυτή έχει οριστεί έως σήμερα. Το κενό αυτό στρώνει το έδαφος για να προχωρήσουν άλλες μορφές διαχείρισης, όπως αυτή της ελληνοτουρκικής συνεκμετάλλευσης.
Προσέξτε ότι η Τουρκία, αν και δεν έχει προσχωρήσει στη σύμβαση για το Δίκαιο των Θαλασσών, έχει οριοθετήσει τη δική της ΑΟΖ στη Μαύρη Θάλασσα, με βάση τη μέση απόσταση από τις ακτές της Ρωσίας, της Ουκρανίας κ.λπ. Δεν έχει κάνει το ίδιο όμως και στις νότιες ακτές της στη Μεσόγειο, γιατί, αν εφάρμοζε την ίδια αρχή, θα έπρεπε να αποδεχθεί την ΑΟΖ του Καστελόριζου και της Κύπρου, που κλείνουν την τουρκική ΑΟΖ προς τη Μεσόγειο.
 |
| Χάρτης των ΑΟΖ της ανατολικής Μεσογείου, αν όλες οι χώρες ασκούσαν το δικαίωμα των 200 μιλίων. Το Καστελλόριζο, ουσιαστικά, στερεί από την Τουρκία ΑΟΖ στην Μεσόγειο. Αν δεν υπήρχε το Καστελλόριζο, η Τουρκία θα είχε ΑΟΖ συνορεύουσα με την ΑΟΖ της Αιγύπτου. Ο "παλιόβραχος" του Καστελλόριζου, όμως, χαρίζει στην Ελλάδα για εκμετάλλευση μια θαλάσσια περιοχή μεφαλύτερη από την Πελοπόννησο! |
Η σημερινή πραγματικότητα, λοιπόν, είναι ότι ο θαλάσσιος χώρος του Αιγαίου και της Μεσογείου που αντιστοιχεί στην ελληνική ΑΟΖ έχει μετατραπεί εκ των πραγμάτων σε μια γκρίζα περιοχή, αφού η παράκτια χώρα στην οποία ανήκει το δικαίωμα (η Ελλάδα) δεν το ασκεί με τον ορισμό ζωνών ΑΟΖ, πράγμα που δεν απαιτεί καμία διμερή διαπραγμάτευση με μιαν άλλη χώρα αλλά μονομερείς εσωτερικές ρυθμίσεις. Εξάλλου, μόνο τότε, αν υπήρχε κάποια θιγόμενη χώρα θα μπορούσε να αντιδράσει.
2 Δεκεμβρίου 2010
ΑΟΖ: (β) Το ευρωπαϊκό πλαίσιο
Στα τέλη του 1976 η Ευρωπαϊκή Ένωση (τότε ΕΟΚ) προσπάθησε να δημιουργήσει κοινή αλιευτική πολιτική που να είναι αποδεκτή σε όλα τα μέλη της και να έχει μακροπρόθεσμους στόχους. Τελικά, μετά από έξι χρόνια επίπονων και επίμονων διαβουλεύσεων δημιουργήθηκε η "Κοινή Αλιευτική Πολιτική" με τον Κανονισμό του Συμβουλίου Νο. 170/83 της 25ης Ιανουαρίου 1983. Ο Κανονισμός αυτός αναφέρει στο άρθρο 6, παράγραφο 1 τα εξής:
"Από την 1η Ιανουαρίου 1983 και μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 1992, τα κράτη-μέλη επιτρέπεται να διατηρήσουν το καθεστώς που ορίζεται στο άρθρο 100 της πράξης προσχώρησης του 1972 και να γενικεύσουν το όριο των έξι μιλίων, το οποίο προβλέπεται στο ίδιο άρθρο, μέχρι δώδεκα ναυτικά μίλια για όλα τα ύδατα που υπάγονται στην κυριαρχία ή δικαιοδοσία τους."
Ο Κανονισμός αυτός ξεκάθαρα αναφέρει ότι το εύρος της αιγιαλίτιδας ζώνης των κρατών-μελών δεν έχει καμμία επίπτωση στην αλιευτική ζώνη. Δηλαδή, κράτη-μέλη που είχαν αιγιαλίτιδα ζώνη 3 ή 6 ναυτικά μίλια θα μπορούσαν να αποκτήσουν αλιευτική ζώνη 12 ναυτικά μίλια.
Η Ελλάδα δεν έκανε τότε καμμία ενέργεια για να δημιουργήσει αλιευτική ζώνη 12 μιλίων. Αργότερα, η Τουρκία, βλέποντας πολλές χώρες της Ε.Ε. να επεκτείνουν την αλιευτική τους ζώνη στα 12 μίλια και φοβούμενη ότι και η Ελλάδα θα έκανε το ίδιο πράγμα, αντέδρασε και στις 25/10/1990 κάλεσε στην Άγκυρα όλους τους τότε πρεσβευτές της Ε.Ε., εκτός του έλληνα, ζητώντας από τα κράτη-μέλη να μην επεκτείνουν την αλιευτική ζώνη τους στα 12 μίλια στην Μεσόγειο. Δυστυχώς, η Ε.Ε. αποδέχτηκε το τουρκικό διάβημα. Δυστυχέστερα, το δέχθηκε και η τότε κυβέρνηση Μητσοτάκη.
Όταν η Ε.Ε. αποφάσισε να δημιουργήσει ΑΟΖ 200 μίλια για όλα τα κράτη-μέλη της, η Τουρκία ζήτησε να μη δημιουργηθεί τέτοια ζώνη στη Μεσόγειο, αίτημα που πάλι αποδέχθηκε και η ΕΕ και η Ελλάδα. Η εξήγηση που δόθηκε από την Ε.Ε. είναι ότι τα ψάρια σε αυτή τη θάλασσα έχουν υψηλή μεταναστευτική τάση και έτσι δεν κρίθηκε χρήσιμο να επεκταθούν τα 200 μίλια και σε αυτή την θαλάσσια περιοχή. Κατά συνέπεια, ούτε η Ελλάδα ούτε και η Ιταλία διαθέτουν ΑΟΖ 200 μίλια, ενώ η Γαλλία και η Ισπανία διαθέτουν ΑΟΖ 200 μίλια αλλά όχι στην περιοχή της Μεσογείου. Έτσι, το μοναδικό κράτος της Ε.Ε. που διαθέτει ΑΟΖ στη Μεσόγειο είναι η Κύπρος, για την οποία δεν έφερε καμμία αντίρρηση η Ε.Ε.
Η κατάσταση αυτή, δηλαδή η εξαίρεση της Μεσογείου από την ζώνη των 200 μιλίων, δεν εξυπηρετεί τα συνολικά συμφέροντα της Ε.Ε. και ιδιαίτερα των κρατών-μελών της που βρέχονται από την Μεσόγειο. Γι' αυτόν τον λόγο πρέπει να αναιρεθεί (ιδιαίτερα τώρα που η Κύπρος διαθέτει τέτοια ΑΟΖ) καθώς και για τον επιπρόσθετο λόγο ότι πολύ πρόσφατα και η Γαλλία αποφάσισε να δημιουργήσει παρόμοια ΑΟΖ στην Μεσόγειο. Μόνο ένα 4% του αλιεύματος στην Μεσόγειο προέρχεται από τα ύδατα άλλων κρατών και η ύπαρξη ΑΟΖ στην Μεσόγειο δεν θα επιδράσει αρνητικά στην Ελλάδα, στην Ισπανία και την Ιταλία που αλιεύουν έξω από τις ακτές της Αλγερίας, του Μαρόκου και της Τυνησίας. Γι' αυτό η Ελλάδα πρέπει να ζητήσει από τους εταίρους της στις Βρυξέλλες να επεκτείνουν την ΑΟΖ και στην Μεσόγειο.
Σήμερα το μήκος των ακτών της Ε.Ε. των 27 ξεπερνάει τα 66.000 χλμ. και η Ελλάδα διαθέτει τη μεγαλύτερη ακτή από όλα τη κράτη-μέλη (13.676 χλμ.) καθώς επίσης και τα περισσότερα νησιά και
νησίδες (3.100, εκ των οποίων 2.463 στο Αιγαίο). Βέβαια, αν υπολογισθούν και οι βραχονησίδες, τότε ξεπερνούν συνολικά τις 10.000. Συγκριτικά, οι ακτές των ΗΠΑ είναι 21.000 χλμ., της Λατινικής Αμερικής 25.000 χλμ., της Αφρικής 30.000 χλμ. και της Αυστραλίας 27.000 χλμ. Επίσης, με την επέκταση των κυριαρχικών δικαιωμάτων των παράκτιων κρατών σε 200 μίλια, η περιοχή που ανήκει στα κράτη-μέλη της Ε.Ε. ξεπερνάει τα επτά εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα. Σήμερα η ΕΕ αποτελεί την μεγαλύτερη αλιευτική δύναμη στον κόσμο.
"Από την 1η Ιανουαρίου 1983 και μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 1992, τα κράτη-μέλη επιτρέπεται να διατηρήσουν το καθεστώς που ορίζεται στο άρθρο 100 της πράξης προσχώρησης του 1972 και να γενικεύσουν το όριο των έξι μιλίων, το οποίο προβλέπεται στο ίδιο άρθρο, μέχρι δώδεκα ναυτικά μίλια για όλα τα ύδατα που υπάγονται στην κυριαρχία ή δικαιοδοσία τους."
Ο Κανονισμός αυτός ξεκάθαρα αναφέρει ότι το εύρος της αιγιαλίτιδας ζώνης των κρατών-μελών δεν έχει καμμία επίπτωση στην αλιευτική ζώνη. Δηλαδή, κράτη-μέλη που είχαν αιγιαλίτιδα ζώνη 3 ή 6 ναυτικά μίλια θα μπορούσαν να αποκτήσουν αλιευτική ζώνη 12 ναυτικά μίλια.
Η Ελλάδα δεν έκανε τότε καμμία ενέργεια για να δημιουργήσει αλιευτική ζώνη 12 μιλίων. Αργότερα, η Τουρκία, βλέποντας πολλές χώρες της Ε.Ε. να επεκτείνουν την αλιευτική τους ζώνη στα 12 μίλια και φοβούμενη ότι και η Ελλάδα θα έκανε το ίδιο πράγμα, αντέδρασε και στις 25/10/1990 κάλεσε στην Άγκυρα όλους τους τότε πρεσβευτές της Ε.Ε., εκτός του έλληνα, ζητώντας από τα κράτη-μέλη να μην επεκτείνουν την αλιευτική ζώνη τους στα 12 μίλια στην Μεσόγειο. Δυστυχώς, η Ε.Ε. αποδέχτηκε το τουρκικό διάβημα. Δυστυχέστερα, το δέχθηκε και η τότε κυβέρνηση Μητσοτάκη.
Όταν η Ε.Ε. αποφάσισε να δημιουργήσει ΑΟΖ 200 μίλια για όλα τα κράτη-μέλη της, η Τουρκία ζήτησε να μη δημιουργηθεί τέτοια ζώνη στη Μεσόγειο, αίτημα που πάλι αποδέχθηκε και η ΕΕ και η Ελλάδα. Η εξήγηση που δόθηκε από την Ε.Ε. είναι ότι τα ψάρια σε αυτή τη θάλασσα έχουν υψηλή μεταναστευτική τάση και έτσι δεν κρίθηκε χρήσιμο να επεκταθούν τα 200 μίλια και σε αυτή την θαλάσσια περιοχή. Κατά συνέπεια, ούτε η Ελλάδα ούτε και η Ιταλία διαθέτουν ΑΟΖ 200 μίλια, ενώ η Γαλλία και η Ισπανία διαθέτουν ΑΟΖ 200 μίλια αλλά όχι στην περιοχή της Μεσογείου. Έτσι, το μοναδικό κράτος της Ε.Ε. που διαθέτει ΑΟΖ στη Μεσόγειο είναι η Κύπρος, για την οποία δεν έφερε καμμία αντίρρηση η Ε.Ε.
Η κατάσταση αυτή, δηλαδή η εξαίρεση της Μεσογείου από την ζώνη των 200 μιλίων, δεν εξυπηρετεί τα συνολικά συμφέροντα της Ε.Ε. και ιδιαίτερα των κρατών-μελών της που βρέχονται από την Μεσόγειο. Γι' αυτόν τον λόγο πρέπει να αναιρεθεί (ιδιαίτερα τώρα που η Κύπρος διαθέτει τέτοια ΑΟΖ) καθώς και για τον επιπρόσθετο λόγο ότι πολύ πρόσφατα και η Γαλλία αποφάσισε να δημιουργήσει παρόμοια ΑΟΖ στην Μεσόγειο. Μόνο ένα 4% του αλιεύματος στην Μεσόγειο προέρχεται από τα ύδατα άλλων κρατών και η ύπαρξη ΑΟΖ στην Μεσόγειο δεν θα επιδράσει αρνητικά στην Ελλάδα, στην Ισπανία και την Ιταλία που αλιεύουν έξω από τις ακτές της Αλγερίας, του Μαρόκου και της Τυνησίας. Γι' αυτό η Ελλάδα πρέπει να ζητήσει από τους εταίρους της στις Βρυξέλλες να επεκτείνουν την ΑΟΖ και στην Μεσόγειο.
Σήμερα το μήκος των ακτών της Ε.Ε. των 27 ξεπερνάει τα 66.000 χλμ. και η Ελλάδα διαθέτει τη μεγαλύτερη ακτή από όλα τη κράτη-μέλη (13.676 χλμ.) καθώς επίσης και τα περισσότερα νησιά και
νησίδες (3.100, εκ των οποίων 2.463 στο Αιγαίο). Βέβαια, αν υπολογισθούν και οι βραχονησίδες, τότε ξεπερνούν συνολικά τις 10.000. Συγκριτικά, οι ακτές των ΗΠΑ είναι 21.000 χλμ., της Λατινικής Αμερικής 25.000 χλμ., της Αφρικής 30.000 χλμ. και της Αυστραλίας 27.000 χλμ. Επίσης, με την επέκταση των κυριαρχικών δικαιωμάτων των παράκτιων κρατών σε 200 μίλια, η περιοχή που ανήκει στα κράτη-μέλη της Ε.Ε. ξεπερνάει τα επτά εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα. Σήμερα η ΕΕ αποτελεί την μεγαλύτερη αλιευτική δύναμη στον κόσμο.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)