Το 1961 κορυφώνονται οι διαπραγματεύσεις για την σύνδεση της χώρας με την ΕΟΚ. Στις 30 Μαρτίου μονογραφείται η σχετική συμφωνία και μπαίνουν οι όροι με τους οποίους πρέπει να συμμορφωθεί η Ελλάδα μέσα στα επόμενα 12 χρόνια, ώστε να ενταχθεί πλήρως στην Κοινή Αγορά. Στις 3 Απριλίου 1962, ο Καραμανλής με τον Ευάγγελο Αβέρωφ (τότε υπουργό εξωτερικών) φεύγουν για συνομιλίες στις Βρυξέλλες, όπου προσπαθούν να κάμψουν τις αντιρρήσεις της Ιταλίας και στην συνέχεια περνούν από το Παρίσι, όπου αποσπούν την σύμφωνη γνώμη του Ντε Γκωλ, παρά τα εμπόδια που συναντά στο εσωτερικό της χώρας του ο γάλλος πρόεδρος. Τελικά, το φθινόπωρο του 1961, η συμφωνία σύνδεσης επικυρώνεται και από την ιταλική βουλή. Έτσι, την 1η Νοεμβρίου 1961, η Ελλάδα γίνεται η πρώτη χώρα η οποία συνδέεται με την ΕΟΚ.
Στο μεταξύ, έχουν μεσολαβήσει οι εκλογές της 29ης Οκτωβρίου 1961, οι οποίες πέρασαν στην ιστορία ως "εκλογές βίας και νοθείας" ή ως οι εκλογές όπου ψήφισαν και τα δέντρα. Πράγματι, το αστικό κράτος, θορυβημένο από την άνοδο της αριστεράς, μεταχειρίστηκε όλα τα θεμιτά και -κυρίως- τα αθέμιτα μέσα για να βάλει "τους κομμουνιστές στη γωνία" (κατά την προσφιλή φράση του "Γέρου της Δημοκρατίας", Γεωργίου Παπανδρέου). Μόνο που ο Παπανδρέου δεν μπόρεσε να καταλάβει ότι οι αντιδημοκρατικές μεθοδεύσεις δεν θα έβγαιναν σε καλό ούτε για την Ένωση Κέντρου. Έτσι, η ΕΡΕ του Καραμανλή σκαρφάλωσε στο 50,81%, κερδίζοντας 176 έδρες, ενώ το κόμμα του Παπανδρέου "κόλλησε" στο 33,66%, μένοντας με 100 έδρες. Ο ληστρικός εκλογικός νόμος δεν επέτρεψε στην ενωμένη αριστερά να περάσει στην δεύτερη κατανομή (παρ' ότι μάζεψε 14,63% των ψήφων), περιορίζοντας τους βουλευτές της σε 24.
Ας επιστρέψουμε, όμως, στα ενεργειακά. Είδαμε ότι οι κυβερνήσεις Καραμανλή επιχειρούσαν να στηρίξουν την ανάπτυξη της χώρας στο ξένο κεφάλαιο. Το κακό ήταν ότι (όπως είδαμε στην περίπτωση Πεσινέ) τα αρμόδια υπουργεία έδειχναν άμμετρη υποχωρητικότητα και ενδοτικότητα στις απαιτήσεις των ξένων κεφαλαιοκρατών. Σημαντικό ρόλο έπαιζαν και οι κυβερνήσεις των ισχυρών χωρών, οι οποίες ασκούσαν έντονες πιέσεις προς το συμφέρον των μονοπωλίων τους. Βέβαια, εκτός από τις πολιτικές πιέσεις, ήταν συνηθισμένο το φαινόμενο της εξαγοράς κρατικών λειτουργών, οι οποίοι κάθε άλλο παρά στήριζαν τα συμφέροντα του ελληνικού κράτους με τις αποφάσεις και τις υπογραφές τους. Χαρακτηριστική περίπτωση όλων αυτών αποτελεί η δραστηριότητα του διοικητικού συμβουλίου της ΔΕΗ εκείνη την περίοδο.
Οι ανωμαλίες στην ΔΕΗ, ιδιαίτερα στις συμβάσεις της με την ΟΛΚΟ (Όμνιουμ Λυονναί - Κοτεσί), η οποία είχε αναλάβει τα έργα στον Μέγδοβα, αρχίζουν να αποκαλύπτονται από την άνοιξη του 1960, με αφορμή το...διαζύγιο του γενικού διευθυντή της ΔΕΗ, Γεώργιου Πεζόπουλου (αργότερα υπουργού εθνικής οικονομίας της χούντας!). Ενώπιον της δικαιοσύνης, η γυναίκα του Πεζόπουλου προβαίνει σε αποκαλύψεις για αθέμιτες συναλλαγές του άντρα της με την γαλλική εταιρεία.
Τα στοιχεία βγαίνουν στο φως από την εφημερίδα "Νεολόγος των Πατρών". Το Ιούλιο του 1961, η πατρινή εφημερίδα δημοσιεύει φωτοαντίγραφα επιστολών του εκπροσώπου της γαλλικής εταιρείας Δ. Φιλάρετου προς τον Πεζόπουλο. Σ' αυτές, γίνεται καθαρά λόγος για τις συναλλαγές ΟΛΚΟ-Πεζόπουλου και για επίθεση κατά του μηχανικού της ΔΕΗ Παπαλεονάρδου, ο οποίος είχε αντιταχθεί στις χαριστικές διατάξεις των συμβάσεων. Σύμφωνα με τις αποκαλύψεις, ο Πεζόπουλος και ο Γουναράκης (πρόεδρος του ΔΣ της ΔΕΗ) είχαν πιέσει το συμβούλιο να κάνει παραχωρήσεις στην ΟΛΚΟ, οι οποίες προκάλεσαν ζημιές πολλών εκατομμυρίων δραχμών στην ΔΕΗ.
Η κυβέρνηση κάνει ό,τι μπορεί για να κουκουλώσει το σκάνδαλο αλλά η κοινή γνώμη την εξαναγκάζει να πάρει κάποια μέτρα για την εκκαθάριση της υπόθεσης. Ζητάει από Πεζόπουλο και Γουναράκη τις παραιτήσεις τους αλλά εκείνοι αρνούνται. Τον Ιούνιο του 1962, σε σύσκεψη υπό την προεδρία του ίδιου του Καραμανλή, η κυβέρνηση αποφασίζει τον εξαναγκασμό όλου του Δ.Σ. της ΔΕΗ σε παραίτηση. Ταυτόχρονα, ο υπουργός βιομηχανίας Ζησάκης καταθέτει νομοσχέδιο για την ΔΕΗ, το οποίο προκαλεί την έντονη αντίδραση της αντιπολίτευσης. Η αντιπολίτευση κατηγορεί την κυβέρνηση ότι ανεχόταν επί τρία ολόκληρα χρόνια τις ανωμαλίες στην ΔΕΗ και ζητάει την σύσταση εξεταστικής των πραγμάτων επιτροπής.
Το πηγάδι της διαφθοράς δεν φαίνεται να έχει πάτο. Ο υπουργός συντονισμού, Παναγής Παπαληγούρας, παραδέχεται πως από το 1958 ήταν γνωστό ότι η ΟΛΚΟ έδινε προμήθεια 5% στα μέλη του ΔΣ της ΔΕΗ, ώστε να εξασφαλίζει χαριστικές συμβάσεις! Παρά ταύτα, η κυβέρνηση αρνείται την σύσταση εξεταστικής επιτροπής, προκαλώντας την μήνη της Ένωσης Κέντρου, η οποία αποχωρεί από τις συνεδριάσεις της αρμόδιας επιτροπής. Από την επιτροπή αποχωρεί και η ΕΔΑ, επειδή η κυβέρνηση αρνείται να καταθέσει τους φακέλλους των ανωμαλιών της ΔΕΗ. Τελικά, συστήνεται επιτροπή ελέγχου των συμβάσεων της ΔΕΗ, η οποία χρειάστηκε δυόμισι χρόνια για να καταλήξει σε πόρισμα. Τι έλεγε, εν πάση περιπτώσει, αυτό το πόρισμα;
Στην αρχική συμφωνία του 1953 προβλεπόταν αμοιβή 425 εκατ. γαλλικών φράγκων στην ΟΛΚΟ για την μελέτη και την διεύθυνση εργασιών στον Μέγδοβα αλλά και για την άρδευση της πεδιάδας της Καρδίτσας. Στην πορεία, το υπουργείο γεωργίας απέσπασε το έργο της άρδευσης, το οποίο είχε αποτιμηθεί στα 50 εκατ. γαλλικά φράγκα. Το 1956, ο Παπαλεονάρδος πήρε χαμπάρι την "τρύπα" των 50 εκατομμυρίων φράγκων και ειδοποίησε σχετικά τους Πεζόπουλο και Γουναράκη. Αυτοί, όμως, υπέγραψαν την τελική σύμβαση δίχως να αφαιρέσουν τα 50 εκατομμύρια και δεν δίστασαν να επιτεθούν στον Παπαλεονάρδο, ο οποίος τόλμησε να κάνει βούκινο την κλοπή. Εκτός απ' αυτό, η ΟΛΚΟ κατάφερε με διάφορα τερτίπια να εγκριθεί υπέρ της συνολική υπέρβαση των συμβατικών δαπανών ύψους 523 εκατ. δραχμών(!). Τέλος, το πόρισμα καταλογίζει ευθύνες στον Πεζόπουλο για την προμήθεια ρεύματος στην Πεσινέ με τιμή κάτω του κόστους. Ποια ήταν η καταδίκη του Πεζόπουλου για όλα αυτά; Μα...η υπουργοποίησή του επί χούντας!!
Κατά τα άλλα, μέσα στο 1962 υπογράφονται κι άλλες συμβάσεις με ξένες εταιρείες, σημαντικώτερη των οποίων είναι εκείνη με την Esso Pappas, θυγατρική τής Standard Oil. Σύμφωνα με την σύμβαση αυτή, ο ελληνοαμερικανός Τομ Πάππας αναλαμβάνει να ιδρύσει στην Θεσσαλονίκη διυλιστήριο πετρελαίου, χαλυβουργείο και εργοστάσιο πετροχημικών προϊόντων. Η αποικιοκρατική σύμβαση δίνει στην εταιρεία την δυνατότητα να διατηρεί ψηλά το κόστος των καυσίμων, να εξασφαλίζει για πολλά χρόνια το μονοπώλιο στην ίδρυση βιομηχανιών αμμωνίας, χάλυβα και πετροχημικών, να βγάζει ανεξέλεγκτα κεφάλαια από την χώρα κλπ. Η δύναμη που παραχωρείται στον Τομ Πάππας είναι τόση ώστε ο ελληνοαμερικανός κεφαλαιούχος γίνεται ο σημαντικώτερος εκπρόσωπος των αμερικανικών οικονομικών συμφερόντων στον τόπο μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου