...και για την Goodyear στην Σίνδο

Στο χτεσινό σημείωμα είδαμε πώς έκλεισε το εργοστάσιο της Pirelli στην Πάτρα το 1991. Σήμερα αφήνουμε την Πάτρα και την Pirelli για να ανηφορήσουμε στην Σίνδο της Θεσσαλονίκης και την Goodyear. Το ιδρυμένο από το 1978 εργοστάσιο της αμερικανικής εταιρείας, μένοντας δίχως ανταγωνιστή πια, γνωρίζει ημέρες δόξας και καταγράφει αποτελέσματα αξιοζήλευτα για τα εργοστάσια της εταιρείας σε άλλες χώρες.

Πράγματι, οι πωλήσεις της Goodyear Hellas εκτινάσσονται από 15,2 δισ. δρχ. το 1992, σε 18 δισ. δρχ. το 1993 και σε 23,3 δισ. δρχ. το 1995. Ταυτόχρονα, τα κέρδη της επιχείρησης στην Ελλάδα αυξάνονται κατακόρυφα, από το 1 δισ. δρχ. το 1992, σε 1,8 δισ. το 1994. Το 1995, το εργοστάσιο εκσυγχρονίζεται και η εταιρεία επενδύει 900 εκατ. δρχ. σε νέο μηχανολογικό εξοπλισμό. Παρά το τεράστιο (για την εποχή) ύψος τής επένδυσης, τα κέρδη τού 1995 φτάνουν τα 1,7 δισ. Σύμφωνα με δημοσιεύματα στα οικονομικά φύλλα της εποχής, η μέση απόδοση των ιδίων κεφαλαίων ξεπερνούσε ακόμα και το 35%!

Τέλος, για όσους καταλαβαίνουν λίγο περισσότερο τους οικονομικούς δείκτες, σημειώνω ότι το 1995 το εργοστάσιο της Σίνδου κάλυπτε το 0,9% της παγκόσμιας παραγωγής τής Goodyear και συνεισέφερε κατά 3,5% στα παγκόσμια κέρδη της πολυεθνικής. Ξαναλέω και υπογραμμίζω: το 0,9% της παραγωγής έφερνε το 3,5% των κερδών! Και πώς θα μπορούσε να συμβεί διαφορετικά από την στιγμή που το σύνολο των κρατικών παραγγελιών σε ελαστικά (κυρίως των ενόπλων δυνάμεων) πήγαινε στην Goodyear (με τις γνωστές υψηλές τιμές), διασφαλίζοντας την υψηλή κεδοφορία τής εταιρείας;

Τί έγινε, λοιπόν, κι έκλεισε το εργοστάσιο; Η ΝΔ και οι άλλοι συκοφάντες του εργατικού κινήματος λένε πως η εταιρεία έβαλε λουκέτο λόγω των εξωπραγματικών απαιτήσεων των εργαζομένων. Στην πραγματικότητα, η τότε κυβέρνηση του ΠαΣοΚ είχε παρέμβει ανοιχτά υπέρ της πολυεθνικής και είχε σύρει την πασοκική πλειοψηφία τής διοίκησης του σωματείου σε συμβιβασμό με την εργοδοσία. Όπως ανακοίνωσε η ίδια η διοίκηση, "εφέτος, όπως επιθυμούσε η εταιρεία, υπογράψαμε σύμβαση και δεχτήκαμε μειώσεις επιδομάτων, μείωση προσωπικού, λειτουργία 4ης βάρδιας εκεί που η εταιρεία επιθυμούσε για φέτος, με δυνατότητα επέκτασης σε όλο το εργοστάσιο, όταν η εταιρεία το επιθυμούσε. Όλα τα παραπάνω, με στόχο τη μείωση του κόστους...". Άρα, το παραμύθι των "κακών εργαζομένων", που με τις "μαξιμαλιστικές διεκδικήσεις τους κλείνουν τα εργοστάσια", δεν μπορεί να σταθεί ούτε για αστείο στην περίπτωση της Goodyear. Ο λόγος για τον οποίο έκλεισε το εργοστάσιο, είναι ο ίδιος για τον οποίο ο κάθε καπιταλιστής επενδύει ή αποσύρει τα κεφάλαιά του από έναν κλάδο, από μια χώρα, μια επιχείρηση: η μεγιστοποίηση του κέρδους του.

Η πραγματικότητα είναι απλή: εβδομήντα χρόνια μετά την εμφάνισή της στην Ευρώπη, η αμερικάνικη Goodyear (όπως και άλλες πολυεθνικές) έσπευσε να εκμεταλλευτεί τις σαρωτικές ανατροπές στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες στις αρχές της δεκαετίας του 1990 και να μεταφέρει μέρος τής παραγωγής σε χώρες με μικρότερο εργατικό κόστος, αναδιαρθρώνοντας εκ βάθρων τα εργοστάσιά της.

Λίγους μήνες πριν βάλει λουκέτο στο εργοστάσιο της Σίνδου, η Goodyear διέθετε σε 8 χώρες στην Ευρώπη και στη Βόρειο Αφρική 10 μονάδες, εκ των οποίων οι δύο στην Τουρκία, με 13.000 εργαζομένους. Την διαφορά, όμως, την έκανε η υπερσύγχρονη -πρώην κρατική!- μονάδα παραγωγής ελαστικών αυτοκινήτων, την οποία απέκτησε η πολυεθνική στην Πολωνία. Έτσι, η εταιρεία αποφάσισε να κλείσει την κερδοφόρο Σίνδο, μιας και η Πολωνία τής εξασφάλιζε ακόμη μεγαλύτερη κερδοφορία.

Το κακό για τους επικριτές των εργαζομένων είναι ότι, μαζί με την Σίνδο, η εταιρεία έκλεισε τα εργοστάσιά της στην Ιταλία, την Γαλλία και το Μαρόκο. Οι "μαξιμαλιστές" εργάτες έφταιγαν κι εκεί (σημ.: να δω μαροκινό κομμουνιστή απεργό κι ας πεθάνω!) για το κλείσιμο των εργοστασίων; Τους συκοφάντες των εργαζομένων ξεβρακώνει η ίδια η πολυεθνική με ανακοίνωση που εξέδωσε στις 22/06/1996, όπου παραδεχόταν ότι το λουκέτο στη Σίνδο ήταν αποτέλεσμα "διαρθρωτικών αλλαγών στην ευρωπαϊκή στρατηγική της εταιρείας στην παραγωγή ελαστικών".

Ακόμα και το "Βήμα", σε σχετικό δημοσίευμα της 28/07/1996 αναγκαζόταν να ομολογήσει: "Κάποιες θυγατρικές μεγάλων πολυεθνικών εταιρειών στην Ελλάδα κερδίζουν για λογαριασμό τους τη μάχη της ανταγωνιστικότητας στον διεθνή καταμερισμό εργασίας, κάποιες τη χάνουν. Οι πολυεθνικές συγκεντρώνουν λοιπόν τις δραστηριότητές τους σε ορισμένες χώρες, συνεκτιμώντας το κόστος παραγωγής και πολλά άλλα κριτήρια. Αυτό συμβαίνει και με την Goodyear...". Αξίζει τον κόπο να διαβάσετε ολόκληρο το δημοσίευμα μιας εφημερίδας την οποία ουδείς θα μπορούσε ποτέ να κατηγορήσει ως...φιλοκομμουνιστική.


Το συμπέρασμα από τα δυο τελευταία σημειώματά μας είναι απλό: τα εργοστάσια δεν κλείνουν εξ αιτίας των εργατικών αγώνων. Κλείνουν για τον ίδιο λόγο με τον οποίο ανοίγουν: την μεγιστοποίηση της κερδοφορίας των επενδυομένων κεφαλαίων. Συνεπώς, ακόμη κι ένα κερδοφόρο εργοστάσιο μπορεί να κλείσει (όπως εκείνα της Pirelli και της Goodyear) εφ' όσον μπορεί να ανοίξει κάπου αλλού κάποιο άλλο με μεγαλύτερη κερδοφορία. Αυτή είναι η αλήθεια κι όλα τ' άλλα δεν αποτελούν παρά αντεργατική προπαγάνδα.