Πνευματικά δικαιώματα δεν υπάρχουν. Οι ιδέες πρέπει να κυκλοφορούν ελεύθερα. Άρα...
... η αντιγραφή όχι απλώς επιτρέπεται αλλά είναι και επιθυμητή, ακόμη και χωρίς αναφορά της πηγής!

Η γλώσσα κόκκαλα τσακίζει

- "Ο λόγος που μ' άφησες έξω από την υπόθεση", είπε ήσυχα, "ήταν ότι νόμισες πως η αστυνομία δεν θα πίστευε ότι σκέτη περιέργεια μ' έσπρωξε να κατέβω εκεί κάτω χτες το βράδυ. Θα υποψιάζονταν ίσως ότι είχα κάποιον ύποπτο λόγο και θα με σφυροκοπούσαν μέχρι να σπάσω".
- "Πώς ξέρεις αν δεν σκέφτηκα το ίδιο πράγμα;"
- "Οι αστυνομικοί είναι κι αυτοί άνθρωποι", είπε ξεκάρφωτα.
- "Έχω ακούσει ότι σαν τέτοιοι ξεκινάνε".

[Ραίημοντ Τσάντλερ, "Αντίο, γλυκειά μου", εκδόσεις Λυχνάρι, 1990 (σελ.: 54)]

17 Μαρτίου 2014

Σχολιάζοντας "μια θεωρία"...

[Το παρακάτω κείμενο προσαρτήθηκε από τον αναγνώστη Nestor M. ως σχόλιο στο τελευταίο κείμενο του ιστολογίου "Μια θεωρία". Το δημοσιεύω αυτούσιο (παρεμβαίνοντας μόνο στην διαμόρφωσή του και σε ελάχιστα εμφανή δακτυλογραφικά λάθη) ως ξεχωριστό κείμενο επειδή θα το αδικούσα αν το άφηνα ως απλό σχόλιο. Για τον ίδιο λόγο, κρατώ τις αντιρρήσεις, τις ενστάσεις και τις παρατηρήσεις μου μέχρι αύριο.]


Η κύρια εργασία τού site είναι να προπαγανδίζει τα κομουνιστικά ιδεώδη και έχει κάθε δικαίωμα αλλά κείμενο όπως αυτό είναι αδύνατον να το αφήσω ασχολίαστο, πρώτον γιατί τοποθετείται ρομαντικά και σχεδόν παιδικά σε ένα πολύ ουσιώδες θέμα όπως αυτό της οικονομίας και δεύτερον γιατί δίνει μια εικόνα εντελώς παραδεισένια και φαντασιακή για τις σχέσεις εργασίας σε ένα μεταεπαναστατικό περιβάλλον.

Από πού να αρχίσω; Λέει το κείμενο, 600 ευρώ το μήνα θα παίρνει ο καθένας μας, το λιγότερο. Από που προκύπτει αυτό; Ας υποθέσουμε ότι η πτώση του συναλλάγματος και η αποχώρηση ξένων εταιριών από την χώρα γίνεται όσο ήπια θα μπορούσε να γίνει χωρίς καταστροφικές συνέπειες και επίσης σταματάμε τον ανταγωνισμό στους εξοπλισμούς με τους φίλους μας γείτονες (που ένας τέτοιος ανταγωνισμός θα ενέτεινε την καπιταλιστική αντίληψη του εμπορίου στην αγορά - προσφορές όπλων). Επίσης, σαν απαλλαγμένο από διεθνείς συνθήκες νεοσύστατο κράτος, έχουμε δικαίωμα να κόβουμε όσο χρήμα θέλουμε και να ανεβάζουμε, κατευνάζουμε τον πληθωρισμό όσο επιθυμούμε.

Συνεχίζουμε. Όλες οι επιχειρήσεις γίνονται κρατικές και η διοίκησή τους παραχωρείται στους νέους Σταχανωφιστές που φυσικά θα αμείβονται περισσότερο από τους υπαλλήλους που διοικούν. Όμως δεν είναι όλες οι επιχειρήσεις κερδοφόρες, έτσι δεν είναι; Αυτές όμως οι επιχειρήσεις που πάνε καλά και κάνουν και εξαγωγές, θα πρέπει τα κέρδη τους να τα διαθέσουν και για τα έξοδα άλλων ζημιογόνων επιχειρήσεων, που προβλέπουν κάποτε να ορθοποδήσουν αφού συντηρούν και αυτές πολυάριθμους εργάτες. Δίνω λοιπόν το πράσινο φως στο κράτος να διαχειρίζεται τα κεφάλαια προς όφελος του λαού επενδύοντας σωστά, ελπίζοντας να γίνεται πολύ καλύτερη η διαχείριση των πόρων, από το φθαρμένο κομματικό Δημόσιο του προηγούμενου καθεστώτος. Πλέον έχω εμπιστοσύνη ότι οι δημόσιοι λειτουργοί θα εργάζονται προς όφελος του λαού και όχι του εαυτού τους.

Επίσης, οι κερδοφόρες επιχειρήσεις θα πρέπει να αντέξουν και να αποδίδουν και ένα ποσό από τα κέρδη τους στο κοινό ταμείο από το οποίο εγώ, ο ανειδίκευτος εργάτης, η βάση του σοσιαλιστικού οικοδομήματος, θα παίρνω τα ίδια που παίρνει και ο ειδικευμένος, ο σπουδαγμένος, ο επιστήμονας ο γιατρός. Τί; δεν είναι δίκαιο να παίρνουν τον ίδιο μισθό όλοι; Ωραία λοιπόν, ας συμφωνήσουμε σε ένα ιδιότυπο «από τον καθένα ανάλογα με τις δυνατότητές του, στον καθένα σύμφωνα με τις ανάγκες του» και ας καταλήξουμε στο ότι π.χ. ένας γιατρός πρέπει να πληρώνεται περισσότερο με βάση τις σπουδές του και την ιδιότητα του από έναν εργάτη, που πλέον θα εργάζεται σε κρατικά έργα. Όμως εφόσον κάποιοι επιστήμονες, σπουδαγμένοι, θα πρέπει να αμείβονται περισσότερο για τις υπηρεσίες τους, που είναι πιο σημαντικές από τις δικές μου, αυτό σημαίνει ότι ο μισθός μου θα πρέπει να μειωθεί για να ανεβεί των υπολοίπων. Δε με πειράζει τόσο πολύ όμως γιατί, συνεχίζω να έχω φτηνή στέγαση, τροφή, νερό και πραγματική δημόσια παιδεία για τα παιδιά μου. Αμάξι και βενζίνη, δεν χρειάζομαι γιατί έτσι κι αλλιώς δεν υπάρχει βιομηχανία να τα κατασκευάζουμε αλλά τα νέα λεωφορεία, τραμ και τραίνα, που μπορούμε να τα φτιάχνουμε εμείς, μου φτάνουν για τις διαδρομές μου. Βέβαια, μου κακοφαίνεται το γεγονός ότι, παρόλο που η επανάσταση έγινε για εμένα, εγώ δεν μπορώ οικονομικά να κατέχω σαν ιδιώτης ένα αμάξι, σαν αυτό με το οποίο κυκλοφορούν οι κρατικοί λειτουργοί και υπεύθυνοι της διοίκησης των μέσων παραγωγής. Εγώ συνεχίζω να παρέχω τις υπηρεσίες μου στα κρατικά έργα και κρατικές επιχειρήσεις πουλώντας την εργατική μου δύναμη, μετατρέποντας τη αναγκαστικά σε εμπόρευμα.

Όμως... για μια στιγμή! Ο Λένιν δεν είχε πει ότι «ο μαρξισμός μάς διδάσκει ότι μια κοινωνία που βασίζεται στην εμπορευματική παραγωγή, σε ένα ορισμένο στάδιο ανάπτυξης αναπόφευκτα παίρνει επίσης και η ίδια το δρόμο του καπιταλισμού»; Έτσι είχε πει, αλλά τελικά ο εργάτης παραμένει απογυμνωμένος από όλα τα μέσα παραγωγής και να είναι υποχρεωμένος να πουλάει την εργατική του δύναμη, μετατρέποντας την εργατική δύναμη σε εμπόρευμα. Η ιστορία έχει ένα πολύ πρόσφατο παράδειγμα από την ΕΣΣΔ που, δυστυχώς, αποκαλύπτει ότι το προτσές τής απογύμνωσης της σοβιετικής εργατικής τάξης από τα μέσα παραγωγής ήταν ταυτόχρονα το ίδιο το προτσές της μετατροπής της Δικτατορίας του Προλεταριάτου σε δικτατορία της νέας σοβιετικής μπουρζουαζίας. Με τον εκφυλισμό του σοβιετικού κράτους, με την μετατροπή του σε μια δικτατορία της νέας σοβιετικής μπουρζουαζίας, και τα μέσα παραγωγής, τα οποία ήταν κρατική ή κολχόζνικη ιδιοκτησία, έγιναν ιδιοκτησία της νέας ρεβιζιονιστικής μπουρζουαζίας, η οποία σφετερίστηκε την εξουσία. Η σοβιετική εργατική τάξη απογυμνώθηκε από τα μέσα παραγωγής, δεν έχει πια τι άλλο να πουλήσει εκτός από την εργατική δύναμη, η οποία έτσι, όπως όλοι οι άλλοι συντελεστές της παραγωγής έγινε εμπόρευμα. Η οικονομική πραγματικότητα αποκαλύπτει ότι η γραφειοκρατία που καλλιεργείται ακόμα και σε ένα επαναστατικό καθεστώς, παρόλο που δεν έχει στην τσέπη της κανένα πιστοποιητικό ιδιοκτησίας από συμβολαιογράφο για τα μέσα παραγωγής της χώρας, χάρη στην πραγματική θέση που κατέχει χρησιμοποιεί τα μέσα παραγωγής για την εκμετάλλευση της εργατικής τάξης, για την ιδιοποίηση με καπιταλιστικό τρόπο της υπεραξίας που δημιουργείται από την απλήρωτη εργασία των απλών εργαζομένων.

Κάπως έτσι φτάνουμε στην θλιβερή διαπίστωση ότι η άρχουσα τάξη παραμένει στην εξουσία με την μόνη διαφορά ότι έχει αντικατασταθεί από κομματικά στελέχη δημιουργώντας νέες κοινωνικές τάξεις. Κάπως έτσι φτάνουμε στην διαπίστωση ότι οι εκμεταλλευτές τής εργασίας μου συνεχίζουν να υπάρχουν, απλά με άλλο όνομα. Κάπως έτσι φτάνουμε στη διαπίστωση ότι θα πρέπει να ανατρέψουμε αυτή την κατάσταση, αλλά πλέον αυτό δεν γίνεται με εκλογές και δημοκρατικές διαδικασίες αφού πλέον έχουμε να κάνουμε με ένα ολοκληρωτικό κρατικίστικο και καθόλου σοσιαλιστικό καθεστώς.


ΥΓ1: Αυτό δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση ότι το καπιταλιστικό σύστημα δεν πρέπει να συντριβεί. Η αλλαγή θα έρθει μέσω μιας νέας πρότασης, εκσυγχρονισμένης και σύμφωνα με τις τεχνολογικές καινοτομίες που πρέπει να υπηρετούν τους ανθρώπους. Η επιμονή στο προβληματικό μοντέλο τύπου ΕΣΣΔ και η απόκρυψη των ελαττωματικών του λειτουργιών στο βωμό της κομματικής λογικής δεν προσδίδουν τίποτα στο ξεπέρασμα της κρίσης, αλλά μόνο την ανακυκλώνει. Αυτό θέλουμε;

ΥΓ2: Ένας συνειδητοποιημένος κομμουνιστής δεν θεωρεί την επικράτηση του σοσιαλισμού επιβεβλημένη ανάγκη επειδή προσδοκά ότι θα γίνει πλούσιος ή ότι θα παίρνει η οικογένεια του 2.400 δραχμές μηναίο εισόδημα (!!!) γιατί αυτό δεν μπορούσε να γίνει ακόμα και όταν διαχειρίστηκε τον προϋπολογισμό ο ίδιος ο Βλαδίμηρος, αλλά επιζητά την επανάσταση γιατί θεωρεί ότι θα φέρει δικαιοσύνη και αδελφοσύνη στους συμπολίτες του. Αυτός είναι και ο μόνος πλούτος που θα μπορεί να έχει. Να ξέρουμε τι ζητάμε, χωρίς να παραμυθιάζουμε τους συντρόφους που θέλουν να αλλάξουν τα πράγματα.

Νestor Μ.

10 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Αγαπητέ φίλε Νέστωρ,
Καθένας μπορεί να πει ένα μεγάλο ψέμα χρησιμοποιώντας μικρές αλήθειες. Το άρθρο-απάντηση σου δεν ξεφεύγει από αυτό τον κανόνα. Οι εμπορικές σχέσεις μεταξύ σοσιαλιστικής χώρας και του καπιταλιστικού περίγυρου και οι επιπτώσεις και η λανθασμένη κατηγοριοποίηση κόστους των εργατών,(είσαι τόσο βέβαιος ότι η χρησιμότητα των δικηγόρων σε μια κοινωνία είναι μεγαλύτερη από αυτή των σκουπιδιάρηδων ώστε να πληρώνονται περισσότερο? Μια απεργία λύνει πολλά ζητήματα τέτοιου είδους) είναι θέματα που αποφεύγεις να αναφέρεις. Όσο για την προπαγάνδα κομμουνιστικών απόψεων, έπεσες μέσα. 200 χρόνια μετά τον Διαφωτισμό, στην Ελλάδα ανακαλύπτουμε την πυρίτιδα. Άλλο προπαγάνδα, άλλο προσωπική άποψη. Με βρίσκεις απόλυτα σύμφωνο στο αίτημα για δικαιοσύνη και αδελφοσύνη. Εξάλλου με λίγα ζεις. Χωρίς δικαιοσύνη όχι.

Φιλικά Νίκος

Emmanuel Goldstein είπε...

Αγαπητέ Νέστωρ.
Ωραίο άρθρο - σχόλιο.
Ειναι προφανές οτι ο καπιταλισμός σιγά - σιγά δύει (δεν είμαι σίγουρος για το πόσο αργά ή γρήγορα).
Προφανώς επίσης - για μένα - ο κομμουνισμός δε μπορεί να εφαρμοστεί όπως εφαρμόστηκε και να περιμένουμε, άλλα αποτελέσματα, θα ήταν ανοησία.
Και επιπλέον δεν είμαι κομμουνιστής παρ' ότι θεωρώ ότι είναι οτι πιο όμορφο έχει παρουσιαστεί τελευταία μαζί με την αναρχία. Χρειαζόμαστε κάτι εντελώς διαφορετικό, αλλά η αλήθεια είναι οτι δεν έχω ούτε το χρόνο ούτε τη διάθεση να αναπτύξω αυτά που σκέφτομαι.
Ξαναλέω οτι ήταν ένα σωστά τοποθετημένο σχόλιο, επιφυλάσσομαι να πω κι άλλα, περιμένω με ενδιαφέρον την απάντηση του teddy που παρακολουθώ ανελλιπώς πολλά χρόνια.Είμαι από αυτούς που έχω διαβάσει ΟΛΑ ανεξαιρέτως τα κείμενα του teddy και τον σέβομαι βαθύτατα.
Με τιμή
Emmanuel Goldstein

Ανώνυμος είπε...

Ένα μόνο σχόλιο και λίγα παραδείγματα που μάλλον ο συντάκτης ούτε τα φαντάζεται.
Σχόλιο: Η επόμενη προσπάθεια σοσιαλιστικής οικοδόμησης δεν μπορεί με τίποτα να συγκριθεί με την προηγούμενη. Γιατί; Διότι...
α) Η ψαλίδα μεταξύ ειδικευμένου και ανειδικευτου εργαζόμενου θα μηδενιστεί. Δεν θα υπάρχει ανειδίκευτος εργάτης διότι θα έχει τεράστιες δυνατότητες να ειδικευτεί και γιατί θα είναι αλλιώς αχρηστος στην κοινωνία.
β) Η ψαλίδα μεταξύ πνευματικής και χειρονακτικής εργασίας θα μηδενιστεί. Ο χειριστής εκσκαφέα, ρομποτικού μηχανήματος στην ερευνα ή στην παραγωή και ο νευροχειρουργός θα κάνουν την ίδια δουλειά, θα "παίζουν" με λεβγιέδες.
γ) Η αμοιβή δεν θα μετριέται μόνο με χρήμα (όπως ίσως σου μάθανε στη σχολή). Ο καρδιοχειρούργος θα μπορεί π.χ. να έχει περισσότερες μέρες ανάπαυσης σε σχέση με τον οδηγό ασθενοφόρου (άλλωστε η ζωή είναι μικρή δεν του χρειάζονται περισσότερα χρήματα...
δ) Η αχαλίνωτη αναπτυξη των μέσων παραγωγής θα κάνει πράγματα που οι μελλοντικοί θα γελάνε με αυτά που γράφουν κάποιοι "και καλά" πραγματιστές της πολιτικής (βλέπε φιλοκαπιταλιστές... του καλού καπιταλισμου όμως)

red...go... είπε...

Η εμπεριστατωμένη , συλλογική , επιστημονικά τεκμηριωμένη (όχι προσωπική αποψάρα που δεν μπερδεύει, καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής σε μια σοσιαλιστική κοινωνία,) επεξεργασμένη από χιλιάδες κομμουνιστές (μέλη, στελέχη, οπαδούς και φίλους) είναι αποτυπωμένη με σαφήνεια στην Απόφαση του 18ου Συνέδριου του ΚΚΕ: http://www.kke.gr/18o_synedrio/apofash_toy_18oy_synedrioy_toy_kke_gia_to_sosialismo

Οι αντιγραφές από τον Никита Сергеевич Хрущёв να μας λοίπουν, μας υποχρέωσαν (και μας χρέωσαν).

red...go...

μανώλης είπε...

@ΝΙΚΟΣ
μιας και αναφέρεις το παράδειγμα με τους δικηγόρους και τους υπαλλήλους υπηρεσίας καθαρισμού θα πρέπει να πούμε ότι είναι και τα δυο αναγκαία και απαραίτητα επαγγέλματα. Προσωπικά έχω μεγάλο σεβασμό για τους ανθρώπους που εργάζονται στην καθαριότητα περισσότερο και από κάποιον νομικό με πτυχία και όντως μια 7ημερη απεργία των υπαλλήλων καθαρισμού πιέζει περισσότερο μια κοινωνία από ότι μια 20ημερη απεργία δικηγόρων.

Όμως, να μην ξεχνάμε ότι κάθε επάγγελμα προσεγγίζεται σαν σπουδαιότητα με βάση την εξειδίκευση που κάνει κάποιος. Αν π.χ. οι υπάλληλοι καθαρισμού μια μέρα αποφασίσουν να απεργήσουν για 3 μήνες, η όποια κυβέρνηση θα μπορέσει να τους αντικαταστήσει σχετικά εύκολα με άλλο ανειδίκευτο προσωπικό και να κάνουν τη δουλειά τους.

Στην περίπτωση όμως των δικηγόρων η κυβέρνηση δεν μπορεί να τους αντικαταστήσει, καθώς η νομική γνώση και εμπειρία δεν μπορεί να αναπληρωθεί από άλλους ανθρώπους άμεσα. Αυτό ισχύει για κάθε εξειδικευμένο επιστήμονα και με κάνει να αναρωτιέμαι, αν οι γιατροί αυτής της χώρας είχαν μια δυνατή συνδικαλιστική εκπροσώπηση και δημιουργούσαν ένα αρραγές μέτωπο για μια απεργία διαρκείας, θα μπορούσαν να ρίξουν μέχρι και την κυβέρνηση;

@ΝΕΣΤΟΡ Μ
νομίζω ότι το κείμενο σου στέκεται στην ουσία κριτικά στην λεγόμενη γραφειοκρατική νομενκλατούρα που αναπτύχθηκε στην Σ.E. που είναι κάτι που ακούγεται συχνά-πυκνά και σε συζητήσεις σε αριστερές παρέες και αναρχικούς και για τις διαφορές στους μισθούς. Είναι ένα πολύ μεγάλο θέμα, γιατί θα πρέπει να δούμε καταρχάς για ποια περίοδο επικρίνουμε την ηγεσία για απόκλιση από τα κομμουνιστικά ιδεώδη όπως γράφεις: μιλάμε για τα πρώτα χρόνια της Επανάστασης, για την περίοδο μέχρι το 56, την οπορτουνιστική στροφή αργότερα ή την περεστρόικα; Επίσης πρέπει να ξέρουμε με βάση ποιά στοιχεία εκτοξεύεις την κριτική σου;

Κανείς δεν λέει ότι δεν έγιναν και λάθη στο οικοδόμημα του σοσιαλισμού, αλίμονο δεν είχε κανείς οδηγίες χρήσης για να αλλάξεις μια ολόκληρη κοινωνία με τη μία, αλλά δεν θα πέφτουμε και στην παγίδα του αντικομουνισμού και να ισοπεδώνουμε τα πάντα. Καταγράφω το κείμενο σου σαν μια διαφορετική ματιά για το σοσιαλιστικό μοντέλο, με πολλές αντιρρήσεις και επιφυλάξεις, όμως συμφωνώ απόλυτα με την τελευταία υποσημείωση σου. Τα ελατήρια που με έκαναν πρωτίστως να πιστεύω στον κομμουνισμό είναι γιατί θέλω να καταπολεμήσω την αδικία που υπάρχει σε αυτόν τον κόσμο και αυτό μου φτάνει για να συστρατευτώ κάτω από την κόκκινη μπαντιέρα.

Ανώνυμος είπε...

Αγαπητε κυριε Νεστωρ,ειμαι μια γυναικα 57 ετων με ελαχιστες γνωσεις οικονομικων...ευτυχως,λιγες γνωσεις για πολλους αλλους κλαδου...δυστυχως ομως για τα σημερινα δεδομενα πολυ πετυχημενη απο την αποψη οτι δεν χρωστω ενα ευρω σε κανενα,δεν ειχα ποτε μου καρτες,κινητα,και τελος παντων ολα αυτα της προηγμενης και μοντερνας ζωης συνηθειες!!Ομως το σπιτικο μου δεν το φαλλιρισα,χωρις να προχωρω ουτε με τον Βλαδιμηρο αγκαλια ουτε ομως και με την σχολη του Σικαγου!!Ημαρτον επι τελους!! Προχωρησα στην ζωη μου με αξονα την απλη τετραγωνη λογικη,αυτη που ο Teddy καταθετει με το τελευταιο ερωτημα!Κανεις λοιπον απο ολους αυτους τους περισπουδαστους δεν το απαντα,ολοι μιλουν με υφος δεκα καρδιναλιων,τα μεγαλα πανεπιστημια τους ζητουν διδακτρα σαν να μας πουλουν τα μυστικα του παραδεισου και μας κατσικονωνταιοι αποφοιτοι τους,στοζβερκο....για μαι ζωη!!Επιτελους,ισως σε μια κριση αλαζονειας μου...μπορεσω να πω και εγω......ελατε να σας διδαξω ΕΓΩ η απλη νοικοκυρα επιτυχη οικονομια,και με απλου ορους καθημερινους,απο αυτους που καταλαβαινει ...ΟΛΟΣ Ο ΚΟΣΜΟΣ!!Τερμα,καπιος να απαντησει το τελευταιο ερωτημα;Οι υπολοιποι,,,σιωπη!!!!!!!!

Ανώνυμος είπε...

Για μένα, είναι σίγουρο και φανερό ότι βασική προϋπόθεση για να υπάρξει και να μπορέσει να λειτουργήσει μια σοσιαλιστική αυτοδιευθυνόμενη κοινωνία είναι η απόλυτη ισότητα των μισθών και εισοδημάτων κάθε φύσης. Εννοώ ισότητα απόλυτη του οδοκαθαριστή και του πιο ειδικευμένου χειρουργού ή μηχανικού, εφόσον εξακολουθούν και υπάρχουν απ’ τη μία οδοκαθαριστές κι από την άλλη χειρουργοί. Γιατί, φυσικά, η μεταμόρφωση, ο μετασχηματισμός της κοινωνίας δεν είναι δυνατός σε πιο μακροχρόνια προοπτική, παρά με το ξεπέρασμα της κρυσταλλωμένης κατανομής της εργασίας, της διαίρεσης και της αντίθεσης ανάμεσα στη χειρονακτική και στη διανοητική εργασία.

Η απόλυτη ισότητα των εισοδημάτων κάθε μορφής είναι απαραίτητη για πολλούς λόγους, ένας από τους κυριότερους είναι η ανάγκη να καταστραφεί η οικονομική νοοτροπία και όλο το σύστημα ψυχικών κινήτρων και «αξιών» που είναι συνυφασμένο μαζί της. Αυτό το σύστημα το δημιούργησε και το επέβαλε ο καπιταλισμός -και ο μαρξισμός το εγκολπώθηκε τελικά περίπου αμετάβλητο. Το κεντρικό του σημείο είναι η ιδέα ότι ο σκοπός της κοινωνικής ζωής είναι η απεριόριστη ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων, του «εθνικού προϊόντος» και του «εθνικού πλούτου». Αυτή η απεριόριστη ανάπτυξη έχει γίνει το φετίχ της σύγχρονης κοινωνίας -είτε σαν αυτοσκοπός είτε σαν το απόλυτο μέσο για να φτάσουμε στην απελευθέρωση του ανθρώπου (αυτή είναι η μαρξιστική παραλλαγή). Κεντρικό σημείο του συστήματος αξιών, συνυφασμένο μ’ όλο το κοινωνικό σύστημα και βασικό μέσο συντήρησης του ίδιου του συστήματος. Γιατί το μόνο που το σύστημα μπορεί να δώσει στους ανθρώπους είναι λίγα περισσότερα πλαστικά είδη κάθε χρόνο -είτε σε υλική είτε σε «πολιτιστική» μορφή, ένα πιο γρήγορο αυτοκίνητο, μια τηλεόραση με μεγαλύτερη ευκρίνεια. Δεν έχει τίποτα άλλο να δώσει και δε μπορεί να στηριχτεί σε τίποτα άλλο -πέρα από τα όπλα- παρά μόνο σ’ αυτό.

Η εξίσωση όλων των μισθών και εισοδημάτων είναι ένα απ’ τα πρώτα μέτρα που θα πρέπει να πάρουν τα λαϊκά συμβούλια σε περίπτωση κοινωνικής μετατροπής. Έτσι, που αυτό το μέτρο δε θα είναι μακρινό αποτέλεσμα, αλλά αρχικό μέσον για να καταργηθεί, να κοπεί σύρριζα η «οικονομική» ή «οικονομιστική» νοοτροπία, αυτή που μας κάνει να θέλουμε περισσότερα απ’ τους άλλους ή να θέλουμε να πάρουμε την τάδε θέση για να πάρουμε περισσότερο απ’ τους άλλους. «Το εμόν και το σόν, το ψυχρόν τούτο ρήμα».

Ο οικονομικός ανταγωνισμός μέσα στην κοινωνία υπάρχει επειδή, και έχει σαν προϋπόθεση το ότι, οι κοινωνικοί θεσμοί αντικειμενικά επιτρέπουν την οικονομική ανισότητα, και το σύστημα αξιών το καθιερωμένο αξιολογεί θετικά αυτούς που «έχουν» ή «κερδίζουν» και αρνητικά τους άλλους. Αισθάνεται κανείς μειωμένος ή κατώτερος, επειδή έχει μία σύζυγο και όχι τέσσερις; Αν ζούσαμε σε μουσουλμανική χώρα, ίσως ναι. Σε μας ούτε είναι δυνατό ούτε έχει αξία. Υπήρξε εποχή, όχι τόσο μακρινή, που πολλοί άνθρωποι μπορούσαν να σκοτώσουν ή να κάνουν οποιαδήποτε ατιμία, για να τους δώσει ο βασιλιάς τίτλο ευγενείας. Εμείς σήμερα θα γελούσαμε με αυτήν την ιδέα (εκτός ίσως από μερικούς ηλιθίους). Δε γελάμε όμως, όταν κάποιος είναι έτοιμος να σκοτώσει ή να κάνει οποιαδήποτε βρομιά για να κερδίσει μερικά εκατομμύρια…

Εκείνο που χρειάζεται είναι να γίνει η ιδέα «Εγώ κερδίζω περισσότερα από σένα», τόσο γελοία όσο και η ιδέα: «Εγώ είμαι καλύτερος από σένα γιατί η προγιαγιά μου κοιμήθηκε με το βασιλιά που έκανε τον προπάππου μου βαρώνο».

Απόσπασμα από «Το επαναστατικό πρόβλημα σήμερα» του Κορνήλιου Καστοριάδη.

Emmanuel Goldstein είπε...

Εχουμε πρόβλημα με το "Ανώνυμος". Αν θέλετε, βάλτε ένα ψευδώνυμο για να μπορούμε να συζητήσουμε. Για τον Ανώνυμο με το απόσπασμα του Καστοριάδη, αυτό ακριβώς εννοώ στη βάση του (όχι οτι με βρίσκει απόλυτα σύμφωνο). Υπάρχουν μερικά προβλήματα σε όλα τα παρόντα συστήματα που πρέπει να τεθούν σε άλλη βάση, όπως πολύ σωστά αναφέρεις την προώθηση του χρήματος ως αξίας, αλλά και πολλά άλλα, όπως η παραγωγή χρήματος, η δυνατότητα χρήσης του χρήματος ως προϊόντος, νέες δυνατότητες χρήσης ανταλλακτικών μέσων κ.α.

Δημήτρης είπε...

Το πρώτο και σπουδαιότερο για να προχωρήσουμε σε μια πιο ανθρώπινη κατάσταση: Αναθεώρηση του "αυτονόητου" της κληρονομιάς του πλούτου (άρα και της εξουσίας) από γενιά σε γενιά.

Ανώνυμος είπε...

-Αυτό με την ισότητα στους μισθούς μεταξύ των επαγγελμάτων θα μπορούσε να ρυθμιστεί υπολογίζοντας τα έτη σπουδών ή επιμόρφωσης-εκπαίδευσης (για ανειδίκευτους) στον μισθολογικό χρόνο, γιατί δλδ μια καθαρίστρια με προϋπηρεσία 6 χρόνια να μην παίρνει ίδιες απολαβές (χρηματικές ή άλλες) με ένα γιατρό (6 χρόνια σπουδών) τη στιγμή μάλιστα που με τ' αποτέλεσμα της εργασίας, αυτά τα χρόνια, της παράγει πόρους (μέσω φόρων ή άλλων κρατικών εσόδων) για την δωρεάν παιδεία που θα σπουδάσει ο γιατρός;
-Κάποια στιγμή επίσης πρέπει ν' αντιληφθούμε το πεπερασμένο των δυνατοτήτων του πλανήτη σε σχέση με την αχαλίνωτη παραγωγή, όπως ας πούμε κατασκευάζοντας προϊόντα ανθεκτικά, μη τοξικά, αναβαθμίσιμα ηλεκτρονικά κ.α.