Το είδα στην πρώτη σελίδα τού σημερινού Ριζοσπάστη και έμεινα με το στόμα ανοιχτό. Δεν λέω πως είχα συνηθίσει τις δημοκρατικές ευαισθησίες αυτού του ελεεινού κράτους αλλά τέτοιες εξόφθαλμες προσπάθειες νομιμοποίησης της παρανομίας, του αυταρχισμού και του ξεσκίσματος ακόμη και των απλών αστικοδημοκρατικών δικαιωμάτων εξακολουθούν να με εκπλήσσουν. Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
Υπάρχουν δυο κατηγορίες εργαζομένων: οι εξαρτημένα εργαζόμενοι (δηλαδή, οι μισθωτοί) και οι ανεξάρτητα εργαζόμενοι. Κι αν για τους πρώτους ως τόπος εργασίας νοείται η επαγγελματική εγκατάσταση του αφεντικού τους, για τους δεύτερους νοείται η διεύθυνση του μαγαζιού ή του γραφείου τους. Μόνο που κάποιοι ανεξάρτητα εργαζόμενοι είτε δεν τους συμφέρει να έχουν είτε δεν γίνεται να έχουν επαγγελματική εγκατάσταση. Για παράδειγμα:
- Όσοι είναι μεν ουσιαστικά εξαρτημένα εργαζόμενοι αλλά -ας είναι καλά οι αστικοί αντεργατικοί και αντιλαϊκοί νόμοι- θεωρούνται τυπικά ανεξάρτητοι, όπως είναι όσοι πληρώνονται "με μπλοκάκι". Ούτε ο ΟΑΕΕ δεν θεωρεί αυτούς τους φουκαράδες ως "ελεύθερους επαγγελματίες" και δεν τους ασφαλίζει υποχρεωτικά.
- Όσοι έχουν περιορισμένο πελατολόγιο. Αν π.χ. είσαι ασφαλειομεσίτης ή λογιστής κι έχεις καμμιά δεκαριά πελάτες όλους κι όλους, πώς να αντέξεις το κόστος ενός γραφείου;
- Οι αγρότες. Να θυμήσω ότι από την πρωτοχρονιά και δώθε, οι αγρότες θεωρούνται επαγγελματίες και είναι υποχρεωμένοι να κρατάνε βιβλία, να κόβουν τιμολόγια, να πληρώνουν ΦΠΑ κλπ. (σημ.: να δω τον μπαρμπα-Θάνο τον Ξεροτύρη να φτιάχνει συγκεντρωτικές τιμολογίων κι ας πεθάνω!). Τί να ορίσει ως επαγγελματική εγκατάσταση ο αγρότης; Την στάνη, το αλώνι ή το προτελευταίο κλήμα τού πέρα αμπελιού;
Όλοι αυτοί, λοιπόν, έχουν δικαίωμα να ορίσουν ως έδρα τής επιχείρησής τους (σημ.: άλατις! να κι επιχειρηματίας ο μπαρμπα-Θάνος!) το σπίτι τους. Αυτό είναι κάτι που δεν το απαγορεύει -και δεν το απαγόρευε ποτέ- ο νομοθέτης. Απολύτως λογικό, θα μου πείτε. Σωστά. Μόνο που εδώ αρχίζει ο παραλογισμός.
Σου λέει, λοιπόν, η εφορία: "Ωραία, κύριε, αφού έβαλες ως επαγγελματική έδρα το σπίτι σου, φέρε μου ένα χαρτί που να λέει ότι είναι δικό σου". Ναι, αλλά αν δεν είναι δικό σου και μένεις στο νοίκι; "Φέρε μου χαρτί από τον ιδιοκτήτη ότι σου επιτρέπει να το κάνεις επαγγελματική εγκατάσταση". Εκεί αρχίζεις να φορτώνεις. Τί "επαγγελματική εγκατάσταση" λέει ο μαλάκας; Ένα μπλοκάκι έχεις όλο κι όλο και κόβεις μια απόδειξη τον μήνα. Και δηλαδή, αν τα στηλώσει ο σπιτονοικοκύρης (δικαίωμά του δεν είναι;) και δεν σου δίνει τέτοιο χαρτί, τί κάνεις; Αλλάζεις σπίτι;
Ας πούμε, όμως, ότι είσαι τυχερός και δεν μένεις στο νοίκι αλλά στο σπίτι των γονιών σου. Μη βιάζεσαι! "Φέρε μου ένα χαρτί από τον πατέρα σου ή από την μάνα σου ή κι από τους δύο (ανάλογα σε ποιανού το όνομα είναι το σπίτι) ότι σου παραχωρούν ένα δωμάτιο να το κάνεις επαγγελματική εγκατάσταση". Εννοείται ότι μαζί μ' αυτό το χαρτί θα πας και αντίγραφο της δήλωσης Ε9 όπου ο γονιός έχει δηλώσει το ακίνητο, απόδειξη εξόφλησης Φόρου Ακίνητης Περιουσίας, πιστοποιητικό ενεργειακού ελέγχου κλπ.αλλά ας μη κολλήσουμε σ' αυτά τώρα κι ας θεωρήσουμε δεδομένο ότι οι γονείς σου σου δίνουν αυτό το χαρτί. Νομίζεις ότι τελείωσες; Αμ δε! Πρέπει ο γονιός να υπολογίσει το τεκμαρτό ενοίκιο για το δωμάτιο που -υποτίθεται πως- σου παραχωρεί και να πάει να πληρώσει το σχετικό χαρτόσημο (tip - προσφορά τού ιστολογίου: αφού ο νόμος δεν βάζει περιορισμούς, μπορεί να δηλωθεί ως επαγγελματική εγκατάσταση το μικρότερο δωμάτιο του σπιτιού, ακόμη και ο καμπινές -δεν υπάρχει απαγόρευση).
Παρένθεση: Επειδή δεν θέλω να σας κουράσω, ας μην εξετάσουμε την περίπτωση να μένετε μεν μαζί με τους γονείς σας αλλά σε νοικιασμένο σπίτι. Δοκιμάστε να μαντέψετε τι πρέπει να κάνετε... Κλείνει η παρένθεση.
Τα έκανες όλα αυτά και νομίζεις ότι τελείωσες; Ναι, αλλά λείπει μια λεπτομέρεια: πώς θα κάνει η εφορία έλεγχο στα βιβλία και στα χαρτιά σου; Αν είχες μαγαζί, θα άνοιγε την πόρτα ο εφοριακός, θα έμπαινε και θα σε ξετίναζε. Τώρα που έχεις ορίσει ως μαγαζί το σπίτι σου (και, μάλιστα, μοναχά ένα δωμάτιο ή τον καμπινέ), τί γίνεται; Μη φοβάσαι και για όλα έχει λύση ο νομοθέτης! Με την εγκύκλιο 1043052/297/08.04.1998, ορίζεται ότι πρέπει να υποβάλεις και υπεύθυνη δήλωση του Ν.1599/86 στην οποία θα αναφέρεται ότι "τα βιβλία και στοιχεία της επιχείρησης θα τίθενται στη διάθεση του φορολογικού ελέγχου κατά τις εργάσιμες ημέρες και ώρες".
Πάμε τώρα να γελάσουμε και να κλάψουμε!
Πρώτα-πρώτα, τί εννοούμε ως "εργάσιμες ημέρες και ώρες"; Εργάσιμες για ποιόν; Για τον ελεγκτή ή για μένα; Έχει σημασία η διευκρίνηση διότι εγώ μπορεί να είμαι λογιστής-νυχτογάτσουλο και να ενημερώνω τα βιβλία των πελατών μου μεταξύ 2 και 5 το πρωί. Κέφι μου και καμποϋλήκι μου!
Υπάρχουν, όμως, πιο σοβαρά προβλήματα. Αν ανήκω σε αυτούς που δουλεύουν ως υπάλληλοι αλλά αμείβονται με μπλοκάκι, κατά τις "εργάσιμες ημέρες και ώρες" θα είμαι στην δουλειά μου. Αν είμαι ασφαλειομεσίτης κι έχω δέκα πελάτες όλους κι όλους, θα είμαι είτε στους δρόμους είτε σε κανένα καφενείο και δεν θα περιμένω μπαστακωμένος στο σπίτι μπας και θυμηθεί κανενός εφοριακού να περάσει για έλεγχο. Αν είμαι αγρότης, θα είμαι στο χωράφι μου ή στην στάνη να βάζω τις γίδες για μάρκαλο. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, ποιός στα κομμάτια θα ανοίξει την πόρτα τού σπιτιού για να μπει μέσα ο εφοριακός; Η μάνα μου η κουφή; Και, μάλιστα, θα πρέπει όχι μόνο να του ανοίξει αλλά και να του δείξει πού έχω τα βιβλία μου;
Αλλά ας πάμε στο πρωτοσέλιδο για το οποίο έκανα λόγο στην εισαγωγή. Φαίνεται πως οι εφορίες βρήκαν τον τρόπο να λύσουν τα προβλήματα που μόλις αναφέραμε, βάζοντας τους ανυποψίαστους φορολογούμενους να κάνουν μια υπεύθυνη δήλωση όπου -ούτε λίγο ούτε πολύ- δίνουν το ελεύθερο στην εφορία να μπαίνει στο σπίτι τους όποτε γουστάρει! Θαυμάστε κείμενο:
"(...δηλώνω ότι) θα χρησιμοποιήσω την κατοικία μου και ως επαγγελματική στέγη [σ.σ.: καλά ως εδώ] κάνοντας άρση του ασύλου της κατοικίας [σ.σ.: αμάν!] όσον αφορά τουλάχιστον τις ΔΟΥ και ελεγκτικές αρχές [σ.σ.: προσοχή στο "τουλάχιστον"!] και ότι θέτω στη διάθεση του ελέγχου τα βιβλία και στοιχεία Κ.Β.Σ. [σ.σ.: το ότι ο Κ.Β.Σ. έχει καταργηθεί εδώ κι έναν χρόνο δεν έχει σημασία!] και γενικά θα δέχομαι το φορολογικό έλεγχο στις εργάσιμες [σ.σ.: για ποιόν;;;] ώρες της ημέρας - σχετ. έγγραφο 1043052/297/08.04.1998 αρθ.19 θέμα 79" [σ.σ.: το αναφερόμενο σχετ. έγγραφο δεν κάνει πουθενά λόγο για άρση τού ασύλου τής κατοικίας!]
Γαμάτο; Πότε άλλοτε ζητήθηκε από πολίτη να δηλώσει υπεύθυνα ότι παραιτείται από συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμά του; Διότι το Σύνταγμα ορίζει σαφώς (οι υπογραμμίσεις δικές μου):
- Άρθρο 9, παρ. 1: Η κατοικία του καθενός είναι άσυλο. Η ιδιωτική και οικογενειακή ζωή του ατόμου είναι απαραβίαστη. Καμία έρευνα δε γίνεται σε κατοικία, παρά μόνο όταν και όπως ορίζει ο νόμος και πάντοτε με την παρουσία εκπροσώπων της δικαστικής εξουσίας.
- Άρθρο 21, παρ. 1 & 2: Παν πρόσωπον δικαιούται εις τον σεβασμόν της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής του, της κατοικίας του και της αλληλογραφίας του. Δεν επιτρέπεται να υπάρξη επέμβασις δημοσίας αρχής εν τη ασκήσει του δικαιώματος τούτου, εκτός εάν η επέμβασις αύτη προβλέπεται υπό του νόμου και αποτελεί μέτρον το οποίον, εις μίαν δημοκρατικήν κοινωνίαν, είναι αναγκαίον δια την εθνικήν ασφάλειαν, την δημοσίαν ασφάλειαν, την οικονομικήν ευημερίαν της χώρας, την προάσπισιν της τάξεως και την πρόληψιν ποινικών παραβάσεων (...)
Και κάτι τελευταίο. Όσοι γνωρίζουν δυο αράδες νομικά, ξέρουν καλά ότι (α) οποιαδήποτε συμφωνία καταστρατηγεί τον νόμο είναι άκυρη και (β) ουδείς δύναται να παραιτηθεί έστω και με την θέλησή του από οποιοδήποτε δικαίωμα του δίνει ο νόμος. Πόσο έγκυρη είναι, λοιπόν, αυτή η μαλακισμένη υπεύθυνη δήλωση; Η απάντηση είναι προφανής.
Το μόνο που κατάφεραν οι εμπνευστές αυτού του ηληθιογραφήματος είναι να προσυπογράψουν αυτό που μόλις προχτές γράφαμε σε τούτη την γωνιά για τον Θεοχάρη και το "κράτος δικαίου": το έχουν και αυτοί χεσμένο.
Υπάρχουν δυο κατηγορίες εργαζομένων: οι εξαρτημένα εργαζόμενοι (δηλαδή, οι μισθωτοί) και οι ανεξάρτητα εργαζόμενοι. Κι αν για τους πρώτους ως τόπος εργασίας νοείται η επαγγελματική εγκατάσταση του αφεντικού τους, για τους δεύτερους νοείται η διεύθυνση του μαγαζιού ή του γραφείου τους. Μόνο που κάποιοι ανεξάρτητα εργαζόμενοι είτε δεν τους συμφέρει να έχουν είτε δεν γίνεται να έχουν επαγγελματική εγκατάσταση. Για παράδειγμα:
- Όσοι είναι μεν ουσιαστικά εξαρτημένα εργαζόμενοι αλλά -ας είναι καλά οι αστικοί αντεργατικοί και αντιλαϊκοί νόμοι- θεωρούνται τυπικά ανεξάρτητοι, όπως είναι όσοι πληρώνονται "με μπλοκάκι". Ούτε ο ΟΑΕΕ δεν θεωρεί αυτούς τους φουκαράδες ως "ελεύθερους επαγγελματίες" και δεν τους ασφαλίζει υποχρεωτικά.
- Όσοι έχουν περιορισμένο πελατολόγιο. Αν π.χ. είσαι ασφαλειομεσίτης ή λογιστής κι έχεις καμμιά δεκαριά πελάτες όλους κι όλους, πώς να αντέξεις το κόστος ενός γραφείου;
- Οι αγρότες. Να θυμήσω ότι από την πρωτοχρονιά και δώθε, οι αγρότες θεωρούνται επαγγελματίες και είναι υποχρεωμένοι να κρατάνε βιβλία, να κόβουν τιμολόγια, να πληρώνουν ΦΠΑ κλπ. (σημ.: να δω τον μπαρμπα-Θάνο τον Ξεροτύρη να φτιάχνει συγκεντρωτικές τιμολογίων κι ας πεθάνω!). Τί να ορίσει ως επαγγελματική εγκατάσταση ο αγρότης; Την στάνη, το αλώνι ή το προτελευταίο κλήμα τού πέρα αμπελιού;
Όλοι αυτοί, λοιπόν, έχουν δικαίωμα να ορίσουν ως έδρα τής επιχείρησής τους (σημ.: άλατις! να κι επιχειρηματίας ο μπαρμπα-Θάνος!) το σπίτι τους. Αυτό είναι κάτι που δεν το απαγορεύει -και δεν το απαγόρευε ποτέ- ο νομοθέτης. Απολύτως λογικό, θα μου πείτε. Σωστά. Μόνο που εδώ αρχίζει ο παραλογισμός.
Σου λέει, λοιπόν, η εφορία: "Ωραία, κύριε, αφού έβαλες ως επαγγελματική έδρα το σπίτι σου, φέρε μου ένα χαρτί που να λέει ότι είναι δικό σου". Ναι, αλλά αν δεν είναι δικό σου και μένεις στο νοίκι; "Φέρε μου χαρτί από τον ιδιοκτήτη ότι σου επιτρέπει να το κάνεις επαγγελματική εγκατάσταση". Εκεί αρχίζεις να φορτώνεις. Τί "επαγγελματική εγκατάσταση" λέει ο μαλάκας; Ένα μπλοκάκι έχεις όλο κι όλο και κόβεις μια απόδειξη τον μήνα. Και δηλαδή, αν τα στηλώσει ο σπιτονοικοκύρης (δικαίωμά του δεν είναι;) και δεν σου δίνει τέτοιο χαρτί, τί κάνεις; Αλλάζεις σπίτι;
Ας πούμε, όμως, ότι είσαι τυχερός και δεν μένεις στο νοίκι αλλά στο σπίτι των γονιών σου. Μη βιάζεσαι! "Φέρε μου ένα χαρτί από τον πατέρα σου ή από την μάνα σου ή κι από τους δύο (ανάλογα σε ποιανού το όνομα είναι το σπίτι) ότι σου παραχωρούν ένα δωμάτιο να το κάνεις επαγγελματική εγκατάσταση". Εννοείται ότι μαζί μ' αυτό το χαρτί θα πας και αντίγραφο της δήλωσης Ε9 όπου ο γονιός έχει δηλώσει το ακίνητο, απόδειξη εξόφλησης Φόρου Ακίνητης Περιουσίας, πιστοποιητικό ενεργειακού ελέγχου κλπ.αλλά ας μη κολλήσουμε σ' αυτά τώρα κι ας θεωρήσουμε δεδομένο ότι οι γονείς σου σου δίνουν αυτό το χαρτί. Νομίζεις ότι τελείωσες; Αμ δε! Πρέπει ο γονιός να υπολογίσει το τεκμαρτό ενοίκιο για το δωμάτιο που -υποτίθεται πως- σου παραχωρεί και να πάει να πληρώσει το σχετικό χαρτόσημο (tip - προσφορά τού ιστολογίου: αφού ο νόμος δεν βάζει περιορισμούς, μπορεί να δηλωθεί ως επαγγελματική εγκατάσταση το μικρότερο δωμάτιο του σπιτιού, ακόμη και ο καμπινές -δεν υπάρχει απαγόρευση).
Παρένθεση: Επειδή δεν θέλω να σας κουράσω, ας μην εξετάσουμε την περίπτωση να μένετε μεν μαζί με τους γονείς σας αλλά σε νοικιασμένο σπίτι. Δοκιμάστε να μαντέψετε τι πρέπει να κάνετε... Κλείνει η παρένθεση.
Τα έκανες όλα αυτά και νομίζεις ότι τελείωσες; Ναι, αλλά λείπει μια λεπτομέρεια: πώς θα κάνει η εφορία έλεγχο στα βιβλία και στα χαρτιά σου; Αν είχες μαγαζί, θα άνοιγε την πόρτα ο εφοριακός, θα έμπαινε και θα σε ξετίναζε. Τώρα που έχεις ορίσει ως μαγαζί το σπίτι σου (και, μάλιστα, μοναχά ένα δωμάτιο ή τον καμπινέ), τί γίνεται; Μη φοβάσαι και για όλα έχει λύση ο νομοθέτης! Με την εγκύκλιο 1043052/297/08.04.1998, ορίζεται ότι πρέπει να υποβάλεις και υπεύθυνη δήλωση του Ν.1599/86 στην οποία θα αναφέρεται ότι "τα βιβλία και στοιχεία της επιχείρησης θα τίθενται στη διάθεση του φορολογικού ελέγχου κατά τις εργάσιμες ημέρες και ώρες".
Πάμε τώρα να γελάσουμε και να κλάψουμε!
Πρώτα-πρώτα, τί εννοούμε ως "εργάσιμες ημέρες και ώρες"; Εργάσιμες για ποιόν; Για τον ελεγκτή ή για μένα; Έχει σημασία η διευκρίνηση διότι εγώ μπορεί να είμαι λογιστής-νυχτογάτσουλο και να ενημερώνω τα βιβλία των πελατών μου μεταξύ 2 και 5 το πρωί. Κέφι μου και καμποϋλήκι μου!
Υπάρχουν, όμως, πιο σοβαρά προβλήματα. Αν ανήκω σε αυτούς που δουλεύουν ως υπάλληλοι αλλά αμείβονται με μπλοκάκι, κατά τις "εργάσιμες ημέρες και ώρες" θα είμαι στην δουλειά μου. Αν είμαι ασφαλειομεσίτης κι έχω δέκα πελάτες όλους κι όλους, θα είμαι είτε στους δρόμους είτε σε κανένα καφενείο και δεν θα περιμένω μπαστακωμένος στο σπίτι μπας και θυμηθεί κανενός εφοριακού να περάσει για έλεγχο. Αν είμαι αγρότης, θα είμαι στο χωράφι μου ή στην στάνη να βάζω τις γίδες για μάρκαλο. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, ποιός στα κομμάτια θα ανοίξει την πόρτα τού σπιτιού για να μπει μέσα ο εφοριακός; Η μάνα μου η κουφή; Και, μάλιστα, θα πρέπει όχι μόνο να του ανοίξει αλλά και να του δείξει πού έχω τα βιβλία μου;
Αλλά ας πάμε στο πρωτοσέλιδο για το οποίο έκανα λόγο στην εισαγωγή. Φαίνεται πως οι εφορίες βρήκαν τον τρόπο να λύσουν τα προβλήματα που μόλις αναφέραμε, βάζοντας τους ανυποψίαστους φορολογούμενους να κάνουν μια υπεύθυνη δήλωση όπου -ούτε λίγο ούτε πολύ- δίνουν το ελεύθερο στην εφορία να μπαίνει στο σπίτι τους όποτε γουστάρει! Θαυμάστε κείμενο:
"(...δηλώνω ότι) θα χρησιμοποιήσω την κατοικία μου και ως επαγγελματική στέγη [σ.σ.: καλά ως εδώ] κάνοντας άρση του ασύλου της κατοικίας [σ.σ.: αμάν!] όσον αφορά τουλάχιστον τις ΔΟΥ και ελεγκτικές αρχές [σ.σ.: προσοχή στο "τουλάχιστον"!] και ότι θέτω στη διάθεση του ελέγχου τα βιβλία και στοιχεία Κ.Β.Σ. [σ.σ.: το ότι ο Κ.Β.Σ. έχει καταργηθεί εδώ κι έναν χρόνο δεν έχει σημασία!] και γενικά θα δέχομαι το φορολογικό έλεγχο στις εργάσιμες [σ.σ.: για ποιόν;;;] ώρες της ημέρας - σχετ. έγγραφο 1043052/297/08.04.1998 αρθ.19 θέμα 79" [σ.σ.: το αναφερόμενο σχετ. έγγραφο δεν κάνει πουθενά λόγο για άρση τού ασύλου τής κατοικίας!]
Γαμάτο; Πότε άλλοτε ζητήθηκε από πολίτη να δηλώσει υπεύθυνα ότι παραιτείται από συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμά του; Διότι το Σύνταγμα ορίζει σαφώς (οι υπογραμμίσεις δικές μου):
- Άρθρο 9, παρ. 1: Η κατοικία του καθενός είναι άσυλο. Η ιδιωτική και οικογενειακή ζωή του ατόμου είναι απαραβίαστη. Καμία έρευνα δε γίνεται σε κατοικία, παρά μόνο όταν και όπως ορίζει ο νόμος και πάντοτε με την παρουσία εκπροσώπων της δικαστικής εξουσίας.
- Άρθρο 21, παρ. 1 & 2: Παν πρόσωπον δικαιούται εις τον σεβασμόν της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής του, της κατοικίας του και της αλληλογραφίας του. Δεν επιτρέπεται να υπάρξη επέμβασις δημοσίας αρχής εν τη ασκήσει του δικαιώματος τούτου, εκτός εάν η επέμβασις αύτη προβλέπεται υπό του νόμου και αποτελεί μέτρον το οποίον, εις μίαν δημοκρατικήν κοινωνίαν, είναι αναγκαίον δια την εθνικήν ασφάλειαν, την δημοσίαν ασφάλειαν, την οικονομικήν ευημερίαν της χώρας, την προάσπισιν της τάξεως και την πρόληψιν ποινικών παραβάσεων (...)
Και κάτι τελευταίο. Όσοι γνωρίζουν δυο αράδες νομικά, ξέρουν καλά ότι (α) οποιαδήποτε συμφωνία καταστρατηγεί τον νόμο είναι άκυρη και (β) ουδείς δύναται να παραιτηθεί έστω και με την θέλησή του από οποιοδήποτε δικαίωμα του δίνει ο νόμος. Πόσο έγκυρη είναι, λοιπόν, αυτή η μαλακισμένη υπεύθυνη δήλωση; Η απάντηση είναι προφανής.
Το μόνο που κατάφεραν οι εμπνευστές αυτού του ηληθιογραφήματος είναι να προσυπογράψουν αυτό που μόλις προχτές γράφαμε σε τούτη την γωνιά για τον Θεοχάρη και το "κράτος δικαίου": το έχουν και αυτοί χεσμένο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου