Την πρώτη μας επαφή με την τουρκική λογοτεχνία, από τούτην εδώ τη γωνιά, την κάναμε πριν 7 μήνες, με το "Τσαντόρ" τού Μουρατχάν Μουνγκάν. Σήμερα θα γνωριστούμε με τον σημαντικώτερο -μαζί με τον Αχμέτ Ουμίτ- σύγχρονο τούρκο συγγραφέα αστυνομικών μυθιστορημάτων, τον Τζελίλ Οκέρ. Και η γνωριμία μας μαζί του θα γίνει μέσα από το μυθιστόρημά του "Έγκλημα στο χρηματιστήριο".
Ο Οκέρ (όπως πολλοί άλλοι σημαντικοί συγγραφείς) εμφανίστηκε μάλλον μεγάλος στα γράμματα, όταν το 1999, σε ηλικία 47 ετών, πήρε μέρος σε κάποιον διαγωνισμό αστυνομικού μυθιστορήματος και κέρδισε το έπαθλο με το μυθιστόρημα "Το γυμνό πτώμα". Τότε, είχε την έμπνευση να αριθμήσει τα κεφάλαια του βιβλίου με τον ιδιότυπο τρόπο 1.1, 1.2, 1.3 κλπ. Μιας και το "Έγκλημα στο χρηματιστήριο" είναι το τρίτο του βιβλίο, είναι λογική η αρίθμηση 3.1, 3.2, 3.3 κλπ, οπότε ας μη παραξενεύεται ο αναγνώστης.
Βάζω άνετα στοίχημα ότι ο Οκέρ ανήκει στους θαυμαστές τού Ραίημοντ Τσάντλερ. Ο πρωταγωνιστής του, ο ιδιωτικός ντετέκτιβ Ρεμζί Ουνάλ, αποτελεί σαφέστατα αντίγραφο του Φίλιπ Μάρλου: καπνίζει σαν αράπης, πίνει τον σκασμό, τρώει ότι πιο πρόχειρο βρίσκει, τρώει ξύλο, μπλέκεται σε προβλήματα δίχως να υπάρχει λόγος, έχει γνωριμίες με τον υπόκοσμο, αποφεύγει την συνεργασία με την αστυνομία, δεν υποκύπτει στα θέλγητρα της οποιασδήποτε ομορφονιάς τού κολλάει, έχει όπλο που δεν χρησιμοποιεί, καπριτσώνεται για να βρει απαντήσεις σε ερωτήματα που δεν τον αφορούν και είναι τόσο κυνικός ώστε δεν διστάζει να αυτοσαρκάζεται. Ίσως η μόνη του διαφορά με τον πρωταγωνιστή τού Τσάντλερ είναι ότι ο Μάρλοου ρουφάει ποτάμια ουίσκυ ενώ ο Ουνάλ βολεύεται με...τσάι.
Στο "Έγκλημα στο χρηματιστήριο", ο Ουνάλ (πρώην πιλότος για τον οποίο λένε ότι δεν μπορεί να προσγειώσει ούτε Τσέσνα σε προσομειωτή πτήσης) προσλαμβάνεται από τον ιδιοκτήτη μιας εταιρείας επενδύσεων προκειμένου να παρακολουθήσει μια υπάλληλο της εταιρείας, με την οποία ο ιδιοκτήτης διατηρεί εξωσυζυγική σχέση αλλά υποψιάζεται ότι εκείνη τον απατά. Κι ενώ όλα κυλάνε απίστευτα ήρεμα, ο Οκέρ αποφασίζει ξαφνικά να βάλει μπουρλότο, ανακατεύοντας άλλον έναν ιδιωτικό ντετέκτιβ, μια σπείρα κακοποιών, άλλους υπαλλήλους τής εταιρείας, την σύζυγο του ιδιοκτήτη, δυο φιλενάδες τής παρακολουθούμενης κοπέλλας κλπ, παράλληλα με μια γκαγκστερικού τύπου εκτέλεση στους δρόμους τής Πόλης κι ένα σωρό άλλα μικρότερα επεισόδια τα οποία, αντί να ξεμπερδέψουν το κουβάρι τής ιστορίας, το μπερδεύουν περισσότερο.
Η γραφή τού Οκέρ είναι αντίστοιχη εκείνης του Τσάντλερ, με αδιάκοπο λεπτό χιούμορ, που πολλές φορές ξεπερνά τα όρια της ειρωνείας και με χαρακτηριστικές κοφτές φράσεις, που ζωηρεύουν τις αλλεπάλληλες εικόνες. Η διαφορά είναι ότι ο τούρκος εντάσσει απόλυτα την ιστορία του στο περιβάλλον τής Πόλης, θυμίζοντας αρκετά το πώς ο δικός μας Πέτρος Μάρκαρης "μετακινεί" τον υπαστυνόμο Χαρίτο στους δρόμους της ελληνικής πρωτεύουσας. Υποθέτω ότι όσοι έχουν επισκεφθεί την Κωνσταντινούπολη θα απολαύσουν περισσότερο τούτο το βιβλίο, καθώς θα μετακινούνται συνεχώς από την μια γειτονιά τής Πόλης στην άλλη.
Για να ολοκληρώσει το δημιούργημά του ο Οκέρ δεν χρειάζεται παρά σκάρτες 210 σελίδες, οι οποίες κυλούν σαν νεράκι. Γενικά, το "Έγκλημα στο χρηματιστήριο" αποτελεί εξαιρετική επιλογή για ένα χειμωνιάτικο κυριακάτικο πρωινό, το οποίο ίσως να ξοδευόταν στο ξεφύλλισμα κάποιων ανούσιων χαζοφυλλάδων με "προσφορές". Κυκλοφορεί από τον "Καστανιώτη" και όχι μόνο δεν θα λυπηθείτε τα κάπου 12 ευρώ που θα ξοδέψετε για να το αγοράσετε αλλά φοβάμαι ότι εξ αιτίας του θα αναζητήσετε και το δεύτερο μυθιστόρημα του Οκέρ "Το πτώμα με τα ποδοσφαιρικά παπούτσια". Προσωπικά, περιμένω να δω πότε θα κυκλοφορήσει στα ελληνικά και το πρώτο βιβλίο τού Οκέρ, "Το γυμνό πτώμα".
Και τώρα, η -συνηθισμένη τον τελευταίο καιρό- γκρίνια με τον "Καστανιώτη". Θα σας φανεί περίεργο αλλά στο "Έγκλημα στο χρηματιστήριο" δεν παίζει πουθενά...χρηματιστήριο! Μόνη υποψία χρηματιστηρίου είναι ότι η εταιρεία τής ιστορίας ασχολείται και με χρηματιστηριακές επενδύσεις. Η πραγματικότητα είναι ότι ο Οκέρ αρέσκεται να χρησιμοποιεί στους τίτλους του την λέξη ceset, η οποία σημαίνει πτώμα. Έτσι, λοιπόν, τιτλοφόρησε τούτο το μυθιστόρημα ως "Bin lotluk ceset", που θα πει "Το πολλαπλό πτώμα". Όταν ολοκληρώσετε την ανάγνωση, θα καταλάβετε τον τίτλο τού Οκέρ. Όμως, ποτέ δεν θα καταλάβουμε γιατί ο "Καστανιώτης" επέλεξε κάτι άλλο, τελείως άσχετο, υποτιμώντας βάναυσα την νοημοσύνη μας...
Ο Οκέρ (όπως πολλοί άλλοι σημαντικοί συγγραφείς) εμφανίστηκε μάλλον μεγάλος στα γράμματα, όταν το 1999, σε ηλικία 47 ετών, πήρε μέρος σε κάποιον διαγωνισμό αστυνομικού μυθιστορήματος και κέρδισε το έπαθλο με το μυθιστόρημα "Το γυμνό πτώμα". Τότε, είχε την έμπνευση να αριθμήσει τα κεφάλαια του βιβλίου με τον ιδιότυπο τρόπο 1.1, 1.2, 1.3 κλπ. Μιας και το "Έγκλημα στο χρηματιστήριο" είναι το τρίτο του βιβλίο, είναι λογική η αρίθμηση 3.1, 3.2, 3.3 κλπ, οπότε ας μη παραξενεύεται ο αναγνώστης.
Στο "Έγκλημα στο χρηματιστήριο", ο Ουνάλ (πρώην πιλότος για τον οποίο λένε ότι δεν μπορεί να προσγειώσει ούτε Τσέσνα σε προσομειωτή πτήσης) προσλαμβάνεται από τον ιδιοκτήτη μιας εταιρείας επενδύσεων προκειμένου να παρακολουθήσει μια υπάλληλο της εταιρείας, με την οποία ο ιδιοκτήτης διατηρεί εξωσυζυγική σχέση αλλά υποψιάζεται ότι εκείνη τον απατά. Κι ενώ όλα κυλάνε απίστευτα ήρεμα, ο Οκέρ αποφασίζει ξαφνικά να βάλει μπουρλότο, ανακατεύοντας άλλον έναν ιδιωτικό ντετέκτιβ, μια σπείρα κακοποιών, άλλους υπαλλήλους τής εταιρείας, την σύζυγο του ιδιοκτήτη, δυο φιλενάδες τής παρακολουθούμενης κοπέλλας κλπ, παράλληλα με μια γκαγκστερικού τύπου εκτέλεση στους δρόμους τής Πόλης κι ένα σωρό άλλα μικρότερα επεισόδια τα οποία, αντί να ξεμπερδέψουν το κουβάρι τής ιστορίας, το μπερδεύουν περισσότερο.
Η γραφή τού Οκέρ είναι αντίστοιχη εκείνης του Τσάντλερ, με αδιάκοπο λεπτό χιούμορ, που πολλές φορές ξεπερνά τα όρια της ειρωνείας και με χαρακτηριστικές κοφτές φράσεις, που ζωηρεύουν τις αλλεπάλληλες εικόνες. Η διαφορά είναι ότι ο τούρκος εντάσσει απόλυτα την ιστορία του στο περιβάλλον τής Πόλης, θυμίζοντας αρκετά το πώς ο δικός μας Πέτρος Μάρκαρης "μετακινεί" τον υπαστυνόμο Χαρίτο στους δρόμους της ελληνικής πρωτεύουσας. Υποθέτω ότι όσοι έχουν επισκεφθεί την Κωνσταντινούπολη θα απολαύσουν περισσότερο τούτο το βιβλίο, καθώς θα μετακινούνται συνεχώς από την μια γειτονιά τής Πόλης στην άλλη.
Για να ολοκληρώσει το δημιούργημά του ο Οκέρ δεν χρειάζεται παρά σκάρτες 210 σελίδες, οι οποίες κυλούν σαν νεράκι. Γενικά, το "Έγκλημα στο χρηματιστήριο" αποτελεί εξαιρετική επιλογή για ένα χειμωνιάτικο κυριακάτικο πρωινό, το οποίο ίσως να ξοδευόταν στο ξεφύλλισμα κάποιων ανούσιων χαζοφυλλάδων με "προσφορές". Κυκλοφορεί από τον "Καστανιώτη" και όχι μόνο δεν θα λυπηθείτε τα κάπου 12 ευρώ που θα ξοδέψετε για να το αγοράσετε αλλά φοβάμαι ότι εξ αιτίας του θα αναζητήσετε και το δεύτερο μυθιστόρημα του Οκέρ "Το πτώμα με τα ποδοσφαιρικά παπούτσια". Προσωπικά, περιμένω να δω πότε θα κυκλοφορήσει στα ελληνικά και το πρώτο βιβλίο τού Οκέρ, "Το γυμνό πτώμα".
Και τώρα, η -συνηθισμένη τον τελευταίο καιρό- γκρίνια με τον "Καστανιώτη". Θα σας φανεί περίεργο αλλά στο "Έγκλημα στο χρηματιστήριο" δεν παίζει πουθενά...χρηματιστήριο! Μόνη υποψία χρηματιστηρίου είναι ότι η εταιρεία τής ιστορίας ασχολείται και με χρηματιστηριακές επενδύσεις. Η πραγματικότητα είναι ότι ο Οκέρ αρέσκεται να χρησιμοποιεί στους τίτλους του την λέξη ceset, η οποία σημαίνει πτώμα. Έτσι, λοιπόν, τιτλοφόρησε τούτο το μυθιστόρημα ως "Bin lotluk ceset", που θα πει "Το πολλαπλό πτώμα". Όταν ολοκληρώσετε την ανάγνωση, θα καταλάβετε τον τίτλο τού Οκέρ. Όμως, ποτέ δεν θα καταλάβουμε γιατί ο "Καστανιώτης" επέλεξε κάτι άλλο, τελείως άσχετο, υποτιμώντας βάναυσα την νοημοσύνη μας...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου