Ανατομία μιας αγωγής

Σήμερα επρόκειτο να εκδικαστεί στα δικαστήρια της Ευελπίδων η αγωγή τής δημοσιογράφου, καθηγήτριας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και  πρώην εκπροσώπου τάφου κ. Άννας Παναγιωταρέα κατά της αρχαιολόγου, συνδικαλίστριας, περιφερειακής συμβούλου της ΑΝΤΑΡΣΥΑ και πρώην προέδρου του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων κ. Δέσποινας Κουτσούμπα. Τελικά, η εκδίκαση αναβλήθηκε για τις 12 Νοεμβρίου.

Για όσους δεν είναι ενημερωμένοι, να πούμε ότι όλα ξεκίνησαν από κάποιες αναρτήσεις που έκανε η κ. Κουτσούμπα στο Facebook. Η πρώτη σε κυκλοφορία φυλλάδα της χώρας (το Πρώτο Θέμα, του Θέμου του κομιστή) έβγαλε ένα δημοσίευμα βασισμένο στις εν λόγω αναρτήσεις, με τίτλο "Μαινάδες της Αμφίπολης" και υπότιτλο "Ποιες είναι οι αρχαιολόγοι που λιθοβολούν την ανασκαφή στον λόφο Καστά και επιτίθενται με μανία κατά της επικοινωνιακής πολιτικής του υπουργείου Πολιτισμού". Αυτό το δημοσίευμα είδε η κ. Παναγιωταρέα και αποφάσισε να καταθέσει αγωγή. Μόνο που δεν στράφηκε κατά της εφημερίδας αλλά κατά της κ. Κουτσούμπα, θεωρώντας ότι εκεί βρίσκεται η πηγή της "μανιασμένης επίθεσης" εναντίον της.

Τι λέει, όμως, η κ. Κουτσούμπα στις επίμαχες αναρτήσεις της; Λέει δυο πράγματα. Πρώτον, εκφράζει τις αντιρρήσεις, τις επιφυλάξεις και τις ανησυχίες της μεγάλης πλειοψηφίας των αρχαιολόγων σχετικά με τους χειρισμούς της προηγούμενης κυβέρνησης στο ζήτημα των ανασκαφών στον λόφο Καστά. Και, δεύτερον, ζητάει να μάθει με ποια διαδικασία ανατέθηκε στην κ. Παναγιωταρέα θέση συμβούλου για την παραγωγή σχετικού ντοκυμανταίρ.

Παρά την προσωπική μου άποψη περί της κ. Παναγιωταρέα, δεν προτίθεμαι να θίξω εδώ ούτε την επιστημονική της επάρκεια ούτε το δημοσιογραφικό της κύρος. Επί πλέον δε, της αναγνωρίζω το δικαίωμα να πιστεύει ότι η κ. Κουτσούμπα είτε έχει απωθημένα μαζί της είτε είναι απλώς βλαμμένη είτε ο,τιδήποτε άλλο. Αφού άλλοι πιστεύουν ότι ανάμεσά μας ζουν εξωγήινοι, γιατί να μην έχει δικαίωμα και η κ. Παναγιωταρέα να πιστεύει ό,τι θέλει;

Τα "ελληνοπρεπή" δάχτυλα των Καρυάτιδων της Αμφίπολης. Ο ντόρος που δημιουργήθηκε, ανάγκασε
την κ. Παναγιωταρέα να αφαιρέσει την σχετική "επιστημονική" ανάρτησή της στο Facebook.

Η ένστασή μου έχει να κάνει με το ότι η κ. Παναγιωταρέα αντέδρασε με την κατάθεση αγωγής κατά της κ. Κουτσούμπα, ζητώντας 15.044 ευρώ ως αποζημίωση για την ηθική ζημία που υπέστη. Μάλιστα δε, η κ. Παναγιωταρέα ζητάει από το δικαστήριο να υποχρεώσει την κ. Κουτσούμπα να δημοσιεύσει την δικαστική απόφαση στο Πρώτο Θέμα, έστω κι αν πρέπει να πληρώσει γι’ αυτή την δημοσίευση.

Η κ. Παναγιωταρέα είναι αρχαιολόγος, όπως και η κ. Κουτσούμπα. Παράλληλα, η κ. Παναγιωταρέα είναι και δημοσιογράφος ενώ η κ. Κουτσούμπα δεν είναι. Και όμως, η κ. Παναγιωταρέα αντιμετωπίζει την εν επιστήμη συνάδελφό της ως δημοσιογράφο, αφού η αγωγή της είναι στηριγμένη στις διατάξεις του διαβόητου Νόμου περί Τύπου, ο οποίος χαρακτηρίζεται ως τυποκτόνος. Προφανώς, η κυρία καθηγήτρια/δημοσιογράφος αντιλαμβάνεται ότι ο συγκεκριμένος νόμος –υποτίθεται πως- παρέχει προστασία από ενδεχόμενες αυθαιρεσίες εκδοτών και δημοσιογράφων, οπότε σκέφτηκε να προσδώσει στην κ. Κουτσούμπα την ιδιότητα του δημοσιογράφου. Και έτσι, μάθαμε όλοι εμείς που έχουμε ένα ιστολόγιο ή μια σελίδα στο Facebook, όπου γράφουμε ό,τι μας κατεβαίνει στο κεφάλι, πως είμαστε δυνάμει δημοσιογράφοι!

Πάμε παρακάτω. Η κ. Παναγιωταρέα, καταθέτοντας την αγωγή της, "ξέχασε" ότι η κ. Κουτσούμπα είναι και συνδικαλίστρια στον χώρο της και, μάλιστα, είχε διατελέσει και πρόεδρος της Ένωσης Αρχαιολόγων Ελλάδος. Κατά την άποψη, δηλαδή, της κ. Παναγιωταρέα, αν κάποιος συνδικαλιστής τολμήσει να μιλήσει δημοσίως θίγοντας κάτι κακώς κείμενο, πρέπει να αντιμετωπίζεται ως "μαινόμενος" δημοσιογράφος και να διώκεται αναλόγως.

Προχωρούμε. Ομολογώ ότι γέλασα αρκετά με τον αυτοχαρακτηρισμό της κ. Παναγιωταρέα ως "σεβαστού προσώπου" και με την καταγγελία της ότι υπάρχουν κάποιοι οι οποίοι "επιχειρούν να μας ακυρώσουν ως πρόσωπα τα οποία απολαμβάνουν τεράστια αναγνωρισιμότητα και τον σεβασμό των συμπολιτών τους". Μάλλον, η κ. Κουτσούμπα εστράφη "μαινόμενη" κατά της κυρίας καθηγητρίας επειδή ζήλεψε τον σεβασμό που εκείνη κέρδισε με τα όσα είπε για τα "ελληνοπρεπή" δαχτυλάκια των καρυάτιδων της Αμφίπολης. Ας ενημερώσει κάποιος την κ. Παναγιωταρέα ότι τα φάσκελα της τα ρίχναμε όποτε την βλέπαμε στην τηλεόραση και πριν διαβάσουμε τις αναρτήσεις της κ. Κουτσούμπα.

Ισχυρίζεται ακόμη η κ. Παναγιωταρέα ότι "με τις εν λόγω αναρτήσεις δημιουργείται στην κοινή γνώμη απολύτως εσφαλμένη εντύπωση για το πρόσωπό μου και επιτυγχάνεται η στοχοποίησή μου και δη σε μια περίοδο, όπου η εμφάνιση ακροδεξιών απόψεων είναι ιδιαίτερα έντονη". Ε, αυτό μάλλον δεν το σκέφτηκε η κ. Κουτσούμπα! Ότι, δηλαδή, υπάρχει κίνδυνος να διαβάσουν τα κείμενά της τίποτε χρυσαυγήτες, να εξοργιστούν με την κ. Παναγιωταρέα και να πάνε να την σακατέψουν ή να την σκοτώσουν σαν τον Φύσσα. Ήμαρτον! Κολιός και κολιός απ’άλλο βαρέλι, κ. Παναγιωταρέα! Όχι κι η μυλωνού τον άντρα της με τους πραματευτάδες! 

Το φαιδρότερο της όλης ιστορίας είναι ο ισχυρισμός της κ. Παναγιωταρέα περί της "ανεπανόρθωτης ηθικής βλάβης" που υπέστη από τις αναρτήσεις της κ. Κουτσούμπα. Τόσο "ανεπανόρθωτη" είναι αυτή η βλάβη ώστε λίγο παρακάτω η κ. Παναγιωταρέα αξιώνει από την εναγομένη το ποσό των 15.044 ευρώ ως αποκατάστασή της! Προσέξτε ότι δεν μιλάμε για δεκαπέντε χιλιάρικα στρογγυλά. Εδώ δεν είναι συνοικιακό μπακάλικο για να στρογγυλοποιούμε τα ποσά. Η αποτίμηση έγινε με επιστημονικό τρόπο και απαιτεί 15.044 ακριβώς. Τελικά, φαίνεται πως η ηθική της κ. Παναγιωταρέα όχι μόνο δεν ετρώθη ανεπανορθώτως αλλά είναι και πολύ φτηνή…

Σοβιετία, γκουλάγκ, επαναδωρήσεις, θαψίματα, ανορθογραφίες... Από την σελίδα της κ. Παναγιωταρέα στο Facebook.

Νομίζω πως παραασχολήθηκα με κάποιαν που αυτοπροσδιορίζεται στην αγωγή της ως έχουσα "ηθική ακεραιότητα και ευσυνειδησία, προσηλωμένη στις αρχές και στις αξίες της κριτικής δημοσιογραφίας, με υψηλό αίσθημα ευθύνης και αυταπάρνησης". Πριν κλείσω, όμως, θα ήθελα να ρωτήσω την κ. Παναγιωταρέα γιατί επέλεξε να καταθέσει αγωγή διά του τυποκτόνου νόμου κατά της κ. Κουτσούμπα και όχι κάτι απείρως λογικώτερο: μήνυση για συκοφαντική δυσφήμιση. Κι επειδή απάντηση μάλλον δεν θα πάρω, ας προσπαθήσω να την μαντέψω:

Οι αγωγές συζητούνται σε κάποιο γραφείο, όπου καταθέτουν μόνο δυο μάρτυρες, ένας του ενάγοντος και ένας του εναγομένου. Ό,τι έχουν να πουν οι δυο πλευρές, το διατυπώνουν εγγράφως, κατά δε την διαδικασία δεν έχουν δικαίωμα να μιλήσουν. Αντίθετα, οι μηνύσεις πάνε στο ακροατήριο, όπου υπάρχει κοινό που ακούει και όπου μπορούν να μιλήσουν και περισσότεροι μάρτυρες αλλά και ο εναγόμενος. Επιλέγοντας, λοιπόν, την αγωγή, η κ. Παναγιωταρέα ήθελε να αποφύγει και το κοινό και τους πολλούς μάρτυρες και την κ. Κουτσούμπα.

Μάντεψα σωστά;