Δήωση σε αργούς ρυθμούς

Το σημερινό σημείωμα θα μπορούσε να εκληφθεί ως υστερόγραφο του χτεσινού ή, εν πάση περιπτώσει, ως συμπλήρωμά του και δεν θα είχε λόγο ύπαρξης αν ήμουν βέβαιος ότι εκείνοι που έχουν οιασδήποτε μορφής χρέη αντιλαμβάνονται πλήρως τι σημαίνει να χρωστάς όταν ζης σε καθεστώς αστικής δημοκρατίας (το οποίο, ας μη ξεχνάμε, προβάλλεται ως το καλύτερο πολίτευμα του κόσμου).

Επί σειρά ετών γίνεται συνεχώς λόγος για τον περίφημο "νόμο Κατσέλη", ο οποίος -υποτίθεται πως- προστατεύει τους αδύναμους οφειλέτες, με κριτική η οποία εξικνείται από την εξύμνηση μέχρι την καταδίκη του. Δυστυχώς, όμως, οι δανειολήπτες που εντάσσονται στις ευεργετικές του διατάξεις, δεν αντιλαμβάνονται (ως επί το πλείστον) κάτι πολύ απλό: όπως και αν ρυθμιστεί οποιοδήποτε χρέος, εφ' όσον δεν υπόκειται σε σεισάχθεια (εφ' όσον, δηλαδή, δεν κουρεύεται), είναι καταδικασμένο να αυξάνεται προϊόντος του χρόνου είτε από τους τόκους που συνεχώς θα συσσωρεύονται είτε από τις προβλεπόμενες ποινές στις περιπτώσεις όπου ο δανειολήπτης δεν θα εξυπηρετεί με συνέπεια τις δόσεις του.

Αθήνα, 15/3/2018: Η αστυνομία διαλύει διαμαρτυρία κατά των πλειστηριασμών

Αλήθεια, πόσα χρωστούν αυτή την στιγμή οι έλληνες; Πάρτε βαθειά ανάσα: σχεδόν 240 δισ. ευρώ, ήτοι 125% του ΑΕΠ. Το ποσό είναι ιλιγγιώδες και κατανέμεται χονδρικά σε 100+ δισ. στις τράπεζες, 100+ δισ. στο δημόσιο και 30+ δισ. στα ασφαλιστικά ταμεία, χωρίς να λογαριάζουμε τις οφειλές σε ΔΕΗ, ΟΤΕ κλπ. Παρά το κυνήγι που έχει εξαπολυθεί (κυρίως από το κράτος) κατά των οφειλετών και τις κατασχέσεις που έχουν επιβληθεί σε χιλιάδες τραπεζικούς λογαριασμούς, το συνολικό ποσό που προαναφέραμε είναι κατά 50% αυξημένο σε σχέση με το 2014.

Αυτή η τελευταία παρατήρηση δείχνει κάτι απλό: τελείωσε το λίπος που διέθεταν τα πλατειά λαϊκά στρώματα. Εφ' όσον τα χρέη προς το δημόσιο αυξάνονται παρά την σωρεία κατασχέσεων είτε τραπεζικών λογαριασμών είτε χρημάτων "εις χείρας τρίτων" (π.χ., αν χρωστάω στην εφορία, ειδοποιείται ο νοικάρης μου να μη μου πληρώνει το νοίκι αλλά να το καταθέτει στο δημόσιο ταμείο), το λογικό συμπέρασμα είναι ότι το δημόσιο δεν βρίσκει πλέον λεφτά να κατασχέσει.

Ας παρατηρήσουμε εδώ, εν παρενθέσει, ότι το πρόβλημα δεν έχει να κάνει με το αν ο έλληνας είναι μπαταχτσής (αν έχει "κουλτούρα πληρωμών", όπως λέει η Ε.Ε.) ή όχι. Όταν από την μια μεριά τα εισοδήματά του καταρρέουν και η αξία τής προσωπικής του περιουσίας εξανεμίζεται ενώ από την άλλη τα χρέη του παραμένουν στο ύψος τους, είναι λογικό να γεννιέται σε κάθε δανειολήπτη πραγματική αδυναμία εξυπηρέτησης των οφειλών του. Όσο για την απιοστροφή "ας πρόσεχε όταν έπαιρνε δάνειο", επιτρέψτε μου να την χαρακτηρίσω επιεικώς ως ανήθικη και πρόστυχη, αφού τα εισοδήματά του και η αξία τής περιουσίας του "όταν έπαιρνε δάνειο" ήσαν τέτοια που του επέτρεπαν την ομαλή εξυπηρέτηση των χρεών του. Για την αναστροφή τού λόγου "εισοδήματα / χρέη" δεν φταίει αυτός.

Μοιραία, λοιπόν, πλησιάζει επικίνδυνα η ημέρα που το κράτος θα επεκτείνει τις κατασχέσεις του πέραν των μετρητών. Σύντομα θα αρχίσει να επιταχύνεται η μεταφορά πλούτου από τους οφειλέτες προς το κράτος και εν συνεχεία από το κράτος προς τους πιστωτές του. Αυτή θα είναι η κορύφωση μιας διαδικασίας, η οποία ξεκίνησε πριν 7-8 χρόνια και θα καταλήξει στην πλήρη δήωση της μικρής ιδιωτικής περιουσίας, προς όφελος των ολίγων.

Υπ' αυτό το πρίσμα, οι όποιες ρυθμίσεις και διευκολύνσεις γίνουν προς τους οφειλέτες θα έχουν ως μόνο αποτέλεσμα την καθυστέρηση του τελικού αποτελέσματος. Με απλά λόγια, όσοι οφειλέτες αποδειχτούν αρκετά "τυχεροί" για να γλιτώσουν την κατάσχεση των ακινήτων τους, θα συνεχίσουν να φορτώνονται με τόκους και θα υποχρεωθούν να πληρώνουν... και να πληρώνουν... και να πληρώνουν... ώσπου να φτάσει η στιγμή που φυσικοί λόγοι θα μετακυλίσουν αυτή την υποχρέωση στους κληρονόμους τους

Είναι προφανές, λοιπόν, ότι κάθε μορφής ρυθμίσεις και διευκολύνσεις (εκείνων του "νόμου Κατσέλη" συμπεριλαμβανομένων) αποτελούν ατελέσφορα ημίμετρα, κάθε δε προσπάθεια των οφειλετών να τις εκμεταλλευτούν προς όφελός τους θα αποδειχτεί σισύφεια. Όλα αυτά απλώς παρατείνουν το μαρτύριο και την αγωνία των οφειλετών, με προδιαγεγραμμένο αποτέλεσμα την συνέχιση της δήωσης αλλά σε πιο αργούς ρυθμούς.

Θεωρητικώς, για να υπάρξει θετικό αποτέλεσμα από οποιασδήποτε μορφής ρυθμίσεις, πρέπει κατ' αρχήν να διακοπεί αμέσως η επιβάρυνση των μη εξυπηρετούμενων δανείων με τόκους και στην συνέχεια να γίνουν δυο πράγματα, είτε εναλλακτικά είτε σε συνδυασμό:

(α) Να αρχίσει η ανάπτυξη, στην οποία να έχουν συμμετοχή και τα λαϊκά στρώματα. Έτσι θα αυξηθούν τα εισοδήματα των οφειλετών αλλά και η αξία τής απαξιωμένης περιουσίας τους, ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους.

(β) Να διαγραφεί πλήρως και άνευ προϋποθέσεων το τμήμα των χρεών, το οποίο είναι αδύνατον να εξυπηρετηθεί με τα τρέχοντα εισοδήματα των οφειλετών.

Φυσικά, αυτά ισχύουν σε επίπεδο θεωρίας. Στην πράξη, η ανάπτυξη δεν μπορεί να ενσκήψει εν μιά νυκτί αλλά και, όταν έρθει, δεν θα αγγίξει τον πολύ λαό. Και, βεβαίως, δεν γίνεται σεισάχθεια σε καθεστώς αστικής δημοκρατίας, μάλιστα δε μετά την εκφρασμένη άποψη της καθεστηκυίας τάξης, όπως την είδαμε χτες, δηλαδή ότι η αύξηση των κατασχέσεων θα αποκαταστήσει την κουλτούρα των πληρωμών στην χώρα.

Συνελόντι ειπείν, η δήωση θα συνεχιστεί. Εκτός εάν αυτός ο πολύπαθος λαός αποφασίσει να αλλάξει ρότα...