Μιας και τις τελευταίες μέρες έχουμε πιάσει κουβέντα για τα οικονομικά μας (επί το ακριβέστερον: για τα μνημονιακά οικονομικά μας), ας πούμε και δυο λόγια για το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), επειδή υπάρχει λόγος. Και, μάλιστα, λόγος τόσο σοβαρός όσο σοβαρό είναι και το ποσό των 103 δισ. ευρώ. Δεν καταλαβαίνετε τι εννοώ αλλά σας υπόσχομαι ότι θα κάνω το παν για να λύσω τις απορίες σας. Στο μεταξύ, θυμηθειτε ότι το ΤΧΣ αποτελεί πλέον θυγατρική τής Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας (ΕΕΣΠ), για την οποία μιλήσαμε προχτές.
Αν ήθελα να μιλήσω επιστημονικά, θα έλεγα το το ΤΧΣ είναι ένα νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου, πλήρως ανεξάρτητο από το δημόσιο (αχ, αυτή η ανεξαρτησία...), του οποίου σκοπός είναι "η συνεισφορά στη διατήρηση της σταθερότητας του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, προς χάριν του δημοσίου συμφέροντος". Για την επίτευξη του σκοπού του, το ΤΧΣ, μεταξύ άλλων, "παρέχει κεφαλαιακή ενίσχυση στα πιστωτικά ιδρύματα". Κι αν ήθελα να το πω με απλά ελληνικά, το ΤΧΣ είναι το ταμείο που κάνει τις ανακεφαλαιοποιήσεις των τραπεζών.
Προχωρούμε. Ανάμεσα στα "άλλα" που ανέφερα προηγουμένως, το ΤΧΣ "διευκολύνει τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων των πιστωτικών ιδρυμάτων". Εδώ κάνουμε στάση. Δεν θέλω να σας κακοκαρδίσω αλλά αυτά τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (οι ξένοι τα λένε "μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα [Non Performing Exposures - NPE]" κι εμείς "κόκκινα δάνεια") υπολογίζεται ότι στις 31 Δεκεμβρίου 2015 ξεπερνούσαν... πάρτε βαθειά ανάσα... τα 103 δισ. ευρώ. Σχεδόν το 60% του ΑΕΠ της χώρας.
Αντιλαμβάνεσθε, λοιπόν, ότι τα πράγματα είναι πολύ σοβαρά, όπως είπα και στον πρόλογο. Και τα πολύ σοβαρά πράγματα οι ξένοι δεν μπορούν να τα εμπιστευτούν στα ανίκανα ελληνικά χέρια. Έτσι, στο προσχέδιο του "συμπληρωμένου μνημονίου" (*) προβλέπεται ακόμη μεγαλύτερη ανεξαρτησία από το κράτος και για το ΤΧΣ αλλά και για τις διοικήσεις των τραπεζών.
Έτσι, η διοίκηση του ΤΧΣ θα εκλέγεται από επιτροπή επιλογής, η οποία θα ελέγχεται από τους "θεσμούς" και θα έχει την απόλυτη εμπιστοσύνη τους. Αυτή η επιτροπή θα εξετάζει τις υποψηφιότητες αλλά και την κατοπινή δραστηριότητα των μελών της διοίκησης "με συγκεκριμένα κριτήρια" και θα κάνει προτάσεις στο υπουργείο οικονομικών. Κι επειδή μπορεί κάπου-κάπου (μια στο τόσο, ρε παιδί μου!) αυτή η διοίκηση να ξεπεράσει τα όρια του νόμου, το "συμπληρωμένο μνημόνιο" προβλέπει ότι, μέχρι τέλους Ιουνίου, η κυβέρνηση πρέπει να εισαγάγει νομοθετική πρόβλεψη βάσει της οποίας "αποφάσεις που ελήφθησαν στο πλαίσιο αναδιαρθρώσεων από στελέχη των τραπεζών ή κρατικούς λειτουργούς, με καλή πίστη, προς το συμφέρον του πιστωτή και σε συμμόρφωση με τις διαδικασίες που εφαρμόζονται και αντικειμενικά κριτήρια, θεωρούνται νόμιμες όσον αφορά την αστική και ποινική ευθύνη, σύμφωνα με τις γενικές αρχές και τις ασφαλιστικές δικλίδες του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου".
Θα προσέξατε ότι η νομοθετική πρόβλεψη που προαναφέραμε, συμπεριλαμβάνει και "στελέχη των τραπεζών". Δηλαδή, τα στελέχη του ΤΧΣ και των τραπεζών εξασφαλίζουν το ακαταδίωκτο, εφ' όσον οι αποφάσεις τους αποσκοπούν στο "συμφέρον του πιστωτή", παναπεί στο συμφέρον των τραπεζών.
Πάμε παρακάτω. Στην πρόσφατη έκθεσή του, ο διευθύνων σύμβουλος του ΤΧΣ Άρης Ξενόφος εντοπίζει τα μεγάλα εμπόδια που συναντούν οι τράπεζες προκειμένου να βρουν άκρη με τα κόκκινα δάνεια. Σύμφωνα με την έκθεση, αυτά τα εμπόδια είναι τριών λογιών:
(1) Νομικά και Κανονιστικά: Ως τέτοια αναφέρονται οι περιορισμοί στην προώθηση των δικαιωμάτων των πιστωτών (π.χ. προστασία πρώτης κατοικίας), η περιορισμένη προστασία στελεχών όταν προβαίνουν στην αναδιάρθρωση υφιστάμενων δανείων (όπως είδαμε πιο πάνω, αυτό φροντίσαμε να το λύσουμε), οι περιορισμοί στο κανονιστικό πλαίσιο για την εξυπηρέτηση και πώληση μη εξυπηρετούμενων δανείων (η γνωστή ιστορία μεταβίβασης του κόκκινου χαρτοφυλακίου στα διεθνή κοράκια) κλπ.
(2) Φορολογικά: Εδώ το μεγάλο πρόβλημα εντοπίζεται στους φόρους επί των ακινήτων. Οι τράπεζες ψάχνουν τρόπο να απαλλαγούν από τον ΕνΦΙΑ των ακινήτων που περνούν στην ιδιοκτησία τους από κατασχέσεις. Ήδη, το κράτος έχει φροντίσει εδώ και χρόνια να μειώσει τον φόρο μεταβίβασης από 11% - 13% στο 3% (δήθεν για να αναζωπυρωθεί η αγορά ακινήτων), αντικαθιστώντας το έσοδο με τον ΦΠΑ που επέβαλε στα ακίνητα. Ως γνωστόν, ο ΦΠΑ είναι ουδέτερος και καταναλωτικός φόρος, άρα επιβαρύνει εξ ολοκλήρου τον ιδιώτη καταναλωτή και δεν αποτελεί στοιχείο κόστους για τις επιχειρήσεις.
(3) Τραπεζική αγορά: Θεωρείται ως αδυναμία η έλλειψη ενιαίας προσέγγισης / διαδικασίας μεταξύ όλων των εμπλεκομένων πλευρών (ιδιωτών, δημοσίου, οφειλετών) και αναζητείται ένα ενιαίο πλαίσιο συντονισμού. Την λύση έρχεται να δώσει το αναβαθμισμένο ΤΧΣ, το οποίο προβλέπεται στο τέταρτο μνημόνιο.
Πού καταλήγουμε μετά από όλα αυτά;
- Πρώτον, οι τράπεζες έχουν πνιγεί στα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα, οπότε αλίμονο σε όσους έχουν κόκκινα δάνεια. Μέχρι τέλους Οκτωβρίου αλλάζει το πλαίσιο για την αφερεγγυότητα των επιχειρήσεων και μέχρι τέλους της χρονιάς καθαρίζουμε και με την προστασία των ιδιωτών μέσω του νόμου Κατσέλη. Με απλά λόγια, lasciate ogni speranza voi chi dovete (***).
- Δεύτερον, το ΤΧΣ, στελεχωμένο με πρόσωπα διαλεγμένα από τους δανειστές της χώρας μας, εξελίσσεται σε υπερελεγκτή τού τραπεζικού μας συστήματος. Μη ξεχνάμε ότι τα κεφάλαια που διαχειρίζεται το ΤΧΣ προέρχονται από τα μνημονιακά δάνεια, τα οποία φορτώνονται στις δικές μας πλάτες. Με τις δικές μας πλάτες, λοιπόν, οι δανειστές θα ελέγχουν τις τράπεζές μας και, μέσω αυτών, την εθνική μας οικονομία, αφού έτσι θα έχουν την δυνατότητα να σχεδιάζουν όπως θέλουν την ελληνική οικονομία, στρέφοντας την χρηματική ροή σε όποια επιχείρηση θέλουν να προωθηθεί και κλείνοντας την κάνουλα σε όποια θέλουν να σβήσει.
---------------------------------------------
(*) Ο όρος "συμπληρωμένο μνημόνιο" ανήκει στην κυβέρνηση. Όμως, το κείμενο της Κομμισσιόν χρησιμοποιεί τον όρο "συμπληρωματικό μνημόνιο" (supplemental memorandum). Γι' αυτό κι εμείς το αποκαλούμε απλά "τέταρτο μνημόνιο".
(**) Κατά την θητεία της, η κ. Σακελλαρίου κατηγορήθηκε για σκάνδαλο στην εξαγορά τού Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου (Post Bank) από την Eurobank του Λάτση. Μετά την απομάκρυνσή της από το ΤΧΣ, η κ. Σακελλαρίου προσλήφθηκε από τον όμιλο Λάτση για να στελεχώσει την Bulgarian Post Bank μαζί με τον Γιώργο Προβόπουλο. Σήμερα, που με την σύμφωνη γνώμη τού Γιάννη Δραγασάκη, η Credicom (τράπεζα ειδικού σκοπού, θυγατρική τής Credit Agricole) επιχειρεί να μετατραπεί σε πλατφόρμα διαχείρισης κόκκινων δανείων, η Σακελλαρίου έχει παραιτηθεί από τον όμιλο Λάτση και προορίζεται να αναλάβει το μάνατζμεντ της Credicom. Όντως η ζωή κάνει κύκλους.
(***) Εγκαταλείψατε κάθε ελπίδα όσοι χρωστάτε (ιταλικά). Παράφραση της γνωστής φράσης από την Κόλαση του Δάντη: lasciate ogni speranza voi chi entrate (εγκαταλείψατε κάθε ελπίδα όσοι εισέρχεσθε).
Αν ήθελα να μιλήσω επιστημονικά, θα έλεγα το το ΤΧΣ είναι ένα νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου, πλήρως ανεξάρτητο από το δημόσιο (αχ, αυτή η ανεξαρτησία...), του οποίου σκοπός είναι "η συνεισφορά στη διατήρηση της σταθερότητας του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, προς χάριν του δημοσίου συμφέροντος". Για την επίτευξη του σκοπού του, το ΤΧΣ, μεταξύ άλλων, "παρέχει κεφαλαιακή ενίσχυση στα πιστωτικά ιδρύματα". Κι αν ήθελα να το πω με απλά ελληνικά, το ΤΧΣ είναι το ταμείο που κάνει τις ανακεφαλαιοποιήσεις των τραπεζών.
 |
| 11,6 δισ. στις 31/12/2014 - 2,1 δισ. στις 30/9/2015. Πάνω απ' όλα η σταθερότης! [πηγή: ΤΧΣ] |
Προχωρούμε. Ανάμεσα στα "άλλα" που ανέφερα προηγουμένως, το ΤΧΣ "διευκολύνει τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων των πιστωτικών ιδρυμάτων". Εδώ κάνουμε στάση. Δεν θέλω να σας κακοκαρδίσω αλλά αυτά τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (οι ξένοι τα λένε "μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα [Non Performing Exposures - NPE]" κι εμείς "κόκκινα δάνεια") υπολογίζεται ότι στις 31 Δεκεμβρίου 2015 ξεπερνούσαν... πάρτε βαθειά ανάσα... τα 103 δισ. ευρώ. Σχεδόν το 60% του ΑΕΠ της χώρας.
Αντιλαμβάνεσθε, λοιπόν, ότι τα πράγματα είναι πολύ σοβαρά, όπως είπα και στον πρόλογο. Και τα πολύ σοβαρά πράγματα οι ξένοι δεν μπορούν να τα εμπιστευτούν στα ανίκανα ελληνικά χέρια. Έτσι, στο προσχέδιο του "συμπληρωμένου μνημονίου" (*) προβλέπεται ακόμη μεγαλύτερη ανεξαρτησία από το κράτος και για το ΤΧΣ αλλά και για τις διοικήσεις των τραπεζών.
Έτσι, η διοίκηση του ΤΧΣ θα εκλέγεται από επιτροπή επιλογής, η οποία θα ελέγχεται από τους "θεσμούς" και θα έχει την απόλυτη εμπιστοσύνη τους. Αυτή η επιτροπή θα εξετάζει τις υποψηφιότητες αλλά και την κατοπινή δραστηριότητα των μελών της διοίκησης "με συγκεκριμένα κριτήρια" και θα κάνει προτάσεις στο υπουργείο οικονομικών. Κι επειδή μπορεί κάπου-κάπου (μια στο τόσο, ρε παιδί μου!) αυτή η διοίκηση να ξεπεράσει τα όρια του νόμου, το "συμπληρωμένο μνημόνιο" προβλέπει ότι, μέχρι τέλους Ιουνίου, η κυβέρνηση πρέπει να εισαγάγει νομοθετική πρόβλεψη βάσει της οποίας "αποφάσεις που ελήφθησαν στο πλαίσιο αναδιαρθρώσεων από στελέχη των τραπεζών ή κρατικούς λειτουργούς, με καλή πίστη, προς το συμφέρον του πιστωτή και σε συμμόρφωση με τις διαδικασίες που εφαρμόζονται και αντικειμενικά κριτήρια, θεωρούνται νόμιμες όσον αφορά την αστική και ποινική ευθύνη, σύμφωνα με τις γενικές αρχές και τις ασφαλιστικές δικλίδες του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου".
Θα προσέξατε ότι η νομοθετική πρόβλεψη που προαναφέραμε, συμπεριλαμβάνει και "στελέχη των τραπεζών". Δηλαδή, τα στελέχη του ΤΧΣ και των τραπεζών εξασφαλίζουν το ακαταδίωκτο, εφ' όσον οι αποφάσεις τους αποσκοπούν στο "συμφέρον του πιστωτή", παναπεί στο συμφέρον των τραπεζών.
Πάμε παρακάτω. Στην πρόσφατη έκθεσή του, ο διευθύνων σύμβουλος του ΤΧΣ Άρης Ξενόφος εντοπίζει τα μεγάλα εμπόδια που συναντούν οι τράπεζες προκειμένου να βρουν άκρη με τα κόκκινα δάνεια. Σύμφωνα με την έκθεση, αυτά τα εμπόδια είναι τριών λογιών:
(1) Νομικά και Κανονιστικά: Ως τέτοια αναφέρονται οι περιορισμοί στην προώθηση των δικαιωμάτων των πιστωτών (π.χ. προστασία πρώτης κατοικίας), η περιορισμένη προστασία στελεχών όταν προβαίνουν στην αναδιάρθρωση υφιστάμενων δανείων (όπως είδαμε πιο πάνω, αυτό φροντίσαμε να το λύσουμε), οι περιορισμοί στο κανονιστικό πλαίσιο για την εξυπηρέτηση και πώληση μη εξυπηρετούμενων δανείων (η γνωστή ιστορία μεταβίβασης του κόκκινου χαρτοφυλακίου στα διεθνή κοράκια) κλπ.
(2) Φορολογικά: Εδώ το μεγάλο πρόβλημα εντοπίζεται στους φόρους επί των ακινήτων. Οι τράπεζες ψάχνουν τρόπο να απαλλαγούν από τον ΕνΦΙΑ των ακινήτων που περνούν στην ιδιοκτησία τους από κατασχέσεις. Ήδη, το κράτος έχει φροντίσει εδώ και χρόνια να μειώσει τον φόρο μεταβίβασης από 11% - 13% στο 3% (δήθεν για να αναζωπυρωθεί η αγορά ακινήτων), αντικαθιστώντας το έσοδο με τον ΦΠΑ που επέβαλε στα ακίνητα. Ως γνωστόν, ο ΦΠΑ είναι ουδέτερος και καταναλωτικός φόρος, άρα επιβαρύνει εξ ολοκλήρου τον ιδιώτη καταναλωτή και δεν αποτελεί στοιχείο κόστους για τις επιχειρήσεις.
(3) Τραπεζική αγορά: Θεωρείται ως αδυναμία η έλλειψη ενιαίας προσέγγισης / διαδικασίας μεταξύ όλων των εμπλεκομένων πλευρών (ιδιωτών, δημοσίου, οφειλετών) και αναζητείται ένα ενιαίο πλαίσιο συντονισμού. Την λύση έρχεται να δώσει το αναβαθμισμένο ΤΧΣ, το οποίο προβλέπεται στο τέταρτο μνημόνιο.
 |
| Η πρώην πρόεδρος του ΤΧΣ Αναστασία Σακελλαρίου την εποχή της παντοδυναμίας της,με τους αρχιτραπεζίτες Γιάννη Κωστόπουλο της Alpha και Γιώργο Ζαννιά της Εθνικής (δεξιά). Η ζωή κάνει κύκλους (**) |
Πού καταλήγουμε μετά από όλα αυτά;
- Πρώτον, οι τράπεζες έχουν πνιγεί στα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα, οπότε αλίμονο σε όσους έχουν κόκκινα δάνεια. Μέχρι τέλους Οκτωβρίου αλλάζει το πλαίσιο για την αφερεγγυότητα των επιχειρήσεων και μέχρι τέλους της χρονιάς καθαρίζουμε και με την προστασία των ιδιωτών μέσω του νόμου Κατσέλη. Με απλά λόγια, lasciate ogni speranza voi chi dovete (***).
- Δεύτερον, το ΤΧΣ, στελεχωμένο με πρόσωπα διαλεγμένα από τους δανειστές της χώρας μας, εξελίσσεται σε υπερελεγκτή τού τραπεζικού μας συστήματος. Μη ξεχνάμε ότι τα κεφάλαια που διαχειρίζεται το ΤΧΣ προέρχονται από τα μνημονιακά δάνεια, τα οποία φορτώνονται στις δικές μας πλάτες. Με τις δικές μας πλάτες, λοιπόν, οι δανειστές θα ελέγχουν τις τράπεζές μας και, μέσω αυτών, την εθνική μας οικονομία, αφού έτσι θα έχουν την δυνατότητα να σχεδιάζουν όπως θέλουν την ελληνική οικονομία, στρέφοντας την χρηματική ροή σε όποια επιχείρηση θέλουν να προωθηθεί και κλείνοντας την κάνουλα σε όποια θέλουν να σβήσει.
---------------------------------------------
(*) Ο όρος "συμπληρωμένο μνημόνιο" ανήκει στην κυβέρνηση. Όμως, το κείμενο της Κομμισσιόν χρησιμοποιεί τον όρο "συμπληρωματικό μνημόνιο" (supplemental memorandum). Γι' αυτό κι εμείς το αποκαλούμε απλά "τέταρτο μνημόνιο".
(**) Κατά την θητεία της, η κ. Σακελλαρίου κατηγορήθηκε για σκάνδαλο στην εξαγορά τού Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου (Post Bank) από την Eurobank του Λάτση. Μετά την απομάκρυνσή της από το ΤΧΣ, η κ. Σακελλαρίου προσλήφθηκε από τον όμιλο Λάτση για να στελεχώσει την Bulgarian Post Bank μαζί με τον Γιώργο Προβόπουλο. Σήμερα, που με την σύμφωνη γνώμη τού Γιάννη Δραγασάκη, η Credicom (τράπεζα ειδικού σκοπού, θυγατρική τής Credit Agricole) επιχειρεί να μετατραπεί σε πλατφόρμα διαχείρισης κόκκινων δανείων, η Σακελλαρίου έχει παραιτηθεί από τον όμιλο Λάτση και προορίζεται να αναλάβει το μάνατζμεντ της Credicom. Όντως η ζωή κάνει κύκλους.
(***) Εγκαταλείψατε κάθε ελπίδα όσοι χρωστάτε (ιταλικά). Παράφραση της γνωστής φράσης από την Κόλαση του Δάντη: lasciate ogni speranza voi chi entrate (εγκαταλείψατε κάθε ελπίδα όσοι εισέρχεσθε).
3 σχόλια:
Στέργιος Πιτσιόρλας και λοιπά μπουμπούκια!!
*** μάλλον Ιταλικά αντί για Λατινικά αγαπητέ
θοδωρή!
@ Zafer Odličanović
Φυσικά. Ομολογώ ότι η έμπνευσή μου να "παίξω" με την φράση "vim hostium cavere debetis" ήταν αποτυχημένη και η προσπάθειά μου να εξηγήσω ότι το debetis είναι λατινικό ακόμη πιο αποτυχημένη. Καλά λένε ότι τα απλά πράγματα είναι τα καλύτερα... Αποσύρω, λοιπόν, το λατινικό και αφήνω την φράση καθαρά ιταλική. Καλά παρέφρασα τον Δάντη, μη τον βιάσω κιόλας!
Δημοσίευση σχολίου