Δεν είχα καλά-καλά αρχίσει τις διακοπές μου, όταν κάποιος φίλος (αφού διάβασε "Τα βιβλία των διακοπών", που θα έπαιρνα μαζί μου) με πήρε τηλέφωνο και μου είπε γελώντας: "Καλά, βρε αθεόφοβε, 2500 σελίδες; Πότε σκέφτεσαι να μαζευτείς; Τα Χριστούγεννα;"(!) Πού να ήξερε ότι, τελικά, θα ξεπερνούσα τις 5000 σελίδες μέσα σε 3 εβδομάδες...
Από τα βιβλία που ανέφερα σ' εκείνο το σημείωμα: με κούρασε "Η θλίψη του Βελγίου" (πολύ καλό μυθιστόρημα ενηλικίωσης αλλά θεωρώ ότι θα μπορούσε να είχε τις μισές σελίδες), απήλαυσα -αν και συχνά με μπέρδευε με τα πολλά ονόματα- το "Αμερικανικό ταμπλόιντ", πήρα πολλά ιστορικά στοιχεία από το θαυμάσιο και περιεκτικώτατο "Μεταξάς-Χίτλερ", ρούφηξα με πολύ ενδιαφέρον "Το ολίσθημα του Τσώρτσιλ" και χάρηκα την μαγεία της ανάγνωσης με το "Λουίτζι Πιραντέλο".
Ίσως, όμως, το σημαντικώτερο από τα βιβλία που διάβασα στις διακοπές μου ήταν κάποιο που δεν είχα αναφέρει τότε και για το οποίο θέλω να μιλήσω σήμερα. Πρόκειται για το εξαιρετικό δημιούργημα του αλγερινού Μπουαλέμ Σανσάλ με βασικό τίτλο "Ο Γερμανός μουτζαχεντίν" και δευτερεύοντα τίτλο "Το ημερολόγιο των αδελφών Σίλλερ".
Το εύρημα του Σανσάλ είναι ότι το μυθιστόρημα δομείται με την παράθεση αποσπασμάτων από τα προσωπικά ημερολόγια των αδελφών Σίλλερ, οι οποίοι γεννήθηκαν μεν στην Αλγερία από γερμανό πατέρα αλλά βρέθηκαν από νωρίς να ζουν στην Γαλλία. Ο μεγαλύτερος, ο Ρασέλ, είναι ένας γιάπης, πλήρως ενταγμένος στην μεσοαστική γαλλική κοινωνία, με καλή δουλειά κι έναν καλό γάμο. Αντίθετα, ο μικρότερος, ο Μάλριχ, κινείται στα υποβαθμισμένα προάστια του Παρισιού, ανάμεσα σε άλλους φτωχούς μουσουλμάνους μετανάστες.
Κατά την διάρκεια του εμφυλίου πολέμου, ο οποίος αιματοκύλισε την Αλγερία κατά την δεκαετία του 1990, το χωριό των δυο αδελφών ξεκληρίζεται και οι γονείς τους δολοφονούνται. Ο Ρασέλ συγκλονίζεται κι αρχίζει να ερευνά τον θάνατό τους. Τότε ανακαλύπτει ότι ο πατέρας τους, τον οποίο σεβόταν ολόκληρη η τοπική μικρή κοινωνία, δεν ήταν παρά ένας κοινός ναζί εγκληματίας πολέμου. Η ζωή του Ρασέλ συντρίβεται: χάνει την δουλειά του, τον εγκαταλείπει η γυναίκα του κι αυτός, επί δυο ολόκληρα χρόνια, δεν κάνει τίποτε άλλο παρά να περιφέρεται στα μέρη και στα στρατόπεδα συγκέντρωσης απ' όπου πέρασε ο πατέρας του, προσπαθώντας να καταλάβει. Τελικά, αγανακτεί με το γεγονός ότι ο πατέρας του δεν τιμωρήθηκε ποτέ για τα εγκλήματά του και επιλέγει την αυτοκτονία ως ύστατη συγγνώμη απέναντι στα θύματα εκείνου.
Παράλληλα, ο Μάλριχ βιώνει στο πετσί του την τρομοκρατία του ισλαμικού φονταμενταλισμού. Κι όταν, μετά την αυτοκτονία του Ράσελ, φτάνει στα χέρια του το ημερολόγιο του αδελφού του, δεν μπορεί παρά να κάνει τις αναπόφευκτες συγκρίσεις. Εδώ, ο Σανσάλ χειρίζεται με εξαιρετική μαεστρία και εντυπωσιακή λεπτότητα το θέμα της αντιπαράθεσης των ναζιστικών στρατοπέδων συγκέντρωσης προς την τυφλή βία των φανατικών ισλαμιστών. Το αποτέλεσμα είναι συγκλονιστικό.
"Ο Γερμανός μουτζαχεντίν" έχει μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες και έχει κυκλοφορήσει σε πολλές χώρες, αλλά -φυσικά- η κυκλοφορία του είναι απαγορευμένη στην Αλγερία. Στην Ελλάδα κυκλοφορεί από τις εκδόσεις "Πόλις" και οι 300 σελίδες του αξίζουν με το παραπάνω τα 15,5 ευρώ που θα δώσετε στον βιβλιοπώλη σας.
Από τα βιβλία που ανέφερα σ' εκείνο το σημείωμα: με κούρασε "Η θλίψη του Βελγίου" (πολύ καλό μυθιστόρημα ενηλικίωσης αλλά θεωρώ ότι θα μπορούσε να είχε τις μισές σελίδες), απήλαυσα -αν και συχνά με μπέρδευε με τα πολλά ονόματα- το "Αμερικανικό ταμπλόιντ", πήρα πολλά ιστορικά στοιχεία από το θαυμάσιο και περιεκτικώτατο "Μεταξάς-Χίτλερ", ρούφηξα με πολύ ενδιαφέρον "Το ολίσθημα του Τσώρτσιλ" και χάρηκα την μαγεία της ανάγνωσης με το "Λουίτζι Πιραντέλο".
Το εύρημα του Σανσάλ είναι ότι το μυθιστόρημα δομείται με την παράθεση αποσπασμάτων από τα προσωπικά ημερολόγια των αδελφών Σίλλερ, οι οποίοι γεννήθηκαν μεν στην Αλγερία από γερμανό πατέρα αλλά βρέθηκαν από νωρίς να ζουν στην Γαλλία. Ο μεγαλύτερος, ο Ρασέλ, είναι ένας γιάπης, πλήρως ενταγμένος στην μεσοαστική γαλλική κοινωνία, με καλή δουλειά κι έναν καλό γάμο. Αντίθετα, ο μικρότερος, ο Μάλριχ, κινείται στα υποβαθμισμένα προάστια του Παρισιού, ανάμεσα σε άλλους φτωχούς μουσουλμάνους μετανάστες.
Κατά την διάρκεια του εμφυλίου πολέμου, ο οποίος αιματοκύλισε την Αλγερία κατά την δεκαετία του 1990, το χωριό των δυο αδελφών ξεκληρίζεται και οι γονείς τους δολοφονούνται. Ο Ρασέλ συγκλονίζεται κι αρχίζει να ερευνά τον θάνατό τους. Τότε ανακαλύπτει ότι ο πατέρας τους, τον οποίο σεβόταν ολόκληρη η τοπική μικρή κοινωνία, δεν ήταν παρά ένας κοινός ναζί εγκληματίας πολέμου. Η ζωή του Ρασέλ συντρίβεται: χάνει την δουλειά του, τον εγκαταλείπει η γυναίκα του κι αυτός, επί δυο ολόκληρα χρόνια, δεν κάνει τίποτε άλλο παρά να περιφέρεται στα μέρη και στα στρατόπεδα συγκέντρωσης απ' όπου πέρασε ο πατέρας του, προσπαθώντας να καταλάβει. Τελικά, αγανακτεί με το γεγονός ότι ο πατέρας του δεν τιμωρήθηκε ποτέ για τα εγκλήματά του και επιλέγει την αυτοκτονία ως ύστατη συγγνώμη απέναντι στα θύματα εκείνου.
Παράλληλα, ο Μάλριχ βιώνει στο πετσί του την τρομοκρατία του ισλαμικού φονταμενταλισμού. Κι όταν, μετά την αυτοκτονία του Ράσελ, φτάνει στα χέρια του το ημερολόγιο του αδελφού του, δεν μπορεί παρά να κάνει τις αναπόφευκτες συγκρίσεις. Εδώ, ο Σανσάλ χειρίζεται με εξαιρετική μαεστρία και εντυπωσιακή λεπτότητα το θέμα της αντιπαράθεσης των ναζιστικών στρατοπέδων συγκέντρωσης προς την τυφλή βία των φανατικών ισλαμιστών. Το αποτέλεσμα είναι συγκλονιστικό.
"Ο Γερμανός μουτζαχεντίν" έχει μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες και έχει κυκλοφορήσει σε πολλές χώρες, αλλά -φυσικά- η κυκλοφορία του είναι απαγορευμένη στην Αλγερία. Στην Ελλάδα κυκλοφορεί από τις εκδόσεις "Πόλις" και οι 300 σελίδες του αξίζουν με το παραπάνω τα 15,5 ευρώ που θα δώσετε στον βιβλιοπώλη σας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου