Πνευματικά δικαιώματα δεν υπάρχουν. Οι ιδέες πρέπει να κυκλοφορούν ελεύθερα. Άρα...
... η αντιγραφή όχι απλώς επιτρέπεται αλλά είναι και επιθυμητή, ακόμη και χωρίς αναφορά της πηγής!

Η γλώσσα κόκκαλα τσακίζει

- "Ο λόγος που μ' άφησες έξω από την υπόθεση", είπε ήσυχα, "ήταν ότι νόμισες πως η αστυνομία δεν θα πίστευε ότι σκέτη περιέργεια μ' έσπρωξε να κατέβω εκεί κάτω χτες το βράδυ. Θα υποψιάζονταν ίσως ότι είχα κάποιον ύποπτο λόγο και θα με σφυροκοπούσαν μέχρι να σπάσω".
- "Πώς ξέρεις αν δεν σκέφτηκα το ίδιο πράγμα;"
- "Οι αστυνομικοί είναι κι αυτοί άνθρωποι", είπε ξεκάρφωτα.
- "Έχω ακούσει ότι σαν τέτοιοι ξεκινάνε".

[Ραίημοντ Τσάντλερ, "Αντίο, γλυκειά μου", εκδόσεις Λυχνάρι, 1990 (σελ.: 54)]

30 Νοεμβρίου 2012

Το παράσημο των ιδιωτικοποιήσεων

Στην αρχή, μας είπαν ότι το κρατικό μονοπώλιο της Δ.Ε.Η. αποτελούσε τροχοπέδη στην ανάπτυξη της χώρας, διότι πρόσφερε κακές υπηρεσίες σε υψηλές τιμές. Έτσι, η "ανάπτυξη" επέβαλε την ιδιωτικοποίηση της εταιρείας, η οποία -για να μη ξεχνιόμαστε- πούλαγε ρεύμα στην "Αλουμίνιον της Ελλάδος" (την γνωστή μας Πεσινέ) στο ένα τέταρτο (και συχνά λιγώτερο) της τιμής που πλήρωναν τα νοικοκυριά. Έτσι, η "κακή" Δ.Ε.Η. έσπασε και τα κομμάτια της μοιράστηκαν σε "καλές" ιδιωτικές εταιρείες και, ό,τι απέμεινε, λειτουργεί με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια.

Η εξέλιξη είναι γνωστή. Πρώτα-πρώτα, οι "καλές" ιδιωτικές εταιρείες ενέργειας φέσωσαν κράτος και καταναλωτές, δημιουργώντας πληθώρα προβλημάτων εκεί που δεν υπήρχαν. Δεύτερον, οι καταναλωτές πληρώνουν το ρεύμα σε διπλάσια και τριπλάσια τιμή σε σχέση με την εποχή που η Δ.Ε.Η. ήταν πραγματικά Δημόσια Επιχείρηση Κοινής Ωφελείας. Και, τρίτον, οι ιδιώτες ενεργειακοί επενδυτές έχουν αποδυθεί σε πραγματικό φαγοπότι επιδοτήσεων (κυρίως μέσω ΕΣΠΑ), εκμεταλλευόμενοι την συμβατική υποχρέωση της χώρας (στα πλαίσια των οδηγιών τής Ε.Ε.) να προωθήσει την εκχώρηση παραγωγής και εκμετάλλευσης της ενέργειας σε ιδιώτες.

Φαίνεται ότι το κρατικό μονοπώλιο του Ο.Π.Α.Π. αποτελούσε κι αυτό τροχοπέδη στην ανάπτυξη της χώρας. Μάλλον εκτιμήθηκε ότι ο κρατικός Ο.Π.Α.Π. πουλάει ακριβά τα λαχεία και χρεώνει πανάκριβα τις στήλες τού ΠροΠο. Κατά την ίδια έννοια, φαίνεται ότι οι Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης Αθηνών και Θεσσαλονίκης πουλάνε ακριβό και κακής ποιότητας νερό, ότι οι Οργανισμοί Λιμένων Πειραιώς, Θεσσαλονίκης κλπ προσφέρουν χαμηλής ποιότητας υπηρεσίες, ότι τα αεροδρόμια της χώρας είναι ζημιογόνα και υποβαθμισμένα κ.ο.κ., οπότε καλά κάνουμε και τα ξεφορτωνόμαστε κι αυτά.

Αλήθεια, ποιος σκεπτόμενος πολίτης μπορεί να ισχυριστεί ότι όλο αυτό το μπιρ-παρά ξεπούλημα θα ωφελήσει είτε την χώρα γενικώς και αορίστως είτε τους κατοίκους της; Πόσο κρετίνος πρέπει να είσαι για να πιστεύεις ότι οι σημερινές κρατικές δομές θα προσφέρουν καλύτερες και φτηνότερες υπηρεσίες μόλις περάσουν στα χέρια ιδιωτών; Η ιστορία μάς προσφέρει μερικά χειροπιαστά παραδείγματα:

Στις Η.Π.Α. έχει εκχωρηθεί σε ιδιώτες, εδώ και πολλά χρόνια, η ασφάλεια των αεροδρομίων της χώρας. Έτσι, οι "ακριβοί" κρατικοί υπάλληλοι αντικαταστάθηκαν με σαφώς λιγώτερους κακοπληρωμένους και ανεκπαίδευτους ωρομίσθιους. Όμως, παρά την μείωση του κόστους, οι τιμές των αεροπορικών εισιτηρίων δεν μειώθηκαν ούτε σέντσι. Όσο για την "ποιότητα" των παρεχομένων υπηρεσιών ασφαλείας, την είδαμε στην ευκολία με την οποία εκτελέστηκε το χτύπημα στους "δίδυμους πύργους" το 2001.

Στην Αγγλία, έχει εκχωρηθεί σε ιδιώτες, εδώ και πολλά χρόνια, η ύδρευση πολλών πόλεων, ανάμεσά τους και του Λονδίνου. Αποτέλεσμα; Πρώτον, οι λονδρέζοι πληρώνουν το νερό πανάκριβα. Δεύτερον, το αποχετευτικό σύστημα της πόλης παραμένει στην ίδια κατάσταση επί 30 τόσα χρόνια, παρ' ότι η βελτίωσή του αποτελούσε συμβατική υποχρέωση των εταιρειών που πήραν την "δουλειά". Τρίτον, παρ' ότι αυτές οι εταιρείες που πήραν την "δουλειά" κερδίζουν εκατομμύρια επί εκατομμυρίων, πληρώνουν ως φόρους από ψίχουλα μέχρι τίποτε, μιας κι έχουν μεταφέρει τις έδρες τους στις Νήσους Κεϋμάν, στο Λουξεμβούργο ή όπου αλλού τις βολεύει φορολογικά.

Στην Γερμανία, τόσο το Βερολίνο όσο και άλλοι μεγάλοι δήμοι τής χώρας, έχουν εκχωρήσει σε ιδιώτες σχεδόν όλες τις υπηρεσίες που θα 'πρεπε να προσφέρουν στους δημότες τους. Μετά από 20 σχεδόν χρόνια, διαπιστώθηκε ότι αυτές οι υπηρεσίες όχι μόνο έχουν υποβαθμιστεί αλλά έχουν γίνει και πανάκριβες. Έτσι, άρχισε δειλά-δειλά μια προσπάθεια να ξαναπάρουν οι δήμοι την κατάσταση στα χέρια τους.

Στον δικό μας Πειραιά, έχουμε δώσει, εδώ και χρόνια, το δικαίωμα στην κινεζική Cosco να φτιάξει το δικό της "κράτος εν κράτει". Μπορεί ο Σαμαράς, ο Χατζηδάκης και δεν ξέρω ποιος άλλος να κορδώνονται για την "ανάπτυξη" που έφερε στον τόπο μας η Cosco αλλά το μόνο που αναπτύχθηκε ήταν τα κέρδη των κινέζων. Ούτε οι παρεχόμενες υπηρεσίες γνώρισαν καμμιά τεράστια βελτίωση (την οποία, έτσι κι αλλοιώς, θα μπορούσε άνετα να επιφέρει κι ένας ορθολογικά διαχειριζόμενος κρατικός οργανισμός) ούτε τα αποθήκευτρα και οι σταλίες φτήνυναν. Μόνο οι εργαζόμενοι φτήνυναν, μιας κι όποιος εργάτης πάει για δουλειά στην Cosco, πληρώνεται με το κατώτερο μεροκάματο, δίχως να του αναγνωρίζονται προϋπηρεσίες, οικογενειακά επιδόματα κλπ. Όσο για το παραμύθι ότι η Cosco δημιούργησε νέες θέσεις εργασίας, όσοι το πιπιλίζουν, δεν υπολογίζουν προφανώς ότι οι νέες θέσεις εργασίας που δημιούργησαν οι κινέζοι είναι ελάχιστες μπροστά στις κάπου 30.000 θέσεις που χάθηκαν όταν έκλεισαν οι διάφορες μικρομεσαίες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνταν στην περιοχή επειδή η Cosco τούς πήρε τις δουλειές.

Μικρή παρένθεση. Η σύμβαση των εργαζομένων στην Cosco προβλέπει ότι όποιος απουσιάσει από την δουλειά του επί 3 ημέρες μέσα στον χρόνο χωρίς άδεια της εταιρείας, απολύεται αυτομάτως. Φυσικά, η εταιρεία δεν χορηγεί άδεια για συμμετοχή σε στάσεις εργασίας, απεργίες κλπ, οπότε η συμμετοχή των εργαζομένων της σε τέτοιες εκδηλώσεις είναι πρακτικά αδύνατη. Περιμένω πότε θα βγουν ο Σαμαράς με τον Χατζηδάκη και τον Βρούτση να μας πουν για το πόσο ωραία περνάνε οι εργαζόμενοι στην Cosco, φέρνοντάς μας ως απόδειξη ότι δεν προβαίνουν σε απεργίες. Τέλος τής παρένθεσης.

Τελειώνω. Αν ο ισχυρισμός ότι οι ιδιωτικοποιήσεις είναι απαραίτητες για να βελτιωθεί η οικονομική κατάσταση της χώρας είναι σωστός και σοβαρός, τότε θα έπρεπε να δίνουμε παράσημα σε όποιους κοπρίτες κάνουν φύλλο και φτερό την περιουσία που κληρονόμησαν από τους πατεράδες τους. Όμως, το μόνο παράσημο που απονέμουμε σε τέτοιους κοπρίτες είναι εκείνο της ανοιχτής παλάμης. Αυτό ακριβώς το παράσημο που δικαιούνται και οι θιασώτες των ιδιωτικοποιήσεων.

29 Νοεμβρίου 2012

Σκλήθρες

Προ τριημέρου γράφαμε για τις περιπέτειες της Αργεντινής με τις αποφάσεις τού πολιτειακού δικαστή Τόμας Γκρήζα. Πριν καλά-καλά δημοσιευθεί το εν λόγω κείμενο, η Αργεντινή άσκησε έφεση κατά της απόφασης. Όμως, το ερώτημα που είχαμε διατυπώσει, παραμένει: κατά ποίας αποφάσεως Γκρήζα άσκησε έφεση η Αργεντινή; Κατά της πρώτης; δεν γίνεται, διότι έχει ανασκευασθεί (έστω κι αν είχε το ίδιο πόρισμα). Κατά της δεύτερης; επίσης δεν γίνεται διότι έφεση στην έφεση δεν επιτρέπεται. Πιάσ' τ' αβγό και κούρευ' το...

Έτσι είναι. Άμα θες να κάνεις επανάσταση, δεν παίζεις με τους κανόνες που έχουν βάλει εκείνοι κατά των οποίων επαναστατείς. Τους καθαρίζεις και ξεμπερδεύεις.

-----------------------------------------

- Ποιός Μεγαλέξαντρος; Αυτός δεν μπορούσε ούτε έναν κόμπο να λύσει...
- Ποιός Παλαιολόγος; Δυο ψάρια πήγε να τηγανίσει κι αυτά τ' άφησε μισοτηγανισμένα...
- Ποιός Κολοκοτρώνης; Σιγά το κατόρθωμά του με τον ανίκανο τον Δράμαλη...
- Ποιός Τρικούπης; Τα είδαμε κι αυτουνού τα χαΐρια με τα "δυστυχώς, επτωχεύσαμεν"...
- Ποιός Βενιζέλος; Αμάν πια με δαύτον! Ούτε την Πόλη δεν μπόρεσε να πάρει κι ας ετοιμαζόταν ο Μεγαλειότατος να μπουκάρει στην Αγιασοφιά...
- Ποιός Βελουχιώτης; Με τον καπετάν-Μιζέρια θα ασχολούμαστε τώρα; Μια ζωή τον πονηρό παρίστανε αλλά, τελικά, υπουργός έγινε ο Ζέρβας...
- Ποιός "εθνάρχης" γερο-Καραμανλής, ποιός "γέρος τής δημοκρατίας" γερο-Παπανδρέου, ποιός "περήφανα νιάτα, τιμημένα γερατειά" Αντρέας και ποιός άλλος καραγκιόζης...

Σαμαράς, ρε σεις! "Η Ελλάδα τώρα ξεκινάει"!

(σ.σ.: ...και πάει ολοσούμπιτη για τον διάολο)

-----------------------------------------

"Η Ελλάδα είναι στο ζενίθ τής αξιοπιστίας της", σύμφωνα με τον Στουρνάρα.

Σωστός ο παίχτης.

Είπαμε ότι θα ξεβρακωθούμε και ξεβρακωθήκαμε. Ο λόγος μας, συμβόλαιο.

-----------------------------------------

Να σοβαρευτούμε λίγο; Καλά, εμείς που τοποθετούμαστε αναφανδόν κατά των μνημονίων, των δεσμεύσεων προς την τρόικα, των αποκρατικοποιήσεων κλπ θεωρούμε τους εαυτούς μας ως πατριώτες. Όμως, αν δούμε αυτή την θέση ανάποδα, θα πρέπει να θεωρήσουμε ως προδότες όλους εκείνους που διαφωνούν με μας και, κυρίως, τους βουλευτές που ψήφισαν "ναι" στα μνημόνια. Δεν σας φαίνεται λίγο τραβηγμένο αυτό; Όλοι αυτοί προδότες;

Επειδή μ' αρέσει να ακούω και την άλλη πλευρά (altera pars, που λένε και οι νομομαθείς), ας δεχτώ τον ισχυρισμό τους. Ότι, δηλαδή, ψήφισαν "με πόνο ψυχής" τα πάντα (μνημόνια, εφαρμοστικούς νόμους, προϋπολογισμούς κλπ κλπ) προκειμένου να διασφαλίσουν τους μισθούς και τις συντάξεις των φουκαριάρηδων πολιτών αυτού του ρημαδότοπου. Ας δεχτώ, λοιπόν, εκ προοιμίου (a priori, που ξαναλένε οι νομομαθείς) ότι όλοι αυτοί είναι ειλικρινείς και δεν με κοροϊδεύουν.

Με το τούτο και με το κείνο, θες ζορίστηκε η μαμμή θες ζορίστηκε η λεχώνα, βγήκε το παιδί. Παναπεί, την εξασφαλίσαμε την δόση των 34-τόσων δισεκατομμυρίων. Όμορφα. Κι ο Στουρνάρας τα έχει όλα τακτοποιημένα, σαν καλός κουμανταδόρος: τα 24-τόσα απ' αυτά τα δισ. θα δοθούν στις τράπεζες για "ανακεφαλαιοποίηση" (δηλαδή, για να αναπληρώσουν τα κέρδη που χάσανε λόγω της καπιταλιστικής κρίσης) και τα υπόλοιπα καμμιά δεκαριά θα πάνε σε μη μνημονιακές υποχρεώσεις τού κράτους (επιδοτήσεις σε επιχειρήσεις, χρέη σε εργολάβους τού δημοσίου, οφειλόμενο ΦΠΑ σε εξαγωγείς, οφειλές σε φαρμακοποιούς κλπ).

Νοικοκυρεμένα πράγματα. Μόνο που για μισθούς και συντάξεις δεν θα πάει ούτε δεκαράκι τσακιστό. Όχι τίποτ' άλλο, αλλά έχουμε κι άλλες δόσεις μπροστά μας. Και κάθε φορά που είναι να πάρουμε κάποια δόση, όλο και πετσοκόβονται και οι μισθοί και οι συντάξεις. Και πάντα με "πόνο ψυχής", επειδή πρέπει να πάρουμε την τάδε δόση ώστε να εξασφαλιστούν οι μισθοί και οι συντάξεις.

Ρε σεις, οι "ειλικρινείς", κάτι δεν μου βγαίνει στον συλλογισμό. Πού κάνω λάθος;

-----------------------------------------

Ευτυχώς, ηρεμήσαμε. Προς στιγμή, μας ανησύχησαν κάποια ευτελή δημοσιεύματα, που έκαναν λόγο για ανασχηματισμό, αλλά βγήκε η συγκυβερνώσα τριανδρία και μας καθησύχασε: κανένα ενδεχόμενο ανασχηματισμού δεν υπάρχει και καμμιά τέτοια συζήτηση δεν έγινε μεταξύ των πολιτικών αρχηγών.

Πάλι καλά. Όχι τίποτ' άλλο, αλλά να μη μπερδευόμαστε, βρε αδερφέ. Πώς να το κάνουμε; Μερικά πράγματα τα έχουμε συνηθίσει. Π.χ. μάθαμε πια ότι τους εκπαιδευτικούς τούς γαμεί ο Αρβανιτόπουλος, τους ναυτικούς τούς γαμεί ο Μουσουρούλης, τους μικρομεσαίους επαγγελματίες τούς γαμεί ο Χατζιδάκης, τα μεροκάματα ολονών τα γαμεί ο Βρούτσης, όσους διαμαρτύρονται τους γαμεί ο Δένδιας και τα πορτοφόλια μας τα γαμεί ο Στουρνάρας. Ξέρουμε τι μας γίνεται.

Με τέτοια κρίση και με τόσα προβλήματα που έχουμε στο κεφάλι μας, αυτό μας έλειπε. Ν' αρχίσουν τις αλλαξοκωλιές οι γαμιάδες μας...

-----------------------------------------

Και μιας και τό 'φερε η κουβέντα στους γαμιάδες... Έχετε υπ' όψη σας το βιβλιαράκι "Πιπέρι στη γλώσσα" (Καστανιώτης, 2000); Πρόκειται για μια συλλογή κειμένων τής δεκαετίας 1989-1999. Διαβάζω στο οπισθόφυλλο:

"Ποιες είναι οι ευεργετικές και ποιες οι ολέθριες συνέπειες της αθυροστομίας; Oι παρενέργειες της θερμοκοιτίδας; Tα οφέλη της αλληλογραφίας; Kρατούσε κάμερα στο χέρι ο Σταντάλ; Ποιον θα ασπαζόταν σήμερα ο Iμπραήμ; Πού θα έβρισκε εκδότη ο Δαρβίνος; Eνδιαφέρεται ειλικρινά ο Διάβολος για την ψυχή μας; Yφίσταται αμαρτία στον Παράδεισο; Mεζούρα στο μακελειό; Σπέκουλα στην οδύνη;"

Περιμένω την επανέκδοση αυτού του βιβλίου, με την ελπίδα ότι θα είναι δεόντως εμπλουτισμένη με νεώτερες προσωπικές εμπειρίες τού συγγραφέα. Μη μείνουμε στην θερμοκοιτίδα.

Α! Τώρα πρόσεξα ότι ακόμη δεν έχω αναφέρει το όνομά του. Πρόκειται για τον βουλευτή τού ΣυΡιζΑ και διαπρεπή λογοτέχνη Πέτρο "έχω-πηδήξει-την-μισή-Αθήνα" Τατσόπουλο...

28 Νοεμβρίου 2012

Τί περιμένουμε; Να μας χέσουν πρώτα;

Η σκηνή σε κουπέ τραίνου. Στην μια πλευρά κάθεται κυρία απροσδιορίστου ηλικίας μαζί με τον Μπούμπη, όπου Μπούμπης ίσον σκυλάκι πολυτελείας. Στην άλλη πλευρά κάθεται κύριος με στομαχικές διαταραχές, οι οποίες του φέρνουν αέρια αλλά σφίγγεται για να μη ρεζιλευτεί. Δυστυχώς γι' αυτόν, ο Μπούμπης έρχεται να τριφτεί στα πόδια του και, καθώς σκύβει να τον χαϊδέψει, του ξεφεύγει μια μικρή αλλά αρκούντως οσμηρή "εξαέρωση". Πριν καν προλάβει να κοκκινίσει από την ντροπή του, ακούει την κυρία: "Μπούμπη, φύγε από κει, μην ενοχλείς τον κύριο". Ανακουφισμένος με την διαπίστωση ότι η κυρία θεώρησε ως δράστη τής "εξαέρωσης" τον Μπούμπη, φοράει το πλατύτερό του χαμόγελο: "Δεν πειράζει, κυρία μου, αφήστε τον". Καθώς σκύβει να ξαναχαϊδέψει το σκυλάκι, του φέυγει και δεύτερη, οπότε η κυρία οργίζεται: "Μπούμπη, σου είπα άσε τον κύριο κι έλα αμέσως εδώ". "Μα σας είπα, κυρία μου, δεν με ενοχλεί", ξαναλέει ο κύριος, ο οποίος ξανασκύβει στο σκυλάκι και εξαερώνεται για τρίτη φορά. Η κυρία εξανίσταται πλέον: "Μα επί τέλους Μπούμπη, να σε χέσει περιμένεις για να φύγεις;".

Θυμήθηκα το παραπάνω oldie but goodie ανέκδοτο, καθώς εδώ και δυο μέρες ακούω και διαβάζω παντός είδους δηλώσεις σχετικά με την περιβόητη δόση. Πρώτος και καλύτερος ο πρωθυπουργός μας, ο οποίος μας διαβεβαίωσε περιχαρής ότι "έπιασαν τόπο οι θυσίες τού ελληνικού λαού". Εύστοχη δήλωση αλλά πολύ λακωνική. Κανονικά, ο πρωθυπουργός έπρεπε να πει: "Τσακίσαμε σχεδόν όλα τα εργατικά δικαιώματα, ξεχαρβαλώσαμε το κοινωνικό κράτος, διογκώσαμε σε απίθανα μεγέθη την ανεργία, καταδικάσαμε σε φτώχεια σχεδόν το σύνολο των πολιτών αυτής της χώρας και σε ακραία φτώχεια τους μισούς απ' αυτούς αλλά η εγκληματική μας πολιτική έφερε το ποθούμενο αποτέλεσμα, καθώς και οι τράπεζες εξασφάλισαν ζεστό χρήμα (ώστε να συνεχίσουν να επιδίδονται σε άκρατη κερδοσκοπία) και οι επιχειρηματίες διασφάλισαν τα κέρδη τους σε περίοδο καπιταλιστικής κρίσης". Επειδή, όμως, ο πρωθυπουργός μας δεν είναι πολυλογάς σαν εμένα, περιορίστηκε σε λίγες λέξεις. Κι εμείς καθόμαστε και τον ακούμε.

Από κοντά (μη χάσει!) κι η τσουτσού ο πρόεδρος του ΠαΣοΚ, έσπευσε να θριαμβολογήσει: "το 2013 είναι ο χρόνος που η χώρα, μετά από έξι χρόνια ύφεσης, θα οδηγηθεί στο δρόμο της εξόδου από την κρίση". Προσέξτε πόσο προσεκτικά διατυπώνει την παπαριά του ο Βαγγέλας: "η χώρα θα οδηγηθεί στο δρόμο της εξόδου από την κρίση". Ούτε "θα βγει από την κρίση" ούτε "θα πάρει τον δρόμο της εξόδου από την κρίση". Απλώς, θα κατευθυνθεί προς αυτόν τον δρόμο. Τώρα, το πότε θα φτάσει εκεί (όχι στην έξοδο, αλλά στον δρόμο που πάει προς την έξοδο) και πόσα "διόδια" θα χρειαστεί να πληρώσει ακόμη, είναι άλλο θέμα. Και καλά, ο Βαγγέλας έχει έφεση στις παπαριές. Εμείς, όμως, γιατί τον ακούμε;

Φυσικά, από τα πανηγύρια δεν θα μπορούσε να λείψει ο πρόεδρος της "αριστεράς-για-τα-πανηγύρια", ο Καρατζαβέλης, ο οποίος χειροκρότησε μανιωδώς τα συνεταιράκια τού Γιούρογκρουπ, επειδή οι αποφάσεις τους "με τη συνέχιση της χρηματοδότησης και τη μείωση των επιβαρύνσεων του χρέους, συνιστούν αποφασιστικό βήμα για την παραμονή της χώρας στο ευρώ". Καλέ, άει στο διάολο! Δηλαδή, αν δεν μας δίνανε την δόση, υπήρχε περίπτωση να βγάλει ο Σαμαράς την χώρα από το ευρώ, όπως την είχε βγάλει κάποτε ο γερο-Καραμανλής από το ΝΑΤΟ; Θα μου πείτε, βέβαια, ότι αρχίδια έβγαλε ο γερο-Καραμανλής την χώρα από το ΝΑΤΟ. Εμ, αυτό λέω κι εγώ, καλέ! Αρχίδια θα ἐβγαζε κι ο Σαμαράς την χώρα από το ευρώ. Τί διάολο; Μαζί μιλάμε και χώρια συνεννοούμαστε; Κι ενώ ο αρχιδημαρίστας μπουρδολογεί κι ονειρεύεται απαγκιστρώσεις και άλλες πίπες, εμείς καθόμαστε και τον ακούμε.

Α, μη το ξεχάσω! Μας συνεχάρη κι ο άλλος μεγάλος σοσιαλιστής, ο Μπαρόζο. Ναι, καλέ, δεν με πιστεύετε; Να, μα την παναγία! Αφού ο άνθρωπος "χαιρέτισε τις προσπάθειες του ελληνικού λαού για έξοδο από την κρίση". Βέεεεβαια! Τρία πουλάκια παν' ψηλά και πλέκουνε πουλόβερ... Ρε συ Ζοζέ, χαιρέτα μας κανέναν πλάτανο καλύτερα κι άσε μας εμάς, που να σου χέσω τις χαιρετούρες. Προσωπικά, σε πληροφορώ ότι δεν έκανα καμμία προσπάθεια να μου κόψουν τον μισθό, να μου ακριβήνουν την περίθαλψη ή να με πετάξουν στην ανεργία. Να στείλεις τα χαιρετίσματά σου σε μια δράκα μπινέδες που έκαναν όλα τούτα στην πλάτη μου και παρά την θέλησή μου.

Όσο για εκείνους που -συνεχίζουν να- ελπίζουν ότι, μετά τις αποφάσεις τού Γιούρογκρουπ, κάτι μπορεί ν' αλλάξει προς το καλύτερο για τον απλό λαό, έρχεται ο Στουρνάρας να τους σκουντήσει για ν' αλλάξουν πλευρό: "οι μεγάλες προκλήσεις, που είναι μπροστά μας τώρα, είναι να εφαρμόσουμε τις αποφάσεις που πήραμε, τις διαρθρωτικές αλλαγές που ψηφίσαμε, οι οποίες βελτιώνουν την ανταγωνιστικότητα και καθιστούν την ελληνική οικονομία πιο εξωστρεφή και πιο σύγχρονη και προωθούν τη δημοσιονομική σταθερότητα". Ο άνθρωπος είναι ξεκάθαρος. Ποιοί μισθοί; Ποιά ανεργία; Το παν είναι η ανταγωνιστικότητα. Γι' αυτήν γίνονται όλα. Γι' αυτήν την πουτάνα την ανταγωνιστικότητα... Αν δεν καταλαβαίνετε τι εννοεί ο Στουρνάρας, δείτε αυτή την είδηση και θα καταλάβετε:

"Ο οίκος αξιολόγησης Fitch Ratings υποβάθμισε στην κατηγορία ''σκουπίδια'' (junk) το αξιόχρεο δύο μεγάλων ιαπωνικών εταιρειών, της Sony και της Panasonic... Οι υποβαθμίσεις αποτελούν ακόμα ένα πλήγμα για τους δοκιμαζόμενους ιαπωνικούς τεχνολογικούς γίγαντες, που αντιμετωπίζουν εξασθενημένη ζήτηση και σκληρό ανταγωνισμό από την αμερικανική Apple και τη νοτιοκορεάτικη Samsung... Η Panasonic προειδοποίησε τον περασμένο μήνα ότι θα κλείσει το οικονομικό έτος τον Μάρτιο με ζημιά περίπου 10 δισ. δολάρια. Προηγουμένως, η εταιρεία είχε αποσπάσει δεσμεύσεις για δάνεια ύψους 7,6 δισ. δολαρίων από τράπεζες, τα οποία θεωρεί ότι θα τη βοηθήσουν να αποφύγει την αναζήτηση χρημάτων από τις κεφαλαιαγορές..." (Από δημοσίευμα της εφημερίδας "Ελεύθερος Τύπος").

Ορίστε, λοιπόν, πού θα πάνε τα λεφτά. Εδώ κλονίζονται η Panasonic και η Sony και κάποιοι φουκαράδες ονειρεύονται καλύτερες μέρες για πάρτη τους. Τα "χαρτιά" δυο παγκόσμιων κολοσσών κατάντησαν "σκουπίδια" κι αυτοί ελπίζουν πως δεν θα φτάσουν στο σημείο να ψάχνουν στα σκουπίδια για να βρουν κάτι να φάνε.

Το ζήτημα, λοιπόν, δεν είναι ότι η αστική κυβερνώσα τάξη μάς έχει κλασμένους κανονικά. Αυτό είναι δεδομένο. Το ζήτημα είναι γιατί εμείς καθόμαστε κι ακούμε όλους αυτούς τους μπινέδες. Τί περιμένουμε και δεν τους στέλνουμε στον διάολο; Να μας χέσουν πρώτα;

27 Νοεμβρίου 2012

Ισπανία: Μια χώρα λεηλατημένη από την ηγεσία της

[Το κείμενο που ακολουθεί ανήκει στον Λούις Σεπούλβεδα, δημοσιεύθηκε στην Monde Diplomatique με τον τίτλο "Ο γάτoς τού Φελίπε Γκονζάλες" και αναδημοσιεύθηκε στο tvxs.gr σε μετάφραση Κορίνας Βασιλοπούλου. Παρά το μέγεθός του και τις όποιες ενστάσεις για το περιεχόμενό του, παραθέτω αυτούσια την ελληνική μετάφραση (παρά τα προβληματάκια της), διατηρώντας τον τίτλο της (αν και είναι λιγώτερο ποιητικός από τον αυθεντικό). Τέλος, εκφράζω τις ευχαριστίες μου στον αναγνώστη τού ιστολογίου ΑΧΠ, ο οποίος το έθεσε υπ' όψη μου.]



Η κρίση με αγγίζει προσωπικά. Πολλοί Ισπανοί φίλοι μου τη βιώνουν σε όλη την καταστροφική της μανία. Νιώθουν ότι το μέλλον είναι αβέβαιο όσο ποτέ άλλοτε και παρακολουθούν αποσβολωμένοι την ομαλή ζωή μιας χώρας να παρασύρεται, μέρα με τη μέρα, από την ξέφρενη πορεία μιας ηγεσίας με δύο κεφαλές, το Λαϊκό Κόμμα από τη μία μεριά και το Εργατικό Σοσιαλιστικό Κόμμα της Ισπανίας (PSOE) από την άλλη, χωρίς να είναι σε θέση κανένα από τα δύο να δώσει την παραμικρή εξήγηση για το τι στο διάολο συνέβη, τι συμβαίνει τώρα και, το χειρότερο, τι στα κομμάτια θα συμβεί αύριο.

Υποτίθεται ότι δουλειά κάθε κυβέρνησης είναι να διατηρεί ζωντανή την κοινωνική αφήγηση με όλες τις αντιφάσεις και τα προβλήματά της. Μόνο που, η αναγκαία αυτή αφήγηση δεν υπάρχει στην Ισπανία, ούτε υπήρξε ποτέ. Κι αυτό γιατί, μετά τον θάνατο του Φράνκο και τη μετάβαση στη δημοκρατία, [1] η πολιτική ηγεσία της χώρας ανέδειξε την πνευματική οκνηρία σε σήμα κατατεθέν. Κανείς δεν ένιωσε την ανάγκη να συλλάβει ένα βιώσιμο μοντέλο για τη χώρα. Αν, μάλιστα, καθίσει κάποιος να αναλογιστεί, όπως έκανα εγώ, τις παρεμβάσεις στο Κοινοβούλιο ή τις ομιλίες στις προεκλογικές εκστρατείες, δεν θα βρει ούτε μία αξιομνημόνευτη φράση που να παραπέμπει σε αυτό που ονομάζουμε όραμα για τη χώρα και την κοινωνία.

Ο μόνος Ισπανός πολιτικός ηγέτης που επιχείρησε να αποδώσει την αφήγηση της ισπανικής κοινωνίας ήταν ο Μανουέλ Αθάνια, ο τελευταίος πρόεδρος της Ισπανικής Δημοκρατίας πριν το πραξικόπημα του Φράνκο το 1936. Δεν υπήρξε άλλος ούτε υπάρχει, διότι η Ισπανία πάσχει από την έλλειψη μιας πεφωτισμένης αστικής τάξης, αυτής ακριβώς που θα μπορούσε να αναδείξει μια σπουδαία πολιτική μορφή.

Η μοναδική ενδιαφέρουσα δήλωση ήταν ένα απόφθεγμα του Ντενγκ Χσιάο Πινγκ, το οποίο επανέλαβε στην εποχή του ο Φελίπε (πρωθυπουργός 1982-1996): «Δεν έχει σημασία αν ο γάτος είναι άσπρος ή μαύρος, αρκεί να πιάνει ποντίκια». Με αφετηρία αυτή τη φράση που κυριάρχησε σε όλες τις κοινωνικές, οικονομικές, πολιτιστικές και πολιτικές καταστάσεις, θα προσπαθήσω να αφηγηθώ μια ιστορία που να μου δίνει να καταλάβω τι στα κομμάτια έγινε, τι διάολο γίνεται τώρα και γιατί. Ως Ευρωπαίος πολίτης, έχω ανάγκη από μια ιστορία για να κατανοήσω αυτό το εφιαλτικό παρόν, μια ιστορία που θα με βοηθήσει να βρω μια διέξοδο από αυτό, προτού με παγιδεύσει μέσα του, όπως το καταραμένο πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέι.

Έκανε αρκετό κρύο στη Μαδρίτη εκείνο το πρωί της 4ης Φεβρουαρίου του 1988, αν και η χαμηλή θερμοκρασία ήταν αισθητή μοναχά στον δρόμο κι όχι μέσα στην αίθουσα της Βουλής, όπου τα αίματα είχαν ανάψει για τα καλά. Περισσότεροι από χίλιοι επιχειρηματίες, προσκεκλημένοι του Συνδέσμου για την Πρόοδο της Επιχειρηματικότητας (APD) περίμεναν τα ενθαρρυντικά λόγια του Κάρλος Σολτσάγα, υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών της σοσιαλιστικής κυβέρνησης του Φελίπε Γκονσάλες. Και ο υπουργός μίλησε: «Η Ισπανία είναι η χώρα στην οποία μπορεί κανείς να κερδίσει περισσότερα χρήματα σε σύντομο διάστημα από οποιαδήποτε άλλη στην Ευρώπη, ενδεχομένως και στον κόσμο. Δεν το λέω μόνο εγώ: το επιβεβαιώνουν επίσης οι χρηματιστηριακοί σύμβουλοι και οι αναλυτές».

Το χειροκρότημα ανέβασε τη θερμοκρασία σε τροπικά επίπεδα. Το Εργατικό Σοσιαλιστικό Κόμμα της Ισπανίας (PSOE) μιλούσε ξεκάθαρα και χωρίς περιστροφές. Η Ισπανία ήταν μια χώρα στην οποία μόνο οι ηλίθιοι δεν μπορούσαν να γίνουν πλούσιοι ή, έστω, να ζήσουν με την ιδέα ότι θα γίνουν πλούσιοι. Οι στοιχειώδεις κανόνες λειτουργίας της οικονομίας, η αρχή της αλληλεγγύης, η σοσιαλδημοκρατική αντίληψη περί ευημερίας, μια αριστερή προσέγγιση για τη δημιουργία του πλούτου, όλα αυτά, καθώς και τα υπόλοιπα, σαρώθηκαν πάνω στην ένδοξη πορεία κατά την οποία μοναδικό σήμα κατατεθέν της κοινωνίας έγινε ο πλούτος και δη, ο «εύκολος».

Πώς μπορεί, άραγε, μια χώρα να πέσει στην παγίδα του εύκολου πλουτισμού; Η παγκόσμια κρίση προσφέρει ήδη πολλές ερμηνείες δια στόματος οικονομολόγων, οι οποίοι καταδεικνύουν το προφανές: Ναι μεν το καπιταλιστικό σύστημα έχει αποτύχει συνολικά, ωστόσο, ειδικά στην περίπτωση της Ισπανίας, τα αίτια πρέπει να αναζητηθούν στη λειψή μετάβαση από ένα δικτατορικό, εθνικιστικό και καθολικό κράτος σε ένα δημοκρατικό, που πιστεύω του υπήρξε η λήθη και η επανεκκίνηση.

Η ένταξη στην κοινότητα των ευρωπαϊκών κρατών είτε δεν επέτρεψε είτε αποσόβησε κάθε συζήτηση σχετικά με τη φύση της πορείας προς τη δημοκρατία. Η εμπειρία της Ισπανικής Δημοκρατίας αγνοήθηκε, χωρίς κανένας να ανησυχήσει για το τίμημα της απουσίας ιστορικών αναφορών, για τη μανία με τη Δύση που μας έριξε στην αγκαλιά του ΝΑΤΟ προς το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, ούτε, κυρίως, για την ισπανική πολιτισμική κατάρα που ακούει στο όνομα «Πίκαρος». [2] Ο γάτος, ό,τι χρώμα κι αν ήταν, έπρεπε να πιάνει ποντίκια.

Μπορεί να μοιάζει χαριτωμένο το θέαμα ενός Πίκαρου που κλέβει τα σταφύλια από έναν κακομοίρη τυφλό, αλλά, όταν η πανουργία μετατρέπεται σε φόρμα της καθημερινότητας σε όλα τα επίπεδα, και, το χειρότερο, σε επίπεδο διακυβέρνησης, τo αποτέλεσμα παραμένει το ίδιο. Γιατί, τα σημερινά μας λάθη υπάρχουν μόνο και μόνο για να μας θυμίζουν τα χθεσινά. Ένα από τα μεγάλα λάθη που έγιναν στην Ισπανία, και πολλοί επιμένουν πάνω σε αυτό, είναι ότι το λεξιλόγιο διαστρεβλώθηκε ώστε να μην αποτυπώνει την πραγματικότητα. Δεν είναι τυχαίο ότι η κρατική τρομοκρατία που εφαρμόστηκε στο κυνήγι κατά της ΕΤΑ [3] τη δεκαετία του ΄80 ονομάστηκε «αντιτρομοκρατική πολιτική», ούτε ότι η λέξη «κρίση» αντικαταστάθηκε από τη φράση «επιβράδυνση της ανάπτυξης» ή ότι η διάσωση του ιδιωτικού τραπεζικού τομέα παρουσιάστηκε ως «δάνειο με ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους». Από την πρώτη μέρα της μεταπολίτευσης, ο ευφημισμός επιβλήθηκε ως δομικό συστατικό του πολιτικού λόγου.

Τρία χρόνια πριν από την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, το τέλος του λεγόμενου υπαρκτού σοσιαλισμού στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και την αποτυχημένη εγκαθίδρυση της πρώτης «νέας παγκόσμιας τάξης», η Ισπανία έγινε μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η λέξη «παγκοσμιοποίηση» ήχησε στα αυτιά πολλών σαν μια εκκωφαντική βαβούρα που σκέπασε κάθε σοβαρή σκέψη γύρω από το πώς μπορεί να ενταχθεί το ισπανικό κράτος σε αυτή τη νέα τάξη πραγμάτων και αποσιώπησε κάθε πρόβλεψη σχετικά με το πώς μπορεί να αποτελέσει τμήμα του φαινομένου της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας. Έτσι, βέβαιοι ότι η χώρα τους εντασσόταν στο πλούσιο κομμάτι της ανθρωπότητας χάρη στο φαινόμενο της όσμωσης, η ισπανική πολιτική τάξη στο σύνολό της και οι Ισπανοί οικονομολόγοι σχεδόν χωρίς καμία εξαίρεση δεν έκαναν την παραμικρή ανάλυση πάνω στις συνέπειες του γεγονότος που αποτέλεσε, σε γενικές γραμμές, το πρώτο βήμα προς τη σημερινή κρίση.

Όταν οι ισχυρότερες οικονομίες του κόσμου αποφάσισαν ότι οι λιγότερο αναπτυγμένες χώρες έπρεπε να μετατραπούν σε μια μεγάλη, διαρκώς επεκτεινόμενη αγορά, έτσι ώστε να ανοιχθούν στον ανταγωνισμό με τον Πρώτο Κόσμο, κανένας προφήτης τύπου Κάρλος Σολτσάγα δεν κάθισε να αναλογιστεί για μια στιγμή ότι, όσο άδικοι και επαχθείς κι αν ήταν οι όροι περί ανταγωνισμού που επιβλήθηκαν στις χώρες του Τρίτου Κόσμου, αυτοί θα εξαπέλυαν μια ανεξέλεγκτη δυναμική: οι φτωχοί θα άρχιζαν να πουλούν όλο και περισσότερο στους πλούσιους και θα γίνονταν περισσότερο ανταγωνιστικοί απέναντι στις βιομηχανίες του Πρώτου Κόσμου.

Οι οικονομίες των φτωχών χωρών άρχισαν να αναπτύσσονται με εντυπωσιακούς ρυθμούς και βαφτίστηκαν «αναδυόμενες οικονομίες». Η ευημερία τους, την οποία θα μπορούσε να χαιρετίσει κανείς ως μια δίκαιη επανόρθωση ύστερα από τόσους αιώνες λεηλασίας, είχε ως αποτέλεσμα τη συγκέντρωση του παραγόμενου πλούτου στα χέρια των ελίτ, ωθώντας με αυτόν τον τρόπο τα κράτη να βάλουν στην πρώτη γραμμή τις «ανάγκες της οικονομίας» έναντι των πολιτικών θεωρήσεων. Οι χώρες της Δύσης, με μοναδικό τους μέλημα το κέρδος, δεν δίστασαν να θυσιάσουν τις δικές τους εθνικές βιομηχανίες. Οι μετεγκαταστάσεις εργοστασίων και οι εκβιασμοί του τύπου «ή δεν πληρώνω φόρους ή τα μαζεύω και φεύγω», όπως στην περίπτωση της σουηδικής αυτοκινητοβιομηχανίας Volvo, υποχρέωσαν τις χώρες του πρώτου κόσμου να περιορίσουν το βιοτικό τους επίπεδο και να ανοίξουν τις πρώτες ρωγμές στο κράτος πρόνοιας, εν αναμονή της πλήρους αποσάθρωσής του.

Είναι να αναρωτιέται κανείς αν ήταν πρωτόγνωρη αυτή η μορφή δράσης των πλουτοκρατών. Όχι. Η συμπεριφορά του καπιταλισμού δεν ήταν κάτι καινούργιο. Ο άνθρωπος που έδωσε τον καλύτερο ορισμό σε αυτή την τακτική πολύ πριν ο όρος παγκοσμιοποίηση ενταχθεί στο οικονομικό και πολιτικό λεξιλόγιο, ήταν ο πρόεδρος ενός μακρινού κράτους της Νότιας Αμερικής, ο Σαλβαδόρ Αλιέντε, ο οποίος, σε μια ομιλία του στη γενική συνέλευση του ΟΗΕ, στις 4 Δεκεμβρίου του 1972, είπε: «Βρισκόμαστε απέναντι σε μια μετωπική σύγκρουση ανάμεσα στις μεγάλες πολυεθνικές και στα κράτη. Οι βασικές τους αποφάσεις –πολιτικές, οικονομικές και στρατιωτικές– μοιάζουν να δέχονται παρεμβάσεις από διεθνείς οργανισμούς, οι οποίοι δεν εξαρτώνται από κανένα κράτος, δεν φορολογούνται και δεν λογοδοτούν για τις πράξεις τους σε κανένα κοινοβούλιο ούτε σε κάποιον άλλο αντιπροσωπευτικό θεσμό του κοινού συμφέροντος. Με λίγα λόγια, υποσκάπτεται ολόκληρη η πολιτική δομή του κόσμου».

Ήδη από εκείνη την εποχή, η Αγορά είχε αρχίσει να δρα ως δικτατορία και η πολιτική, αυτή η παλιά τέχνη του εφικτού, έγινε ένας διαγωνισμός για την επιλογή του καταλληλότερου διαχειριστή για τα συμφέροντα, όχι των κρατών, αλλά της Αγοράς.

Όλα αυτά, όμως, τα αγνόησαν εσκεμμένα οι Ισπανοί πολιτικοί. Το τόσο χαρακτηριστικό τροπάρι του Πίκαρου, «ό,τι δεν ξέρω, δεν με νοιάζει», τους παγίδευσε στην απόλυτη απραξία μόλις άρχισαν να διαφαίνονται τα πρώτα συμπτώματα της κρίσης.

Δεν υπάρχει πολιτικός στην Ισπανία που να μη δηλώνει ότι ο τουρισμός είναι η πρώτη ή, έστω, η δεύτερη σημαντικότερη βιομηχανία της χώρας. Όπως δεν υπάρχει και κανένας που να υπενθυμίζει ότι το μάννα του τουρισμού υπόκειται σε συγκυρίες που υπερβαίνουν τις ανθρώπινες επιθυμίες και ότι, εκτός από το να κάνει πλούσιους τους ιδιοκτήτες των τουριστικών εγκαταστάσεων, δημιουργεί κι ένα σύμπλεγμα κατωτερότητας που διαπερνά ολόκληρη την κοινωνία η οποία ζει από τον τουρισμό. Δεν είναι το ίδιο να είσαι κάτοικος μιας χώρας πρωτοπόρου στην τεχνολογική καινοτομία με το να ζεις σε μια χώρα σερβιτόρων, μαγείρων και ρεσεψιονίστ.

Η ένταξη της Ισπανίας, μαζί με την Ελλάδα και την Πορτογαλία στην Ευρωπαϊκή Ένωση, εκτός από την εγκατάλειψη του απομονωτισμού και του αυταρχισμού, σηματοδότησε επίσης την εισροή περισσότερου χρήματος ακόμα κι απ’ όσο έφερε το σχέδιο Μάρσαλ σε ολόκληρη τη μεταπολεμική Ευρώπη, με τη μορφή είτε πακέτων σύγκλισης είτε αναπτυξιακής βοήθειας. Μόνο για το διάστημα 2007-2013, η Ισπανία έλαβε 3,25 δις ευρώ. Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι κατά την οχταετή διακυβέρνηση Αθνάρ το σύνθημα «η Ισπανία πηγαίνει καλά» είχε αναχθεί σε δόγμα και ο διάδοχός του, Χοσέ Λουίς Ροδρίγκεθ Θαπατέρο [4], διαβεβαίωνε ότι η ισπανική οικονομία ξεπερνούσε την ιταλική και προσέγγιζε τη γαλλική, καθώς και ότι το ισπανικό χρηματοπιστωτικό σύστημα ήταν το καλύτερο στον κόσμο, η Ισπανία δεν έβαλε ούτε ένα ευρώ υπέρ των 10 χωρών που εντάχθηκαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2004.

Αυτή η τελευταία λεπτομέρεια έπρεπε να θορυβήσει τους Ευρωπαίους ηγέτες σχετικά με τη βιωσιμότητα της ισπανικής οικονομίας. Αν αυτό δεν συνέβη ποτέ, οφείλεται στο γεγονός ότι οι αγορές είχαν ανακαλύψει στην Ισπανία, όπως και στην περίπτωση των ΗΠΑ, μια πολύ πιο επικερδή επιχείρηση από τον εκσυγχρονισμό του παραγωγικού συστήματος: την κερδοσκοπία των ακινήτων και την απεριόριστη χορήγηση στεγαστικών δανείων.

Κανένας Ισπανός πολιτικός ή οικονομολόγος δεν ασχολήθηκε με το γεγονός ότι μέσα στα πέντε χρόνια που προηγήθηκαν του ξεσπάσματος της κρίσης με την κατάρρευση της τράπεζας Lehman Brothers, οι αναδυόμενες οικονομίες, όπως η Κίνα, η Ινδία και η Βραζιλία αναπτύσσονταν με ξέφρενους ρυθμούς. Οι προσπάθειες που κατέβαλλαν οι λίγες ισπανικές επιχειρήσεις που είχαν την ικανότητα να διεισδύσουν στην παγκόσμια οικονομία τούς άφηναν αδιάφορους, σε αντίθεση με τα βραχυπρόθεσμα κέρδη που εξασφάλιζε η φούσκα των ακινήτων.

Η διαφθορά εισέβαλε στην πολιτική ζωή της Ισπανίας ως η πεμπτουσία του νοοτροπίας του Πίκαρου: εγώ σου χρηματοδοτώ την προεκλογική εκστρατεία κι εσύ χαρακτηρίζεις τη γη του δήμου σου οικοδομήσιμη. Έτσι, ξεφύτρωσαν εκτρώματα, όπως μια πόλη φάντασμα στην έρημο του Τολέδο, ονόματι Σεσένια, με περισσότερα από 13.500 διαμερίσματα χωρίς νερό, ηλεκτρικό, οδικό δίκτυο, αλλά ούτε και κατοίκους, με εξαίρεση κάτι λίγους που ξεβράστηκαν εκεί τυχαία, καθώς και σωρούς από άμμο. Οι τράπεζες είχαν ανεβάσει τεχνητά την τιμή της φούσκας των ακινήτων στα ύψη, προτού την παραχωρήσουν σε έναν από τους πλουσιότερους επιχειρηματίες της Ισπανίας, τον Φρανθίσκο Ερνάντο Κοντρέρας ή «βοθρατζή», ένα πολύ χαρακτηριστικό τύπο Πίκαρου, έναν αναλφάβητο που έγινε δισεκατομμυριούχος αδειάζοντας βόθρους.

Το παράδειγμα της Σεσένια βρήκε πολλούς μιμητές σε ολόκληρη την ισπανική επικράτεια. Επόμενο, αφού η οικοδομή, το τούβλο, έδινε δουλειά. Ο πρώην πρωθυπουργός, Ροδρίγκεθ Θαπατέρο, σε μια από τις πιο εξόφθαλμες δηλώσεις του, διαβεβαίωνε ότι μεταξύ 2006 και 2008 στην Ισπανία είχαν δημιουργηθεί περισσότερες θέσεις εργασίας απ’ όσες στη Γαλλία, την Ιταλία και τη Γερμανία συγχρόνως, αποκρύπτοντας, ωστόσο, ότι οι μισθοί ήταν το ένα τρίτο εκείνων με τους οποίους αμείβονταν οι εργαζόμενοι στην Ιταλία, τη Γαλλία και τη Γερμανία. Η Ισπανία πήγαινε καλά, πολύ καλά. Ο μύθος της «Ισπανικής Μάρκας» καθιερωνόταν ως ένα ακόμη δόγμα.

Το παραγωγικό μοντέλο που είχε κεντρικό του άξονα την οικοδομή, δεν διέβρωσε μόνο την πολιτική, αλλά και την πολιτιστική και κοινωνική ζωή. Εκατοντάδες χιλιάδες νέοι αποποιήθηκαν οικειοθελώς το θεμελιώδες δικαίωμα της εκπαίδευσης. Η οικοδομή, το τούβλο, τους ανέμενε με ανοιχτές αγκάλες. Γιατί, λοιπόν, να κοπιάζουν για πέντε ή και περισσότερα χρόνια για να γίνουν γιατροί ή μηχανικοί, τη στιγμή που καταθέτοντας τους τρεις πρώτους μισθούς τους σε κάποια τράπεζα ή ταμιευτήριο μπορούσαν να πάρουν στεγαστικό δάνειο με διάρκεια αποπληρωμής 30 ή 40 χρόνια και να αγοράσουν αμέσως διαμέρισμα, αυτοκίνητο, τηλεόραση υψηλής ευκρίνειας και iPhone τελευταίας γενιάς ;

Καμία άλλη χώρα δεν παρουσίασε τόσο μεγάλα ποσοστά μαθητών που εγκαταλείπουν το σχολείο μέσα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. [5] Καμία άλλη χώρα δεν θυσίασε με τέτοιο ενθουσιασμό το μέλλον της τυφλωμένη από το σλόγκαν «πάρε δύο στην τιμή του ενός».

Το αποτέλεσμα του πυρετού της οικοδομής και της γενικευμένης διαφθοράς ήταν να κατασκευαστούν αεροδρόμια στα οποία δεν προσγειώθηκε ποτέ ούτε ένα αεροπλάνο, υπερταχείες στις οποίες δεν ανεβαίνει κανένας επιβάτης, πίστες της Φόρμουλα 1 μέσα σε πόλεις, πομπώδη πολιτιστικά μέγαρα στα οποία σήμερα φτιάχνουν τις φωλιές τους τα πουλιά. Και, μέσα σε όλα αυτά, οι τράπεζες επεδείκνυαν τα πιο ευνοϊκά ισοζύγια στην ιστορία τους. Ο γάτος έπιανε ποντίκια.

Η Ισπανία πήγαινε καλά και τα προφητικά λόγια του Σολτσάγα έβγαιναν αληθινά. Η Ισπανία ήταν η καλύτερη χώρα στον κόσμο για να βγάλει κανείς εύκολο χρήμα. Και όλα αυτά, χάρη σε μια ανεξάντλητη πηγή πλούτου που η αξία της ανέβαινε καθημερινά: τη γη.

Η επιχειρηματική κουλτούρα μιας χώρας υπολογίζεται πάντα με γνώμονα την ποικιλία της παραγωγής της. Το τούβλο ανέτρεψε αυτό το αξίωμα, ενώ οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις προσάρμοσαν σχεδόν αποκλειστικά την παραγωγή τους στη φούσκα της οικοδομής.

Ίσως η μεγαλύτερη απόδειξη της πνευματικής ανικανότητας των ηγετών της Ισπανίας συνίσταται στο γεγονός ότι δεν κατανόησαν ότι η απαραίτητη κοινωνική αφήγηση πρέπει να υπόκειται στους αριστοτελικούς κανόνες περί τραγωδίας. Να διαθέτει πλοκή, κλιμάκωση και κάθαρση. Αυτό, με απλά λόγια, μεταφράζεται ως εξής: κανείς δεν δύναται να πιστεύει ότι το μέλλον αποτελεί την επανάληψη του παρόντος. Σε σχέση, μάλιστα, με την οικονομία, οφείλει να κατανοεί ότι οι κύκλοι, αναπόφευκτα, κάποτε κλείνουν. Η Ισπανία είναι μια Καθολική χώρα. Θα περίμενε, λοιπόν, κανείς ότι οι άνθρωποι που την κυβερνούν θα έριχναν μια σύντομη ματιά στις Γραφές. Θα είχαν έτσι ανακαλύψει ότι ο αγνός Ιωσήφ ερμήνευσε το όνειρο του Φαραώ με τις ισχνές αγελάδες που διαδέχονταν τις παχιές, ως προμήνυμα του τέλους ενός οικονομικού κύκλου.

Όταν ξεκίνησε η έκρηξη της οικοδομικής δραστηριότητας, όλοι οι πολιτικοί και συνδικαλιστικοί ηγέτες της Ισπανίας γνώριζαν ότι κάθονταν πάνω σε ένα βαρέλι με δυναμίτη, όμως, με εξαίρεση τις δειλές φωνές της Ενωμένης Αριστεράς [6] που προειδοποιούσε για τους κινδύνους, κανείς δεν τόλμησε να κρεμάσει ένα κουδούνι στον γάτο. Ο γάτος έπρεπε να συνεχίσει να πιάνει ποντίκια, ακόμα κι όταν αυτά δεν υπήρχαν.

Ο Μπέρτολτ Μπρεχτ λέει σε ένα ποίημά του ότι, όπως οι λαοί πρέπει να αλλάζουν τους άχρηστους ηγέτες, ενίοτε θέλουν και οι ηγέτες να αλλάζουν λαό, αν δεν τους βολεύει. Κάτι τέτοιο πρέπει να ένιωσαν στο PSOE μόλις έμαθαν τα αποτελέσματα των δύο τελευταίων εκλογικών αναμετρήσεων πέρυσι, των αυτοδιοικητικών αρχικά και κατόπιν, των βουλευτικών. Τα πρώτα βήματα της κυβέρνησης Θαπατέρο για την αντιμετώπιση της κρίσης –της οποίας την ύπαρξη αρνιόταν μέχρι τότε, αφού οι ιδεολόγοι της ελεύθερης αγοράς τον είχαν πείσει ότι η ισπανική οικονομία ήταν αδιάβλητη– έθεσαν τέλος στο όποιο σοσιαλιστικό ή σοσιαλδημοκρατικό άλλοθι στη διακυβέρνηση της χώρας. Δεν έγινε ούτε μια συνεπής ανάλυση που να εξηγεί στην κοινωνία τι συμβαίνει και να δίνει στους πολίτες να καταλάβουν γιατί οι τράπεζες έπαψαν να χορηγούν δάνεια, γιατί οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις κατέρρεαν η μία μετά την άλλη και γιατί η ανεργία αυξανόταν μέρα με τη μέρα, λεπτό με λεπτό. Και η Δεξιά, το Λαϊκό Κόμμα, εκτός του ότι άσκησε την πιο ανεύθυνη αντιπολίτευση στα χρονικά μιας δημοκρατικής χώρας, τορπίλιζε τις δειλές απόπειρες της κυβέρνησης να ακολουθήσει μια πολιτική που ίσως έσωζε την κατάσταση. Μόνο που η «κατάσταση» δεν αφορούσε στην ολοένα μεγαλύτερη αγωνία των πολιτών, αλλά στην ανάγκη να «αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη των αγορών», πράγμα που σήμαινε τη χορήγηση κρατικού χρήματος σε τράπεζες οι οποίες, όπως και στην περίπτωση των ΗΠΑ, είχαν τα ταμεία τους γεμάτα με τοξικά ομόλογα.

Οι τελευταίοι μήνες της κυβέρνησης του PSOE έφεραν τη σφραγίδα μιας κωμωδίας η οποία εξελισσόταν αργά σε τραγωδία. Από τη μια μεριά, η κυβέρνηση έκοβε μισθούς και παρέδιδε δημόσιο χρήμα στις τράπεζες κι από την άλλη, άτομα όπως ο σημερινός υπουργός Οικονομικών και Δημόσιας Διοίκησης, Κριστόμπαλ Μοντόρο, δεν δίσταζαν να δηλώνουν δημόσια : «Αφήστε την Ισπανία να καταρρεύσει. Θα τη σηκώσουμε εμείς». Ο Λουίς δε Γκίντος ήταν άλλος ένας «σωτήρας». Διευθυντής του παραρτήματος της Lehman Brothers στην Ισπανία και την Πορτογαλία από το 2006 ώς το 2008, απέκρυψε από τις αρχές των χωρών αυτών τις πληροφορίες που γνώριζε από πρώτο χέρι σχετικά με τους πειραγμένους ισολογισμούς της τράπεζας και τα σημάδια της επικείμενης κατάρρευσής της. Τρία χρόνια αργότερα, ο Μαριάνο Ραχόι τον αντάμειψε με το υπουργείο Οικονομίας και Ανταγωνισμού.

Έτσι, ενώ η σοσιαλιστική κυβέρνηση περιέκοπτε τις κοινωνικές δαπάνες χρησιμοποιώντας τον ευφημισμό περί «αναγκαίας προσαρμογής» ή «δεσμεύσεων που επιβάλλουν οι Βρυξέλλες», οι άνεργοι αυξάνονταν από τα δύο εκατομμύρια στα τρία, κατόπιν στα τέσσερα, ώσπου έφτασαν σήμερα στα πέντε εκατομμύρια. Στο μεταξύ, το Σύνταγμα άλλαζε στα μουλωχτά για να προστεθούν ορισμένοι στόχοι για τη μείωση του ελλείμματος, οι οποίοι είναι αδύνατο να εκπληρωθούν χωρίς να προστεθεί και μια νέα κρίση στην ήδη υπάρχουσα οικονομική: η κοινωνική κρίση, η κρίση της φτώχειας, η οποία έχει εγκατασταθεί για τα καλά πάνω στην ισπανική γη, αυτή τη γη που τελικά δεν είχε τόση αξία όση υπολόγιζαν οι εκτιμητές των τραπεζών.

Στις εκλογές, η απουσία μιας αφήγησης που θα μας έδινε να καταλάβουμε τι συνέβαινε, έθεσε στους πολίτες ένα από τα πιο άθλια διλήμματα: θέλουμε να είμαστε πολίτες ή καταναλωτές; Μεγάλο τμήμα της κοινωνίας προτίμησε τη δεύτερη εκδοχή και έδωσε την απόλυτη πλειοψηφία στη Δεξιά.

Και ο γάτος; Είχε πάψει να πιάνει ποντίκια; Ίσα-ίσα, άρχισε νέο φαγοπότι για να χορτάσει την πείνα του. Η Ισπανία έβγαλε προς πώληση το δημόσιο χρέος της. Οι τράπεζες, με τα χρήματα που είχαν πάρει από την κυβέρνηση, αντί να αφήσουν ανοιχτή την κάνουλα των δανείων, κάτι που θα έσωζε πολλές μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις ή να κάνουν διακανονισμό στις υποθήκες και να μην προχωρήσουν αμέσως σε κατασχέσεις των ακινήτων όσων δεν μπορούσαν πια να πληρώνουν, άρχισαν να αγοράζουν δημόσιο χρέος με επιτόκιο 3%, 4% και 5%. Κερδοσκοπία με κρατική επιχορήγηση. Πόσο τελικά επηρέασε η κρίση το ισπανικό τραπεζικό σύστημα; Απλώς, έπαψε να έχει μεγάλα κέρδη. Αλλά, σε καμία περίπτωση δεν έπαψε να έχει κέρδη.

Σύμφωνα με τους οικονομικούς κανόνες της Ε.Ε., τα κράτη είναι εκείνα τα οποία εγγυώνται τη σοβαρότητα, τη βιωσιμότητα και την ευρωστία των τραπεζικών τους συστημάτων και της ιδιωτικής οικονομίας. Αυτή η διαστρέβλωση του καπιταλισμού επιτρέπει στους κερδοσκόπους να διατηρούν τα κέρδη τους, μόλις όμως προκύπτουν προβλήματα ή επισφάλειες, έρχεται το κράτος με το δημόσιο χρήμα για να βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά.

Οι φορολογικές συνταγές εξαντλήθηκαν λίγους μήνες πριν από την αποχώρηση της κυβέρνησης Θαπατέρο. Επειδή, όμως, ο γάτος πεινούσε κι ήθελε κι άλλα ποντίκια, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα απελευθέρωσε δάνεια με επιτόκιο μόλις 1%, δίχως να διεξάγει την παραμικρή έρευνα για την πραγματική ευρωστία των ισπανικών τραπεζών που τα ελάμβαναν. Ο γάτος συνέχιζε να παχαίνει. Χάρη στο φθηνό χρήμα της ΕΚΤ, οι τράπεζες επιδόθηκαν στην αγορά περισσότερου δημόσιου χρέους με επιτόκιο 4%, 5%, 6% και 7%. Μάλιστα. Η Ισπανία εξακολουθούσε να είναι η καλύτερη χώρα στην Ευρώπη και στον κόσμο για να βγάλει κανείς εύκολο χρήμα. Η προφητεία του Κάρλος Σολτσάγα είχε βγει αληθινή.

Στη χώρα των ευφημισμών, η αηδία απέναντι στη διαφθορά βαφτίζεται «αποξένωση από την πολιτική». Τη στιγμή που η χώρα βυθιζόταν στη δίνη της ανεργίας, τα διευθυντικά στελέχη των τραπεζών και των ταμιευτηρίων ετοίμαζαν την έξοδό τους παραχωρώντας στους εαυτούς τους αστρονομικά μπόνους υπό το συγκαταβατικό βλέμμα τής κακώς εννοούμενης «πολιτικής τάξης». Όπως μία κοινωνική τάξη προασπίζεται τα συμφέροντά της, έτσι και η ισπανική πολιτική τάξη που βρίσκεται στην υπηρεσία της αγοράς, προασπίζεται τα συμφέροντα των κερδοσκόπων. Η αγορά, μάλιστα, επιβραβεύει όσους της έχουν επιδείξει πίστη. Δεν είναι τυχαίο ότι ο πρώην πρωθυπουργός Χοσέ Μαρία Αθνάρ είναι σύμβουλος σε θέματα «δεοντολογίας» στην αυτοκρατορία του Μέρντοχ και εξωτερικός σύμβουλος του ενεργειακού πολυεθνικού κολοσσού ENDESA. Παρομοίως, ο πρώην πρωθυπουργός Φελίπε Γκονζάλες είναι ανεξάρτητος σύμβουλος της εταιρείας φυσικού αερίου GAS NATURAL-FENOSA, ενώ η πρώην υπουργός Οικονομίας των σοσιαλιστών, Ελένα Σαλγάδο, έπιασε κι αυτή θέση στην ENDESA, ως σύμβουλος της θυγατρικής της στη Χιλή, της CHILECTRA, η οποία ευθύνεται για τα χειρότερα οικολογικά εγκλήματα στην Παταγονία. Φοβερός αυτός ο γάτος. Ποτέ δεν παύει να πιάνει ποντίκια.

Στην Ισπανία, αντίθετα με ό,τι συμβαίνει σε άλλα γεωγραφικά μήκη και πλάτη, μας πανικοβάλλει η ανατολή του ήλιου, γιατί η αυγή μας φέρνει νέες σκιές, όλο και πιο πυκνές. Η κυβέρνηση του Λαϊκού Κόμματος είναι ό,τι και ο αρχηγός του, ο Μαριάνο Ραχόι: ένας εκτιμητής περιουσίας, ένας γραφειοκράτης του προπερασμένου αιώνα, σαν εκείνους που χρησιμοποιούσαν αλισίβα για να διατηρούν τα πουκάμισά τους ολόλευκα, ο οποίος, με τον αέρα της απόλυτης πλειοψηφίας, έχει γίνει ένα είδος ιεροκήρυκα του προστάγματος των αγορών: Οι πολίτες, οι οποίοι έχουν μετατραπεί σε ξεπεσμένους καταναλωτές, πρέπει να γίνουν φτωχότεροι. Κάθε πρωί που ξυπνάμε, ο γάτος ορμάει να πιάσει κι άλλα ποντίκια, ακόμα κι αν έχουν ανθρώπινη όψη. Περικοπές στην παιδεία και στην υγεία, περισσότερες απολύσεις, οι οποίες πλασάρονται ως «μέτρα προσαρμογής» και μια ατέλειωτη σιωπή απέναντι στα νέα σκάνδαλα διαφθοράς, κλοπής και απάτης που διαπράττουν οργανισμοί όπως η BANKIA, μια τράπεζα που, αφού εμφανίστηκε ως ο πλέον στιβαρός χρηματοπιστωτικός οργανισμός, σήμερα κινδυνεύει να τινάξει στον αέρα ολόκληρο το τραπεζικό σύστημα.

Η BANKIA προέκυψε το 2010, μέσα από τη συγχώνευση και τον συνακόλουθο αποχαρακτηρισμό εφτά τοπικών ταμιευτηρίων. Το μήνυμα που απηύθυνε ήταν ξεκάθαρο: οι επείγουσες ανάγκες που δημιουργούσε ο «ανταγωνισμός» επέβαλαν την απαλοιφή των όποιων ψηγμάτων κοινωνικού χαρακτήρα είχαν τα παλιά ταμιευτήρια. Τα πρώτα αποτελέσματα έμοιαζαν ενθαρρυντικά, ιδίως για τους μετόχους. Ξαφνικά, όμως, η φούσκα έσκασε. Παρόλο που ένα πυκνό πέπλο μυστηρίου καλύπτει μέχρι σήμερα τα αίτια, το κράτος χορήγησε με μεγάλη σπουδή 23,5 δις ευρώ στα άδεια ταμεία της ΒΑΝΚΙΑ, ποσό μεγαλύτερο από τον συνολικό προϋπολογισμό του ισπανικού κράτους για τις υποδομές.

Σίγουρα όλοι έχουμε δει την εικόνα κάποιου τραπεζίτη που πηδά στο κενό την εποχή του οικονομικού κραχ του 1929. Στην Ισπανία, βέβαια, τραπεζίτες όπως ο πρώην υπουργός Οικονομίας του Αθνάρ, Ροδρίγο Ράτο, πρώην πρόεδρος του ΔΝΤ και πρώην παρ’ ολίγο υποψήφιος πρωθυπουργός -τελικά ο Αθνάρ έδωσε το δαχτυλίδι της διαδοχής στον Μαριάνο Ραχόι- δεν πρόκειται να πηδήξουν από κανένα παράθυρο στη λεωφόρο Λα Καστεγιάνα. Τουλάχιστον όχι με μισθό 2.184.000 ευρώ.

Έτσι, κάθε προσπάθεια να αφηγηθούμε τι διάολο συνέβη, τι στα κομμάτια συμβαίνει και τι θα συμβεί αύριο, έχει ως αφετηρία και τέρμα την προτροπή του Κάρλος Σολτσάγα στη διαφθορά και την εγκατάλειψη της ηθικής, καθώς και την αναφορά του Φελίπε Γκονζάλες σε έναν γάτο απροσδιορίστου χρώματος.

Ο Κάρλ Μαρξ έγραψε ότι ο καπιταλισμός φέρει στα σπλάχνα του το σπέρμα της ίδιας του της καταστροφής. Ο φιλόσοφος με την άσπρη γενειάδα είχε στο νου του την Αγγλία. Αλλά, αν ήταν σήμερα ξαπλωμένος κάτω από τον ήλιο σε μια παραλία της Μαρμπέγια [7] και με τον γάτο να κυνηγά ποντίκια ανάμεσα στα πόδια του, ίσως να ανακάλυπτε ότι ο κλασικός καπιταλισμός, ο οποίος στηρίζεται στην εκμετάλλευση της υπεραξίας, αντί να αυτοκαταστραφεί, έχει πάρει το αόρατο πρόσωπο των αγορών, το άπιαστο σώμα των αγορών, την ασύλληπτη απληστία των αγορών. Ίσως, μάλιστα, να καλούσε με το iPhone τον σύντροφό του, τον Φρίντριχ Ένγκελς και οι δυο τους μαζί, φορώντας τις βερμούδες τους, κάτω από τον ήλιο της Μαρμπέγια, να έγραφαν : «Ένα φάντασμα πλανάται ανά τον κόσμο. Είναι το φάντασμα του κόσμου στον οποίο θέλουμε να ζήσουμε, το εφικτό φάντασμα της εφικτής κοινωνίας στην οποία θέλουμε να μετέχουμε».

Όμως, όσο αυτό το φάντασμα δεν ξεκινά το διάβα του, τόσο ο καταραμένος γάτος θα συνεχίζει να κυνηγά ποντίκια.

Σημειώσεις
[1] Μετά τον θάνατο του Φράνκο, στις 20 Νοεμβρίου του 1975, έγινε παλινόρθωση της μοναρχίας. Ο βασιλιάς Χουάν Κάρλος Α΄ ξεκίνησε την πορεία του εκδημοκρατισμού
[2] Tο πικαρέσκο είναι ένα λογοτεχνικό είδος που έκανε την εμφάνισή του στην Ισπανία στα μέσα του 17ου αιώνα. Κεντρικός ήρωάς του είναι ο Πίκαρος, ένας λαϊκός αντιήρωας, μια περιπλανώμενη φιγούρα που επιβιώνει χάρη στην κλεψιά και την κατεργαριά.
[3] Euskadi ta Askatasuna, «Χώρα των Βάσκων και Ελευθερία». Η Αυτονομιστική Οργάνωση των Βάσκων ιδρύθηκε το 1959. Πέρυσι τον Οκτώβριο ανακοίνωσε την οριστική παύση της ένοπλης δράσης της, η οποία άφησε πίσω της 829 νεκρούς
[4] Ο Χοσέ Μαρία Αθνάρ, επικεφαλής του δεξιού Λαϊκού Κόμματος, εξελέγη το 1996, ο σοσιαλιστής Θαπατέρο το 2004
[5] ΣτΜ : Η Ισπανία είναι η δεύτερη χώρα στην Ε.Ε. μετά τη Μάλτα με το υψηλότερο ποσοστό μαθητών που δεν ολοκληρώνουν τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση : 26,3%. Το ίδιο ποσοστό το 2009 ανερχόταν στο 31,2%.
[6] Izquierda Unida - IU : συνασπισμός αριστερών κομμάτων, ο οποίος ιδρύθηκε το 1986, με βασική συνιστώσα το Κομμουνιστικό Κόμμα της Ισπανίας.
[7] ΣτΜ : Η Μαρμπέγια αποτελεί ένα από τα πιο τρανταχτά παραδείγματα διαφθοράς στον κατασκευαστικό τομέα. Περισσότερα από 90 άτομα, ανάμεσά τους δημοτικοί σύμβουλοι, δύο πρώην δήμαρχοι και κατασκευαστές, πέρασαν από δίκη κατηγορούμενοι για μίζες και έκδοση παράνομων οικοδομικών αδειών μέσα στα τελευταία 20 χρόνια. Η δίκη-μαμούθ, η οποία ξεκίνησε το 2010, ολοκληρώθηκε το περασμένο καλοκαίρι. Η απόφαση αναμένεται.

26 Νοεμβρίου 2012

Αργεντίνικα κουρέματα

Τον Ιούνιο του 2010 δημοσιεύθηκαν σε τούτο το ιστολόγιο δυο σημειώματα σχετικά με την Αργεντινή και τις οικονομικές της περιπέτειες ("Αργεντινή - Ελλάδα: βίοι παράλληλοι (;)", "Αργεντινή και Δ.Ν.Τ."). Στο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από τότε, απεδείχθη ότι η αστική εξουσία τής χώρας κατάφερε, με τους κατάλληλους και γνωστούς στον καπιταλισμό ελιγμούς, να διατηρήσει τον έλεγχο, καταφεύγοντας σε ορισμένες υποχωρήσεις, οι οποίες ξεθύμαναν την λαϊκή οργή. Συγκεκριμένα, γράφαμε τότε: "Το βέβαιο είναι ότι παρ’ ότι δεν έχουν ούτε και σήμερα ανατραπεί τα αποτελέσματα από την καταστροφική πολιτική της δεκαετίας του 90, η ζωή για τους Αργεντίνους έχει βελτιωθεί".

Θα συμφωνήσω με όσους υποστηρίζουν ότι η Αργεντινή πρέπει να μας γίνει παράδειγμα. Αλλά, τί παράδειγμα; Παράδειγμα για το ότι οποιαδήποτε αλλαγή διαχείρισης, όσο κι αν μπορεί να αλλάξει κάποια πράγματα βραχυπρόθεσμα, δεν λύνει ριζικά κανένα πρόβλημα σε βάθος χρόνου. Στην Αργεντινή κοντεύουν να συμπληρωθούν δέκα χρόνια από τον τερματισμό τού νεοφιλελεύθερου πειράματος, όμως κανένας δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι ο απλός λαός έχει λύσει τα προβλήματά του. Το καπιταλιστικό θηρίο μπορεί να πληγώθηκε προσωρινά αλλά δεν εξοντώθηκε. Κι επειδή όλα τούτα δεν μπορεί παρά να έχουν ενδιαφέρον, ας δούμε κι ένα σημερινό παραμυθάκι άκρως διδακτικό:

Όταν ο τότε πρόεδρος Νέστωρ Κίρσνερ αποφάσισε να απαλλάξει την χώρα του από τις δαγκάνες τού Δ.Ν.Τ., ζήτησε την βοήθεια του Ούγκο Τσάβες. Άλλο που δεν ήθελε ο Τσάβες και η Βενεζουέλα άρχισε να αγοράζει μαζικά αργεντίνικα ομόλογα. Έτσι, ο Κίρσνερ μάζεψε κάπου 10 δισ. δολλάρια και ξεπλήρωσε τις οφειλές τής χώρας στο Δ.Ν.Τ. Σε τελική ανάλυση, δηλαδή, ο Κίρσνερ δεν απάλειψε αλλά μεταχρονολόγησε τα κερατιάτικα που θα πλήρωνε ο λαός.

Στην συνέχεια, ο Κίρσνερ προχώρησε σε "κούρεμα" του χρέους τής χώρας προς τον ιδιωτικό τομέα (δηλαδή, άφησε "ακούρευτα" τα ομόλογα που είχαν αγοράσει κεντρικές τράπεζες) σε ποσοστό 1 προς 3. Έτσι, αντικαταστάθηκαν παλαιά ομόλογα ύψους 72 δισ. δολλαρίων με νέα ομόλογα ύψους 24 δισ. Με την αποδέσμευση του πέσο από το δολλάριο και μπροστά στον κίνδυνο να χαθούν και τα πασχάλια μαζί με τα αβγά, το "κούρεμα" έγινε αποδεκτό από την συντριπτική πλειοψηφία των "διεθνών τοκογλύφων". Δυστυχώς για την Αργεντινή, ένα 6% των ξένων ομολογιούχων (κυρίως από τις ΗΠΑ) δεν το δέχτηκε κι άρχισε τις προσφυγές. Τα πράγματα μπερδεύτηκαν επικίνδυνα.

Στις αρχές τού περασμένου Οκτώβρη, κατέπλευσε στην Άκκρα, την πρωτεύουσα της Γκάνας, το μεγαλοπρεπέστατο ιστιοφόρο "Libertad", πλοίο το οποίο ανήκει στο πολεμικό ναυτικό τής Αργεντινής και το οποίο βρισκόταν σε εκπαιδευτικό ταξίδι, έχοντας ως πλήρωμα 280 ναυτικούς δοκίμους. Προς τεράστια έκπληξη του πληρώματος, οι αρχές τής Γκάνας ενημέρωσαν τον πλοίαρχο ότι το πλοίο κατάσχεται! Τί είχε συμβεί;

Μια από τις εταιρείες που είχαν "επενδύσει" σε αργεντίνικα ομόλογα και δεν είχαν αποδεχτεί το "κούρεμα" του Κίρσνερ, η NML Group των ΗΠΑ (συμφερόντων τού διαβόητου κερδοσκόπου Πωλ Σίνγκερ), γνωρίζοντας το δρομολόγιο του "Libertad", προσέφυγε στην δικαιοσύνη τής Γκάνας και ζήτησε την συντηρητική κατάσχεση του πλοίου, μέχρι η κυβέρνηση της Αργεντινής να πληρώσει 20 εκατ. δολλάρια. Φυσικά, η αμερικανόδουλη "δημοκρατική" κυβέρνηση της Γκάνας έσπευσε να ικανοποιήσει το αίτημα της πολιτειακής εταιρείας. Έτσι, το πλήρωμα επέστρεψε αεροπορικώς στο Μπουένος Άυρες, το πλοίο βρίσκεται ακόμη στο λιμάνι τής Άκκρας και η Αργεντινή άρχισε τις δικαστικές προσφυγές προκειμένου να το πάρει πίσω.

Ας αφήσουμε προσωρινά το Libertad"  στήν τύχη του κι ας πάμε λίγο πίσω στον χρόνο. Τον περασμένο Μάρτιο, οι επενδυτικές εταιρείες NML, Elliot και Aurelius κατέθεσαν προσφυγή σε δικαστήριο της Νέας Υόρκης, απαιτώντας να καταδικαστεί η Αργεντινή και να υποχρεωθεί να πληρώσει τις οφειλές της στο ακέραιο. Την υπόθεση εκδίκασε ο "αδέκαστος" Τόμας Γκρήζα, ο οποίος εξέδωσε μια πρωτοφανή απόφαση. Μιας και η κυβέρνηση της Αργεντινής είχε ξεκαθαρίσει ότι δεν πρόκειται να συμμορφωθεί με οποιαδήποτε απόφαση θα την υποχρέωνε να πληρώσει, ο Γκρήζα απαγόρευσε να πληρώνονται εκείνοι που αποδέχτηκαν το κούρεμα και διέταξε την δημιουργία ειδικού λογαριασμού στον οποίο θα κατατίθενται τα χρήματα που θα καταβάλει η Αργεντινή και θα αποδίδονται στους ενάγοντες! Μ' αυτόν τον τρόπο, ο Γκρήζα ουσιαστικά τιμωρεί όσους αποδέχτηκαν το κούρεμα, χαρακτηρίζοντάς τους με την απόφασή του ως "συμπράττοντες με την Αργεντινή εις βάρος των συμφερόντων των ΗΠΑ"!!

Τελικά, ο Γκρήζα κατάφερε να κάνει το σύστημα μαντάρα και να βάλει τους τραπεζίτες να τρέχουν και να μη φτάνουν. Βλέπετε, οι ομολογιούχοι έχουν αναθέσει τον ρόλο τού θεματοφύλακα των ομολόγων τους σε τράπεζες, οι οποίες αναλαμβάνουν για λογαριασμό τους την είσπραξη των απαιτήσεών τους. Όμως, η απόφαση Γκρήζα υποχρεώνει αυτές τις τράπεζες να παρακρατούν τα εισπραττόμενα ποσά και να τα καταθέτουν στον ειδικό λογαριασμό υπέρ των εναγόντων. Το πρόβλημα είναι ότι στις 15 Δεκεμβρίου λήγουν νέα ομόλογα ύψους 3,5 δισ. περίπου και, αν δεν πληρωθούν έγκαιρα, θα ενεργοποιηθούν τα ασφάλιστρα κινδύνου (CDS), δημιουργώντας ένα ντόμινο με απρόβλεπτες επιπτώσεις.

Επιστρέφουμε στο παρόν. Είναι σαφές ότι η κατάσχεση του "Libertad" προέκυψε ως επίπτωση της απόφασης Γκρήζα. Μετά την διεθνή ανακατωσούρα από τις φωνές τής Αργεντινής για το πλοίο κι από τις διαμαρτυρίες των τραπεζών-θεματοφυλάκων, υποχρεώθηκε να βγει στα κεραμίδια ως και η ίδια η Fed, η ομοσπονδιακή τράπεζα, η οποία επισήμανε τον κίνδυνο διατάραξης του τραπεζικού συστήματος από την εφαρμογή τής παρακράτησης που προβλέπει η απόφαση Γκρήζα.

Και φτάνουμε στην φάση για τα πολλά γέλια. Η υπόθεση δόθηκε για επανεξέταση. Σε ποιόν; Στον ίδιο τον Γκρήζα! Ο οποίος, αφού την επανεξέτασε, εξέδωσε μια νέα απόφαση η οποία...επικύρωνε την προηγούμενη! Ωραίο; Απίστευτο κι όμως αληθινό, μέιντ ιν Ούζα! Τώρα, σε ποια απόφαση να κάνει κανείς έφεση; Στην πρώτη ή στην δεύτερη; Κι αν κάνει έφεση και την εκδικάσει κι αυτήν ο Γκρήζα; Το θρίλλερ συνεχίζεται...

Κάπου εδώ τελειώνει το σημερινό παραμυθάκι μας. Όμως, το ερώτημα προς όσους προτείνουν να ακολουθήσουμε τον δρόμο που χάραξε η Αργεντινή, παραμένει: είναι σίγουρο ότι ο δρόμος αυτός αποτελεί διέξοδο ή μπας και συνιστά μια διαφορετική μορφή αδιεξόδου; Με άλλα λόγια: να ανοίξουμε ψιλοκουβέντα με το θηρίο ή να παλαίψουμε να το τσακίσουμε μια για πάντα;

25 Νοεμβρίου 2012

"Οι ανοιχτές φλέβες της Λατινικής Αμερικής"

Κάπου στο νέο ντοκιμαντέρ του Στέλιου Κούλογλου “Oligarchy” (2012) αναφέρεται: «…Η τάση (ενν. της παγκόσμιας Ολιγαρχίας) είναι να κάνουν τη Λατινική Αμερική Αφρική και την Ευρώπη Λατινική Αμερική». Κανένας καλύτερος τρόπος να γνωρίσουμε την Λατινική Αμερική, αφού αυτή τη μοίρα μας επιφυλάσσουν, από ένα ταξίδι με τον Εντουάρντο Γκαλεάνο.

Δημοσιογράφος, χρονικογράφος, συγγραφέας, ποιητής, λογοτέχνης και θερμός υποστηρικτής των πολιτικών και κοινωνικών ελευθεριών, γεννήθηκε στο Μοντεβιδέο της Ουρουγουάης το 1940. Εξορισμένος λόγω των ιδεών του, το 1973 καταφεύγει στην Αργεντινή, την οποία εξαναγκάζεται να εγκαταλείψει ως ανεπιθύμητος μετά το πραξικόπημα του Χόρχε Ραφαέλ Βιδέλα το 1976, επειδή το όνομά του συγκαταλέγονταν στον κατάλογο των καταδικασμένων σε θάνατο Ουρουγουανών στο Μπουένος Άιρες. Επιστρέφει στην πατρίδα του το 1985, μετά την πτώση της δικτατορίας. Κάτοχος πολλών βραβείων και διακρίσεων αξίζει να αναφέρεται δίπλα στα μεγάλα ονόματα των John Dos Passos, Bernard de Voto και Gabriel Garcia Marquez.

«… Θυμάμαι, τον καιρό της εξορίας στις ακτές της Καταλονίας, μια μέρα μας έκαναν δώρο ένα ινδικό χοιρίδιο. Έφτασε στο σπίτι σ΄ένα κλουβί. Λυπήθηκα να το βλέπω έτσι φυλακισμένο και το μεσημέρι του άνοιξα το κλουβί. Όταν γύρισα σπίτι το σούρουπο το βρήκα όπως το είχα αφήσει. Στο βάθος του κλουβιού, κολλημένο στα κάγκελα, έτρεμε από το φόβο της ελευθερίας. Αναρωτιέμαι μήπως ο κόσμος του καιρού μας, μας μετατρέπει όλους σ΄εκείνο το ινδικό χοιρίδιο…».

Το βιβλίο του, ή καλύτερα τα βιβλία, μιας και πρόκειται για δύο τόμους του ίδιου έργου, που παρουσιάζουμε σήμερα είναι το "Οι ανοιχτές φλέβες της Λατινικής Αμερικής" και αποτελεί  πολύ σκληρό τρόπο γνωριμίας με την ιστορία και τα πάθη της εξαιρετικά πλούσιας και πανέμορφης «πίσω αυλής» των Η.Π.Α. Ο Γκαλεάνο δεν χαρίζεται στον αναγνώστη -«…οι χορτασμένες κοινωνίες που είναι έτοιμες, ακόμα μια φορά, να δεχθούν αδιαμαρτύρητα την προσβολή ενός τρίτου παγκοσμίου πολέμου, στο όνομα της καταναλωτικής ελευθερίας και των "ελεύθερων συναλλαγών…" πατούν με απροσχημάτιστη κτηνωδία σ΄ένα κόσμο πανάρχαιων πολιτισμών και σπάνιας λεπτότητας».

«Λαχταρούν το χρυσάφι σαν λιμασμένοι χοίροι», λέει ο συγγραφέας. Φυτείες ζάχαρης, καουτσούκ, πετρέλαιο, μπαμπάκι, καφές, σκλαβοπάζαρα, εκμετάλλευση, βία, αναλφαβητισμός, Εμιλιάνο Ζαπάτα και Σιμόν Μπολιβάρ, Φιντέλ Κάστρο και Ερνέστο Γκεβάρα, Ινδιάνοι και χρυσός, ιθαγενείς και αποικιοκράτες, μεταλλεία και εκβιομηχάνιση, δικτατορίες και βασανιστήρια,  οι αρχαίοι θεοί των αυτοχθόνων επιστρέφουν ολοένα και με πιο μυστικά όπλα και οι ανοιχτές φλέβες της Λατινικής Αμερικής αιμορραγούν διαρκώς, στρώνοντας κόκκινο χαλί στην «πίσω αυλή» των Η.Π.Α.

Κατά τον ίδιο τον Γκαλεάνο, «…η φλογερότερη απόκριση δεν προήλθε από τις φιλολογικές σελίδες των εφημερίδων, αλλά από μερικά πραγματικά επεισόδια της καθημερινής ζωής. Εκείνο το κορίτσι, λόγου χάρη, που διάβαζε στη διπλανή της το βιβλίο μου μέσα σ΄ένα λεωφορείο της Μπογκοτά, και κατέληξε να το διαβάζει δυνατά σε όλους τους ταξιδιώτες, ή εκείνη η γυναίκα που διέφυγε από το Σαντιάγο της Χιλής, στη διάρκεια της σφαγής, με ένα αντίτυπο διπλωμένο ανάμεσα στις πάνες του μωρού της, ή, ακόμη, εκείνη η φοιτήτρια η οποία μια ολόκληρη εβδομάδα, γύρισε τα βιβλιοπωλεία της οδού Κορριέντες, στο Μπουένος Άιρες, και διάβασε το βιβλίο "με δόσεις", επειδή δεν είχε χρήματα για να το αγοράσει…».

Το "Οι ανοιχτές φλέβες της Λατινικής Αμερικής" άρχισε να γράφεται στα τέλη της δεκαετίας του '60 και ολοκληρώθηκε στις αρχές της δεκαετίας του '70. Η αλήθεια είναι πως δείχνει την ηλικία του αλλά αυτό δεν στερεί το παραμικρό από την αξία του. Στην χώρα μας κυκλοφορεί από τις εκδόσεις "Κουκκίδα" σε δυο τομίδια με συνολικά 500 σελίδες περίπου, τα οποία κοστίζουν και τα δυο μαζί κάπου 26 ευρώ (μείον 10%-15% στα καλά βιβλιοπωλεία).

Παράλληλη άσκηση: Στη Μακεδονία, αν κάποιος πάρει μεγάλη τρομάρα, για να τον συνεφέρουν, του δίνουν να γλείψει μέλι που το απλώνουν στην πλατειά όψη ενός καλοακονισμένου μαχαιριού. Το δικό μας μέλι για τη Λατινική Αμερική ας είναι το έξοχο βιβλίο του Ταρίκ Αλί, "Οι Πειρατές της Καραϊβικής - Άξονας Ελπίδας (Έβο Μοράλες, Ραφαέλ Κορρέα, Φιντέλ Κάστρο, Ουγκο Τσάβες)", που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις "Άγρα" στην τιμή των 19 ευρώ.

Καλή ανάγνωση και καλή τύχη…

[Επιμέλεια παρουσίασης, κείμενο: Στάσα Μπαΐλα]

24 Νοεμβρίου 2012

Η κυρία Σούλα και το ΝΑΤΟ

Πριν κάμποσες βδομάδες το πανελλήνιο γέλασε, όταν ο Οίκος Εποχής "Σούλα" έγινε χορηγός της ομάδας "Βουκεφάλας" τής Λάρισας. Βλέπετε, ο εν λόγω "Οίκος Εποχής" δεν είναι παρά αυτό που λέμε "οίκος ανοχής", κοινώς μπορντέλλο. Τί να κάνουν, όμως, τα παιδιά τού "Βουκεφάλα"; Πού να βρουν λεφτά για φανέλλες και σωβρακάκια, λεφτά για φόρμες, λεφτά για μπάλλες κλπ; Στην απελπισία τους, χτύπησαν την πόρτα τής κυρίας Σούλας. Και η κυρία Σούλα "έτεινεν ευήκοον ους". Κοινώς, τους άκουσε με κατανόηση κι αποφάσισε να βάλει το χέρι στην τσέπη. Και νά λεφτά για στολές...και νά λεφτά για μπάλλες...και νά λεφτά τσιρότα και ιώδιο...και, γενικά, νά λεφτά για όσα χρειάζεται μια ομαδούλα προκειμένου να παίξει ποδόσφαιρο. Και νά γέλια το πανελλήνιο, δίχως να μπορώ να καταλάβω προς τί τα γέλια.

Πριν λίγες μέρες, το πανελλήνιο ανατρίχιασε, όταν ο ίδιος "Οίκος Εποχής" αποφάσισε να γίνει χορηγός ενός δημοτικού σχολείου τής Πάτρας. Είδε κι απόειδε ο σύλλογος γονέων και κηδεμόνων τού σχολείου, πήρε χαμπάρι ότι στην Ελλάδα των μνημονίων δεν υπάρχει σέντσι διαθέσιμο για "δωρεάν" παιδεία κι αποφάσισε να απευθυνθεί στην καλόκαρδη κυρία Σούλα, προκειμένου να αποκτήσει το σχολείο ένα ρημαδοφωτοτυπικό και μια ρημαδοβιβλιοθήκη. Έτσι, λοιπόν, εκεί που το γαμημένο το κράτος κωφεύει, ο γαμηστρώνας τής Σούλας έδειξε κατανόηση και δώρισε στο σχολείο 3.000 ευρώ για να αγοραστούν φωτοτυπικό και βιβλιοθήκη.

Καταλαβαίνετε τι επακολούθησε. Έγινε της πουτάνας με την δωρεά που έκανε η πουτάνα στο σχολείο. Νά τα "δεν είναι δυνατόν...", νά τα "ντροπή, τα παιδιά μας...", νά τα "αμάν, ξεφτίλα μας...", ξαναείδε και ξανααπόειδε ο σύλλογος κι έβγαλε ανακοίνωση: "Μετά τις διαστάσεις που έλαβε η δωρεά στον σύλλογό μας, αν και η δωρήτρια προσέγγισε τον σύλλογο μας ως φυσικό πρόσωπο και όχι με την επαγγελματική της ιδιότητα με σκοπό τη διαφήμισή της, αποφασίστηκε να επιστρέψουμε τη δωρεά, μη παραλείποντας να την ευχαριστήσουμε για την πρόθεσή της. Η κάλυψη των όποιων αναγκών και ελλείψεων θα αιτείται πλέον από τη διοίκηση".

Ποιά διοίκηση; Μπας και νομίζετε ότι σήμερα το σχολείο διαθέτει φωτοτυπικό ή βιβλιοθήκη; Παπάρια. Ο αντιδήμαρχος παιδείας της Πάτρας, Ανδρέας Φίλιας, έκανε λόγο για "κατάντια του ελληνικού κράτους" αλλά δεν βαριέστε... Ο περίφημος "εξορθολογισμός των δαπανών" δεν έχει περισσευούμενα λεφτά για φωτοτυπικά και βιβλιοθήκες, ενώ το περιλάλητο "σύγχρονο σχολείο" τής αλήστου μνήμης Αννούλας οφείλει να ψάξει χορηγούς προκειμένου να αντιμτωπίσει τις ανάγκες του.

Κι ενώ η "καθώς πρέπει" κοινωνία αποδοκίμαζε την αγαθή δωρεά τής κυρίας Σούλας (λες και το μπορντέλλο περίμενε να πιάσει πελάτες τα σχολιαρούδια τού δημοτικού), ήρθε το ΝΑΤΟ να γίνει χορηγός των σχολείων τού νομού Χανίων. Με έγγραφο που έστειλε το "Πεδίο Βολής Κρήτης" στα σχολεία τού νομού, το ΝΑΤΟ δήλωνε την πρόθεσή του να γίνει χορηγός των σχολείων, υπό την προϋπόθεση ότι οι "ευεργετημένοι" θα ανακοινώσουν (μέσω των τοπικών ΜΜΕ) τις δημόσιες ευχαριστίες τους προς το ΝΑΤΟ και το Πεδίο Βολής Κρήτης.

Εδώ θα έπρεπε να ανατριχιάσουμε και όχι με την δωρεά τής κυρίας Σούλας. Στο κάτω-κάτω, η κυρία Σούλα έχει ένα μαγαζί όπου μπορεί να πάει όποιος θέλει να γαμήσει ελεύθερα. Αντίθετα, το ΝΑΤΟ είναι ένα μαγαζί που γαμεί όποιον εκείνο γουστάρει, δίχως να ρωτήσει κανέναν.

Βέβαια, θα βρεθούν κι αυτοί που θα υποστηρίξουν πως η προβολή τού μαγαζιού τής κυρίας Σούλας μπορεί να εκληφθεί από τα παιδιά ως αποενοχοποίηση των μπορντέλλων. Σωστό. Η παιδεία δεν μπορεί να αφήνεται στο έλεος των χορηγιών είτε της κυρίας Σούλας είτε οποιουδήποτε άλλου μπορντέλλου (είτε κυριολεκτικώς είτε μεταφορικώς). Όμως, χίλιες φορές καλύτερα να δεχτούμε μια δωρεά που θα αποενοχοποιεί τα μπορντέλλα (λες και τα μπορντέλλα είναι οίκοι ενοχής κι όχι ανοχής), παρά να αποδεχτούμε μια δωρεά που θα αποενοχοποιεί το ΝΑΤΟ, δηλαδή τον ένοχο των μεγαλύτερων εγκλημάτων που έχουν διαπραχθεί -κι εξακολουθούν να διαπράττονται- κατά της ανθρωπότητας.

Χίλιες φορές καλύτερα τα μπορντέλλα όπου πάνε και γαμούν οι φαντάροι παρά το μπορντέλλο που χρησιμοποιεί τους φαντάρους για να γαμήσει τους λαούς.

Και χίλιες φορές καλύτερα να συμβιβαστούν τα παιδιά με την ιδέα ότι υπάρχουν κάποια μαγαζιά όπου μπορεί να πάει κάποιος να γαμήσει εξασφαλίζοντας το μεροκάματο σε κάποια πουτάνα, παρά να συνηθίσουν στην αποδοχή κάποιου μαγαζιού που μπορεί ανεξέλεγκτα να γαμεί, να δέρνει και να σκοτώνει τους λαούς εξασφαλίζοντας τα άνομα συμφέροντα κάποιων καπιταλιστών.

Κάπου μέσα μου, λυπάμαι το σχολείο που υποχρεώθηκε να απορρίψει την προσφορά τής κυρίας Σούλας αλλά χειροκροτώ τα σχολεία των Χανίων που αποφάσισαν να απορρίψουν την πρόταση των σφαγέων τού ΝΑΤΟ. Και, βεβαίως, σιχτιρίζω την ηγεσία τού υπουργείου παιδείας που προτρέπει τα σχολεία να κάνουν ο,τιδήποτε, αρκεί να μη γίνονται "ενοχλητικά", διεκδικώντας παροχές για πραγματικά δωρεάν παιδεία.

Αν μη τι άλλο, η "φιλοσοφία" τού υπουργείου παιδείας εξισώνει τα μπορντέλλα με το ΝΑΤΟ. Κάτι είναι κι αυτό...

23 Νοεμβρίου 2012

Βουλευτικές απορίες

Πολλή κουβέντα έγινε και πολύ μελάνι χύθηκε πάνω στο ζήτημα του μισθού των βουλευτών. Της "βουλευτικής αποζημίωσης" όπως λέγεται, λες και οι βουλευτές είναι υπεράνω και δουλεύουν αμισθί αλλά, απλώς, παίρνουν κατιτίς ως αποζημίωση για τον χρόνο και τον κόπο τους.

Κάθε φορά που γίνεται τέτοια κουβέντα, με πιάνει αναγούλα από τις παπαριές που ακούω. Για παράδειγμα, η συντριπτική πλειοψηφία όσων τοποθετούνται σχετικά, υποστηρίζει ότι οι βουλευτές πρέπει να είναι καλά αμειβόμενοι (προσέξτε: κανείς δεν λέει καλά αποζημιωμένοι) ώστε να μην είναι επιρρεπείς σε χρηματισμό ή σε οποιουδήποτε είδους αντιπαροχή επί...εξυπηρετήσει. Και, γαμώ το φελέκι μου μέσα, αυτή την άποψη την υποστηρίζουν και άτομα σκεπτόμενα (και καλά).

Πρώτα-πρώτα, τί ακριβώς εννοούμε με τον όρο καλά αμειβόμενοι; Από ποιό ποσό και πάνω θεωρείται κάποιος βουλευτής καλά αμειβόμενος; Από τα πέντε χιλιάρικα τον μήνα; Από τα έξι; Από τα οκτώ; Εγώ θα το τραβήξω και θα πω από τα δέκα. Και νά 'χει και τα ρέστα του, όπως επιτροπές, ατέλειες, τζάμπα εισιτήρια, τζάμπα αυτοκίνητο, τζάμπα τηλέφωνα, τζάμπα καφέδες και τα τοιαύτα. Να φτάνει, δηλαδή, μια δεκαπεντάρα μηνιαίως. Και επιεικώς, λόγω κρίσεως. Ευχαριστημένοι; Ωραία. Πάμε παρακάτω.

Απορία πρώτη και απλούστατη. Δηλαδή, αν ο Άκης έπαιρνε κάθε μήνα τριάντα μωβ (πού έλεγε κι η Ντάλια), δεν θα έμπαινε στον πειρασμό να τσιμπήσει και μερικές δεκάδες χιλιάδες μωβ ως μίζες; Ούτε ο Βουλγαράκης θα έστηνε περισσότερες υπεράκτιες εταιρείες απ' όσα μπουρδέλα είχε κάποτε η Τρούμπα; Ή μπας κι ο Χριστοφοράκος δεν θα εύρισκε κανέναν για να σπρώξει τα φράγκα τής Ζήμενς; Δεν περιμένω απάντηση καθ' ότι ούτε εγώ είμαι ανεγκέφαλος ούτε τους αναγνώστες μου υποτιμώ.

Απορία δεύτερη και επώδυνη. Από πότε η ευθύτης και η τιμιότης θεωρούνται ευθέως εξαρτημένες από την οικονομική θέση κάποιου; Δηλαδή, ένας σκυλομπατίρης δικαιούται να κλέβει; Εμφάνισε ποτέ κλέφτης σε δικαστήριο χαρτί απορίας προκειμένου να αθωωθεί; Εκτός αν οι βουλευτές ανήκουν σε ξεχωριστή συνομοταξία.

Απορία τρίτη και δηλητηριώδης. Οι ίδιοι οι βουλευτές συμφωνούν με την παραπάνω τοποθέτηση περί καλής αμοιβής; Προφανώς ναι, εφ' όσον δεν είδα ποτέ κανέναν απ' αυτούς να βγαίνει στα κεραμίδια και να διαμαρτύρεται. Μήπως, λοιπόν, πρέπει να συμπεράνουμε ότι όντως έχουν βγάλει την τιμιότητά τους στο σφυρί;

Απορία τέταρτη και βλακώδης. Πριν κάμποσα χρόνια, ο Δημήτρης Κατσικόπουλος (τότε βουλευτής Αχαΐας τού ΠαΣοΚ) είχε δηλώσει ότι τα αυτοκίνητα των βουλευτών θα έπρεπε να είναι τζάμπα στα 2400 κυβικά κι όχι στα 2000, επειδή "είμαστε συνέχεια στους δρόμους" (σ.σ.: κοίτα τι θυμήθηκα, ο πούστης!). Άραγε, ο καθηγητής από το Αγρίνιο, ο οποίος έχει τοποθετηθεί ως ωρομίσθιος σε γυμνάσιο της Πάτρας και πηγαινοέρχεται καθημερινά (τρώγοντας τα 4/5 τού "μισθού" του σε έξοδα κίνησης), τί αυτοκίνητο θα πρέπει να απαιτήσει από το υπουργείο παιδείας; Επίσης, με το δεδομένο ότι κάθε επαρχιώτης βουλευτής είχε μέχρι σήμερα τζάμπα ξενοδοχείο κι από δω και πέρα θα παίρνει 1000 ευρώ κάθε μήνα ως έξοδα στέγασης στην πρωτεύουσα, γιατί εκείνος ο δόλιος ο καρδιτσιώτης γιατρός, που τον στέλνουν να κάνει αγροτικό στην Κάσο, παίρνει τα ....άντε μην πω τώρα;

Η ιστορία θα μπορούσε να είναι αστεία αν δεν ήταν τραγική. Προσωπικά, όμως, δεν με εκπλήσσει. Ένα σάπιο καθεστώς δεν μπορεί να μη στηρίζεται σε σάπια στηρίγματα.


ΥΓ: Επειδή "κολιός και κολιός απ' άλλο βαρέλι", οφείλω να εξαιρέσω από τα παραπάνω τους βουλευτές τού Κομμουνιστικού Κόμματος. Καλά μου τα χώνουν οι Συριζαίοι, ας γλιτώσω τουλάχιστον από τους Κουκουέδες.

22 Νοεμβρίου 2012

Σχόλια ατάκτως ερριμμένα

*** Ο εκφοβισμός: Αν δεν τηρήσουμε τις υποχρεώσεις μας, δεν θα πάρουμε τις δόσεις τής τρόικας κι έτσι δεν θα έχουμε λεφτά για μισθούς και συντάξεις, δεν θα έχουμε πετρέλαιο και φάρμακα, θα ξεμείνουμε από αλεύρι και ζάχαρη, θα πεινάσουμε.

- Το σχόλιο: Όταν λέμε "υποχρεώσεις ΜΑΣ", τί ακριβώς εννοούμε; Γιατί απ' όσο ξέρω, ούτε εγώ ούτε κανένας άλλος εργαζόμενος αναλάβαμε ποτέ την υποχρέωση να πληρώσουμε είτε τις παραπαίουσες τράπεζες είτε τον Σόρος και τους υπόλοιπους της "διεθνούς των τοκογλύφων", επειδή, πολύ απλά, ποτέ δεν είχαμε αλισβερίσι μαζί τους. Παρά ταύτα, ενώ εμείς πληρώνουμε σαν πούστηδες και οι δόσεις έρχονται (έστω καθυστερημένα), αντί για συντάξεις και μισθούς παίρνουμε φιλοδωρήματα, για πετρέλαιο ούτε που το σκεφτόμαστε και τον καφέ μας αρχίσαμε να τον πίνουμε σκέτο για οικονομία. Δηλαδή, δόξα τω θεώ να λέμε που ακόμη πίνουμε καφέ, γιατί μας βλέπω σε λίγο να πίνουμε κριθαρόζουμο ή ρεβιθόζουμο, όπως στην κατοχή...


*** Ο εκβιασμός: Αν δεν αποσταλούν οι καταστάσεις των προς διαθεσιμότητα και των προς απόλυση, θα απολυθούν όλοι οι εργαζόμενοι αορίστου χρόνου.

- Το σχόλιο: Στην κατοχή, όταν οι αντάρτες σκότωναν κανένα γερμανό στρατιώτη, πλάκωναν τα Ες-Ες και καίγανε ολόκληρο το χωριό. Σιγά που θα κάθονταν να κάνουν ανακρίσεις για να βρουν τον υπαίτιο. Να δω ποια κουφάλα υπουργός θα τολμήσει να υπογράψει διαταγή γενικής απόλυσης. Αν έχει αρχίδια, ας το κάνει. Αλλά πού να τα βρει; Αν είχε αρχίδια ο ίδιος, δεν θα έγλειφε τ' αρχίδια των κεφαλαιοκρατών που τον έχουν κάνει γιουσουφάκι τους.


*** Η ανησυχία: "Κυβέρνηση και αντιπολίτευση αλλά και άλλες δυνάμεις οφείλουν να αντιληφθούν ότι ο ορίζοντας σκοτεινιάζει επικίνδυνα. Σήμερα το ζήτημα δεν είναι το αν θα γίνει κοινωνική έκρηξη τεραστίων διαστάσεων, αλλά το πότε" (από άρθρο τού Θανάση Λυρτσογιάννη στο χτεσινό "΄Εθνος").

- Το σχόλιο: Σήμερα το πήρες χαμπάρι εσύ, Θανάση; Εμείς είμαστε έτοιμοι, με τα κονσερβοκούτια στο χέρι και το όπλο παρά πόδα. Προσωπικά, ελπίζω να μην πεθάνω πριν προλάβω να κόψω μερικά λαρύγγια. Και, πίστεψέ με, έχω ήδη αποφασίσει από πού θ' αρχίσω.


*** Η μαλακία: Η κυβέρνηση αρνείται να εκμεταλλευτεί την κόντρα ανάμεσα στους τροϊκανούς και να "επαναδιαπραγματευτεί" τους όρους τού μνημονίου. "Ο κ. Σαμαράς αρνείται να εκμεταλευθεί τις ευκαιρίες που δίνει η διάσταση απόψεων", όπως δήλωσε ο Αλέξης Τσίπρας.

- Το σχόλιο: Φαίνεται πως εξακολουθεί να με τρώει ο ποφτός μου, οπότε επανέρχομαι σε όσα είπα χτες και προχτές. Με ποιούς να "επαναδιαπραγματευτούμε"; Αφού ο ΣυΡιζΑ θέλει ντε και καλά να μείνουμε στην Ε.Ε. και η Ε.Ε. αποτελεί τα 2/3 της τρόικας (Κομμισσιόν και ΕΚΤ), πώς θα "επαναδιαπραγματευτούμε"; Εγώ ξέρω ότι σε μια διαπραγμάτευση κάτι δίνω και κάτι παίρνω. Όταν έχω αποφασίσει από πριν να δώσω κώλο, γιατί να "επαναδιαπραγματευτεί" ο άλλος; Τί έχει να χάσει, αφού τον κώλο τον έχει σίγουρο;


*** Η χοντροπαπαριά: "Είναι αναμφίβολα σημαντικό να υπάρξει η δανειακή διευκόλυνση στην Ελλάδα. Το ζήτημα είναι με ποιους όρους θα δοθούν αυτά τα χρήματα και πώς τα αξιοποιούμε" (από συνέντευξη του Αλέξη Τσίπρα στο Αλ Τζαζήρα).

- Το σχόλιο: Άει στο διάολο, Αλέξη! Πήρε η Ελλάδα λεφτά και δεν το πήρα εγώ χαμπάρι; Πότε, ρε πούστη μου; Εγώ ξέρω ότι μετά από 2,5 χρόνια μνημόνια, λέμε πως έχουμε πάρει (σ.σ.:λέμε) κάπου 150 δισ. και την ίδια περίοδο έχουμε πληρώσει (σ.σ.: παγκουέ) 202 δισ. Εγώ αυτό το λέω σόλο καπίκι (για όσους ξέρουν πρέφα) κι όχι δανειακή διευκόλυνση. Πώς διάολο γίνεται να αξιοποιήσω το μείον 50τόσο δεν το καταλαβαίνω. Κι ας έχω σπουδάσει οικονομολόγος κι όχι πολιτικός μηχανικός.


*** Άσχετο υστερόγραφο, οφειλόμενο σε χτεσινό σχόλιο: Ομολογώ ότι μου ανέβηκε ένας κόμπος στον λαιμό όταν έμαθα τον θάνατο του Χρόνη Μίσσιου. Επίσης, ομολογώ ότι μία από τις ομορφότερες στιγμές της ζωής μου ήταν η προσωπική γνωριμία μαζί του πριν 25 τόσα χρόνια. Αυτός ο αγράμματος αλλά τόσο βαθειά μορφωμένος άνθρωπος σημάδεψε την προσωπικότητά μου με τα γραφτά του και -κυρίως- με το προσωπικό του παράδειγμα ζωής. Το "Καλά, εσύ σκοτώθηκες νωρίς" παραμένει ανάμεσα στα πιο αγαπημένα μου βιβλία. Το μόττο τού ιστολογίου που του αφιέρωσαν κάποιοι φίλοι του ("Δεν κατάφερα να αλλάξω το σύστημα, όμως δεν θα επιτρέψω ούτε σε αυτό να με αλλάξει") θα παραμένει οδοδείκτης στην ζωή μου. Και η μορφή του, με την βραχνή φωνή και το αναμμένο τσιγάρο μόνιμα στο χέρι, θα μείνει ανεξίτηλη στην μνήμη μου.

Κι όλα τούτα είναι άσχετα με τις διαφωνίες μου σε πολλά θέματα μαζί του. Για μένα, προκειμένου να αξιολογήσω κάποιον άνθρωπο, σημασία έχουν δυο πράγματα: η ανιδιοτέλειά του και η ταύτιση των λόγων του με τα έργα και την ζωή του. Κι ο Χρόνης Μίσσιος πληρούσε απολύτως αυτά τα κριτήρια. Τί κι αν πίστευε ότι "για το μόνο πράγμα που λυπάμαι είναι ότι πεθαίνω μετά τον θάνατο του ονείρου"; Αν είμαι μάγκας, ας αποδείξω ότι το όνειρο είναι ακόμη ζωντανό.

Καλή αντάμωση, Χρόνη...

21 Νοεμβρίου 2012

Το μαντρί

Χτες την γλίτωσα. Ομολογώ ότι περίμενα αντιδράσεις για το "χώσιμο" στον ΣυΡιζΑ αλλά, τελικά, δεν άνοιξε ρουθούνι. Κι επειδή δεν είναι να δώσεις θάρρος στον χωριάτη, συνεχίζω.

Ο πρόεδρος της εν αναμονή "αριστεράς", σε πρόσφατη αποστροφή του, χαρακτήρισε τα συγκυβερνώντα κόμματα ως "μερκελιστές". Παράλληλα, τόσο ο ΣυΡιζΑ όσο και άλλα κοινοβουλευτικά κόμματα (Ανεξάρτητοι Έλληνες, Χρυσή Αυγή) αλλά και διάφορα ο-θεός-να-τα-κάνει κινήματα (τύπου Σπίθας, Πλατείας κλπ) διατυμπανίζουν την άποψη ότι η Ελλάδα βρίσκεται υπό κατοχή, ότι οι κυβερνώντες είναι υποτελείς στους ξένους, ότι στην εξουσία τής χώρας βρίσκονται σύγχρονοι Τσολάκογλου και Ράλληδες, ότι η Γερμανία οικοδομεί το Δ' Ράιχ και επιχειρεί να υποδουλώσει την Ευρώπη με όπλο την οικονομία κλπ.

Είναι γεγονός ότι τα παραπάνω ιδεολογήματα έχουν γίνει καραμέλλα όχι μόνο στις καφετέριες και τις παρέες αλλά και στην συντριπτική μερίδα τού αντιπολιτευόμενου (και όχι μόνο) τύπου. Με κάποιον περίεργο τρόπο, η παλινωδούσα ελληνική κοινωνία έχει χωριστεί σε δυο στρατόπεδα: στους "αντιμνημονιακούς" και στους -κατά Τσίπρα- "μερκελιστές". Κι επειδή οι πρώτοι συνιστούν την συντριπτική πλειοψηφία, ας πούμε (λέω: ας πούμε) ότι συμφωνούμε με δαύτους. Συμφωνούμε και δεχόμαστε τα περί υποτέλειας, κατοχής κλπ. Εν τάξει ως εδώ; Ας πάμε παρακάτω, λοιπόν.

Όλοι οι παραπάνω (ή, έστω, σχεδόν όλοι) δηλώνουν προσηλωμένοι στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ανατριχιάζουν όταν σκέφτονται το ενδεχόμενο να βγει η χώρα από την ευρωζώνη και οραματίζονται ένα καλύτερο αύριο πάντοτε μέσα στο ευρωπαϊκό μαντρί. Εδώ είναι που μπλοκάρει η λογική μου. Μήπως δεν είναι η Γερμανία που, μαζί με τους δορυφόρους της (Ολλανδία, Αυστρία κλπ) διαφεντεύει την Ευρωπαϊκή Ένωση και την ευρωζώνη; Αυτή, η ίδια Γερμανία που οικοδομεί το Δ' Ράιχ; Αυτή που θέλει να υποδουλώσει την Ευρώπη; Αυτή στην οποία υποκλίνονται οι προσκυνημένοι κυβερνήτες μας; Αυτή δεν είναι ο λύκος που βρίσκεται μέσα στο μαντρί και απειλεί τα πρόβατα; Αυτή είναι.

Κι εμείς, δηλαδή, τί ακριβώς επιθυμούμε όταν φωνάζουμε ότι η θέση μας είναι στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στην ευρωζώνη; Να παραμείνουμε στο μαντρί μαζί με τον λύκο; Μάλιστα. Ελπίζοντας σε τί ακριβώς; Να αλλάξουμε τον λύκο; Αυτό το ξέρει κι η κουτσή Μαρία πως δεν γίνεται, ο λύκος μόνο τρίχα αλλάζει, όχι γνώμη. Μήπως να τον εξημερώσουμε; Εδώ γελάμε (πότε εξημερώθηκε το κεφάλαιο που θα εξημερωθεί τώρα;). Μήπως να συνεργαστούμε όλα τα ευρω-πρόβατα και να τον εξοντώσουμε; Αυτό ακούγεται ενδιαφέρον. Το ζήτημα είναι τι θα γίνει μετά την εξόντωση του λύκου. Διότι είναι δεδομένο ότι υπάρχουν κάμποσα λυκόπουλα έτοιμα να τον διαδεχτούν. Δύσκολα πράγματα... Αλήθεια, την περίπτωση να φύγουμε τελείως από το μαντρί γιατί δεν την σκεφτόμαστε;

Συνεχίζουμε. Μπροστά στον γερμανό "κατακτητή", πέφτει στο τραπέζι και η συζήτηση για αποδέσμευση από τον γερμανικό παράγοντα. Ο Τσίπρας π.χ. λιγουρεύεται την πολιτική Ομπάμα. Κάποιοι άλλοι επιζητούν προσεταιρισμό των ρώσων ή των αράβων. Κάποιοι τρίτοι βλέπουν ως την Κίνα και την Ινδία. Και κάποιοι από δίπλα κόπτονται υπέρ της στενώτερης συνεργασίας των χωρών τού νότου. Μάλιστα. Δηλαδή, το ξεπούλημα του Πειραιά στην Cosco δεν συνιστά εθνική μειοδοσία επειδή δόθηκε σε κινέζους κι όχι σε γερμανούς; Ή μπας και πρέπει να νοιώσω εθνικά περήφανος αν αύριο εκχωρήσουμε τα πετρέλαιά μας στην γαλλική Total ή στην ισπανική Repsol επειδή θα πρόκειται για μονοπώλια τού ευρωπαϊκού νότου κι όχι για την μισητή ολλανδική Shell; Ωραία! Ρε σεις, τα θέλετε και τα λέτε ή σας ξεφεύγουν;

Αα τελειώνουμε με το παραμύθι. Ούτε πρόβλημα υποτέλειας υπάρχει, ούτε πρόβλημα κατοχής. Μέσα στο διεθνές καπιταλιστικό δοβλέτι, κάθε αστική εξουσία κάνει ό,τι μπορεί για να εξυπηρετήσει τις ανάγκες τού κεφαλαίου. Δεν χρειάζεται να την πολυζορίσεις για να ξεπουληθεί αφού είναι στην φύση της να είναι ξεπουλημένη. Δεν χρειάζεται να την πολυπιέσεις για να ξεζουμίσει τους εργαζόμενους αφού ο λόγος ύπαρξής της είναι να βοηθάει στην αύξηση κερδοφορίας τού κεφαλαίου. Δεν είναι υποτελής σε κανέναν ξένο: το κεφάλαιο δεν έχει πατρίδα.

Το πρόβλημα είναι απλό: δεν μπορείς να κάνεις ισότιμο αλισβερίσι με άλλες καπιταλιστικές χώρες επειδή η ανισομετρία αποτελεί χαρακτηριστικό γνώρισμα του καπιταλισμού. Με απλά λόγια: όσο κι αν θες να παριστάνεις τον ίσο με κάποιους ευρωσυνεταίρους σου, πάντοτε θα βρίσκεσαι σε υποδεέστερη θέση από κάποιους και -ίσως- σε καλύτερη από κάποιους άλλους. Δηλαδή, πάντοτε θα υπάρχει κάποιος λύκος που θα θέλει να σε κατασπαράξει, όσο κι αν εσύ, με την σειρά σου, γίνεσαι λύκος για κάποια άλλα αρνιά. Στον καπιταλισμό, μείγμα διαχείρισης όπου όλοι θα είμαστε ίσοι δεν υπάρχει. Τόσο απλό.


ΥΓ: Σκέφτομαι εκείνο το "φονιάδες των λαών, αμερικάνοι" ή εκείνο το "γιάνκις γκόου χόουμ" και τα σχετικά, καθώς ακούω τον Τσίπρα να θαυμάζει τον Ομπάμα.... Μπρρρρ! Ανατριχίλα!

20 Νοεμβρίου 2012

Απ' όλα έχει ο μπαξές...

Είναι γεγονός ότι από την αρχή της εκδήλωσης της οικονομικής κρίσης του καπιταλισμού, γενικευμένης στην ΕΕ και στην Ευρωζώνη, ανεξάρτητα από το βάθος της σε κάθε χώρα ξεχωριστά, αλλά και σε άλλες ισχυρές καπιταλιστικές οικονομίες, όπως ΗΠΑ, Ιαπωνία, οξύνονται στο έπακρο οι μεταξύ τους ανταγωνισμοί, αλλά και μεταξύ τμημάτων του κεφαλαίου στο εσωτερικό των χωρών. Στη βάση τους βρίσκονται οι ανταγωνισμοί των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων και στη διεθνή αγορά, οι επιλογές συμμάχων και αντιπάλων κ.λπ.

Αυτό εκδηλώθηκε και με τις διαφορές στις αστικές πολιτικές διαχείρισης της κρίσης, που εκφράζονται από διαφορετικές κυβερνήσεις και αστικά κόμματα στο εσωτερικό των χωρών, αλλά που με αφορμή το κρατικό χρέος της Ελλάδας πήρε διαστάσεις οξύτατων αντιθέσεων ανάμεσα στις ΗΠΑ, με την επεκτατική δημοσιονομική πολιτική, και στη Γερμανία με την αυστηρή δημοσιονομική πολιτική. Σήμερα εκδηλώνεται στην αντίθεση ανάμεσα σε ΔΝΤ και Γερμανία βασικά, για τη βιωσιμότητα του κρατικού χρέους της Ελλάδας και την απαίτηση του ΔΝΤ για νέο "κούρεμα", στο οποίο αντιδρά η Γερμανία. Βασικό ζήτημα στους ανταγωνισμούς είναι ποιας χώρας οι επιχειρηματικοί όμιλοι θα έχουν λιγότερες απώλειες από την καταστροφική δράση της κρίσης, ποιας χώρας οι όμιλοι θα βγουν πιο ισχυροί στη διεθνή αγορά σε συνθήκες ανάκαμψης, αλλά και ο ανταγωνισμός δολαρίου - ευρώ ως διεθνών αποθεματικών νομισμάτων.

Αυτοί οι ανταγωνισμοί εκφράζονται και ανάμεσα σε τμήματα του κεφαλαίου στην Ελλάδα, αλλά και ανάμεσα στα δύο μείγματα πολιτικής, της ΝΔ και των συμμάχων της στην κυβέρνηση και του ΣΥΡΙΖΑ και άλλων, όπως οι Ανεξάρτητοι Ελληνες. Υπάρχει και εκδηλώνεται στο δίπολο που ο ΣΥΡΙΖΑ αποκαλεί "μνημονιακοί - αντιμνημονιακοί". Η κυβέρνηση έχει κάνει επιλογή την αυστηρή δημοσιονομική πολιτική, ταυτίζεται με την πολιτική της Μέρκελ. Απέναντι σ' αυτή την πολιτική ο ΣΥΡΙΖΑ προβάλλει άλλο μείγμα πολιτικής, παίρνει θέση στους οξύτατους ανταγωνισμούς ανάμεσα στα ιμπεριαλιστικά κέντρα, θεωρεί ότι η επεκτατική πολιτική θα βγάλει την καπιταλιστική οικονομία από την κρίση και θα φέρει την ανάκαμψη των επιχειρηματικών ομίλων.

Αυτά τα λέει ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ. Για παράδειγμα, σε συνέντευξή του ο Αλ. Τσίπρας στην εφημερίδα «6 μέρες», το Σάββατο 17/11/2012, μιλάει για «ταύτιση στο θέμα της διαγραφής του χρέους με το ΔΝΤ», όσο και αν τη χαρακτηρίζει «συγκυριακή». Τι λέει ο Αλ. Τσίπρας; "Με επίκεντρο τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους βρισκόμαστε μπροστά σε μια διεθνή σύγκρουση μεταξύ Γερμανίας και του ΔΝΤ... Σ' αυτήν ακριβώς τη διαμάχη η κυβέρνηση κάθεται αμήχανη... δεν παίρνει θέση, δεν διεκδικεί λύση". Πράγματι σ' αυτή την αντιπαράθεση κόντρα στη Γερμανία και την Ευρωζώνη είναι οι ΗΠΑ, αλλά και άλλες χώρες του ΔΝΤ, όπως οι ανερχόμενες ισχυρές καπιταλιστικές χώρες, Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, αυτές τις αναφέρει και ο Αλ. Τσίπρας στη συγκεκριμένη συνέντευξη, εμείς θα συμπληρώναμε και η Ιαπωνία. Εκδηλώνεται ο μεταξύ τους οξύτατος ανταγωνισμός. Τι εννοεί ο Αλ. Τσίπρας ότι η κυβέρνηση δεν παίρνει θέση στη διεθνή σύγκρουση, δε διεκδικεί λύση; Η κυβέρνηση πήρε θέση με τη Γερμανία. Επομένως, την καλεί να αξιοποιήσει τους ανταγωνιστές της Γερμανίας ενάντιά της. Και τι όφελος θα έχει ο λαός από τους ανταγωνισμούς μεταξύ καπιταλιστικών κρατών και επιχειρηματικών ομίλων; Κανένα. Ουσιαστικά καλεί το λαό να επιλέξει καπιταλιστικές χώρες συμμάχους, που ενδιαφέρουν τμήματα του κεφαλαίου στην Ελλάδα, δηλαδή να συνταχθεί ο λαός με τμήματα του κεφαλαίου ενάντια σε άλλα, δηλαδή να διαλέξει τους ληστές που θα τον ληστεύουν.

Προτείνει και συγκεκριμένη επιλογή. Λέει στη συνέντευξη: "Σε ό,τι αφορά τον Ομπάμα είναι προφανές ότι υπάρχουν πτυχές της πολιτικής που ακολουθεί στις ΗΠΑ που βρίσκονται παράλληλα με τη βασική αντίληψη της δικής μας στρατηγικής για την αντιμετώπιση του χρέους. Εμείς λέμε όχι δημοσιονομική πειθαρχία, αλλά επεκτατική δημοσιονομική πολιτική... Το προσπαθεί ο Ομπάμα στην Αμερική... Δεν είναι όλες οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ ίδιες". Με τις ΗΠΑ κολεγιά θέλει ο ΣΥΡΙΖΑ. Τι πιο αποκαλυπτικό από τη συγκεκριμένη συνέντευξη που συμπληρώνεται και από το εξής: "Είμαστε σε πλήρη διάσταση με την πολιτική της Μέρκελ για την Ευρώπη".

Με τις ΗΠΑ, λοιπόν, κόντρα στη Γερμανία και το προβάλλει περήφανα. Βεβαίως, μέχρι στιγμής υπεραμύνεται της συμμετοχής της Ελλάδας στην Ευρωζώνη, αλλά αφού αλλάξει η πολιτική της Ευρωζώνης και γίνει αντιγερμανική, ή από αυστηρή δημοσιονομική, γίνει επεκτατική. Δηλαδή, φιλοαμερικάνικη. Επομένως, όχι μόνο παίρνει θέση αλλά αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο, αν γίνει κυβέρνηση και δεν αλλάξει η μερκελική πολιτική, να κάνει κολεγιά με τους Αμερικάνους. Γιατί, λοιπόν, όταν του λέμε ότι αυτή η πολιτική εκφράζει ένα τμήμα των επιχειρηματιών που καλοβλέπουν και τις ΗΠΑ και το δολάριο αντί του ευρώ εξανίσταται, ενώ τα λέει ο ίδιος; Αλλωστε, αυτό συζητιέται και στην Ελλάδα ευρέως εδώ και ένα χρόνο. Να θυμίσουμε ακόμη ότι αυτό το ενδεχόμενο εξόδου από το ευρώ συμφέρει εφοπλιστές, μεγαλοεξαγωγείς, μεγαλοξενοδόχους κ.ά., ενώ πρόσφατα αποκαλύφθηκε ότι ο Ομπάμα από το καλοκαίρι ακόμη συναντιέται με Ελληνες εφοπλιστές.

Να θυμίσουμε επίσης ότι ο Π. Λαφαζάνης, δικό τους ηγετικό στέλεχος, εκφράζει δημόσια την άποψη εξόδου από το ευρώ, όπως και τα άρθρα του Λαπαβίτσα που φιλοξενούν στην "Αυγή". Μετά απ' αυτά δεν είναι παράξενο ότι στην ίδια συνέντευξη ο Αλ. Τσίπρας είπε: "Θα επιδιώξουμε συνεργασίες πιθανώς και με τους Ανεξάρτητους Ελληνες". Απ' όλα έχει ο μπαξές...


[Σ.σ.: Την ιδέα και την αφορμή για το σημερινό θέμα μού τις έδωσε ένας πολύ καλός φίλος, ο οποίος ψήφισε ΣυΡιζΑ στις τελευταίες εκλογές. Έτσι, ετοίμασα ένα σχετικό κείμενο για δημοσίευση αλλά, μόλις ανακάλυψα το παραπάνω άρθρο στον σημερινό "Ριζοσπάστη", το οποίο λέει σχεδόν όσα ήθελα κι εγώ να πω και μπροστά στον κίνδυνο να θεωρηθώ κλέφτης, προτίμησα να γίνω απλός αντιγραφέας και να το αναδημοσιεύσω, διατηρώντας τον τίτλο του.]