Έχουμε ακούσει πολλά και θα ακούσουμε ακόμη περισσότερα τις επόμενες ημέρες σχετικά με την "αναδιάρθρωση" του ελληνικού χρέους και την "επιμήκυνση" του χρόνου αποπληρωμής του. Νομίζω, λοιπόν, ότι δεν βλάφτει να δούμε σε γενικές γραμμές τι σημαίνει όλη αυτή η κουβέντα και τι κρύβεται πίσω από την βιτρίνα.
Στις αρχές του 2009, λίγους μήνες μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers, στην Ευρώπη ήταν έντονες οι ανησυχίες ότι θα μπορούσε να συμβεί κάτι αντίστοιχο, με αφετηρία τις τράπεζες της ανατολικής Ευρώπης. Ολοι αντιλαμβάνονταν το πρόβλημα, αλλά αδυνατούσαν να συνεργαστούν για να το αντιμετωπίσουν. Οι μεγάλες τράπεζες γνώριζαν ότι, αν άρχιζε κάποια να αποσύρει κεφάλαια, θα επυροδοτείτο ντόμινο κατάρρευσης, πλην όμως καμμία δεν θα ήθελε να μείνει τελευταία σε μια κούρσα αποχώρησης. Για να αντιμετωπίσουν αυτό το πρόβλημα, οι τεχνοκράτες του ΔΝΤ, της ΕΚΤ και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης σκέφτηκαν να συγκεντρώσουν εκπροσώπους των μεγαλύτερων τραπεζών και να επιτύχουν μία συμφωνία κυρίων.
Έτσι γεννήθηκε η "Πρωτοβουλία της Βιέννης". Σύμφωνα μ' αυτή, οι τράπεζες δεσμεύτηκαν να μην αποσύρουν τα κεφάλαιά τους και οι διεθνείς οργανισμοί υποσχέθηκαν να παράσχουν δάνεια στις οικονομίες της ανατολικής Ευρώπης. Η συμφωνία τηρήθηκε, η κατάσταση στις αγορές ομαλοποιήθηκε και έκτοτε το πρόβλημα δείχνει να βρίσκεται υπό έλεγχο. Την πετυχημένη αυτή συνταγή σκέφτονται να εφαρμόσουν εκ νέου οι ευρωπαίοι, για να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα χρέους στην ευρωζώνη. Για την οικονομία του λόγου, ας παραβλέψουμε την πείνα που έφερε αυτή η "πετυχημένη συνταγή" στους λαούς της ανατολικής Ευρώπης και ας συνεχίσουμε να αναλύουμε το θέμα τεχνοκρατικά.
Φαίνεται ότι στην Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. τον Ιούνιο θα προκύψει κάτι αντίστοιχο της "Πρωτοβουλίας της Βιέννης". Ο δρόμος άνοιξε από το Eurogroup, το οποίο, εγκρίνοντας το πορτογαλικό δάνειο, κάλεσε τους ιδιώτες να συνεργαστούν οικειοθελώς. Κάτι αντίστοιχο θα συμβεί και με όσους κατέχουν ελληνικά ομόλογα που λήγουν τα προσεχή χρόνια: θα κληθούν να υποσχεθούν ότι θα τα κρατήσουν ως τη λήξη τους και στην συνέχεια θα τα ανταλλάξουν με νέα ομόλογα αντίστοιχης αξίας. Με τον τρόπο αυτό θα επιτευχθεί η επιμήκυνση της περιόδου αποπληρωμής του ελληνικού χρέους, χωρίς να συμβεί κάτι που θα μπορούσε νομικά να θεωρηθεί αναδιάρθρωση.
Παράλληλα, η τρόικα θα εγγυηθεί ότι θα προσφέρει στην Ελλάδα το περίφημο δάνειο των 60 δισ. ευρώ. Μια τέτοια συμφωνία πιθανόν να ικανοποιήσει ακόμα και την ΕΚΤ, η οποία διαφωνεί με κάθε ιδέα αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους. Ο πρόεδρος της ΕΚΤ, Ζαν Κλωντ Τρισσέ, εξέφρασε αντιρρήσεις σε κάθε λύση που θα μπορούσε να θεωρηθεί αναδιάρθρωση και απείλησε ότι η ΕΚΤ θα πάψει να δέχεται ως ενέχυρο τα ελληνικά ομόλογα. Όμως, μια "συμφωνία κυρίων" μεταξύ των τραπεζών να μην ξεπουλάνε ελληνικά ομόλογα, θα μπορούσε να γίνει δεκτή.
Βέβαια, η Γερμανία και οι σύμμαχοί της θα ικανοποιούνταν περισσότερο με κάποια διασφάλιση για την τήρηση της συμφωνίας. Γι' αυτό, πρότειναν να αντικαταστήσουν και οι ιδιώτες τα ελληνικά ομόλογα που κατέχουν με άλλα μεγαλύτερης διάρκειας. Έτσι, οι ιδιώτες επενδυτές δεν θα μπορούν να υπαναχωρήσουν από τη συμφωνία, αν ξεσπάσει ένα νέο κύμα πανικού. Ταυτόχρονα, όμως, θα διατηρείται το σημαντικότερο πλεονέκτημα της όλης προσέγγισης: οι τράπεζες δεν θα χρειαστεί να μειώσουν τις ονομαστικές αξίες των ελληνικών ομολόγων που διατηρούν στα χαρτοφυλάκιά τους κι έτσι δεν θα πληγεί η κεφαλαιακή τους βάση. Πάντως, οι περισσότερες ευρωπαϊκές τράπεζες έχουν ήδη περιορίσει την έκθεσή τους σε ελληνικά ομόλογα, "παρκάροντάς" τα στην ΕΚΤ.
Σε σχέση με την "Πρωτοβουλία της Βιέννης", η βασική δυσκολία της νέας προσπάθειας της "διεθνούς των κερδοσκόπων" να μη σημειώσει απώλειες από την ελληνική περιπέτεια έγκειται σε κάτι απλό: το πρόβλημα αποπληρωμής των χρεών των ανατολικών χωρών ήταν σαφώς ευκολώτερο στην επίλυσή του, μιας και εκείνες οι χώρες δεν είχαν προλάβει να συσσωρεύσουν χρέος σε όγκο ανάλογο του ελληνικού μέσα σε 20 μόνο χρόνια "ελευθερίας" από την "τυρρανία" του κομμουνισμού. Πώς θα ξεπεράσουν αυτόν τον σκόπελο; Ε, σιγά τώρα! Με τόσο πλούτο που -φαίνεται πως- διαθέτει το Αιγαίο, θα βρεθεί σίγουρα τρόπος!
Στις αρχές του 2009, λίγους μήνες μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers, στην Ευρώπη ήταν έντονες οι ανησυχίες ότι θα μπορούσε να συμβεί κάτι αντίστοιχο, με αφετηρία τις τράπεζες της ανατολικής Ευρώπης. Ολοι αντιλαμβάνονταν το πρόβλημα, αλλά αδυνατούσαν να συνεργαστούν για να το αντιμετωπίσουν. Οι μεγάλες τράπεζες γνώριζαν ότι, αν άρχιζε κάποια να αποσύρει κεφάλαια, θα επυροδοτείτο ντόμινο κατάρρευσης, πλην όμως καμμία δεν θα ήθελε να μείνει τελευταία σε μια κούρσα αποχώρησης. Για να αντιμετωπίσουν αυτό το πρόβλημα, οι τεχνοκράτες του ΔΝΤ, της ΕΚΤ και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης σκέφτηκαν να συγκεντρώσουν εκπροσώπους των μεγαλύτερων τραπεζών και να επιτύχουν μία συμφωνία κυρίων.
Έτσι γεννήθηκε η "Πρωτοβουλία της Βιέννης". Σύμφωνα μ' αυτή, οι τράπεζες δεσμεύτηκαν να μην αποσύρουν τα κεφάλαιά τους και οι διεθνείς οργανισμοί υποσχέθηκαν να παράσχουν δάνεια στις οικονομίες της ανατολικής Ευρώπης. Η συμφωνία τηρήθηκε, η κατάσταση στις αγορές ομαλοποιήθηκε και έκτοτε το πρόβλημα δείχνει να βρίσκεται υπό έλεγχο. Την πετυχημένη αυτή συνταγή σκέφτονται να εφαρμόσουν εκ νέου οι ευρωπαίοι, για να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα χρέους στην ευρωζώνη. Για την οικονομία του λόγου, ας παραβλέψουμε την πείνα που έφερε αυτή η "πετυχημένη συνταγή" στους λαούς της ανατολικής Ευρώπης και ας συνεχίσουμε να αναλύουμε το θέμα τεχνοκρατικά.
Φαίνεται ότι στην Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. τον Ιούνιο θα προκύψει κάτι αντίστοιχο της "Πρωτοβουλίας της Βιέννης". Ο δρόμος άνοιξε από το Eurogroup, το οποίο, εγκρίνοντας το πορτογαλικό δάνειο, κάλεσε τους ιδιώτες να συνεργαστούν οικειοθελώς. Κάτι αντίστοιχο θα συμβεί και με όσους κατέχουν ελληνικά ομόλογα που λήγουν τα προσεχή χρόνια: θα κληθούν να υποσχεθούν ότι θα τα κρατήσουν ως τη λήξη τους και στην συνέχεια θα τα ανταλλάξουν με νέα ομόλογα αντίστοιχης αξίας. Με τον τρόπο αυτό θα επιτευχθεί η επιμήκυνση της περιόδου αποπληρωμής του ελληνικού χρέους, χωρίς να συμβεί κάτι που θα μπορούσε νομικά να θεωρηθεί αναδιάρθρωση.
Παράλληλα, η τρόικα θα εγγυηθεί ότι θα προσφέρει στην Ελλάδα το περίφημο δάνειο των 60 δισ. ευρώ. Μια τέτοια συμφωνία πιθανόν να ικανοποιήσει ακόμα και την ΕΚΤ, η οποία διαφωνεί με κάθε ιδέα αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους. Ο πρόεδρος της ΕΚΤ, Ζαν Κλωντ Τρισσέ, εξέφρασε αντιρρήσεις σε κάθε λύση που θα μπορούσε να θεωρηθεί αναδιάρθρωση και απείλησε ότι η ΕΚΤ θα πάψει να δέχεται ως ενέχυρο τα ελληνικά ομόλογα. Όμως, μια "συμφωνία κυρίων" μεταξύ των τραπεζών να μην ξεπουλάνε ελληνικά ομόλογα, θα μπορούσε να γίνει δεκτή.
Βέβαια, η Γερμανία και οι σύμμαχοί της θα ικανοποιούνταν περισσότερο με κάποια διασφάλιση για την τήρηση της συμφωνίας. Γι' αυτό, πρότειναν να αντικαταστήσουν και οι ιδιώτες τα ελληνικά ομόλογα που κατέχουν με άλλα μεγαλύτερης διάρκειας. Έτσι, οι ιδιώτες επενδυτές δεν θα μπορούν να υπαναχωρήσουν από τη συμφωνία, αν ξεσπάσει ένα νέο κύμα πανικού. Ταυτόχρονα, όμως, θα διατηρείται το σημαντικότερο πλεονέκτημα της όλης προσέγγισης: οι τράπεζες δεν θα χρειαστεί να μειώσουν τις ονομαστικές αξίες των ελληνικών ομολόγων που διατηρούν στα χαρτοφυλάκιά τους κι έτσι δεν θα πληγεί η κεφαλαιακή τους βάση. Πάντως, οι περισσότερες ευρωπαϊκές τράπεζες έχουν ήδη περιορίσει την έκθεσή τους σε ελληνικά ομόλογα, "παρκάροντάς" τα στην ΕΚΤ.
Σε σχέση με την "Πρωτοβουλία της Βιέννης", η βασική δυσκολία της νέας προσπάθειας της "διεθνούς των κερδοσκόπων" να μη σημειώσει απώλειες από την ελληνική περιπέτεια έγκειται σε κάτι απλό: το πρόβλημα αποπληρωμής των χρεών των ανατολικών χωρών ήταν σαφώς ευκολώτερο στην επίλυσή του, μιας και εκείνες οι χώρες δεν είχαν προλάβει να συσσωρεύσουν χρέος σε όγκο ανάλογο του ελληνικού μέσα σε 20 μόνο χρόνια "ελευθερίας" από την "τυρρανία" του κομμουνισμού. Πώς θα ξεπεράσουν αυτόν τον σκόπελο; Ε, σιγά τώρα! Με τόσο πλούτο που -φαίνεται πως- διαθέτει το Αιγαίο, θα βρεθεί σίγουρα τρόπος!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου