Μνημόσυνα και μνημόσυνα

Τώρα, για να λέω την αλήθεια, κάπως αλλοιώς τα θυμάμαι τα μνημόσυνα την παλιά εποχή. Τότε, πρώτα-πρώτα φτιάχναμε τα σπερνά: βράζαμε μισή οκά στάρι από το δεύτερο, άντε μία αν περιμέναμε πολύ κόσμο, το μπασταρδεύαμε για περισσότερη οικονομία με λίγο χοντροσπασμένο πληγούρι, το ανακατεύαμε με κάμποση ζάχαρη, ρίχναμε και δυο χούφτες ξερή μαύρη σταφίδα απ'αυτή που την τρως και κριτσανάει το κουκούτσι της στο δόντι, ανακατεύαμε και τα σπόρια από ένα-δυο ρόδια, έτσι για το χρώμα, απλώναμε το χαρμάνι σε μια μεγάλη πιατέλλα και το στολίζαμε με καμμιά εικοσαριά μισαδάκια ξασπρισμένα μύγδαλα. Ύστερα κάναμε δυο βήματα πίσω να καμαρώσουμε το γκουρμέ έργο τέχνης, παγαίναμε τον δίσκο στην εκκλησία να διαβαστούν τα σπερνά κι απέ τα μοιράζαμε στον κόσμο για να φάει και να συχωρέσει τα πεθαμένα τού μακαρίτη.

Μετά απ' αυτά τα ωραία, έπρεπε να τραπεζώσουμε κι εκείνους που 'χαν έρθει από μακρυά για το μνημόσυνο. Έτσι, έμπαινε στην φωτιά ο τέντζερης με το "χοντρό", την γίδα να πούμε ή καμμιά μηλιόρα, έμπαινε κι από δίπλα η κατσαρόλα με το σουπερό, ρύζι ή κριθαράκι, βγαίνανε και μια-δυο πεντακοσάρες με κρασί, κατά κανόνα μισοξυδιασμένο ή -στην καλύτερη- σώσμα, κάθονταν οι μεγάλοι στο μεγάλο τραπέζι και τα παιδιά σ' ένα μικρό σπαστό που ευκολώτερα σωριαζόταν παρά στεκόταν, σαβουρώνανε οι μεγάλοι δίχως να πολυμιλάνε, παίζανε οι μικροί πετώντας μπαλλάκια από ψίχα γιατί δεν γουστάρανε ούτε την σούπα ούτε το κρέας που δεν μασιόταν, λέγανε οι μεγάλοι "ζωή σε μας" και "να ζήσετε να τον θυμάστε", λέγανε οι μικροί "μαμά πες του να μη μου πετάει ψωμιά", δίνανε οι μεγάλοι από δυο χεροκωλιές στους μικρούς, κλαίγανε οι μικροί, ωραία πράματα, μεραγκλαντάν και παραδοσιακά.

Αυτά γινόντουσαν τον παλιό καιρό. Σήμερα, απ' όσα είδα χτες, τα πράματα έχουν αλλάξει. Για να εξακολουθήσω να λέω την αλήθεια, σήμερα τα πράματα είναι πολύ καλύτερα. Ούτε μαυροφόρες συφοριασμένες με το μαντηλάκι στο χέρι να σχολιάζουν "είδες που στα 'λεγα, ο μπατζανάκης τού μακαρίτη δεν ήρθε τελικά", ούτε τεθλιμμένοι συγγενείς να φουμέρνουν στο όρθιο και να αναθυμιούνται πόσο ναμικιόρης ή τσικιρικιτζής ήταν ο μακαρίτης. Σήμερα βάνουνε όλοι τα καλά τους, φοράνε και το πλατύ τους το χαμόγελο, λένε και τα "ωραίο το μοντελάκι σου, χρυσή μου" και "ρε συ, για δες πώς πάχυνε ο πρόεδρος", βγάζει λόγο ο πρόεδρος που πάχυνε, βαράνε τα παλαμάκια τους οι χαμογελαστοί από κάτω, τραγουδάνε όλοι μαζί κανα-δυο επαναστατικά άσματα, πίνουνε τα ουισκάκια τους και όλα όμορφα.

Μόνο που χτες ψιλομπερδεύτηκα. Θυμήθηκα τις πρωτομαγιάτικες συγκεντρώσεις, τότε που κάνει μία η γεσεέ και μία το πάμε και λέει η γεσεέ ότι το πάμε λειτουργεί διασπαστικά στο εργατικό κίνημα και λέει το πάμε ότι η γεσεέ ξεπουλάει και φαλκιδεύει το εργατικό κίνημα. Έτσι και χτες, λοιπόν, έκανε το πασόκ το δικό του μνημόσυνο για την μακαρίτισσα την "Διακήρυξη της 3ης τού Σεπτέμβρη", έκανε και ο σύριζα το δικό του μνημόσυνο για την ίδια μακαρίτισσα και κατηγόρησε το πασόκ τον σύριζα ότι θέλει να οικειοποιηθεί την μακαρίτισσα και κατηγόρησε ο σύριζα το πασόκ ότι η μακαρίτισσα ανήκει στην αριστερά και κατηγόρησε η νουδού και το πασόκ ότι με την μακαρίτισσα κατέστρεψε τον τόπο αλλά και τον σύριζα ότι με την μακαρίτισσα θα τον καταστρέψει στο μέλλον και κοίταγα εγώ κι αναρωτιόμουνα τι στο διάολο γίνεται και ποιος δουλεύει ποιον...

Και δεν μπόρεσα να μη θυμηθώ ότι προεκλογικά κόντεψα να φάω ξύλο όταν τόλμησα να πω πως ο ΣύΡιζΑ μού θυμίζει το ΠαΣοΚ τού '81 κι ότι ο Αλέξης μου θυμίζει όλο και περισσότερο τον Αντρέα με το ξεκούμπωτο πουκάμισο. Ευτυχώς, το χτεσινό δίδυμο μνημόσυνο ήρθε να επιβεβαιώσει τις τοτινές μου ανησυχίες και να ξεκαθαρίσει σ' όλους ότι ο σαιξπηρικός λόγος παραμένει ζωντανός: ο βασιλεύς απέθανε, ζήτω ο βασιλεύς. Το ΠαΣοΚ πέθανε, ζήτω το ΠαΣοΚ.

Μόνο που οι αντικαταστάτες πρέπει να στρωθούν στην δουλειά για να μοντάρουν τα παλιά συνθήματα στις σύγχρονες απαιτήσεις. Για παράδειγμα, το "μαζί σου Αλέξη για μια Ελλάδα νέα" δεν κάνει ρίμα...