"Είναι ο Καπιταλισμός, ηλίθιε"

Θέλω να πω, δίχως περιττούς προλόγους, ότι το βιβλίο "Είναι ο Καπιταλισμός, ηλίθιε", του Νίκου Μπογιόπουλου, αποτελεί ένα σύνολο εκπλήξεων, από τις οποίες καμμία δεν είναι δυσάρεστη. Η πρώτη έκπληξη έρχεται νωρίς-νωρίς, από το εξώφυλλο όπου υπάρχει το σηματάκι των εκδόσεων "Λιβάνη". Θα περιμέναμε ότι ένας από τους γνωστότερους δημοσιογράφους του "Ριζοσπάστη" (και, μάλιστα, με ξεκάθαρη ιδεολογική και κομματική τοποθέτηση), θα εξέδιδε το βιβλίο του από την "Σύγχρονη Εποχή", τον εκδοτικό οίκο που είναι γνωστός ως "εκδοτικός οίκος του ΚΚΕ". Όμως, ο Μπογιόπουλος δεν γράφει απευθυνόμενος στους ομοϊδεάτες του αλλά για τον κάθε κοινό, απλό πολίτη. Μάλιστα, τολμώ να πω ότι η αίσθηση που αποκόμισα από τούτο το βιβλίο είναι πως ο Μπογιόπουλος απευθύνεται κυρίως στους μη-κομμουνιστές. Έτσι, μπορούμε να πούμε ότι επιτυγχάνει καλύτερα τον στόχο του μέσω του "Λιβάνη".

Αλλά τί πράγμα είναι τούτο το βιβλίο; Δεν είναι εύκολο να κολλήσεις μια ταμπέλλα σε ένα σύγγραμμα κάπου πεντακοσίων σελίδων, αλλά μπορούμε ανώδυνα να πούμε ότι το "Είναι ο Καπιταλισμός, ηλίθιε" αποτελεί το εγκόλπιο της οικονομικής κρίσης για κάθε κοινό νου. Το βιβλίο απευθύνεται στην κοινή λογική του αναγνώστη, όχι με φωνές, συνθήματα και τσιτάτα, αλλά με πειθώ κι επιχειρήματα, προκειμένου να του αποκαλύψει όσα πρέπει -και θέλει- να γνωρίζει για την παγκόσμια οικονομική κρίση.

Η δεύτερη μεγάλη έκπληξη συνίσταται στον τρόπο γραφής. Ο Μπογιόπουλος γράφει ως μαρξιστής (οι αναφορές στα κείμενα των Μαρξ και Λένιν είναι άφθονες) αλλά υποχρεώνει ακόμα και τον αντικομμουνιστή αναγνώστη να παρακολουθήσει με προσήλωση τα λεγόμενά του. Όσοι έχουν μάθει να μέμφονται τον τάχα "ξύλινο λόγο" των κομμουνιστών, σίγουρα θα υποχρεωθούν να αναθεωρήσουν αυτή την άποψη, μιας και η κοινή λογική δεν μπορεί να μείνει ασυγκίνητη στον παρατιθέμενο ορυμαγδό επιχειρημάτων και στοιχείων. Και για να πάω ένα βήμα παραπέρα, το "Είναι ο Καπιταλισμός, ηλίθιε" διαβάζεται ηδονικά ακόμη κι από τον πλέον αμύητο στα πολιτικά ή στα οικονομικά πράγματα αναγνώστη.

Πράγματι, σ' αυτό το βιβλίο ξεδιπλώνεται το πανόραμα της σημερινής κεφαλαιακής κρίσης με όλα τα στοιχεία της. Στο πρώτο μέρος του, ο αναγνώστης εξοικειώνεται με τις διαστάσεις της παγκόσμιας κρίσης του καπιταλισμού. Στο δεύτερο μέρος εξετάζεται η εκδήλωση της κρίσης σε Ελλάδα και ευρωζώνη. Και στο τρίτο -και τελευταίο- μέρος, ο συγγραφέας προσπαθεί να σκιαγραφήσει τα πολιτικά προτάγματα που αποτελούν λογική απόρροια της κρίσης. Επαναλαμβάνω ότι το "Είναι ο Καπιταλισμός, ηλίθιε" απευθύνεται στον απλό αναγνώστη. Επομένως, εδώ δεν πρόκειται να βρείτε βαθυστόχαστες μαρξιστικές αναλύσεις. Εδώ θα αφεθείτε στην απόλαυση της ανάγνωσης και, τελειώνοντας, θα αισθανθείτε πράγματι σοφώτεροι.

Ελπίζω ότι, με όλα όσα αράδιασα παραπάνω, σας έπεισα ότι αξίζει να θυσιάσετε κάπου 15 ευρώ για να αποκτήσετε αυτό το βιβλίο και να "τεστάρετε" την σιγουριά σας ότι έχετε μάθει τα πάντα για την κρίση από τους "αναλυτές" των καναλιών και των "έγκυρων" κυριακάτικων φυλλάδων. Οι δυο εκπλήξεις, στις οποίες αναφέρθηκα πρωτύτερα, δεν είναι τίποτε μπροστά στις αλλεπάλληλες εκπλήξεις που σας περιμένουν σελίδα με σελίδα και θα σας κάνουν να απορείτε πως "αλλοιώς μας τα έχουν πει"...