Ποτέ δεν έκρυψα την αντιπάθειά μου για την ηγεσία του υπουργείου παιδείας. Και πώς θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά όταν βλέπω στην κορυφή την Αννούλα (αυτή ντε, που έχει καημό να κάνει τα αγγλικά επίσημη γλώσσα του κράτους!) κι από δίπλα Χριστοφιλοπούλου και Πανάρετο; Το τρίδυμο της επιτυχίας!
Συγκρατώ με κόπο την οργή που με γεμίζει το γεγονός ότι οι προύχοντες της παιδείας μας υποβίβασαν το "μάθημα των μαθημάτων", την Ιστορία, σε προαιρετικό. Άκου προαιρετική η Ιστορία και υποχρεωτική η...γυμναστική! Αλλά, βλέπετε, το σύστημα δεν κινδυνεύει από μαθητές που κάνουν τέλεια επίκυψη ή ακροστασία. Κινδυνεύει από τα νέα παιδιά που μαθαίνουν για την Γαλλική Επανάσταση και για τον Μαρίνο Αντύπα, για τις διάφορες επαναστάσεις στο διάβα των αιώνων και για τις ανατροπές των ποικίλων κατεστημένων. Επιφυλάσσομαι να επανέλθω σε τούτο το ζήτημα. Σήμερα, όμως, θέλω να ασχοληθώ με τις περίφημες "συγχωνεύσεις σχολείων".
Το υπουργείο επιμένει ότι τα "Σχολικά Κέντρα και οι Πολυδύναμες Σχολικές Μονάδες" δημιουργούνται για "παιδαγωγικούς λόγους και εκπαιδευτικά οφέλη", ενώ τελικός στόχος είναι "το ολοήμερο σχολείο και η εφαρμογή καινοτόμων δράσεων στην εκπαίδευση". Ωραία λόγια που, όμως, δεν αποτελούν παρά ωραιοποίηση μιας επικίνδυνης πραγματικότητας.
Με το προωθούμενο σχέδιο, η κυβέρνηση δημιουργεί ένα βασικό και αναγκαίο εργαλείο για την επιτάχυνση των αλλαγών στην σχολική εκπαίδευση, όπως αυτή συνοψίζεται στη στρατηγική του "νέου σχολείου". Ο σχεδιασμός για συγχωνεύσεις έχει στοιχεία οικονομικού νοικοκυρέματος, εξοικονόμησης χρημάτων, οικονομίας δυνάμεων για να αποφευχθούν δυσλειτουργίες και αργά βήματα στην προώθηση αυτού του "νέου σχολείου", το οποίο δεν είναι τίποτε άλλο παρά η προσαρμογή της εκπαίδευσης στις αστικές αναδιαρθρώσεις που απαιτεί το κεφάλαιο.
Βέβαια, η κυβέρνηση δείχνει πως χτυπάει τη ρίζα του προβλήματος όταν αναφέρεται σε παιδαγωγικούς λόγους. Μόνο που τα σχέδιά της δεν έχουν καμμιά σχέση με ο,τιδήποτε το παιδαγωγικό. Το ολοήμερο σχολείο, το οποίο θα μπορεί να υλοποιηθεί καλύτερα σε μεγάλα σχολεία, δεν είναι -παρ' ότι έτσι θα έπρεπε να είναι- θέμα κοινωνικής πολιτικής. Και, φυσικά, δεν είναι "χώρος στάθμευσης" για τα παιδιά των εργαζομένων γονιών. Είναι πρόβα τζενεράλε για τη γενίκευση του σχολείου των δεξιοτήτων, της διαφοροποίησης, της αγοράς.
Το σχεδιαζόμενο "νέο σχολείο" θα έχει δυο βασικά χαρακτηριστικά. Πρώτον, θα αποτελέσει το φυτώριο όπου θα μπουν οι ρίζες των ελαστικών σχέσεων εργασίας. Δεύτερον και σπουδαιότερον, θα δοθεί η ευκαιρία στις επιχειρήσεις να παρέμβουν πιο αποτελεσματικά, εκμεταλλευόμενες την συγκεντρωμένη μαθητική μάζα, η οποία θα αποτελέσει εξαιρετική πελατεία.
Υπάρχει όμως και μια άλλη πλευρά, η οποία δείχνει τη συσχέτιση του μεγέθους του σχολείου με την στρατηγική του κεφαλαίου για την παιδεία. Είναι η ανάδειξη του σχολείου σε βασικό παράγοντα οικονομικής ανάπτυξης της τοπικής κοινωνίας. Δηλαδή, σε φορέα παροχής "δια βίου μάθησης", στον οποίο θα εμπλέκονται οι επιχειρήσεις! Ας θυμηθούμε ότι το ΠΑΣΟΚ στο -προ ΔΝΤ- πρόγραμμά του υποστήριζε ότι "το ανοικτό σχολείο που λειτουργεί ως τοπική κοινότητα... δίνει ρόλο και συμμετοχή στους γονείς, στους περιφερειακούς και τοπικούς φορείς". Αυτός ο ρόλος αποδίδεται στο σχολείο και μέσα από τους νόμους για την "δια βίου μάθηση" και την πιστοποίηση. Μάλιστα, στην σελίδα 110 κειμένου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την πρόοδο που έχει γίνει σε σχέση με τους στόχους της Λισαβώνας στην εκπαίδευση, τονίζεται πεντακάθαρα ότι "η ιδέα του σχολείου ως πολυδύναμου κέντρου μάθησης είναι κεντρική στην μετατροπή της δια βίου μάθησης σε πραγματικότητα".
Συνοψίζω. Η συνένωση σχολικών μονάδων δεν φαίνεται να γίνεται για λόγους μείωσης της εθνικής δαπάνης. Έτσι κι αλλιώς, αυτή η δαπάνη ήταν και είναι απολύτως αστεία. Γίνεται για δομικούς λόγους. Δηλαδή, για την αναδιάρθρωση του εκπαιδευτικού συστήματος με τρόπο που να εξυπηρετεί τις επιχειρήσεις. Κι αυτό αποδεικνύεται από το ότι τον Οκτώβριο του 2009, σε συνέδριο του ΟΟΣΑ με θέμα τα σχολικά κτίρια, τονίστηκε ότι "πρέπει να αλλάξει ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζεται το ζήτημα... τα σχολεία πρέπει να γίνουν παραδείγματα συνάντησης της κοινωνίας με τις επιχειρήσεις". Άλλωστε, αυτή είναι και η κατεύθυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως αποδεικνύεται από το συνέδριο του Μαρτίου του 2010 με θέμα την συνεργασία σχολείου-επιχειρήσεων (βλ. υστερόγραφο).
Συμπέρασμα: Η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, την οποία προωθεί η κυβέρνηση, δεν έχει στόχο να βγάλει μορφωμένα και σκεπτόμενα μυαλά. Έχει στόχο την παραγωγή "δια βίου εκπαιδευομένων" υπάκουων εργατών.
Υστερόγραφο
Όσοι "υποψιασμένοι" δεν έχουν πρόβλημα με τα αγγλικά τους μπορούν να δουν πεντακάθαρα και αναλυτικώτερα τα ευρωπαϊκά σχέδια για τον "στραγγαλισμό" της ορθής εκπαίδευσης προς χάριν των επιχειρήσεων, στον επίσημο ιστότοπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα στοιχεία που παρατέθηκαν στο σημερινό σημείωμα, αντλήθηκαν από την σελίδα "The first EU thematic forum on School-Business Co-operation" (= Το πρώτο θεματικό φόρουμ της Ε.Ε. για την Συνεργασία Σχολείου-Επιχείρησης) και τις άφθονες παραπομπές που περιέχει.
Συγκρατώ με κόπο την οργή που με γεμίζει το γεγονός ότι οι προύχοντες της παιδείας μας υποβίβασαν το "μάθημα των μαθημάτων", την Ιστορία, σε προαιρετικό. Άκου προαιρετική η Ιστορία και υποχρεωτική η...γυμναστική! Αλλά, βλέπετε, το σύστημα δεν κινδυνεύει από μαθητές που κάνουν τέλεια επίκυψη ή ακροστασία. Κινδυνεύει από τα νέα παιδιά που μαθαίνουν για την Γαλλική Επανάσταση και για τον Μαρίνο Αντύπα, για τις διάφορες επαναστάσεις στο διάβα των αιώνων και για τις ανατροπές των ποικίλων κατεστημένων. Επιφυλάσσομαι να επανέλθω σε τούτο το ζήτημα. Σήμερα, όμως, θέλω να ασχοληθώ με τις περίφημες "συγχωνεύσεις σχολείων".
Το υπουργείο επιμένει ότι τα "Σχολικά Κέντρα και οι Πολυδύναμες Σχολικές Μονάδες" δημιουργούνται για "παιδαγωγικούς λόγους και εκπαιδευτικά οφέλη", ενώ τελικός στόχος είναι "το ολοήμερο σχολείο και η εφαρμογή καινοτόμων δράσεων στην εκπαίδευση". Ωραία λόγια που, όμως, δεν αποτελούν παρά ωραιοποίηση μιας επικίνδυνης πραγματικότητας.
Με το προωθούμενο σχέδιο, η κυβέρνηση δημιουργεί ένα βασικό και αναγκαίο εργαλείο για την επιτάχυνση των αλλαγών στην σχολική εκπαίδευση, όπως αυτή συνοψίζεται στη στρατηγική του "νέου σχολείου". Ο σχεδιασμός για συγχωνεύσεις έχει στοιχεία οικονομικού νοικοκυρέματος, εξοικονόμησης χρημάτων, οικονομίας δυνάμεων για να αποφευχθούν δυσλειτουργίες και αργά βήματα στην προώθηση αυτού του "νέου σχολείου", το οποίο δεν είναι τίποτε άλλο παρά η προσαρμογή της εκπαίδευσης στις αστικές αναδιαρθρώσεις που απαιτεί το κεφάλαιο.
Βέβαια, η κυβέρνηση δείχνει πως χτυπάει τη ρίζα του προβλήματος όταν αναφέρεται σε παιδαγωγικούς λόγους. Μόνο που τα σχέδιά της δεν έχουν καμμιά σχέση με ο,τιδήποτε το παιδαγωγικό. Το ολοήμερο σχολείο, το οποίο θα μπορεί να υλοποιηθεί καλύτερα σε μεγάλα σχολεία, δεν είναι -παρ' ότι έτσι θα έπρεπε να είναι- θέμα κοινωνικής πολιτικής. Και, φυσικά, δεν είναι "χώρος στάθμευσης" για τα παιδιά των εργαζομένων γονιών. Είναι πρόβα τζενεράλε για τη γενίκευση του σχολείου των δεξιοτήτων, της διαφοροποίησης, της αγοράς.
Το σχεδιαζόμενο "νέο σχολείο" θα έχει δυο βασικά χαρακτηριστικά. Πρώτον, θα αποτελέσει το φυτώριο όπου θα μπουν οι ρίζες των ελαστικών σχέσεων εργασίας. Δεύτερον και σπουδαιότερον, θα δοθεί η ευκαιρία στις επιχειρήσεις να παρέμβουν πιο αποτελεσματικά, εκμεταλλευόμενες την συγκεντρωμένη μαθητική μάζα, η οποία θα αποτελέσει εξαιρετική πελατεία.
Υπάρχει όμως και μια άλλη πλευρά, η οποία δείχνει τη συσχέτιση του μεγέθους του σχολείου με την στρατηγική του κεφαλαίου για την παιδεία. Είναι η ανάδειξη του σχολείου σε βασικό παράγοντα οικονομικής ανάπτυξης της τοπικής κοινωνίας. Δηλαδή, σε φορέα παροχής "δια βίου μάθησης", στον οποίο θα εμπλέκονται οι επιχειρήσεις! Ας θυμηθούμε ότι το ΠΑΣΟΚ στο -προ ΔΝΤ- πρόγραμμά του υποστήριζε ότι "το ανοικτό σχολείο που λειτουργεί ως τοπική κοινότητα... δίνει ρόλο και συμμετοχή στους γονείς, στους περιφερειακούς και τοπικούς φορείς". Αυτός ο ρόλος αποδίδεται στο σχολείο και μέσα από τους νόμους για την "δια βίου μάθηση" και την πιστοποίηση. Μάλιστα, στην σελίδα 110 κειμένου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την πρόοδο που έχει γίνει σε σχέση με τους στόχους της Λισαβώνας στην εκπαίδευση, τονίζεται πεντακάθαρα ότι "η ιδέα του σχολείου ως πολυδύναμου κέντρου μάθησης είναι κεντρική στην μετατροπή της δια βίου μάθησης σε πραγματικότητα".
Συνοψίζω. Η συνένωση σχολικών μονάδων δεν φαίνεται να γίνεται για λόγους μείωσης της εθνικής δαπάνης. Έτσι κι αλλιώς, αυτή η δαπάνη ήταν και είναι απολύτως αστεία. Γίνεται για δομικούς λόγους. Δηλαδή, για την αναδιάρθρωση του εκπαιδευτικού συστήματος με τρόπο που να εξυπηρετεί τις επιχειρήσεις. Κι αυτό αποδεικνύεται από το ότι τον Οκτώβριο του 2009, σε συνέδριο του ΟΟΣΑ με θέμα τα σχολικά κτίρια, τονίστηκε ότι "πρέπει να αλλάξει ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζεται το ζήτημα... τα σχολεία πρέπει να γίνουν παραδείγματα συνάντησης της κοινωνίας με τις επιχειρήσεις". Άλλωστε, αυτή είναι και η κατεύθυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως αποδεικνύεται από το συνέδριο του Μαρτίου του 2010 με θέμα την συνεργασία σχολείου-επιχειρήσεων (βλ. υστερόγραφο).
Συμπέρασμα: Η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, την οποία προωθεί η κυβέρνηση, δεν έχει στόχο να βγάλει μορφωμένα και σκεπτόμενα μυαλά. Έχει στόχο την παραγωγή "δια βίου εκπαιδευομένων" υπάκουων εργατών.
Υστερόγραφο
Όσοι "υποψιασμένοι" δεν έχουν πρόβλημα με τα αγγλικά τους μπορούν να δουν πεντακάθαρα και αναλυτικώτερα τα ευρωπαϊκά σχέδια για τον "στραγγαλισμό" της ορθής εκπαίδευσης προς χάριν των επιχειρήσεων, στον επίσημο ιστότοπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα στοιχεία που παρατέθηκαν στο σημερινό σημείωμα, αντλήθηκαν από την σελίδα "The first EU thematic forum on School-Business Co-operation" (= Το πρώτο θεματικό φόρουμ της Ε.Ε. για την Συνεργασία Σχολείου-Επιχείρησης) και τις άφθονες παραπομπές που περιέχει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου