Αλέξης, ο αμετακίνητος αριστερός

Καθώς πλησιάζουμε προς το τέλος τής χρονιάς, είναι λογικό να ρίχνουμε όλο και περισσότερες ματιές προς τα πίσω, προσπαθώντας να ανακεφαλαιώσουμε το δωδεκάμηνο που τελειώνει, μπας και καταφέρουμε να βγάλουμε μερικά συμπεράσματα. Και πρέπει να παραδεχτούμε ότι η χρονιά που διανύουμε ήταν πρώτη φορά τόσο αριστερή ώστε μας χάρισε δυο φορές αριστερή κυβέρνηση και τρεις αριστερές εκλογικές επιτυχίες (αν λογαριάσουμε και το εμβληματικό Όχι στο δημοψήφισμα).  Επίσης, μας χάρισε για πρώτη φορά και ένα αριστερό μνημόνιο αλλά ας μη το πολυσυζητάμε αυτό και χαλάμε τις καρδιές μας. Κυρίως, όμως, έδωσε την δυνατότητα στην πρώτη φορά αριστερή εξουσία να σημειώσει ένα πραγματικά ανυπέρβλητο ρεκόρ ταχύτητας: πρώτη φορά κόμμα εξουσίας χρειάστηκε τόσο λίγο χρόνο για να καταπατήσει όλες ανεξαιρέτως τις προεκλογικές του υποσχέσεις.

Λένε -και μάλλον έχουν δίκιο- ότι ο πρωθυπουργός αρέσκεται να αντιγράφει τον Ανδρέα Παπανδρέου. Είναι λογικό, λοιπόν, να έχει ήδη εντρυφήσει στον τρόπο με τον οποίο ο Ανδρέας κατάφερε να αποδομήσει όλα τα συνθήματα με τα οποία ήρθε στην εξουσία, διαγράφοντας μία προς μία όλες τις υποσχέσεις που απέρρεαν απ' αυτά: βυθίσατε το Χόρα, έξω από το ΝΑΤΟ, έξω οι βάσεις, όχι στην ΕΟΚ των μονοπωλίων, ο λαός στην εξουσία...  Κάπως έτσι, το μεγάλο όνειρο για "Αλλαγή" παρέμεινε άπιαστο. Έχει μείνει ιστορικό το σκίτσο τού Γιάννη Ιωάννου, όπου ο Ανδρέας δηλώνει πως "δεν θα ξεχάσουμε ποτέ τις υποσχέσεις μας, θα τις θυμόμαστε πάντοτε με νοσταλγία", ατάκα που ενσωμάτωσε και ο Χάρρυ Κλυνν σε παραστάσεις του.

[του Ηλία Μακρή, από την Καθημερινή 19/6/2013]

Τελικά, ο Ανδρέας έκανε την "Αλλαγή" ανάποδα: αντί να αλλάξει την Ελλάδα, άλλαξε ο ίδιος και, μαζί μ' αυτόν, άλλαξε και το κόμμα του. Στα πλαίσια της αντιγραφής, λοιπόν, ο Αλέξης κινείται στα χνάρια εκείνου. Μας έπεισε ότι θα αλλάξει την Ελλάδα και θα παλέψει για να αλλάξει και την Ευρώπη αλλά κατάντησε να αλλάξει ο ίδιος και να αλλάξει και το κόμμα του, κάνοντας το "πρώτη φορά αριστερά" να ηχεί πλέον ως κακόγουστο ανέκδοτο.

Παρά την οβιδιακή του μεταμόρφωση, όμως, ο Ανδρέας δεν παραδέχτηκε ποτέ ότι μετακινήθηκε από τις αρχές του. Το 1992 επανήλθε στην εξουσία μιλώντας και πάλι για σοσιαλισμό και είναι σίγουρο πως μέχρι την τελευταία του πνοή ισχυριζόταν πως είναι σοσιαλιστής. Το ίδιο ακριβώς κάνει και ο Αλέξης: δεν παραδέχεται -και ούτε πρόκειται ποτέ να παραδεχτεί- πως τώρα πια έχει τόση σχέση με την αριστερά όση ο φάντης με το ρετσινόλαδο. Όταν υπέγραφε την συμφωνία τού Φλεβάρη για παράταση του μνημονίου, μιλούσε για έξοδο από τα μνημόνια. Όταν ξεβρακωνόταν στους δανειστές, περηφανευόταν πως πέτυχε έναν έντιμο συμβιβασμό. Όταν υπέγραφε το δικό του μνημόνιο, καμάρωνε πως κράτησε την Ελλάδα όρθια. Όταν, μέσω ανακεφαλαιοποιήσεων, φόρτωνε δισεκατομμύρια στις πλάτες τού λαού και τα χάριζε στις τράπεζες, διατυμπάνιζε ότι έσωσε τις καταθέσεις. Κι ενώ ετοιμάζει την γκιλοτίνα που θα κόψει τις συντάξεις, προσπαθεί να μας πείσει ότι έτσι θα καταστήσει βιώσιμο το ασφαλιστικό μας σύστημα. Με δυο λόγια: όσο κι αν το καράβι στρίβει δεξιά, ο Αλέξης παραμένει αριστερός. Δεν τον εκφράζουν οι δεξιές στροφές, βρε παιδί μου! Πώς να το κάνουμε;

Ακόμη κι αν είχαμε την παραμικρή επιφύλαξη για όλα τούτα, ήρθε η τηλεοπτική συνέντευξή του της περασμένης εβδομάδας και έβαλε τα πράγματα στην ακριβή τους διάσταση, δείχνοντας πεντακάθαρα ότι ο Αλέξης, ως άλλος αυτοκράτορας του παραμυθιού, είναι γυμνός. Το παρακάτω απόσπασμα είναι χαρακτηριστικό (*):

"Ξέρετε τι ζητώ και να είμαι καθαρός; Το πολύ απλό πράγμα: Έχω μία διαπραγμάτευση, και θα πούμε γι αυτήν. Η διαπραγμάτευση δεν τελείωσε στις 12 του Ιούλη. Η διαπραγμάτευση ήταν πολύ σκληρή και για τα κόκκινα δάνεια, και για το ζήτημα του Ασφαλιστικού θα είναι δύσκολη και εκεί θα βοηθούσε να καταθέσουν τα κόμματα τις προτάσεις τους, ο καθένας να έχει την δική του αντίληψη, αλλά όλοι να πούμε: ξέρετε, δέκα οριζόντιες περικοπές ήταν αρκετές στις συντάξεις. Να βρούμε λύση -και μπορούμε να βρούμε λύση- χωρίς νέες οριζόντιες περικοπές. Και ξέρετε τι μου απαντάνε αυτοί οι οποίοι λένε (ΠΑΣΟΚ και ΝΔ δηλαδή, διότι οι υπόλοιποι παρά το ότι δεν θέλουν να φτιαχτεί η Επιτροπή, είπαν «συμφωνούμε σε αυτό»), ΠΑΣΟΚ και ΝΔ λένε χαιρέκακα «όχι, εμείς μπορεί να τις κόψαμε τις συντάξεις, αλλά τώρα δεν θα σε βοηθήσουμε, για να τις κόψεις και εσύ να γίνεις ίδιος με εμάς». Εμ δεν θα γίνουμε ίδιοι, ακόμα και αυτό να συμβεί."

Δεν ξέρω αν κατάλαβα καλά τι είπε ο πρωθυπουργός. Είπε ότι μπορεί να βρει λύση στο ασφαλιστικό χωρίς νέες περικοπές στις συντάξεις; Το είπε. Είπε (με έκδηλο παράπονο μάλιστα) ότι ζητάει βοήθεια για να μη κόψει τις συντάξεις αλλά ΠαΣοΚ και ΝΔ του την αρνούνται; Το είπε. Δηλαδή, για να μη κοπούν οι συντάξεις πρέπει να βάλουν χείρα βοηθείας εκείνοι που τις έκοβαν παλιά; Παναπεί, μόνη της η αριστερά δεν μπορεί να μη τις κόψει; Κυρίως, όμως, τι κρύβεται πίσω από την κατηγορηματική διαβεβαίωση "δεν θα γίνουμε ίδιοι, ακόμα και αυτό να συμβεί", αν δηλαδή κόψει και αυτός τις συντάξεις όπως εκείνοι; Εις τί ακριβώς θα συνίσταται η διαφορά των αριστερών περικοπών από τις προηγούμενες, τις δεξιές; Δεν το μάθαμε. Μάθαμε, όμως, ότι ο Αλέξης θα παραμείνει αμετακίνητος στην αριστερή του ιδεολογία, ακόμη κι αν αναγκαστεί να εξοντώσει τους συνταξιούχους.

Κατά πάσα πιθανότητα, ούτε ο ίδιος ο Αλέξης κατάλαβε τι είπε. Είπαμε, προσπαθεί να αντιγράψει τον Ανδρέα αλλά έχει πολύ δρόμο μπροστά του για να τα καταφέρει (αν τα καταφέρει) με απόλυτη επιτυχία. Είναι σαφές ότι στο συγκεκριμένο απόσπασμα ο πρωθυπουργός προσπαθεί να κρύψει το ότι οι συντάξεις πάνε για τσεκούρωμα και χρησιμοποιεί ως προκάλυμμα την περιβόητη "αριστερή ηθική". Δηλαδή: ακόμη κι αν κόψουμε τις συντάξεις (το λέμε από πριν, για να μη μας πείτε μετά ψεύτες), δεν θα γίνουμε σας τα μούτρα σας και θα παραμείνουμε αριστεροί. Αμετακίνητοι.

Δεν θα σας κουράσω άλλο με πράγματα που έχετε ζήσει κατ' επανάληψη τα τελευταία χρόνια. Ο Τσίπρας δηλώνει αριστερός και βαφτίζει ως αναγκαία συνθηκολόγηση το ολοσχερές ξεπούλημά του στους δανειστές. Ο Ανδρέας έφερνε τις περίφημες "καλύτερες μέρες" τού 1985 με πάγωμα μισθών για δυο χρόνια. Ο Γιώργος ανακάλυπτε λεφτά (εκεί όπου δεν υπήρχαν, όπως φάνηκε) κι έτρεχε στην τρόικα για να σώσει τον τόπο. Ο Σαμαράς έχτιζε την "νέα Ελλάδα" με "άλλο μείγμα πολιτικής", υπογράφοντας το δεύτερο μνημόνιο. Όλοι έχουν ένα σαξές στόρυ της κακιάς ώρας να διηγηθούν αλλά μένουν αμετακίνητοι στα ιδεώδη τους, διότι -πάνω απ' όλα!- είναι πατριώτες.

Ας κλείσουμε κάπως εύθυμα, με τα τελευταία λόγια τού Αλέξη:

"(...) ο διάλογος είναι κάτι το οποίο έχουμε ανάγκη και εγώ τουλάχιστον είμαι στη διάθεσή σας και με άλλους δημοσιογράφους και με αντίλογο, διότι είναι αναγκαίο να υπάρχει αντίλογος, είναι αναγκαίο να υπάρχει ανοιχτός και ζωντανός πολιτικός διάλογος. Δεν θέλω να ακολουθήσω τα χνάρια προκατόχων μου, που ούτε στη Βουλή πατούσαν, ούτε συνεντεύξεις έδιναν και όταν τις έδιναν έκαναν αυτοί τον επίλογο. Τον επίλογο τον έχετε εσείς."

"Τον επίλογο τον έχετε εσείς". Μ' αυτήν ακριβώς την φράση, η συνέντευξη ολοκληρώθηκε με τον Αλέξη να γράφει τον επίλογο. Ακριβώς σαν τους προκατόχους του.


----------------------------------
(*) Το απόσπασμα παρατίθεται σε πιστή αντιγραφή από τον επίσημο ιστότοπο του πρωθυπουργού (http://www.primeminister.gov.gr/2015/12/08/14413). Σε περίπτωση που θέλετε να το ακούσετε με τ' αφτιά σας, στην ίδια σελίδα υπάρχει και το βίντεο της συνέντευξης, όπου το εν λόγω απόσπασμα αρχίζει στο 19.51'.