Πνευματικά δικαιώματα δεν υπάρχουν. Οι ιδέες πρέπει να κυκλοφορούν ελεύθερα. Άρα...
... η αντιγραφή όχι απλώς επιτρέπεται αλλά είναι και επιθυμητή, ακόμη και χωρίς αναφορά της πηγής!

Η γλώσσα κόκκαλα τσακίζει

- "Ο λόγος που μ' άφησες έξω από την υπόθεση", είπε ήσυχα, "ήταν ότι νόμισες πως η αστυνομία δεν θα πίστευε ότι σκέτη περιέργεια μ' έσπρωξε να κατέβω εκεί κάτω χτες το βράδυ. Θα υποψιάζονταν ίσως ότι είχα κάποιον ύποπτο λόγο και θα με σφυροκοπούσαν μέχρι να σπάσω".
- "Πώς ξέρεις αν δεν σκέφτηκα το ίδιο πράγμα;"
- "Οι αστυνομικοί είναι κι αυτοί άνθρωποι", είπε ξεκάρφωτα.
- "Έχω ακούσει ότι σαν τέτοιοι ξεκινάνε".

[Ραίημοντ Τσάντλερ, "Αντίο, γλυκειά μου", εκδόσεις Λυχνάρι, 1990 (σελ.: 54)]

30 Μαΐου 2013

Σύμφωνο Μολότοφ-Ρίμπεντροπ - 18. Επίλογος και συμπεράσματα

Κι ενώ ο πόλεμος ξεσπάει, ο Τσάμπερλαιν έχει χάσει τον μπούσουλα. Δεν καταλαβαίνει τι ήταν αυτό που πήγε στραβά και, κυρίως, δεν ξέρει πώς να αντιδράσει. Παρά ταύτα και παρά τον καρκίνο που τον πλήττει, παραμένει στην θέση του. Όμως, όλοι -εντός κι εκτός Βρεττανίας- καταλαβαίνουν ότι πλησιάζει η ώρα τού Ουίνστον Τσώρτσιλ. Τυπικά, ο Τσώρτσιλ έγινε πρωθυπουργός μόλις ο Τσάμπερλαιν παραιτήθηκε με το καζίκι τής Δουνκέρκης (Μάιος 1940), αλλά είχε αναλάβει πολιτικές πρωτοβουλίες αμέσως μόλις άρχισε ο πόλεμος.

Ο Τσώρτσιλ είναι ένας μάλλον υπερτιμημένος πολιτικός. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που η ξεροκεφαλιά του έχει γίνει πρόξενος καταστροφών. Τί να πρωτοθυμηθεί κανείς; Το καταστροφικό του σχέδιο για απόβαση στα Δαρδανέλλια κατά τον Α' Π.Π.; Την άλλη συμμαχική καταστροφή στα Δωδεκάνησα κατά τον Β' Π.Π.; Την ηλίθια επιμονή του να αποβιβαστούν οι σύμμαχοι πρώτα στην Πελοπόννησο και αργότερα στην νοτιοανατολική Γαλλία αντί στην Νορμανδία; Την εμμονή του στην διατήρηση της βρεττανικής αυτοκρατορίας, όταν όλοι έβλεπαν ότι ο βρεττανικός λέων έπνεε τα λοίσθια; Τα απανωτά λάθη του τα οποία παρά λίγο να κοστίσουν στους συμμάχους την Βόρεια Αφρική, κάτι που ίσως να είχε συμβεί αν ο Ρόμμελ δεν ξέμενε από καύσιμα; Την πολύμηνη καθυστέρηση στην δημιουργία ενός δυτικού μετώπου, το οποίο θα ανακούφιζε τους σοβιετικούς;

Παρ' όλα αυτά, ο Τσώρτσιλ ήταν ο μόνος που αντελήφθη απολύτως το νόημα του Γερμανοσοβιετικού Συμφώνου. Κατάλαβε το παιχνίδι τού Στάλιν και από τότε η εκτίμησή του προς τον σοβιετικό ηγέτη όλο και μεγάλωνε (*). Όσο κι αν το συμφέρον της Βρεττανίας απαιτούσε μια αποδυναμωμένη ΕΣΣΔ, ο Τσώρτσιλ δεν άργησε να διαπιστώσει ότι ο προσεταιρισμός των σοβιετικών ήταν πλέον ο μόνος τρόπος για να συγκρατηθεί ο εκτός ελέγχου Χίτλερ: αν κάποιος μπορούσε να σταματήσει την Βέρμαχτ, αυτός ήταν μόνον ο Κόκκινος Στρατός.

Έτσι, λοιπόν, τον Οκτώβριο του 1939 και ενώ ο πόλεμος ήδη μαινόταν, ο Τσώρτσιλ ήρθε σε ανεπίσημη επαφή με τον Στάλιν, προκειμένου να φτάσουν σε κάποια συνεννόηση. Φυσικά, ο Στάλιν δέχτηκε. Οι συζητήσεις κράτησαν περίπου τρεις μήνες και κατέληξαν σε μια μυστική συμφωνία ανάμεσα στους δυο άνδρες (σ.σ.: υπενθυμίζω ότι ο Τσώρτσιλ δεν έχει γίνει ακόμη πρωθυπουργός), η οποία προέβλεπε συμμαχία Αγγλίας-ΕΣΣΔ ώστε να δημιουργηθούν 4 μέτωπα με την Γερμανία: στις Κάτω Χώρες, στην Δανία, στην Γαλλία και στην ανατολή. Ο Τσώρτσιλ θα αναλάμβανε αφ' ενός μεν να βάλει στο παιχνίδι ΗΠΑ και Γαλλία αφ' ετέρου δε να προχωρήσει στις απαραίτητες συνεννοήσεις με Δανία, Νορβηγία και Σουηδία. Τελικά, το μυστικό αυτό σύμφωνο υπεγράφη από τον Στάλιν στις 28 Ιανουαρίου 1940 και από τον Τσώρτσιλ στις 8 Φεβρουαρίου.

Βέβαια, οι εξελίξεις του πολέμου (εισβολή των γερμανών σε Δανία και Νορβηγία, άρνηση των ΗΠΑ να βγουν αμέσως στον πόλεμο, επιμονή της Σουηδίας σε ουδετερότητα κλπ) δεν κατέστησαν εφικτή την υλοποίηση της συμφωνίας Στάλιν-Τσώρτσιλ. Όμως, η σύναψη αυτής ακριβώς της συμφωνίας και, μάλιστα, με πρωτοβουλία ενός ορκισμένου αντικομμουνιστή, ανατρέπει και την παραμικρή ένσταση σχετικά με τον πραγματικό στόχο που είχε το Σύμφωνο Μολότοφ-Ρίμπεντροπ και με τις αντικειμενικές συνθήκες που οδήγησαν στην σύναψή του.

Συνοψίζοντας με δυο λόγια όσα αναφέραμε ως τώρα, μπορούμε να πούμε ότι με την σύναψη του Γερμανοσοβιετικού Συμφώνου, ο Στάλιν επεδίωκε δυο βασικά πράγματα. Πρώτον, να κερδίσει χρόνο ώστε να προετοιμαστεί όσο τον δυνατόν καλύτερα για την -θεωρούμενη ως σίγουρη- χιτλερική επίθεση. Και, δεύτερον, να δείξει στην δύση ότι ο κίνδυνος από την επέλαση του φασισμού δεν αποτελούσε πρόβλημα μόνο για τους κομμουνιστές.

Παράλληλα, υπογράφοντας το Σύμφωνο, ο Στάλιν έδωσε δύση δυο μηνύματα. Πρώτον, έδειξε στους δυτικούς πως είχε καταλάβει απολύτως το σχέδιό τους να στρέψουν την Βέρμαχτ κατά της ΕΣΣΔ. Και, δεύτερον, τους προειδοποίησε (εμμέσως πλην σαφέστατα) ότι η Μόσχα δεν ήταν διατεθειμένη να σηκώσει μοναχή της το βάρος της απόκρουσης του χιτλερικού κινδύνου.

Τελικά, εφ' όσον η Ιστορία γράφεται με γεγονότα και υπό την έννοια ότι και οι κύριες επιδιώξεις επιτεύχθηκαν και τα μηνύματα έπιασαν τόπο, πρέπει να δεχτούμε ότι το Σύμφωνο Μολότοφ-Ρίμπεντροπ απεδείχθη μοναδική επιτυχία τής σοβιετικής διπλωματίας.


Φτάνοντας στο τέλος αυτής της σειράς, πρέπει να απαντήσουμε και στο τελευταίο ερώτημα για το οποίο κάναμε λόγο χτες. Αφορά μια "εθνικόφρονης" προέλευσης συκοφαντία κατά του ΚΚΕ και των κομμουνιστών εν γένει, πως τάχατες αρνήθηκαν να πολεμήσουν κατά την εισβολή τής Βέρμαχτ στην Ελλάδα τον Απρίλιο του 1941. Σύμφωνα με την κατηγορία, οι κομμουνιστές αρνήθηκαν να πολεμήσουν τον εισβολέα λόγω του Συμφώνου Μολότοφ-Ρίμπεντροπ.

Βέβαια, η ιστορική αλήθεια αποστομώνει τους πάσης φύσεως συκοφάντες (χουντικούς, χρυσαυγήτες, ταγματασφαλίτες και λοιπούς ηλίθιους) εφ' όσον δεν υπάρχει ούτε μία μαρτυρία κι ούτε ένα έγγραφο που να συμφωνεί με τα λεγόμενά τους. Ίσα-ίσα που το αντίθετο συμβαίνει. Αλλά πέρα κι απ' αυτά, τώρα πλέον καταλαβαίνουμε ότι δεν ήταν ποτέ δυνατόν να δώσει η Μόσχα "γραμμή" στους κομμουνιστές να μη πειράξουν τους ναζί. Για να μη τρελλαθούμε, δηλαδή!


Και τώρα, ο λόγος σε όσους επιμένουν να μιλούν για "κατάπτυστο" σύμφωνο ανάμεσα σε "μαύρο και ερυθρό φασισμό". Εμείς ό,τι είχαμε να πούμε, το είπαμε. Καιρός να δούμε και τα δικά τους στοιχεία. Αν έχουν.


(*) Εκτός από τα καταγεγραμμένα κολακευτικά σχόλια που έκανε κατά καιρούς ο Τσώρτσιλ για τον Στάλιν, κυκλοφορεί ευρέως ένας "ύμνος", τον οποίο υποτίθεται ότι εκφώνησε ο Τσώρτσιλ στην Βουλή των Λόρδων το 1959, κατά την επέτειο των 80 χρόνων από την γέννηση του σοβιετικού ηγέτη. Λυπάμαι που ίσως στενοχωρήσω κάποιους αλλά θεωρώ αυτό το κείμενο πλαστό. Δεν είναι μόνο το ότι δεν μπορώ να το βρω αλλού παρά μόνο στο διαδίκτυο. Κυρίως, είναι ζήτημα λογικής: εκτιμώ ότι είναι των απιθάνων απίθανο να συνεδρίασε η Βουλή των Λόρδων για να τιμήσει τα 80 χρόνια από την γέννηση του Στάλιν και, μάλιστα, να βγάλει τον πανηγυρικό της ημέρας ο Τσώρτσιλ! Παρά ταύτα, αν κάποιος έχει κατά νου κάποια σοβαρή πηγή, ας μου την γνωστοποιήσει. 



Επίμετρο
Τα κείμενα αυτής της σειράς γράφτηκαν μάλλον αυθόρμητα και δίχως προεργασία ή λογοτεχνική επιμέλεια, όμως αυτό δεν μειώνει ούτε θέτει εν αμφιβόλω την εγκυρότητα των στοιχείων που παρατέθηκαν. Φυσικά, επειδή η πραγματική Ιστορία δεν έχει σχέση με προσωπικές εκτιμήσεις, όπου υπάρχουν τέτοιες οφείλονται αποκλειστικά σε μένα. Κι όπως συνηθίζω να λέω προς τους αυστηρούς κριτές, κάθε κριτική είναι όχι απλώς δεκτή αλλά και επιβεβλημένη εφ' όσον κατανοεί ότι απλώς γράφω στο ιστολόγιό μου και δεν συντάσσω διδακτορική εργασία.

20 σχόλια:

TRASH είπε...

Πήρα το θάρρος...
http://fadomduck2.blogspot.gr/2013/05/blog-post_5420.html

teddygr είπε...

@ TRASH

Όπερ σημαίνει ότι χρωστάω άλλο ένα ευχαριστώ...

Ανώνυμος είπε...

Θοδωρή,αν είναι εύκολο μαζεψέτα όλα και κάντα μια ανάρτηση.
Ηλίας.

teddygr είπε...

@ Ηλίας

Ήδη βρίσκονται συγκεντρωμένα στην σελίδα "Αφιερώματα".

Και, βέβαια, ας μη παραβλέπουμε την δουλειά τού TRASH, που τα μάζεψε και τα έκανε .pdf (δες τον διασύνδεσμο στο σχόλιο του, πιο πάνω)

TRASH είπε...

Αν μπορούσες να δώσεις και μία ενδεικτική βιβλιογραφία (κυρίως για τις συνθήκες...)

teddygr είπε...

@ TRASH

Για βιβλιογραφία, εργογραφία και προτάσεις για ανάγνωση, υπομονή ως την Κυριακή, που είναι η ημέρα τού βιβλίου.

Ανώνυμος είπε...

Πραγματικά εξαιρετική δουλειά, πολλά μπράβο και από μένα!

Να σαι καλά,

tom (the old tom)

Unknown είπε...

Σχετικά με την "ηλίθια επιμονή" του Τσώρτσιλ για απόβαση στην Πελοπόννησο , τολμώ να πω πως δεν ηταν ουτε ηλίθια ούτε επιμονή , αλλά ένα εξαιρετικά εμπνευσμένο σχέδιο παραπλάνησης των Γερμανών , με την κωδική ονομασία Operation Mincemeat.

Κατα τα άλλα συμφωνώ απολύτως ότι ο Ουϊνστον ηταν υπερτιμημένος ως πολιτικός και τουλάχιστον ανεπαρκής ως αξιωματικός στα νιάτα του.

Bέβαια οφείλουμε να του αναγνωρίσουμε το ακόλουθο:

http://www.youtube.com/watch?v=MkTw3_PmKtc

teddygr είπε...

@ Κωστης Καρ

Με ειλικρινή σεβασμό στην άποψή σου, πρέπει να παρατηρήσω ότι στον σερ Ουίνστον οφείλουμε να αναγνωρίσουμε πολύ περισσότερα, από τα Δεκεμβριανά τού 1944 μέχρι το ότι ήταν ο πρώτος που μίλησε για "σιδηρούν παραπέτασμα".

Πάντως, πολλοί βρεττανοί μιλάνε για τον "καλύτερο πρωθυπουργό" που είχαν ποτέ. Βλέπεις, δεν είμαστε μόνον εμείς οι έλληνες που υπερτιμούμε τα πολιτικά πρόσωπα, δίνοντάς τους απαράδεκτη θέση στην Ιστορία. Σκέψου μόνο ποιους έχουμε αναγορεύσει ως "Εθνάρχη" και "Γέρο της Δημοκρατίας"...

Όσο για την απόβαση στην Πελοπόννησο και την "Επιχείρηση Κιμάς", θα επανέλθω εκτενέστερα.

Ανώνυμος είπε...

Ευχαριστώ.

Να προσθέσω τα τρισεκατομύρια της υπεραξίας τους που πήραν πίσω οι εργαζόμενοι από την αυξημένη διαπραγματευτική ισχύ που τους έδινε η ύπαρξη της Σοβιετικής Ενωσης όταν αντιπαραθέτονταν με τους εργοδότες, για 45 χρόνια ακόμα.

Αυτά μετρούν κάθε νύχτα οι κεφαλαιοκράτες και σκυλιάζουν και σχεδιάζουν το επόμενο βήμα τους στην ταξική σφαγή.

ΑΧΠ (το προνόμιο του φτωχού)

------
Στο δίκτυο κυκλοφορούν πολλά σοβιετικά φιλμς για τον Β.Π.Π. τα οποία είδα και ξαναείδα και ξαναείδα στις εβδομαδιαίες προβολές του Κυπροσοβιετικού Συνδέσμου. Επικά.

Το γουγολ δίνει την δυνατότητα να ψάξει κάποιος για βίντεο (εδώ) με διάρκεια μεγαλύτερη των 20 λεπτών (δες τις επιλογές στα αριστερά).

Λέξεις κλειδιά:
Come and See
Φιλμ του Ελεμ Κλίμοβ - τρομερή σκηνή στο 49:45

Hot Snow

Ballad of a Soldier

Cranes are Flying

Father of a Soldier

Το πρώτο και το τελευταίο είναι τα αγαπημένα μου.

Ανώνυμος είπε...

αυτουσια αναπαραγωγη της επισημης ιστοριας της σοβιετικης ενωσης χωρις τιποτα το καινουριο

teddygr είπε...

@ Ανώνυμος 27/2/2017

Πρέπει να υποθέσω ότι εἰσαι βαθύς γνώστης τής ιστορίας τής Σοβιετικής Ένωσης; Έχεις να μας συστήσεις κανένα σχετικό βιβλιαράκι να ξεστραβωθούμε κι εμείς; Βλέπεις, όσο κι αν σου φαίνεται απίστευτο, όλα όσα έγραψα εδώ προέρχονται από δυτικές πηγές. Όχι, βέβαια, από Καλύβα, Μαραντζίδη και λοιπά παρόμοια φυτά αλλά οπωσδήποτε δυτικές.

Και κάτι ακόμη. Δεν έχει σχέση με την παρούσα περίπτωση αλλά αυτο το "αυτούσια αναπαραγωγή χωρίς τίποτα το καινούργιο" το λες σαν να είναι κάτι κακό. Ομολογώ ότι δεν το καταλαβαίνω. Προτιμάς όποιος αναπαράγει ιστορία, να προσθέτει και μια δικιά του κουταμάρα;

Ανώνυμος είπε...

δεν ηταν προθεση μου να σε προσβαλλω προσωπικα
απλα ιδιως οταν συζητω την ιστορια του βππ εξ αριστερων εχω λιγο βαρεθει να ακουω την θεωρια του "πρακτορα" δηλ οτι ο χιτλερ ηταν παιδι-πρακτορας του καπιταλισμου που βρεθηκε στην εξουσια για να χτυπησει τους σοβιετικους
και ιδιως οταν αυτο δεν προκυπτει απο πουθενα εκτος απο την επισημη μεταπολεμικη ιστορια της σοβιετικης ενωσης
οταν εγραψα για την αυτουσια αναπαραγωγη χωρις κατι το καινουριο ειναι γιατι δεν εμαθα τιποτα το καινουριο

τους κυριους που αναφερεις ουτε καν τους εχω ακουστα οποτε αν θελεις να υπονοησεις κατι πρεπει να το κανεις πιο ξεκαθαρα

και για να μην σε αφησω παλι μονο με ανουσια κριτικη
υποθετω οτι στα 18 μερη που ξεκινουν με προλογο απο τις αρχες του αιωνα δεν χωρουσαν ουτε οι μυστικες γερμανο-σοβιετικες συμφωνιες για την εκπαιδευση και αναπτυξη της βερμαχτ τα χρονια του μεσοπολεμου που συνεχιστηκαν μεχρι και την καταργηση της συμφωνιας των βερσαλλιων ουτε χωρουσε η συνεχομενη υλικη υποστηριξη εως και την παραμονη του πολεμου της σοβιετικης ενωσης στην γερμανια με κρισιμες πρωτες υλες και πετρελαιο και βεβαια δεν χωρουσε ο πληρης αρχικος αιφνιδιασμος της σοβιετικης ενωσης που ενω ηξερε απο τοτε που εκδοθηκε το βιβλιο του χιτλερ τις βλεψεις της γερμανιας βρεθηκε ουσιαστικα απροετοιμαστη ακομα και σε τακτικο επιπεδο να αντιμετωπισει την λαιλαπα

και τελος η μονομερης αναγνωση της σημασιας του συμφωνου μονο ως προς το κερδος του χρονου για την αντιμετωπιση των γερμανων την ωρα που καταλυοταν 4 κρατη αναγνωρισμενα απο την σοβιετικη ενωση και οταν προ ολιγου ειχε κυρηχθει απροκλητα πολεμος σε 5ο κρατος για να "ανασαινει καλυτερα το λενινγκραντ"

teddygr είπε...

(α) Πρέπει να παραδεχτείς ότι η επισήμανσή σου για "μονομερή ανάγνωση της σημασίας τού συμφώνου μόνο ως προς το κέρδος τού χρόνου" δεν ισχύει στα δικά μου κείμενα. Κατ' εμέ, το οποιοδήποτε "κέρδος χρόνου" είναι μια παράμετρος και όχι η κεντρική ιδέα.

(β) Ομολογώ ότι πρώτη φορά ακούω όσα αναφέρεις στην προτελευταία παράγραφο του σχολίου σου. Ειλικρινά, εδώ θέλω βιβλιογραφία, παραπομπές, δικτυακούς συνδέσμους και, γενικά, ο,τιδήποτε μπορείς να θέσεις υπ' όψη μου για περαιτέρω μελέτη.

(γ) Η ανάφορά μου στους Καλύβα και Μαραντζίδη δεν υπονοεί τίποτε πέραν των ευθέως αναφερομένων. Αν δεν τους γνωρίζεις, δεν χάνεις και πολλά. Μια αναζήτηση δυο λεπτών στον Γούγλη θα σε πείσει επ' αυτού.

ΥΓ: Παρά την απουσία κεφαλαίων και τόνων, με εκπλήσσει ευχάριστα ένα ευμέγεθες κείμενο με άψογη σύνταξη και δίχως το παραμικρό ορθογραφικό λάθος. Βοηθάει στο να περιμένω ευχάριστα την συνέχεια του διαλόγου.

Ανώνυμος είπε...

β)πιθανοτατα σχεδον καθε βιβλιο γραμμενο στα αγγλικα και ασχολειται αποκλειστικα με το ανατολικο μετωπο
κατα τα αλλα ακομα και σε πιο διαδεδομενες κυκλοφοριες οπως του καρτιε
για να ειμαι πιο συγκεκριμμενος μιας και δεν κρατω σημειωσεις και λεπτομερη βιβλιογραφια σιγουρα μπορεις να ασχοληθεις με την περιπτωση ζοργκε,με τον αεροπορικο πολεμο τις πρωτες μερες της επιχειρησης και τα απομνημονευματα του τσωρτσιλ αν ενθυμουμαι καλως που αναφερει οτι προειδοποιησε τους σοβιετικους αρκετες φορες

γ)ναι τους γκουκλαρα και δεν ξαναασχολουμαι μαζι τους ...πιθανοτατα το χειριστο ειδος "ιστορικων"

α)ας το θεσω σε ενα αλλο επιπεδο λιγο πιο ανεπτυγμενο και σφαιρικο
για να δεχτω οτι η οπτικη και η ερμηνεια που παραθετεις στις κινησεις των σοβιετικων απεναντι στους γερμανους και στους δυτικους εχει καποια λογικη πρεπει να δεχτω οτι η συμφωνια του μοναχου ηταν το αντιστοιχο συμφωνο αναμεσα στους δυτικους και τους γερμανους αναλογο με το συμφωνο μολοτωφ-ριμπεντροπ
εκτος του οτι αυτη η αναλογια ειναι σε πρωτη ματια εξωπραγματικη....υπαρχει το οφελος της ιστοριας που ηδη ξερουμε δηλαδη πχ η δυτικη ιστορια και κατ επεκταση δυτικη διπλωματια εχει επανηλλειμενως κατακρινει και καταδικασει το συμφωνο μοναχου ως λαθος,υποχωρητικο και το εχει στιγματισει ως παραδειγμα προς αποφυγη ενω η σοβιετικη ιστοριογραφια ειτε αρνειται η δεν θελει να το παραδεχτει ως ενα ελαχιστο πες λαθος βημα η εμμεσως να το κριτικαρει στο παραμικρο εμμενοντας στην θεση που πανω κατω μεταφερεις και στο κειμενο σου

Δημήτρης είπε...

Ομολογώ ότι διάβασα πάρα πολλά που δεν γνώριζα σε αυτό το αφιέρωμα.
Φαίνεται όμως κάτι ξεκάθαρα. Πως μέσω αυτών των κειμένων προσπαθείς απλά να
βγάλεις τη ρετσινιά των κομμουνιστών, το ότι δηλαδή δεν πολέμησαν τον εχθρό.

Γράφεις για την αίολη συκοφαντία να πολεμήσουν τον Απρίλιο του 1941 τους Γερμανούς.
Μα η κύρια κατηγορία είναι ότι απαρνήθηκαν την αντίσταση στην εισβολή των Ιταλών.
Η επιστολή του Ζαχαριάδη από την φυλακή την 30η Οκτωβρίου στον Μανιαδάκη, καλούσε τους
Έλληνες σε αντίσταση.
Όμως σε επόμενη επιστολή του στον Μανιαδάκη την 26η Νοεμβρίου ο Ζαχαριάδης άλλαξε γραμμή. Ο λόγος σύμφωνα με το ΚΚΕ, ήταν ότι δεν υπήρχε λόγος να πολεμήσουμε πέραν των συνόρων, αφού ο εχθρός είχε αποκρουστεί. Επρόκειτο πλέον περί ιμπεριαλιστικής εισβολής στην Αλβανία!!! Η πραγματικότητα ήταν όμως η αποκοπή του ανεφοδιασμού του εχθρού στην Αλβανία.

Δεν γνωρίζω όμως κάποιο έγγραφο που να επιβεβαιώνει ότι η άρνηση ήταν αίτημα της
ΕΣΣΔ να μην πολεμήσει το ΚΚΕ κατά του άξονα λόγω του συμφώνου ή να απλά το ίδιο
το ΚΚΕ θεώρησε ότι δεν πρέπει να πολεμήσει χώρα του άξονα λόγω του συμφώνου.

Θα μπορούσε κάποιος να υποθέσει επίσης ότι το ΕΑΜ ιδρύθηκε 3 μήνες μετά την εισβολή
της Γερμανίας στην ΕΣΣΔ ( όπως άλλωστε και ο ΕΔΕΣ 2,5 μήνες μετά την εισβολή ) λόγω του συμφώνου, ενώ υπήρχαν πάμπολλες αντιστασιακές οργανώσεις που ιδρύθηκαν πριν. Αλλά και πάλι δεν υπάρχουν αποδείξεις ( εγώ δεν ξέρω ).

Οι σκιές που υπάρχουν κυρίως στην αντιμετώπιση της εισβολής των Ιταλών αλλά και η γενικότερη μεταγενέστερη συμπεριφορά των ΚΚΕ-ΕΑΜ-ΕΛΑΣ-ΔΣΕ ως όργανα της ΕΣΣΔ από αδιαμβισβήτητα ντοκουμέντα, ενισχύει την άποψη πολλών για τη μη αντίσταση λόγω του συμφώνου.
Δεδομένου ακόμα ότι το ΚΚΕ ακολουθούσε πιστά τη γραμμή του ΚΚΣΕ, αλλά και του δεδομένου ότι τα διπλωματικά παρασκήνια που αναφέρεις, είναι άγνωστο εκείνες τις ημέρες κατά πόσο μπορούσαν να αξιολογηθούν με ήρεμη ματιά και χωρίς στοιχεία που ίσως προέκυψαν αργότερα, είναι αναμενόμενο να υποστηρίξει κάποιος ότι ένας κομμουνιστής δεν θα μπορούσε να πράξει εναντίον χωρών, που έχουν σύμφωνο μη επίθεσης με την ΕΣΣΔ. Το ΚΚΕ ήταν "επαρχία" του ΚΚΣΕ...

Οπότε αυτές οι σκιές μένουν και κατά τη γνώμη μου, η ενδιαφέρουσα μελέτη σου σχετικά με το σύμφωνο δεν απαντάει τη στάση του ΚΚΕ.

Δημήτρης είπε...

Να προσθέσω στις "σκιές" που ανέφερα στην προηγούμενη ανάρτηση, πως η δήλωση του ΚΚΕ το Δεκέμβρη του 1940 περί μή αναγκαιότητας πολέμου πέραν των συνόρων, καθότι πλέον η κίνηση χαρακτηρίζεται ως ιμπεριαλιστική, δεν συνάδει καθόλου με το ότι οι Ρώσοι σταμάτησαν στο Βερολίνο και δεν περιορίστηκαν στα σύνορά τους...
Δεν δέχομαι το ότι ήταν πόλεμος κατά του ναζισμού-φασιμού, να τσακίσουμε το φασισμό κλπ κλπ, γιατί και οι Ιταλοί που πολεμήσαμε στην Αλβανία φασίστες ήταν...
Εκεί δεν έπρεπε να τσακίσουμε το φασισμό;

Ανώνυμος είπε...

Δημήτρη, δεν είναι σωστά όσα αναφέρεις για το ότι το ΚΚΕ δεν έκανε αντίσταση πριν την εισβολή των ναζί στην ΕΣΣΔ στις 22/6/1941.

Για παράδειγμα, στις 15/5/1941 στη Θεσσαλονίκη ιδρύθηκε η οργάνωση Ελευθερία με πρωτοβουλία στελεχών του ΚΚΕ, η οποία άρχισε αμέσως σαμποτάζ.
Στη μάχη της Κρήτης είναι γνωστή η επιστολή Πορφυρογέννη (εκ μέρους των κομμουνιστών που είχαν αποδράσει από τα ξερονήσια) για να αντισταθεί ο λαός ενάντια στην εισβολή στο νησί.
Και υπάρχουν κι ένα σωρό άλλες μικρότερες οργανώσεις που φτιάχτηκαν με πρωτοβουλία των κομμουνιστών πριν την εισβολή στην ΕΣΣΔ.

Μια παρατήρηση για τον Teddy: Η έλλειψη συγκεκριμένης βιβλιογραφίας στα αφιερώματα, αποδυναμώνει το περιεχόμενό των γραπτών σου.

Sotiris είπε...

Σήμερα διάβασα όλο το αφιέρωμα. Πραγματικά εξαιρετική γραφή και αφήγηση. Θα ήθελα μόνο μια διευκρίνηση: η μυστική συμφωνία / συνεννόηση Τσόρτσιλ - Στάλιν το 1938, υπάρχει σε κάποια πηγή;

Sotiris είπε...

Συγνώμη, τον Οκτώβριο του 1939, ήθελα να πω.