Η εξουσία του θολού τοπίου

Λίγες μέρες μας χωρίζουν από τις πιο αδιάφορες εκλογές αυτής της χώρας από την εποχή που έγινε ανεξάρτητη χώρα. Και τολμώ να μιλήσω για "αδιαφορία" επειδή είμαι πεπεισμένος ότι όποιο κόμμα κι αν κερδίσει τα πράγματα θα μείνουν ως έχουν. Όλα "δήθεν", όλα "περίπου", όλα "ναι μεν, αλλά", όλα γκρίζα. Με στόχο να "βολεύονται" οι προσωπικές επιθυμίες όλων. Άλλωστε, ποίον το όφελος να κυβερνά κανείς με ξακάθαρους νόμους; Η Ελλάδα έχει τον δικό της τρόπο εξουσίας: την εξουσία του θολού τοπίου.

Οι λίμνες είναι λίμνες αλλά μπορεί να είναι και παγοδρόμια. Οι παραλίες είναι παραλίες αλλά μπορεί να είναι και ξενοδοχειακά οικόπεδα. Τα δάση χαρακτηρίζονται και αποχαρακτηρίζονται κατά το δοκούν. Τα αυθαίρετα γκρεμίζονται ή δεν γκρεμίζονται και παίρνουν φως-νερό-τηλέφωνο με μια απλή φωτογραφία. Ο συντελεστής δόμησης ανεβαίνει, κατεβαίνει ή μεταφέρεται κατά βούληση. Νόμοι, νομολογίες, τροπολογίες, υπουργικές και δικαστικές αποφάσεις συμπληρώνονται, αντιτίθενται ή επικαλύπτονται. Ο αιγιαλός αυξομειώνεται, οι ποινές ποικίλουν, οι παραβάτες τιμωρούνται ή αθωώνονται κι εκλέγονται βουλευτές. Τα πάντα μυρίζουν ξινίλα ιδρωμένου χαρτονομίσματος. Σαθρές δομές που επιτρέπουν στους κρατούντες να δρουν με το αζημίωτο.

Χρειάστηκαν δεκαετίες για να στηθεί αυτό το "σοφό" καθεστώς. Με το τέλος του Εμφυλίου μάς προέκυψε μια εξουσία αποκομμένη από τον κοινωνικό ιστό η οποία άρχισε να λαδώνει για να αποκτήσει κοινωνικούς εταίρους. Ο "ημετερισμός" (δικός μου όρος) γίνεται η κυρίαρχη ιδεολογία των μισών Ελλήνων. Αυτό το καταλαδωμένο οικοδόμημα παραδίδεται από την "διεφθαρμένη δεξιά" στην κυβέρνηση της "αλλαγής" του 1981. Έτσι αποκτούν πρόσβαση στο μέλι της διαχείρισης και οι άλλοι μισοί Έλληνες και εθίζονται εύκολα μετά από δεκαετίες κοινωνικού αποκλεισμού. Η κρατική ρεμούλα κοινωνικοποιείται αποκτώντας "σοσιαλιστικό" χρώμα και παύει να αποτελεί προνόμιο της "επάρατης δεξιάς".

Ακόμα και ο θεσμός του ΑΣΕΠ δεν μου φαίνεται πως ήταν αποτέλεσμα γηγενούς πολιτικής βούλησης. Ευκολώτερα μπορώ να πιστέψω ότι ήταν αποτέλεσμα Ευρωπαϊκής παρέμβασης για έλεγχο των δαπανών και εξορθολογισμό του δημοσιοϋπαλληλικού προσωπικού. Ο θεσμός του ΑΣΕΠ έκλεισε πολλά παράθυρα ανεξέλεγκτων προσλήψεων ώστε να μην φτάσουμε κάποτε στο σημείο που αναγκαστικά θα έκλειναν όλα. Η εξουσία του θολού τοπίου κράτησε ανοιχτά μόνον όσα παράθυρα της χρειάζονται για να εδραιώνει την ισχύ της.

Τόσο ο απερχόμενος πρωθυπουργός όσο και ο διάδοχός του στην προεδρία του κυβερνώντος κόμματος "καθάρισαν" μερικούς εξ εκείνων που αντανακλούν την γκριζάδα της αδιαφανούς διαχείρισης. Το ίδιο υπόσχεται ότι θα κάνει και ο έτερος των δικεδικητών του θρόνου. Όμως, όσο δεν υπάρχει ξεκάθαρη πολιτική βούληση κι όσο η κοινή γνώμη θωπεύεται με κουτοπόνηρες πολιτικές παλινωδίες τέτοιες ενέργειες δεν έχουν ούτε νόημα ούτε προοπτική. Θα βρεθούν άλλοι να διαχειριστούν κατά το δοκούν το θολό τοπίο της εξουσίας. Και δεν εννοώ μόνο την κορυφή της πυραμίδας όταν λέω ότι χρειάζεται ξεκάθαρη πολιτική βούληση. Όταν η πολιτική συμπεριφορά του απλού ψηφοφόρου υπαγορεύεται από το στενό-στρεβλό ατομικό συμφέρον τότε το θολό τοπίο δεν πρόκειται να ξεκαθαρίσει. Κι ας επιλέξουμε την αντικατάσταση των πράσινων υπουργών με γαλάζιους. Η θολούρα θα παραμείνει θολούρα είτε κυβερνήσουν οι Χοντροκωσταίοι είτε κυβερνήσουν οι Φαλακρογιώργηδες. Η δομή έχει το πρόβλημα, όχι ο σοβάς.

Ας πάψουμε, λοιπόν, να παριστάνουμε τους τρομαγμένους ή τους παραξενεμένους όταν συναντούμε τέτοια φαινόμενα. Ας πάψουμε να το παίζουμε "αξιωματική αντιπολίτευση". Είμαστε όλοι συνυπεύθυνοι.