Ψευτοδιλήμματα

Αν παρακολουθήσει κανείς την ειδησεογραφία και, μάλιστα, τις "βαθυστόχαστες" αναλύσεις των "εμπνευσμένων" (διάβαζε: αργυρώνητων) δημοσιολόγων και δημοσιογράφων, οι οποίοι έχουν πάρει εργολαβία την διαμόρφωση της κοινής γνώμης, αισθάνεται συνεχώς ότι πρέπει ανά πάσα στιγμή να διαλέξει στρατόπεδο. Λες και όλοι τον δείχνουν με το δάχτυλο και τον ρωτούν αυστηρά "εσύ με ποιόν είσαι;": με τους ρώσσους ή με την δυτική συμμαχία ευρωπαίων-πολιτειακών; με το "νόμιμο" καθεστώς τού Κιέβου ή με τους αποσχιστές ρωσσόφωνους; με τον Άσαντ ή με τους αντάρτες; με την καθεστηκυία τάξη στην περιοχή ή με τους τζιχαντιστές τού "Ισλαμικού Κράτους"; με την εκλεγμένη κυβέρνηση του Αφγανιστάν ή με τους ταλιμπάν; με την δραχμή ή με το ευρώ; με τους τούρκους ή με τους κούρδους; με τους εβραίους ή με τους παλαιστίνιους; με το κέντρο ή με τα άκρα; με τους μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση ή με τους έξω; με τους μένουμε στο ΝΑΤΟ ή με τους φεύγουμε; με την σταθερότητα ή με την αστάθεια; με τον Τσίπρα ή με τον Σαμαρά; με τους πρώην "αργόσχολους" της ΕΡΤ ή με τους νυν "τσανακογλείφτες" της ΝΕΡΙΤ; με την "ανάπτυξη" που κόβει και κανένα δέντρο ή με την "κακομοιριά" που προστατεύει το περιβάλλον; με τον μισθό των τριακοσίων έστω ευρώ ή με την ανεργία; με την έννομη τάξη ή με την αναρχία; μ' αυτόν που σε γαμεί ή μ' εκείνον που σε δέρνει;...

Όλα τούτα τα διλήμματα -και αμέτρητα ακόμη σαν αυτά- είναι πλασματικά. Θυμίζουν το αντίστοιχο αλήστου μνήμης ψευτοδίλημμα "με τον αστυφύλαξ ή με τον χωροφύλαξ;". Λες και δεν παίζει ως απάντηση το απλό "με κανέναν" ή λες και κάθε επιλογή δεν συνακολουθείται από διάφορες προϋποθέσεις. Λες και το ματσούκι που έτρωγες από τον "αστυφύλαξ" ήταν καλύτερο ή χειρότερο από εκείνο του "χωροφύλαξ".

Ο μόνος τρόπος να απεμπλακούμε από τέτοιας μορφής ψευτοδιλήμματα είναι να βάλουμε εμείς τους όρους του διαλόγου. Και ο πλέον απαραίτητος όρος είναι απλός: δεν μας ενδιαφέρουν διλήμματα που καμμιά από τις εναλλακτικές τους απαντήσεις δεν εξυπηρετεί τους στόχους και τα συμφέροντα της τάξης μας, οπότε τα απορρίπτουμε δίχως να μπαίνουμε στον κόπο ενός αδιέξοδου διαλόγου. Για παράδειγμα, ποιά σημασία έχει για μας αν από την ουκρανική περιπέτεια βγεί κερδισμένος ο Ομπάμα ή ο Πούτιν; Γιατί πρέπει ντε και καλά να πάρουμε θέση για το αν υποστηρίζουμε τα συμφέροντα των ευρωπαϊκών μονοπωλίων ή των ρώσσων ολιγαρχών; Όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα αυτής της κόντρας, το ίδιο ζοφερή θα είναι η επόμενη μέρα για τον ουκρανικό λαό, ρωσσόφωνο ή μη.


Θα κλείσουμε το σημερινό κείμενο με δυο λόγια τού θείου Βλαδίμηρου επί του θέματος:

Ας υποθέσουμε ότι δυο χώρες πολεμούν ανάμεσά τους στην εποχή των αστικών, εθνικών και απελευθερωτικών κινημάτων. Ποιάς χώρας την επιτυχία πρέπει να εύχεται κανείς από την άποψη της σύγχρονης δημοκρατίας; Βέβαια εκείνης της χώρας που η επιτυχία της θα σπρώξει πιο δυνατά και θα αναπτύξει πιο ορμητικά το απελευθερωτικό κίνημα της αστικής τάξης και θα υποσκάψει περισσότερο τη φεουδαρχία.

Ας υποθέσουμε, σε συνέχεια ότι το καθοριστικό στοιχείο τής αντικειμενικής ιστορικής εποχής άλλαξε και τη θέση τού κεφαλαίου που παλεύει για εθνική απελευθέρωση την κατέλαβε το διεθνές αντιδραστικό, το χρηματιστικό, το ιμπεριαλιστικό κεφάλαιο. Η πρώτη από τις κυρίαρχες χώρες κατέχει, ας υποθέσουμε, τα 3/4 της Αφρικής, ενώ η δεύτερη το 1/4. Το αντικειμενικό περιεχόμενο του πολέμου τους είναι το ξαναμοίρασμα της Αφρικής. Ποιάς πλευράς την επιτυχία πρέπει να ευχόμαστε; 

Το πρόβλημα, όπως έμπαινε προηγούμενα, αποτελεί παραλογισμό, γιατί δεν ισχύουν σήμερα τα παλιά κριτήρια εκτίμησης: δεν έχουμε ούτε μια πολύχρονη ανάπτυξη ενός αστικού απελευθερωτικού κινήματος, ούτε το πολύχρονο προτσές τής κατάρρευσης της φεουδαρχίας. Δεν είναι δουλιά τής σύγχρονης δημοκρατίας ούτε να βοηθήσει την πρώτη χώρα να κατοχυρώσει το "δικαίωμά" της στα 3/4 της Αφρικής, ούτε να βοηθήσει τη δεύτερη (έστω κι αν έχει αναπτυχθεί οικονομικά πιο γρήγορα από την πρώτη) να αποσπάσει αυτά τα 3/4.

Η σύγχρονη δημοκρατία θα παραμείνει πιστή στον εαυτό της μόνο στην περίπτωση που δεν θα προσχωρήσει σε καμιά ιμπεριαλιστική αστική τάξη, στην περίπτωση που θα πει ότι "και οι δυο τους είναι η μια χειρότερη από την άλλη", στην περίπτωση που σε κάθε χώρα θα εύχεται την αποτυχία τής ιμπεριαλιστικής αστικής τάξης. Κάθε άλλη λύση θα είναι στην πράξη εθνικοφιλελεύθερη και δεν θα έχει τίποτε το κοινό με τον αληθινό διεθνισμό.

[Β.Ι.Λένιν, "Κάτω από ξένη σημαία", 1915 (;) - Άπαντα, τόμος 26, σελ. 140-141]