Επιβράβευση αντί τιμωρίας

Το διάβασα και...ησύχασα. Η επιτροπή κεφαλαιαγοράς των Η.Π.Α. επέβαλε πρόστιμο 550 εκατομμύρια δολλάρια στην Goldman Sachs. Επιτέλους, δικαιοσύνη! Η αδέκαστη δικαιοσύνη των Η.Π.Α. τσάκισε τους απατεώνες και έβαλε σε μεγάλα προβλήματα την Goldman Sachs, η οποία είδε τα κέρδη της κατά το Β' τρίμηνο του 2010 να κάνουν βουτιά κατά 82%. Τώρα πλέον, αναλογούν μόλις 0,78 δολλάρια κερδών ανά μετοχή ενώ την αντίστοιχη περυσινή περίοδο αναλογούσαν 4,93. Παρόμοια κατρακύλα παρουσιάζουν και τα έσοδα της τράπεζας αλλά και ο επενδυτικός της τομέας, ο οποίος συνιστά το γερό χαρτί της.

Το τί δάκρυ έχυσε ο ελληνικός οικονομικός τύπος, δεν λέγεται. Μάλιστα, κάποιοι "έγκυροι" αναλυτές δεν δίστασαν να εκφράσουν αποστροφή για το μεγάλο πρόστιμο που επιβλήθηκε στην τράπεζα. Κι εγώ άρχισα να αναρωτιέμαι τι από τα δυο συμβαίνει: εγώ είμαι τόσο ηλίθιος και δεν καταλαβαίνω ή όλοι αυτοί είναι πουλημένοι κονδυλοφόροι και παραμυθιάζουν τον κόσμο; Για να δούμε:

Έχουμε, λοιπόν, πρόστιμο 550 εκατομμύρια. Μεγάλο ποσό, ε; Πόσο μεγάλο, όμως, για μια τράπεζα με έσοδα (κατά το πεσμένο Β' τρίμηνο του 2010, μάλιστα) 8,84 δισεκατομμύρια δολλάρια; Σε λιγότερο από μια εβδομάδα βγήκε το πρόστιμο! Με αυτό το δεδομένο, δεν πρέπει να μιλάμε για πρόστιμο αλλά για φιλικό χτύπημα στην πλάτη. Και τώρα, βάσει του λαϊκού ρητού "εγώ με τον παρά μου γαμώ και την κυρά μου", η Goldman Sachs εξαγνίζεται πληρώνοντας το "πρόστιμο" και δεν έχει πλέον υποχρέωση να απολογηθεί σε κανένα. Αλλά, τι έκανε η Goldman Sachs και "τιμωρήθηκε" τόσο σκληρά από την "άτεγκτη" επιτροπή κεφαλαιαγοράς;

Πριν 3 χρόνια έσκασε μύτη στην αγορά ο αεριτζής (όπως αποδείχτηκε) Τζων Πόλσον. Ο τύπος αυτός έστησε ένα δομημένο ομόλογο με το ελληνικό όνομα "Abacus", το οποίο στηριζόταν σε τίτλους της στεγαστικής πίστης. Τι σημαίνει αυτό; Ας πούμε ότι εγώ θέλω ένα στεγαστικό δάνειο από μια τράπεζα και, εκμεταλλευόμενος την ενδοτραπεζική κόντρα, καταφέρνω να φουσκώσω την αξία του ακινήτου μου ώστε να πάρω μεγαλύτερο δάνειο. Η τράπεζα μπορεί να κονομήσει από τους τόκους αλλά μπορεί και να χάσει τα λεφτά της αν εγώ δεν εξυπηρετήσω το δάνειό μου. Από την αμφιβολία αυτή την έβγαζε ο Πόλσον, ο οποίος εμφανιζόταν και αγόραζε το δικό μου δάνειο, πληρώνοντας ένα μικρό ποσό στην τράπεζά μου. Εκείνη το αποδεχόταν ("κάλλιο πέντε και στο χέρι...") γιατί ήξερε ότι το δάνειο που είχε δώσει είναι αμφίβολο αν καλύπτεται από την πραγματική αξία του σπιτιού μου. Καλά ως εδώ;

Ο Πόλσον δεν ήταν καρόιδο, κερδοσκόπος ήταν. Ήξερε ότι το "Abacus" πάταγε στον αέρα. Έτσι, συνεργάστηκε με την Goldman Sachs, η οποία ανέλαβε να σπρώξει τους πελάτες της να επενδύσουν στο δομημένο ομόλογο του Πόλσον, παρουσιάζοντάς το ως σίγουρη και εξαιρετικά κερδοφόρα επένδυση. Έτσι, ο Πόλσον βρέθηκε με τρελλά κέρδη από τις πωλήσεις της σαβούρας που είχε αγοράσει. Το μόνο του έξοδο ήταν κάποια "δώρα" (μάλλον μεγάλης αξίας) που -κατά πάσα πιθανότητα- χρειάστηκε να κάνει σε ορισμένους που κατείχαν θέσεις-κλειδιά στην όλη αλυσίδα.

Και καλά, ο Πόλσον κερδοσκόπος ήταν κι έκανε την δουλειά του, αλλά η τράπεζα τι όφελος είχε να "κρεμάσει" τους πελάτες της; Άραγε, τα σπουδασμένα στελέχη της δεν γνώριζαν ότι αργά ή γρήγορα θα έσκαγε η φούσκα των στεγαστικών δανείων;

Φυσικά και το γνώριζαν. Γι' αυτό και φρόντισαν να βγάλουν κέρδη και από αυτό! Πώς; Πολύ απλά: ασφάλισαν τον κίνδυνο της κατάρρευσης της "σίγουρης και εξαιρετικά κερδοφόρας επένδυσης" που πρότειναν στους πελάτες τους. Με άλλα λόγια, περίπου στοιχημάτισαν ότι το "Abacus" θα βουλιάξει. Και με όρους χρηματαγοράς: σορτάρησαν το ομόλογο (σορτάρω = κερδίζω όταν η αξία της επένδυσής μου μειώνεται - από την λέξη short = κοντός).

Τελικώς, λοιπόν, όχι μόνο δεν επιτρέπεται να μιλάμε για "πρόστιμο 550 εκατομμυρίων" αλλ' επί πλέον πρέπει να δούμε ευρύτερα τους λόγους για τους οποίους η κυβέρνηση Ομπάμα φέρθηκε με τόση γαλαντομία στους απατεώνες της Goldman Sachs. Ουσιαστικά, αυτή η συμπεριφορά είναι απολύτως εναρμονισμένη με την τακτική της συγκεκριμένης "δημοκρατικής" κυβέρνησης, η οποία μέσα σε ενάμιση χρόνο κατάφερε να ξεβρακωθεί ενώπιον της Γουώλ Στρητ: το πρόγραμμα στήριξης του Μπους επεκτάθηκε επί Ομπάμα και ξεπέρασε ήδη το 1 τρισεκατομμύριο δολλάρια και, παράλληλα, θεσμοθετήθηκε η διάσωση των "τοξικών" τραπεζών με χρήματα του δημοσίου (δηλαδή, των φορολογουμένων αμερικανών πολιτών). Μια τακτική η οποία επιβραβεύει τους απατεώνες αντί να τους τιμωρεί.

Μη μου πείτε ότι δεν πρόκειται για εξαιρετικά διδακτική ιστορία, έτσι;