Αν ποτέ σάς ζητήσει κάποιος να αναφέρετε έναν διάσημο άγγλο συγγραφέα στυνομικής λογοτεχνίας, είναι σχεδόν βέβαιο ότι δεν θα σας έρθουν στο μυαλό παρά μόνο δυο ονόματα: Άγκαθα Κρίστη και Άρθρουρ Κόναν Ντόυλ. Ίσως οι περισσότερο "ψαγμένοι" αναφέρουν και την Κέητ Σέντλεϋ. Κι όμως, στην Αγγλία αυτό το είδος λογοτεχνίας διαθέτει πολλούς εξαιρετικούς εκπροσώπους: Ντόροθυ Σέυερς, Γκίλμπερτ Κηθ Τσέστερτον, Κλάρενς Ρουκ, Έρικ Άμπλερ, Γκραίηαμ Γκρην, Μάρτζερυ Άλλινχαμ, Φύλλις Ντόροθυ Τζαίημς, Έντμουντ Κρίσπιν κ.α. Τελευταία, οι εκδόσεις Άγρα προχώρησαν στην έκδοση μιας ενδιαφέρουσας σειράς με τα έργα αυτών των ελάχιστα γνωστών στον τόπο μας άγγλων συγγραφέων μυστηρίου. Απ' αυτή την σειρά διαλέγω σήμερα το βιβλίο τού Έντμουντ Κρίσπιν (ψευδώνυμο του πολυτάλαντου και γνωστού ως συνθέτη Ρόμπερτ Μπρους Μοντγκόμερυ) "Το κινητό παιχνιδάδικο".
Κατ' αρχήν, ας πούμε δυο λόγια για το αγγλικό αστυνομικό μυθιστόρημα. Στην συντριπτική τους πλειοψηφία, οι εκπρόσωποί του ανήκουν στην μέση ή ανώτερη κοινωνική τάξη. Έτσι εξηγείται το γεγονός ότι στα έργα τους πρωταγωνιστούν -σχεδόν αποκλειστικά- ιδιωτικοί ντετέκτιβ και όχι απλοί αστυνομικοί που προέρχονται από τα λαϊκά στρώματα. Κατ' επέκταση, το αγγλικό μυθιστόρημα μυστηρίου έχει στο επίκεντρό του έναν φόνο, γεγονός αρκετά σημαντικό ώστε να ενεργοποιήσει την συμμετοχή ενός ιδιωτικού αστυνομικού. Το αξιοσημείωτο είναι ότι συνήθως αυτός ο ιδιώτης ερευνητής αναλαμβάνει την λύση του μυστηρίου υποκινούμενος από κάποια εσωτερική παρόρμηση (από ένα βίτσιο) και όχι λόγω μιας παχυλής αμοιβής. Άλλωστε, η αμοιβή δεν θα αποτελούσε ποτέ κίνητρο για έναν συγγραφέα ο οποίος ανήκει στα μεσαία ή ανώτερα κοινωνικά στρώματα.
Αλλά ας επιστρέψουμε στο σημερινό μας βιβλίο. "Το κινητό παιχνιδάδικο" αρχίζει με εμφανώς αφελή τρόπο. Ένας -μάλλον μέτριος- ποιητής, βυθισμένος στην βαρεμάρα, αποφασίζει να κάνει μια εκδρομή στην Οξφόρδη των φοιτητικών του χρόνων. Παρ' ότι φτάνει στην πόλη περασμένα μεσάνυχτα, αντί να ψάξει μέρος να διανυκτερεύσει, αρχίζει αμέσως την αναζήτηση της περιπέτειας, δοκιμάζοντας να ανοίξει τις πόρτες των σκοτεινών μαγαζιών. Και, ω του θαύματος, η πόρτα ενός παιχνιδάδικου βρίσκεται ξεκλείδωτη. Ο ποιητής μας αποφασίζει να μπει και να εξερευνήσει τον χώρο αλλά λίγα λεπτά αργότερα βρίσκει ένα πτώμα.
Σύντομα ο αναγνώστης καταλαβαίνει ότι αυτή η αφελής εισαγωγή δεν είναι παρά ένδειξη της τρέλλας και του χιούμορ που διαθέτει ο συγγραφέας. Η εξέλιξη της ιστορίας φτάνει στα όρια της φαντασίας: όταν το επόμενο πρωί ο ποιητής επιστρέφει με την αστυνομία στον τόπο τού εγκλήματος (;), το παιχνιδάδικο...λείπει και στην θέση του βρίσκεται ένα...μπακάλικο! Χαζεμένος, ο ποιητής μας αποφασίζει να ζητήσει την συνδρομή ενός θεοπάλαβου φίλου του καθηγητή, ο οποίος δέχεται την πρόκληση αλλά βάζει στην παρέα κι έναν συνάδελφό του. Σύντομα η παρέα αυξάνεται. Για να μη πολυλογούμε, σε μια από τις σκηνές τής ιστορίας βλέπουμε έναν ύποπτο να προσπαθεί να ξεφύγει με ένα ποδήλατο και ξωπίσω του να τρέχουν ο ποιητής, ο καθηγητής, ο συνάδελφός του, μια πωλήτρια, ένα τσούρμο φοιτητές και οι πρυτανικές αρχές τού κολλεγίου!
"Το κινητό παιχνιδάδικο" είναι κάτι παραπάνω από μια απλή, ευθύγραμμη αστυνομική ιστορία. Κατ' αρχάς ξεχειλίζει από ευθυμία και χιούμορ, τα οποία καθιστούν την ανάγνωση ιδιαίτερα απολαυστική. Επίσης, αποτελεί ιδανικό ανάγνωσμα για όσους έχουν επισκεφθεί ή σκέφτονται να επισκεφθούν κάποτε την Οξφόρδη, αφού περιγράφει με μοναδικό τρόπο αυτή την παγκοσμίως γνωστή πανεπιστημιούπολη, χάρτης της οποίας περιλαμβάνεται στο βιβλίο (βέβαια, θα μου πείτε ότι η περιγραφή αφορά το 1946 αλλά σας διαβεβαιώ προσωπικά ότι 43 χρόνια αργότερα δεν είχαν αλλάξει πολλά). Ακόμη, το μυθιστόρημα τού Κρίσπιν συνιστά μια απολαυστική επιλογή για όποιον θέλει να πάρει μια ιδέα τής αγγλικής επαρχίας των πρώτων μεταπολεμικών χρόνων. Τέλος, "Το κινητό παιχνιδάδικο" προσφέρει στους εραστές των ιστοριών μυστηρίου ένα πραγματικά πρωτότυπο μυστήριο με αναπάντεχη λύση.
Τελειώνοντας την σημερινή παρουσίαση, έχω μια πρόκληση για όσους αποφασίσουν να διαβάσουν "Το κινητό παιχνιδάδικο": προσπαθήστε να ανακαλύψετε στον κεντρικό πρωταγωνιστή τού Κρίσπιν χαρακτηριστικά που συναντάμε είτε στον -σύγχρονό του- Ηρακλή Πουαρώ της Κρίστη είτε στον -προγενέστερό του- Σέρλοκ Χολμς του Ντόυλ. Μην εκπλαγείτε αν σας δημιουργηθεί η εντύπωση ότι βρίσκεστε μπροστά σε κάποιας μορφής καρικατούρα εκείνων των δυο μεγάλων ντετέκτιβ τής λογοτεχνίας, σμιλεμένη από την ιδιοφυή πέννα και την παιχνιδιάρικη διάθεση τού Κρίσπιν. Μια παιχνιδιάρικη διάθεση η οποία γίνεται εμφανής (εκτός από τον τίτλο τού βιβλίου) στα αμέτρητα στιχάκια διαφόρων ποιητών (από τον Σαίξπηρ μέχρι τον Μπωντλαίρ) που διανθίζουν την αφήγηση και τους διαλόγους.
Το βιβλίο κυκλοφορεί, όπως προείπαμε, από την Άγρα με 327 σελίδες και σχήμα τσέπης, ενώ κοστίζει 13,50 ευρώ (μείον 10% στα καλά βιβλιοπωλεία. Απολαύστε!
Κατ' αρχήν, ας πούμε δυο λόγια για το αγγλικό αστυνομικό μυθιστόρημα. Στην συντριπτική τους πλειοψηφία, οι εκπρόσωποί του ανήκουν στην μέση ή ανώτερη κοινωνική τάξη. Έτσι εξηγείται το γεγονός ότι στα έργα τους πρωταγωνιστούν -σχεδόν αποκλειστικά- ιδιωτικοί ντετέκτιβ και όχι απλοί αστυνομικοί που προέρχονται από τα λαϊκά στρώματα. Κατ' επέκταση, το αγγλικό μυθιστόρημα μυστηρίου έχει στο επίκεντρό του έναν φόνο, γεγονός αρκετά σημαντικό ώστε να ενεργοποιήσει την συμμετοχή ενός ιδιωτικού αστυνομικού. Το αξιοσημείωτο είναι ότι συνήθως αυτός ο ιδιώτης ερευνητής αναλαμβάνει την λύση του μυστηρίου υποκινούμενος από κάποια εσωτερική παρόρμηση (από ένα βίτσιο) και όχι λόγω μιας παχυλής αμοιβής. Άλλωστε, η αμοιβή δεν θα αποτελούσε ποτέ κίνητρο για έναν συγγραφέα ο οποίος ανήκει στα μεσαία ή ανώτερα κοινωνικά στρώματα.
Σύντομα ο αναγνώστης καταλαβαίνει ότι αυτή η αφελής εισαγωγή δεν είναι παρά ένδειξη της τρέλλας και του χιούμορ που διαθέτει ο συγγραφέας. Η εξέλιξη της ιστορίας φτάνει στα όρια της φαντασίας: όταν το επόμενο πρωί ο ποιητής επιστρέφει με την αστυνομία στον τόπο τού εγκλήματος (;), το παιχνιδάδικο...λείπει και στην θέση του βρίσκεται ένα...μπακάλικο! Χαζεμένος, ο ποιητής μας αποφασίζει να ζητήσει την συνδρομή ενός θεοπάλαβου φίλου του καθηγητή, ο οποίος δέχεται την πρόκληση αλλά βάζει στην παρέα κι έναν συνάδελφό του. Σύντομα η παρέα αυξάνεται. Για να μη πολυλογούμε, σε μια από τις σκηνές τής ιστορίας βλέπουμε έναν ύποπτο να προσπαθεί να ξεφύγει με ένα ποδήλατο και ξωπίσω του να τρέχουν ο ποιητής, ο καθηγητής, ο συνάδελφός του, μια πωλήτρια, ένα τσούρμο φοιτητές και οι πρυτανικές αρχές τού κολλεγίου!
"Το κινητό παιχνιδάδικο" είναι κάτι παραπάνω από μια απλή, ευθύγραμμη αστυνομική ιστορία. Κατ' αρχάς ξεχειλίζει από ευθυμία και χιούμορ, τα οποία καθιστούν την ανάγνωση ιδιαίτερα απολαυστική. Επίσης, αποτελεί ιδανικό ανάγνωσμα για όσους έχουν επισκεφθεί ή σκέφτονται να επισκεφθούν κάποτε την Οξφόρδη, αφού περιγράφει με μοναδικό τρόπο αυτή την παγκοσμίως γνωστή πανεπιστημιούπολη, χάρτης της οποίας περιλαμβάνεται στο βιβλίο (βέβαια, θα μου πείτε ότι η περιγραφή αφορά το 1946 αλλά σας διαβεβαιώ προσωπικά ότι 43 χρόνια αργότερα δεν είχαν αλλάξει πολλά). Ακόμη, το μυθιστόρημα τού Κρίσπιν συνιστά μια απολαυστική επιλογή για όποιον θέλει να πάρει μια ιδέα τής αγγλικής επαρχίας των πρώτων μεταπολεμικών χρόνων. Τέλος, "Το κινητό παιχνιδάδικο" προσφέρει στους εραστές των ιστοριών μυστηρίου ένα πραγματικά πρωτότυπο μυστήριο με αναπάντεχη λύση.
Τελειώνοντας την σημερινή παρουσίαση, έχω μια πρόκληση για όσους αποφασίσουν να διαβάσουν "Το κινητό παιχνιδάδικο": προσπαθήστε να ανακαλύψετε στον κεντρικό πρωταγωνιστή τού Κρίσπιν χαρακτηριστικά που συναντάμε είτε στον -σύγχρονό του- Ηρακλή Πουαρώ της Κρίστη είτε στον -προγενέστερό του- Σέρλοκ Χολμς του Ντόυλ. Μην εκπλαγείτε αν σας δημιουργηθεί η εντύπωση ότι βρίσκεστε μπροστά σε κάποιας μορφής καρικατούρα εκείνων των δυο μεγάλων ντετέκτιβ τής λογοτεχνίας, σμιλεμένη από την ιδιοφυή πέννα και την παιχνιδιάρικη διάθεση τού Κρίσπιν. Μια παιχνιδιάρικη διάθεση η οποία γίνεται εμφανής (εκτός από τον τίτλο τού βιβλίου) στα αμέτρητα στιχάκια διαφόρων ποιητών (από τον Σαίξπηρ μέχρι τον Μπωντλαίρ) που διανθίζουν την αφήγηση και τους διαλόγους.
Το βιβλίο κυκλοφορεί, όπως προείπαμε, από την Άγρα με 327 σελίδες και σχήμα τσέπης, ενώ κοστίζει 13,50 ευρώ (μείον 10% στα καλά βιβλιοπωλεία. Απολαύστε!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Με την ελπίδα ότι ο γνωστός ΗΛΙΘΙΟΣ δεν θα επανέλθει, τα σχόλια δημοσιεύονται πλέον χωρίς έγκριση.