Τελικά, χρειάστηκε να περάσουν πάνω από δυο δεκαετίες για να επιτευχθεί η "βελούδινη επανάσταση", η οποία κατέλυσε το σοσιαλιστικό οικοδόμημα και οδήγησε σε ένα "βελούδινο διαζύγιο" Τσεχίας και Σλοβακίας. Ο δυτικός ιμπεριαλισμός κατάφερε, επί τέλους, να επιβληθεί και να φέρει την "άνοιξη", έστω και καθυστερημένα. Αλλά, για ποια άνοιξη και για ποιο βελούδο μιλάμε;
Είκοσι τόσα χρόνια "δημοκρατίας" έχουν περάσει και τα λαϊκά στρώματα της Τσεχίας και της Σλοβακίας έχουν κάθε λόγο να νοσταλγούν την εποχή του "απάνθρωπου" κομμουνισμού. Για παράδειγμα, εκεί όπου κάποτε το δικαίωμα στην δωρεάν περίθαλψη ήταν αυτονόητο, σήμερα οι γιατροί καταθέτουν μαζικές παραιτήσεις σε ποσοστό που ξεπερνάει το 70%, ενώ φτάνει και 90% σε ορισμένες περιοχές. Οι γιατροί απαιτούν αύξηση των μισθών τους, καλύτερες συνθήκες εργασίας στα νοσοκομεία, καθώς και ενίσχυση των κρατικών δαπανών για την υγεία. Ο υπουργός υγείας της Τσεχίας, Λέος Χέγκερ, έρριξε -φυσικά!- τις ευθύνες στους γιατρούς και υποστήριξε πως, αν τελικά παραιτηθούν μαζικά τόσοι γιατροί, τότε ορισμένες κλινικές, ακόμα και νοσοκομεία, θα πρέπει να κλείσουν και ο χρόνος αναμονής για χειρουργικές επεμβάσεις θα αυξηθεί υπέρμετρα.
Οι γιατροί και το νοσηλευτικό προσωπικό ενώθηκαν μαζί με χιλιάδες δημόσιους υπαλλήλους που πραγματοποίησαν στις 8/12/2010 24ωρη απεργία, διαμαρτυρόμενοι για τα μέτρα λιτότητας της κυβέρνησης του πρωθυπουργού Πετρ Νέτσας. Ως πρόσχημα αυτών των μέτρων προβάλλεται η ανάγκη μείωσης του δημοσιονομικού ελλείμματος στο 4,6% του ΑΕΠ για το 2011 και στο 2,9% το 2013 (σ.σ.: γνωστή ιστορία!). Ο τσέχος πρωθυπουργός υποστήριξε πως τα μέτρα είναι απαραίτητα και πως "τα συνδικάτα και η αντιπολίτευση παίζουν ένα επικίνδυνο παιχνίδι, το οποίο θα αποσταθεροποιήσει την οικονομία και την χώρα". Ως απόλυτη αναγκαιότητα χαρακτήρισε τις μειώσεις δαπανών ο Τσέχος Πρόεδρος, Βάτσλαβ Κλάους. Παρ' όλα αυτά, πάντως, τα εργατικά συνδικάτα (αν και οι ηγεσίες τους ελέγχονται ως συμβιβασμένες), κάτω από την πίεση της βάσης, προειδοποιούν με νέες απεργιακές κινητοποιήσεις, αν δεν ικανοποιηθούν τα αιτήματά τους για απόσυρση των μέτρων λιτότητας.
Ανάμεσα στα μέτρα, προβλέπονται μειώσεις κατά 10% στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων από το 2011 αλλά και τροποποιήσεις στο εργατικό-βιομηχανικό δίκαιο. Στα πλαίσια της πανευρωπαϊκής προσπάθειας για την στήριξη της κεδοφορίας του κεφαλαίου, προωθείται σύνδεση μισθού-παραγωγικότητας, η οποία θα φέρει μείωση των μισθών και χειρότερες συνθήκες εργασίας. Κι όλα αυτά έρχονται να ακολουθήσουν προηγούμενες διακηρύξεις για περικοπές στα επιδόματα παιδιών (θα χορηγείται επίδομα μόνο για ένα παιδί) και ατόμων με ειδικές ανάγκες, καθώς και κατάργηση των φορολογικών ελαφρύνσεων για τους χαμηλόμισθους.
Στον τομέα της υγείας, ο κυβερνητικός συνασπισμός έχει ανακοινώσει την πρόθεση να εφαρμόσει "την μεγαλύτερη μεταρρύθμιση των τελευταίων 15 χρόνων", χωρίς όμως να έχει δώσει συγκεκριμένες πληροφορίες. Το σίγουρο είναι ότι η μεταρρύθμιση αυτή θα στερήσει από τους τσέχους σημαντικές παροχές στο χώρο της υγείας. Παράλληλα, προωθείται η ιδιωτικοποίηση των πανεπιστημίων. Ουσιαστικά, δίνεται μια συνέχεια στην προηγούμενη πολιτική που ακολουθούσε το σημερινό αντιπολιτευόμενο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα, το οποίο, στα 20 χρόνια που βρισκόταν στην εξουσία, προχώρησε σε μαζικές ιδιωτικοποιήσεις της κρατικής βιομηχανίας και κατάργηση αρκετών κατακτήσεων της σοσιαλιστικής περιόδου.
Επί 20 τόσα χρόνια καπιταλιστικής παλινόρθωσης, εφαρμόστηκε μια συνολική πολιτική υπό το γενικό πρίσμα πως ό,τι έγινε επί κομμουνισμού ήταν κακώς καμωμένο. Έτσι, όλα τα μέτρα που έχουν παρθεί σ'αυτό το διάστημα, έχουν μειώσει το επίπεδο διαβίωσης κι έχουν καταργήσει σημαντικές λαϊκές κατακτήσεις, κυρίως στους τομείς της υγείας, της παιδείας, της πρόνοιας αλλά και αλλού. Τα παραπάνω έχουν προκαλέσει σημαντικές αντιδράσεις ανάμεσα στο λαό, ο οποίος αντιτίθεται στην ιδιωτικοποίηση της παιδείας και της υγείας.
Πρόσφατα δημοσιεύματα αναφέρουν ότι σχεδόν 1 στα 4 νοικοκυριά της Τσεχίας έχει ήδη χρεωκοπήσει. Στην Πράγα του 1,2 εκατομμυρίων κατοίκων υπάρχουν -σύμφωνα με επίσημα στοιχεία- 3.500 άστεγοι και, συνολικά στη χώρα, τουλάχιστον 35.000 άνθρωποι δεν έχουν σπίτι. Ως τόσο, τα διάφορα ιδρύματα αναφέρουν ότι οι άστεγοι στην τσεχική πρωτεύουσα ξεπερνούν τους 6.000, οι περισσότεροι ηλικίας 20 έως 50 χρόνων. Στην πλειοψηφία τους πρόκειται για ανθρώπους που έχουν βρεθεί σ' αυτή τη θέση εξαιτίας των μαζικών απολύσεων. Σήμερα στην Πράγα υπάρχουν τρία κέντρα για αστέγους και πέντε κοιτώνες ικανοί να φιλοξενήσουν μόλις 350 άτομα.
Αυτά είναι τα ωραία της "δημοκρατίας", λοιπόν. Πήξαμε στην μαραμένη άνοιξη και στο ξεφτισμένο βελούδο. Ευτυχώς, μας έμειναν η νοσταλγία του "χαμένου κόσμου του κομμουνισμού" και η ελπίδα ότι η λαϊκή βούληση μπορεί να ξαναζωντανέψει εκείνον τον κόσμο...
Η γλώσσα κόκκαλα τσακίζει
- "Ο λόγος που μ' άφησες έξω από την υπόθεση", είπε ήσυχα, "ήταν ότι νόμισες πως η αστυνομία δεν θα πίστευε ότι σκέτη περιέργεια μ' έσπρωξε να κατέβω εκεί κάτω χτες το βράδυ. Θα υποψιάζονταν ίσως ότι είχα κάποιον ύποπτο λόγο και θα με σφυροκοπούσαν μέχρι να σπάσω".
- "Πώς ξέρεις αν δεν σκέφτηκα το ίδιο πράγμα;"
- "Οι αστυνομικοί είναι κι αυτοί άνθρωποι", είπε ξεκάρφωτα.
- "Έχω ακούσει ότι σαν τέτοιοι ξεκινάνε".
[Ραίημοντ Τσάντλερ, "Αντίο, γλυκειά μου", εκδόσεις Λυχνάρι, 1990 (σελ.: 54)]
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου