"Λουί Λαμπέρ"

Όταν, πριν χρόνια, ένας νεαρός ρώτησε τον Βασίλη Ραφαηλίδη ποιους συγγραφείς θα του σύστηνε να διαβάσει, εισέπραξε την εξής απάντηση: "επειδή η ζωή είναι πολύ μικρή για να την αναλίσκουμε σε μετριότητες, διάβαζε κλασσικούς". Σήμερα, λοιπόν, το ιστολόγιο ρίχνει μια ματιά στο παρελθόν και προσηλώνει το βλέμμα του σε έναν συγγραφέα από τους κλασσικότερους των κλασσικών: στον Ονορέ ντε Μπαλζάκ και στο βιβλίο του "Λουί Λαμπέρ".

Όσοι έχουν γνωρίσει τον Μπαλζάκ από τα μεγάλα του μυθιστορήματα ("Ευγενία Γκραντέ", "Μπαρμπα-Γκοριό" κλπ), θα ξαφνιαστούν με το "Λουί Λαμπέρ", ένα πολύ παράξενο και πολύ ερεθιστικό (κατά τον Αναστάσιο Βιστωνίτη) βιβλίο. Όμως, το "Λουί Λαμπέρ" αποδεικνύει ότι ο Μπαλζάκ υπήρξε ο κορυφαίος των ρεαλιστών συγγραφέων επειδή ακριβώς δεν ήταν απλώς ρεαλιστής.

Το βιβλίο πρωτοκυκλοφόρησε το 1832 και προκάλεσε αντιδράσεις αλλά συν τω χρόνω επέδρασε καταλυτικά στο έργο πολλών λογοτεχνών, ειδικά κατά τον εικοστό αιώνα. Ο Χένρυ Μίλλερ το περιλαμβάνει στον κατάλογο των 100 πιο αγαπημένων του βιβλίων. Μάλιστα, ο συγκεκριμένος κατάλογος περιλαμβάνει μόνο δυο βιβλία από όλο το έργο του Μπαλζάκ και το δεύτερο, η "Σεραφίτα", θεωρείται τρόπον τινά προέκταση του "Λουί Λαμπέρ".

Ο πρωταγωνιστής του βιβλίου δεν είναι παρά ένα φτωχόπαιδο, το οποίο γίνεται δεκτό στο κολλέγιο της Βαντόμ, με την χορηγία της βαρώνης συγγραφέως Μαντάμ Ντε Στάελ. Εκεί γνωρίζει τον "Ποιητή" (όπως τον αποκαλούν οι συμμαθητές τους), ένα παιδί που γίνεται ο στενώτερος φίλος του, συμμερίζεται τις ανησυχίες του και τον ακολουθεί στις αναζητήσεις του, οι οποίες αντιτίθενται στις κατεστημένες θεωρίες της εποχής. Τα δυο παιδιά χλευάζονται από τους συμμαθητές τους και τιμωρούνται από τους καθηγητές τους αλλά συνεχίζουν απτόητα τις μελέτες τους για τις θεωρίες του Σβάντεμποργκ, το πνεύμα, την ύλη, το άπειρο. Κάποια στιγμή, οι δυο φίλοι χωρίζουν κι όταν ξανασυναντιούνται ο Λαμπέρ έχει καταντήσει ένα περιθωριοποιημένο ψυχικό ράκος. Ευτυχώς, έχουν διασωθεί οι επιστολές προς την αγαπημένη του και οι σημειώσεις του, μέσα από τα οποία αναδύονται λαμπεροί κι αναλλοίωτοι οι φιλοσοφικοί του στοχασμοί. 

"Ο Λαμπέρ πέθανε σε ηλικία είκοσι οκτώ χρόνων (...) μέσα στην αγκαλιά της φίλης του. Τον έθαψε σε μια νησίδα του πάρκου του Βιλενουά. Ο τάφος του αποτελείται από έναν απλό πέτρινο σταυρό, χωρίς όνομα και χωρίς ημερομηνία. Σαν ένα λουλούδι που άνθισε στο χείλος της αβύσσου, έπρεπε και να πέσει εκεί μέσα, άγνωστο, με άγνωστα τα χρώματα και τις μυρωδιές του... Το Βιλενουά είναι ερείπιο πλέον. Η γυναίκα του Λαμπέρ δεν κατοικεί εκεί, ίσως για να βλέπει καλύτερα πώς ήταν άλλοτε. Την είχαν ακούσει να λέει κάποτε: 
- Είχα την καρδιά του. Ο Θεός το πνεύμα του."

Το αριστούργημα αυτό του Μπαλζάκ διαβάζεται με απόλαυση και ταχύτητα, αφού ολοκληρώνεται μέσα σε λιγότερες από 150 σελίδες. Κυκλοφορεί από την "Σύγχρονη Εποχή" και στοιχίζει μόλις 9 ευρώ (ίσως και λιγότερο). Αν είσαστε τυχεροί, μπορεί να βρείτε την έκδοση που έκανε πριν λίγο καιρό η εφημερίδα "Το Βήμα" και στοιχίζει μόνο 5,5 ευρώ. Μη διστάσετε!