Είκοσι ένα χρόνια!

Χτες το απόγευμα στην Ουάσιγκτον, το "Ατλαντικό Συμβούλιο" οργάνωσε μια εκδήλωση παρουσίασης του βιβλίου "Ευκαιρία της Ευρώπης για ανάπτυξη", το οποίο έγραψαν από κοινού ο σουηδός οικονομολόγος Άντερς Άσλουντ με τον υπουργό οικονομικών της Βουλγαρίας Σίμεον Τζάνκοβ. Στην εκδήλωση μίλησαν ο Άσλουντ και ο διευθυντής τού ευρωπαϊκού τμήματος του ΔΝΤ Πωλ Τόμσεν (γνωστός μας ως μέλος τής παλιάς τρόικας). Μιας και η εκδήλωση μεταδόθηκε απ' ευθείας μέσω διαδικτύου, είχα την ευκαιρία να την παρακολουθήσω και να σημειώσω δυο-τρία ενδιαφέροντα στοιχεία που αφορούν την Ελλάδα.

Καρολίνα Βιτσίνι (συντονίστρια του Atlantic Council), Πωλ Τόμσεν, Άντερς Άσλουντ

Κατ' αρχάς, γενική διαπίστωση των δυο κύριων ομιλητών ήταν η ανισότητα που επικρατεί στην -κατά τα άλλα- ενωμένη Ευρώπη. Και οι δυο εντόπισαν ως αιτία τού προβλήματος το γεγονός ότι η Ευρώπη επιχείρησε την οικονομική και νομισματική της ένωση χωρίς να έχει προηγηθεί η πολιτική της ένωση. Σύμφωνα με τον Άσλουντ, αυτό έχει ως συνέπεια όλοι να κατηγορούν τις Βρυξέλλες όταν κάτι πάει στραβά, ακόμη κι όταν η ευθύνη (ή, έστω, το μεγαλύτερο μέρος της) βαραίνει τις εγχώριες κυβερνήσεις.

Ένα από τα χαρακτηριστικά δείγματα ανισότητας που παρουσίασε ο Άσλουντ, είναι οι χαώδεις διαφορές στην απασχόληση. Με λίγο πάνω από τον μισό ενεργό της πληθυσμό να έχει δουλειά, η Ελλάδα καταλαμβάνει τον πάτο τού σχετικού πίνακα ενώ στην κορυφή βρίσκεται η Σουηδία, όπου εργάζεται το 75% όσων μπορούν να δουλέψουν. Για να υπογραμμίσει την ανισότητα, ο Άσλουντ παρουσίασε αμέσως μετά στοιχεία για το πόσες ώρες εργάζονται ετησίως οι ευρωπαίοι. "Ποιοί εργάζονται περισσότερο;", ρώτησε ρητορικά ο ομιλητής, τονίζοντας ιδιαίτερα την απάντηση "οι έλληνες!" και προσθέτοντας ότι "αυτό είναι λογικό γιατί η αγορά στην Ελλάδα έχει απορρυθμιστεί τόσο πολύ ώστε οι έλληνες είναι υποχρεωμένοι να εργάζονται σκληρά για να τα βγάλουν πέρα".

Παρένθεση. Σ' αυτόν τον πίνακα, την τελευταία θέση καταλαμβάνουν οι γερμανοί, κάτι που προκάλεσε το ελαφρά ειρωνικό σχόλιο του Άντερς ότι οι γερμανοί χρειάζονται μια δουλειά για να μπορούν να ζήσουν και να πληρώνουν και τους φόρους τους αλλά δεν έχουν διάθεση να εργαστούν. Κλείνει η παρένθεση.

Από την πλευρά του, ο Τόμσεν (με σαφές πρόβλημα στον λόγο, το οποίο τον καθιστά μάλλον ακατάλληλο για ομιλητή) αναλώθηκε σε κοινοτοπίες που τόνιζαν τις ανισότητες στην Ευρώπη και ελάχιστα από όσα είπε είχαν πράγματι ενδιαφέρον. Όμως, αυτός ήταν που ανέφερε το -κατ' εμέ- σημαντικώτερο στοιχείο που ακούστηκε κατά την διάρκεια αυτού του δίωρου:

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς τού ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας, για να πέσει η ανεργία στα προ κρίσης επίπεδα, θα χρειαστούν 21 χρόνια για την Ελλάδα, 12 χρόνια για την Ιταλία, 10 χρόνια για την Πορτογαλία και 6 χρόνια για την Ισπανία.

Ομολογώ ότι κάπου εκεί και για μερικά λεπτά έχασα τον ομιλητή. "Κόλλησα", προσπαθώντας να συνειδητοποιήσω αυτό που άκουσα. Και δεν μπορούσα να ισχυριστώ πως κάτι δεν κατάλαβα καλά, αφού ο πίνακας με τις σχετικές ενδείξεις ήταν εκεί, μπροστά στα μάτια μου. Είκοσι ένα χρόνια! Θα τραβήξουμε κουπί ως το 2038, ελπίζοντας να ξαναβρεθούμε στο 2008! Τριάντα χαμένα χρόνια!

Φυσικά, αυτό το 21 δεν είναι παρά ένας αριθμός, ο οποίος βγήκε από τα κομπιουτεράκια των ειδικών τού ΔΝΤ και της ΠΤ. Το ερώτημα είναι πώς βγήκε αυτός ο αριθμός. Υποθέτω ότι η βασική παράμετρος που λήφθηκε υπ' όψιν ήταν ότι η Ελλάδα θα υλοποιήσει έγκαιρα και χωρίς αποκλίσεις όλες τις υποδείξεις που θα της κάνουν "αυτοί που ξέρουν" (ΔΝΤ, ΟΟΣΑ, ΕΚΤ κλπ κλπ). Υποδείξεις, σαν αυτές, ας πούμε, που θα προέλθουν από την έκθεση της Ντέλιας Βελκουλέσκου περί της ελληνικής οικονομίας, η οποία θα συζητηθεί σε λίγες μέρες στο εκτελεστικό συμβούλιο του ΔΝΤ. Όπως έχει ήδη γίνει γνωστό, η έκθεση θεωρεί sine qua non την περαιτέρω μείωση των συντάξεων και την δραστική μείωση του αφορολόγητου, για την οποία μιλήσαμε χτες σ' αυτό το ιστολόγιο. Κι από δίπλα, ετοιμάζεται και η έκθεση του ίδιου του Τόμσεν, η οποία διαπιστώνει ότι το ύψος των μισθών στην Ελλάδα είναι αναντίστοιχο προς την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας...

Σλάιντ της παρουσίασης με τα στοιχεία τού Τόμσεν για την προσδοκώμενη μείωση της ανεργίας

Δυσκολεύομαι να το πω με άλλα λόγια. Αυτό το 21 σημαίνει ότι τουλάχιστον επί δυο δεκαετίες ακόμη (ενδεχομένως δε επί πολύ περισσότερο, σε περίπτωση που αποδειχτεί εσφαλμένος κάποιος... πολλαπλασιαστής) θα βλέπουμε τις εκάστοτε κυβερνήσεις να κόβουν κομμάτια από την ζωή μας και, παράλληλα, να μας διαβεβαιώνουν ότι το κάνουν με πόνο ψυχής και αντίθετα προς τις επιθυμίες τους αλλά "δεν γίνεται αλλιώς".

Το θέμα είναι εμείς τι θα κάνουμε. Θα αντιδράσουμε ή θα περιμένουμε υπομονετικά;

--------------------------------------
Σημείωση: Για όποιον ενδιαφέρεται, η εκδήλωση έχει ήδη ανεβεί στο YouTube.