Εθνικός διάλογος για την παιδεία: πόσο "εθνικός" και πόσο "διάλογος"; (2)

Χτες επικεντρωθήκαμε στην προσωπικότητα του πρόεδρου της επιτροπής για τον Εθνικό Διάλογο στην Παιδεία. Σήμερα ας ασχοληθούμε περισσότερο με το κυρίως θέμα αυτών των σημειωμάτων: πόσο "εθνικός" και πόσο "διάλογος" είναι τούτο το πράγμα;

Ανοίξτε, παρακαλώ, το Μνημόνιο συνεννόησης για τριετές πρόγραμμα του ΕΜΣ (το γνωστό μας τρίτο μνημόνιο του Τσίπρα) και πηγαίνετε στο κεφάλαιο 4 - Διαρθρωτικές πολιτικές για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της ανάπτυξης, υποκεφάλαιο 4.1 - Αγορά εργασίας και ανθρώπινο κεφάλαιο (*). Σταματήστε λίγο, ν' ανοίξουμε μια παρένθεση.

(21/1/2016)  Εκπαιδευτικός: Αυτό δεν είναι διάλογος. Είναι κυβερνητικός μονόλογος. Από αύριο θα έχουμε πόλεμο.
Λιάκος: Τελείωσε το ανέκδοτο. Πηγαίνετε σπίτι σας τώρα. Πηγαίνετε να κηρύξετε τον πόλεμο, να τον προετοιμάσετε.

Πόσο παράξενο σας φαίνεται που, ενώ μιλάμε για εκπαίδευση, σας παραπέμπω σε ένα κείμενο που αναφέρεται σε ανταγωνιστικότητα, ανάπτυξη και αγορά εργασίας; Αν απαντάτε "πολύ", σημαίνει ότι δεν ανήκετε στους φανατικούς αναγνώστες αυτού του ιστολογίου. Αν ανήκατε, θα ξέρατε πως εδώ έχουμε τονίσει κατ' επανάληψη ότι στον καπιταλιστικό κόσμο η εκπαίδευση είναι ταγμένη να υπηρετεί τα συμφέροντα του κεφαλαίου. Θα ξέρατε ότι ο καπιταλισμός εκπαιδεύει γιατρούς όχι για να βοηθούν τους αρρώστους αλλά για να βοηθούν τις φαρμακευτικές εταιρείες και τους επιχειρηματίες της υγείας να αυξάνουν τα κέρδη τους. Θα ξέρατε ότι στον καπιταλισμό δεν έχει νόημα να μάθεις άψογα δυο ξένες γλώσσες αλλά το να κουτσομιλάς καμμιά δεκαριά ώστε να μπορείς και τα εγχειρίδια χρήσης των μηχανημάτων να διαβάζεις και από χώρα σε χώρα να γυρνάς για μεροκάματο, κατά πώς βολεύει την πολυεθνική που σε απασχολεί (**). Επομένως είναι πολύ λογικό τα περί εκπαίδευσης να σχετίζονται με την ανάπτυξη, την ανταγωνιστικότητα (κυρίως αυτή!) και την αγορά εργασίας. Κλείνουμε την παρένθεση και επιστρέφουμε στο μνημόνιό μας, όπου στο εδάφιο Εκπαίδευση διαβάζουμε (οι υπογραμμίσεις δικές μου):

Οι αρχές θα διασφαλίσουν τον περαιτέρω εκσυγχρονισμό του τομέα της εκπαίδευσης σύμφωνα με τις βέλτιστες πρακτικές της ΕΕ και αυτό θα τροφοδοτήσει την προγραμματισμένη ευρύτερη στρατηγική ανάπτυξης. Οι αρχές, σε συνεργασία με τον ΟΟΣΑ και ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες, θα επικαιροποιήσουν, έως τον Απρίλιο του 2016, την αξιολόγηση του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος που εκπόνησε ο ΟΟΣΑ το 2011. Η εν λόγω επανεξέταση θα καλύπτει όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης, συμπεριλαμβανομένων των δεσμών μεταξύ έρευνας και εκπαίδευσης και της συνεργασίας μεταξύ πανεπιστημίων, ερευνητικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων με σκοπό την ενίσχυση της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας (...). Μεταξύ άλλων, η επανεξέταση θα αξιολογήσει την υλοποίηση της μεταρρύθμισης του «Νέου Σχολείου», το περιθώριο περαιτέρω εξορθολογισμού (των τάξεων, σχολείων και πανεπιστημίων), τη λειτουργία και διακυβέρνηση των ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, την αποδοτικότητα και αυτονομία των δημόσιων εκπαιδευτικών μονάδων και την αξιολόγηση και διαφάνεια σε όλα τα επίπεδα. Η επανεξέταση θα προτείνει συστάσεις σύμφωνα με τις βέλτιστες πρακτικές των χωρών του ΟΟΣΑ.

Με βάση τις συστάσεις της επανεξέτασης, οι αρχές θα εκπονήσουν επικαιροποιημένο εκπαιδευτικό σχέδιο δράσης και θα υποβάλουν προτάσεις για δράσεις το αργότερο έως τον Μάιο του 2016, οι οποίες θα εγκριθούν έως τον Ιούλιο του 2016, και εφόσον είναι δυνατόν, τα μέτρα θα πρέπει να τεθούν σε ισχύ πριν από το ακαδημαϊκό έτος 2016-2017. Ειδικότερα, οι αρχές δεσμεύονται να ευθυγραμμίσουν τον αριθμό διδακτικών ωρών ανά μέλος του προσωπικού, καθώς και την αναλογία μαθητών ανά τάξη και ανά εκπαιδευτικό, με τις βέλτιστες πρακτικές των χωρών του ΟΟΣΑ, το αργότερο έως τον Ιούνιο του 2018. Η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών και των σχολικών μονάδων θα συνάδει με το γενικό σύστημα αξιολόγησης της δημόσιας διοίκησης. Οι αρχές θα διασφαλίσουν τη δίκαιη μεταχείριση όλων των φορέων παροχής εκπαίδευσης, συμπεριλαμβανομένων των ιδιωτικών ιδρυμάτων, καθορίζοντας ελάχιστα πρότυπα.

Ωραίο δεν είναι; Η κυβέρνηση καλεί σε "εθνικό διάλογο", έχοντας στο μεταξύ συμφωνήσει με τους δανειστές το τι θα γίνει μέχρι και το 2018! Θυμηθείτε αυτό που είπαμε χτες για το πώς εννοεί τον διάλογο η εξουσία: "πες εσύ και θα καταλήξουμε σε ό,τι πω εγώ". Ξαναδιαβάστε, σας παρακαλώ, τις δυο προηγούμενες παραγράφους και εξηγήστε μου το νόημα του Εθνικού Διαλόγου για την Παιδεία, επειδή είμαι λίγο χοντροκέφαλος. Τί διάβολο συζητάμε όταν όλα είναι προαποφασισμένα;


Λογάριαζα στο σημερινό κείμενο να παρουσιάσω και το περιεχόμενο της περίφημης εργαλειοθήκης
του ΟΟΣΑ περί εκπαίδευσης αλλά το σεντόνι έβγαινε πολύ μεγάλο και θα κούραζε τον αναγνώστη. Υπομονή ως αύριο, λοιπόν. Και για να ανταμείψω αυτή την υπομονή σας, επιτρέψτε μου να σας κεράσω ένα μεζεδάκι από την κουζίνα του κυρίου Αντώνη Λιάκου:

1/2/2016:  Φοιτητές και εκπαιδευτικοί παίζουν χόκεϋ επί πάγου έξω από το δημαρχείο Θεσσαλονίκης

Πριν δυο μήνες, την 1η Φεβρουαρίου, έγινε στην Θεσσαλονίκη η δεύτερη εκδήλωση του Εθνικού Διαλόγου στο δημαρχείο, με θέμα την "συνεργασία ανάμεσα στην εκπαίδευση (σ.σ.: ωραία ελληνικά!!!) και την τοπική αυτοδιοίκηση". Έξω από το δημαρχείο μαζεύτηκαν εκπαιδευτικοί, γονείς, μαθητές και φοιτητές, οι οποίοι διαδήλωναν την αντίθεσή τους προς όσα προβλέπει το μνημόνιο για την εκπαίδευση. Μέσα, ο γενικός γραμματέας του υπουργείου παιδείας Γιάννης Παντής σχολίασε τις διαμαρτυρίες, λέγοντας ότι "όσοι διαφωνούν στο να γίνει η συζήτηση για το πως θα βγούμε από την κρίση και πως θα επανεκκινήσουμε το εκπαιδευτικό σύστημα, ουσιαστικά θέλουν να μείνει η καταστροφή". Ο κ. Λιάκος δεν έχασε την ευκαιρία και, αφού ειρωνεύτηκε τους διαμαρτυρόμενους λέγοντας ότι παίζουν "χόκεϋ επί πάγου", πρόσθεσε δηκτικά: "ούτε ξέρουν τα προβλήματα ούτε ξέρουν την ημερήσια διάταξη και απλώς κάνουν επαναστατικές πιρουέτες".

Σωστά. Πού να ξέρουν τα προβλήματα της παιδείας οι εκπαιδευτικοί, οι μαθητές και οι φοιτητές; Αρκεί που τα ξέρει ένας έκπτωτος καθηγητής.

--------------------------------------------------
(*) ΦΕΚ, τεύχος Α, 94/14-8-2015 (Νόμος 4336 "Κύρωση του σχεδίου σύμβασης οικονομικής ενίσχυσης από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό σταθερότητας και ρυθμίσεις για την υλοποίηση της συμφωνίας χρηματοδότησης"), σελίδα 1026 (σελίδα 98 του .pdf).

(**) Ο κ. Λιάκος έχει προτείνει την κατάργηση των εξετάσεων για εισαγωγή σε ανώτερα και ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα (με το πρόσχημα ότι χάνονται δυο διδακτικοί μήνες λόγω αυτών) και την αντικατάστασή τους με άλλα κριτήρια. "Προσωπικά θα θεωρούσα χρήσιμο η γλωσσομάθεια να είναι κριτήριο", δηλώνει ο εκλεκτός ενός πρωθυπουργού, ο οποίος δυσκολεύεται να μιλήσει ακόμη και στοιχειώδη αγγλικά.