Τα βιβλία των διακοπών

Έφτασε, λοιπόν, η αυγουστιάτικη ώρα που ο γράφων σε τούτο το ιστολόγιο θα κλείσει τα σημειωματάριά του και τα τεμπεσίρια του, θα βάλει νεκρά στο κιβώτιο και, για κάμποσες μέρες, θα χαθεί ανάμεσα σε κάποιες θάλασσες και σε κάποια καραφάκια ούζου, θα αφεθεί σε ατέλειωτες συζητήσεις της παραλίας ή του καφενέ και θα ξοδέψει άφθονο χρόνο με τα βιβλία που ήθελε μα δεν πρόλαβε να διαβάσει ίσαμε σήμερα.

Οι φίλοι τού ιστολογίου, οι οποίοι κάπου θα ρεμπελέψουν κι αυτοί με την σειρά τους και θα ήθελαν ένα ξεκούραστο βιβλίο για συντροφιά τις ώρες τής χαλάρωσης αλλά δυσκολεύονται να επιλέξουν, μπορούν να προσφύγουν στην ετικέττα "Βιβλία". Τους δυο-τρεις τελευταίους μήνες έχουμε παρουσιάσει αρκετά βιβλία κατάλληλα για την ελαφρότητα των διακοπών.

Τέλος, εκείνοι οι -θέλω να πιστεύω- ευάριθμοι αναγνώστες, οι οποίοι θα προτιμούσαν κάτι πιο "βαρύ" για διάβασμα, ξέρω πως δεν περιμένουν από μένα συμβουλές, μιας και σίγουρα διαθέτουν τα δικά τους σοβαρά κριτήρια επιλογής. Πάντως, ας έχουν υπ' όψη τους ότι προσωπικά σκέφτομαι να ξεκοκκαλίσω κάποια (αν όχι όλα) από τα παρακάτω:

*** Κρις Χάρμαν, "Λαϊκή ιστορία του κόσμου", εκδόσεις Τόπος, σελ. 748, 24,90 €: Ένας διαφορετικός τρόπος για να διαβάσει κανείς την Ιστορία. Ο Χάρμαν δεν μένει σε ανούσιες περιγραφές μαχών και πολέμων ή σε στεγνές αναφορές ονομάτων και περιστατικών. Αναζητά την διαδρομή η οποία οδήγησε την κοινωνία μας στην σημερινή κατάσταση διά μέσου των αιώνων. Διαβάζουμε στο οπισθόφυλλο: "Πώς διαμορφώθηκαν και πώς εγκαθιδρύθηκαν σε όλα τα μήκη και πλάτη τής υφηλίου οι αυταρχικές εξουσίες, οικονομικές, πολιτικές, ιδεολογικές; Πώς οι εξουσίες αυτές υποχρέωσαν εκατομμύρια ανθρώπους, που με τον μόχθο τους οικοδόμησαν την πρόοδο, να έχουν ελάχιστα δικαιώματα, ελάχιστο μερίδιο στο ίδιο τους το έργο; (...) Η πρώτη ιστορία στο είδος της που διαλύει με τεκμήρια τον μύθο για τον ΄΄ανώτερο΄΄ δυτικό πολιτισμό, η πρώτη ιστορία που αποσείει την ευρωκεντρική ματιά στην εξέλιξη του πολιτισμού...". Σημειώνω ότι λογάριαζα να διαβάσω αυτό το βιβλίο κατά τις αργίες τού Πάσχα αλλά δεν το κατάφερα. Ελπίζω να το καταφέρω τώρα.

*** Βασίλης Ραφαηλίδης, "Ιστορία (κωμικοτραγική) του νεοελληνικού κράτους 1860-1974", εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, σελ. 505, 21,30 €: Άλλος ένας διαφορετικός τρόπος για να διαβάσει κανείς την ιστορία. Την ελληνική, αυτή την φορά. Σίγουρα μας λείπει το σπινθηροβόλο πνεύμα τού μεγάλου Βασίλη Ραφαηλίδη. Αν τούτο το βιβλίο εντασσόταν στην διδακτέα ύλη των σχολείων, θα ήταν ελάχιστοι οι μαθητές που δεν θα αγαπούσαν την Ιστορία. Η καυστική σάτιρα (η οποία συχνά θυμίζει Τσιφόρο) αντάμα με την απαραίτητη ιστορική τεκμηρίωση, αποδομούν όλα τα κακοδομημένα στερεότυπα, τα θεσμοθετημένα ιστορικά ψεύδη και την εθνοκεντρική αποβλάκωση, αναζητώντας και καταγράφοντας μόνο την αλήθεια, όσο κι αν αυτή ενοχλεί. Το βιβλίο "θα μπορούσε να έχει τίτλο ΄΄Αρνητική ιστορία της Νέας Ελλάδας΄΄, αν η άρνηση δεν ήταν αναγκαία για την κατάφαση".

*** Ρίτσαρντ Ντώκινς, "Ο τυφλός ωρολογοποιός", εκδόσεις Κάτοπτρο, σελ. 515, 25,70 €: Αν με το "Η περί θεού αυταπάτη" (κυκλοφορεί από τον ίδιο εκδοτικό οίκο) ο Ντώκινς τα έβαλε με τα διάφορα θρησκευτικά παραμύθια των "ιερών βιβλίων" (κοράνι, αγία γραφή κλπ), με τούτο το βιβλίο επιτίθεται κατά των "δημιουργιστών". Εκείνων, δηλαδή, που απορρίπτουν την δαρβινική θεωρία και επιμένουν στις μεσαιωνικές απόψεις περί δημιουργίας του κόσμου από κάποιο υπέρτατο ον. Όπως πάντα, ο Ντώκινς δεν επιτίθεται σε κανέναν. Απλώς αναλύει και παρουσιάζει με εξαιρετικά εύληπτο τρόπο την θεωρία τής εξέλιξης, αφήνοντας τον αναγνώστη να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα. Κάνει, δηλαδή, αυτό ακριβώς που θα έπρεπε να κάνει κάθε σωστός δάσκαλος. Ιδανικό βιβλίο για όσους θέλουν να μάθουν περισσότερα για τον Δαρβίνο και τις ιδέες του αλλά τελείως ακατάλληλο για κολλημένους παρωπιδοφόρους.

*** Ντέιβιντ Λήβιτ, "Ο υπάλληλος από την Ινδία", εκδόσεις Πόλις, σελ. 660, 24,46 €: Απαιτητικό μυθιστόρημα για απαιτητικούς αναγνώστες. Ένας καθηγητής τού Καίμπριτζ λαμβάνει μια επιστολή από κάποιον ινδό λιμενικό υπάλληλο, ο οποίος ισχυρίζεται ότι βρίσκεται κοντά στην λύση τού σημαντικώτερου άλυτου μαθηματικού προβλήματος όλων των εποχών. Κόντρα στις λοιδωρίες των συναδέλφων του, ο καθηγητής πείθει τον ινδό να έλθει στην Αγγλία, οπότε και -ως γνήσιος άγγλος- τον ερωτεύεται. Το μυθιστόρημα (εν πολλοίς ιστορικό, αφού χαρακτηρίζεται από ακριβέστατες ιστορικές αναφορές και περιγραφές προσώπων και γεγονότων) θίγει πληθώρα θεμάτων, όπως π.χ. αντιμετώπιση μιας ιδιοφυΐας, σεξουαλικές προτιμήσεις, αποικιοκρατία κλπ. Τόσο το περιεχόμενο όσο και ο όγκος του το καθιστούν ακατάλληλο ανάγνωσμα για παραλιακή ξαπλώστρα.

Καλές αναγνώσεις, λοιπόν! Όσο για μένα, δεν σκέφτομαι να εγκαταλείψω το ιστολόγιο στην τύχη του. Απλώς, λέω να επιτρέψω στον εαυτό μου μερικά...σκασιαρχεία από την καθημερινή επαφή μας...