Ανεργία και...ράβδος εν γωνία

Τον Άντριου Όσβαλντ τον ξέρετε; Όχι; Κακώς. Κάκιστα. Ο άνθρωπος πάει για το επόμενο νόμπελ οικονομίας κι εσείς δεν τον ξέρετε; Α πα πα! Για να σας δώσω να καταλάβετε... πώς λέμε ότι ο τάδε ερευνητής εντόπισε το χρωμόσωμα το οποίο δημιουργεί την πλατυποδία; Έ, λοιπόν, ο Όσβαλντ εντόπισε το στοιχείο το οποίο δημιουργεί την ανεργία! Ποιό είναι αυτό; Δεν το φαντάζεστε καν: η ιδιοκατοίκηση! 

Ομολογώ ότι έπεσα ξερός όταν διάβασα το συγκεκριμένο άρθρο του επιφανούς αυτού ανδρός, όπως αυτό δημοσιεύθηκε μεταφρασμένο στον ιστοτόπο Capital.gr. Θεωρώ αυτονόητο ότι θα ακολουθήσετε τον διασύνδεσμο και θα το διαβάσετε ολόκληρο επιμελώς αλλά επιτρέψτε μου να σημειώσω και να σχολιάσω εδώ μερικά συγκλονιστικά εδάφια:

Ξεκινούμε επισημαίνοντας ότι ένα στοιχειώδες διάγραμμα διασποράς για τις βιομηχανικές χώρες αποκαλύπτει έναν ισχυρό συσχετισμό μεταξύ της ιδιοκατοίκησης και της ανεργίας. Όπως είναι γνωστό, η Ελβετία έχει 3% ανεργία και 30% ιδιοκατοίκηση, ενώ η Ισπανία έχει 25% ανεργία και 80% ποσοστό ιδιοκατοίκησης.
*** Αυτά είναι! Ή να είσαι πούστης (με την αισχροτάτη έννοια της λέξης) ή να μην είσαι. Ως μέτρο σύγκρισης ούτε Ιταλία παίρνεις, ούτε Αγγλία, ούτε Ζιμπάμπουε. Ελβετία παίρνεις. 100% γκαρραντί. Φυσικά, ξεχνάς όλες τις άλλες παραμέτρους, οι οποίες χαρακτηρίζουν αυτό το -κατά την γνώμη μου- πλέον τεχνητό κράτος στον κόσμο, το οποίο απολαμβάνει της διεθνούς προστασίας από τους πάντες και από τα πάντα (ούτε ο Χίτλερ δεν τόλμησε να παραβιάσει τα σύνορά του!).

... ανακαλύπτουμε ότι ένα χαμηλό ποσοστό ιδιοκατοίκησης, είναι ένας ισχυρός προγνωστικός παράγοντας για την ανεργία. Το μέγεθος της εκτιμώμενης επιδρασης είναι εντυπωσιακό: ο διπλασιασμός της ιδιοκατοίκησης συνδέεται με τον υπερδιπλασιασμό της μακροχρόνιας ανεργίας.
*** Είναι σαφές τι εννοεί ο ποιητής. Κατ' αρχάς, υπονοεί ότι οι εργαζόμενοι σκέφτονται περίπου ως εξής: δουλεύω σαν σκλάβος μέχρι να φτιάξω το σπιτάκι μου κι ύστερα αράζω για να ξεκουραστώ. Και, επομένως, εννοεί ότι δουλειές υπάρχουν αλλά οι βολεμένοι με το σπιτάκι τους αρνούνται να πάνε να δουλέψουν. Βεβαίως, ο ποιητής μπερδεύει τεχνηέντως τις έννοιες ανεργία και αεργία αλλά, αν δεν το έκανε, τί σκατά ποιητής θα ήταν;

Δεν είμαστε σίγουροι τι εξηγεί αυτό τον συσχετισμό. Αλλά αποδεικνύουμε, χρησιμοποιώντας διάφορα μικροσύνολα δεδομένων, ότι η υψηλότερη ιδιοκατοίκηση οδηγεί σε χαμηλότερη κινητικότητα του εργατικού δυναμικού, μεγαλύτερους χρόνους μετακίνησης προς την εργασία, και έναν χαμηλότερο ρυθμό σχηματισμού των επιχειρήσεων.
*** Λογική η έλλειψη σιγουριάς. Καθ' όσον, αν ο ποιητής ήταν σίγουρος, θα έπρεπε να μας δώσει και μια επιστημονική ερμηνεία, η οποία -προφανώς- δεν υπάρχει. Πρόσεξτε, όμως, τα επί μέρους συμπεράσματα: χαμηλώτερη κινητικότητα (αν έχεις δικό σου σπίτι στο Καρπενήσι, δεν ξεκουνιέσαι να πας στην Μανωλάδα να μαζέψεις φράουλες), μεγαλύτεροι χρόνοι μετακίνησης προς την εργασία (αν δεν είχες δικό σου σπίτι κι εύρισκες δουλειά στην Ελευσίνα, δεν θα ξόδευες καθημερνά μιάμιση ώρα στο πήγαιν'-έλα αλλά θα νοίκιαζες 2-3 μήνες μια κάμαρα εκεί, την οποία θα άλλαζες με μια άλλη νοικιασμένη κάμαρα στην Νάουσα όταν θα πήγαινες εκεί για να μαζέψεις ροδάκινα) και χαμηλώτερο ρυθμό σχηματισμού επιχειρήσεων (αυτό ομολογώ ότι δεν το καταλαβαίνω αλλά για να το λέει ο ποιητής, κάτι παραπάνω από μένα θα ξέρει).

Η ώθησή μας, όπου θα χρειαστεί περαιτέρω δουλειά, είναι ότι η αγορά κατοικία ασκεί ισχυρές εξωτερικότητες στην αγορά εργασίας. Αυτό δεν θα είχε προκαλέσει έκπληξη στον Milton Friedman, ο οποίος, στα κείμενά του για το φυσικό ποσοστό ανεργίας, έδωσε έμφαση στην ανάγκη για την κινητικότητα του εργατικού δυναμικού σε μια αποτελεσματική οικονομία.
*** Πες το ντε! Πες το και μας έσκασες! Άμα το λέει κι ο Φρήντμαν, εν τάξει! Να γίνουμε, λοιπόν, στρατιωτάκια στην υπηρεσία του κεφαλαίου και να είμαστε διατεθειμένοι να τρέξουμε όπου μας ζητηθεί. Έχετε δει ποτέ στρατιωτάκι να μένει σε δικό του σπίτι; Όλα σε στρατόπεδα μένουν (εκτός από κάτι τσάτσους και τον Σίμο, που έκανε θητεία στο Παρίσι).


Συμπέρασμα: Αν θέλουμε να πατάξουμε την ανεργία και να ξαναβρούμε δουλειά, να παρακαλάμε νά 'ρθουν οι τράπεζες να μας πάρουν τα σπίτια (αυτά που κάποτε μας παρακαλάγανε να πάρουμε δάνειο για να αποκτήσουμε "το δικό μας κεραμίδι" και να γλιτώσουμε από τα νοίκια). Τετράγωνη λογική ανάλυσης, τετράγωνη λογική συμπεράσματος. Πώς λέμε "ράβδος εν γωνία, άρα βρέχει";

Παράλογοοοοοο!... Δεν απαντάει. Άρα λογικό.


Υστερόγραφο: Ποτέ δεν φανταζόμουν ότι ίσως αυτό είχε κατά νου ο μέγας Μιχάλης Κατσαρός, όταν έγραφε στο εκπληκτικό ποίημά του "Η διαθήκη μου": 
Αντισταθείτε 
σ' αυτόν που χτίζει ένα μικρό σπιτάκι 
και λέει: καλά είμαι εδώ...
Αντισταθείτε σ' αυτόν που γύρισε πάλι στο σπίτι
και λέει: Δόξα σοι ο Θεός . (...)