Η τραπεζική για αρχαρίους (4)

Η θλίψη των τελευταίων ημερών μάς υποχρέωσε σε ένα διάλειμμα αλλά η ζωή συνεχίζεται και πρέπει να ξαναβρούμε τους ρυθμούς μας. Άλλωστε, έχουμε μια τράπεζα να στήσουμε στα πόδια της και δεν επιτρέπεται να αφήσουμε την δουλειά μας στην μέση. Συνεπώς, ρίξτε μια ματιά στα προηγούμενα κι ελάτε να προχωρήσουμε λίγο παραπέρα από το σημείο όπου είχαμε σταματήσει.

Λέγαμε, λοιπόν, ότι οι περιορισμοί που επιβάλλει η "Συνθήκη της Βασιλείας", μας επιτρέπουν να χορηγήσουμε δάνεια ύψους μόλις 70-κάτι εκατομμυρίων, αντί των πεντακοσίων εκατομμυρίων που -θεωρητικά- έχουμε δικαίωμα. Όμως, είναι άλλο να τοκίζεις 500 καί άλλο 70. Με 4% επιτόκιο, από τα 500 βγάζεις κέρδη 20 και από τα 70 βγάζεις 2,8 μόνο. Κι αν αρχίσεις να αφαιρείς έξοδα, τόκους που πρέπει να πληρώσεις στους καταθέτες σου και προβλέψεις για επισφάλειες, μπορεί από τα 20 να μένει κάτι καλό αλλά από τα 2,8 μένουν πενταροδεκάρες. Δυστυχώς, όμως, η πραγματικότητα είναι σκληρή: αν θέλουμε να σπρώξουμε μισό δισ. δάνεια στην αγορά, πρέπει τα κεφάλαιά μας να φτάσουν το 7% αυτού του ποσού, δηλαδή τα 35 εκατομμύρια. Ήτοι, πρέπει να βρούμε μια τριαντάρα ακόμη.

Σάμπως βλέπω κάποιους έτοιμους να πεταχτούν και να προτείνουν να πάρουμε αυτά τα χρήματα δανεικά. Ε, ναι, είναι κι αυτή μια κάποια λύση αλλά δεν την βλέπω πολύ σόι. Δηλαδή, τι; Θα πληρώνουμε τόκους για να έχουμε δικαίωμα να εισπράττουμε τόκους; Εντάξει, δεν λέω, παίρνοντας δάνειο 30 θα μπορούμε να χορηγήσουμε δάνεια 430 και να μας μένουν οι τόκοι των τετρακοσίων. Αλλά, ρε παιδιά, ελάτε να σκεφτούμε λίγο ως τραπεζίτες! Αφού έχουμε ανάγκη από κεφάλαια, γιατί να μη τα φτιάξουμε μόνοι μας; Εδώ φτιάχνουμε πεντακόσια για άλλους και δεν μπορούμε να φτιάξουμε και τριάντα για πάρτη μας; Σιγά το δύσκολο, καλέ! Παρακολουθήστε την σκέψη μου:

Αφού πρέπει να αυξήσουμε τα κεφάλαιά μας, θα προχωρήσουμε σε αύξηση κεφαλαίου με έκδοση νέων μετοχών. Με άλλα λόγια, τα τριάντα εκατομμύρια που ψάχνουμε, θα τα ζητήσουμε από την αγορά. Βεβαίως, εδώ υπάρχει ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα: αν βρεθεί επενδυτής και αγοράσει τις νέες μετοχές που θα εκδώσουμε, θα χάσουμε τον έλεγχο της τράπεζάς μας, αφού εκείνος θα ελέγχει τα 30/35 του κεφαλαίου κι εμείς θα μείνουμε με τα 5/35. Μόνο που αυτό το πρόβλημα είναι καθαρά θεωρητικό διότι κατά 99,99% δεν πρόκειται να βρεθεί αγοραστής. Ποιός ηλίθιος θα σπρώξει τριάντα εκατομμύρια σε μια καινούργια, μικρή και άγνωστη τράπεζα;

Σας μπέρδεψα; Γιατί; Επειδή προτείνω να κάνουμε αύξηση κεφαλαίου ενώ είμαι σίγουρος ότι δεν θα βρεθεί άνθρωπος να μας δώσει δεκαράκι τσακιστό; Αχ, φτωχά μου παιδιά... δεν με προσέχετε! Ξεχάσατε τι σας είπα προηγουμένως; Στόχος μας δεν είναι να βρούμε λεφτά αλλά να φτιάξουμε λεφτά! Άρα, δεν έχουμε ανάγκη από πραγματικά λεφτά και πραγματικούς επενδυτές, οι οποίοι θα μας πάρουν και τον έλεγχο της τράπεζάς μας, όπως είπαμε πριν. Καταλάβατε; Όχι, ε; Περιμένετε πρώτα να τελειώσω!

Πρώτη μας δουλειά, πριν ακόμη προκηρύξουμε την αύξηση του κεφαλαίου μας, είναι να ιδρύσουμε καμμιά δεκαριά εταιρείες παροχής υπηρεσιών. Τι είδους υπηρεσιών; Επενδυτικών θα έλεγα, αλλά δεν έχει πολλή σημασία. Το βασικό είναι να υπάρχουν αυτές οι εταιρείες ώστε να μπορούμε να τις δανειοδοτήσουμε. Πέντε εκατομμύρια δάνειο στην μία, τρία στην άλλη, ενάμισυ στην παράλλη... το όλον θα δώσουμε και στις δέκα τριάντα εκατομμύρια δανεικά. Έτσι, για να έχουν ρευστό και να μπορούν να αγοράσουν τις μετοχές που θα εκδώσουμε όταν θα κάνουμε αύξηση κεφαλαίου.

Είδατε πόσο απλά μπορούν να γίνουν τα πράγματα; Με μερικές απλές λογιστικές εγγραφές θα μεταφέρουμε ανύπαρκτο χρήμα σε κάποιες εταιρείες και με μερικές ακόμη λογιστικές εγγραφές αυτό το ανύπαρκτο χρήμα θα ξαναγυρίσει στα χέρια μας, αυξάνοντας το κεφάλαιό μας κατά τριάντα εκατομμύρια. Τώρα είμαστε έτοιμοι να αυξήσουμε τα δάνειά μας σε πεντακόσια εκατομμύρια, χωρίς να παραβιάζουμε τα όρια που θέτει η "Βασιλεία". Πώς σας φαίνεται η περίπτωση;

Μισό λεπτό! Μη σας πιάνει ο ενθουσιασμός γιατί έχουμε μια εκκρεμότητα. Όλα καλά ως εδώ αλλά στα κιτάπια μας αυτές οι δέκα εταιρείες φαίνονται ακόμη ότι μας χρωστούν λεφτά. Κι αν μας κάνει κανέναν έλεγχο η Τράπεζα της Ελλάδος και μας ρωτήσει με ποιες εγγυήσεις δώσαμε τόσα λεφτά, τί θα απαντήσουμε; Θα πάμε κατηγορούμενοι για κακοδιαχείριση σαν τον Λαυρεντιάδη και θα τρέχουμε χωρίς να φτάνουμε; Όχι, βέβαια!

Εγγυήσεις γι' αυτά τα λεφτά δεν θέλει η Τράπεζα της Ελλάδος; Θα τις έχει! Εμείς είμαστε σοβαρή τράπεζα και δεν κάνουμε παρανομίες. Όταν ήρθαν οι δέκα εταιρείες να πάρουν τις μετοχές που αγόρασαν, εμείς τα στηλώσαμε. "Όχι, κύριοι", τους είπαμε αυστηρά, "χρωστάτε λεφτά στην τράπεζά μας και θα κρατήσουμε αυτές τις μετοχές ως εγγύηση μέχρι να μας ξοφλήσετε"! Και για να μην αμφισβητεί κανείς την τιμιότητά μας, κάναμε κι ένα συμφωνητικό μαζί τους, το οποίο αποδεικνύει ότι είμαστε νομιμώτατοι: δώσαμε τριάντα εκατομμύρια με εγγύηση τις μετοχές μας! Αν τολμήσουν και δεν μας πληρώσουν, αυτές οι μετοχές θα περάσουν στην κατοχή μας. Καλή η ντρίμπλα μου;

Χμμ... Αυτή είναι η ιδέα αλλά έχει ένα ανυπέρβλητο εμπόδιο: απαγορεύεται να αποκτήσουμε δικές μας μετοχές. Βάσει νόμου, κάθε τέτοια μετοχή που πέφτει στα χέρια μας, πρέπει να ακυρώνεται με ισόποση μείωση κεφαλαίου. Γι' αυτό κι εμείς θα πάμε... παραλιακά. Θα συνεργαστούμε με μια άλλη τράπεζα, η οποία δεν θα έλεγε όχι σε μια παρόμοια αύξηση κεφαλαίου. Οι δέκα δικές μας εταιρείες θα πάρουν δάνειο από εκείνη, θα αγοράσουν δικές μας μετοχές και θα τις δώσουν εκεί για εγγύηση. Ταυτόχρονα, κάποιες εταιρείες τής άλλης τράπεζας θα πάρουν δάνειο από μας και θα αγοράσουν μετοχές εκείνης, τις οποίες θα τις δώσουν σε μας ως εγγύηση. Κάπως έτσι, λοιπόν, με δυο μετοχοδάνεια και δυο αλλαξομετοχιές, λύνονται όλα τα προβλήματα και, χωρίς να κινηθεί δεκάρα, δυο τράπεζες καταφέρνουν και τα κεφάλαιά τους να αυξήσουν και τον έλεγχό τους να διατηρήσουν.

Λοιπόν; Πώς σας φαίνεται η ιδέα μου; Έχετε ακόμη επιφυλάξεις; Ή, μήπως, αυτά που σας είπα σας ακούγονται ως τρελά και ανυπόστατα; Τέλος πάντων, επειδή από την μια θέλω να σας πείσω για την ορθότητα του σχεδίου μου αλλά από την άλλη δεν θέλω να νομίζετε ότι είμαι τόσο έξυπνος ώστε όλα αυτά τα σκέφτηκα μόνος μου, ρίξτε μια ματιά σε ένα παλιότερο κείμενο του ιστολογίου, το οποίο περιγράφει μια ενδιαφέρουσα αύξηση κεφαλαίου, η οποία συνέβη στην πραγματικότητα.

Επίλογος. Είχα κατά νού να σας πω πολύ περισσότερα αλλά κουράστηκα. Ίσως κάποιοι θεωρήσουν την ανάλυση που έκανα πολύ απλοϊκή. Έχουν δίκιο. Όταν θα γράψω την σειρά "Η τραπεζική για προχωρημένους" θα είμαι πιο... επιστημονικός. Πάντως, αν σας άνοιξε η όρεξη για περισσότερες πληροφορίες επί του θέματος, (ξανα)διαβάστε το αφιέρωμα στον Μιχάλη Σάλλα και θα ανακαλύψετε πολλές ομορφιές.