Ασφαλίζουμε τις...ασφαλιστικές εταιρείες!

Έχουν γραφτεί κι έχουν ειπωθεί πλείστα όσα για τον παραλογισμό ο οποίος διέπει την δημόσια διοίκηση. Είναι αξιοσημείωτο ότι το πλέον διαβασμένο κείμενο αυτού του ιστολογίου είναι μια δημοσίευση του 2007 με τίτλο "Το νταβατζηλίκι του Ν. 128/75". Σήμερα θα ασχοληθούμε με το νταβατζηλίκι ενός άλλου, πιο πρόσφατου νόμου. Πρόκειται για τον νόμο 3867/2010, ο οποίος ρυθμίζει ζητήματα ιδιωτικής ασφάλισης.

Προφανώς, ο συγκεκριμένος νόμος ήρθε να καλύψει ένα κενό, το οποίο οφείλεται στην αδυναμία του κράτους να ασκήσει τον επιβαλλόμενο έλεγχο στις ασφαλιστικές εταιρείες. Αυτή η αδυναμία απετέλεσε απαραίτητο συστατικό του φαινομένου "Ασπίς". Υποθέτω ότι όλοι θυμόμαστε πώς κατέρρευσε η -κάποτε παντοδύναμη- εν λόγω ασφαλιστική εταιρεία, παρασύροντας χιλιάδες απλών ανθρώπων οι οποίοι της είχαν εμπιστευθεί τα κεφάλαιά τους.

Για να πάρει άδεια λειτουργίας κάποια ασφαλιστική εταιρεία, πρέπει να διαθέτει μερικές αυστηρές προδιαγραφές, όπως π.χ. επάρκεια κεφαλαίων. Το κακό είναι ότι κανένας δεν ελέγχει στην συνέχεια την πορεία αυτής της εταιρείας.Δηλαδή, κανείς δεν ελέγχει αν και κατά πόσο αυτά τα κεφάλαια εξακολουθούν να υπάρχουν, αν έχουν εξατμιστεί, αν έχουν τοποθετηθεί σε "τοξικές" επενδύσεις, αν... αν...αν... Έτσι, ένα ωραίο πρωί, βγαίνει ο πρόεδρος της τάδε ασφαλιστικής, πετάει ένα "δυστυχώς, επτωχεύσαμεν" και συ, που είχες εμπιστευτεί το μέλλον σου (και το μέλλον των παιδιών σου) σ' αυτή την εταιρεία, βρίσκεσαι στον άσσο.

Προσπαθώντας να καλύψει το κενό με τον νόμο 3867/2010, το κράτος αποφάσισε -μεταξύ άλλων- να συσταθεί ένα νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου με την επωνυμία "Εγγυητικό Κεφάλαιο Ιδιωτικής Ασφάλισης Ζωής". Αξίζει να παραθέσουμε εδώ το άρθρο 4 του εν λόγω νόμου, το οποίο ορίζει τον σκοπό αυτού του νομικού προσώπου:

    1. Σκοπός του Εγγυητικού Κεφαλαίου Ζωής είναι η διατήρηση και μεταβίβαση του συνόλου ή μέρους του χαρτοφυλακίου ζωής υπό εκκαθάριση ασφαλιστικής εταιρείας σε άλλη ασφαλιστική επιχείρηση ή σε άλλες ασφαλιστικές επιχειρήσεις και, αν αυτό καταστεί ανέφικτο, η καταγγελία και λύση των συμβάσεων ασφάλισης ζωής και η καταβολή χρηματικού ποσού έναντι της αξίας των συμβολαίων αυτών, καθώς και η καταβολή χρηματικού ποσού έναντι εκκρεμών ζημιών και πληρωτέων παροχών.
     2. To Εγγυητικό Κεφάλαιο Ζωής θα παρέχει κάλυψη, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος, σε ασφαλιστικές αποζημιώσεις που πηγάζουν από όλα τα συμβόλαια ασφάλισης ζωής και τις εργασίες ασφάλισης ζωής που καταρτίσθηκαν ή διενεργήθηκαν στην Ελλάδα ή σε άλλο κράτος - μέλος της Ε.Ε. και του Ε.Ο.Χ. μέσω υποκαταστήματος ή με ελεύθερη παροχή υπηρεσιών. Δεν παρέχεται κάλυψη στις συμπληρωματικές καλύψεις νοσοκομειακής περίθαλψης.
     3. Από την ημερομηνία που η ασφαλιστική επιχείρηση κηρύσσεται σε κατάσταση πτώχευσης ή ανακαλείται η άδεια λειτουργίας της για παράβαση νόμου, το Εγγυητικό Κεφάλαιο Ζωής υπεισέρχεται αυτοδίκαια στο σύνολο των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων της ασφαλιστικής επιχείρησης που πηγάζουν από συμβάσεις ασφάλισης ζωής. Εκκρεμείς δίκες συνεχίζονται από το Εγγυητικό Κεφάλαιο Ζωής. Οι διατάξεις των παραγράφων 7 και 8 του άρθρου 10 του ν.δ. 400/1970, που προστέθηκαν με την παρ. 2 του άρθρου 25 του ν. 2919/2001 (ΦΕΚ 128 Α), έχουν ανάλογη εφαρμογή.

Μέχρις εδώ όλα φαίνονται καλά. Το κακό έρχεται παρακάτω, στο άρθρο 10, το οποίο ορίζει πού θα βρεθούν τα απαραίτητα χρήματα για να κάνει σωστά την δουλειά του το εν λόγω νομικό πρόσωπο. Εφ' όσον το "Εγγυητικό Κεφάλαιο Ζωής" έρχεται να καλύψει μελλοντικές αδυναμίες ασφαλιστικών εταιρειών, θα περίμενε κανείς ότι αυτές οι εταιρείες θα καλούνταν να συνεισφέρουν. Αμ δε! Δείτε την παράγραφο 1 του άρθρου 10 (η υπογράμμιση είναι δική μου):

    1. Για την εκπλήρωση του σκοπού του Εγγυητικού Κεφαλαίου Ζωής επιβάλλεται τακτική εισφορά υπέρ αυτού, η οποία καθορίζεται με απόφαση της Τράπεζας της Ελλάδος σε ποσοστό μέχρι 1,5% της συνολικής ετήσιας παραγωγής ακαθάριστων καταχωρημένων ασφαλίστρων κλάδου ζωής. Η εισφορά αυτή βαρύνει κατά το ήμισυ τις ασφαλιστικές εταιρείες και κατά το ήμισυ τους ασφαλισμένους, εμφανίζεται στο ασφαλιστήριο και απαλλάσσεται παντός φόρου ή τέλους. Ο τρόπος εφαρμογής του ποσοστού αυτού ανά κατηγορία ασφαλιστηρίων συμβολαίων ζωής εξειδικεύεται με απόφαση της Διαχειριστικής Επιτροπής, που εγκρίνεται από την Τράπεζα της Ελλάδος.

Το καταλάβαμε; Ας συνοψίσω με απλά λόγια: πάμε σε μια ασφαλιστική εταιρεία για να κάνουμε ένα συμβόλαιο ασφάλειας ζωής (παραδοσιακό, επενδυτικό, συνταξιοδοτικό ή ό,τι άλλο) και είμαστε υποχρεωμένοι να ασφαλίσουμε και την ίδια την εταιρεία κατά του κινδύνου της χρεωκοπίας της!! Δηλαδή, καλείται ο πελάτης να πληρώσει (και, μάλιστα, προκαταβολικά) για ενδεχόμενη ασυνέπεια του πωλητή απέναντί του! Με άλλα λόγια, υποχρεωνόμαστε να ασφαλίσουμε τους...ασφαλιστές μας! Πρωτάκουστα πράγματα.

Για να τελειώνουμε με αυτόν τον παραλογισμό, επιβάλλεται να αλλάξει η συγκεκριμένη διάταξη του νόμου και η προβλεπόμενη εισφορά να βαρύνει αποκλειστικά τις ασφαλιστικές εταιρείες. Αυτό επιβάλλει η στοιχειώδης λογική. Τελεία και παύλα.

Υστερόγραφο
Last but not least (που λένε κι οι άγγλοι). Ο νόμος δεν προβλέπει ούτε τον τρόπο που θα διαχειρίζονται τα συσσωρευόμενα από τις εισφορές ποσά ούτε τι θα συμβεί με αυτά σε περίπτωση που δεν πτωχεύσει καμμία ασφαλιστική εταιρεία για τα επόμενα π.χ. 20 χρόνια. Δηλαδή, τί θα γίνει αν μαζευτούν στο συρτάρι μερικές δεκάδες εκατομμύρια; Απλώς θα τα κοιτάζουμε ή θα βρεθούν κάποιοι που θα βάλουν χέρι (όπως έγινε με τα λεφτά των ασφαλιστικών ταμείων); Λέω εγώ τώρα...