"Ο Όλυμπος των απόκληρων"

Αρκετές φορές μου έχει συμβεί να βλέπω μια ταινία η οποία να μου φέρνει στο μυαλό κάποιο βιβλίο που έχω διαβάσει. Τούτη την φορά, μου συνέβη το αντίθετο: διαβάζοντας το μυθιστόρημα του Γιασμίνα Χάντρα (*) "Ο Όλυμπος των απόκληρων" έβλεπα ταυτόχρονα σκηνές από το κινηματογραφικό ποίημα του Ακίρα Κουροσάβα "Η γειτονιά των καταφρονεμένων". Αν και δεν έχει καμμιά σημασία, κάτι μου λέει ότι ο Χάντρα έγραψε το μυθιστόρημά του υπό την επήρεια της συγκεκριμένης ταινίας.

"Ο Όλυμπος των απόκληρων" είναι χωρισμένος σε δυο μέρη και όλη του η δράση περιορίζεται σε μια αλάνα ανάμεσα σε μια χωματερή και στην θάλασσα. Οι πρωταγωνιστές του είναι αυτό που υποδηλώνει ο τίτλος: απόκληροι της ζωής, που κουβαλούν ο καθένας την δική του ιστορία. Σε πρώτο πλάνο ο Ας ο μονόφθαλμος με τον Τζούνιορ, τον χαζούλη προστατευόμενό του και απέναντί τους ο "βασιλιάς" της περιοχής, ο Πασάς ο ομοφυλόφιλος, με τον εραστή του Πίπο. Τριγύρω τους, ένας συρφετός "καταφρονεμένων" στήνει το σουρρεαλιστικό σκηνικό: ο Νεγκούς φαντάζεται τον εαυτό του κατακτητή στρατηλάτη σαν τον Μεγαλέξαντρο, ο Χαρούν παλεύει μονίμως με τα μυρμήγκια και τις ψείρες που βρίσκουν κατάλυμα στο βρόμικο βρακί του, ο μονόχνωτος Μπλις τσακώνεται με τους πάντες, η γριά Μάμα περιποιείται τον ανήμπορο Μιμόζα, ο τρελοερευνητής Αϊνστάιν ψάχνει να βρει το υπερφάρμακο για όλες τις αρρώστιες, ο μονόχειρας Και Ταλοιπά έχει μόνιμη φαγούρα στο χέρι που του λείπει, ο Ντιμπ γλύφει τον Πασά για να κερδίσει την ευνοιά του... Ένας μικρόκοσμος, καρικατούρα του δικού μας "πολιτισμένου" κόσμου.

Στο δεύτερο μέρος του μυθιστορήματος, εμφανίζεται ο Μπεν Αντάμ, του οποίου το όνομα σημαίνει "ο υιός του ανθρώπου" και αναστατώνει τους πάντες. Κι ενώ όλα μέχρι τότε κυλούσαν σε μια τελματώδη ραστώνη, ξαφνικά οι μνήμες επανέρχονται, τα απωθημένα αναδύονται και οι συγκρούσεις αρχίζουν. Το μυθιστόρημα μετατρέπεται σε φιλοσοφικό στοχασμό αλλά δεν χάνει ποτέ την μαγεία του και την τρυφερότητά του. Αν και η παρουσία του Μπεν Αντάμ ταράζει τα λιμνασμένα νερά της αλάνας, οι ομόκεντροι κύκλοι σιγά-σιγά καταλαγιάζουν.

Τελικά, ο Γιασμίνα Χάντρα μετατρέπει με άνεση την πένα του πότε σε κινηματογραφική κάμερα και πότε σε καρφί, το οποίο ο αναγνώστης νοιώθει συχνά να τον κεντρίζει. Κι όπως κάνει κάθε μεγάλος δημιουργός, αποφεύγει και τα συμπεράσματα και τα διδάγματα, αφήνοντάς τα στον ίδιο τον αναγνώστη. 

"Ο Όλυμπος των απόκληρων" κυκλοφορεί από τον "Καστανιώτη" και οι κάπου 160 σελίδες του αξίζουν με το παραπάνω τα 11,50 ευρώ που θα σας ζητήσει ο βιβλιοπώλης σας. Βυθιστείτε σε έναν αλλιώτικο κόσμο και απολαύστε ένα ποιητικό ταξίδι μακρυά από το νοοκτόνο λάιφ-στάιλ της πεζής εποχής μας.

(*) Όπως είχαμε πει όταν παρουσιάζαμε το βιβλίο του "Τα χελιδόνια της Καμπούλ", πίσω από το θηλυκό όνομα Γιασμίνα Χάντρα κρύβεται ο αλγερινός Μοχάμεντ Μουλεσσεχούλ.