"Υπηρεσία εργασίας"

(Λυνεμπούργκερ Χάιντε, 1935. Μια φάλαγγα εργασίας στη δουλειά. Ένας νεαρός εργάτης κι ένας φοιτητής σκάβουν μαζί.)

Ο ΦΟΙΤΗΤΗΣ: Γιατί κάνανε κόσκινο τον κοντόχοντρο από την τρίτη φάλαγγα;

Ο ΝΕΟΣ ΕΡΓΑΤΗΣ (μορφάζοντας): Ο ομαδάρχης είπε ότι θα μάθουμε τι θα πει δουλειά κι αυτός είπε σιγανά ότι θέλει να μάθει και τι θα πει μισθός.

Ο ΦΟΙΤΗΤΗΣ: Γιατί το είπε αυτό;

Ο ΝΕΟΣ ΕΡΓΑΤΗΣ (μορφάζοντας): Φαίνεται ότι ξέρει λιγάκι τι θα πει δουλειά. Ήταν ανθρακωρύχος απ' τα δεκατέσσερά του.

Ο ΦΟΙΤΗΤΗΣ: Προσοχή, ο χοντρός έρχεται κατά 'δω.

Ο ΝΕΟΣ ΕΡΓΑΤΗΣ: Αν κοιτάξει εδώ, δεν μπορώ να σκάψω μονάχα μια πιθαμή.

Ο ΦΟΙΤΗΤΗΣ: Μα εγώ δεν μπορώ να σκάψω πιο πολύ.

Ο ΝΕΟΣ ΕΡΓΑΤΗΣ: Αν το πάρει είδηση, κάηκα!

Ο ΦΟΙΤΗΤΗΣ: Τότε κι εγώ δεν ξαναδίνω τσιγάρα.

Ο ΝΕΟΣ ΕΡΓΑΤΗΣ: Μα αν με πάρει είδηση

Ο ΦΟΙΤΗΤΗΣ: Και θα πάρεις και άδεια. Νομίζεις πως θα σου δώσω φράγκο άμα δεν ρισκάρεις ούτε αυτό το λίγο

Ο ΝΕΟΣ ΕΡΓΑΤΗΣ: Αυτά που πληρώνεις δεν περνάνε πια εδώ και πολύν καιρό.

Ο ΟΜΑΔΑΡΧΗΣ (έρχεται και κοιτάζει): Έτσι λοιπόν, κύριε καθηγητή, τώρα βλέπεις τι θα πει δουλειά. Το βλέπεις;

Ο ΦΟΙΤΗΤΗΣ: Μάλιστα αρχηγέ.

(Ο νέος εργάτης σκάβει μόνο μια πιθαμή χώμα. Ο φοιτητής μοιάζει να σκάβει με όλες του τις δυνάμεις.)

Ο ΟΜΑΔΑΡΧΗΣ: Αυτό το χρωστάς στον Φύρερ.

Ο ΦΟΙΤΗΤΗΣ: Μάλιστα αρχηγέ.

Ο ΟΜΑΔΑΡΧΗΣ: Δίπλα-δίπλα, λέει, κι όχι ταξικές διαφορές. Ο Φύρερ δεν θέλει διαφορές στα στρατόπεδα εργασίας του. Εδώ δεν έχει σημασία ποιος είναι ο κύριος μπαμπάς σου. Συνεχίστε.

(Φεύγει.)

Ο ΦΟΙΤΗΤΗΣ: Αυτό δεν ήταν πιθαμή.

Ο ΝΕΟΣ ΕΡΓΑΤΗΣ: Πώς δεν ήτανε;

Ο ΦΟΙΤΗΤΗΣ: Τσιγάρα δεν έχει σήμερα. Και καλύτερα να μην ξεχνάς πως σαν κι εσένα έχει πολλούς που θέλουνε τσιγάρα.

Ο ΝΕΟΣ ΕΡΓΑΤΗΣ: Ναι, σαν κι εμένα έχει πολλούς. Αυτό το ξεχνάμε καμμιά φορά.


[Το "Υπηρεσία εργασίας" είναι το δωδέκατο από τα 24 θεατρικά μονόπρακτα που έγραψε ο Μπέρτολντ Μπρεχτ μεταξύ 1935 και 1939, όντας εξόριστος, μέσω των οποίων αποκάλυψε την χιτλερική θηριωδία πολύ πριν αυτή γίνει γνωστή σ' όλη την ανθρωπότητα. Αυτά τα 24 μονόπρακτα συγκροτούν μια συλλογή με τον γενικό τίτλο "Τρόμος και αθλιότητα του Τρίτου Ράιχ". Για την σημερινή αντιγραφή χρησιμοποίησα το αξέχαστο βιβλιαράκι των εκδόσεων Κάλβος (1970), το οποίο όχι μόνο βρισκόταν σε πάμπολλα φοιτητικά δωμάτια πριν 30-τόσα χρόνια που σπούδαζα αλλά εξακολουθεί να κυκλοφορεί ακόμη και σήμερα.]