Η "απειλή" τής χρεωκοπίας (β)

Με το χτεσινό κείμενο μού άνοιξε η όρεξη και λέω να συνεχίσω να μιλάω περί χρεωκοπίας. Ειδικώτερα, λέω να ψάξουμε να δούμε τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει σε μας, τους απλούς πολίτες, μια επίσημη χρεωκοπία της χώρας μας.

Πρώτα-πρώτα...δεν θα αυτοκτονήσουμε! Αν ο θεσμός της χρεωκοπίας προστατεύει τον άνθρωπο που δεν μπορεί να ανταποκριθεί στα χρέη του (σύμφωνα με όσα αναλύσαμε χτες), πολύ περισσότερο προστατεύει ένα κράτος που βρίσκεται στην ίδια θέση. Και λέω "πολύ περισσότερο", επειδή ένα κράτος έχει μεγαλύτερη ευελιξία και -πρακτικά- περισσότερη ασφάλεια από έναν άνθρωπο. Για παράδειγμα, αν εγώ παραπιέσω κάποιον που μου χρωστάει, εκείνος μπορεί να προσφύγει στην δικαιοσύνη, οπότε η αστυνομία θα με επαναφέρει -με το καλό ή με το άγριο- στην τάξη. Αλλά σε ένα κράτος που χρωστάει, τί θα του κάνουν; Θα του κηρύξουν πόλεμο; Πάνε πια αυτές οι πρακτικές, πέρασαν οριστικά στην ιστορία.

Πάμε παρακάτω. Επειδή το νόμιμο δεν είναι απαραίτητα και ηθικό (κι ας λένε το αντίθετο ο Βουλγαράκης και κάποια άλλα μουσούδια τού φυράματός του), ο νόμος θεωρεί ανήθικο να πάρω το σπίτι μιας χήρας μάνας επειδή δεν μπορεί να μου ξεπληρώσει κάποια δανεικά που της είχα δώσει, όσο κι αν έχω στα χέρια μου χαρτιά και σφραγίδες που πιστοποιούν την νομιμότητα της απαιτησής μου. Πόσο ανήθικο είναι, λοιπόν, να απειλείς κατά τον ίδιο τρόπο έναν ολόκληρο λαό εν ονόματι κάποιων χρεών για τα οποία, μάλιστα, δεν ευθύνεται αυτός; Σαφώς και δεν μπορείς να τον απειλείς, μιας και η απειλή σου είναι κούφια.

Κατ' επέκταση, έστω κι αν χρεωκοπήσει η χώρα, δεν μπορεί κανένας πολιτικάντης να υποθηκεύσει το μέλλον των πολιτών της στο όνομα αυτής της χρεωκοπίας. Πολύ περισσότερο, δεν μπορεί να βάλει τέτοια επαχθέστατη υποθήκη στο όνομα της αποφυγής οποιασδήποτε χρεωκοπίας, άτακτης ή συντεταγμένης. Ο λόγος είναι απλός: κανένα κράτος δεν χρειάζεται να κάνει θυσίες προκειμένου να μη χρεωκοπήσει επειδή, πολύ απλά, δεν θα του επιτρέψουν οι δανειστές του να χρεωκοπήσει!

Ας πούμε δυο λόγια πάνω σ' αυτό το τελευταίο. Τελευταία, λέγεται κατά κόρον ότι κανένα κράτος δεν μπορεί να χρεωκοπήσει δίχως να αντιμετωπίσει επώδυνες επιπτώσεις. Παπαριές! Αυτή η μπαρούφα δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένα τσιτάτο τραπεζικής προελεύσεως, το οποίο διαδόθηκε ευρέως την δεκαετία τού 1990. Πρόκειται περί κούφιας απειλής για έναν πολύ απλό λόγο: αν ένα κράτος δεν μπορεί να πληρώσει τα χρέη του, δεν χάθηκε ο κόσμος. Και δεν χάθηκε ο κόσμος επειδή η περιουσία αυτού του κράτους (οι πηγές εσόδων του και, κυρίως, ο πλούτος του) είναι πάντα πολύ μεγαλύτερη από οποιοδήποτε χρέος, όσο μεγάλο κι αν είναι αυτό. Αν, λοιπόν, το κράτος αυτό πτωχεύσει, οι δανειστές του θα μείνουν με τον πούλο στο χέρι (να το πω έτσι, λαϊκά). Επομένως, είναι συμφέρον των δανειστών να αποτραπεί η χρεωκοπία, ώστε να διατηρήσουν την δυνατότητα να βάλουν χέρι στον δημόσιο πλούτο και στην περιουσία τού κράτους-οφειλέτη.

Φυσικά, για να ευοδωθούν οι προσδοκίες των δανειστών, χρειάζονται δυο προϋποθέσεις. Πρώτον, τις τύχες τού κράτους-οφειλέτη πρέπει να τις διαγουμίζει μια πολιτική ηγεσία, η οποία να διάκειται φιλικά προς αυτούς, είτε επειδή είναι ηλίθια είτε επειδή είναι ξεπουλημένη. Και, δεύτερον, πρέπει να υπάρχει κάποιος διεθνής οργανισμός, ο οποίος αφ' ενός μεν να νομιμοποιήσει αφ' ετέρου δε να επιβλέψει την αρπαγή του πλούτου τού κράτους-οφειλέτη από τους δανειστές του.

Να πάρω μια ανάσα και θα συνεχίσω. Στο μεταξύ, σκεφτείτε αν στην περίπτωση της Ελλάδας υπάρχουν οι παραπάνω προϋποθέσεις. Για να σας βοηθήσω, σας λέω η δεύτερη προϋπόθεση υπάρχει και λέγεται Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, Μηχανισμός Στήριξης, Τρόικα ή όπως αλλοιώς θέλετε. Με την πρώτη προϋπόθεση τί γίνεται;