ΟΠΑΠ: Η μεθόδευση του ξεπουλήματος (1)

Η αφορμή για να μιλήσω περί ΟΠΑΠ είναι διπλή. Η πρώτη μού δόθηκε από το γεγονός ότι η ΑΕΚ πήρε το πρωτάθλημα (τουλάχιστον με βάση την βαθμολογία που ισχύει αυτή την στιγμή), πράγμα το οποίο με έκανε να σκεφτώ ότι από τούτη την γωνιά έχουμε μιλήσει για τους Βαρδινογιάννηδες και για τους Αλαφούζους αλλά ελάχιστα πράγματα έχουμε πει για τον ισχυρό άνδρα τής ΑΕΚ, τον Δημήτρη Μελισσανίδη. Η δεύτερη αφορμή ήρθε καθώς, σερφάροντας στο διαδίκτυο, έπεσα πάνω σε μια ανακοίνωση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας της Κύπρου, η οποία με έστειλε στον κυπριακό νόμο που ρυθμίζει το νομοθετικό πλαίσιο της διακρατικής συμφωνίας Ελλάδας-Κύπρου για τον ΟΠΑΠ. Αλλά ας γίνω λίγο σαφέστερος επ' αυτού του τελευταίου.

Η ανακοίνωση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας της Κύπρου αναφέρει επί λέξει: "Θεωρούμε σημαντικό για τους πολίτες να γνωρίζουν επίσης ότι τα ποσά που δίνονται από τον ΟΠΑΠ σε χορηγίες για τον αθλητισμό και τον πολιτισμό αφαιρούνται και μειώνουν ισόποσα τα έσοδα της Δημοκρατίας και δεν επηρεάζουν τα κέρδη του ΟΠΑΠ". Ομολογώ ότι αυτό το "ισόποσα" με παραξένεψε. Θα καταλάβαινα απολύτως την ισόποση προς τις χορηγίες μείωση των φορολογητέων κερδών τού ΟΠΑΠ αλλά η ισόποση μείωση των εσόδων τού κράτους ήταν ακατανόητη. Έπρεπε να δω το σχέδιο νόμου για να καταλάβω ότι το ποσοστό των εσόδων που καταβάλλει ο πάροχος στην Κυπριακή Δημοκρατία ισούται με "26,5%+1% επί του συνολικού τζίρου αφαιρουμένων των κερδών που πληρώνονται στους παίκτες", με το 1% να καταβάλλεται για σκοπούς χορηγιών.

Ο γενικός διευθυντής τής ΟΠΑΠ Κύπρου Δημήτρης Αλετράρης με τον πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη (*)

Ενδιαφέρουσα η κυπριακή πρωτοτυπία, έτσι; Αντί ο ΟΠΑΠ να πληρώνει φόρο 27,5% στο κράτος, πληρώνει 26,5% και το 1% το κάνει χορηγίες όπου και όπως θέλει. Γιατί να μην υιοθετήσουμε κι εμείς εδώ στην Ελλάδα αυτό το μοντελάκι και, μάλιστα, με πιο ριζοσπαστικό τρόπο; Να δώσουμε την δυνατότητα στις επιχειρήσεις, αντί να πληρώνουν φόρους, να διαθέτουν τα αντίστοιχα ποσά σε δράσεις "κοινωνικής ευαισθησίας" κατα το δοκούν. Δηλαδή, αντί να πληρώνει ο ΟΠΑΠ φόρους με τους οποίους συντηρείται π.χ. ο "Ευαγγελισμός", ας μετονομαστεί το νοσοκομείο σε "Ευαγγελισμός-ΟΠΑΠ" κι ας αναλάβει απ' ευθείας η εταιρεία το κόστος λειτουργίας του.

Ας μην έχουν παράπονο, όμως, οι κύπριοι. Εδώ στην Ελλάδα μπορεί να μη σκεφτήκαμε την δική τους πρωτοτυπία (εξ όσων γνωρίζω, τουλάχιστον) αλλά σκαρφιστήκαμε άλλες ομορφιές προκειμένου να πουλήσουμε μπιρ παρά την πιο κερδοφόρα εταιρεία τής χώρας. Πάμε σιγά-σιγά να δούμε μερικές από αυτές.


Στις 19 Σεπτεμβρίου 2012, το διοικητικό συμβούλιο του ΤΑΙΠΕΔ αποφασίζει την έναρξη διεθνούς διαγωνισμού για την πώληση των μετοχών τού ΟΠΑΠ, τις οποίες κατέχει το ελληνικό δημόσιο. Η πώληση γίνεται στα πλαίσια του -επικαιροποιημένου από τον Φεβρουάριο του 2011- Προγράμματος Οικονομικής Πολιτικής, το οποίο προβλέπει "ολοκλήρωση της καταγραφής και της δημιουργίας ενός χαρτοφυλακίου συμμετοχών και εμπορικά αξιοποιήσιμων ακινήτων ύψους τουλάχιστον 50 δισ. ευρώ" με στόχο την "συνολική είσπραξη εσόδων τουλάχιστον 50 δισ. ευρώ την περίοδο 2011-15 εκ των οποίων τα 15 δισ. έως το 2012".

Παρ' ότι το πρώτο μνημόνιο δεν κάνει λόγο για ιδιωτικοποιήσεις, η τρόικα πιέζει έντονα για έσοδα και η κυβέρνηση Παπανδρέου δεν αργεί να καταλάβει ότι το πρόγραμμα δεν βγαίνει. Κι αφού δεν βγαίνει το πρόγραμμα, ας βγουν όλα στο σφυρί. Έτσι, από τον Φεβρουάριο του 2012, στο δεύτερο μνημόνιο δηλώνουμε ως κράτος σαφώς ότι "σκοπεύουμε να ξεκινήσουμε κάποιες πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων ορόσημο κατά το πρώτο εξάμηνο του 2012, όπως είναι η ΔΕΠΑ/ΔΕΣΦΑ, ΕΛΠΕ, ΟΠΑΠ, ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ και IBC και κατά το δεύτερο μισό του έτους να κάνουμε προσκλήσεις ενδιαφέροντος για λιμένες, αεροδρόμια και την Εγνατία Οδό".

Από τα τέλη του 2012, το ελληνικό δημόσιο αρχίζει να μεταβιβάζει προοδευτικά στο ΤΑΙΠΕΔ τις μετοχές τού ΟΠΑΠ που κατέχει και οι οποίες ανέρχονται στο 34% του συνόλου. Το τελευταίο πακέτο μετοχών μεταβιβάζεται στις 14/5/2013, οπότε η ΟΠΑΠ Α.Ε. ανακοινώνει ότι "το Ελληνικό Δημόσιο μεταβίβασε στις 14 Μαΐου 2013, στο ΤΑΙΠΕΔ 3.190.468 μετοχές της ΟΠΑΠ Α.Ε. και ισάριθμα δικαιώματα ψήφου, ήτοι ποσοστό 1,00014670846% του μετοχικού κεφαλαίου της. Μετά την ανωτέρω μεταβολή το συνολικό ποσό μετοχών που έχει μεταβιβαστεί από το Ελληνικό Δημόσιο στο ΤΑΙΠΕΔ ανέρχεται σε 108.460.468 μετοχές ήτοι ποσοστό 34,00% του μετοχικού κεφαλαίου της ΟΠΑΠ Α.Ε. Διευκρινίζεται ότι το Ελληνικό Δημόσιο ως αποκλειστικός μέτοχος της ως άνω εταιρείας ελέγχει έμμεσα τα ανωτέρω δικαιώματα ψήφου".

Κι ενώ το ΤΑΙΠΕΔ έχει πια στα χέρια του το 34% των μετοχών τού ΟΠΑΠ και ο διαγωνισμός είναι ανοιχτός, αρχίζει να πουλάει μικρά πακέτα μετοχών μέσω χρηματιστηρίου. Μέσα σε δυο μήνες θα πουληθούν 1.875.848 μετοχές. Στο συρτάρι μένουν 106.584.620 μετοχές, ώσπου στις 18 Ιουλίου 2013 γίνεται η κρίσιμη συναλλαγή: πωλούνται άλλες 264.620 και μένουν 106.320.000, οι οποίες αντιστοιχούν στο 33,329% του μετοχικού κεφαλαίου τού ΟΠΑΠ. Ήτοι, ελαφρά χαμηλότερα από το 1/3 (33,333%), ποσοστό που συνιστά καταστατική πλειοψηφία.

Με το δίκιο του ο αναγνώστης θα αναρωτιέται γιατί μπλέξαμε με νούμερα, τα οποία δεν φαίνεται να έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Σωστή η απορία του, καθ' όσον δεν γνωρίζει το περιεχόμενο του άρθρου 7 του Ν.3461/2006 "Ενσωμάτωση στο Εθνικό Δίκαιο της Οδηγίας 2004/25/ΕΚ σχετικά με τις δημόσιες προτάσεις", σύμφωνα με το οποίο:

Κάθε πρόσωπο, το οποίο αποκτά καθ' οιονδήποτε τρόπο, άμεσα ή έμμεσα, απευθείας ή σε συνεννόηση με άλλα πρόσωπα που ενεργούν για λογαριασμό του ή συντονισμένα με αυτό, κινητές αξίες και, λόγω της από­κτησης αυτής, το ποσοστό των δικαιωμάτων ψήφου που κατέχει το πρόσωπο αυτό, άμεσα ή έμμεσα, απευθείας ή σε συνεννόηση με άλλα πρόσωπα που ενεργούν για λογαριασμό του ή συντονισμένα με αυτό, υπερβαίνει το όριο του ενός τρίτου (1/3) του συνόλου των δικαιω­μάτων ψήφου της υπό εξαγορά εταιρείας, υποχρεούται, εντός είκοσι (20) ημερών από την απόκτηση αυτή, να απευθύνει υποχρεωτική δημόσια πρόταση για το σύ­νολο των κινητών αξιών της υπό εξαγορά εταιρείας καταβάλλοντας δίκαιο και εύλογο αντάλλαγμα (...).

Να το πούμε με απλά λόγια; Αν το ποσοστό των μετοχών που πούλαγε το ΤΑΙΠΕΔ δεν έπεφτε κάτω από 33,333%, ο αγοραστής θα ήταν υποχρεωμένος να κάνει πρόταση αγοράς για το σύνολο των μετοχών.

Το υπερσύγχρονο οκταόροφο 22.000 τ.μ. στρατηγείο τού ΟΠΑΠ επί της Λεωφόρου Αθηνών 122.

Θα μου πείτε ότι άλλο πράγμα κάνω πρόταση αγοράς και άλλο υποχρεούμαι να αγοράσω. Σύμφωνοι. Μόνο που η διατύπωση μιας πρότασης αγοράς θα πρέπει να περιλαμβάνει βάσιμη εκτίμηση της αξίας τού εξαγοραζομένου αντικειμένου, ώστε να προσδιοριστεί το "δίκαιο και εύλογο αντάλλαγμα". Αν υποθέσουμε, όμως, ότι αγόρασα κοψοχρονιά το 34%, μια βάσιμη εκτίμηση του υπολοίπου 66% θα αποκαλύψει ότι έπιασα κορόιδο τον πωλητή. Κι αυτό, βεβαίως, δεν το θέλω με τίποτε. Οπότε ας πάρω καλύτερα μόνο 33,32% και να έχω το κεφάλι μου ήσυχο.

Προφανώς, στο ΤΑΙΠΕΔ δεν είχαν πρόβλημα να τους πιάσει κάποιος κορόιδα. Το πρόβλημά τους ήταν μάλλον να μην αποκαλυφθεί ότι πιάστηκαν κορόιδα...


------------------------------------------
(*) Η φωτογραφία είναι από εκδήλωση της 19/5/2017, στην οποία παρουσιάστηκαν οι δράσεις κοινωνικής προσφοράς τής ΟΠΑΠ Κύπρου για το 2016. Κατά την εκδήλωση, ο κ. Αναστασιάδης δήλωσε: "Η Πολιτεία αναγνωρίζει, σέβεται και εκτιμά το πολυσχιδές έργο τής ΟΠΑΠ Κύπρου και μέλημα της κυβέρνησης είναι η συνέχιση και η εξέλιξη της αγαστής συνεργασίας που αναπτύσσουν διαχρονικά, με τελικό αποδέκτη πάντοτε το κοινωνικό σύνολο". Μέλημα της κυβέρνησης η συνεργασία με τον ΟΠΑΠ; Μάλιστα.