Λέγαμε χτες ότι οι μεταβολές του ενδοκαπιταλιστικού συσχετισμού δυνάμεων φαίνονται και μέσα στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Στις αρχές του περασμένου Νοεμβρίου, το εκτελεστικό συμβούλιο του ΔΝΤ ενέκρινε τις προτάσεις για την αναθεώρηση των ποσοστώσεων (μεριδίων) των χωρών-μελών του. Το μερίδιο ενός μέλους του ΔΝΤ καθορίζει τη συνδρομή που πρέπει να πληρώνει, το βάρος της ψήφου του, την πρόσβαση σε χρηματοδοτήσεις από το ΔΝΤ και το μερίδιό του στα λεγόμενα "ειδικά τραβηχτικά δικαιώματα". Οι νέες ποσοστώσεις τέθηκαν σε ισχύ από την αρχή του 2011.
Ως αποτέλεσμα της ανακατανομής μεριδίων, η Κίνα αναδείχθηκε στην 3η μεγαλύτερη δύναμη του ΔΝΤ, αφήνοντας πλέον πίσω της παραδοσιακά μεγάλες δυνάμεις όπως η Γερμανία, η Βρεττανία, η Γαλλία και η Ιταλία. Είναι επόμενο ότι αυτή η αναβάθμιση της Κίνας μείωσε αντίστοιχα τα μερίδια όχι μόνο των χωρών που προαναφέραμε αλλά και των ΗΠΑ. Στο σημείο αυτό πρέπει να αναφερθούν μερικά ενδιαφέροντα στοιχεία.
Τα μερίδια καθορίζουν και την σύσταση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΔΝΤ. Το ΔΣ του Ταμείου αποτελείται από 24 μέλη. Από αυτά, τα 5 επιλέγονται από ΗΠΑ, Ιαπωνία, Γερμανία, Γαλλία και Βρεττανία ενώ τα υπόλοιπα 19 εκλέγονται με τις ψήφους ενός αριθμού χωρών. Με την παλιά ποσόστωση, η Κίνα, η Σαουδική Αραβία και η Ρωσία μπορούσαν να εκλέξουν μόνες τους αντιπρόσωπο στο ΔΣ, δίχως χωρίς να χρειάζονται τις ψήφους άλλης χώρας. Οι ψήφοι των αντιπροσώπων στο ΔΣ δεν είναι ισοδύναμες αλλά απηχούν την ισχύ της χώρας τους. Για παράδειγμα, ο αντιπρόσωπος της Κίνας κατείχε 81.151 ψήφους ή 3,65% και με την νέα ποσόστωση κατέχει 96.000 ή 3,81%. Να σημειώσουμε ότι αντιπρόσωπος της Ελλάδας στο ΔΝΤ είναι ο Ευάγγελος Βενιζέλος με 11.759 ψήφους ή ποσοστό 0,47%.
Αυτές οι μεταβολές στο συσχετισμό δυνάμεων επιδρούν στη γενικότερη πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η γενική τάση της Ε.Ε. είναι η ενδυνάμωση των οικονομικών σχέσεων με τη Ρωσσία και την Κίνα και σ' αυτήν την κατεύθυνση πρωταγωνιστεί ένα ισχυρό τμήμα της γερμανικής αστικής τάξης. Πρόκειται για ομίλους παραγωγής κεφαλαιουχικών προϊόντων και εμπορευμάτων πολυτελείας (π.χ. Mercedes) καθώς και για μεγάλους εμπορικούς ομίλους που εισάγουν στην Ευρώπη κινεζικά καταναλωτικά εμπορεύματα. Αυτό το τμήμα του γερμανικού κεφαλαίου στηρίζει την προσπάθεια της Κίνας να αντισταθεί στις πιέσεις των ΗΠΑ για ανατίμηση του γουάν έναντι του δολλαρίου. Στον αντίποδα, άλλα τμήματα του γερμανικού, του γαλλικού, του ιταλικού κεφαλαίου, που ανταγωνίζονται με ομοειδή κινέζικα εμπορεύματα, συμπορεύονται με τις ΗΠΑ.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί σήμερα τον πρώτο προορισμό των κινεζικών εξαγωγών. Οι εισαγωγές εμπορευμάτων της Ε.Ε. από τη Κίνα φτάνουν τα 280 δισ. δολλάρια σε σύνολο εισαγωγών 1,5 τρισ. δολαρίων. Αντίστοιχα, οι εξαγωγές προς την Κίνα φτάνουν τα 106 δισ. δολλάρια σε σύνολο εξαγωγών 1,4 τρισ. δολάρια. Αυτός ο όγκος των εμπορικών συναλλαγών εξηγεί τις πρόσφατες δηλώσεις του υπουργού Εμπορίου της Κίνας Τσεν Ντεμίνγκ και του αντιπροέδρου της κινεζικής κυβέρνησης Γουάνκ Κισάν για τη στήριξη των μέτρων που έλαβε η Σύνοδος Κορυφής της Ευωρπαϊκής Ένωσης. Φυσικά, οι δηλώσεις αυτές έχουν απόλυτη σχέση με την συμφωνία Ρωσσίας-Κίνας να καταργήσουν το δολλάριο στις μεταξύ τους εμπορικές συναλλαγές και να προωθήσουν ένα "καλάθι νομισμάτων", στο οποίο μετέχουν το ρούβλι και το γουάν.
Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Ένωση ενισχύει τις σχέσεις της με τη Ρωσσία, της οποίας απορροφά το 45% των εξαγωγών. Για παράδειγμα, η Ρωσσία προμηθεύει σήμερα το 40% του φυσικού αερίου και το 30% του πετρελαίου που χρειάζεται η Γερμανία. Κατά την διάρκεια της περυσινής συνόδου Ε.Ε.-Ρωσσίας, υπεγράφη μνημόνιο άρσης των αντιρρήσεων της Ε.Ε. για την είσοδο της Ρωσσίας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου μετά από διαπραγματεύσεις...17 ετών! Παράλληλα, ο Ρώσσος πρωθυπουργός Πούτιν, με άρθρο του στη γερμανική εφημερίδα "Sueddeutsche Zeitung" στις 25/11/2010, πρότεινε την δημιουργία Ζώνης Ελεύθερου Εμπορίου μεταξύ Ρωσίας και ΕΕ, από τη Λισαβόνα μέχρι το Βλαδιβοστόκ (σχετική αναφορά είχαμε κάνει σε προηγούμενο σημείωμα). Η πρόταση εστίασε στη διαμόρφωση κοινής βιομηχανικής πολιτικής, εταιρικής σχέσης σε ζητήματα έρευνας και ενεργειακής συνεργασίας, ώστε να διευκολυνθούν οι ρωσσικές επενδύσεις στην Ε.Ε..
Αυτές οι εξελίξεις αυξάνουν την ανησυχία των ΗΠΑ για πιθανή αποστασιοποίηση της Γερμανίας από το διαμορφωμένο ευρωατλαντικό πλαίσιο. Πρόσφατες αναλύσεις από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού εστιάζουν στη γερμανική εξωτερική πολιτική προσέγγισης με τη Μόσχα και το Πεκίνο και στη σχετική ανησυχία των ΗΠΑ. Η διαφαινόμενη μετατόπιση του γεωπολιτικού ενδιαφέροντος της Γερμανίας προς την Ανατολή διαμορφώνει νέα δεδομένα για τον έλεγχο της Ευρασίας. Είναι λογικό ότι η οποιαδήποτε γερμανική μετατόπιση θα βαρύνει καθοριστικά στις επιλογές της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνολικά. Κι αυτό είναι που τρέμουν οι ΗΠΑ.
Μέχρις εδώ, αναλύσαμε τόσο το χτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης όσο και το σήμερα. Στο επόμενο και τελευταίο σημείωμα της σειράς, θα προσπαθήσουμε να διαβλέψουμε (πάντοτε με οδηγό την Ιστορία και την καθαρή σκέψη) και το αύριο, με όση αβεβαιότητα μπορεί να εμπεριέχει κάθε προσπάθεια πρόβλεψης, μιας και "κοινά α τύχα και το μέλλον αόρατον".
Ως αποτέλεσμα της ανακατανομής μεριδίων, η Κίνα αναδείχθηκε στην 3η μεγαλύτερη δύναμη του ΔΝΤ, αφήνοντας πλέον πίσω της παραδοσιακά μεγάλες δυνάμεις όπως η Γερμανία, η Βρεττανία, η Γαλλία και η Ιταλία. Είναι επόμενο ότι αυτή η αναβάθμιση της Κίνας μείωσε αντίστοιχα τα μερίδια όχι μόνο των χωρών που προαναφέραμε αλλά και των ΗΠΑ. Στο σημείο αυτό πρέπει να αναφερθούν μερικά ενδιαφέροντα στοιχεία.
Τα μερίδια καθορίζουν και την σύσταση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΔΝΤ. Το ΔΣ του Ταμείου αποτελείται από 24 μέλη. Από αυτά, τα 5 επιλέγονται από ΗΠΑ, Ιαπωνία, Γερμανία, Γαλλία και Βρεττανία ενώ τα υπόλοιπα 19 εκλέγονται με τις ψήφους ενός αριθμού χωρών. Με την παλιά ποσόστωση, η Κίνα, η Σαουδική Αραβία και η Ρωσία μπορούσαν να εκλέξουν μόνες τους αντιπρόσωπο στο ΔΣ, δίχως χωρίς να χρειάζονται τις ψήφους άλλης χώρας. Οι ψήφοι των αντιπροσώπων στο ΔΣ δεν είναι ισοδύναμες αλλά απηχούν την ισχύ της χώρας τους. Για παράδειγμα, ο αντιπρόσωπος της Κίνας κατείχε 81.151 ψήφους ή 3,65% και με την νέα ποσόστωση κατέχει 96.000 ή 3,81%. Να σημειώσουμε ότι αντιπρόσωπος της Ελλάδας στο ΔΝΤ είναι ο Ευάγγελος Βενιζέλος με 11.759 ψήφους ή ποσοστό 0,47%.
Αυτές οι μεταβολές στο συσχετισμό δυνάμεων επιδρούν στη γενικότερη πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η γενική τάση της Ε.Ε. είναι η ενδυνάμωση των οικονομικών σχέσεων με τη Ρωσσία και την Κίνα και σ' αυτήν την κατεύθυνση πρωταγωνιστεί ένα ισχυρό τμήμα της γερμανικής αστικής τάξης. Πρόκειται για ομίλους παραγωγής κεφαλαιουχικών προϊόντων και εμπορευμάτων πολυτελείας (π.χ. Mercedes) καθώς και για μεγάλους εμπορικούς ομίλους που εισάγουν στην Ευρώπη κινεζικά καταναλωτικά εμπορεύματα. Αυτό το τμήμα του γερμανικού κεφαλαίου στηρίζει την προσπάθεια της Κίνας να αντισταθεί στις πιέσεις των ΗΠΑ για ανατίμηση του γουάν έναντι του δολλαρίου. Στον αντίποδα, άλλα τμήματα του γερμανικού, του γαλλικού, του ιταλικού κεφαλαίου, που ανταγωνίζονται με ομοειδή κινέζικα εμπορεύματα, συμπορεύονται με τις ΗΠΑ.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί σήμερα τον πρώτο προορισμό των κινεζικών εξαγωγών. Οι εισαγωγές εμπορευμάτων της Ε.Ε. από τη Κίνα φτάνουν τα 280 δισ. δολλάρια σε σύνολο εισαγωγών 1,5 τρισ. δολαρίων. Αντίστοιχα, οι εξαγωγές προς την Κίνα φτάνουν τα 106 δισ. δολλάρια σε σύνολο εξαγωγών 1,4 τρισ. δολάρια. Αυτός ο όγκος των εμπορικών συναλλαγών εξηγεί τις πρόσφατες δηλώσεις του υπουργού Εμπορίου της Κίνας Τσεν Ντεμίνγκ και του αντιπροέδρου της κινεζικής κυβέρνησης Γουάνκ Κισάν για τη στήριξη των μέτρων που έλαβε η Σύνοδος Κορυφής της Ευωρπαϊκής Ένωσης. Φυσικά, οι δηλώσεις αυτές έχουν απόλυτη σχέση με την συμφωνία Ρωσσίας-Κίνας να καταργήσουν το δολλάριο στις μεταξύ τους εμπορικές συναλλαγές και να προωθήσουν ένα "καλάθι νομισμάτων", στο οποίο μετέχουν το ρούβλι και το γουάν.
Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Ένωση ενισχύει τις σχέσεις της με τη Ρωσσία, της οποίας απορροφά το 45% των εξαγωγών. Για παράδειγμα, η Ρωσσία προμηθεύει σήμερα το 40% του φυσικού αερίου και το 30% του πετρελαίου που χρειάζεται η Γερμανία. Κατά την διάρκεια της περυσινής συνόδου Ε.Ε.-Ρωσσίας, υπεγράφη μνημόνιο άρσης των αντιρρήσεων της Ε.Ε. για την είσοδο της Ρωσσίας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου μετά από διαπραγματεύσεις...17 ετών! Παράλληλα, ο Ρώσσος πρωθυπουργός Πούτιν, με άρθρο του στη γερμανική εφημερίδα "Sueddeutsche Zeitung" στις 25/11/2010, πρότεινε την δημιουργία Ζώνης Ελεύθερου Εμπορίου μεταξύ Ρωσίας και ΕΕ, από τη Λισαβόνα μέχρι το Βλαδιβοστόκ (σχετική αναφορά είχαμε κάνει σε προηγούμενο σημείωμα). Η πρόταση εστίασε στη διαμόρφωση κοινής βιομηχανικής πολιτικής, εταιρικής σχέσης σε ζητήματα έρευνας και ενεργειακής συνεργασίας, ώστε να διευκολυνθούν οι ρωσσικές επενδύσεις στην Ε.Ε..
Αυτές οι εξελίξεις αυξάνουν την ανησυχία των ΗΠΑ για πιθανή αποστασιοποίηση της Γερμανίας από το διαμορφωμένο ευρωατλαντικό πλαίσιο. Πρόσφατες αναλύσεις από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού εστιάζουν στη γερμανική εξωτερική πολιτική προσέγγισης με τη Μόσχα και το Πεκίνο και στη σχετική ανησυχία των ΗΠΑ. Η διαφαινόμενη μετατόπιση του γεωπολιτικού ενδιαφέροντος της Γερμανίας προς την Ανατολή διαμορφώνει νέα δεδομένα για τον έλεγχο της Ευρασίας. Είναι λογικό ότι η οποιαδήποτε γερμανική μετατόπιση θα βαρύνει καθοριστικά στις επιλογές της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνολικά. Κι αυτό είναι που τρέμουν οι ΗΠΑ.
Μέχρις εδώ, αναλύσαμε τόσο το χτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης όσο και το σήμερα. Στο επόμενο και τελευταίο σημείωμα της σειράς, θα προσπαθήσουμε να διαβλέψουμε (πάντοτε με οδηγό την Ιστορία και την καθαρή σκέψη) και το αύριο, με όση αβεβαιότητα μπορεί να εμπεριέχει κάθε προσπάθεια πρόβλεψης, μιας και "κοινά α τύχα και το μέλλον αόρατον".
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου