Διδάγματα από την Κύπρο

Στο χτεσινό σημείωμά μου άφησα μια εκκρεμότητα. Είπα ότι η Κύπρος φορολογεί κατ' αρχήν τα κέρδη των επιχειρήσεων με χαμηλό συντελεστή και τώρα πρέπει να εξηγήσω τι εννοούσα με το "κατ' αρχήν".

Όταν, πριν χρόνια, επισκέφθηκα την Κύπρο, δεν μπόρεσα να μη χαμογελάσω βλέποντας ότι, ενώ τα καταστήματα διέθεταν ταμειακές μηχανές, σπανιότατα μου έκοβαν απόδειξη για τις συναλλαγές μου. "Αθάνατη Ελλάδα", σκέφτηκα τότε, "παντού η ίδια!"

Παραμονή της αναχωρήσεώς μου, τελειώνοντας τα τελευταία μου ψώνια, ρώτησα τον καταστηματάρχη (δείχνοντας το διαβατήριό μου, για να τον πείσω ότι δεν είμαι εφοριακός) γιατί δεν μου έδωσε απόδειξη. Μου εξήγησε, λοιπόν, ότι η ταμειακή μηχανή χρησιμοποιείται μόνο από τον υπάλληλο και μόνο σε περίπτωση απουσίας του ιδιοκτήτη, ώστε να αποδοθεί λογαριασμός στο τέλος της ημέρας εκ μέρους του υπαλλήλου. Γούρλωσα τα μάτια.

- "Καλά. Και στο βιβλίο της εφορίας τι γράφετε;" ρώτησα.

Ο επιχειρηματίας άνοιξε το συρτάρι του κι έβγαλε ένα μπλε τετράδιο, σαν εκείνα που χρησιμοπούσα όταν πήγαινα σχολείο.

- "Ορίστε", μου απάντησε, δείχνοντάς μου το περιεχόμενο του τετραδίου. "Αυτό είναι το βιβλίο της εφορίας, όπου κάθε βράδυ γράφουμε πόσα λεφτά εισπράξαμε."

Χάζεψα. Ήταν αδύνατον να καταλάβω.

- "Μα, σ'αυτό το τετράδιο μπορεί ο καθένας να γράφει ό,τι θέλει", απόρησα. "Και στο τέλος της χρονιάς τι δηλώνετε; Όσα θέλετε;" ξαναρώτησα.

Ο επιχειρηματίας γέλασε με την καρδιά του.

- "Όχι όσα θέλουμε", μου απάντησε με συγκατάβαση, "αλλά όσα εισπράξαμε. Δεν υπάρχει λόγος να πούμε ψέμματα, γιατί δεν πληρώνουμε φόρο για τα κέρδη της επιχείρησης. Φόρο πληρώνουμε μόνο για τα ποσά τα οποία αποσύρουμε από την αγορά, προκειμένου να αγοράσουμε αυτοκίνητο, να φτιάξουμε σπίτι κλπ. Αν με τα κέρδη της επιχείρησης ανοίξω ένα καινούργιο κατάστημα, δεν επιβαρύνομαι με φόρο. Όμως, αν τολμήσω και αγοράσω αυτοκίνητο ή σπίτι, θα πληρώσω 40% για τα χρήματα που θα διαθέσω για την αγορά."

Άρχισα να μπαίνω στο νόημα και δεν μπόρεσα να μη θαυμάσω την φορολογική ευφυΐα των αδελφών κυπρίων. Να πώς είχαν πετύχει το αναπτυξιακό τους θαύμα. Όμως, εξακολουθούσα να έχω απορίες.

- "Κι αν κάποιος δεν κάνει αγορές αλλά, απλώς, αποταμιεύει τα κέρδη του;" ρώτησα πάλι.

- "Αυτό δεν γίνεται", μου εξήγησε ο καλόβολος μαγαζάτορας, "γιατί, με την δήλωση που κάνουμε, υποβάλλουμε και βεβαίωση για τις καταθέσεις μας. Οπότε, για το ποσό που αποταμιεύει κάποιος, καταβάλλει πάλι φόρο."


Αυτά κουβέντιασα τότε με τον άγνωστό μου κύπριο έμπορο. Υποθέτω, λοιπόν, ότι έγινε κατανοητός ο λόγος για τον οποίο είπα ότι η Κύπρος φορολογεί με χαμηλό συντελεστή ΚΑΤ' ΑΡΧΗΝ τα κέρδη των επιχειρήσεων: επειδή η μικρή Κύπρος θέλει να δώσει πραγματικά κίνητρα για ανάπτυξη αλλά δεν διστάζει να βάλει το χέρι βαθιά στην τσέπη εκείνου ο οποίος καταναλώνει αντί να επενδύει. Έτσι, είναι λογικό να καταβάλλουν περισσότερους φόρους όσοι καταναλώνουν περισσότερο. Δηλαδή, όσοι διαθέτουν περισσότερα εισοδήματα για κατανάλωση, πληρώνουν και πρισσότερους άμεσους φόρους.

Έτσι έπρεπε να μας τα πει στο προχτεσινό "Βήμα της Κυριακής" ο κυρ-Παντελής και θα συμφωνούσαμε όλοι μαζί του. Να δώσουμε φορολογικά κίνητρα σε κάποιον ο οποίος θα στήσει μια επιχείρηση για να δουλέψει ο κόσμος. Αλλά όχι να ξεβρακωνόμαστε σ' εκείνους που εκμεταλλεύονται τα οποιαδήποτε κίνητρα για να παραγγέλνουν στην Σαγκάη τα σκάφη με τα οποία έχουν πλυμμηρίσει οι μαρίνες της χώρας. Μόνο που δεν μπορείς να τα πεις όλα αυτά, αν ο ρόλος που επιφυλάσσεις στον εαυτό σου είναι του αναμεταδότη των μηνυμάτων που δέχεσαι άνωθεν και έξωθεν.

Έτσι δεν είναι, κυρ-Παντελή;