Τράπεζα της Ελλάδος - 36. Επίλογος και συμπεράσματα

Για να ολοκληρώσουμε αυτά που λέγαμε χτες και να τελειώνουμε οριστικά με τα παραμύθια και τις ιστορίες συνωμοσίας, ας δούμε σήμερα ποιοι και πώς διοικούν την Τράπεζα της Ελλάδος, πάντοτε με οδηγό μας το καταστατικό της, το οποίο ορίζει με το άρθρο 20: "Η γενική διαχείρισις των υποθέσεων της Τραπέζης ανατίθεται εις το Γενικόν Συμβούλιον υπεύθυνον προς την Γενικήν Συνέλευσιν. Το Συμβούλιον δικαιούται να λαμβάνη πάσαν απόφασιν και να ασκή πάσαν εξουσίαν, εντός των ορίων του Καταστατικού (...)".

20/11/1933: Το Γενικό Συμβούλιο της ΤτΕ συνεδριάζει στο οικόπεδο όπου πρόκειται να ανεγερθεί το σημερινό
κτήριο της τράπεζας. Στο κέντρο ο διοικητής Εμμ. Τσουδερός και δεξιά του ο υποδιοικητής Κυρ. Βαρβαρέσος.

Ποιοί αποτελούν, όμως, το Γενικό Συμβούλιο; Αυτό το ξεκαθαρίζει το άρθρο 21: "Το Γενικόν Συμβούλιον αποτελείται εκ του ∆ιοικητού, των δύο Υποδιοικητών, των λοιπών μελών τού Συμβουλίου Νομισματικής Πολιτικής και έξι Συμβούλων, τρεις τουλάχιστον εκ των οποίων θα εκλέγονται εκ των περί την βιομηχανίαν, το εμπόριον και την γεωργίαν ειδικώς ασχολουμένων". Ας πάρουμε, λοιπόν, τα πράγματα με την σειρά:

(α) Ο διοικητής και οι δύο υποδιοικητές, σύμφωνα με το άρθρο 29, "διορίζονται για μία εξαετία, με Προεδρικό ∆ιάταγμα, μετά πρόταση του Υπουργικού Συμβουλίου, κατόπιν προτάσεως του Γενικού Συμβουλίου της Τράπεζας".

(β) Το Συμβούλιο Νομισματικής Πολιτικής, σύμφωνα με το άρθρο 35Α, "αποτελείται από το ∆ιοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, τους δύο Υποδιοικητές και άλλα τρία μέλη που διορίζονται με Προεδρικό ∆ιάταγμα, εκδιδόμενο μετά πρόταση του Υπουργικού Συμβουλίου, ύστερα από γνώμη του ∆ιοικητή".

(γ) Οι έξι σύμβουλοι, σύμφωνα με το άρθρο 21, "εκλέγονται υπό της Γενικής Συνελεύσεως δια τρία έτη και είναι επανεκλέξιμοι".

Επομένως, στο δωδεκαμελές Γενικό Συμβούλιο που διοικεί την ΤτΕ, τα μισά μέλη διορίζονται με προεδρικό διάταγμα, μετά από πρόταση του υπουργικού συμβουλίου, άρα μιλάμε για έξι άτομα που απολαμβάνουν πλήρως κυβερνητικής εμπιστοσύνης. Τα άλλα έξι μέλη εκλέγονται από την Γενική Συνέλευση, στην οποία το δημόσιο συμμετέχει κατά 35%, ποσοστό πρακτικά αρκετό για να έχει κυρίαρχη γνώμη σ' αυτήν, μιας που για να μειοψηφήσει θα πρέπει η συμμετοχή στην Γ.Σ. να ξεπεράσει το 70% και όλοι οι άλλοι μέτοχοι να συνασπιστούν εναντίον του κράτους.

Όμως, ακόμη κι αν υποθέσουμε ότι στο Γενικό Συμβούλιο εκλέγονται έξι μέλη που αντιτίθενται στις κυβερνητικές επιλογές, ας έχουμε υπ' όψη μας ότι κατά την λήψη αποφάσεων, "εν περιπτώσει ισοψηφίας η ψήφος του Προέδρου νικά". (άρθρο 26). Άρα, η πιθανότητα να πάρει η διοίκηση της ΤτΕ απόφαση κόντρα στις κυβερνητικές επιθυμίες (υπό την προϋπόθεση ότι οι επιθυμίες αυτές δεν αντιτίθενται στις κατευθύνσεις και οδηγίες της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας) είναι πρακτικά μικρότερη από την πιθανότητα να πέσει τον Ιούλιο στου Φιλοπάππου μπλε μαραίν χιόνι με κίτρινες βούλες. Τελεία και παύλα.

Από εκδήλωση της ΤτΕ: Στο βήμα ο Ηλίας Βενέζης, στην πρώτη σειρά ο Ξενοφών Ζολώτας. Ο Ηλίας Βενέζης
είχε εργαστεί επί 27 χρόνια ως υπάλληλος της ΤτΕ, αρχικά στην Μυτιλήνη και από το 1932 στην Αθήνα.

Κάπου εδώ, ολοκληρώνεται το δίμηνο ταξίδι μας στο "μοναδικό σημείο της Ελλάδας στο οποίο δεν έχει καμμιά δικαιοδοσία το ελληνικό κράτος", στην "πιο γνωστή άγνωστη τράπεζα", στην οποία "το κράτος δεν έχει κανένα δικαίωμα ελέγχου" και η οποία "έχει το δικαίωμα να μη δημοσιοποιεί τίποτε από όσα την αφορούν", όπως διατυμπάνισε στην εισαγωγή της εκπομπής του ο Κώστας Βαξεβάνης, εμφανώς παρασυρμένος από τις κουταμάρες και τις ανακρίβειες ορισμένων εκ των συνομιλητών του. Προσωπικά, πάντως, αισθάνομαι την ανάγκη να ευχαριστήσω τον καλό δημοσιογράφο, διότι με αιτία αυτήν ακριβώς την εκπομπή άρχισα να συγκεντρώνω όλο το υλικό, το οποίο παρουσίασα σε τούτη την σειρά κειμένων. Ελπίζω ότι μέσα σ' αυτό το δίμηνο λύσαμε πολλές απορίες και κάναμε περισσότερο γνωστή μας αυτή την "άγνωστη" τράπεζα, ρίχνοντας παράλληλα μια ενδιαφέρουσα ματιά στην νεώτερη οικονομική ιστορία αυτού του τόπου.

Θα κλείσω με ένα γενικό συμπέρασμα, στο οποίο μάλλον έχουν καταλήξει και οι περισσότεροι (αν όχι όλοι) αναγνώστες και το οποίο ίσως έχει τα ελαττώματα που αναμένονται από κάθε λιγόλογο συμπέρασμα μιας τόσο μακροσκελούς αφήγησης. Στην ενενηντάχρονη σχεδόν ιστορία της, η Τράπεζα της Ελλάδος έχει να παρουσιάσει και καλές και κακές σελίδες. Από την ηγεσία της παρήλασαν φωτισμένα μυαλά αλλά και απλές μαριονέττες. Η ουσία είναι ότι η ΤτΕ απετέλεσε και αποτελεί έναν μακρύ βραχίονα του ελληνικού κράτους, ενός κράτους ταγμένου να υπηρετεί τα συμφέροντα της αστικής τάξης που το διαφεντεύει. Σήμερα, στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της ΟΝΕ, η ΤτΕ συνεργάζεται άψογα μ' αυτό το κράτος ώστε να υλοποιούνται όσο το δυνατόν καλύτερα οι ευρωενωσιακές αποφάσεις.

Και για όσους καταλαβαίνουν καλύτερα με νούμερα, η ΤτΕ είναι μια τράπεζα η οποία συνιστά και προτείνει πιστή τήρηση των αντιλαϊκών μνημονιακών μέτρων, την ώρα που, με κεφάλαιο 111 εκατ. ευρώ, έβγαλε πέρυσι κέρδη 1,162 δισ., δηλαδή πάνω από 10 φορές το κεφάλαιό της. Pas mal, κύριε Στουρνάρα... Pas mal. Αυτός δεν είναι ο καπιταλισμός, άλλωστε;


Υστερόγραφο: Θερμές ευχαριστίες στον ανώνυμο αναγνώστη, που ρώτησε σε σχόλιό του "μήπως έχεις γράψει κάποιο κείμενο για την Τράπεζα της Ελλάδος;". Αν η εκπομπή του Βαξεβάνη ήταν η αιτία να μαζέψω το υλικό, το σχόλιό του έγινε η αφορμή να το δημοσιεύσω. Κι αν κάπου μου ξέφυγε κάποιο λάθος ή κάποια ανακρίβεια, ζητώ ειλικρινά συγγνώμη και δηλώνω έτοιμος να επανορθώσω.