Τα όσα είπε ο Μπαλτσέροβιτς περί "ασυνήθιστης πολιτικής συγκυρίας", σύντομα αποδείχτηκαν αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Πριν καλά-καλά η Πολωνία βάλει σε εφαρμογή την "θεραπεία-σοκ" που λέγαμε, ο ρους της Ιστορίας αναταράχτηκε. Τον Νοέμβριο του 1989, εν μέσω πανηγυρισμών τόσο των ηγετών της δύσης (δικαιολογημένα) όσο και μεγάλης μερίδας του πληθυσμού (αδικαιολόγητα), το Τείχος του Βερολίνου έπεφτε, αναταράσσοντας τους ρυθμούς στους οποίους είχε συνηθίσει να κινείται ολόκληρη η ανθρωπότητα. Όλα έδειχναν να αλλάζουν ταχύτατα: η Σοβιετική Ένωση αγκομαχούσε, το απαρτχάιντ στην Νότια Αφρική ψυχορραγούσε, οι δικτατορίες στην λατινική Αμερική κατέρρεαν η μια μετά την άλλη. Με δυο λόγια, ολόκληρος σχεδόν ο πλανήτης φαινόταν να βιώνει μια κατάσταση "ασυνήθιστης πολιτικής συγκυρίας".
Λένε πως "ο λύκος στην αναμπουμπούλα χαίρεται" και σ' αυτή την παγκόσμια αναμπουμπούλα δεν ήταν δυνατόν να αποτελέσει εξαίρεση το κεφάλαιο. Στο βιβλίο του "Το Τέλος της Μετάβασης", ο Τόμας Κάραδερς (από τους ιθύνοντες του "μηχανισμού προώθησης της δημοκρατίας" των ΗΠΑ) παρατηρεί χαρακτηριστικά: "Στο πρώτο μισό της δεκαετίας τού '90, το σύνολο των χωρών που βρίσκονταν σε μεταβατική κατάσταση αυξήθηκε κατακόρυφα. περίπου 100 χώρες σε όλο τον κόσμο (20 στην Νότια Αμερική, 25 στην Ανατολική Ευρώπη, 30 στην Υποσαχάρια Αφρική, 10 στην Ασία και 5 στην Μέση Ανατολή) βρέθηκαν σε κατάσατση μετάβαση από κάποιο μοντέλο προς κάποιο άλλο".
Αυτές οι μεγάλες αλλαγές που παρατηρούνταν, έκαναν πολλούς να πιστέψουν ότι πλησίαζε το τέλος των ιδεολογιών: δίχως τα βαρίδια τού ψυχρού πολέμου, ο κόσμος θα ήταν ελεύθερος να επιλέξει τα καλύτερα στοιχεία και να συνθέσει το καλύτερο πολιτικό και οικονομικό σύστημα, σε ένα περιβάλλον δίχως συγκρούσεις, προβοκάτσιες και μαύρη προπαγάνδα. Ο Γκορμπατσόφ έλεγε σχετικά: "Τόσες δεκαετίες υπνωτισμού από δόγματα είχαν επιπτώσεις. Σήμερα θέλουμε να εισαγάγουμε ένα γνήσια δημιουργικό πνεύμα".
Βέβαια, οι οπαδοί του ανόθευτου καπιταλισμού (Φρήντμαν και σία) ειρωνεύονταν τα περί μείγματος ιδεολογιών. Γι' αυτούς, τώρα ήταν η ευκαιρία ώστε όλες οι "μεταβατικές χώρες" να στραφούν προς τον καθαρό φρηντμανισμό και όχι προς κάποιο υβρίδιο σοσιαλκεϋνσιανισμού. Σύμφωνα με το επιχειρησιακό πλάνο τού Φρήντμαν, τα "παιδιά του Σικάγου" έπρεπε να είναι έτοιμα ώστε να προσφέρουν άμεσες λύσεις όταν οι υπόλοιποι απλώς θα διατύπωναν ερωτήσεις και απορίες.
Τον χειμώνα εκείνου του "βρόμικου '89", στο πανεπιστήμιο του Σικάγου (πού αλλού;), ο καθηγητής Φράνσις Φουκουγιάμα έδωσε μια ιστορική διάλεξη με θέμα "Πλησιάζουμε το τέλος της Ιστορίας;". Φυσικά, το ακροατήριο απαρτιζόταν αποκλειστικά από υπέρμαχους των ιδεών τού Φρήντμαν. Το συμπέρασμα του Φουκουγιάμα από όσα διαδραματίζονταν σ' όλο τον κόσμο ήταν σαφές: Μη συζητάτε με όσους αναζητούν άλλους δρόμους. Μείνετε σταθεροί στις απόψεις σας και διατρανώστε την νίκη σας. Σύμφωνα με τον Φουκουγιάμα, η νίκη τής καπιταλιστικής αντεπανάστασης δεν συνεπαγόταν την έναρξη μιας διαδικασίας σύγκλισης των πρώην αντίθετων κόσμων αλλά την ολοκληρωτική νίκη τού φιλελευθερισμού, ενώπιον της οποίας έπρεπε οι πάντες να υποκλιθούν. Με άλλα λόγια, ο Φουκουγιάμα δεν διαπίστωνε το τέλος των ιδεολογιών αλλά το τέλος της Ιστορίας καθ' εαυτήν.
Χορηγός της εκδήλωσης ήταν ο Τζων Όλιν, επί σειρά ετών χρηματοδότης τού Φρήντμαν. Τα λεφτά τού Όλιν έπιασαν τόπο, αφού ο Φουκουγιάμα υιοθέτησε πλήρως την άποψη τού Φρήντμαν ότι οι ελεύθερες αγορές αποτελούν απαραίτητο συστατικό της ελευθερίας τού ανθρώπου. Μάλιστα, ο Φουκουγιάμα έσπρωξε την άποψη τού Φρήντμαν ακόμη παραπέρα, υποστηρίζοντας ότι "οι απορρυθμισμένες αγορές, σε συνδυασμό με την φιλελεύθερη δημοκρατία, αποτελούν το καταληκτικό σημείο της ιδεολογικής εξέλιξης του ανθρώπινου είδους και την τελική μορφή της ανθρώπινης διακυβέρνησης".
Το επιχείρημα τού Φουκουγιάμα αποτύπωνε σαφώς την μέθοδο "παράκαμψης της δημοκρατίας", την οποία είχαν εμπνευσθεί τα "παιδιά του Σικάγου". Όπως ακριβώς το ΔΝΤ είχε εισαγάγει λαθραία το ανεξέλεγκτο εμπόριο και τις ιδιωτικοποιήσεις, υπό την κάλυψη προγραμμάτων στήριξης, έτσι κι ο Φουκουγιάμα προσπάθησε να εισαγάγει λαθραία τον φρηντμανισμό, υπό την κάλυψη της "μεταβατικής διαδικασίας" που περιγράφει ο Κάραδερς.
Φυσικά, δεν ήταν σύμπτωση το ότι ο Φουκουγιάμα επέλεξε αυτή την ιστορικά κρίσιμη στιγμή να "τελειώσει" την Ιστορία. Ούτε ήταν σύμπτωση ότι την ίδια στιγμή επέλεξαν το ΔΝΤ και η Παγκόσμια τράπεζα για να δημοσιοποιήσουν την περίφημη "Συναίνεση της Ουάσιγκτον", στην οποία θα αναφερθούμε αναλυτικά σε επόμενο σημείωμα. Όλα εντάσσονταν σε ένα πακέτο στρατηγικών επιθετικής εξάπλωσης της καπιταλιστικής λαίλαπας, εν όψει της διαφαινόμενης ήττας τού σοσιαλισμού.
Η διάλεξη του Φουκουγιάμα απετέλεσε την βάση για το πολυδιαφημισμένο βιβλίο του "Το τέλος της Ιστορίας και ο τελευταίος άνθρωπος". Το απόφθεγμα τού Φουκουγιάμα αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες μπαρούφες που έχουν ειπωθεί ποτέ από χείλη επιστήμονα. Είναι λογικό, αν σκεφτεί κανείς ότι ο Φουκουγιάμα δεν είχε πάρει υπ' όψη του αναρίθμητες παραμέτρους, όπως π.χ. τον ισλαμικό φονταμενταλισμό, ο οποίος απέδειξε από το 2001 και δώθε ότι η Ιστορία έχει μπροστά της πολλές σελίδες ακόμη να γράψει.
Είναι πικρά ειρωνικό το γεγονός ότι η πρόβλεψη-μπαρούφα του Φουκουγιάμα για το "τέλος της Ιστορίας" δεν θα απαιτούσε παρά δυο μονάχα μήνες για να διαψευσθεί παραγωδώς. Η διάψευση ήρθε από την άλλη πλευρά τού πλανήτη και, συγκεκριμένα, από την μεγαλύτερη πλατεία τού Πεκίνου. Την Τιεν-αν-μεν.
Λένε πως "ο λύκος στην αναμπουμπούλα χαίρεται" και σ' αυτή την παγκόσμια αναμπουμπούλα δεν ήταν δυνατόν να αποτελέσει εξαίρεση το κεφάλαιο. Στο βιβλίο του "Το Τέλος της Μετάβασης", ο Τόμας Κάραδερς (από τους ιθύνοντες του "μηχανισμού προώθησης της δημοκρατίας" των ΗΠΑ) παρατηρεί χαρακτηριστικά: "Στο πρώτο μισό της δεκαετίας τού '90, το σύνολο των χωρών που βρίσκονταν σε μεταβατική κατάσταση αυξήθηκε κατακόρυφα. περίπου 100 χώρες σε όλο τον κόσμο (20 στην Νότια Αμερική, 25 στην Ανατολική Ευρώπη, 30 στην Υποσαχάρια Αφρική, 10 στην Ασία και 5 στην Μέση Ανατολή) βρέθηκαν σε κατάσατση μετάβαση από κάποιο μοντέλο προς κάποιο άλλο".
Αυτές οι μεγάλες αλλαγές που παρατηρούνταν, έκαναν πολλούς να πιστέψουν ότι πλησίαζε το τέλος των ιδεολογιών: δίχως τα βαρίδια τού ψυχρού πολέμου, ο κόσμος θα ήταν ελεύθερος να επιλέξει τα καλύτερα στοιχεία και να συνθέσει το καλύτερο πολιτικό και οικονομικό σύστημα, σε ένα περιβάλλον δίχως συγκρούσεις, προβοκάτσιες και μαύρη προπαγάνδα. Ο Γκορμπατσόφ έλεγε σχετικά: "Τόσες δεκαετίες υπνωτισμού από δόγματα είχαν επιπτώσεις. Σήμερα θέλουμε να εισαγάγουμε ένα γνήσια δημιουργικό πνεύμα".
Βέβαια, οι οπαδοί του ανόθευτου καπιταλισμού (Φρήντμαν και σία) ειρωνεύονταν τα περί μείγματος ιδεολογιών. Γι' αυτούς, τώρα ήταν η ευκαιρία ώστε όλες οι "μεταβατικές χώρες" να στραφούν προς τον καθαρό φρηντμανισμό και όχι προς κάποιο υβρίδιο σοσιαλκεϋνσιανισμού. Σύμφωνα με το επιχειρησιακό πλάνο τού Φρήντμαν, τα "παιδιά του Σικάγου" έπρεπε να είναι έτοιμα ώστε να προσφέρουν άμεσες λύσεις όταν οι υπόλοιποι απλώς θα διατύπωναν ερωτήσεις και απορίες.
Τον χειμώνα εκείνου του "βρόμικου '89", στο πανεπιστήμιο του Σικάγου (πού αλλού;), ο καθηγητής Φράνσις Φουκουγιάμα έδωσε μια ιστορική διάλεξη με θέμα "Πλησιάζουμε το τέλος της Ιστορίας;". Φυσικά, το ακροατήριο απαρτιζόταν αποκλειστικά από υπέρμαχους των ιδεών τού Φρήντμαν. Το συμπέρασμα του Φουκουγιάμα από όσα διαδραματίζονταν σ' όλο τον κόσμο ήταν σαφές: Μη συζητάτε με όσους αναζητούν άλλους δρόμους. Μείνετε σταθεροί στις απόψεις σας και διατρανώστε την νίκη σας. Σύμφωνα με τον Φουκουγιάμα, η νίκη τής καπιταλιστικής αντεπανάστασης δεν συνεπαγόταν την έναρξη μιας διαδικασίας σύγκλισης των πρώην αντίθετων κόσμων αλλά την ολοκληρωτική νίκη τού φιλελευθερισμού, ενώπιον της οποίας έπρεπε οι πάντες να υποκλιθούν. Με άλλα λόγια, ο Φουκουγιάμα δεν διαπίστωνε το τέλος των ιδεολογιών αλλά το τέλος της Ιστορίας καθ' εαυτήν.
Χορηγός της εκδήλωσης ήταν ο Τζων Όλιν, επί σειρά ετών χρηματοδότης τού Φρήντμαν. Τα λεφτά τού Όλιν έπιασαν τόπο, αφού ο Φουκουγιάμα υιοθέτησε πλήρως την άποψη τού Φρήντμαν ότι οι ελεύθερες αγορές αποτελούν απαραίτητο συστατικό της ελευθερίας τού ανθρώπου. Μάλιστα, ο Φουκουγιάμα έσπρωξε την άποψη τού Φρήντμαν ακόμη παραπέρα, υποστηρίζοντας ότι "οι απορρυθμισμένες αγορές, σε συνδυασμό με την φιλελεύθερη δημοκρατία, αποτελούν το καταληκτικό σημείο της ιδεολογικής εξέλιξης του ανθρώπινου είδους και την τελική μορφή της ανθρώπινης διακυβέρνησης".
Το επιχείρημα τού Φουκουγιάμα αποτύπωνε σαφώς την μέθοδο "παράκαμψης της δημοκρατίας", την οποία είχαν εμπνευσθεί τα "παιδιά του Σικάγου". Όπως ακριβώς το ΔΝΤ είχε εισαγάγει λαθραία το ανεξέλεγκτο εμπόριο και τις ιδιωτικοποιήσεις, υπό την κάλυψη προγραμμάτων στήριξης, έτσι κι ο Φουκουγιάμα προσπάθησε να εισαγάγει λαθραία τον φρηντμανισμό, υπό την κάλυψη της "μεταβατικής διαδικασίας" που περιγράφει ο Κάραδερς.
Φυσικά, δεν ήταν σύμπτωση το ότι ο Φουκουγιάμα επέλεξε αυτή την ιστορικά κρίσιμη στιγμή να "τελειώσει" την Ιστορία. Ούτε ήταν σύμπτωση ότι την ίδια στιγμή επέλεξαν το ΔΝΤ και η Παγκόσμια τράπεζα για να δημοσιοποιήσουν την περίφημη "Συναίνεση της Ουάσιγκτον", στην οποία θα αναφερθούμε αναλυτικά σε επόμενο σημείωμα. Όλα εντάσσονταν σε ένα πακέτο στρατηγικών επιθετικής εξάπλωσης της καπιταλιστικής λαίλαπας, εν όψει της διαφαινόμενης ήττας τού σοσιαλισμού.
Η διάλεξη του Φουκουγιάμα απετέλεσε την βάση για το πολυδιαφημισμένο βιβλίο του "Το τέλος της Ιστορίας και ο τελευταίος άνθρωπος". Το απόφθεγμα τού Φουκουγιάμα αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες μπαρούφες που έχουν ειπωθεί ποτέ από χείλη επιστήμονα. Είναι λογικό, αν σκεφτεί κανείς ότι ο Φουκουγιάμα δεν είχε πάρει υπ' όψη του αναρίθμητες παραμέτρους, όπως π.χ. τον ισλαμικό φονταμενταλισμό, ο οποίος απέδειξε από το 2001 και δώθε ότι η Ιστορία έχει μπροστά της πολλές σελίδες ακόμη να γράψει.
Είναι πικρά ειρωνικό το γεγονός ότι η πρόβλεψη-μπαρούφα του Φουκουγιάμα για το "τέλος της Ιστορίας" δεν θα απαιτούσε παρά δυο μονάχα μήνες για να διαψευσθεί παραγωδώς. Η διάψευση ήρθε από την άλλη πλευρά τού πλανήτη και, συγκεκριμένα, από την μεγαλύτερη πλατεία τού Πεκίνου. Την Τιεν-αν-μεν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Με την ελπίδα ότι ο γνωστός ΗΛΙΘΙΟΣ δεν θα επανέλθει, τα σχόλια δημοσιεύονται πλέον χωρίς έγκριση.