Το -ανύπαρκτο- αύριο των παιδιών μας

Άκουγα τις προάλλες τον πρωθυπουργό να ισχυρίζεται ότι το 2021 η χώρα θα γιορτάσει όρθια τα 200 χρόνια από την επανάσταση και σχεδόν έβαλα τα γέλια γιατί, όσο να πεις, κάτι τέτοιες μπούρδες μόνο γέλια μπορούν να προκαλέσουν. Όμως υπάρχει και μια μπούρδα με την οποία όχι μόνο δεν μπορείς να γελάσεις αλλ' αντιθέτως εξοργίζεσαι. Μιλάω για την μπούρδα ότι τάχα όλες αυτές οι σημερινές μας θυσίες εξασφαλίζουν ένα καλύτερο αύριο για τα παιδιά μας. Πώς να μην εξοργιστείς όταν φαντάζεσαι πώς θα είναι το αύριο των παιδιών σου;

Πάρτε για παράδειγμα το ασφαλιστικό μας σύστημα. Όποιος προλαβαίνει, το ξεσκίζει στο όνομα της "διάσωσής" του και της εξασφάλισης λειτουργίας του και στις επόμενες γενιές. Κι όμως, κανείς δεν έχει το θάρρος να πει πως το ασφαλιστικό μας πεθαίνει, όσα μέτρα κι αν παίρνονται. Πεθαίνει από τότε που οι κυβερνώντες φωστήρες έβαλαν χέρι στα αποθεματικά των ταμείων. Εδώ και χρόνια, οι συνταξιούχοι έχουν πάψει να εισπράττουν συντάξεις προερχόμενες από τις εισφορές που οι ίδιοι επί δεκαετίες κατέβαλλαν. Εκείνο το κομπόδεμα δεν υπάρχει πια γιατί κάποιοι το άρπαξαν. Σήμερα οι συντάξεις πληρώνονται από τις εισφορές που καταβάλλουν οι τωρινοί εργαζόμενοι. Επομένως, αυτός που δουλεύει σήμερα, δεν φτιάχνει καμμιά κάβα για τα γεράματά του.

Η ανεργία των νέων κάτω των 25 ετών στην Ε.Ε. (κλικ για μεγέθυνση)

Βέβαια, μπορεί αυτή η αλήθεια να αποσιωπάται συστηματικά αλλά οι νέοι άνθρωποι καταλαβαίνουν τι συμβαίνει κι αυτό αποδεικνύεται από το ότι έχουν πάψει να σκέφτονται ο,τιδήποτε σχετικό με την μελλοντική τους σύνταξη. Κάποτε, όταν πρωτοβγαίναμε για δουλειά, είτε ως μισθωτοί είτε ως ελεύθεροι επαγγελματίες ή αυτοαπασχολούμενοι, ένα από τα βασικά μας προβλήματα ήταν "πόσα ένσημα θα κολλάμε", πόσες εισφορές θα πληρώναμε και πόση σύνταξη θα βγάζαμε μ' αυτά τα ένσημα κι αυτές τις εισφορές. Σήμερα, αν μιλήσεις σε κάποιον νέο για σύνταξη, θα βάλει τα γέλια. Τα παιδιά το έχουν σχεδόν πάρει απόφαση ότι δεν θα πάρουν σύνταξη ποτέ.

Τα ίδια συμβαίνουν και με την υγεία ή με την παιδεία. Υποτίθεται ότι σήμερα θυσιάζομαι εγώ για να έχουν αύριο περίθαλψη και μόρφωση τα παιδιά και τα εγγόνια μου. Κι όμως, η νέα γενιά γαλουχείται με τα καπιταλιστικά νάματα του τύπου όλα έχουν μια τιμή: υγεία και παιδεία για όσους έχουν να πληρώσουν. Δοκιμάστε να μιλήσετε σε εικοσάχρονο για δωρεάν παιδεία ή για δωρεάν περίθαλψη και μην εκπλαγείτε αν σας κοιτάξει σαν να κατεβήκατε από τον Άρη. Για να μη πω πώς θα σας κοιτάξει έτσι και του μιλήσετε για εργατικά δικαιώματα. Εδώ αμφισβητείται πλέον το ότι η δουλειά είναι δικαίωμα για όλους τους ανθρώπους...


Πάμε παρακάτω. Ας μου εξηγήσει κάποιος πώς γίνεται καλύτερο το μέλλον των παιδιών μας με την "επιμήκυνση του χρέους" (*). Μόνο μην ακούσω την άλλη γνωστή μπούρδα, ότι τάχα η μεγάλη επιμήκυνση είναι συνώνυμη με την διαγραφή, διότι ακόμη και πρωτοετείς φοιτητές οικονομικών σχολών καταλαβαίνουν ότι σε συνθήκες ύφεσης και αποπληθωρισμού, ακόμη και τα μηδενικά ονομαστικά επιτόκια αυξάνουν τους τόκους (**). Αν, μάλιστα, προσθέσουμε στην επιμήκυνση και μια περίοδο χάριτος (όπως επιδιώκει η κυβέρνηση για να μας... ανακουφίσει), τότε το μόνο που βλέπω στην όλη ιστορία είναι ότι πακετάρουμε το σημερινό χρέος μαζί με κάμποσους τόκους ακόμη και το στέλνουμε στις επόμενες γενιές για εξόφληση.

Στο μεταξύ, οι κυβερνήσεις μας σκέφτονται τόσο πολύ τα παιδιά μας ώστε προσπαθούν να τα απαλλάξουν από κάθε βραχνά που σχετίζεται με δημόσια περιουσία. Έτσι, λοιπόν, πρώτα με το ΤΑΙΠΕΔ και τώρα με την ΕΕΣΠ, φροντίζουν να μεταβιβάσουν την κινητή και την ακίνητη περιουσία τού κράτους (ή, έστω, την διαχείρισή της) στο -εγχώριο και ξένο- κεφάλαιο. Μ' αυτόν τον τρόπο, τα παιδιά μας θα νομίζουν ότι ζουν σε μια ελεύθερη χώρα αλλά στην ουσία θα είναι πολίτες μιας αποικίας, δίχως ίχνος εθνικής κυριαρχίας και πλήρως ελεγχόμενης από τους δανειστές της.


Η αλήθεια είναι πως αυτό τα "καλύτερο" αύριο δεν προορίζεται μόνο για τα ελληνόπουλα. Σύμφωνα με έρευνα του Bertelsmann Stiftung, 26 εκατ. νέοι μέχρι 18 ετών (το 27,9% αυτής της ηλικιακής ομάδας) σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση απειλούνται από την φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό ενώ σ' αυτούς πρέπει να προστεθούν άλλα 5,4 εκατ. νέοι που έχουν ολοκληρώσει την εκπαίδευσή τους αλλά δεν βρίσκουν δουλειά. Η κατάσταση είναι πολύ χειρότερη σε Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία και Πορτογαλία, όπου οι ανήλικοι που απειλούνται από την φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό φτάνουν τα 7,6 εκατομμύρια από 1,2 που ήσαν το 2007.

Δείκτης Κοινωνικής Δικαιοσύνης στην Ε.Ε. (κλικ για μεγέθυνση)

Ίσως το πιο απογοητευτικό εύρημα της παραπάνω έρευνας είναι ότι το ποσοστό των ιταλών νέων που ούτε σπουδάζουν ούτε δουλεύουν φτάνει το ιλιγγιώδες ποσοστό του 32%. Κι αυτό σε μια χώρα που έχει βαρειά βιομηχανία, δεν μπήκε ποτέ σε μνημόνιο και δεν της έχουν βάλει οι δανειστές της την θηλειά στον λαιμό. Οπότε, για ποιόν λόγο θα πρέπει να αντιμετωπίζουμε το μέλλον των ελληνόπουλων με αισιοδοξία;

Παρένθεση: Η έρευνα του Bertelsmann Stiftung συνοδεύεται από ένα διάγραμμα με τίτλο "Δείκτης Κοινωνικής Δικαιοσύνης στην Ε.Ε.", που δείχνει την χώρα μας στην τελευταία θέση. Τα παιδιά μας δεν θα ζήσουν απλώς σε μια φτωχή και ρημαγμένη χώρα αλλά και άδικη συνάμα... Κλείνει η παρένθεση.


Αντί για επίλογο, σας παραπέμπω στην μελέτη της Unicef "Εισοδηματική Ανισότητα μεταξύ των Παιδιών στην Ευρώπη 2008-2013". Ακόμη κι αν έχετε πρόβλημα με τα αγγλικά σας, δεν θα δυσκολευτείτε να δείτε την άνεση με την οποία η χώρα μας καταλαμβάνει μια από τις τελευταίες θέσεις σε όλους τους πίνακες. Κατόπιν, ελάτε να μιλήσουμε πάλι περί αισιοδοξίας για τις επόμενες γενιές.

-----------------------------------------------------------------
(*) Γλώττα λανθάνουσα. Προφανώς, όλοι εννοούν "επιμήκυνση της εξόφλησης του χρέους" αλλά... εκ του περισσεύματος της καρδίας λαλεί το στόμα.

(**) Η γνωστή ισότητα "πραγματικό επιτόκιο = ονομαστικό επιτόκιο - πληθωρισμός" σε συνθήκες αποπληθωρισμού μπορεί να διαβαστεί ως "πραγματικό επιτόκιο = ονομαστικό επιτόκιο + αποπληθωρισμός".