Νεοφιλελεύθερη ευημερία

Δημοσιεύθηκε σήμερα στις εφημερίδες η έκθεση της Unicef η οποία περιλαμβάνει την αξιολόγηση για το επίπεδο διαβίωσης των παιδιών σε 21 χώρες που βρίσκονται ψηλά (από απόψεως πλούτου) στην λίστα του ΟΟΣΑ. Μέχρι τώρα είχαμε μάθει να ακούμε (και να φρίττουμε) για το επίπεδο διαβίωσης των παιδιών στον τρίτο κόσμο και στις υπανάπτυκτες χώρες. Μαθαίναμε για παιδική εργασία, παιδικό εμπόριο λευκής σαρκός, θανάτους παιδιών από δίψα ή πείνα κλπ και σταυρώναμε τα δάχτυλα κουνώντας με θλίψη το κεφάλι. Ίσως δε κάποιοι από μας να αγοράζαμε και άλλοθι ανθρωπιάς με μια συνδρομή στην ActionAid ή με 2-3 τετράδια της Unicef τα Χριστούγεννα.

Η τελευταία έρευνα , όμως, χτύπησε την πόρτα μας. Τώρα πια δεν έχουμε να κάνουμε με Μπαγκλαντές, Μπουργκίνα Φάσο και Σομαλία. Τώρα μιλάμε για ΗΠΑ, Αγγλία, Καναδά, Ευρωπαϊκή Ένωση και σκανδιναβικές χώρες. Εκεί μετρήθηκαν έξι επί μέρους δείκτες (υλική ευημερία, υγεία & ασφάλεια, εκπαίδευση, φιλικές & οικογενειακές σχέσεις, συμπεριφορές & κίνδυνοι, γνώμη των νέων για το επίπεδο ζωής) οι οποίοι προσδιόρισαν τον γενικό συντελεστή ευημερίας. Τα αποτελέσματα σπάνε κόκκαλα:

Τελευταία και καταϊδρωμένη στη λίστα η "προοδευμένη" Αγγλία και πολύ κοντά της στην προτελευταία θέση η "δημοκρατική" Αμερική του Μπους. Το 18,3% των παιδιών στην πρώτη και το 18% στη δεύτερη ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας. Κάπως καλύτερα αλλά πάντοτε άσχημα είναι τα πράγματα στις μεσογειακές χώρες (της Ελλάδας συμπεριλαμβανομένης) με ποσοστά από 12% μέχρι 15%. Τα επιτεύγματα της παγκοσμιοποίησης είναι πλέον ορατά.

Την "τιμή" του ανεπτυγμένου κόσμου σώζουν οι σκανδιναβικές χώρες όπου το "παλιομοδίτικο" κοινωνικό κράτος (που χρόνια τώρα έστηναν οι "ανελεύθερες" σοσιαλδημοκρατικές κυβερνήσεις) επιμένει να υπάρχει, κόντρα στα μηνύματα φιλελευθερισμού που φτάνουν τόσο από την αντίπερα όσο και από την καθ' ημάς όχθη του Ατλαντικού. Τα επίπεδα παιδικής φτώχειας σε Νορβηγία, Φινλανδία και Σουηδία βρίσκονται κάτω από το 5% με μειούμενες τάσεις, την ώρα που οι Ηνωμένες Πολιτείες καταργούν σιγά-σιγά την κοινωνική πρόνοια και ασφάλιση (αν θέλεις γιατρό, πλήρωνε κι αν θέλεις σύνταξη, στην Ιντεραμέρικαν).

Κάτι δεν πάει καλά στον δυτικό μας πολιτισμό. Τα κέρδη των επιχειρήσεων αυξάνονται με εντυπωσιακούς ρυθμούς αλλά οι απολαβές των πολιτών υπολείπονται διαρκώς του πληθωρισμού. Οι άνεργοι πολλαπλασιάζονται αλλά το σύστημα επιμένει να τους χαρακτηρίζει ως περιθωριακά στοιχεία που υποφέρουν εξ αιτίας της τεμπελιάς τους, των ναρκωτικών και της νοσούσης (σωματικά ή νοητικά) φύσεώς τους.

Φυσικά, τα λάθη είναι αποκλειστικά δικά μας. Η ισχυρή τάξη που καλιμπράρει όλον τον πλανήτη ουδεμίαν ευθύνην φέρει από τη στιγμή που ασκεί τα δικαιώματα που εμείς της παραχωρήσαμε. Τουλάχιστον, οι επαναστάσεις παραμένουν προνόμιο των λαών.