Εκτός από την διαπάλη που υπάρχει, όπως είδαμε στο προηγούμενο σημείωμα, ανάμεσα σε τμήματα της γερμανικής αστικής τάξης, το ίδιο συμβαίνει και στην Γαλλία. Εκεί, οι κεφαλαιοκράτες αντιμετωπίζουν προβλήματα από την γερμανική υπεροχή σε επίπεδο ανταγωνιστικότητας, κάτι που δεν αποτελεί καινούργιο φαινόμενο.
Σ' αυτή την ενδοκαπιταλιστική διένεξη Γαλλίας-Γερμανίας, παίζουν τον δικό τους ρόλο και οι πιέσεις των κεφαλαιοκρατών απ' όλον τον κόσμο. Για παράδειγμα, οι Η.Π.Α., που πλήττονται από την μείωση των εξαγωγών τους, πιέζουν την Γερμανία να αυξήσει την εσωτερική της κατανάλωση. Αλλά και η Ρωσσία, που προσπαθεί να "ανοίξει" προς όφελός της την ευρωπαϊκή αγορά, πιέζει για την δημιουργία μιας ζώνης ελεύθερου εμπορίου, η οποία θα φτάνει μέχρι τις ρωσικές ακτές στον Ειρηνικό.
Με αυτά τα δεδομένα υπ' όψη, μπορούμε να καταλάβουμε την συμφωνία μεταξύ Μέρκελ-Σαρκοζύ πέρυσι στο Ντωβίλ. Η συμφωνία αυτή εγκρίθηκε στην σύνοδο κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης τον περασμένο Δεκέμβριο και περιλαμβάνει δυο βασικούς άξονες: (α) "Μόνιμο Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας", ο οποίος θα διασφαλίζει την χρηματοοικονομική σταθερότητα της Ευρωζώνης και ο οποίος θα αρχίσει να λειτουργεί κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2013, αντικαθιστώντας τον σημερινό Μηχανισμό και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και (β) "Ενισχυμένη Οικονομική Διακυβέρνηση", η οποία θα επιτευχθεί με συντονισμένη πανευρωπαϊκή δράση σε ορισμένα θέματα, όπως η τήρηση των δημοσιονομικών στόχων, η επιτάχυνση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων της στρατηγικής "Ευρώπη 2020" (με ιδιαίτερο βάρος στην μείωση του κόστους εργασίας), η τήρηση των δημοσιονομικών στόχων, η εφαρμογή ενός πλαισίου μακροοικονομικής εποπτείας (με δυνατότητα επιβολής κυρώσεων), η πλήρης στήριξη τζν τραπεζών και του χρηματοπιστωτικού συστήματος εν γένει κλπ.
Σύμφωνα με την απόφαση, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας θα ενεργοποιείται με αμοιβαία συμφωνία όλων των κρατών-μελών και μόνο αν κριθεί απαραίτητο για την διάσωση μιας χώρας. Τα νέα κρατικά ομόλογα θα συνοδεύονται από μια ρήτρα συλλογικής δράσης, με βάση την οποία, σε περίπτωση που μια χώρα δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις δανειακές της υποχρεώσεις, οι ιδιώτες πιστωτές θα δέχονται υποχρεωτικές αλλαγές στους όρους αποπληρωμής του δημόσιου χρέους (επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής, αναδιάρθρωση και περικοπή του ύψους του χρέους κλπ.), έστω κι αν κάτι τέτοιο προκαλέσει αύξηση των ασφαλίστρων κινδύνου (cds) για τις "διασωζόμενες" χώρες. Αν μια χώρα αδυνατεί να εξυπηρετήσει όλα τα χρέη της, αποκτούν σειρά προτεραιότητας για εξόφληση ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός και το ΔΝΤ έναντι των ιδιωτών. Εξυπακούεται ότι κάθε προσφυγή στον Μηχανισμό θα συνοδεύεται από εφαρμογή αυστηρού προγράμματος οικονομικής και δημοσιονομικής προσαρμογής.
Τα παραπάνω καθιστούν σαφές ότι οι συγκεκριμένες επιλογές έγιναν με κεντρικό γνώμονα την προστασία του τραπεζικού συστήματος. Μπροστά στον κίνδυνο καταγραφής σοβαρών ζημιών (με άλλα λόγια, μπροστά στον κίνδυνο καταστροφής ενός μεγάλου τμήματος υπερσυσσωρευμένου κεφαλαίου), οι ευρωκαπιιταλιστές προχωρούν στην θέσπιση ενός συστήματος που θα περιορίζει τον κίνδυνο και θα διασφαλίζει το μεγαλύτερο κομμάτι των κερδών τους.
Όσο για την εναρμονισμένη "Ενισχυμένη Οικονομική Διακυβέρνηση", εκεί τα πράγματα δεν δείχνουν εύκολα. Εναρμόνιση δεν σημαίνει μόνο δημοσιονομική εξυγίανση αλλά και ανατροπές πολλών εθνικών δεδομένων καθεστώτων (φορολογικό, συνταξιοδοτικό, εργασιακό κλπ), οι οποίες σίγουρα θα προκαλέσουν έντονες αναταραχές που, πιθανόν, δεν θα μπορούν να ελεγχθούν. Παράλληλα, πρέπει να απντηθούν πολλά κεφαλαιώδη ερωτήματα, όπως π.χ. πάνω σε ποια βάση θα επιχειρηθεί η εναρμόνιση. Ας πούμε, ποιος μπορεί να φανταστεί μια Ευρωπαϊκή Ένωση με ενιαίο συντελεστή ΦΠΑ (όπως έχει προτείνει η Μέρκελ), όταν σήμερα υπάρχουν συντελεστές από μηδέν μέχρι 28%;
Πόσο εύκολο είναι, λοιπόν, να υλοποιηθεί στην πράξη αυτή η κατ' αρχήν συμφωνία; Θα το δούμε στην συνέχεια.
Σ' αυτή την ενδοκαπιταλιστική διένεξη Γαλλίας-Γερμανίας, παίζουν τον δικό τους ρόλο και οι πιέσεις των κεφαλαιοκρατών απ' όλον τον κόσμο. Για παράδειγμα, οι Η.Π.Α., που πλήττονται από την μείωση των εξαγωγών τους, πιέζουν την Γερμανία να αυξήσει την εσωτερική της κατανάλωση. Αλλά και η Ρωσσία, που προσπαθεί να "ανοίξει" προς όφελός της την ευρωπαϊκή αγορά, πιέζει για την δημιουργία μιας ζώνης ελεύθερου εμπορίου, η οποία θα φτάνει μέχρι τις ρωσικές ακτές στον Ειρηνικό.
Με αυτά τα δεδομένα υπ' όψη, μπορούμε να καταλάβουμε την συμφωνία μεταξύ Μέρκελ-Σαρκοζύ πέρυσι στο Ντωβίλ. Η συμφωνία αυτή εγκρίθηκε στην σύνοδο κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης τον περασμένο Δεκέμβριο και περιλαμβάνει δυο βασικούς άξονες: (α) "Μόνιμο Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας", ο οποίος θα διασφαλίζει την χρηματοοικονομική σταθερότητα της Ευρωζώνης και ο οποίος θα αρχίσει να λειτουργεί κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2013, αντικαθιστώντας τον σημερινό Μηχανισμό και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και (β) "Ενισχυμένη Οικονομική Διακυβέρνηση", η οποία θα επιτευχθεί με συντονισμένη πανευρωπαϊκή δράση σε ορισμένα θέματα, όπως η τήρηση των δημοσιονομικών στόχων, η επιτάχυνση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων της στρατηγικής "Ευρώπη 2020" (με ιδιαίτερο βάρος στην μείωση του κόστους εργασίας), η τήρηση των δημοσιονομικών στόχων, η εφαρμογή ενός πλαισίου μακροοικονομικής εποπτείας (με δυνατότητα επιβολής κυρώσεων), η πλήρης στήριξη τζν τραπεζών και του χρηματοπιστωτικού συστήματος εν γένει κλπ.
Σύμφωνα με την απόφαση, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας θα ενεργοποιείται με αμοιβαία συμφωνία όλων των κρατών-μελών και μόνο αν κριθεί απαραίτητο για την διάσωση μιας χώρας. Τα νέα κρατικά ομόλογα θα συνοδεύονται από μια ρήτρα συλλογικής δράσης, με βάση την οποία, σε περίπτωση που μια χώρα δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις δανειακές της υποχρεώσεις, οι ιδιώτες πιστωτές θα δέχονται υποχρεωτικές αλλαγές στους όρους αποπληρωμής του δημόσιου χρέους (επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής, αναδιάρθρωση και περικοπή του ύψους του χρέους κλπ.), έστω κι αν κάτι τέτοιο προκαλέσει αύξηση των ασφαλίστρων κινδύνου (cds) για τις "διασωζόμενες" χώρες. Αν μια χώρα αδυνατεί να εξυπηρετήσει όλα τα χρέη της, αποκτούν σειρά προτεραιότητας για εξόφληση ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός και το ΔΝΤ έναντι των ιδιωτών. Εξυπακούεται ότι κάθε προσφυγή στον Μηχανισμό θα συνοδεύεται από εφαρμογή αυστηρού προγράμματος οικονομικής και δημοσιονομικής προσαρμογής.
Τα παραπάνω καθιστούν σαφές ότι οι συγκεκριμένες επιλογές έγιναν με κεντρικό γνώμονα την προστασία του τραπεζικού συστήματος. Μπροστά στον κίνδυνο καταγραφής σοβαρών ζημιών (με άλλα λόγια, μπροστά στον κίνδυνο καταστροφής ενός μεγάλου τμήματος υπερσυσσωρευμένου κεφαλαίου), οι ευρωκαπιιταλιστές προχωρούν στην θέσπιση ενός συστήματος που θα περιορίζει τον κίνδυνο και θα διασφαλίζει το μεγαλύτερο κομμάτι των κερδών τους.
Όσο για την εναρμονισμένη "Ενισχυμένη Οικονομική Διακυβέρνηση", εκεί τα πράγματα δεν δείχνουν εύκολα. Εναρμόνιση δεν σημαίνει μόνο δημοσιονομική εξυγίανση αλλά και ανατροπές πολλών εθνικών δεδομένων καθεστώτων (φορολογικό, συνταξιοδοτικό, εργασιακό κλπ), οι οποίες σίγουρα θα προκαλέσουν έντονες αναταραχές που, πιθανόν, δεν θα μπορούν να ελεγχθούν. Παράλληλα, πρέπει να απντηθούν πολλά κεφαλαιώδη ερωτήματα, όπως π.χ. πάνω σε ποια βάση θα επιχειρηθεί η εναρμόνιση. Ας πούμε, ποιος μπορεί να φανταστεί μια Ευρωπαϊκή Ένωση με ενιαίο συντελεστή ΦΠΑ (όπως έχει προτείνει η Μέρκελ), όταν σήμερα υπάρχουν συντελεστές από μηδέν μέχρι 28%;
Πόσο εύκολο είναι, λοιπόν, να υλοποιηθεί στην πράξη αυτή η κατ' αρχήν συμφωνία; Θα το δούμε στην συνέχεια.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου