Στις 23 Φεβρουαρίου 2015, η βερολινέζικη εφημερίδα Der Tagesspiegel δημοσίευσε ένα ιδιαίτερα αποκαλυπτικό ρεπορτάζ τού σπουδαίου ερευνητή δημοσιογράφου Χάραλντ Σούμαν, με υπέρτιτλο "Η τρόικα στην Κύπρο" και τίτλο "Αξιωματούχοι της Ε.Ε., της Ε.Κ.Τ. και του Δ.Ν.Τ. ληστεύουν δισ.". Σύμφωνα με τον Σούμαν, η απόφαση των "μεγάλων κεφαλιών" για την αρπαγή από τις κυπριακές τράπεζες των υποκαταστημάτων τους στην Ελλάδα είχε παρθεί πολύ πριν η κυπριακή κυβέρνηση προσφύγει για βοήθεια στους "θεσμούς". Όπως γράφει ο ίδιος, "ήδη από τον Ιανουάριο του 2013, πριν τις εκλογές στην Κύπρο, εξετάστηκε στην ΕΚΤ το σενάριο της «ακούσιας» διαίρεσης των κυπριακών τραπεζών". Προσωπικά, θα μετέθετα αυτό το χρονικό σημείο πολύ νωρίτερα, ίσως και έναν ολόκληρο χρόνο πριν. Παρακολουθείστε την σκέψη μου:
Τον Μάρτιο του 2011, η Λαϊκή Τράπεζα (η γνωστή μας Marfin Popular Bank) εμφανίζει σοβαρό πρόβλημα ρευστότητας, το οποίο επιδεινώνεται σε τραγικό βαθμό από το "κούρεμα" του Βενιζέλου. Τον Σεπτέμβριο της ίδια χρονιάς, η τράπεζα προσφεύγει στην Κεντρική Τράπεζα Κύπρου (ΚΤΚ) και ζητάει ενίσχυση από τον Μηχανισμό Επείγουσας Ρευστότητας (ELA). Όμως, η ΚΤΚ θεωρεί ότι το υποβαλλόμενο πρόγραμμα αναδιάρθρωσης είναι ανεπαρκές και ενημερώνει τον τότε πρόεδρο Δημήτρη Χριστόφια ότι η Λαϊκή είναι ουσιαστικά πτωχευμένη. Ο Χριστόφιας απευθύνεται στην ΕΚΤ και στην Κομμισσιόν ζητώντας βοήθεια και εισπράττει απάντηση α λα ελληνικά: υπογράψτε μνημόνιο και θα σας βοηθήσουμε.
Ο κύπριος πρόεδρος δεν θέλει με τίποτε να προσφύγει στον μηχανισμό στήριξης (EFSF) επειδή βλέπει ότι το μνημόνιο που ζητούν οι "θεσμοί" θα είναι καταστροφικό για την χώρα του. Στις 25 Οκτωβρίου 2011, συγκαλεί έκτακτο υπουργικό συμβούλιο, όπου ανακοινώνει την πρόθεσή του να εθνικοποιήσει την τράπεζα, αδιαφορώντας για τις συστάσεις των ευρωπαίων. Η μικρή Κύπρος τολμά να υψώνει το ανάστημά της και να φέρνει αντιρρήσεις στον κεντρικά σχεδιασμένο νεοφιλελεύθερο σχεδιασμό τής Ευρώπης. Οι Βρυξέλλες βγάζουν σπυράκια.
Στις 27 Δεκεμβρίου 2011, η ΕΚΤ διεξάγει τα περίφημα stress test, τα οποία, αν και στημένα, βγάζουν την Λαϊκή "μέσα" κατά 1,9 δισ. ευρώ. Αμέσως μόλις ανακοινώνονται τα αποτελέσματα των τεστ, η κυβέρνηση φέρνει στην βουλή νομοσχέδιο για εξαγορά τού χρέους τής τράπεζας. Η ΕΚΤ αντιδρά εκ νέου. Υποστηρίζει ότι η κυβέρνηση παραβιάζει την απαγόρευση της κρατικής χρηματοδότησης και προειδοποιεί ότι θα επιβληθούν κυρώσεις, ενώ σε περίπτωση προσφυγής τής χώρας στον μηχανισμό στήριξης, τα ποσά αυτών των χρηματοδοτήσεων θα αφαιρεθούν. Με άλλα λόγια: η Ε.Ε. απαγορεύει την εσωτερική χρηματοδότηση και επιβάλλει τον υποχρεωτικό δανεισμό από τρίτους.
Ο Χριστόφιας δεν υποκύπτει στον εκβιασμό και αδιαφορεί για δεύτερη φορά. Επειδή, όμως, όπως είπαμε, τα stress test της ΕΚΤ είναι στημένα, οι πραγματικές ανάγκες τής Λαϊκής αποδείχτηκαν πολύ μεγαλύτερες. Στις 5 Μαρτίου 2012, η κυπριακή κυβέρνηση ζητά από την ΕΚΤ να εγκρίνει την κατά 1,9 δισ. ανακεφαλαιοποίηση της τράπεζας, εισπράττοντας την τρίτη άρνηση στην σειρά. Η άρνηση συνοδεύεται από απαίτηση για ένταξη της Κύπρου σε μνημόνιο και δίνει στην κυβέρνηση διορία τριών ημερών (!) για να υποβάλει πρόγραμμα αναδιάρθρωσης, κάτι που είναι παντελώς αδύνατο να γίνει σε ένα τριήμερο.
Οι κύπριοι επιμένουν να αδιαφορούν για τις πιέσεις. Τέλη Μαΐου του 2012, η κυβέρνηση αποφασίζει να αγνοήσει και επίσημα το τελεσίγραφο της ΕΚΤ και εγκρίνει την ανακεφαλαιοποίηση της Λαϊκής. Οι ευρωπαίοι κοντεύουν να πάθουν αποπληξία. Ο Ντράγκι βγάζει καπνούς από τ' αφτιά και δεν κρύβει την οργή του στις δημόσιες δηλώσεις του.
Οι εξελίξεις είναι ραγδαίες. Η προσπάθεια του Χριστόφια να βρει δανεικά από Ρωσσία και Κίνα πέφτει στο κενό. Ο οίκος Fitch υποβαθμίζει τα κυπριακά ομόλογα σε "σκουπίδια". Τον Ιούνιο του 2012 η Ε.Ε. στέλνει στον κύπριο πρόεδρο ένα προσχέδιο μνημονίου. Αντί για απάντηση, η κυπριακή κυβέρνηση υποβάλλει νέο σχέδιο αναδιάρθρωσης της Λαϊκής, το οποίο ο Ντράγκι απορρίπτει σε χρόνο ρεκόρ. Οι κάνουλες στερεύουν και ο Χριστόφιας σύρεται σε διαπραγματεύσεις.
Η Σύνοδος Κορυφής του Δεκεμβρίου 2012 παίρνει απόφαση να ζητήσει από τα ευρωπαϊκά κοινοβούλια την έγκριση νέου κανονισμού για την εκκαθάριση των πιστωτικών ιδρυμάτων. Ο νόμος με τίτλο "Εξυγίανση των πιστωτικών ιδρυμάτων" που ψήφισε η Κύπρος, ουσιαστικά προσέφερε το νομικό πλαίσιο για την διάσωση με ίδιους πόρους (bail-in), δηλαδή με κούρεμα των καταθέσεων. Το κείμενο του νόμου γράφτηκε σύμφωνα με τις απαιτήσεις των ευρωπαίων και σκοπός του ήταν να αντιμετωπίσει τα νομικά προβλήματα για την πώληση των ελληνικών δικτύων των κυπριακών τραπεζών στην Ελλάδα αλλά και να προετοιμάσει την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Για πρώτη φορά μετά από δυο ολόκληρα χρόνια, το βράδυ της ψήφισης του νομοσχεδίου, υπήρξε άμεση θετική απάντηση από την ΕΚΤ. Μόνο που οι κύπριοι βουλευτές δεν είχαν καταλάβει τι ακριβώς είχαν ψηφίσει.
Από το παραπάνω ιστορικό, βγαίνει καθαρά το συμπέρασμα ότι τα όσα έγιναν την άνοιξη του 2013 στην Κύπρο, είχαν συζητηθεί, σχεδιαστεί και οργανωθεί πολύ νωρίτερα, πολύ πιθανόν δε από τα τέλη τού 2011. Το σχέδιο ήταν προδιαγεγραμμένο. Απλώς, τον Ιανουάριο του 2013 επιλέχθηκε η "τελική λύση" της "ακούσιας" διαίρεσης των κυπριακών τραπεζών, δηλαδή η "ακούσια" αποκοπή των ελληνικών καταστημάτων τους. Τί σημαίνει αυτό; Δείτε:
Τον Ιανουάριο του 2013, η ΕΚΤ αναλύει τρία σενάρια εκποίησης αυτών των καταστημάτων: εκούσιο, ακούσιο 1 (με πρωτοβουλία τής ΚΤΚ) και ακούσιο 2 (με πρωτοβουλία τής Τράπεζας της Ελλάδος). Το εκούσιο απορρίπτεται, γιατί θα έδινε δικαίωμα στους πιστωτές των κυπριακών τραπεζών να ζητήσουν αποζημιώσεις από τον αγοραστή. Η Τράπεζα της Ελλάδος προθυμοποιείται να "βοηθήσει" και, τελικά, επιλέγεται το ακούσιο 2. Η ΕΚΤ συντάσσει ένα μυστικό και άκρως απόρρητο υπόμνημα με τα συμπεράσματά της και το προωθεί σε μια κλειστή ομάδα ειδικών για να τακτοποιηθούν οι λεπτομέρειες της υλοποίησής του.
Και τώρα προσοχή σε δυο μικρές λεπτομέρειες: Πρώτον, στην εν λόγω ομάδα συμμετέχει και ένας έλληνας νομικός, ο οποίος συνεργάζεται με δικηγορικό γραφείο της Αθήνας, το οποίο συνεργάζεται με την Τράπεζα Πειραιώς (η Der Tagesspiegel δεν δημοσιεύει ονόματα αλλά σημειώνει ότι οι σχέσεις αυτές "αμφισβητήθηκαν"). Δεύτερον, στην Τράπεζα της Ελλάδος προΐσταται ο Γιώργος Προβόπουλος, επιστήθιος φίλος τού Μιχάλη Σάλλα και πρώην αντιπρόεδρος της Τράπεζας Πειραιώς, ο οποίος είχε ήδη βοηθήσει τον Σάλλα στο παιχνίδι του με την Proton Bank του Λαυρεντιάδη (για το παιχνίδι αυτό θα μιλήσουμε σύντομα). Ο ισχυρός άνδρας τής Πειραιώς, λοιπόν, όχι μόνο έχει άριστη, έγκυρη και -πάνω απ' όλα- έγκαιρη ενημέρωση για θέματα που ακόμη κι ο υπουργός οικονομικών τής Κύπρου δεν έχει ιδέα αλλά έχει και τους κατάλληλους ανθρώπους στα κατάλληλα πόστα για να τον βοηθήσουν.
Τον Μάρτιο του 2011, η Λαϊκή Τράπεζα (η γνωστή μας Marfin Popular Bank) εμφανίζει σοβαρό πρόβλημα ρευστότητας, το οποίο επιδεινώνεται σε τραγικό βαθμό από το "κούρεμα" του Βενιζέλου. Τον Σεπτέμβριο της ίδια χρονιάς, η τράπεζα προσφεύγει στην Κεντρική Τράπεζα Κύπρου (ΚΤΚ) και ζητάει ενίσχυση από τον Μηχανισμό Επείγουσας Ρευστότητας (ELA). Όμως, η ΚΤΚ θεωρεί ότι το υποβαλλόμενο πρόγραμμα αναδιάρθρωσης είναι ανεπαρκές και ενημερώνει τον τότε πρόεδρο Δημήτρη Χριστόφια ότι η Λαϊκή είναι ουσιαστικά πτωχευμένη. Ο Χριστόφιας απευθύνεται στην ΕΚΤ και στην Κομμισσιόν ζητώντας βοήθεια και εισπράττει απάντηση α λα ελληνικά: υπογράψτε μνημόνιο και θα σας βοηθήσουμε.
 |
| Ο Δημήτρης Χριστόφιας με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν Βαν Ρομπέυ |
Ο κύπριος πρόεδρος δεν θέλει με τίποτε να προσφύγει στον μηχανισμό στήριξης (EFSF) επειδή βλέπει ότι το μνημόνιο που ζητούν οι "θεσμοί" θα είναι καταστροφικό για την χώρα του. Στις 25 Οκτωβρίου 2011, συγκαλεί έκτακτο υπουργικό συμβούλιο, όπου ανακοινώνει την πρόθεσή του να εθνικοποιήσει την τράπεζα, αδιαφορώντας για τις συστάσεις των ευρωπαίων. Η μικρή Κύπρος τολμά να υψώνει το ανάστημά της και να φέρνει αντιρρήσεις στον κεντρικά σχεδιασμένο νεοφιλελεύθερο σχεδιασμό τής Ευρώπης. Οι Βρυξέλλες βγάζουν σπυράκια.
Στις 27 Δεκεμβρίου 2011, η ΕΚΤ διεξάγει τα περίφημα stress test, τα οποία, αν και στημένα, βγάζουν την Λαϊκή "μέσα" κατά 1,9 δισ. ευρώ. Αμέσως μόλις ανακοινώνονται τα αποτελέσματα των τεστ, η κυβέρνηση φέρνει στην βουλή νομοσχέδιο για εξαγορά τού χρέους τής τράπεζας. Η ΕΚΤ αντιδρά εκ νέου. Υποστηρίζει ότι η κυβέρνηση παραβιάζει την απαγόρευση της κρατικής χρηματοδότησης και προειδοποιεί ότι θα επιβληθούν κυρώσεις, ενώ σε περίπτωση προσφυγής τής χώρας στον μηχανισμό στήριξης, τα ποσά αυτών των χρηματοδοτήσεων θα αφαιρεθούν. Με άλλα λόγια: η Ε.Ε. απαγορεύει την εσωτερική χρηματοδότηση και επιβάλλει τον υποχρεωτικό δανεισμό από τρίτους.
Ο Χριστόφιας δεν υποκύπτει στον εκβιασμό και αδιαφορεί για δεύτερη φορά. Επειδή, όμως, όπως είπαμε, τα stress test της ΕΚΤ είναι στημένα, οι πραγματικές ανάγκες τής Λαϊκής αποδείχτηκαν πολύ μεγαλύτερες. Στις 5 Μαρτίου 2012, η κυπριακή κυβέρνηση ζητά από την ΕΚΤ να εγκρίνει την κατά 1,9 δισ. ανακεφαλαιοποίηση της τράπεζας, εισπράττοντας την τρίτη άρνηση στην σειρά. Η άρνηση συνοδεύεται από απαίτηση για ένταξη της Κύπρου σε μνημόνιο και δίνει στην κυβέρνηση διορία τριών ημερών (!) για να υποβάλει πρόγραμμα αναδιάρθρωσης, κάτι που είναι παντελώς αδύνατο να γίνει σε ένα τριήμερο.
Οι κύπριοι επιμένουν να αδιαφορούν για τις πιέσεις. Τέλη Μαΐου του 2012, η κυβέρνηση αποφασίζει να αγνοήσει και επίσημα το τελεσίγραφο της ΕΚΤ και εγκρίνει την ανακεφαλαιοποίηση της Λαϊκής. Οι ευρωπαίοι κοντεύουν να πάθουν αποπληξία. Ο Ντράγκι βγάζει καπνούς από τ' αφτιά και δεν κρύβει την οργή του στις δημόσιες δηλώσεις του.
Οι εξελίξεις είναι ραγδαίες. Η προσπάθεια του Χριστόφια να βρει δανεικά από Ρωσσία και Κίνα πέφτει στο κενό. Ο οίκος Fitch υποβαθμίζει τα κυπριακά ομόλογα σε "σκουπίδια". Τον Ιούνιο του 2012 η Ε.Ε. στέλνει στον κύπριο πρόεδρο ένα προσχέδιο μνημονίου. Αντί για απάντηση, η κυπριακή κυβέρνηση υποβάλλει νέο σχέδιο αναδιάρθρωσης της Λαϊκής, το οποίο ο Ντράγκι απορρίπτει σε χρόνο ρεκόρ. Οι κάνουλες στερεύουν και ο Χριστόφιας σύρεται σε διαπραγματεύσεις.
Η Σύνοδος Κορυφής του Δεκεμβρίου 2012 παίρνει απόφαση να ζητήσει από τα ευρωπαϊκά κοινοβούλια την έγκριση νέου κανονισμού για την εκκαθάριση των πιστωτικών ιδρυμάτων. Ο νόμος με τίτλο "Εξυγίανση των πιστωτικών ιδρυμάτων" που ψήφισε η Κύπρος, ουσιαστικά προσέφερε το νομικό πλαίσιο για την διάσωση με ίδιους πόρους (bail-in), δηλαδή με κούρεμα των καταθέσεων. Το κείμενο του νόμου γράφτηκε σύμφωνα με τις απαιτήσεις των ευρωπαίων και σκοπός του ήταν να αντιμετωπίσει τα νομικά προβλήματα για την πώληση των ελληνικών δικτύων των κυπριακών τραπεζών στην Ελλάδα αλλά και να προετοιμάσει την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Για πρώτη φορά μετά από δυο ολόκληρα χρόνια, το βράδυ της ψήφισης του νομοσχεδίου, υπήρξε άμεση θετική απάντηση από την ΕΚΤ. Μόνο που οι κύπριοι βουλευτές δεν είχαν καταλάβει τι ακριβώς είχαν ψηφίσει.
 |
| Από εκδήλωση του ΣΕΒ, 15/1/2014: Ο πρόεδρος του ΣΕΒ Δημήτρης Δασκαλόπουλος εν μέσω του διοικητή της ΤτΕ Γιώργου Προβόπουλου (αριστερά) και του προέδρου της Τράπεζας Πειραιώς Μιχάλη Σάλλα (δεξιά) |
Από το παραπάνω ιστορικό, βγαίνει καθαρά το συμπέρασμα ότι τα όσα έγιναν την άνοιξη του 2013 στην Κύπρο, είχαν συζητηθεί, σχεδιαστεί και οργανωθεί πολύ νωρίτερα, πολύ πιθανόν δε από τα τέλη τού 2011. Το σχέδιο ήταν προδιαγεγραμμένο. Απλώς, τον Ιανουάριο του 2013 επιλέχθηκε η "τελική λύση" της "ακούσιας" διαίρεσης των κυπριακών τραπεζών, δηλαδή η "ακούσια" αποκοπή των ελληνικών καταστημάτων τους. Τί σημαίνει αυτό; Δείτε:
Τον Ιανουάριο του 2013, η ΕΚΤ αναλύει τρία σενάρια εκποίησης αυτών των καταστημάτων: εκούσιο, ακούσιο 1 (με πρωτοβουλία τής ΚΤΚ) και ακούσιο 2 (με πρωτοβουλία τής Τράπεζας της Ελλάδος). Το εκούσιο απορρίπτεται, γιατί θα έδινε δικαίωμα στους πιστωτές των κυπριακών τραπεζών να ζητήσουν αποζημιώσεις από τον αγοραστή. Η Τράπεζα της Ελλάδος προθυμοποιείται να "βοηθήσει" και, τελικά, επιλέγεται το ακούσιο 2. Η ΕΚΤ συντάσσει ένα μυστικό και άκρως απόρρητο υπόμνημα με τα συμπεράσματά της και το προωθεί σε μια κλειστή ομάδα ειδικών για να τακτοποιηθούν οι λεπτομέρειες της υλοποίησής του.
Και τώρα προσοχή σε δυο μικρές λεπτομέρειες: Πρώτον, στην εν λόγω ομάδα συμμετέχει και ένας έλληνας νομικός, ο οποίος συνεργάζεται με δικηγορικό γραφείο της Αθήνας, το οποίο συνεργάζεται με την Τράπεζα Πειραιώς (η Der Tagesspiegel δεν δημοσιεύει ονόματα αλλά σημειώνει ότι οι σχέσεις αυτές "αμφισβητήθηκαν"). Δεύτερον, στην Τράπεζα της Ελλάδος προΐσταται ο Γιώργος Προβόπουλος, επιστήθιος φίλος τού Μιχάλη Σάλλα και πρώην αντιπρόεδρος της Τράπεζας Πειραιώς, ο οποίος είχε ήδη βοηθήσει τον Σάλλα στο παιχνίδι του με την Proton Bank του Λαυρεντιάδη (για το παιχνίδι αυτό θα μιλήσουμε σύντομα). Ο ισχυρός άνδρας τής Πειραιώς, λοιπόν, όχι μόνο έχει άριστη, έγκυρη και -πάνω απ' όλα- έγκαιρη ενημέρωση για θέματα που ακόμη κι ο υπουργός οικονομικών τής Κύπρου δεν έχει ιδέα αλλά έχει και τους κατάλληλους ανθρώπους στα κατάλληλα πόστα για να τον βοηθήσουν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου