"Αν θες να κερδίσεις την συμπάθεια της μάζας πρέπει να της λες τα πιο ηλίθια και τα πιο ωμά ψέματα" (Αδόλφος Χίτλερ, "Ο Αγών μου")
Το μεγαλύτερο εμπόδιο που πρέπει να ξεπεράσει όποιος επιδιώκει να επιβληθεί στις μάζες είναι το φράγμα της ντροπής. Όταν καταφέρεις να μη ντρέπεσαι για τίποτα μπορείς να κάνεις τα πάντα: ψεύδεσαι ασύστολα, εμπαίζεις ανενδοίαστα, εξαπατάς αδίστακτα, καπηλεύεσαι απεριόριστα. Κι η αδιάκοπη επανάληψη των ίδιων μυθευμάτων -εκμεταλλευόμενη την ευπιστία, την αμάθεια, τις φοβίες και τους φανατισμούς των πολλών- μεταλλάσσει το ψεύδος σε αλήθεια και την απάτη σε ειλικρίνεια. Όλοι οι δημαγωγοί και οι λαοπλάνοι κάθε φυράματος (εστεμμένοι και μη, αιρετοί και τύραννοι) στήριξαν και στηρίζουν μέγα μέρος της επικράτησής τους στην αναισχυντία τους.
Αυτό το φράγμα το έχουν σπάσει προ πολλού τα γεράκια των ΗΠΑ. Ποιος αμφιβάλλει πλέον ότι ο πόλεμος στο Ιράκ ήταν μια κατακτητική επιχείρηση που σκοπό έχει την μετεξέλιξή της σε χρυσοφόρα μπίζνα; Τα γεράκια, βέβαια, ομνύουν διαρρηγνύοντα τα ιμάτιά των ότι σκοπός του πολέμου ήταν η απελευθέρωση του Ιράκ από την Σανταμική τυραννία και το καίριο πλήγμα στην διεθνή τρομοκρατία. Δεν διστάζουν, όμως, εκ παραλλήλου να ομολογήσουν και μερικές "παράπλευρες" αλήθειες. Όπως το ότι τα συμβόλαια για την ανοικοδόμηση του Ιράκ θα φτάσουν τα 18,5 δισ. δολλάρια τα οποία (σύμφωνα με ωμότατο μνημόνιο του Πενταγώνου) θα δοθούν αποκλειστικά σε εταιρείες των χωρών που συνείργησαν στην εισβολή! Αυτονόητα, λοιπόν, την μερίδα του λέοντος θα πάρουν οι αμερικανοί μεγαλοσπεκουλαδόροι που είχαν χρηματοδοτήσει την προεκλογική εκστρατεία του Μπους ενώ οι χώρες που είχαν αντιδράσει στο ρεσάλτο... ας πρόσεχαν! "Αυτές θα πληρώσουν το τίμημα της άρνησής τους" απεφάνθη η Ουάσινγκτον. Άλλωστε το είχε δηλώσει ο παπαροπλανητάρχης πως "όποιος δεν είναι μαζί μας είναι εναντίον μας". Σιγά μη τους δώσουμε τώρα κομμάτι από την πίτα! (σ.σ.: αυτό το τελευταίο δεν το είπε αλλά το σκέφτηκε). Πόσο "πατριώτες" είναι αυτοί οι "μαζί μας" φαίνεται από την αποκάλυψη πως η πετρελαιική εταιρεία Halliburton (αυτή ντε, που είχε αναλάβει την προμήθεια καυσίμων στο Ιράκ χωρίς διαγωνισμό!) υπερτιμολόγησε τα φορτία κατά 61 εκατ. δολλάρια τα οποία θα πληρώσει το Πεντάγωνο, δηλαδή οι αμερικανοί φορολογούμενοι. Το ότι μέχρι πρό τινος πρόεδρος της Halliburton ήταν ο νυν αμερικανός αντιπρόεδρος κ. Νικ "άμωμος" Τσένυ είναι απλώς μια σατανική σύμπτωση!
Και τώρα το αποκορύφωμα της αναισχυντίας και της απάτης. Ο Λευκός Οίκος δυσαρεστήθηκε από την πρόωρη δημοσιοποίηση του Πενταγωνικού μνημονίου επειδή έτσι χάλασε μια μεγάλη πλεκτάνη. Τόσον καιρό οι αμερικανοί προύχοντες πίεζαν τις Ευρωπαϊκές χώρες να παραγράψουν τα Ιρακινά χρέη προς αυτές. Και, προφανέστατα, το μνημόνιο έπρεπε να δημοσιοποιηθεί αφού οι κουτόφραγκοι χάριζαν πρώτα τα χρέη. Τώρα που έμαθαν ότι αποκλείονται από τον θησαυρό της ανοικοδόμησης του Ιράκ τι να χαρίσουν; Να χάσουμε και τα δανεικά, να χάσουμε και τα αφράτα συμβόλαια; Εμ, βέβαια! Καλά τα είχαν μαγειρέψει οι λοβιτουρατζήδες του Λας Βέγκας και του Σικάγου αλλά ανάθεμά τον που χάλασε τη μανέστρα!
Η δικαιολογία του αποκλεισμού των "εναντίον μας" είναι άψογη. Ο "δημοκρατικότατος" αναπληρωτής υπουργός άμυνας Πωλ Γούλφοβιτς εξήγησε ότι οι αντιτιθέμενοι στην εισβολή μπήκαν σε καραντίνα "για λόγους εθνικής ασφαλείας" (!) Δηλαδή, όσο τους ζητούσαμε να μας βοηθήσουν ήσαν καλοί αλλά τώρα είναι ύποπτοι για την ασφάλεια της κοσμοκράτειρας. Γελοιότης γελοιοτήτων... Για να μην αναφέρω την παπαριά που ξεστόμισε ο ίδιος ο Μπους όταν ο Σρέντερ τόλμησε να πει πως ο αποκλεισμός των "απείθαρχων" ενδέχεται να παραβιάζει το Διεθνές Δίκαιο: "Το Διεθνές Δίκαιο; Όταν ακούω Διεθνές Δίκαιο φωνάζω τον δικηγόρο μου" (!!) Προφανώς ο αμόρφωτος παπαροπλανητάρχης δεν έχει ιδέα ότι η φράση του παραπέμπει ευθέως στην περιβόητη αποστροφή ενός αρχιερέα της αναισχυντίας και πρωτοπαλλήκαρου του Χίτλερ, του Χέρμαν Γκαίρινγκ: "Πολιτισμός; Όταν ακούω Πολιτισμός τραβάω το πιστόλι μου" (!!!) Και δεν βρέθηκε κανένας μορφωμένος να υπενθυμισει στον Αρχιγκάνγκστερ το αρχαιοελληνικόν: "Αναισχυντία εστί αισχρού ένεκα κέρδους καταφρόνησις δόξης" (Θεόφραστος, "Χαρακτήρες", ΙΧ).
Φοβάμαι, όμως, ότι θα ξεσηκωθούν οι παρατρεχάμενοι του Αρχιπαπάρα (Μπλαιρ, Αθνάρ και σία) και θα μας απαντήσουν: "Κρατήστε τον γερο-Θεόφραστο και τα ρητά του κι αφήστε μας εμάς με τον Μπους και τα ρευστά μας"...
▼
28 Δεκεμβρίου 2003
27 Δεκεμβρίου 2003
Δημοκρατία χωρίς λαό δεν υπάρχει
Ο τρόπος με τον οποίο οδηγήθηκε ο τόπος στην δικτατορία της 21ης Απριλίου 1967 είναι χαρακτηριστικός και ιδιαίτερα διδακτικός. Δείχνει ότι οι πολιτικοί είναι αδύναμοι να προασπίσουν την δημοκρατία χωρίς την πλατειά λαϊκή συμμετοχή. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό το γεγονός ότι όλος ο πολιτικός κόσμος προέβλεπε τότε τον κίνδυνο επιβολής δικτατορίας αλλά δεν μπόρεσε να τον αποτρέψει, αφού οι λαϊκές μάζες έμειναν στο περιθώριο, απηυδισμένες από την κατάντια της πολιτικής και των πολιτικών. Ας ρίξουμε μια ματιά στα γεγονότα της περιόδου Δεκέμβριος '66 - Απρίλιος '67 έχοντας κατά νου ότι δεν υπάρχει καλύτερος δάσκαλος από την ιστορία:
- Στις 21 Δεκεμβρίου 1966 ο αρχηγός της ΕΡΕ Παναγιώτης Κανελλόπουλος αποσύρει την εμπιστοσύνη του στην κυβέρνηση Στέφανου Στεφανόπουλου. Η "κυβέρνηση των αποστατών" πέφτει. Η πτώση αυτή είχε προαποφασιστεί σε μυστική συμφωνία Π. Κανελλόπουλου, Γ. Παπανδρέου και Κωνσταντίνου σύμφωνα με την οποία ο μεν Κωνσταντίνος αποδέχεται τον σχηματισμό υπηρεσιακής κυβερνήσεως η οποία (αφού ψηφίσει την απλή αναλογική) θα οδηγήσει τον τόπο σε εκλογές ο δε Γ. Παπανδρέου εξαίρει την βασιλική πρωτοβουλία και εγκαταλείπει τόσο τον "ανένδοτο αγώνα" όσο και τις βολές κατά του Βασιλέως εν σχέσει προς την συνταγματική ενάσκηση των καθηκόντων του. Ο ίδιος ο Γ. Παπανδρέου σημείωνε (απευθυνόμενος προς την νεολαία του Κέντρου): "έσωσα την γενεάν σας από την δικτατορίαν". Τελικά, καμμιά σωτηρία δεν επετεύχθη αφού, κατά βάθος, ούτε το παλάτι ούτε η δεξιά (με εξαίρεση τον Π. Κανελλόπουλο) ήθελαν εκλογές. Ήδη από τον Μάιο του 1966 ο Κ. Καραμανλής έγραφε προς τον Κ. Τσάτσο εκ Παρισίων: "Δεν αποκλείεται να οδηγηθήτε εις κάποιο είδος παρεκτροπής... Τούτου δοθέντος πρέπει η εκτροπή αυτή να προληφθή. Ή, αν επειχειρηθή, να χειραγωγηθή... θα πρέπει, δηλαδή, να είναι σχετικώς νομότυπος, κάπως ελεγχομένη..." (Αρχείο Καραμανλή, τόμος 6ος, σελ. 220-221).
- Στις 21 Δεκεμβρίου, λοιπόν, ο Στ. Στεφανόπουλος παραιτείται. Ο Βασιλεύς καλεί διαδοχικά στα ανάκτορα τον πρόεδρο της βουλής και τους αρχηγούς των κομμάτων. Σύμφωνα με το σχέδιο, δίδεται εντολή σχηματισμού κυβερνήσεως στον Ιωάννη Παρασκευόπουλο ο οποίος την επομένη σχηματίζει κυβέρνηση τοποθετώντας επί κεφαλής των σημαντικών υπουργείων πρόσωπα του βασιλικού περιβάλλοντος.
- Το βράδυ της 22ας Δεκεμβρίου ο Γεώργιος Παπανδρέου προβαίνει από ραδιοφώνου σε δηλώσεις στηρίξεως της κυβερνήσεως Παρασκευόπουλου. Η αντίδραση του Ανδρέα Παπανδρέου είναι άμεση. Διαφωνεί με τις επιλογές του πατέρα του και στις 27 Δεκεμβρίου του στέλνει μια σκληρή επιστολή όπου, μεταξύ άλλων, γράφει: "μου είναι ψυχικά και ηθικά αδύνατο να ψηφίσω την κυβέρνηση Παρασκευόπουλου γιατί την βλέπω σαν σύμβολο συμβιβασμού με τις δυνάμεις που καταδυναστεύουν την Ελλάδα από την ημέρα της απελευθέρωσής της" (ολόκληρη η επιστολή στο βιβλίο του Ανδρέα Παπανδρέου "Η Δημοκρατία στο απόσπασμα"). Επί πλέον, ο Ανδρέας ζητά από τους βουλευτές της Ενώσεως Κέντρου να πορευθούν μαζί του.
- Ο Γεώργιος Παπανδρέου αντιδρά και στις 4 Ιανουαρίου 1967 συγκαλεί την κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος απειλώντας τους διαφωνούντες με διαγραφή. Τον Ανδρέα ακολουθούν 41 βουλευτές οι οποίοι δεν προσέρχονται στην σύνοδο της κοινοβουλευτικής ομάδας όπου παρίστανται μόνον 76 βουλευτές. Αυτοί (μαζί με άλλους 3 απόντες οι οποίοι αποδέχθηκαν τηλεγραφικώς την άποψη του αρχηγού) αποφασίζουν ομόφωνα την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση Παρασκευόπουλου αλλά με επιφυλάξεις.
- Η επιμονή του Γεωργίου Παπανδρέου στις διαγραφές κάμπτει την αδιαλλαξία του Ανδρέα και των συνοδοιπόρων του. Προφανώς, μετά το προηγούμενο της αποστασίας, κανείς δεν ήθελε να "φορτωθεί" την ευθύνη μιας νέας διάσπασης του κόμματος. Στις 14 Ιανουαρίου 1967 η κυβέρνηση Παρασκευόπουλου παίρνει ψήφο εμπιστοσύνης στην βουλή (215 υπέρ, 61 κατά).
- Η τελευταία πράξη του δράματος λαμβάνει χώρα ενάμιση μήνα αργότερα. Στις 30 Μαρτίου ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος αποσύρει την εμπιστοσύνη του και ανατρέπει την κυβέρνηση Παρασκευόπουλου. Τέσσερις ημέρες μετά, στις 3 Απριλίου 1967, ο ίδιος ο Κανελλόπουλος σχηματίζει υπηρεσιακή κυβέρνηση με σκοπό να οδηγήσει την χώρα σε εκλογές στις 28 Μαΐου 1967. Οι εκλογές αυτές δεν έγιναν ποτέ. Μεσολάβησε η νύχτα της 21ης Απριλίου και τα τανκς των συνταγματαρχών.
Σε όλα αυτά τα γεγονότα είναι εμφανέστατη η απουσία του λαού. Όσο οι πολιτικοί βυσσοδομούσαν οι μάζες ήσαν απούσες. Γι' αυτό και η επιβολή της δικτατορίας έγινε δια περιπάτου. Αυτό είναι το μεγαλύτερο έγκλημα των πολιτικών. Σχεδιάζουν "το καλό του τόπου" αφήνοντας εκτός σχεδίων τον μόνο άμεσα ενδιαφερόμενο: τον ίδιο τον λαό. Ας μην εγκληματούμε κι εμείς διά της απουσίας μας. Είναι υποχρέωση και καθήκον μας να βρισκόμαστε σε διαρκή εγρήγορση.
Το παιχνίδι των λέξεων
Το χαρακτηριστικότερο γνώρισμα των απανταχού ολοκληρωτισμών ήταν ανέκαθεν η διαστροφή των εννοιών. Εύηχες λέξεις και θετικοί στο άκουσμα όροι χρησιμοποιήθηκαν κατά κόρον προς συγκάλυψη είτε ψευδών είτε εγκλημάτων. Διεστραμμένοι ορισμοί έγιναν κατ' επανάληψη το κρυσφήγετο όσων επιχείρησαν την κατάλυση της δημοκρατίας και της ελευθερίας.
Η αυτοκρατορία των Ρωμαίων ονομάστηκε "Pax Romana". Η σφαγή των Αρμενίων και η γενοκτονία των Ποντίων θεωρήθηκαν "απώλειες πολέμου". Η εξόντωση των Εβραίων βαφτίστηκε "τελική λύση". Η εξολόθρευση των αντιπάλων του Στάλιν αναφέρθηκε στα επίσημα κείμενα του ΚΚΣΕ ως "δυνάμωμα της ταξικής ενότητας του κόμματος". Οι στρατιωτικές επεμβάσεις των Αμερικανών κατά την περίοδο του ψυχρού πολέμου απετέλεσαν απλώς "αγώνα για την ελευθερία των λαών". Οι Σοβιετικοί επενέβησαν σε Ουγγαρία και Τσεχοσλοβακία με αποκλειστικό στόχο την "προστασία του σοσιαλισμού". Οι μαζικές εκκαθαρίσεις του μαοϊκού καθεστώτος δεν ήταν παρά μια "πολιτιστική επανάσταση". Το ότι ο Πολ Ποτ πέρασε εκατομμύρια Καμποτζιανούς από λεπίδι δεν ήταν παρά "αναγέννηση του μεγαλείου της μεσαιωνικής Καμπότζης". Οι εξόφθαλμες στρατιωτικές επεμβάσεις των Μπους (πατρός τε και υιού) στο Ιράκ έχουν ως μόνο στόχο την "ανατροπή του τυράννου Σαντάμ και την επιβολή της δημοκρατίας". Τα καουμπόικα νταηλίκια στο Αφγανιστάν είναι απλώς "πόλεμος κατά της τρομοκρατίας".
Αυτές είναι μερικές χοντροκομμένες περιπτώσεις τις οποίες λίγο-πολύ τις καταλαβαίνουμε όλοι. Αμέτρητες άλλες, όμως, έχουν περάσει μέσα μας υποδόρια και χρειάζεται ένα τσίγκλισμα για να τις συνειδητοποιήσουμε. Όπως το ότι ο αφανισμός της Χιροσίμας και του Ναγκασάκι ήσαν "απαραίτητο συστατικό για την ειρήνη του κόσμου", το ότι οι ανηλεείς βομβαρδισμοί του Βερολίνου και της Δρέσδης (την στιγμή που η Γερμανία είχε καταρρεύσει) απετέλεσαν την "πρώτη υπογραφή της λήξης του πολέμου" ή το ότι ο απηνής διωγμός των αριστερών στην Ελλάδα επί 30 τόσα χρόνια ήταν "προάσπισις της ελευθερίας της χώρας από τον κομμουνιστικόν κίνδυνον".
Αργότερα, σε καιρό ειρήνης, η κατάσταση άρχισε να γίνεται πιο αστεία. Τα παραδείγματα στον τόπο μας είναι καταλυτικά. Οι αντιδημοκρατικές πανελλήνιες εξετάσεις καταργήθηκαν κι αντικαταστάθηκαν επί το σοσιαλιστικώτερον από τις "πανελλαδικές εξετάσεις". Η ενισχυμένη αναλογική, με την οποία έβγαζαν σπυράκια οι αριστεροί, μετασχηματίστηκε σε "σύστημα απλής αναλογικής". Η απεμπόλιση των σοσιαλιστικών ιδεωδών ονομάστηκε "τρίτος δρόμος για τον σοσιαλισμό". Το κόψιμο της ΑΤΑ (την θυμόσαστε, αλήθεια;) ήταν απλώς "ετεροχρονισμός στην καταβολή". Ο λαός ψήφιζε "ακόμα καλύτερες μέρες" και βρήκε μπροστά του μια πράξη νομοθετικού περιεχομένου που πάγωνε τους μισθούς επί δυόμιση χρόνια. Οι επί δεξιάς ανασχηματισμοί των κυβερνήσεων έγιναν σοσιαλιστικές "αναδομήσεις". Οι μίζες βαφτίστηκαν "δωράκια" (αθάνατε Αντρέα!). Ακόμα κι η αριστερίστικη φρασεολογία δεν δίστασε ν' αποκαλέσει τους φόνους "εκτελέσεις" και τις ληστείες "απαλλοτριώσεις".
Και η ιστορία συνεχίζεται. Το παιχνίδι με τις λέξεις έγινε αγαπημένο σπορ των σύγχρονων πολιτικών κι έπαψε πια ν' αποτελεί χαρακτηριστικό μόνο των δικτατόρων, των αυτόκλητων σωτήρων, των δήθεν απεσταλμένων του Θεού και των από μηχανής δικαστών. Οι μαζικές απολύσεις βαφτίζονται "αναδιάρθρωση και εξυγίανση των επιχειρήσεων", το ξεπούλημα αντικαθίσταται από τον πλέον εύηχο όρο "ιδιωτικοποίηση", το σφίξιμο του ζωναριού δεν είναι πια λιτότητα αλλά "δημοσιονομική σταθερότητα", οι ατέλειωτοι νόμοι που αποσκοπούν στην περιστολή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μπαίνουν κάτω από την γκρίζα ομπρέλλα που λέγεται "πόλεμος κατά της τρομοκρατίας". Ακόμα και ο χαρακτηριστικός όρος "δεξιά" της συντηρητικής πολιτικής (γνωστός από τον 18ο αιώνα) αντικαθίσταται από το ουδέτερο και ασαφές "κεντρώος χώρος".
Η πραγματικότητα αναποδογυρίζεται εσκεμμένα κι αυτό προκαλεί σοβαρές βλάβες στο κύρος της πολιτικής. Η σχέση της με τους πολίτες κλονίζεται και το "όλοι ίδιοι είναι" αποτελεί φυσικό επακόλουθο αυτής της τακτικής. Ο λόγος που εκφέρουν τα δυο μεγάλα κόμματα είναι βαθύτατα υποκριτικός, οι λέξεις πυροβολούνται, η κοινή λογική υπονομεύεται και οι πολίτες παραπλανούνται από ομοβροντίες εκμαυλιστικών ευφημισμών. Η προπαγάνδα των μεν βλέπει "μαύρες μέρες αν έλθουν οι άλλοι στην εξουσία", οι δοκησίσοφοι των δε διαπιστώνουν ότι "οι κυβερνώντες έχουν φέρει την Ελλάδα στο χείλος της καταστροφής" και ο εξουδετερωμένος λαός παλινδρομεί ένθεν κακείθεν χαρίζοντας στον δικομματισμό τους 85%. Αναρωτιέμαι αν μπορεί να υπάρξει πιο εύφορο έδαφος για την ανάπτυξη μιας εναλλακτικής δημοκρατικής αριστερής πρότασης...
Η αυτοκρατορία των Ρωμαίων ονομάστηκε "Pax Romana". Η σφαγή των Αρμενίων και η γενοκτονία των Ποντίων θεωρήθηκαν "απώλειες πολέμου". Η εξόντωση των Εβραίων βαφτίστηκε "τελική λύση". Η εξολόθρευση των αντιπάλων του Στάλιν αναφέρθηκε στα επίσημα κείμενα του ΚΚΣΕ ως "δυνάμωμα της ταξικής ενότητας του κόμματος". Οι στρατιωτικές επεμβάσεις των Αμερικανών κατά την περίοδο του ψυχρού πολέμου απετέλεσαν απλώς "αγώνα για την ελευθερία των λαών". Οι Σοβιετικοί επενέβησαν σε Ουγγαρία και Τσεχοσλοβακία με αποκλειστικό στόχο την "προστασία του σοσιαλισμού". Οι μαζικές εκκαθαρίσεις του μαοϊκού καθεστώτος δεν ήταν παρά μια "πολιτιστική επανάσταση". Το ότι ο Πολ Ποτ πέρασε εκατομμύρια Καμποτζιανούς από λεπίδι δεν ήταν παρά "αναγέννηση του μεγαλείου της μεσαιωνικής Καμπότζης". Οι εξόφθαλμες στρατιωτικές επεμβάσεις των Μπους (πατρός τε και υιού) στο Ιράκ έχουν ως μόνο στόχο την "ανατροπή του τυράννου Σαντάμ και την επιβολή της δημοκρατίας". Τα καουμπόικα νταηλίκια στο Αφγανιστάν είναι απλώς "πόλεμος κατά της τρομοκρατίας".
Αυτές είναι μερικές χοντροκομμένες περιπτώσεις τις οποίες λίγο-πολύ τις καταλαβαίνουμε όλοι. Αμέτρητες άλλες, όμως, έχουν περάσει μέσα μας υποδόρια και χρειάζεται ένα τσίγκλισμα για να τις συνειδητοποιήσουμε. Όπως το ότι ο αφανισμός της Χιροσίμας και του Ναγκασάκι ήσαν "απαραίτητο συστατικό για την ειρήνη του κόσμου", το ότι οι ανηλεείς βομβαρδισμοί του Βερολίνου και της Δρέσδης (την στιγμή που η Γερμανία είχε καταρρεύσει) απετέλεσαν την "πρώτη υπογραφή της λήξης του πολέμου" ή το ότι ο απηνής διωγμός των αριστερών στην Ελλάδα επί 30 τόσα χρόνια ήταν "προάσπισις της ελευθερίας της χώρας από τον κομμουνιστικόν κίνδυνον".
Αργότερα, σε καιρό ειρήνης, η κατάσταση άρχισε να γίνεται πιο αστεία. Τα παραδείγματα στον τόπο μας είναι καταλυτικά. Οι αντιδημοκρατικές πανελλήνιες εξετάσεις καταργήθηκαν κι αντικαταστάθηκαν επί το σοσιαλιστικώτερον από τις "πανελλαδικές εξετάσεις". Η ενισχυμένη αναλογική, με την οποία έβγαζαν σπυράκια οι αριστεροί, μετασχηματίστηκε σε "σύστημα απλής αναλογικής". Η απεμπόλιση των σοσιαλιστικών ιδεωδών ονομάστηκε "τρίτος δρόμος για τον σοσιαλισμό". Το κόψιμο της ΑΤΑ (την θυμόσαστε, αλήθεια;) ήταν απλώς "ετεροχρονισμός στην καταβολή". Ο λαός ψήφιζε "ακόμα καλύτερες μέρες" και βρήκε μπροστά του μια πράξη νομοθετικού περιεχομένου που πάγωνε τους μισθούς επί δυόμιση χρόνια. Οι επί δεξιάς ανασχηματισμοί των κυβερνήσεων έγιναν σοσιαλιστικές "αναδομήσεις". Οι μίζες βαφτίστηκαν "δωράκια" (αθάνατε Αντρέα!). Ακόμα κι η αριστερίστικη φρασεολογία δεν δίστασε ν' αποκαλέσει τους φόνους "εκτελέσεις" και τις ληστείες "απαλλοτριώσεις".
Και η ιστορία συνεχίζεται. Το παιχνίδι με τις λέξεις έγινε αγαπημένο σπορ των σύγχρονων πολιτικών κι έπαψε πια ν' αποτελεί χαρακτηριστικό μόνο των δικτατόρων, των αυτόκλητων σωτήρων, των δήθεν απεσταλμένων του Θεού και των από μηχανής δικαστών. Οι μαζικές απολύσεις βαφτίζονται "αναδιάρθρωση και εξυγίανση των επιχειρήσεων", το ξεπούλημα αντικαθίσταται από τον πλέον εύηχο όρο "ιδιωτικοποίηση", το σφίξιμο του ζωναριού δεν είναι πια λιτότητα αλλά "δημοσιονομική σταθερότητα", οι ατέλειωτοι νόμοι που αποσκοπούν στην περιστολή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μπαίνουν κάτω από την γκρίζα ομπρέλλα που λέγεται "πόλεμος κατά της τρομοκρατίας". Ακόμα και ο χαρακτηριστικός όρος "δεξιά" της συντηρητικής πολιτικής (γνωστός από τον 18ο αιώνα) αντικαθίσταται από το ουδέτερο και ασαφές "κεντρώος χώρος".
Η πραγματικότητα αναποδογυρίζεται εσκεμμένα κι αυτό προκαλεί σοβαρές βλάβες στο κύρος της πολιτικής. Η σχέση της με τους πολίτες κλονίζεται και το "όλοι ίδιοι είναι" αποτελεί φυσικό επακόλουθο αυτής της τακτικής. Ο λόγος που εκφέρουν τα δυο μεγάλα κόμματα είναι βαθύτατα υποκριτικός, οι λέξεις πυροβολούνται, η κοινή λογική υπονομεύεται και οι πολίτες παραπλανούνται από ομοβροντίες εκμαυλιστικών ευφημισμών. Η προπαγάνδα των μεν βλέπει "μαύρες μέρες αν έλθουν οι άλλοι στην εξουσία", οι δοκησίσοφοι των δε διαπιστώνουν ότι "οι κυβερνώντες έχουν φέρει την Ελλάδα στο χείλος της καταστροφής" και ο εξουδετερωμένος λαός παλινδρομεί ένθεν κακείθεν χαρίζοντας στον δικομματισμό τους 85%. Αναρωτιέμαι αν μπορεί να υπάρξει πιο εύφορο έδαφος για την ανάπτυξη μιας εναλλακτικής δημοκρατικής αριστερής πρότασης...
15 Δεκεμβρίου 2003
Σύμφωνο "σαθρότητας"
Τελικά, κάπου το παραχέσαμε μου φαίνεται. Το "Σύμφωνο Σταθερότητας" απειλεί να τινάξει στον αέρα την -ούτως ή άλλως- εύθραυστη ισορροπία μεταξύ κοινοτικής γραφειοκρατίας και εθνικών οικονομικών αρχών (ECOFIN). Αφορμή το δημοσιονομικό έλλειμμα Γαλλίας και Γερμανίας που φτάνει το 4% του ΑΕΠ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απαιτεί την αναθεώρηση των προϋπολογισμών των δυο αυτών χωρών ώστε μέχρι το 2005 αυτό το έλλειμμα να πέσει κάτω από το 3% του ΑΕΠ. Ο παραλογισμός της Επιτροπής είναι εκτός ορίων πλέον! Εδώ η Ευρώπη μαστίζεται από οικονομική στασιμότητα και ανεργία κι οι νομολάγνοι λογιστές των Βρυξελλών (αυτή η σύγχρονη μάστιγα της Γηραιάς Ηπείρου) κοιτάζουν τα εθνικά δημοσιονομικά κιτάπια κι ετοιμάζονται να εκδώσουν φιρμάνια με πρόστιμα εις βάρος δύο χωρών οι οποίες από κοινού ξεπερνούν το 60% του ευρωπαϊκού προϊόντος! Αν αυτή η φιλοσοφία δεν είναι "αφήνουμε το γάμο και πάμε για πουρνάρια", τότε τι είναι;
Ακόμα και πρωτοετείς φοιτητές της ΑΣΟΕΕ θα καταλάβαιναν ότι αυτό το δημοσιονομικό έλλειμμα δεν οφείλεται στην ανευθυνότητα κάποιων μεμονωμένων πολιτικών αλλά στον "αυτόματο σταθεροποιητή" (L. Seidman, "Automatic Stabilizers") σύμφωνα με τον οποίο: όταν η οικονομία βρίσκεται σε καθοδικό κύκλο οι δαπάνες αυξάνονται (επιδόματα ανεργίας, αναπτυξιακά προγράμματα παροχών κλπ) και οι φόροι παραμένουν στάσιμοι (αν δεν μειώνονται) αφού λιμνάζει η οικονομική δραστηριότητα.
Αλλ' εν πάση περιπτώσει, μόνο η νύφη φτιάχνει στραβά ψωμιά σ' αυτόν τον κόσμο; Μόνο οι πολιτικοί είναι ανεύθυνοι; Ποιος τεχνοκράτης ακούει τις φωνές που έρχονται από παντού; Ακόμα και συμβατικοί οικονομολόγοι με σαφή τοποθέτηση υπέρ του ευρώ (C.Wyplosz, A. Sapir κλπ) τονίζουν ότι το "Σύμφωνο Σταθερότητας" είναι σκέτη κόλαση και πρώτος στόχος πρέπει να είναι η ανάπτυξη και η συνοχή. Τι να το κάνουμε το "κολλαριστό" ευρώ όταν η ανεργία ψηλώνει, τα επίπεδα τιμών ξεπερνούν το ύψος των λαϊκών και μικρομεσαίων εισοδημάτων και το όνειρο των "χρυσών κουταλιών" έχει εκπέσει προ πολλού; Πώς μπορούν ο μεν Σρέντερ να ενισχύσει τις επενδύσεις ο δε Σιράκ να περικόψει τους φόρους όταν το "Σύμφωνο Σταθερότητας" επιβάλλει την άμεση μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος των χωρών τους; Ας απαντήσουν οι καρεκλοκένταυροι λογιστές. Να κοπούν οι επενδύσεις; Να μην τονωθεί η ζήτηση διά της περικοπής των φόρων; Μήπως η Ευρώπη πάσχει είτε από υπερθέρμανση της οικονομίας είτε από υπερεπένδυση και δεν το έχουμε καταλάβει;
Κι από την άλλη μεριά, η κεντρική τράπεζα εξακολουθεί να πουλάει "αξιοπιστία"! Λογικόν, όταν θέλει να πείσει πως είναι ανεξάρτητη κι ανεπηρέαστη κι όχι άθυρμα των εθνικών επιθυμιών. Άλλο, όμως, αυτό κι άλλο η ξεροκεφαλιά κι ο διαγκωνισμός για το βραβείο του πιο "ατσάλινου" διοικητή (το οποίο συνοδεύεται από τα εύσημα του καθυστερημένου κατεστημένου). Δεν λέω "όχι" στις αναγκαίες αναδιαρθρώσεις, στην κατάργηση άχρηστων υπηρεσιών ή στην περικοπή των σπαταλών. Μόνο που όλα τούτα γίνονται σε καιρούς ανάπτυξης, τότε που οι οικονομίες εμφανίζουν πλεονάσματα. Γιατί, σε αντίθετη περίπτωση, το πάπλωμα το πληρώνουν οι "μη έχοντες".
Δεν καμώνομαι τον ειδικό οικονομολόγο και -πολύ περισσότερο- τον αρμόδιο να δώσει λύσεις. Απλώς, επιμένω να σκέπτομαι απλά. Και δεν παρασύρομαι από "ποντίκια που βρυχώνται" (όπως η Αυστρία και η Ολλανδία) και πιέζουν με χαιρεκακία για εφαρμογή της "νομιμότητος". Άλλωστε, η λέξη "νόμιμον" είναι καρκινική: διαβάζεται κι ανάποδα. Και, στο κάτω-κάτω, η ώρα του "καθοδικού οικονομικού κύκλου" έρχεται για όλους. Ακόμα και γι' αυτούς που παρουσιάζουν 4% ανάπτυξη, στηριζόμενοι στα χρήματα των δυο μεγάλων των οποίων σήμερα επιζητούν την τιμωρία.
Ακόμα και πρωτοετείς φοιτητές της ΑΣΟΕΕ θα καταλάβαιναν ότι αυτό το δημοσιονομικό έλλειμμα δεν οφείλεται στην ανευθυνότητα κάποιων μεμονωμένων πολιτικών αλλά στον "αυτόματο σταθεροποιητή" (L. Seidman, "Automatic Stabilizers") σύμφωνα με τον οποίο: όταν η οικονομία βρίσκεται σε καθοδικό κύκλο οι δαπάνες αυξάνονται (επιδόματα ανεργίας, αναπτυξιακά προγράμματα παροχών κλπ) και οι φόροι παραμένουν στάσιμοι (αν δεν μειώνονται) αφού λιμνάζει η οικονομική δραστηριότητα.
Αλλ' εν πάση περιπτώσει, μόνο η νύφη φτιάχνει στραβά ψωμιά σ' αυτόν τον κόσμο; Μόνο οι πολιτικοί είναι ανεύθυνοι; Ποιος τεχνοκράτης ακούει τις φωνές που έρχονται από παντού; Ακόμα και συμβατικοί οικονομολόγοι με σαφή τοποθέτηση υπέρ του ευρώ (C.Wyplosz, A. Sapir κλπ) τονίζουν ότι το "Σύμφωνο Σταθερότητας" είναι σκέτη κόλαση και πρώτος στόχος πρέπει να είναι η ανάπτυξη και η συνοχή. Τι να το κάνουμε το "κολλαριστό" ευρώ όταν η ανεργία ψηλώνει, τα επίπεδα τιμών ξεπερνούν το ύψος των λαϊκών και μικρομεσαίων εισοδημάτων και το όνειρο των "χρυσών κουταλιών" έχει εκπέσει προ πολλού; Πώς μπορούν ο μεν Σρέντερ να ενισχύσει τις επενδύσεις ο δε Σιράκ να περικόψει τους φόρους όταν το "Σύμφωνο Σταθερότητας" επιβάλλει την άμεση μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος των χωρών τους; Ας απαντήσουν οι καρεκλοκένταυροι λογιστές. Να κοπούν οι επενδύσεις; Να μην τονωθεί η ζήτηση διά της περικοπής των φόρων; Μήπως η Ευρώπη πάσχει είτε από υπερθέρμανση της οικονομίας είτε από υπερεπένδυση και δεν το έχουμε καταλάβει;
Κι από την άλλη μεριά, η κεντρική τράπεζα εξακολουθεί να πουλάει "αξιοπιστία"! Λογικόν, όταν θέλει να πείσει πως είναι ανεξάρτητη κι ανεπηρέαστη κι όχι άθυρμα των εθνικών επιθυμιών. Άλλο, όμως, αυτό κι άλλο η ξεροκεφαλιά κι ο διαγκωνισμός για το βραβείο του πιο "ατσάλινου" διοικητή (το οποίο συνοδεύεται από τα εύσημα του καθυστερημένου κατεστημένου). Δεν λέω "όχι" στις αναγκαίες αναδιαρθρώσεις, στην κατάργηση άχρηστων υπηρεσιών ή στην περικοπή των σπαταλών. Μόνο που όλα τούτα γίνονται σε καιρούς ανάπτυξης, τότε που οι οικονομίες εμφανίζουν πλεονάσματα. Γιατί, σε αντίθετη περίπτωση, το πάπλωμα το πληρώνουν οι "μη έχοντες".
Δεν καμώνομαι τον ειδικό οικονομολόγο και -πολύ περισσότερο- τον αρμόδιο να δώσει λύσεις. Απλώς, επιμένω να σκέπτομαι απλά. Και δεν παρασύρομαι από "ποντίκια που βρυχώνται" (όπως η Αυστρία και η Ολλανδία) και πιέζουν με χαιρεκακία για εφαρμογή της "νομιμότητος". Άλλωστε, η λέξη "νόμιμον" είναι καρκινική: διαβάζεται κι ανάποδα. Και, στο κάτω-κάτω, η ώρα του "καθοδικού οικονομικού κύκλου" έρχεται για όλους. Ακόμα και γι' αυτούς που παρουσιάζουν 4% ανάπτυξη, στηριζόμενοι στα χρήματα των δυο μεγάλων των οποίων σήμερα επιζητούν την τιμωρία.
"Δημοκρατικός" σκοταδισμός;
Και ξαφνικά τα ξεχάσαμε όλα. Και τον ορισμό της δημοκρατίας κατά τους αρχαίους Έλληνες και το εκπληκτικό "διαφωνώ με ό,τι λες αλλά θα υπερασπιστώ μέχρι θανάτου το δικαίωμά σου να το λες" του Βολταίρου και το βασικό αξίωμα ότι στην δημοκρατία δεν υπάρχουν αυτόκλητοι σωτήρες. Και εξανέστησαν οι προστάτες της ηθικής και βρυχήθηκαν τα μουμουέ και διέρρηξαν τα ιμάτιά τους οι ταγοί της φυλής. Και όλοι μαζί βόηθησαν ένα ξεπεσμένο Βέλγο καλλιτέχνη να γίνει το πρόσωπο της επικαιρότητας, ένα βλακωδέστατο έργο του να γίνει διάσημο και τα δημοκρατικά μας ιδεώδη να πάνε περίπατο.
Μάλιστα! Τα ειδικευμένα στην παραγωγή και προβολή αισθητικού βορβόρου ΜΜΕ πρόβαλαν ξανά και ξανά το καταστάλαγμα της δημιουργίας ενός κρετίνου μπας και δεν καταλάβουμε από τι ακριβώς πάσχιζαν να μας προστατεύσουν. Του χάρισαν όση προβολή δεν θα πετύχαινε πακτωλός εκατομμυρίων και κατάφεραν να δουν οι πάντες ένα έργο το οποίο δεν άξιζε να δει κανείς. Κι ένας κακός καλλιτέχνης είναι πλέον ευτυχής! Έφτιαξε μια "μάπα" μόνο και μόνο για να προκαλέσει και έγινε διάσημος δίχως να κουνήσει το μικρό του δαχτυλάκι. Τι κι αν το έργο του αποσύρθηκε από την έκθεση;
Να χαρώ εγώ δημοκρατία! Χάρη στα κατευθυνόμενα ΜΜΕ και στην βλακεία των δημοσιογραφίσκων, που οσημέραι εξαμερικανοποιούνται, είδαμε πνευματικούς ανθρώπους είτε να σιωπούν είτε να συντάσσονται με μια ενέργεια η οποία παραπέμπει ευθέως σε μεσαιωνικό σκοταδισμό. Όταν κάποιας λογής εξουσία αποφασίζει τι είναι τέχνη και τι όχι, τότε δεν έχουμε δημοκρατία. Έχουμε Ιερά Εξέταση, έχουμε χιτλερικό ναζισμό, έχουμε σταλινικό φασισμό, έχουμε δικτατορία αλλά δεν έχουμε δημοκρατία.
Δεν με νοιάζει η εύκολη ερμηνεία που λέει ότι όλα αυτά συνέβησαν επειδή βρισκόμαστε σε προεκλογική περίοδο κι επομένως όλοι κόπτονται να κερδίσουν ψήφους. Αντιθέτως, αυτό με κάνει να ανησυχώ περισσότερο. Αν με κάποια τόσο φτηνή δικαιολογία καταστρατηγούνται βασικές αρχές της δημοκρατίας τότε τι θα συμβεί αν υπάρξει κάποιος σοβαρότερος λόγος; Ανησυχώ. Και αναζητώ απάντηση στο ερώτημα το οποίο απευθύνω προς όλους εκείνους που τάχτηκαν αυτόκλητα υπερασπιστές της ηθικής και της αισθητικής μου, προς όλους εκείνους τους εκκολαπτόμενους μπουσίσκους/χιτλερίσκους/σταλινίσκους: "Ποιος σας κάλεσε, μωρέ, να με προστατεύσετε;" Και, τέλος, αναρωτιέμαι: "Ποιος, άραγε, θα με προστατεύσει από τους προστάτες μου;".
Τελικά, η δημοκρατία απαιτεί διαρκή επαγρύπνηση. Για να μη μείνουν τέτοιες φωνές "φωναί βοώντων εν τη ερήμω". Και για να πάψουμε να φοβόμαστε για "όλα αυτά που θα γίνουν για μένα χωρίς εμένα".
Μάλιστα! Τα ειδικευμένα στην παραγωγή και προβολή αισθητικού βορβόρου ΜΜΕ πρόβαλαν ξανά και ξανά το καταστάλαγμα της δημιουργίας ενός κρετίνου μπας και δεν καταλάβουμε από τι ακριβώς πάσχιζαν να μας προστατεύσουν. Του χάρισαν όση προβολή δεν θα πετύχαινε πακτωλός εκατομμυρίων και κατάφεραν να δουν οι πάντες ένα έργο το οποίο δεν άξιζε να δει κανείς. Κι ένας κακός καλλιτέχνης είναι πλέον ευτυχής! Έφτιαξε μια "μάπα" μόνο και μόνο για να προκαλέσει και έγινε διάσημος δίχως να κουνήσει το μικρό του δαχτυλάκι. Τι κι αν το έργο του αποσύρθηκε από την έκθεση;
Να χαρώ εγώ δημοκρατία! Χάρη στα κατευθυνόμενα ΜΜΕ και στην βλακεία των δημοσιογραφίσκων, που οσημέραι εξαμερικανοποιούνται, είδαμε πνευματικούς ανθρώπους είτε να σιωπούν είτε να συντάσσονται με μια ενέργεια η οποία παραπέμπει ευθέως σε μεσαιωνικό σκοταδισμό. Όταν κάποιας λογής εξουσία αποφασίζει τι είναι τέχνη και τι όχι, τότε δεν έχουμε δημοκρατία. Έχουμε Ιερά Εξέταση, έχουμε χιτλερικό ναζισμό, έχουμε σταλινικό φασισμό, έχουμε δικτατορία αλλά δεν έχουμε δημοκρατία.
Δεν με νοιάζει η εύκολη ερμηνεία που λέει ότι όλα αυτά συνέβησαν επειδή βρισκόμαστε σε προεκλογική περίοδο κι επομένως όλοι κόπτονται να κερδίσουν ψήφους. Αντιθέτως, αυτό με κάνει να ανησυχώ περισσότερο. Αν με κάποια τόσο φτηνή δικαιολογία καταστρατηγούνται βασικές αρχές της δημοκρατίας τότε τι θα συμβεί αν υπάρξει κάποιος σοβαρότερος λόγος; Ανησυχώ. Και αναζητώ απάντηση στο ερώτημα το οποίο απευθύνω προς όλους εκείνους που τάχτηκαν αυτόκλητα υπερασπιστές της ηθικής και της αισθητικής μου, προς όλους εκείνους τους εκκολαπτόμενους μπουσίσκους/χιτλερίσκους/σταλινίσκους: "Ποιος σας κάλεσε, μωρέ, να με προστατεύσετε;" Και, τέλος, αναρωτιέμαι: "Ποιος, άραγε, θα με προστατεύσει από τους προστάτες μου;".
Τελικά, η δημοκρατία απαιτεί διαρκή επαγρύπνηση. Για να μη μείνουν τέτοιες φωνές "φωναί βοώντων εν τη ερήμω". Και για να πάψουμε να φοβόμαστε για "όλα αυτά που θα γίνουν για μένα χωρίς εμένα".
10 Δεκεμβρίου 2003
Βιασμός της φύσης και διαστροφή του πνεύματος
"Δεν έχουμε ποτάμια, δεν έχουμε πηγάδια, δεν έχουμε πηγές. Μονάχα λίγες στέρνες, άδειες κι αυτές που ηχούν και τις προσκυνούμε" (Γιώργος Σεφέρης)
Η ανεκδιήγητη και, εν πολλοίς, πρόστυχη ιδέα του υπουργού γεωργίας Γιώργου Δρυ να "τακτοποιήσει" λίγο προ των εκλογών τα θέματα των δασικών εκτάσεων αποτελειώνει ουσιαστικά τα "κατακαημένα δάση" και ανοίγει τον δρόμο για τους πάσης λογής επιβουλείς του φυσικού περιβάλλοντος. Κι αυτό συμβαίνει επειδή χορηγείται συχωροχάρτι στους καταπατητές ενώ, ταυτόχρονα, με τον αποχαρακτηρισμό των αμφισβητούμενων εκτάσεων, περισσότερα από 35 εκατομμύρια στρέμματα δασικής (ή δυνάμει δασικής) γης παραδίδονται βορά στους εμπορευματοποιούς. Η σκοπιμότητα του μέτρου είναι εμφανέστατη. Ακραιφνής ψηφοθηρία και προεκλογικές σκοπιμότητες υπαγόρευσαν τις κυβερνητικές εμπνεύσεις. Δι' ο και η αντιπολίτευση έσπευσε να αποδεχθεί την τροπολογία για "πάγωμα" των προστίμων εις βάρος των καταπατητών.
Η σημασία του θέματος είναι πολλαπλή, πέραν πάσης αμφιβολίας. Πρώτο και αυτονόητο γεγονός είναι ότι ο πολίτης εθίζεται στην ιδέα της παρανομίας (και δη εξακολουθητικώς) εφ' όσον οι πράξεις του υπόκεινται διαρκώς σε προεκλογική παραγραφή. Δεύτερο και σημαντικώτερο, άμα δε και θλιβερώτερο, είναι το γεγονός ότι τέτοια μέτρα μεταγγίζουν και εδραιώνουν στην κοινωνία μια ισοπεδωτική λογική η οποία αποδέχεται ως ηθικώς και αισθητικώς ορθόν ο,τιδήποτε συνδέεται με κέρδος. Και είναι παγκοίνως γνωστόν ότι από αυτή την ανόητη, κοντόφθαλμη και αρκούντως επικίνδυνη λογική εμφορείται το σύνολο των πολιτικών και διακατέχεται η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών. Ουδείς δε εξ αυτών δύναται να συλλάβει την λατρευτική αγωνία του παραπάνω Σεφερικού στίχου για τον τόπο. Δυστυχώς.
Η κυβέρνηση με το συγκεκριμένο μέτρο θα καταφέρει να αναπτύξει κλώνους του πρωτευουσιάνικου οικιστικού εκτρώματος σ' όλη την χώρα, προκειμένου το κυβερνών κόμμα να κερδίσει μερικούς ψήφους. Όμως, το νομοσχέδιο οδηγεί με μαθηματική βεβαιότητα πολλές περιοχές της χώρας σε αισθητική και περιβαλλοντική απαξίωση.
Μέχρι σήμερα η Ελλάδα δυο πράγματα πουλάει στην ανθρωπότητα: το αρχαίο ελληνικό πνεύμα και την ελληνική φύση (η οποία διήγειρε αυτό το πνεύμα). Φαίνεται, όμως, ότι μερικοί αδυνατούν να συλλάβουν την χαώδη διαφορά των λέξεων "πουλώ" και "ξεπουλώ". Ως εκ τούτου, νομιμοποιούμαι να παραφράσω τον Αντρέ Μπρετόν και να πω ότι ο βιασμός της φύσης διαστρέφει το πνεύμα και όσα εξ αυτού απορρέουν.
Η ανεκδιήγητη και, εν πολλοίς, πρόστυχη ιδέα του υπουργού γεωργίας Γιώργου Δρυ να "τακτοποιήσει" λίγο προ των εκλογών τα θέματα των δασικών εκτάσεων αποτελειώνει ουσιαστικά τα "κατακαημένα δάση" και ανοίγει τον δρόμο για τους πάσης λογής επιβουλείς του φυσικού περιβάλλοντος. Κι αυτό συμβαίνει επειδή χορηγείται συχωροχάρτι στους καταπατητές ενώ, ταυτόχρονα, με τον αποχαρακτηρισμό των αμφισβητούμενων εκτάσεων, περισσότερα από 35 εκατομμύρια στρέμματα δασικής (ή δυνάμει δασικής) γης παραδίδονται βορά στους εμπορευματοποιούς. Η σκοπιμότητα του μέτρου είναι εμφανέστατη. Ακραιφνής ψηφοθηρία και προεκλογικές σκοπιμότητες υπαγόρευσαν τις κυβερνητικές εμπνεύσεις. Δι' ο και η αντιπολίτευση έσπευσε να αποδεχθεί την τροπολογία για "πάγωμα" των προστίμων εις βάρος των καταπατητών.
Η σημασία του θέματος είναι πολλαπλή, πέραν πάσης αμφιβολίας. Πρώτο και αυτονόητο γεγονός είναι ότι ο πολίτης εθίζεται στην ιδέα της παρανομίας (και δη εξακολουθητικώς) εφ' όσον οι πράξεις του υπόκεινται διαρκώς σε προεκλογική παραγραφή. Δεύτερο και σημαντικώτερο, άμα δε και θλιβερώτερο, είναι το γεγονός ότι τέτοια μέτρα μεταγγίζουν και εδραιώνουν στην κοινωνία μια ισοπεδωτική λογική η οποία αποδέχεται ως ηθικώς και αισθητικώς ορθόν ο,τιδήποτε συνδέεται με κέρδος. Και είναι παγκοίνως γνωστόν ότι από αυτή την ανόητη, κοντόφθαλμη και αρκούντως επικίνδυνη λογική εμφορείται το σύνολο των πολιτικών και διακατέχεται η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών. Ουδείς δε εξ αυτών δύναται να συλλάβει την λατρευτική αγωνία του παραπάνω Σεφερικού στίχου για τον τόπο. Δυστυχώς.
Η κυβέρνηση με το συγκεκριμένο μέτρο θα καταφέρει να αναπτύξει κλώνους του πρωτευουσιάνικου οικιστικού εκτρώματος σ' όλη την χώρα, προκειμένου το κυβερνών κόμμα να κερδίσει μερικούς ψήφους. Όμως, το νομοσχέδιο οδηγεί με μαθηματική βεβαιότητα πολλές περιοχές της χώρας σε αισθητική και περιβαλλοντική απαξίωση.
Μέχρι σήμερα η Ελλάδα δυο πράγματα πουλάει στην ανθρωπότητα: το αρχαίο ελληνικό πνεύμα και την ελληνική φύση (η οποία διήγειρε αυτό το πνεύμα). Φαίνεται, όμως, ότι μερικοί αδυνατούν να συλλάβουν την χαώδη διαφορά των λέξεων "πουλώ" και "ξεπουλώ". Ως εκ τούτου, νομιμοποιούμαι να παραφράσω τον Αντρέ Μπρετόν και να πω ότι ο βιασμός της φύσης διαστρέφει το πνεύμα και όσα εξ αυτού απορρέουν.
9 Δεκεμβρίου 2003
Έτσι σώθηκε και η Κύπρος
Προ ολίγων ημερών έγραψα μερικές σκέψεις μου για το "πώς σώθηκε η Ελλάδα" από τον "κομμουνιστικό κίνδυνο", χάρη στους υπερατλαντικούς μας συμμάχους και την συνεργασία τους με τους ντόπιους "λυτρωτές". Σ' εκείνο το κείμενο είχα αναφέρει πολύ επιγραμματικά την Κύπρο. Νομίζω ότι πρέπει να συμπληρώσω μερικά πράγματα γι' αυτό το πολύπαθο νησί το οποίο, ό,τι κι αν λένε μερικοί, είναι ελληνικό με όλη τη σημασία της λέξης!
Στις 13 Αυγούστου 1913 η οικογένεια Μούσκου (τσομπάνηδες σε κάποιο ορεινό χωριό της Τροόδου) αποκτούν ένα αγόρι που το βαφτίζουν Μιχάλη. Πριν κλείσει τα 13 του χρόνια ο Μιχάλης Μούσκος πηγαίνει στην μονή Κύκκου και γίνεται δόκιμος μοναχός. Όταν ενηλικιώνεται κείρεται κανονικός μοναχός και παίρνει το όνομα Μακάριος. Η σπιρτάδα του πνεύματός του είναι εντυπωσιακή και σύντομα ξεχωρίζει, το δε όνομά του γίνεται γνωστό σε όλη την Κύπρο. Το 1948 ξεκινάει την αντιστασιακή του δράση κατά των Άγγλων οι οποίοι κατέχουν το νησί. Γίνεται η ψυχή του δημοψηφίσματος κατά το οποίο μετριούνται 215.108 ψηφοδέλτια υπέρ της ένωσης με την Ελλάδα και ούτε ένα ψηφοδέλτιο κατά! Φυσικά, οι Άγγλοι δεν αναγνωρίζουν το δημοψήφισμα. Δυο χρόνια μετά, ο νεαρός μοναχός είναι γραφτό να γίνει αρχιεπίσκοπος Κύπρου, πριν καλά-καλά κλείσει τα 37 του χρόνια, ως Μακάριος Γ'.
Η Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών (ΕΟΚΑ) ξεκινάει τον ένοπλο αγώνα κατά των Άγγλων την πρωταπριλιά του 1955. Τα καθημερινά σαμποτάζ κάνουν τους Άγγλους να χάσουν τον ύπνο τους. Οι δυνάμεις κατοχής συλλαμβάνουν τον Μακάριο, τον κατηγορούν ως υποκινητή των "τρομοκρατών" και τον εξορίζουν στις Σεϋχέλλες. Ο αγώνας των Κυπρίων συνεχίζεται κλιμακούμενος και, τελικά, οι Άγγλοι υποχρεώνονται το 1959 σε διαπραγματεύσεις. Ο Μακάριος επιστρέφει στο νησί αλλά η εκπνέουσα αυτοκρατορία βρίσκει τον τρόπο να διατηρήσει την ανωμαλία βάζοντας και τους Τούρκους στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων ως δήθεν εκφραστές του 18% των μουσουλμάνων του νησιού. Οι Τούρκοι καταφέρνουν, με την βοήθεια των Άγγλων, να πετύχουν την συγκυριαρχία. Πριν βγει ο χρόνος, χάρη στις συμφωνίες της Ζυρίχης και του Λονδίνου, ένα περίεργο κράτος γεννιέται. Ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος Γ' εκλέγεται στις 13 Δεκεμβρίου 1959 ως ο πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Οι Άγγλοι διατηρούν τις στρατιωτικές τους βάσεις στο νησί και συνεχίζουν την πολιτική του "διαίρει και βασίλευε" (divide e rege). Η κατάσταση μεταξύ ελλήνων και τούρκων όσο πάει και χειροτερεύει. Το 1964 οι τουρκοκύπριοι αποχωρούν από τα κρατικά όργανα και στήνουν δικά τους. Η σύγκρουση μοιάζει αναπόφευκτη. Ο ΟΗΕ στέλνει ειρηνευτική δύναμη στην Κύπρο κι αρχίζουν οι ζυμώσεις για ανταλλαγή πληθυσμών.
Εν τω μεταξύ στην Ελλάδα επιβάλλεται η χούντα των συνταγματαρχών η οποία βάζει στο μάτι τον Μακάριο. Παρά τη λυσσώδη πολεμική της, ο Μακάριος επανεκλέγεται πρόεδρος της δημοκρατίας το 1968. Στις 8 Μαρτίου 1970 πραγματοποιείται η πρώτη απόπειρα κατά της ζωής του. Τριάμιση χρόνια αργότερα, στις 7 Οκτωβρίου 1973, πραγματοποιείται και δεύτερη. 100 ημέρες μετά, στις 17 Ιανουαρίου 1974 πεθαίνει ο Γεώργιος Γρίβας, ιδρυτής και αρχηγός της αντιμακαριακής οργανώσεως ΕΟΚΑ Β' η οποία δρούσε με τις ευλογίες της ελληνικής χούντας. Προς γενική έκπληξη, ο Μακάριος κηρύσσει τριήμερο πένθος επειδή ο Γρίβας ήταν αρχηγός και της πρώτης ΕΟΚΑ η οποία εξέφρασε κατά κύριο λόγο τον αγώνα κατά των Άγγλων την δεκαετία του '50. Παρά τον θάνατο του αρχηγού της η ΕΟΚΑ Β' δεν σταματά τις βίαιες πράξεις της. Στις 25 Απριλίου 1974 η Κυπριακή κυβέρνηση θέτει εκτός νόμου την οργάνωση.
Στην Αθήνα, αλλά και στην Κύπρο, προχωρούν οι ετοιμασίες για πραξικόπημα σε βάρος του Μακαρίου. Αρχές Ιουλίου Μακάριος και Γκυζίκης ανταλλάσσουν έντονες επιστολές. Ο Μακάριος προβαίνει σε μια δήλωση η οποία περνάει στην ιστορία: "δεν είμαι νομάρχης των Αθηνών". Στις 15 Ιουλίου το πραξικόπημα εκδηλώνεται. Το προεδρικό μέγαρο ισοπεδώνεται αλλά ο Μακάριος λείπει κι έτσι γλιτώνει. Λίγο αργότερα η φωνή του ακούγεται στο ραδιόφωνο και καλεί τους κυπρίους σε αντίσταση. Οι πραξικοπηματίες δεν ορρωδούν και εγκαθιστούν στην θέση του προέδρου έναν παλαιό τιμημένο αγωνιστή του απελευθερωτικού αγώνα, τον Νικόλαο Σαμψών. Ο Σαμψών αιφνιδιάζει δυσάρεστα τον κόσμο με την επιλογή του να συνεργαστεί με την χούντα και καταφέρνει να καταστρέψει την υστεροφημία του. Πέντε μέρες μετά, στις 20 Ιουλίου, οι Τούρκοι επεμβαίνουν με επίσημη δικαιολογία το "είμαστε εγγυήτρια δύναμη και οφείλουμε να υπερασπίσουμε την δημοκρατία απέναντι στους κινηματίες". Το τίμημα της προδοσίας είναι βαρύ για την Μεγαλόνησο.
Δυο μέρες μετά την εισβολή των Τούρκων η χούντα του Ιωαννίδη καταρρέει. Ο Καραμανλής επιστρέφει από το Παρίσι και στις 24 Ιουλίου ορκίζεται πρωθυπουργός, επί κεφαλής κυβέρνησης εθνικής ενότητας. Στις 7 Δεκεμβρίου 1974 (παραμονή του δημοψηφίσματος διά του οποίου καταργήθηκε η βασιλεία στην Ελλάδα) ο Μακάριος επιστρέφει στην Κύπρο και γίνεται δεκτός με τιμές ήρωα. Παραμένει πρόεδρος της δημοκρατίας άλλα 3 χρόνια, δίνοντας διπλωματικές μάχες σε κάθε επίπεδο για την επίλυση του Κυπριακού. Φυσικά το αμερικανοκρατούμενο ΝΑΤΟ κωφεύει και ο ΟΗΕ περιορίζεται στην έκδοση ψηφισμάτων. Στις 2 Αυγούστου 1977, μετά από δυο αλλεπάλληλα εμφράγματα, ο Μακάριος πεθαίνει σε ηλικία 64 ετών. Αν ζούσε σήμερα θα ήταν 90 ετών και ίσως αγωνιζόταν ακόμα προσπαθώντας να κάνει το παιδικό του όνειρο για ελεύθερη Κύπρο πραγματικότητα.
Στις 13 Αυγούστου 1913 η οικογένεια Μούσκου (τσομπάνηδες σε κάποιο ορεινό χωριό της Τροόδου) αποκτούν ένα αγόρι που το βαφτίζουν Μιχάλη. Πριν κλείσει τα 13 του χρόνια ο Μιχάλης Μούσκος πηγαίνει στην μονή Κύκκου και γίνεται δόκιμος μοναχός. Όταν ενηλικιώνεται κείρεται κανονικός μοναχός και παίρνει το όνομα Μακάριος. Η σπιρτάδα του πνεύματός του είναι εντυπωσιακή και σύντομα ξεχωρίζει, το δε όνομά του γίνεται γνωστό σε όλη την Κύπρο. Το 1948 ξεκινάει την αντιστασιακή του δράση κατά των Άγγλων οι οποίοι κατέχουν το νησί. Γίνεται η ψυχή του δημοψηφίσματος κατά το οποίο μετριούνται 215.108 ψηφοδέλτια υπέρ της ένωσης με την Ελλάδα και ούτε ένα ψηφοδέλτιο κατά! Φυσικά, οι Άγγλοι δεν αναγνωρίζουν το δημοψήφισμα. Δυο χρόνια μετά, ο νεαρός μοναχός είναι γραφτό να γίνει αρχιεπίσκοπος Κύπρου, πριν καλά-καλά κλείσει τα 37 του χρόνια, ως Μακάριος Γ'.
Η Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών (ΕΟΚΑ) ξεκινάει τον ένοπλο αγώνα κατά των Άγγλων την πρωταπριλιά του 1955. Τα καθημερινά σαμποτάζ κάνουν τους Άγγλους να χάσουν τον ύπνο τους. Οι δυνάμεις κατοχής συλλαμβάνουν τον Μακάριο, τον κατηγορούν ως υποκινητή των "τρομοκρατών" και τον εξορίζουν στις Σεϋχέλλες. Ο αγώνας των Κυπρίων συνεχίζεται κλιμακούμενος και, τελικά, οι Άγγλοι υποχρεώνονται το 1959 σε διαπραγματεύσεις. Ο Μακάριος επιστρέφει στο νησί αλλά η εκπνέουσα αυτοκρατορία βρίσκει τον τρόπο να διατηρήσει την ανωμαλία βάζοντας και τους Τούρκους στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων ως δήθεν εκφραστές του 18% των μουσουλμάνων του νησιού. Οι Τούρκοι καταφέρνουν, με την βοήθεια των Άγγλων, να πετύχουν την συγκυριαρχία. Πριν βγει ο χρόνος, χάρη στις συμφωνίες της Ζυρίχης και του Λονδίνου, ένα περίεργο κράτος γεννιέται. Ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος Γ' εκλέγεται στις 13 Δεκεμβρίου 1959 ως ο πρώτος πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Οι Άγγλοι διατηρούν τις στρατιωτικές τους βάσεις στο νησί και συνεχίζουν την πολιτική του "διαίρει και βασίλευε" (divide e rege). Η κατάσταση μεταξύ ελλήνων και τούρκων όσο πάει και χειροτερεύει. Το 1964 οι τουρκοκύπριοι αποχωρούν από τα κρατικά όργανα και στήνουν δικά τους. Η σύγκρουση μοιάζει αναπόφευκτη. Ο ΟΗΕ στέλνει ειρηνευτική δύναμη στην Κύπρο κι αρχίζουν οι ζυμώσεις για ανταλλαγή πληθυσμών.
Εν τω μεταξύ στην Ελλάδα επιβάλλεται η χούντα των συνταγματαρχών η οποία βάζει στο μάτι τον Μακάριο. Παρά τη λυσσώδη πολεμική της, ο Μακάριος επανεκλέγεται πρόεδρος της δημοκρατίας το 1968. Στις 8 Μαρτίου 1970 πραγματοποιείται η πρώτη απόπειρα κατά της ζωής του. Τριάμιση χρόνια αργότερα, στις 7 Οκτωβρίου 1973, πραγματοποιείται και δεύτερη. 100 ημέρες μετά, στις 17 Ιανουαρίου 1974 πεθαίνει ο Γεώργιος Γρίβας, ιδρυτής και αρχηγός της αντιμακαριακής οργανώσεως ΕΟΚΑ Β' η οποία δρούσε με τις ευλογίες της ελληνικής χούντας. Προς γενική έκπληξη, ο Μακάριος κηρύσσει τριήμερο πένθος επειδή ο Γρίβας ήταν αρχηγός και της πρώτης ΕΟΚΑ η οποία εξέφρασε κατά κύριο λόγο τον αγώνα κατά των Άγγλων την δεκαετία του '50. Παρά τον θάνατο του αρχηγού της η ΕΟΚΑ Β' δεν σταματά τις βίαιες πράξεις της. Στις 25 Απριλίου 1974 η Κυπριακή κυβέρνηση θέτει εκτός νόμου την οργάνωση.
Στην Αθήνα, αλλά και στην Κύπρο, προχωρούν οι ετοιμασίες για πραξικόπημα σε βάρος του Μακαρίου. Αρχές Ιουλίου Μακάριος και Γκυζίκης ανταλλάσσουν έντονες επιστολές. Ο Μακάριος προβαίνει σε μια δήλωση η οποία περνάει στην ιστορία: "δεν είμαι νομάρχης των Αθηνών". Στις 15 Ιουλίου το πραξικόπημα εκδηλώνεται. Το προεδρικό μέγαρο ισοπεδώνεται αλλά ο Μακάριος λείπει κι έτσι γλιτώνει. Λίγο αργότερα η φωνή του ακούγεται στο ραδιόφωνο και καλεί τους κυπρίους σε αντίσταση. Οι πραξικοπηματίες δεν ορρωδούν και εγκαθιστούν στην θέση του προέδρου έναν παλαιό τιμημένο αγωνιστή του απελευθερωτικού αγώνα, τον Νικόλαο Σαμψών. Ο Σαμψών αιφνιδιάζει δυσάρεστα τον κόσμο με την επιλογή του να συνεργαστεί με την χούντα και καταφέρνει να καταστρέψει την υστεροφημία του. Πέντε μέρες μετά, στις 20 Ιουλίου, οι Τούρκοι επεμβαίνουν με επίσημη δικαιολογία το "είμαστε εγγυήτρια δύναμη και οφείλουμε να υπερασπίσουμε την δημοκρατία απέναντι στους κινηματίες". Το τίμημα της προδοσίας είναι βαρύ για την Μεγαλόνησο.
Δυο μέρες μετά την εισβολή των Τούρκων η χούντα του Ιωαννίδη καταρρέει. Ο Καραμανλής επιστρέφει από το Παρίσι και στις 24 Ιουλίου ορκίζεται πρωθυπουργός, επί κεφαλής κυβέρνησης εθνικής ενότητας. Στις 7 Δεκεμβρίου 1974 (παραμονή του δημοψηφίσματος διά του οποίου καταργήθηκε η βασιλεία στην Ελλάδα) ο Μακάριος επιστρέφει στην Κύπρο και γίνεται δεκτός με τιμές ήρωα. Παραμένει πρόεδρος της δημοκρατίας άλλα 3 χρόνια, δίνοντας διπλωματικές μάχες σε κάθε επίπεδο για την επίλυση του Κυπριακού. Φυσικά το αμερικανοκρατούμενο ΝΑΤΟ κωφεύει και ο ΟΗΕ περιορίζεται στην έκδοση ψηφισμάτων. Στις 2 Αυγούστου 1977, μετά από δυο αλλεπάλληλα εμφράγματα, ο Μακάριος πεθαίνει σε ηλικία 64 ετών. Αν ζούσε σήμερα θα ήταν 90 ετών και ίσως αγωνιζόταν ακόμα προσπαθώντας να κάνει το παιδικό του όνειρο για ελεύθερη Κύπρο πραγματικότητα.
4 Δεκεμβρίου 2003
Ποιος φοβάται τους "τρομοκράτες" τελικά;
Το προσέξατε; Γεμίσαμε τελάληδες οι οποίοι -πότε ψιθυρίζοντας και πότε κραυγάζοντας- προσπαθούν να μας πείσουν ότι το κακό πλησιάζει με βήμα ταχύ και το μόνο που μπορούμε να κάνουμε απέναντι στην σίγουρη καταστροφή είναι να φοβόμαστε. Άντε και ν' ανοίξουμε ένα βαθύ πηγάδι, να το θωρακίσουμε με σύγχρονης τεχνολογίας υλικά και να μπούμε μέσα να κρυφτούμε. Να θαφτούμε ζωντανοί, δηλαδή, για να μην πεθάνουμε. Και το χειρότερο είναι πως αυτοί οι τελάληδες μέρα με τη μέρα αβγαταίνουν!
Εκατομμύρια αντίδοτα για προστασία από τον βάκιλλο του άνθρακα (καιρούς και ζαμάνια έχουμε ν' ακούσουμε γι' αυτό το φρούτο), διπλά τείχη στο Ολυμπιακό Χωριό της Αθήνας (η μεγίστη ύβρις για μια χώρα που γκρέμιζε τα τείχη προς τιμήν των ολυμπιονικών!), μάσκες κατά του χημικού πολέμου (το μετρό της Αθήνας πρωτοπορεί στην διαφήμισή τους), ευρύτατα δίκτυα έμψυχων και ηλεκτρονικών ευρωατλαντικών ρουφιάνων στην υπηρεσία μιας παγκοσμιοποιημένης στρατοχωροφυλακής, κάμερες παντού, τσιπάκια που εμφυτεύονται "για την προστασία μας" δίχως να επιτρέπονται διαμαρτυρίες ("αν είσαι από τους καλούς γιατί διαμαρτύρεσαι;")... Αυτά και χιλιάδες άλλα πράγματα επιστρατεύονται για να μας πείσουν ότι πρέπει να φοβόμαστε απέναντι στους κακούς "τρομοκράτες", στους μουσουλμάνους "εξτρεμιστές", στους καμικάζι της τζιχάντ.
Εκείνοι οι οποίοι πράγματι φοβούνται έχουν τους λόγους τους και τους γνωρίζουν καλά. Δυστυχώς γι' αυτούς, όμως, τους λόγους του τρόμου τους τους γνωρίζουμε κι εμείς. Τους μάθαμε ξεφυλλίζοντας τα βιβλία της Ιστορίας, σκορπισμένους μέσα σε χιλιάδες κεφάλαια αντίστασης. Από την Γαλλία του 1789 μέχρι την Ρωσσία του 1917 κι από την περίοδο του ναζισμού μέχρι την σύγχρονη επέλαση της "αυτοκρατορίας του καλού" και των συμμάχων της όσοι ακολούθησαν (και ακολουθούν) την επιλογή της αντίστασης δεν αρκούνται σε στρογγυλά τραπέζια, ατέλειωτες συζητήσεις και ψηφίσματα. Στην δύναμη των όπλων αντιτάσσουν όπλα και σε κάθε κατακτητή επιφυλάσσουν θάνατο και καταστροφή.
Όσοι, λοιπόν, επέλεξαν την συστράτευσή τους με τους "σταυροφόρους της ειρήνης", όσοι επιμένουν να διατηρούν και να αυξάνουν τις δυνάμεις τους στο "παζάρι της δημοκρατίας" καλά κάνουν και φοβούνται. Και καλύτερα ακόμα θα κάνουν να συνηθίζουν στην ιδέα πως τέτοιας μορφής πρωτοβουλίες έχουν ως σίγουρο αποτέλεσμα να αυξάνουν τα φέρετρα που θα επιστρέφουν στην πατρίδα τους. Για όλους εμάς τους υπόλοιπους ο μόνος δρόμος που υπάρχει είναι αυτός της αντίστασης. Αντίσταση στην επιχείρηση παγίωσης του φόβου. Αντίσταση σ' εκείνους που -ελέω του δικού τους τρόμου- σκαρφίζονται και πλασσάρουν τα πάσης φύσεως αντιτρομοκρατικά τους εφευρήματα (φυσικά, θησαυρίζοντας παράλληλα!). Και, πάνω απ' όλα, αντίσταση σ' εκείνους που με πρόσχημα τον τρόμο επιδιώκουν να χτίσουν έναν κόσμο με απόλυτη ομοιομορφία και απόλυτη σιωπή... σαν νεκροταφείο.
Άλλωστε έχουμε ένα πολύ σημαντικό αβαντάζ: όποιος αντιστέκεται δεν φοβάται!
Εκατομμύρια αντίδοτα για προστασία από τον βάκιλλο του άνθρακα (καιρούς και ζαμάνια έχουμε ν' ακούσουμε γι' αυτό το φρούτο), διπλά τείχη στο Ολυμπιακό Χωριό της Αθήνας (η μεγίστη ύβρις για μια χώρα που γκρέμιζε τα τείχη προς τιμήν των ολυμπιονικών!), μάσκες κατά του χημικού πολέμου (το μετρό της Αθήνας πρωτοπορεί στην διαφήμισή τους), ευρύτατα δίκτυα έμψυχων και ηλεκτρονικών ευρωατλαντικών ρουφιάνων στην υπηρεσία μιας παγκοσμιοποιημένης στρατοχωροφυλακής, κάμερες παντού, τσιπάκια που εμφυτεύονται "για την προστασία μας" δίχως να επιτρέπονται διαμαρτυρίες ("αν είσαι από τους καλούς γιατί διαμαρτύρεσαι;")... Αυτά και χιλιάδες άλλα πράγματα επιστρατεύονται για να μας πείσουν ότι πρέπει να φοβόμαστε απέναντι στους κακούς "τρομοκράτες", στους μουσουλμάνους "εξτρεμιστές", στους καμικάζι της τζιχάντ.
Εκείνοι οι οποίοι πράγματι φοβούνται έχουν τους λόγους τους και τους γνωρίζουν καλά. Δυστυχώς γι' αυτούς, όμως, τους λόγους του τρόμου τους τους γνωρίζουμε κι εμείς. Τους μάθαμε ξεφυλλίζοντας τα βιβλία της Ιστορίας, σκορπισμένους μέσα σε χιλιάδες κεφάλαια αντίστασης. Από την Γαλλία του 1789 μέχρι την Ρωσσία του 1917 κι από την περίοδο του ναζισμού μέχρι την σύγχρονη επέλαση της "αυτοκρατορίας του καλού" και των συμμάχων της όσοι ακολούθησαν (και ακολουθούν) την επιλογή της αντίστασης δεν αρκούνται σε στρογγυλά τραπέζια, ατέλειωτες συζητήσεις και ψηφίσματα. Στην δύναμη των όπλων αντιτάσσουν όπλα και σε κάθε κατακτητή επιφυλάσσουν θάνατο και καταστροφή.
Όσοι, λοιπόν, επέλεξαν την συστράτευσή τους με τους "σταυροφόρους της ειρήνης", όσοι επιμένουν να διατηρούν και να αυξάνουν τις δυνάμεις τους στο "παζάρι της δημοκρατίας" καλά κάνουν και φοβούνται. Και καλύτερα ακόμα θα κάνουν να συνηθίζουν στην ιδέα πως τέτοιας μορφής πρωτοβουλίες έχουν ως σίγουρο αποτέλεσμα να αυξάνουν τα φέρετρα που θα επιστρέφουν στην πατρίδα τους. Για όλους εμάς τους υπόλοιπους ο μόνος δρόμος που υπάρχει είναι αυτός της αντίστασης. Αντίσταση στην επιχείρηση παγίωσης του φόβου. Αντίσταση σ' εκείνους που -ελέω του δικού τους τρόμου- σκαρφίζονται και πλασσάρουν τα πάσης φύσεως αντιτρομοκρατικά τους εφευρήματα (φυσικά, θησαυρίζοντας παράλληλα!). Και, πάνω απ' όλα, αντίσταση σ' εκείνους που με πρόσχημα τον τρόμο επιδιώκουν να χτίσουν έναν κόσμο με απόλυτη ομοιομορφία και απόλυτη σιωπή... σαν νεκροταφείο.
Άλλωστε έχουμε ένα πολύ σημαντικό αβαντάζ: όποιος αντιστέκεται δεν φοβάται!
3 Δεκεμβρίου 2003
Καταναλωτισμός και τεχνητές ανάγκες
Αυτές τις μέρες, βλέποντας την αγορά να έχει βάλει τα καλά της και τον κόσμο να ξεχύνεται στα μαγαζιά για ψώνια, δεν μπόρεσα να μη θυμηθώ το καταπληκτικό βιβλίο του Κορνήλιου Καστοριάδη "Η 'ορθολογικότητα' του καπιταλισμού" (Ύψιλον, Αθήνα 1998) και να το ξανακατεβάσω από την βιβλιοθήκη μου.
Ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά του καπιταλισμού είναι και ο καταναλωτισμός. Κύρια τάση του καταναλωτισμού είναι η καθοδήγηση των ατόμων σε ικανοποίηση μη-βασικών αναγκών (αυτές τις οποίες εγώ ονομάζω "τεχνητές ανάγκες") και στην εμφύτευση της πεποίθησης ότι μέσα από αυτή την διαδικασία το άτομο εντάσσεται στο κοινωνικό σώμα. Φυσικά, όλες αυτές οι ανάγκες ανάγονται από το καπιταλιστικό σύστημα σε "βασικές". Υπάρχει ένα ολόκληρο σύστημα που δουλεύει με αποκλειστικό στόχο την "μεταποίηση" των τεχνητών αναγκών σε βασικές. Σε μια καπιταλιστικώς προσανατολισμένη κοινωνία, πλην της τροφής και της ένδυσης (γι' αυτές δεν χρειάζεται προσπάθεια να πειστούμε!), θεωρούνται αναγκαία το αυτοκίνητο (ενίοτε δε και ένα δεύτερο, "μικρό" αυτοκίνητο πόλης ή και ένα τρίτο, 4Χ4), η τηλεόραση (οπωσδήποτε πλάσματος, αν όχι βιντεοπροβολέας), το dvd (αν όχι πλήρης εγκατάσταση home cinema), το εξοχικό (φυσικά σε κάποιο νησί, έστω κι αν το επισκέπτεται κανείς 15-20 μέρες τον χρόνο όλες κι όλες) κλπ. Χωρίς την ικανοποίηση αυτών των τεχνητά βασικών αναγκών η καπιταλιστική οικονομία και οι μηχανισμοί επιβίωσής της αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα.
Ο σύγχρονος άνθρωπος, μετασχηματισμένος σε "homo oeconomicus", προσδιορίζει πλέον την ύπαρξή του κάτω από το πλέγμα των οικονομικών σχέσεων που διέπουν το κοινωνικό σύνολο. Οι οικονομικές σχέσεις καθορίζουν την κοινωνική θέση του ατόμου, κατ' επέκταση δε και την δύναμή του. Το "ποιος είμαι" προσδιορίζεται από το τι αυτοκίνητο έχω, σε τι σπίτι μένω και πόσα χαλάω κάθε φορά που πάω στο Λονδίνο για ψώνια κι όχι από το κουβαλάω μέσα στο κεφάλι μου. Το "σκέπτομαι, άρα υπάρχω" του Καρτέσιου έχει μετασχηματιστεί σε "καταναλώνω, άρα υπάρχω".
Στον πρώτο τόμο του "Κεφαλαίου" ο Μαρξ αναφέρει την έννοια του "εμπορευματικού φετιχισμού". Πρόκειται για φαινόμενο έκδηλο στις καπιταλιστικές κοινωνίες. Τα εμπορεύματα δεν είναι πλέον απλά εμπορεύματα αλλά αποκτούν υπερφυσικές ιδιότητες, μεταμορφώνονται σε φετίχ και περικλείουν μια κοινωνική δύναμη η οποία μεταβιβάζεται στον κάτοχό τους. Αυτά τα λόγια που είπε ο Μαρξ το 1867 αποκτούν μιαν άλλη διάσταση σήμερα που ο εμπορευματικός φετιχισμός βρίσκει την ιδανική του έκφραση στον καταναλωτισμό. Ενός καταναλωτισμού ο οποίος έχει αποκτήσει αταξικό χαρακτήρα αφού δεν αποτελεί χαρακτηριστικό μόνο των εύπορων τάξεων. Ο καπιταλισμός έχει φροντίσει για την δημιουργία τεχνητών αναγκών σε κάθε κοινωνική τάξη.
Ο Μάρτιν Χάιντεγκερ ("Επιστολή για τον ανθρωπισμό", Ροές, Αθήνα 1987) υπογραμμίζει ότι η τάση του ατόμου για απόκτηση κοινωνικής δύναμης σημαίνει πως το άτομο συνειδητοποιεί την έλλειψη δύναμης. Αλλοίμονο στις κοινωνίες που στηρίζουν την δύναμή τους στον εμπορευματικό φετιχισμό. Αλλοίμονο στα άτομα που αναπληρώνουν το νοητικό τους κενό με τον καταναλωτισμό.
Ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά του καπιταλισμού είναι και ο καταναλωτισμός. Κύρια τάση του καταναλωτισμού είναι η καθοδήγηση των ατόμων σε ικανοποίηση μη-βασικών αναγκών (αυτές τις οποίες εγώ ονομάζω "τεχνητές ανάγκες") και στην εμφύτευση της πεποίθησης ότι μέσα από αυτή την διαδικασία το άτομο εντάσσεται στο κοινωνικό σώμα. Φυσικά, όλες αυτές οι ανάγκες ανάγονται από το καπιταλιστικό σύστημα σε "βασικές". Υπάρχει ένα ολόκληρο σύστημα που δουλεύει με αποκλειστικό στόχο την "μεταποίηση" των τεχνητών αναγκών σε βασικές. Σε μια καπιταλιστικώς προσανατολισμένη κοινωνία, πλην της τροφής και της ένδυσης (γι' αυτές δεν χρειάζεται προσπάθεια να πειστούμε!), θεωρούνται αναγκαία το αυτοκίνητο (ενίοτε δε και ένα δεύτερο, "μικρό" αυτοκίνητο πόλης ή και ένα τρίτο, 4Χ4), η τηλεόραση (οπωσδήποτε πλάσματος, αν όχι βιντεοπροβολέας), το dvd (αν όχι πλήρης εγκατάσταση home cinema), το εξοχικό (φυσικά σε κάποιο νησί, έστω κι αν το επισκέπτεται κανείς 15-20 μέρες τον χρόνο όλες κι όλες) κλπ. Χωρίς την ικανοποίηση αυτών των τεχνητά βασικών αναγκών η καπιταλιστική οικονομία και οι μηχανισμοί επιβίωσής της αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα.
Ο σύγχρονος άνθρωπος, μετασχηματισμένος σε "homo oeconomicus", προσδιορίζει πλέον την ύπαρξή του κάτω από το πλέγμα των οικονομικών σχέσεων που διέπουν το κοινωνικό σύνολο. Οι οικονομικές σχέσεις καθορίζουν την κοινωνική θέση του ατόμου, κατ' επέκταση δε και την δύναμή του. Το "ποιος είμαι" προσδιορίζεται από το τι αυτοκίνητο έχω, σε τι σπίτι μένω και πόσα χαλάω κάθε φορά που πάω στο Λονδίνο για ψώνια κι όχι από το κουβαλάω μέσα στο κεφάλι μου. Το "σκέπτομαι, άρα υπάρχω" του Καρτέσιου έχει μετασχηματιστεί σε "καταναλώνω, άρα υπάρχω".
Στον πρώτο τόμο του "Κεφαλαίου" ο Μαρξ αναφέρει την έννοια του "εμπορευματικού φετιχισμού". Πρόκειται για φαινόμενο έκδηλο στις καπιταλιστικές κοινωνίες. Τα εμπορεύματα δεν είναι πλέον απλά εμπορεύματα αλλά αποκτούν υπερφυσικές ιδιότητες, μεταμορφώνονται σε φετίχ και περικλείουν μια κοινωνική δύναμη η οποία μεταβιβάζεται στον κάτοχό τους. Αυτά τα λόγια που είπε ο Μαρξ το 1867 αποκτούν μιαν άλλη διάσταση σήμερα που ο εμπορευματικός φετιχισμός βρίσκει την ιδανική του έκφραση στον καταναλωτισμό. Ενός καταναλωτισμού ο οποίος έχει αποκτήσει αταξικό χαρακτήρα αφού δεν αποτελεί χαρακτηριστικό μόνο των εύπορων τάξεων. Ο καπιταλισμός έχει φροντίσει για την δημιουργία τεχνητών αναγκών σε κάθε κοινωνική τάξη.
Ο Μάρτιν Χάιντεγκερ ("Επιστολή για τον ανθρωπισμό", Ροές, Αθήνα 1987) υπογραμμίζει ότι η τάση του ατόμου για απόκτηση κοινωνικής δύναμης σημαίνει πως το άτομο συνειδητοποιεί την έλλειψη δύναμης. Αλλοίμονο στις κοινωνίες που στηρίζουν την δύναμή τους στον εμπορευματικό φετιχισμό. Αλλοίμονο στα άτομα που αναπληρώνουν το νοητικό τους κενό με τον καταναλωτισμό.
2 Δεκεμβρίου 2003
Έτσι "σώθηκε" η Ελλάδα - Χρονικό
Με αφορμή ένα e-mail που πήρα σχετικά με το σχόλιό μου "Λυτρωτής ή παπάρας" επανέρχομαι προσπαθώντας να δώσω ένα σύντομο χρονολόγιο της "σωτηρίας" της Ελλάδας από τους "κινδύνους" οι οποίοι την απειλούσαν. Κυρίως θέλω να καταδείξω τον τρόπο με τον οποίο η Δεξιά "λύτρωσε" (σύμφωνα με τον Μιχάλη Λιάπη) τον τόπο παραδίδοντάς τον άνευ όρων στους υπερατλαντικούς "συμμάχους" μας. Ιδού, λοιπόν, το χρονικό της απολυτρώσεως:
- Στις 12 Μαρτίου 1947 ο Χάρρυ Τρούμαν ανακοινώνει το περίφημο "Δόγμα" του. Οι Αμερικανοί διαδέχονται την καταρρέουσα Βρεττανική Αυτοκρατορία και ξεκινούν την προσπάθεια να κυριαρχήσουν στον κόσμο. Με την αποδοχή του "Δόγματος" από την Ελλάδα αποχωρεί ο Σοβιετικός πρέσβυς από την Αθήνα. Οι Αμερικανοί καταφθάνουν στην Ελλάδα την 1η Ιουνίου 1947.
- Μέσω του "Δόγματος Τρούμαν" και του "Σχεδίου Μάρσαλ" εισρέουν κατά την διετία 1947-1948 εξ Αμερικής πόροι ίσοι με το 40% του ΑΕΠ. Δίδεται απόλυτη προτεραιότητα εκ μέρους των Αμερικανών στον έλεγχο του δημοσιονομικού και νομισματικού τομέα και στη ρύθμιση του εξωτερικού εμπορίου. Στους τομείς αυτούς ο αμερικανικός έλεγχος είναι απόλυτος.
- Με την είσοδο του 1949 αρχίζουν τα προβλήματα. Ο Τίτο αποκηρύσσεται από την Κομινφόρμ. Στις 21 Ιανουαρίου σχηματίζεται εθνική κυβέρνηση ευρύτατης αποδοχής υπό τον Θεμιστοκλή Σοφούλη ο οποίος πεθαίνει σύντομα και στις 24 Ιουνίου τον διαδέχεται ο Αλέξανδρος Διομήδης. Οι Αμερικανοί εκπονούν σχέδιο βίαιης διάλυσης του δημοκρατικού στρατού ο οποίος ξαναβγαίνει στα βουνά με μοναδικό αίτημα την εγκαθίδρυση δημοκρατικού πολιτεύματος.
- Χωρίς εφόδια, εγκαταλελειμένος από τους σοβιετικούς, με τον Τίτο να έχει κλείσει τα σύνορα εμποδίζοντας την οπισθοχώρηση, με την Αλβανία να αφοπλίζει και να φυλακίζει όποιον τολμούσε να μπει σε αλβανικό έδαφος και ακάλυπτος στις αεροπορικές επιδρομές ο δημοκρατικός στρατός υποχωρεί στην Πίνδο και στριμώχνεται στο βορειοδυτικό άκρο της χώρας προσπαθώντας να οχυρωθεί στον Γράμμο και στο Βίτσι. Οι Αμερικανοί απαγορεύουν κάθε διάλογο για παράδοση με όρους και πιέζουν για οριστική βίαιη εκκαθάριση. Στις 25 Αυγούστου εξαπολύεται η τελική επίθεση κατά των 4.700 οχυρωμένων στον Γράμμο και των 6.700 οχυρωμένων στο Βίτσι. Την επιχείρηση κατευθύνουν από κοινού ο βασιλιάς Παύλος και ο αμερικανός αρχιστράτηγος Βαν Φλητ. Οι αμερικανοί βρίσκουν την ευκαιρία να δοκιμάσουν στην πράξη 50 αεροπλάνα καθέτου εφορμήσεως (τύπου στούκας). Στις 29 Αυγούστου ο εμφύλιος πόλεμος τελειώνει οριστικά.
- Στις 18 Φεβρουαρίου 1952 η βουλή παίρνει απόφαση για ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ. Η απόφαση υλοποιείται τον Μάιο της ίδιας χρονιάς. Ο Παύλος που νόμιζε ότι ήλεγχε την κατάσταση καταλαβαίνει πως ήρθε η ώρα να ξεπληρώσει τους αμερικανούς και αποδέχεται ως πρωθυπουργό τον εκλεκτό τους. Στις 16 Νοεμβρίου 1952, χάρη σε ένα εκλογικό σύστημα κομμένο και ραμμένο στα μέτρα του, ο Ελληνικός Συναγερμός του στρατηγού Αλέξανδρου Παπάγου αποσπά το 49,2% των ψήφων και σχηματίζει κυβέρνηση με 247(!) βουλευτές. Η επιλογή Παπάγου εκ μέρους των αμερικανών δημιούργησε άσβεστο μίσος μεταξύ ανακτόρων-ΗΠΑ το οποίο δεν επρόκειτο να σβήσει ποτέ και το οποίο έμελλε να προκαλέσει άλλα δεινά στον τόπο.
- Στις 4 Οκτωβρίου 1955, προς μεγάλη ευτυχία του παλατιού, ο Παπάγος πεθαίνει και ο Παύλος, προλαβαίνοντας τους Αμερικανούς, βρίσκει την ευκαιρία να χαρίσει την πρωθυπουργία σ' έναν δικό του άνθρωπο: τον ως τότε υπουργό δημοσίων έργων Κωνσταντίνο Καραμανλή. Η σύντομη δοτή πρωθυπουργία επιτρέπει στον Καραμανλή την δημιουργία ενός άλλου εξαμβλωματικού εκλογικού νόμου. Στις επόμενες εκλογές της 19ης Φεβρουαρίου 1956 η ΕΔΑ κερδίζει την σχετική πλειοψηφία αλλά η ΕΡΕ του Καραμανλή βγάζει 165 βουλευτές. Χάρη σ' εκείνον τον εξαμβλωματικό εκλογικό νόμο το δεύτερο σε ψήφους κόμμα αποκτά απόλυτη πλειοψηφία και ο Καραμανλής γίνεται πρωθυπουργός. Ακολουθεί μια δεκαετία σπαραγμού, διώξεων και νοθευμένων εκλογών. Μια δεκαετία στιγματισμένη από τα Ιουλιανά και την δολοφονία Λαμπράκη.
- Στις 21 Απριλίου 1967 οι αμερικανοί προλαβαίνουν τον Κωνσταντίνο (διάδοχο του Παύλου) -ο οποίος ετοίμαζε με τους στρατηγούς του την κατάλυση του πολιτεύματος- και χρησιμοποιώντας μια κάστα συνταγματαρχών επιβάλουν στον τόπο δικτατορία. Ακολουθούν νέες διώξεις, νέες εξορίες, νέα δεσμά. Ο Διεθνής Οικονομικός Έλεγχος απομυζά τα κρατικά έσοδα από το βαμβάκι, τα σπίρτα, το λιμάνι του Πειραιά, το χαρτόσημο και τα τραπουλόχαρτα(!). Παρεμπιπτόντως, οι Αμερικανοί βρίσκουν την ευκαιρία να εκδικηθούν τα ανάκτορα και να πάρουν την ρεβάνς για την "ήττα" του 1955. Τον Δεκέμβρη του 1967 παγιδεύουν τον Κωνσταντίνο με ένα κίνημα-μαριονέττα, τον προδίδουν στους δικτάτορες και έτσι επιτυγχάνουν το ουσιαστικό τέλος της βασιλείας στην Ελλάδα.
- Εφτά χρόνια αργότερα, στις 15 Ιουλίου 1974, οι ίδιοι "λυτρωτές" αναλαμβάνουν να σώσουν και την Κύπρο. Τα "λυτρωτικά" αποτελέσματα εκείνης της προσπάθειας τα γευόμαστε ακόμα και σήμερα...
Αυτά λοιπόν με τους "λυτρωτές". Ευτυχώς που η Ιστορία δεν είναι δυνατόν να πλαστογραφείται μονίμως. Το παραμύθι του "κομμουνιστικού κινδύνου" δεν το πιστεύουν κατά βάθος ούτε οι ίδιοι οι εμπνευστές του. Τους οποίους ας παραδώσουμε στην χλεύη της Ιστορίας.
1 Δεκεμβρίου 2003
Φοβού τους "εγκύρους" αναλυτάς!
Μπορεί η χιονοστοιβάδα των συλλήψεων να σαρώνει τους εν Αμερική χρηματιστές αλλά το φαινόμενο της "εγκυρότητος" των αναλυτών είναι παγκόσμιο. Όλοι αυτοί οι "αναλυτές" των μεγάλων τραπεζικών οργανισμών που προτείνουν αγορές και πωλήσεις μετοχών επηρεάζονται σαφέστατα από την συνεργασία που έχουν οι τράπεζές τους με τις εταιρείες των οποίων τις μετοχές "αναλύουν". Το κακό είναι ότι όλες αυτές οι αναλύσεις ενδύονται τον μανδύα της "σοβαρότητος" οπότε γίνονται κάτι σαν ευαγγέλιο για τους απλούς επενδυτές. Τελικά, αυτές οι "αναλύσεις" είναι που χαλιναγωγούν την αγορά και το αποτέλεσμα το ζήσαμε και στην χώρα μας τόσο τα τελευταία χρόνια όσο και την περίοδο 1989-1991. Στόχος τους είναι να ενθουσιάζονται οι επενδυτές και να αγοράζουν ό,τι κάποιος "μεγάλος" θέλει να πουλήσει ή να τρομοκρατούνται και να πουλάνε όσο-όσο τις μετοχές που κάποιος άλλος θέλει να αγοράσει. Να γιατί το Χρηματιστήριο ήταν, είναι και θα παραμείνει πραγματικό σφαγείο των μικρών επενδυτών.
Το πιο πρόσφατο ντόπιο παράδειγμα "έγκυρης ανάλυσης" είναι αυτό της UBS σχετικά με την μετοχή της Alpha Bank. Τον περασμένο Φεβρουάριο η UBS προέβλεπε ότι η τιμή των 10,94 ευρώ ήταν υψηλή και ανεμένετο υποχώρησή της γύρω στα 9,30 ευρώ. Τι λογικότερο για κάποιον επενδυτή να φροντίσει να "ξεφορτωθεί" αυτές τις μετοχές; Τον περασμένο μήνα, με την μετοχή της Alpha Bank να αγγίζει τα 21 ευρώ, η ίδια εταιρεία προβλέπει ότι η τιμή της μετοχής αυτής θα κινηθεί ανοδικά και θα φτάσει τα 25 ευρώ! Όσοι επενδυτές, λοιπόν, άκουσαν προ εννέα μηνών τους "αναλυτές" της UBS έχασαν τα μισά τους λεφτά αφού πούλησαν κάτω από 11 ευρώ μια μετοχή η οποία διπλασίασε την αξία της σε 9 μήνες!
Τι μεσολάβησε, όμως, ενδιάμεσα και η UBS άλλαξε στάση απέναντι στη συγκεκριμένη μετοχή; Απλούστατον: η UBS ανέλαβε το "book building" της Alpha Bank! Με ανάδοχο την UBS διατέθηκαν σε ξένους επενδυτές 16.000.000 μετοχές της Alpha Bank! Μια βδομάδα αργότερα η UBS δημοσίευσε "έγκυρη ανάλυση" με την οποία προτρέπει τους επενδυτές να αγοράσουν μετοχές της Alpha Bank...
Οι επενδυτικοί οργανισμοί έχουν δικαίωμα να λένε ό,τι θέλουν και ν' αλλάζουν γνώμη όποτε τους καπνίσει. καθήκον των επενδυτών είναι να φυλάγονται από τις μπανανόφλουδες. Αν κερδίσουν μπράβο τους, αν χάσουν φταίνε. Η UBS ουδεμίαν ευθύνην φέρει διότι στο τέλος της "ανάλυσής" της έχει και τα εξής ψιλά γράμματα: "Η εταιρεία (UBS) έχει και επιδιώκει συνεργασίες με τις εταιρείες που καλύπτει σε αυτές τις αναλύσεις. Γι' αυτό οι επενδυτές πρέπει να είναι ενήμεροι ότι η εταιρεία (UBS) μπορεί να έχει σύγκρουση συμφερόντων (conflict of interest). Οι επενδυτές θα πρέπει να αντιμετωπίζουν την έκθεση σαν ένα μεμονωμένο στοιχείο για την επενδυτική τους ενημέρωση". Με άλλα λόγια: "Όταν επιδιώκουμε μια συνεργασία θάβουμε τις μετοχές κι όταν η συνεργασία επιτευχθεί τις ανασταίνουμε"!
Όμορφος κόσμος, ηθικός, αγγελικά πλασμένος. Και μην ακούω βλακείες του είδους "τι κάνει το κράτος;". Οι πάντες (χρηματιστές, αναλυτές, τραπεζίτες, εντολοδόχοι, δημοσιογράφοι κλπ) είναι στο παιχνίδι κατά των μικρών επενδυτών. Ο αγώνας είναι σικέ!
Το πιο πρόσφατο ντόπιο παράδειγμα "έγκυρης ανάλυσης" είναι αυτό της UBS σχετικά με την μετοχή της Alpha Bank. Τον περασμένο Φεβρουάριο η UBS προέβλεπε ότι η τιμή των 10,94 ευρώ ήταν υψηλή και ανεμένετο υποχώρησή της γύρω στα 9,30 ευρώ. Τι λογικότερο για κάποιον επενδυτή να φροντίσει να "ξεφορτωθεί" αυτές τις μετοχές; Τον περασμένο μήνα, με την μετοχή της Alpha Bank να αγγίζει τα 21 ευρώ, η ίδια εταιρεία προβλέπει ότι η τιμή της μετοχής αυτής θα κινηθεί ανοδικά και θα φτάσει τα 25 ευρώ! Όσοι επενδυτές, λοιπόν, άκουσαν προ εννέα μηνών τους "αναλυτές" της UBS έχασαν τα μισά τους λεφτά αφού πούλησαν κάτω από 11 ευρώ μια μετοχή η οποία διπλασίασε την αξία της σε 9 μήνες!
Τι μεσολάβησε, όμως, ενδιάμεσα και η UBS άλλαξε στάση απέναντι στη συγκεκριμένη μετοχή; Απλούστατον: η UBS ανέλαβε το "book building" της Alpha Bank! Με ανάδοχο την UBS διατέθηκαν σε ξένους επενδυτές 16.000.000 μετοχές της Alpha Bank! Μια βδομάδα αργότερα η UBS δημοσίευσε "έγκυρη ανάλυση" με την οποία προτρέπει τους επενδυτές να αγοράσουν μετοχές της Alpha Bank...
Οι επενδυτικοί οργανισμοί έχουν δικαίωμα να λένε ό,τι θέλουν και ν' αλλάζουν γνώμη όποτε τους καπνίσει. καθήκον των επενδυτών είναι να φυλάγονται από τις μπανανόφλουδες. Αν κερδίσουν μπράβο τους, αν χάσουν φταίνε. Η UBS ουδεμίαν ευθύνην φέρει διότι στο τέλος της "ανάλυσής" της έχει και τα εξής ψιλά γράμματα: "Η εταιρεία (UBS) έχει και επιδιώκει συνεργασίες με τις εταιρείες που καλύπτει σε αυτές τις αναλύσεις. Γι' αυτό οι επενδυτές πρέπει να είναι ενήμεροι ότι η εταιρεία (UBS) μπορεί να έχει σύγκρουση συμφερόντων (conflict of interest). Οι επενδυτές θα πρέπει να αντιμετωπίζουν την έκθεση σαν ένα μεμονωμένο στοιχείο για την επενδυτική τους ενημέρωση". Με άλλα λόγια: "Όταν επιδιώκουμε μια συνεργασία θάβουμε τις μετοχές κι όταν η συνεργασία επιτευχθεί τις ανασταίνουμε"!
Όμορφος κόσμος, ηθικός, αγγελικά πλασμένος. Και μην ακούω βλακείες του είδους "τι κάνει το κράτος;". Οι πάντες (χρηματιστές, αναλυτές, τραπεζίτες, εντολοδόχοι, δημοσιογράφοι κλπ) είναι στο παιχνίδι κατά των μικρών επενδυτών. Ο αγώνας είναι σικέ!
29 Νοεμβρίου 2003
Λυτρωτής ή παπάρας;
Καιρό είχαμε να τ' ακούσουμε αυτό. Να, λοιπόν, που το ξανακούσαμε. Και μάλιστα, όχι από κάποιον υπέργηρο στρατηγό ούτε από κάποιο φασιστοειδές της κακιάς ώρας. Από τον Μιχάλη Λιάπη τ' ακούσαμε! Από κάποιον εκπρόσωπο, δηλαδή, της γενιάς των "σαραντάρηδων" που θα φέρει την ανανέωση της πολιτικής μας ζωής εισάγοντας νέα ήθη και νέες πρακτικές. Κατα τον ρεβιζιονιστή και ανανεωτή Μιχάλη Λιάπη, λοιπόν, "η Δεξιά ήταν η παράταξη που λύτρωσε την Ελλάδα από τον κομμουνιστικό κίνδυνο"! Επειδή δεν μου αρέσουν οι αφορισμοί κι επειδή στο τέλος αυτού του κειμένου θα αποκαλέσω τον Μιχάλη Λιάπη "παπάρα", ας τεκμηριώσω τον χαρακτηρισμό αυτό με λίγα λόγια:
α) Η Ελλάδα δεν διέτρεξε ποτέ "κομμουνιστικό κίνδυνο" από την στιγμή που Τσώρτσιλ και Στάλιν (ο αμερικάνος δεν μετράει γιατί ήταν ετοιμοθάνατος) υπέγραψαν την συμφωνία της Γιάλτας και χώρισαν τον κόσμο σε δυο στρατόπεδα. Αυτό είναι σαφές από αναρίθμητα γεγονότα (ποτέ οι Σοβιετικοί δεν βόηθησαν τους κομμουνιστές κατά την διάρκεια του εμφυλίου, Αλβανία και Γιουγκοσλαβία αρνήθηκαν να υποδεχτούν τους οπισθοχωρούντες αντάρτες και τους άφησαν να πετσοκοφτούν, ο Ζαχαριάδης απομονώθηκε και θάφτηκε ζωντανός στην Οδησσό κλπ).
β) Την εκκαθάριση της χώρας από τους κομμουνιστές ανέλαβαν η Βρεττανία (κατά κύριο λόγο) και η Αμερική. Βέβαια, αυτοί χρησιμοποίησαν και ντόπια βοήθεια. Γι' αυτό φρόντισαν να αμνηστευθούν δωσίλογοι, μαυραγορίτες, γερμανοτσολιάδες και λοιπά μπουμπούκια πρώην συνεργάτες των Κουίσλιγκ. Φυσικά, προσπάθησαν να φτιάξουν την βιτρίνα τους καθαρίζοντας τον Τσολάκογλου αλλά έτσι δεν γίνεται δουλειά. Όπως ακριβώς με την εκτέλεση των έξι στο Γουδί δεν αποδόθηκε δικαιοσύνη για την μικρασιατική καταστροφή.
γ) Οι συναρτώντες τον "κομμουνιστικό κίνδυνο" ήταν εκείνοι οι οποίοι κατά την διάρκεια της κατοχής δεν έφυγαν από την χώρα αλλά έμειναν εδώ και με κάθε τρόπο πάλεψαν κατά των κατακτητών, θυσιάζοντας ό,τι είχε ο καθένας. Είναι αυτοί που δάκρυσαν την ώρα που κατέθεταν τα όπλα τους λόγω της πρόστυχης συμφωνίας της Βάρκιζας. Είναι αυτοί που πίστεψαν στην δικαιοσύνη και στην δημοκρατία αλλά που σπρώχτηκαν να ξαναβγούν στο βουνό κυνηγημένοι από τους "σωτήρες" τους. Οι οποίοι "σωτήρες" δεν έμαθαν ποτέ στο πετσί τους τι σημαίνει κατοχή, πείνα, κομμαντατούρα, ες-ες, εκτέλεση κλπ αφού φρόντισαν να γυρίσουν στην Ελλάδα ίσα-ίσα για να υψώσουν την σημαία στην Ακρόπολη όταν έφυγαν οι Γερμανοί.
δ) Η "λύτρωση" που ανέφερε ο Μιχάλης Λιάπης συνίσταται σε "αναμορφώσεις", εξορίες, κυνήγι πάσης φύσεως, υπογραφές δηλώσεων, φακέλλωμα... συνίσταται σε χωροφύλακες τραμπούκους, σε αγροφύλακες φόβητρα... συνίσταται σε Δεκεμβριανά, Ιουλιανά, Απριλιανά... συνίσταται σε Ζάτουνες, Γυάρους, Ικαρίες, Μακρονήσια... συνίσταται σε Μανιαδάκηδες, Κονδύληδες, Κοτζιάδες, Μεταξάδες, Παπαδόπουλους...
ε) Οι κυνηγημένοι και νικημένοι έχουν αμέτρητες φωτογραφίες στους τοίχους των σπιτιών τους: Γλέζος, Βελουχιώτης, Σαράφης, Βαφειάδης... Μπελογιάννης, Αλεξίου... Λαμπράκης, Πέτρουλας, Παππάς... δεκάδες ανώνυμοι που εκτελέστηκαν φωνάζοντας "ζήτω η Ελλάδα"... Το μεγάλο παράπονο των "λυτρωτών" είναι ότι οι τοίχοι των δικών τους σπιτιών είναι γυμνοί γιατί, δυστυχώς γι' αυτούς, δεν υπάρχει κανένας "λυτρωτής" που να του αξίζει ο τίτλος του ήρωα.
Το παραμύθι του "κινδύνου" και της "λύτρωσης" έχει πάψει προ πολλού να έχει πέραση. Εξήντα χρόνια μετά η ιστορία δεν πλαστογραφείται, η σκέψη δεν καλιμπράρεται, τα συμπεράσματα δεν αλλοιώνονται. Γι' αυτό σου λέω Μιχάλη Λιάπη: είσαι παπάρας.
α) Η Ελλάδα δεν διέτρεξε ποτέ "κομμουνιστικό κίνδυνο" από την στιγμή που Τσώρτσιλ και Στάλιν (ο αμερικάνος δεν μετράει γιατί ήταν ετοιμοθάνατος) υπέγραψαν την συμφωνία της Γιάλτας και χώρισαν τον κόσμο σε δυο στρατόπεδα. Αυτό είναι σαφές από αναρίθμητα γεγονότα (ποτέ οι Σοβιετικοί δεν βόηθησαν τους κομμουνιστές κατά την διάρκεια του εμφυλίου, Αλβανία και Γιουγκοσλαβία αρνήθηκαν να υποδεχτούν τους οπισθοχωρούντες αντάρτες και τους άφησαν να πετσοκοφτούν, ο Ζαχαριάδης απομονώθηκε και θάφτηκε ζωντανός στην Οδησσό κλπ).
β) Την εκκαθάριση της χώρας από τους κομμουνιστές ανέλαβαν η Βρεττανία (κατά κύριο λόγο) και η Αμερική. Βέβαια, αυτοί χρησιμοποίησαν και ντόπια βοήθεια. Γι' αυτό φρόντισαν να αμνηστευθούν δωσίλογοι, μαυραγορίτες, γερμανοτσολιάδες και λοιπά μπουμπούκια πρώην συνεργάτες των Κουίσλιγκ. Φυσικά, προσπάθησαν να φτιάξουν την βιτρίνα τους καθαρίζοντας τον Τσολάκογλου αλλά έτσι δεν γίνεται δουλειά. Όπως ακριβώς με την εκτέλεση των έξι στο Γουδί δεν αποδόθηκε δικαιοσύνη για την μικρασιατική καταστροφή.
γ) Οι συναρτώντες τον "κομμουνιστικό κίνδυνο" ήταν εκείνοι οι οποίοι κατά την διάρκεια της κατοχής δεν έφυγαν από την χώρα αλλά έμειναν εδώ και με κάθε τρόπο πάλεψαν κατά των κατακτητών, θυσιάζοντας ό,τι είχε ο καθένας. Είναι αυτοί που δάκρυσαν την ώρα που κατέθεταν τα όπλα τους λόγω της πρόστυχης συμφωνίας της Βάρκιζας. Είναι αυτοί που πίστεψαν στην δικαιοσύνη και στην δημοκρατία αλλά που σπρώχτηκαν να ξαναβγούν στο βουνό κυνηγημένοι από τους "σωτήρες" τους. Οι οποίοι "σωτήρες" δεν έμαθαν ποτέ στο πετσί τους τι σημαίνει κατοχή, πείνα, κομμαντατούρα, ες-ες, εκτέλεση κλπ αφού φρόντισαν να γυρίσουν στην Ελλάδα ίσα-ίσα για να υψώσουν την σημαία στην Ακρόπολη όταν έφυγαν οι Γερμανοί.
δ) Η "λύτρωση" που ανέφερε ο Μιχάλης Λιάπης συνίσταται σε "αναμορφώσεις", εξορίες, κυνήγι πάσης φύσεως, υπογραφές δηλώσεων, φακέλλωμα... συνίσταται σε χωροφύλακες τραμπούκους, σε αγροφύλακες φόβητρα... συνίσταται σε Δεκεμβριανά, Ιουλιανά, Απριλιανά... συνίσταται σε Ζάτουνες, Γυάρους, Ικαρίες, Μακρονήσια... συνίσταται σε Μανιαδάκηδες, Κονδύληδες, Κοτζιάδες, Μεταξάδες, Παπαδόπουλους...
ε) Οι κυνηγημένοι και νικημένοι έχουν αμέτρητες φωτογραφίες στους τοίχους των σπιτιών τους: Γλέζος, Βελουχιώτης, Σαράφης, Βαφειάδης... Μπελογιάννης, Αλεξίου... Λαμπράκης, Πέτρουλας, Παππάς... δεκάδες ανώνυμοι που εκτελέστηκαν φωνάζοντας "ζήτω η Ελλάδα"... Το μεγάλο παράπονο των "λυτρωτών" είναι ότι οι τοίχοι των δικών τους σπιτιών είναι γυμνοί γιατί, δυστυχώς γι' αυτούς, δεν υπάρχει κανένας "λυτρωτής" που να του αξίζει ο τίτλος του ήρωα.
Το παραμύθι του "κινδύνου" και της "λύτρωσης" έχει πάψει προ πολλού να έχει πέραση. Εξήντα χρόνια μετά η ιστορία δεν πλαστογραφείται, η σκέψη δεν καλιμπράρεται, τα συμπεράσματα δεν αλλοιώνονται. Γι' αυτό σου λέω Μιχάλη Λιάπη: είσαι παπάρας.
21 Νοεμβρίου 2003
Τρομοκρατία-Καπιταλισμός: σημειώσατε 2
Ποιος θυμάται, αλήθεια, εκείνους τους μεγαλόστομους χαρακτηρισμούς (γέννημα της αλαλίας των οιονεί δημοσιογράφων περί των οποίων έλεγα στο πρηγούμενο κείμενό μου) που ακούστηκαν κατά κόρον μετά το χτύπημα στους δίδυμους πύργους (*) και κατάντησαν πλέον ξεθωριασμένα κλισέ; Όπως: "η μέρα που θ' αλλάξει τον κόσμο", "η μεγάλη ανατροπή", "τίποτα δεν θα είναι πλέον όπως χτες" κλπ κλπ Τα θυμήθηκα και πάλι, μετά τα δραματικά τυφλά χτυπήματα στην Κωνσταντινούπολη.
Μπορεί οι Ηνωμένες Πολιτείες να κυριαρχούν διεθνώς τόσο όσο καμμιά άλλη αυτοκρατορία δεν το κατόρθωσε στην πολυχιλιετή ιστορία τούτου του δύσμοιρου πλανήτη, αφού επιβάλλονται και στους πέντε τομείς ισχύος (οικονομική, στρατιωτική, πολιτική, πολιτιστική, τεχνολογική). Μπορεί οι προθέσεις τους για παγκόσμια κυριαρχία να είναι πλέον κάτι παραπάνω από φανερές και το "globalization" να είναι συνώνυμο του "americanization". Μπορεί, ακόμα, να εμφανίζονται χρηματιστηριακές δονήσεις ανά την υφήλιο μετά από ορισμένα γεγονότα. Όμως στην παγκόσμια οικονομία δεν είδαμε δομικές ανατροπές. Δεν είδαμε να τρίζει το καπιταλιστικό σύστημα. Δεν είδαμε να αλλάζουν (ή, έστω, να γίνεται λόγος να αλλάξουν) οι ιδέες περί παραγωγής και διανομής των αγαθών. Ο Κέυνς εξακολουθεί να παραμορφώνεται, ο Μαρξ εξακολουθεί να λοιδορείται. Ο καπιταλισμός συνεχίζει ακμαιότατος. Οι πολυεθνικές και η εκμετάλλευση των -ανθρώπινων και γήινων- πόρων είναι πάντοτε εδώ και μας κλείνουν το μάτι χαμογελώντας χαιρέκακα.
Το καπιταλιστικό σύστημα έχει την δύναμη να απορροφά κάθε φαινόμενο κρίσης τέτοιου τύπου. Αν, μάλιστα, υιοθετήσουμε τον αφορισμό του Γιόζεφ Σουμπέτερ, τότε "η κρίση για τον καπιταλισμό είναι σαν ένα αναζωογονητικό κρύο ντους". Τα χρηματιστήρια βουλιάζουν προσωρινά αλλά αυτό είναι πλέον σύνηθες φαινόμενο. Επιχειρήσεις[κολοσσοί αλλά και ολόκληροι κλάδοι οικονομικών δραστηριοτήτων καταρρέουν αλλά προσωρινά και πάλι. Ο καπιταλισμός αναγεννάται μετά από κάθε κρίση και το φαινόμενο αυτό αποτελεί θεσμικό χαρακτηριστικό του συστήματος. Εξ άλλου, όπως έλεγε και ο Πουανκαρέ, "το νεκροταφείο του καπιταλισμού είναι γεμάτο από αναντικατάστατες επιχειρήσεις". Έτσι και οι επιθέσεις στην Κωνσταντινούπολη δεν πρόκειται να προκαλέσουν σοβαρές ρωγμές στο καπιταλιστικό οικοδόμημα.
Οι "τρομοκρατικές" επιθέσεις, λοιπόν, αποδεικνύονται απλοί κόκκοι άμμου. Μπαίνουν στα γρανάζια της παγκοσμιοποίησης κι επιβραδύνουν την ταχύτητα επεκτάσεώς της αλλά δεν την αποτρέπουν. Ο μόνος τρόπος για να αποτραπεί αυτή η πορεία προς την αλλοτρίωση είναι η αφύπνιση των μαζών. Ξαφνικά, το -προσαρμοσμένο- κομμουνιστικό παράγγελμα αποκτά εκπληκτική επικαιρότητα: ελεύθερα σκεπτόμενοι πολίτες όλων των χωρών, ενωθείτε!
Μπορεί οι Ηνωμένες Πολιτείες να κυριαρχούν διεθνώς τόσο όσο καμμιά άλλη αυτοκρατορία δεν το κατόρθωσε στην πολυχιλιετή ιστορία τούτου του δύσμοιρου πλανήτη, αφού επιβάλλονται και στους πέντε τομείς ισχύος (οικονομική, στρατιωτική, πολιτική, πολιτιστική, τεχνολογική). Μπορεί οι προθέσεις τους για παγκόσμια κυριαρχία να είναι πλέον κάτι παραπάνω από φανερές και το "globalization" να είναι συνώνυμο του "americanization". Μπορεί, ακόμα, να εμφανίζονται χρηματιστηριακές δονήσεις ανά την υφήλιο μετά από ορισμένα γεγονότα. Όμως στην παγκόσμια οικονομία δεν είδαμε δομικές ανατροπές. Δεν είδαμε να τρίζει το καπιταλιστικό σύστημα. Δεν είδαμε να αλλάζουν (ή, έστω, να γίνεται λόγος να αλλάξουν) οι ιδέες περί παραγωγής και διανομής των αγαθών. Ο Κέυνς εξακολουθεί να παραμορφώνεται, ο Μαρξ εξακολουθεί να λοιδορείται. Ο καπιταλισμός συνεχίζει ακμαιότατος. Οι πολυεθνικές και η εκμετάλλευση των -ανθρώπινων και γήινων- πόρων είναι πάντοτε εδώ και μας κλείνουν το μάτι χαμογελώντας χαιρέκακα.
Το καπιταλιστικό σύστημα έχει την δύναμη να απορροφά κάθε φαινόμενο κρίσης τέτοιου τύπου. Αν, μάλιστα, υιοθετήσουμε τον αφορισμό του Γιόζεφ Σουμπέτερ, τότε "η κρίση για τον καπιταλισμό είναι σαν ένα αναζωογονητικό κρύο ντους". Τα χρηματιστήρια βουλιάζουν προσωρινά αλλά αυτό είναι πλέον σύνηθες φαινόμενο. Επιχειρήσεις[κολοσσοί αλλά και ολόκληροι κλάδοι οικονομικών δραστηριοτήτων καταρρέουν αλλά προσωρινά και πάλι. Ο καπιταλισμός αναγεννάται μετά από κάθε κρίση και το φαινόμενο αυτό αποτελεί θεσμικό χαρακτηριστικό του συστήματος. Εξ άλλου, όπως έλεγε και ο Πουανκαρέ, "το νεκροταφείο του καπιταλισμού είναι γεμάτο από αναντικατάστατες επιχειρήσεις". Έτσι και οι επιθέσεις στην Κωνσταντινούπολη δεν πρόκειται να προκαλέσουν σοβαρές ρωγμές στο καπιταλιστικό οικοδόμημα.
Οι "τρομοκρατικές" επιθέσεις, λοιπόν, αποδεικνύονται απλοί κόκκοι άμμου. Μπαίνουν στα γρανάζια της παγκοσμιοποίησης κι επιβραδύνουν την ταχύτητα επεκτάσεώς της αλλά δεν την αποτρέπουν. Ο μόνος τρόπος για να αποτραπεί αυτή η πορεία προς την αλλοτρίωση είναι η αφύπνιση των μαζών. Ξαφνικά, το -προσαρμοσμένο- κομμουνιστικό παράγγελμα αποκτά εκπληκτική επικαιρότητα: ελεύθερα σκεπτόμενοι πολίτες όλων των χωρών, ενωθείτε!
(*) Δεν αποκαλώ το χτύπημα στους δίδυμους πύργους "11η Σεπτέμβρη" γιατί δεν θέλω να συμβάλλω μ' αυτόν τον τρόπο στο ξεθώριασμα μιας άλλης 11ης Σεπτέμβρη, απείρως σημαντικώτερης, την οποία πολλοί θέλουν να ξεχάσουμε. Εκείνη την 11η Σεπτέμβρη του 1973, όταν ο Πινοτσέτ με την ευλογία των αμερικάνων δολοφονούσε τον Αλλιέντε και οδηγούσε την Χιλή στο βαθύτερο σκοτάδι της ιστορίας της μέσω μιας από τις πλέον στυγνές δικτατορίες που γνώρισε ποτέ ο κόσμος. Αυτή η μέρα πρέπει να μας έρχεται στο μυαλό όταν λέμε "11η Σεπτέμβρη".
18 Νοεμβρίου 2003
Τρομοκρατία ή Αντίσταση;
Πόσο βολικά έρχονται ώρες-ώρες τα πράγματα για μερικούς! Όπως, ας πούμε, για την αμρικανική CIA, την τουρκική ΜΙΤ και την εβραίικη ΜOSAD. Απάνω που σφίγγανε τα γάλατα με τις εκρήξεις στην Κωνσταντινούπολη και αρχίζανε οι κωλοπιτούρες, ήρθε ένα e-mail και γλιτώσανε οι ανθρώποι. "Εμείς την κάναμε τη φάση με τη βοήθεια του Θεού. Αλλάχ ακμπάρ" έλεγε το μηνυματάκι. Αποστολέας: Μπιν Λάντεν παπάκι αλκάιντα ντοτ κομ.
Τι χρείαν έχομεν μαρτύρων; Αφού τα παιδιά το παραδέχτηκαν με το e-mail τους. Αυτά το φάγανε το γλυκό από το βάζο. Τι να ψάχνουμε τώρα; Αφήστε δε που εκτός απ' αυτό το e-mail στην "Αλ Κοντς Αλ Αράμπι" έστειλαν κι άλλο ένα στην "Αλ Μαντζάλα" όπου έγραφαν ότι το φονικό χτύπημα έγινε γιατί είχαν μάθει πως στις συναγωγές βρίσκονταν κάτι Εβραίοι μυστικοί πράκτορες. Και πρόσθεταν ότι θα ξαναχτυπήσουν σ' όλον τον κόσμο κι όχι μόνο σε Βαγδάτη, Ριάντ, Πόλη, Νασιρίγια και Τζακάρτα. Τι σημαίνει αυτό; Μα δεν καταλαβαίνετε; Οι τρομοκράτες της Αλ Κάιντα προειδοποιούν για άμεσα χτυπήματα σε Ουάσιγκτων, Λονδίνο, Παρισίους, Ρώμη και Τόκιο (τώρα που ο Κοϊζούμι θα στείλει στρατό στο Ιράκ)! Άρα; Έχει άδικο ο μεγάλος παπαροπλανητάρχης που απειλεί με νέους πολέμους για να πατάξει την τρομοκρατία; Ε;
Εν πάση περιπτώσει, όλα αυτά είναι όχι μόνο αστεία αλλά και κακόγουστα. Και δεν με ενδιαφέρουν περαιτέρω αφού η σοβαρότητά τους είναι ευθέως ανάλογη εκείνης του αποτυχημένου μπεκρή ο οποίος αντί για δείγμα "κοίτα πώς θα γίνεις αν δεν τρως το φαΐ σου" έγινε παπαροπλανητάρχης. Το δικό μου πρόβλημα εστιάζεται στην χορεία των κρετίνων μαθητευομένων δημοσιογραφίσκων οι οποίοι νομίζουν ότι η δουλειά τους συνίσταται στο να μεταφράζουν τα δελτία του Ασοσσιέιτεντ Πρες και να αναπαράγουν τις ειδήσεις του CNN και των Times, φλομώνοντάς μας με τους χαρακτηρισμούς "τρομοκράτες" και "τρομοκρατία" όταν αναφέρονται σε Κούρδους, Αφγανούς, Παλαιστίνιους, Ιρανούς και στις πράξεις αντίστασής τους. Τρομοκράτης, λοιπόν, αυτός που ζώνεται εκρηκτικά και ανατινάζεται στον αέρα μαζί με τους επιβουλείς της ελευθερίας του αλλά απελευθερωτής ο Γουέσλη Κλαρκ που στέλνει τους πυραύλους του από χιλιόμετρα μακρυά να σκορπίσουν θάνατο επί δικαίων και αδίκων. Τρομοκράτισσα η κοπελίτσα που παρασέρνει μαζί της στον θάνατο τις δυνάμεις κατοχής της πατρίδας της αλλά ήρωας ο πιλότος που αμολάει τις βόμβες του όπου βρίσκει κι όποιον πάρει ο χάρος. Ώρες είναι να μας βγάλουν τρομοκράτες και τον Κανάρη με τον Μιαούλη που τόλμησαν να πυρπολήσουν τα τουρκικά καράβια, ώρες είναι να παραλληλίσουν τον Γοργοπόταμο με τους δίδυμους πύργους, ώρες είναι να συσχετίσουν την Φιλική Εταιρεία με την Χαμάς και το ΕΑΜ με την Αλ Κάιντα!
Αν αναρωτηθώ, τώρα, γιατί δεν επεμβαίνει το Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο σε βάρος αυτών των δημοσιογράφων-μεταφραστών θα με πείτε είτε αιθεροβάμονα είτε ηλίθιο. Φαίνεται ότι εκείνοι που λυμαίνονται την ενημέρωση στον τόπο μας έχουν δικαίωμα να παραποιούν την αλήθεια και να μας ταΐζουν κουτόχορτο. Αλλά κι εγώ έχω δικαίωμα να αρνούμαι την συμμετοχή στο παιχνίδι τους. Μπορεί να μην τους αρέσει αλλά εγώ δεν βλέπω τρομοκράτες. Βλέπω Παλαιστίνιους πατριώτες, Ιρανούς αντιστασιακούς και Κούρδους μαχητές. Ο μόνος τρομοκράτης που βλέπω έρχεται από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
Τι χρείαν έχομεν μαρτύρων; Αφού τα παιδιά το παραδέχτηκαν με το e-mail τους. Αυτά το φάγανε το γλυκό από το βάζο. Τι να ψάχνουμε τώρα; Αφήστε δε που εκτός απ' αυτό το e-mail στην "Αλ Κοντς Αλ Αράμπι" έστειλαν κι άλλο ένα στην "Αλ Μαντζάλα" όπου έγραφαν ότι το φονικό χτύπημα έγινε γιατί είχαν μάθει πως στις συναγωγές βρίσκονταν κάτι Εβραίοι μυστικοί πράκτορες. Και πρόσθεταν ότι θα ξαναχτυπήσουν σ' όλον τον κόσμο κι όχι μόνο σε Βαγδάτη, Ριάντ, Πόλη, Νασιρίγια και Τζακάρτα. Τι σημαίνει αυτό; Μα δεν καταλαβαίνετε; Οι τρομοκράτες της Αλ Κάιντα προειδοποιούν για άμεσα χτυπήματα σε Ουάσιγκτων, Λονδίνο, Παρισίους, Ρώμη και Τόκιο (τώρα που ο Κοϊζούμι θα στείλει στρατό στο Ιράκ)! Άρα; Έχει άδικο ο μεγάλος παπαροπλανητάρχης που απειλεί με νέους πολέμους για να πατάξει την τρομοκρατία; Ε;
Εν πάση περιπτώσει, όλα αυτά είναι όχι μόνο αστεία αλλά και κακόγουστα. Και δεν με ενδιαφέρουν περαιτέρω αφού η σοβαρότητά τους είναι ευθέως ανάλογη εκείνης του αποτυχημένου μπεκρή ο οποίος αντί για δείγμα "κοίτα πώς θα γίνεις αν δεν τρως το φαΐ σου" έγινε παπαροπλανητάρχης. Το δικό μου πρόβλημα εστιάζεται στην χορεία των κρετίνων μαθητευομένων δημοσιογραφίσκων οι οποίοι νομίζουν ότι η δουλειά τους συνίσταται στο να μεταφράζουν τα δελτία του Ασοσσιέιτεντ Πρες και να αναπαράγουν τις ειδήσεις του CNN και των Times, φλομώνοντάς μας με τους χαρακτηρισμούς "τρομοκράτες" και "τρομοκρατία" όταν αναφέρονται σε Κούρδους, Αφγανούς, Παλαιστίνιους, Ιρανούς και στις πράξεις αντίστασής τους. Τρομοκράτης, λοιπόν, αυτός που ζώνεται εκρηκτικά και ανατινάζεται στον αέρα μαζί με τους επιβουλείς της ελευθερίας του αλλά απελευθερωτής ο Γουέσλη Κλαρκ που στέλνει τους πυραύλους του από χιλιόμετρα μακρυά να σκορπίσουν θάνατο επί δικαίων και αδίκων. Τρομοκράτισσα η κοπελίτσα που παρασέρνει μαζί της στον θάνατο τις δυνάμεις κατοχής της πατρίδας της αλλά ήρωας ο πιλότος που αμολάει τις βόμβες του όπου βρίσκει κι όποιον πάρει ο χάρος. Ώρες είναι να μας βγάλουν τρομοκράτες και τον Κανάρη με τον Μιαούλη που τόλμησαν να πυρπολήσουν τα τουρκικά καράβια, ώρες είναι να παραλληλίσουν τον Γοργοπόταμο με τους δίδυμους πύργους, ώρες είναι να συσχετίσουν την Φιλική Εταιρεία με την Χαμάς και το ΕΑΜ με την Αλ Κάιντα!
Αν αναρωτηθώ, τώρα, γιατί δεν επεμβαίνει το Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο σε βάρος αυτών των δημοσιογράφων-μεταφραστών θα με πείτε είτε αιθεροβάμονα είτε ηλίθιο. Φαίνεται ότι εκείνοι που λυμαίνονται την ενημέρωση στον τόπο μας έχουν δικαίωμα να παραποιούν την αλήθεια και να μας ταΐζουν κουτόχορτο. Αλλά κι εγώ έχω δικαίωμα να αρνούμαι την συμμετοχή στο παιχνίδι τους. Μπορεί να μην τους αρέσει αλλά εγώ δεν βλέπω τρομοκράτες. Βλέπω Παλαιστίνιους πατριώτες, Ιρανούς αντιστασιακούς και Κούρδους μαχητές. Ο μόνος τρομοκράτης που βλέπω έρχεται από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
17 Νοεμβρίου 2003
Τι κράτησα από το Πολυτεχνείο
Στεφάνια, χαβαλές, βόλτα στο κέντρο της πόλης, φίσκα καφετέριες, δηλώσεις απολίτικων πολιτικών, έρευνες αμαθών δημοσιογράφων, βλακώδη ερωτήματα με βλακωδέστερες απαντήσεις από βλακίστατους συνεντευξιαζόμενους, μπόλικη φασαρία, ολίγες σπασμένες βιτρίνες, ασκήσεις ετοιμότητος από ΜΑΤ, ασφαλίτες και χαφιέδες... Εδώ Πολυτεχνείο... Ευχαριστώ, δεν θα πάρω άλλο.
Το προχτεσινό μου κείμενο προκάλεσε αντιδράσεις. Μόνο που κανείς από τους αντιδράσαντες δεν μπήκε στον κόπο να μου πει πού είχα άδικο. Κατ' αρχήν, δεν νομίζω ότι διέσυρα ή ατίμασα την εξέγερση του Πολυτεχνείου. Συμφωνώ απολύτως ότι αυτή η εξέγερση απετέλεσε την κορυφαία στιγμή (την πιο φασαριόζικη, αν προτιμάτε, μιας και δεν θέλω να υποτονίσω άλλες εκδηλώσεις, όπως π.χ. την βόμβα Παναγούλη κλπ) της αντίστασης κατά της χούντας των συνταγματαρχών. Διαφωνώ, όμως, ευθέως με όσους διατείνονται ότι στο Πολυτεχνείο άρχισε η πτώση της δικτατορίας. Το μόνο ιστορικά βεβαιωμένο αποτέλεσμα είναι η άνοδος Ιωαννίδη (μετά των κουτσουνίων αυτού Φαίδωνος και Αδαμαντίου) και η τελική δρομολόγηση της Κυπριακής τραγωδίας.
Διαφωνώ, επίσης, με την ανάδειξη της σημερινής επετείου σε επίσημη κρατική γιορτή. Στο Πολυτεχνείο του '73 οι ιδεαλιστές επαναστάτες ήσαν χαμένοι στη μοναχική τους ουτοπία, παρατημένοι από την ομπρέλλα όλων των αστικών κομμάτων. Με ποιο δικαίωμα, λοιπόν, έρχεται το σημερινό αστικό καθεστώς να ιδιοποιηθεί εκείνη την εξέγερση και να αναδείξει την επέτειό της σε δική του γιορτή; Με ποιο δικαίωμα όλοι εκείνοι που τότε τήρησαν αποστάσεις ασφαλείας διεκδικούν σήμερα τη δικαίωσή τους μέσα από τα οράματα κάποιων παιδιών που τότε "συλλογούνταν λέφτερα"; Ίσως επειδή κάποιοι από τους αγωνιστές του '73 αποτελούν σήμερα στελέχη της νέας νομενκλατούρας που καπηλεύεται τα οράματα των σημερινών παιδιών. Ίσως επειδή εκείνοι που καπέλλωσαν και ιδιοποιήθηκαν τότε την εξέγερση αποτελούν σήμερα συνιστώσες της εξουσιαστικής ελίτ τούτου του δύσμοιρου τόπου.
Βαρέθηκα ν' ακούω κάθε χρόνο το ίδιο ερώτημα: "ποιο είναι το νόημα του Πολυτεχνείου;" Οι λογής-λογής εξεγέρσεις και επαναστάσεις δεν έχουν ποτέ κάποιο μονοδιάστατο νόημα. Έχουν απλώς κάποιο κοινά αποδεκτό αίτημα. Να φύγει η βασιλεία στην Γαλλία το 1789, να ελευθερωθεί ο τόπος από τους Τούρκους στην Ελλάδα το 1821, να φύγει ο τσάρος και οι συν αυτώ στην Ρωσσία το 1917, να φύγει η χούντα στο Πολυτεχνείο το 1973. Το τι προκύπτει, τελικά, από αυτές τις εξεγέρσεις είναι άλλο ζήτημα. Κι ενώ το αίτημα είναι κοινό, τα νοήματα είναι χιλιάδες. Όσοι κι αυτοί που συμμετέχουν στις εξεγέρσεις. Αποτελεί, λοιπόν, δείγμα βλακείας να προσπαθεί κάποιος να προσδιορίσει ένα κοινά αποδεκτό νόημα της εξέγερσης του Πολυτεχνείου. Από χέρι είναι αδύνατο να συνταιριάσεις τα νοήματα και τα οράματα ενός αναρχικού, ενός κομμουνιστή, ενός σοσιαλιστή, ενός βασιλόφρονα, ενός χριστιανού, ενός άθεου κι ενός απλώς ελεύθερου ιδεολόγου, όσο κι αν προσπαθήσεις να κατηγοριοποιήσεις αυτούς που συμμετείχαν. Πώς να βάλεις στο ίδιο καλάθι τον Παπαχρήστο και την Δαμανάκη, παρ' ότι ήσαν κι οι δυο τους εκφωνητές του ραδιοφωνικού σταθμού του Πολυτεχνείου; Κάθε τέτοια προσπάθεια αποτελεί, από τη φύση της, καπέλλωμα. Η επαναστατική αλήθεια δεν ανήκει σε κανένα κόμμα, σε κανένα φορέα.
Όσοι συμμετείχαν στην εξέγερση του Πολυτεχνείου είχαν ένα και μοναδικό στόχο: να φύγει η χούντα. Κανένας τους δεν ήξερε τι θα γίνει μετά. Κι εδώ που τα λέμε, κανένας δεν νοιαζόταν για το μετά. Όλα τα "μετά" ανακαλύφθηκαν μετά, σχεδιάστηκαν μετά, υλοποιήθηκαν μετά. Όχι από τους εξεγερθέντες, βέβαια. Αλλά από εκείνους που οριοθετούν νοήματα σύμφωνα με τα δικά τους συμφέροντα κι από εκείνους που ξέρουν να μένουν στο περιθώριο και να καπελλώνουν την δράση των άλλων.
Τώρα μπορώ να διατυπώσω το δικό μου "νόημα του Πολυτεχνείου", αυτό που κράτησα εγώ ως κώδικα πολιτικής συμπεριφοράς: Όταν πνίγεσαι πρέπει να εξεγείρεσαι, όταν ασφυκτιάς πρέπει να επαναστατείς. Παντού και πάντοτε.
Το προχτεσινό μου κείμενο προκάλεσε αντιδράσεις. Μόνο που κανείς από τους αντιδράσαντες δεν μπήκε στον κόπο να μου πει πού είχα άδικο. Κατ' αρχήν, δεν νομίζω ότι διέσυρα ή ατίμασα την εξέγερση του Πολυτεχνείου. Συμφωνώ απολύτως ότι αυτή η εξέγερση απετέλεσε την κορυφαία στιγμή (την πιο φασαριόζικη, αν προτιμάτε, μιας και δεν θέλω να υποτονίσω άλλες εκδηλώσεις, όπως π.χ. την βόμβα Παναγούλη κλπ) της αντίστασης κατά της χούντας των συνταγματαρχών. Διαφωνώ, όμως, ευθέως με όσους διατείνονται ότι στο Πολυτεχνείο άρχισε η πτώση της δικτατορίας. Το μόνο ιστορικά βεβαιωμένο αποτέλεσμα είναι η άνοδος Ιωαννίδη (μετά των κουτσουνίων αυτού Φαίδωνος και Αδαμαντίου) και η τελική δρομολόγηση της Κυπριακής τραγωδίας.
Διαφωνώ, επίσης, με την ανάδειξη της σημερινής επετείου σε επίσημη κρατική γιορτή. Στο Πολυτεχνείο του '73 οι ιδεαλιστές επαναστάτες ήσαν χαμένοι στη μοναχική τους ουτοπία, παρατημένοι από την ομπρέλλα όλων των αστικών κομμάτων. Με ποιο δικαίωμα, λοιπόν, έρχεται το σημερινό αστικό καθεστώς να ιδιοποιηθεί εκείνη την εξέγερση και να αναδείξει την επέτειό της σε δική του γιορτή; Με ποιο δικαίωμα όλοι εκείνοι που τότε τήρησαν αποστάσεις ασφαλείας διεκδικούν σήμερα τη δικαίωσή τους μέσα από τα οράματα κάποιων παιδιών που τότε "συλλογούνταν λέφτερα"; Ίσως επειδή κάποιοι από τους αγωνιστές του '73 αποτελούν σήμερα στελέχη της νέας νομενκλατούρας που καπηλεύεται τα οράματα των σημερινών παιδιών. Ίσως επειδή εκείνοι που καπέλλωσαν και ιδιοποιήθηκαν τότε την εξέγερση αποτελούν σήμερα συνιστώσες της εξουσιαστικής ελίτ τούτου του δύσμοιρου τόπου.
Βαρέθηκα ν' ακούω κάθε χρόνο το ίδιο ερώτημα: "ποιο είναι το νόημα του Πολυτεχνείου;" Οι λογής-λογής εξεγέρσεις και επαναστάσεις δεν έχουν ποτέ κάποιο μονοδιάστατο νόημα. Έχουν απλώς κάποιο κοινά αποδεκτό αίτημα. Να φύγει η βασιλεία στην Γαλλία το 1789, να ελευθερωθεί ο τόπος από τους Τούρκους στην Ελλάδα το 1821, να φύγει ο τσάρος και οι συν αυτώ στην Ρωσσία το 1917, να φύγει η χούντα στο Πολυτεχνείο το 1973. Το τι προκύπτει, τελικά, από αυτές τις εξεγέρσεις είναι άλλο ζήτημα. Κι ενώ το αίτημα είναι κοινό, τα νοήματα είναι χιλιάδες. Όσοι κι αυτοί που συμμετέχουν στις εξεγέρσεις. Αποτελεί, λοιπόν, δείγμα βλακείας να προσπαθεί κάποιος να προσδιορίσει ένα κοινά αποδεκτό νόημα της εξέγερσης του Πολυτεχνείου. Από χέρι είναι αδύνατο να συνταιριάσεις τα νοήματα και τα οράματα ενός αναρχικού, ενός κομμουνιστή, ενός σοσιαλιστή, ενός βασιλόφρονα, ενός χριστιανού, ενός άθεου κι ενός απλώς ελεύθερου ιδεολόγου, όσο κι αν προσπαθήσεις να κατηγοριοποιήσεις αυτούς που συμμετείχαν. Πώς να βάλεις στο ίδιο καλάθι τον Παπαχρήστο και την Δαμανάκη, παρ' ότι ήσαν κι οι δυο τους εκφωνητές του ραδιοφωνικού σταθμού του Πολυτεχνείου; Κάθε τέτοια προσπάθεια αποτελεί, από τη φύση της, καπέλλωμα. Η επαναστατική αλήθεια δεν ανήκει σε κανένα κόμμα, σε κανένα φορέα.
Όσοι συμμετείχαν στην εξέγερση του Πολυτεχνείου είχαν ένα και μοναδικό στόχο: να φύγει η χούντα. Κανένας τους δεν ήξερε τι θα γίνει μετά. Κι εδώ που τα λέμε, κανένας δεν νοιαζόταν για το μετά. Όλα τα "μετά" ανακαλύφθηκαν μετά, σχεδιάστηκαν μετά, υλοποιήθηκαν μετά. Όχι από τους εξεγερθέντες, βέβαια. Αλλά από εκείνους που οριοθετούν νοήματα σύμφωνα με τα δικά τους συμφέροντα κι από εκείνους που ξέρουν να μένουν στο περιθώριο και να καπελλώνουν την δράση των άλλων.
Τώρα μπορώ να διατυπώσω το δικό μου "νόημα του Πολυτεχνείου", αυτό που κράτησα εγώ ως κώδικα πολιτικής συμπεριφοράς: Όταν πνίγεσαι πρέπει να εξεγείρεσαι, όταν ασφυκτιάς πρέπει να επαναστατείς. Παντού και πάντοτε.
14 Νοεμβρίου 2003
Γένοβα, Ιούνης, Πολυτεχνείο και ηρωισμοί
Τελικά ο "Ιούνης" (τα γεγονότα στη Θεσσαλονίκη της ημέρες του συμβουλίου κορυφής) ήταν μια εντελώς χαμένη υπόθεση. Όπως χαμένη υπόθεση ήταν και η Γένοβα με την οποία παραλληλίζεται ο "Ιούνης". Η συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου προτίμησε να παρακολουθήσει τα γεγονότα από τον καναπέ. Το μόνο που έμεινε είναι κάποια θύματα που κανείς πλέον δεν θυμάται. Εκτός από τους γονείς και την κοπέλλα του νεκρού στην Ιταλία και τους συγγενείς των επτά στην Θεσσαλονίκη.
Οι συμμετέχοντες στον "Ιούνη" επιμένουν στην ουτοπία τους. "Αντιλαμβανόμαστε την συμμετοχή μας στα γεγονότα ενάντια στη Σύνοδο των Ευρωπαίων ηγετών ως μια στιγμή ενός πολυδιάστατου καθημερινού αγώνα" λένε. Εδώ είναι το πρόβλημα. Το κράτος απάντησε ότι "αντιλαμβανόμαστε την συμμετοχή σας στα γεγονότα ως μια σπάνια ευκαιρία να αποδείξουμε ότι μπορούμε να διοργανώσουμε ασφαλείς Ολυμπιακούς Αγώνες". Στη Γένοβα έγινε το σώσε, εδώ δεν άνοιξε ρουθούνι. Οι διαδηλωτές χρησιμοποιήθηκαν για να πειστεί η οικουμένη ότι η Ελλάδα είναι όαση ασφαλείας όπου μπορεί το κεφάλαιο να επενδύσει κι ο τουρισμός ν' αναπτυχθεί. Ο Μπερλουσκόνι παρέβλεψε την Γένοβα και γκρινιάζει που οι ξένοι δεν προτιμούν την Ιταλία παρ' ότι έχει "όμορφες γραμματείς" και "λίγους κομμουνιστές". Εδώ η εξουσία βρήκε άλλοθι ακριβώς σ' εκείνους που την αντιμάχονται.
Μήπως προσέξατε ότι το Σαββατοκύριακο δεν γίνονται ποδοσφαιρικοί αγώνες για τα εθνικά μας πρωταθλήματα; Βλέπετε, την άλλη μέρα είναι η επέτειος του Πολυτεχνείου. Το κράτος έχει υπομονή. Αφήνει τους χούλιγκαν για την άλλη Κυριακή. Τώρα έχει άλλη δουλειά. Ασφαλίτες, ΜΑΤ και Κνίτες ετοιμάζονται να αντιμετωπίσουν τους "Ιουνίτες". Τα ΜΜΕ περιμένουν εναγωνίως να χτυπήσουν νούμερα τηλεθέασης με εικόνες πολέμου. Έμποροι και βιομήχανοι περιμένουν τα "σπασίματα" για να πουλήσουν. Χαφιέδες και εκμαυλιστές περιμένουν πώς και πώς να υποδαυλίσουν επεισόδια για να δικαιώσουν την ύπαρξή τους.
Η εξέγερση του Πολυτεχνείου υπήρξε κορυφαία στιγμή αντίστασης στη χούντα, έστω κι αν τ' αποτελέσματά της τίθενται εν αμφιβόλω στα τωκ σώου της τηλεόρασης και στα άρθρα "εμπνευσμένων" αναλυτών. Δεν ξεχνάμε, όμως, ότι κανένα αστικό κόμμα δεν την ήθελε. Ακόμα και το ΚΚΕ τήρησε αποστάσεις ασφαλείας. Τόσο τα γεγονότα της Νομικής όσο και οι εξεγέρσεις σε Πάτρα και Πολυτεχνείο πραγματοποιήθηκαν από τα γκρουπούσκουλα της Αριστεράς. Και το άμεσο αποτέλεσμα αυτών των ηρωικών εξεγέρσεων είναι η μετεξέλιξη της χούντας από παπαδοπουλική σε ιωαννίδειο. Ο ηρωισμός, τελικά, είναι συνοδοιπόρος της ήττας. Οι χαμένοι ηρωοποιούνται, είναι μοιραίο. Στο Μεσολόγγι, στο Αρκάδι, στο Ρούπελ, στην μάχη της Κρήτης, σε αγώνα της εθνικής μας μπάσκετ με την αντίστοιχη των ΗΠΑ.
Τα αποτελέσματα, όμως, των ηρωισμών μπορεί να είναι αμφισβητούμενα αλλά πάντως υπάρχουν. Το Μεσολόγγι φούντωσε το φιλελληνικό ρεύμα σ' όλη την Ευρώπη και εξανάγκασε τις μεγάλες δυνάμεις να πολεμήσουν στο Ναυαρίνο. Το Πολυτεχνείο έφερε τον Ιωαννίδη και συνακόλουθα την τραγωδία της Κύπρου. Ο "Ιούνης" τι έφερε;
Οι συμμετέχοντες στον "Ιούνη" επιμένουν στην ουτοπία τους. "Αντιλαμβανόμαστε την συμμετοχή μας στα γεγονότα ενάντια στη Σύνοδο των Ευρωπαίων ηγετών ως μια στιγμή ενός πολυδιάστατου καθημερινού αγώνα" λένε. Εδώ είναι το πρόβλημα. Το κράτος απάντησε ότι "αντιλαμβανόμαστε την συμμετοχή σας στα γεγονότα ως μια σπάνια ευκαιρία να αποδείξουμε ότι μπορούμε να διοργανώσουμε ασφαλείς Ολυμπιακούς Αγώνες". Στη Γένοβα έγινε το σώσε, εδώ δεν άνοιξε ρουθούνι. Οι διαδηλωτές χρησιμοποιήθηκαν για να πειστεί η οικουμένη ότι η Ελλάδα είναι όαση ασφαλείας όπου μπορεί το κεφάλαιο να επενδύσει κι ο τουρισμός ν' αναπτυχθεί. Ο Μπερλουσκόνι παρέβλεψε την Γένοβα και γκρινιάζει που οι ξένοι δεν προτιμούν την Ιταλία παρ' ότι έχει "όμορφες γραμματείς" και "λίγους κομμουνιστές". Εδώ η εξουσία βρήκε άλλοθι ακριβώς σ' εκείνους που την αντιμάχονται.
Μήπως προσέξατε ότι το Σαββατοκύριακο δεν γίνονται ποδοσφαιρικοί αγώνες για τα εθνικά μας πρωταθλήματα; Βλέπετε, την άλλη μέρα είναι η επέτειος του Πολυτεχνείου. Το κράτος έχει υπομονή. Αφήνει τους χούλιγκαν για την άλλη Κυριακή. Τώρα έχει άλλη δουλειά. Ασφαλίτες, ΜΑΤ και Κνίτες ετοιμάζονται να αντιμετωπίσουν τους "Ιουνίτες". Τα ΜΜΕ περιμένουν εναγωνίως να χτυπήσουν νούμερα τηλεθέασης με εικόνες πολέμου. Έμποροι και βιομήχανοι περιμένουν τα "σπασίματα" για να πουλήσουν. Χαφιέδες και εκμαυλιστές περιμένουν πώς και πώς να υποδαυλίσουν επεισόδια για να δικαιώσουν την ύπαρξή τους.
Η εξέγερση του Πολυτεχνείου υπήρξε κορυφαία στιγμή αντίστασης στη χούντα, έστω κι αν τ' αποτελέσματά της τίθενται εν αμφιβόλω στα τωκ σώου της τηλεόρασης και στα άρθρα "εμπνευσμένων" αναλυτών. Δεν ξεχνάμε, όμως, ότι κανένα αστικό κόμμα δεν την ήθελε. Ακόμα και το ΚΚΕ τήρησε αποστάσεις ασφαλείας. Τόσο τα γεγονότα της Νομικής όσο και οι εξεγέρσεις σε Πάτρα και Πολυτεχνείο πραγματοποιήθηκαν από τα γκρουπούσκουλα της Αριστεράς. Και το άμεσο αποτέλεσμα αυτών των ηρωικών εξεγέρσεων είναι η μετεξέλιξη της χούντας από παπαδοπουλική σε ιωαννίδειο. Ο ηρωισμός, τελικά, είναι συνοδοιπόρος της ήττας. Οι χαμένοι ηρωοποιούνται, είναι μοιραίο. Στο Μεσολόγγι, στο Αρκάδι, στο Ρούπελ, στην μάχη της Κρήτης, σε αγώνα της εθνικής μας μπάσκετ με την αντίστοιχη των ΗΠΑ.
Τα αποτελέσματα, όμως, των ηρωισμών μπορεί να είναι αμφισβητούμενα αλλά πάντως υπάρχουν. Το Μεσολόγγι φούντωσε το φιλελληνικό ρεύμα σ' όλη την Ευρώπη και εξανάγκασε τις μεγάλες δυνάμεις να πολεμήσουν στο Ναυαρίνο. Το Πολυτεχνείο έφερε τον Ιωαννίδη και συνακόλουθα την τραγωδία της Κύπρου. Ο "Ιούνης" τι έφερε;