Διάλεξα το βιβλίο που παρουσιάζω σήμερα, υπό την σαφή επήρεια των κειμένων για τον νεοφιλελευθερισμό. Θα μπορούσε κανείς να χαρακτηρίσει αυτό το βιβλίο ως "δοκίμιο", αν και πρόκειται για καθαρή μαρτυρία. Κάτι σαν μυθιστόρημα αλλά 100% πραγματική ιστορία. Πρόκειται για την προσωπική δραματική ιστορία ενός νεαρού τραπεζικού χρηματοοικονομικού υπαλλήλου, του Ζερόμ Κερβιέλ, ο οποίος το 2008 κόντεψε να βουλιάξει την μεγάλη γαλλική τράπεζα Σοσιετέ Ζενεράλ και σήμερα προσπαθεί ακόμη να ξεμπλέξει με τα δικαστήρια. Στο μεταξύ, δημοσίευσε την περιπέτειά του υπό τον τίτλο "Παγιδευμένος στα γρανάζια" και υπότιτλο "Αναμνήσεις ενός trader".
Τί είναι, όμως, ένας trader; Σε απλά ελληνικά, είναι κερδοσκόπος. Και, μάλιστα, αυθεντικής μορφής κερδοσκόπος. Δουλειά του είναι να παρακολουθεί τις τιμές αγοράς και πώλησης διαφόρων χρηματοοικονομικών προϊόντων προκειμένου να αγοράζει φτηνά και να πουλάει ακριβά, καρπούμενος την διαφορά. Π.χ. αγοράζει δολλάρια με ισοτιμία 1,3418 και τα πουλάει με 1,3421, κερδίζοντας 0,0003 ανά δολλάριο. Αν το κέρδος σάς φαίνεται ευτελές, σκεφτείτε ότι αγοράζει 1.000.000 δολλάρια, οπότε με trading λίγων ωρών κερδίζει 300 δολλάρια. Και για έναν μεγάλο trader, το ένα εκατομμύριο είναι ποσό ανάξιο λόγου.
Στο σημείο αυτό, ας εξηγήσουμε μερικά πράγματα για χάρη όσων δεν έχουν ειδικές γνώσεις. Επισήμως, δουλειά ενός τραπεζικού trader είναι να παρακολουθεί τις αγορές ώστε να δίνει κατάλληλες συμβουλές στους πελάτες της τράπεζας. Ανεπισήμως, όμως, φροντίζει να αγοράζει και να πουλάει για λογαριασμό της τράπεζας, χρησιμοποιώντας συχνά ανύπαρκτους συναλλασσόμενους. Στο προηγούμενο παράδειγμα, ο κοινός trader καταβάλλει το 1.000.000 για την αγορά και περιμένει την πώληση για να εισπράξει 1.000.300. Ένας τραπεζικός trader, όμως, μπορεί να εμφανίσει έναν ανύπαρκτο αγοραστή, τον οποίο υποτίθεται ότι καλύπτει η τράπεζά του. Για όσο διάστημα η θέση είναι ανοικτή (σημ.: μια θέση "ανοίγει" με την αγορά και "κλείνει" με την πώληση), η τράπεζα είναι εκτεθειμένη, αφού κάποιος ανύπαρκτος συναλλασσόμενος της χρωστάει χρήματα. Όταν κλείσει η θέση, η τράπεζα θα καρπωθεί την διαφορά. Η ωφέλεια για τον trader συνίσταται σε "μπόνους" στο τέλος της χρονιάς: όσο μεγαλύτερα κέρδη έχει αποκομίσει η τράπεζα, τόσο μεγαλύτερο θα είναι "μπόνους" του. Έτσι, για να καταλαβαίνουμε τους λόγους για τους οποίους καταβάλλονται τρελλά εκατομμύρια ως μπόνους στα περίφημα golden boys.
Ο Κερβιέλ, έναντι ετησίων αποδοχών κάτω από 30.000 ευρώ, κατάφερε με εικονικό trading να εξασφαλίσει μέσα στο 2007 κέρδη 1,5 δισεκατομμυρίων ευρώ για λογαριασμό τής Σοσιετέ Ζενεράλ! Οι ανώτεροί του ήξεραν το "παιχνίδι" του αλλά δεν μιλούσαν εφ' όσον η τράπεζα κονόμαγε. Αυτή η στάση των προϊσταμένων του, οδήγησε τον Κερβιέλ στα άκρα. Λέει ο ίδιος:
"Τον Νοέμβριο του 2007, η Σοσιετέ Ζενεράλ έλαβε μια επιστολή από την εποπτική αρχή του γερμανικού χρηματιστηρίου Eurex. Η γερμανική υπηρεσία είχε θορυβηθεί από τους μεγάλους όγκους που είχα διαπραγματευτεί στην διάρκεια του 2007 - υπενθυμίζω ότι δυο φορές εκείνη τηνν χρονιά είχα δεσμεύσει συνολικά 120 δισεκατομμύρια ευρώ σε μια σειρά συναλλαγών αγοράς και πώλησης στην γερμανική αγορά. Όταν η αγορά κατέρρευσε, τον Αύγουστο και τον Οκτώβριο του 2007, έπρεπε να δεσμεύσω, και τις δυο φορές, 30 δισεκατομμύρια σε μια θέση αγοράς, προκειμένου να ρευστοποιήσω τις θέσεις που είχα ανοίξει λίγες εβδομάδες ή μήνες νωρίτερα. Οι όγκοι ήταν τόσο μεγάλοι που στήριξα από μόνος μου την γερμανική αγορά, ανώ οι υπόλοιπες χρηματιστηριακές αγορές αντιμετώπιζαν σημαντική υποτίμηση. Ενώ σε κανονικές συνθήκες οι ευρωπαϊκοί δείκτες κινούνται σε παρόμοια επίπεδα, η δική μου παρέμβαση και μόνο διαστρέβλωνε τους κανόνες του παιχνιδιού..."
Το κακό με τον Κερβιέλ είναι ότι, στις αρχές του 2008, οι ανοιχτές θέσεις του κατέγραφαν ζημιές 6,4 δισεκατομμυρίων. Παρά το 1,5 δισ. κέρδος του 2007, η τράπεζα ήταν "μέσα" 4,9 δισεκατομμύρια ευρώ. Δυστυχώς, εν όψει ελέγχου από την κεντρική τράπεζα της Γαλλίας, οι ανοιχτές θέσεις έπρεπε να κλείσουν αμέσως και η Σοσιετέ Ζενεράλ να φορτωθεί την ζημιά. Η δικαστική περιπέτεια του Κερβιέλ μόλις ξεκινούσε.
Το "Παγιδευμένος στα γρανάζια" διαβάζεται απνευστί, ακόμη και από όσους δεν έχουν ειδικές γνώσεις για το πώς λειτουργούν η τραπεζική και η χρηματιστηριακή κερδοσκοπία. Έστω κι αν κάποια σημεία είναι δυσνόητα από τον μέσο αναγνώστη και απαιτούν επιμονή, το βιβλίο καταφέρνει να δώσει ξεκάθαρα την εικόνα που όλοι υποψιαζόμαστε ότι υπάρχει στον ανελέητο κόσμο των κερδοσκόπων. Τα αντικρουόμενα συναισθήματα κατά την ώρα της ανάγνωσης καταλήγουν σε μια πικρή γεύση μόλις κλείσουμε το βιβλίο, αναλογιζόμενοι σε ποιες μαύρες τρύπες καταλήγουν οι επιδοτήσεις των 108 δισεκατομμυρίων με τα οποία οι αστικές μας κυβερνήσεις "στήριξαν" το τραπεζικό μας σύστημα...
Στις 5 Οκτωβρίου 2010, ο Ζερόμ Κερβιέλ καταδικάστηκε πρωτόδικα σε 5 χρόνια φυλακή (τα 2 με αναστολή) και σε καταβολή αποζημίωσης 4,9 δισ. ευρώ στην Σοσιετέ Ζενεράλ. Όπως σημειώνει η Le Figaro, ο Κερβιέλ πρέπει να δουλεύει 177.536 χρόνια με μισθό 2.300 ευρώ για να ξοφλήσει την υποχρέωσή του. Πάντως, εμείς μπορούμε να αποκτήσουμε το "Παγιδευμένος στα γρανάζια" μόνο με 13-14 ευρώ (στο διαδίκτυο το βρήκα και με 9,90), σε μια προσεγμένη έκδοση των -γνωστών από τα παιδικά τους βιβλία- εκδόσεων "Παπαδόπουλος". Οι απαντήσεις που προσφέρει σε πολλές απορίες μας αξίζουν απολύτως το αντίτιμο.
Τί είναι, όμως, ένας trader; Σε απλά ελληνικά, είναι κερδοσκόπος. Και, μάλιστα, αυθεντικής μορφής κερδοσκόπος. Δουλειά του είναι να παρακολουθεί τις τιμές αγοράς και πώλησης διαφόρων χρηματοοικονομικών προϊόντων προκειμένου να αγοράζει φτηνά και να πουλάει ακριβά, καρπούμενος την διαφορά. Π.χ. αγοράζει δολλάρια με ισοτιμία 1,3418 και τα πουλάει με 1,3421, κερδίζοντας 0,0003 ανά δολλάριο. Αν το κέρδος σάς φαίνεται ευτελές, σκεφτείτε ότι αγοράζει 1.000.000 δολλάρια, οπότε με trading λίγων ωρών κερδίζει 300 δολλάρια. Και για έναν μεγάλο trader, το ένα εκατομμύριο είναι ποσό ανάξιο λόγου.
Ο Κερβιέλ, έναντι ετησίων αποδοχών κάτω από 30.000 ευρώ, κατάφερε με εικονικό trading να εξασφαλίσει μέσα στο 2007 κέρδη 1,5 δισεκατομμυρίων ευρώ για λογαριασμό τής Σοσιετέ Ζενεράλ! Οι ανώτεροί του ήξεραν το "παιχνίδι" του αλλά δεν μιλούσαν εφ' όσον η τράπεζα κονόμαγε. Αυτή η στάση των προϊσταμένων του, οδήγησε τον Κερβιέλ στα άκρα. Λέει ο ίδιος:
"Τον Νοέμβριο του 2007, η Σοσιετέ Ζενεράλ έλαβε μια επιστολή από την εποπτική αρχή του γερμανικού χρηματιστηρίου Eurex. Η γερμανική υπηρεσία είχε θορυβηθεί από τους μεγάλους όγκους που είχα διαπραγματευτεί στην διάρκεια του 2007 - υπενθυμίζω ότι δυο φορές εκείνη τηνν χρονιά είχα δεσμεύσει συνολικά 120 δισεκατομμύρια ευρώ σε μια σειρά συναλλαγών αγοράς και πώλησης στην γερμανική αγορά. Όταν η αγορά κατέρρευσε, τον Αύγουστο και τον Οκτώβριο του 2007, έπρεπε να δεσμεύσω, και τις δυο φορές, 30 δισεκατομμύρια σε μια θέση αγοράς, προκειμένου να ρευστοποιήσω τις θέσεις που είχα ανοίξει λίγες εβδομάδες ή μήνες νωρίτερα. Οι όγκοι ήταν τόσο μεγάλοι που στήριξα από μόνος μου την γερμανική αγορά, ανώ οι υπόλοιπες χρηματιστηριακές αγορές αντιμετώπιζαν σημαντική υποτίμηση. Ενώ σε κανονικές συνθήκες οι ευρωπαϊκοί δείκτες κινούνται σε παρόμοια επίπεδα, η δική μου παρέμβαση και μόνο διαστρέβλωνε τους κανόνες του παιχνιδιού..."
Το κακό με τον Κερβιέλ είναι ότι, στις αρχές του 2008, οι ανοιχτές θέσεις του κατέγραφαν ζημιές 6,4 δισεκατομμυρίων. Παρά το 1,5 δισ. κέρδος του 2007, η τράπεζα ήταν "μέσα" 4,9 δισεκατομμύρια ευρώ. Δυστυχώς, εν όψει ελέγχου από την κεντρική τράπεζα της Γαλλίας, οι ανοιχτές θέσεις έπρεπε να κλείσουν αμέσως και η Σοσιετέ Ζενεράλ να φορτωθεί την ζημιά. Η δικαστική περιπέτεια του Κερβιέλ μόλις ξεκινούσε.
Το "Παγιδευμένος στα γρανάζια" διαβάζεται απνευστί, ακόμη και από όσους δεν έχουν ειδικές γνώσεις για το πώς λειτουργούν η τραπεζική και η χρηματιστηριακή κερδοσκοπία. Έστω κι αν κάποια σημεία είναι δυσνόητα από τον μέσο αναγνώστη και απαιτούν επιμονή, το βιβλίο καταφέρνει να δώσει ξεκάθαρα την εικόνα που όλοι υποψιαζόμαστε ότι υπάρχει στον ανελέητο κόσμο των κερδοσκόπων. Τα αντικρουόμενα συναισθήματα κατά την ώρα της ανάγνωσης καταλήγουν σε μια πικρή γεύση μόλις κλείσουμε το βιβλίο, αναλογιζόμενοι σε ποιες μαύρες τρύπες καταλήγουν οι επιδοτήσεις των 108 δισεκατομμυρίων με τα οποία οι αστικές μας κυβερνήσεις "στήριξαν" το τραπεζικό μας σύστημα...
Στις 5 Οκτωβρίου 2010, ο Ζερόμ Κερβιέλ καταδικάστηκε πρωτόδικα σε 5 χρόνια φυλακή (τα 2 με αναστολή) και σε καταβολή αποζημίωσης 4,9 δισ. ευρώ στην Σοσιετέ Ζενεράλ. Όπως σημειώνει η Le Figaro, ο Κερβιέλ πρέπει να δουλεύει 177.536 χρόνια με μισθό 2.300 ευρώ για να ξοφλήσει την υποχρέωσή του. Πάντως, εμείς μπορούμε να αποκτήσουμε το "Παγιδευμένος στα γρανάζια" μόνο με 13-14 ευρώ (στο διαδίκτυο το βρήκα και με 9,90), σε μια προσεγμένη έκδοση των -γνωστών από τα παιδικά τους βιβλία- εκδόσεων "Παπαδόπουλος". Οι απαντήσεις που προσφέρει σε πολλές απορίες μας αξίζουν απολύτως το αντίτιμο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου