Στο σημείο αυτό πρέπει να παρακαλέσω τον αναγνώστη να εντείνει την προσοχή του γιατί θα μπούμε σε λαβύρινθους.
Βρισκόμαστε στις αρχές τής τελευταίας δεκαετίας του περασμένου αιώνα, εποχή κατά την οποία η καπιταλιστική αντεπανάσταση βρίσκεται στο φόρτε της και ο σοσιαλισμός ηττάται σε όλα σχεδόν τα μήκη και τα πλάτη τής υφηλίου. Το διεθνές κεφάλαιο, δίχως αντίπαλο πια, εφορμά και σκυλεύει ανυπολόγιστης αξίας δημόσιες περιουσίες, οι οποίες χτίζονταν από τους λαούς επί μακρά σειρά ετών. Μια ιδέα του τι έγινε τότε πήραμε όταν μιλούσαμε για την Σοβιετική Ένωση στην σειρά "Ανατομία του νεοφιλελευθερισμού" (σημειώματα 39-41). Παρόμοιες καταστάσεις έζησαν όλες οι πρώην σοσιαλιστικές χώρες. Ανάμεσά τους κι η Ρουμανία.
Η πτώση τού σοσιαλισμού, λοιπόν, βρήκε την Ρουμανία με έναν πανίσχυρο εμπορικό στόλο (κατείχε την 9η θέση παγκοσμίως), ο οποίος αριθμούσε 310 πλοία ενώ άλλα 70 πλοία βρίσκονταν υπό κατασκευή σε διάφορα ναυπηγεία. Έτσι, είναι λογικό το γεγονός ότι αυτός ο στόλος έκανε πολλά μάτια να τον προσέξουν και πολλά σάλια να τρέξουν για πάρτη του. Όπως είναι επίσης λογικό το ότι η ρουμανική κυβέρνηση (όπως κάθε καπιταλιστική κυβέρνηση που σέβεται τον εαυτό της) απέκτησε μια ξαφνική επιθυμία να ξεπουλήσει ως και το τελευταίο κουπί.
Το πρώτο πράγμα που έκαναν προς αυτή την κατεύθυνση οι ρουμάνοι αξιωματούχοι ήταν να αφήσουν αυτόν τον στόλο να καταρρεύσει, κόβοντας κάθε κονδύλι για την συντήρησή του. Μέσα σε λίγους μήνες, τα ρουμανικά λιμάνια γέμισαν αγκυροβολημένα πλοία που δεν μπορούσαν να ταξιδέψουν λόγω προβλημάτων. Κάτοπιν, όταν η απαξίωση του στόλου έφτασε σε επιθυμητά επίπεδα, μπήκε μπροστά η διαδικασία ξεπουλήματός του.
Επί σοσιαλισμού, τα ρουμανικά πλοία διαχειρίζονταν από την κρατική εταιρεία Navrom. Επειδή εταιρείες τόσο μεγάλου μεγέθους είναι ευνόητο πως δεν μπορούν εύκολα να πουληθούν, η κυβέρνηση αποφάσισε να την "σπάσει" στα τρία, δημιουργώντας από τα σπλάγχνα τής Navrom την Romlin και την Petromin. (Παρένθεση: Αν η ιστορία σάς θυμίζει την δική μας ΔΕΗ, καλώς κάνει και σας την θυμίζει. Κλείνει η παρένθεση.) Αν κι έχω πολλά να πω και για την Navrom και για την Romline (π.χ. πρώτη δουλειά τής "νέας" Navrom ήταν να πουλήσει 24 πλοία για παλιοσίδερα!)(*), ας περιοριστούμε στην Petromin για να μη ξεστρατίσει η κουβέντα.
Στην Petromin, λοιπόν, μεταβιβάστηκαν 89 πλοία πετρελαίου και μεταλλευμάτων. Όμως, πριν προλάβει καλά-καλά να ξεκινήσει την δράση της η νέα εταιρεία, Βακαρόιου (πρωθυπουργός) και Τεοντόρου (υπουργός μεταφορών) άρχισαν να κάνουν βούκινο ότι η Petromin πάει καρφί για πτώχευση, οπότε το δημόσιο συμφέρον επιτάσσει την άμεση πώλησή της. Τότε, τελείως ξαφνικά και αναπάντεχα, εμφανίζονται από το πουθενά κάποιοι έλληνες επενδυτές διατεθειμένοι να βάλουν λεφτά για να κάνουν κοινοπραξίες με την -υποτίθεται παραπαίουσα- Petromin. Φυσικά, αυτοί οι έλληνες επενδυτές θα έβαζαν τα λεφτά τους μέσω κάποιων εταιρειών τους, οι οποίες είχαν την έδρα τους σε άλλους τόπους κι όχι σε τούτην εδώ την ψωροκώσταινα.
Τον μεσάζοντα ανάμεσα στο ρουμανικό κράτος και τους έλληνες λεφτάδες για να στηθεί όλο αυτό το αλισβερίσι, τον έκανε μια από τις πιο σκοτεινές φυσιογνωμίες εκείνης της εποχής. Ήταν ο εξ απορρήτων σύμβουλος και άνθρωπος ειδικών αποστολών τού τότε πρωθυπουργού Μητσοτάκη, ο στρατηγός Νίκος Γρυλλάκης. Η όλη ιστορία θυμίζει μυθιστόρημα κατασκοπείας και ίσως κάποτε αναφερθούμε με λεπτομέρειες σ' αυτήν, όμως για την ώρα ας κρατήσουμε το ζουμί. Και το ζουμί είναι πως η πρώτη κοινοπραξία που στήθηκε με την συμβολή τού Γρυλλάκη ήταν η "Forum Maritime - Petromin", όπου η Forum Maritime ήταν εταιρεία συμφερόντων τού έλληνα εφοπλιστή Στέλιου Κατούνη. Δεύτερη στην σειρά ήταν η κοινοπραξία "Petromin - Minerva". H Minerva ήταν μια εταιρεία στην οποία ανήκε η εταιρεία Ermis Maritime, η οποία ανήκε στον Γιάννη Αλαφούζο.
Ξαναπιάσαμε το νήμα που μας συνδέει με το αλαφουζαίηκο αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι βγήκαμε από τον λαβύρινθο. Χρειάζεται υπομονή γιατί έχουμε δρόμο μπροστά μας.
(*) Να ένα μικρό δείγμα από το μεγάλο φαγοπότι: Στις 23 Φεβρουαρίου 2000 η γνωστή εταιρεία συμβούλων Pricewaterhouse Cooper, ενεργώντας ως εκκαθαριστής τής Navrom, πούλησε μονοκοπανιά έξι πλοία αντί συνολικού τιμήματος 1,44 εκατ. δολλαρίων, δηλαδή όσο κάνει ένα υπερπολυτελές αυτοκίνητο ή μια πολυτελής μαιζονέτα. Εκείνη την εποχή, από τον τεράστιο στόλο των 320 πλοίων τού 1990, είχαν απομείνει στην Navrom λιγώτερα από 20 πλοία. Σύμφωνα με την Pricewaterhouse Cooper, το ξεπούλημα του εμπορικού της στόλου συσσώρευσε στην Ρουμανία ζημιές πάνω από 300 δισ. λέι (περ. 67 δισ. ευρώ)
Βρισκόμαστε στις αρχές τής τελευταίας δεκαετίας του περασμένου αιώνα, εποχή κατά την οποία η καπιταλιστική αντεπανάσταση βρίσκεται στο φόρτε της και ο σοσιαλισμός ηττάται σε όλα σχεδόν τα μήκη και τα πλάτη τής υφηλίου. Το διεθνές κεφάλαιο, δίχως αντίπαλο πια, εφορμά και σκυλεύει ανυπολόγιστης αξίας δημόσιες περιουσίες, οι οποίες χτίζονταν από τους λαούς επί μακρά σειρά ετών. Μια ιδέα του τι έγινε τότε πήραμε όταν μιλούσαμε για την Σοβιετική Ένωση στην σειρά "Ανατομία του νεοφιλελευθερισμού" (σημειώματα 39-41). Παρόμοιες καταστάσεις έζησαν όλες οι πρώην σοσιαλιστικές χώρες. Ανάμεσά τους κι η Ρουμανία.
Η πτώση τού σοσιαλισμού, λοιπόν, βρήκε την Ρουμανία με έναν πανίσχυρο εμπορικό στόλο (κατείχε την 9η θέση παγκοσμίως), ο οποίος αριθμούσε 310 πλοία ενώ άλλα 70 πλοία βρίσκονταν υπό κατασκευή σε διάφορα ναυπηγεία. Έτσι, είναι λογικό το γεγονός ότι αυτός ο στόλος έκανε πολλά μάτια να τον προσέξουν και πολλά σάλια να τρέξουν για πάρτη του. Όπως είναι επίσης λογικό το ότι η ρουμανική κυβέρνηση (όπως κάθε καπιταλιστική κυβέρνηση που σέβεται τον εαυτό της) απέκτησε μια ξαφνική επιθυμία να ξεπουλήσει ως και το τελευταίο κουπί.
Το πρώτο πράγμα που έκαναν προς αυτή την κατεύθυνση οι ρουμάνοι αξιωματούχοι ήταν να αφήσουν αυτόν τον στόλο να καταρρεύσει, κόβοντας κάθε κονδύλι για την συντήρησή του. Μέσα σε λίγους μήνες, τα ρουμανικά λιμάνια γέμισαν αγκυροβολημένα πλοία που δεν μπορούσαν να ταξιδέψουν λόγω προβλημάτων. Κάτοπιν, όταν η απαξίωση του στόλου έφτασε σε επιθυμητά επίπεδα, μπήκε μπροστά η διαδικασία ξεπουλήματός του.
Επί σοσιαλισμού, τα ρουμανικά πλοία διαχειρίζονταν από την κρατική εταιρεία Navrom. Επειδή εταιρείες τόσο μεγάλου μεγέθους είναι ευνόητο πως δεν μπορούν εύκολα να πουληθούν, η κυβέρνηση αποφάσισε να την "σπάσει" στα τρία, δημιουργώντας από τα σπλάγχνα τής Navrom την Romlin και την Petromin. (Παρένθεση: Αν η ιστορία σάς θυμίζει την δική μας ΔΕΗ, καλώς κάνει και σας την θυμίζει. Κλείνει η παρένθεση.) Αν κι έχω πολλά να πω και για την Navrom και για την Romline (π.χ. πρώτη δουλειά τής "νέας" Navrom ήταν να πουλήσει 24 πλοία για παλιοσίδερα!)(*), ας περιοριστούμε στην Petromin για να μη ξεστρατίσει η κουβέντα.
Στην Petromin, λοιπόν, μεταβιβάστηκαν 89 πλοία πετρελαίου και μεταλλευμάτων. Όμως, πριν προλάβει καλά-καλά να ξεκινήσει την δράση της η νέα εταιρεία, Βακαρόιου (πρωθυπουργός) και Τεοντόρου (υπουργός μεταφορών) άρχισαν να κάνουν βούκινο ότι η Petromin πάει καρφί για πτώχευση, οπότε το δημόσιο συμφέρον επιτάσσει την άμεση πώλησή της. Τότε, τελείως ξαφνικά και αναπάντεχα, εμφανίζονται από το πουθενά κάποιοι έλληνες επενδυτές διατεθειμένοι να βάλουν λεφτά για να κάνουν κοινοπραξίες με την -υποτίθεται παραπαίουσα- Petromin. Φυσικά, αυτοί οι έλληνες επενδυτές θα έβαζαν τα λεφτά τους μέσω κάποιων εταιρειών τους, οι οποίες είχαν την έδρα τους σε άλλους τόπους κι όχι σε τούτην εδώ την ψωροκώσταινα.
Τον μεσάζοντα ανάμεσα στο ρουμανικό κράτος και τους έλληνες λεφτάδες για να στηθεί όλο αυτό το αλισβερίσι, τον έκανε μια από τις πιο σκοτεινές φυσιογνωμίες εκείνης της εποχής. Ήταν ο εξ απορρήτων σύμβουλος και άνθρωπος ειδικών αποστολών τού τότε πρωθυπουργού Μητσοτάκη, ο στρατηγός Νίκος Γρυλλάκης. Η όλη ιστορία θυμίζει μυθιστόρημα κατασκοπείας και ίσως κάποτε αναφερθούμε με λεπτομέρειες σ' αυτήν, όμως για την ώρα ας κρατήσουμε το ζουμί. Και το ζουμί είναι πως η πρώτη κοινοπραξία που στήθηκε με την συμβολή τού Γρυλλάκη ήταν η "Forum Maritime - Petromin", όπου η Forum Maritime ήταν εταιρεία συμφερόντων τού έλληνα εφοπλιστή Στέλιου Κατούνη. Δεύτερη στην σειρά ήταν η κοινοπραξία "Petromin - Minerva". H Minerva ήταν μια εταιρεία στην οποία ανήκε η εταιρεία Ermis Maritime, η οποία ανήκε στον Γιάννη Αλαφούζο.
Ξαναπιάσαμε το νήμα που μας συνδέει με το αλαφουζαίηκο αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι βγήκαμε από τον λαβύρινθο. Χρειάζεται υπομονή γιατί έχουμε δρόμο μπροστά μας.
(*) Να ένα μικρό δείγμα από το μεγάλο φαγοπότι: Στις 23 Φεβρουαρίου 2000 η γνωστή εταιρεία συμβούλων Pricewaterhouse Cooper, ενεργώντας ως εκκαθαριστής τής Navrom, πούλησε μονοκοπανιά έξι πλοία αντί συνολικού τιμήματος 1,44 εκατ. δολλαρίων, δηλαδή όσο κάνει ένα υπερπολυτελές αυτοκίνητο ή μια πολυτελής μαιζονέτα. Εκείνη την εποχή, από τον τεράστιο στόλο των 320 πλοίων τού 1990, είχαν απομείνει στην Navrom λιγώτερα από 20 πλοία. Σύμφωνα με την Pricewaterhouse Cooper, το ξεπούλημα του εμπορικού της στόλου συσσώρευσε στην Ρουμανία ζημιές πάνω από 300 δισ. λέι (περ. 67 δισ. ευρώ)
1 σχόλιο:
Τέλειο άρθρο κατα τη γνώμη μου. Αυτά (και άλλα πολλά) πρεπει να βγούν όλα στη φόρα. Η σαπήλα δεν είναι η εξαίρεση αλλά ο κανόνας στον καπιταλιστικό κόσμο τελικά. Δεν χρειάζεται να πω συγχαρητήρια για τις δημοσιεύσεις σου, ο καθένας ας κάνει ότι μπορεί για την ανατροπή του συτήματος αυτού που σάπησε κυριολεκτικά. Εκπαιδευτικός. Σκιάθος.
Δημοσίευση σχολίου